Sprawozdanie z procesu konsultacyjnego projektu Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań na Rzecz Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata

Transkrypt

1 Sprawozdanie z procesu konsultacyjnego projektu Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań na Rzecz Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata Prace nad projektem uchwały Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata rozpoczęły się w kwietniu br. powołaniem Zespołu roboczego wyłonionego spośród członków Komisji Dialogu Społecznego ds. Przeciwdziałania Narkomanii i HIV/AIDS. Zespół na kilku spotkaniach określił założenia do nowego projektu, opracowano diagnozę. Następnie projekt został przekazany do konsultacji wydziałów spraw społecznych i zdrowia dla dzielnic. Ten etap zakończył się we wrześniu. Następnie przystąpiono do przeprowadzenia konsultacji społecznych organizacjami pozarządowymi zgodnie z uchwałą Nr L/1440/2013 Rady m.st. Warszawy z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu konsultowania z Warszawską Radą Działalności Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji (Dz. U. Woj. Maz. poz. 2933).. Konsultacje trwały od 1 do 22 września br. W tym czasie powołano zespół roboczy do analizy wniesionych uwag. Zespół w składzie: - Tomasz Pactwa, dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych - Agnieszka Dobija-Nowak, naczelnik wydziału profilaktyki uzależnień - Beata Humięcka, naczelnik wydziału spraw społecznych i zdrowia dzielnicy Rembertów i przewodnicząca Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy - Tomasz Harasimowicz, przedstawiciel Warszawskiej Rady Pożytku - Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, przedstawicielka Komisji Dialogu Społecznego ds. Przeciwdziałania Narkomanii i HIV/AIDS W dniu 14 października na posiedzeniu zespołu roboczego oceniono 7 uwag wniesionych przez organizacje pozarządowe. Większość uwag została przyjęta i naniesiona do projektu programu. Projekt uchwały, po wprowadzeniu zaakceptowanych przez Zespół zmian, został przekazany do Biura Prawnego Urzędu m.st. Warszawy oraz skierowany na posiedzenie Warszawskiej Rady Pożytku. Wykaz wszystkich zgłoszonych uwag stanowi załącznik nr 1 do sprawozdania. Sprawozdanie przygotowała: Agnieszka Dobija-Nowak Wydział Profilaktyki Uzależnień Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Urząd m.st. Warszawy 1

2 Załącznik nr 1 Uwagi zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi i podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektu uchwały Rady m.st. Warszawy w sprawie Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań na Rzecz Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia/zgłoszenia Stowarzyszenie Program STACJA ul. Hoża 62/69, Warszawa r. L p. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi 1. Załącznik nr 2, Szczegółowe zadania, współrealizatorzy, partnerzy, wskaźniki, odbiorcy Programu, Zadania do realizacji Zadanie: Dostarczanie aktualnych informacji na temat medycznych i psychospołecznych aspektów HIV/AIDS poprzez realizację programów edukacyjnych, skierowanych w szczególności do młodzieży szkolnej i studentów, realizacja szkolnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych kierowanych do dzieci i młodzieży Odbiorcy: Młodzież szkolna i studenci Wskaźnik: Liczba i rodzaj szkół/uczelni Proponowany zapis: Dostarczanie aktualnych informacji na temat medycznych i psychospołecznych aspektów HIV/AIDS poprzez realizację programów edukacyjnych, skierowanych do młodzieży i młodych dorosłych, w tym do młodzieży szkolnej i studentów, realizacja szkolnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych kierowanych do dzieci i młodzieży Odbiorcy: Młodzież i młodzi dorośli Wskaźnik: Liczba i rodzaj szkół/uczelni/placówek/organizacji Ważnymi adresatami działań profilaktycznych powinna być nie tylko młodzież szkolna i studenci, ale także osoby, które wypadły z systemu edukacji, co dzieje się na różnych jego etapach. Są to często osoby zagrożone marginalizacją, pochodzące ze środowisk wykluczonych, doświadczające problemów związanych z uzależnieniami, niskim statusem ekonomicznym, prawem, konfliktami i przemocą w rodzinie. Część z nich trafia do placówek wspierających proces wychowawczy, a część zaczyna spędzać czas na ulicy. 1

3 REKOMENDACJA 2. II. Cel programu. 2. Cele operacyjne programu. 1) Ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań, w szczególności u dzieci i młodzieży poprzez realizację działań profilaktycznych REKOMENDACJA pozarządowych Proponowany zapis: 1) Ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań, w szczególności u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych poprzez realizację działań profilaktycznych Trudna sytuacja, której doświadczają oraz czynniki środowiskowe sprzyjają podejmowaniu zachowań ryzykownych. Z tego powodu szczególnie ważne jest objęcie ich oddziaływaniami profilaktycznymi, które można realizować nie tylko w szkole i na uczelniach, lecz również w placówkach i organizacjach, z której oferty korzysta młodzież nierealizująca obowiązku szkolnego. Formułując cele operacyjne programu warto naszym zdaniem uwzględnić również osoby, które są na etapie wchodzenia w dorosłość, czyli w okresie eksperymentowania, poszukiwania doznań i doświadczeń - zarówno studentów, jak i osoby które już się nie uczą. Proponujemy więc dodanie ogólnej kategorii: młodzi dorośli. 2

4 2. Podmiot zgłaszający propozycje Adres Nr telefonu Adres poczty elektronicznej Imię i nazwisko osoby kontaktowej Data wypełnienia/zgłoszenia Stowarzyszenie Lambda- Warszawa Ul. Żurawia 24a, Warszawa r. L p. Aktualny zapis w projekcie Proponowana zmiana zapisu Uzasadnienie, uwagi 1. Cele operacyjne programu (pkt II.2) 1. Ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań, w szczególności u dzieci i młodzieży poprzez realizację działań profilaktycznych. Cele operacyjne programu (pkt II.2) 1. Ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań, w szczególności u dzieci i młodzieży oraz w grupach o największej liczbie zdiagnozowanych zakażeń HIV (mężczyźni podejmujący stosunki seksualne z mężczyznami, osoby przyjmujące narkotyki dożylnie, osoby często zmieniające partnerów seksualnych), poprzez realizację działań profilaktycznych. Zapisany w celu 1 postulat koncentrowania działań na dzieciach i młodzieży nie wynika z przeprowadzonej diagnozy wg. zaprezentowanych danych zakażenia HIV są stwierdzane najczęściej w grupie mężczyzn podejmujących stosunki seksualne z mężczyznami (MSM) oraz u osób przyjmujących narkotyki dożylnie, kolejno zaś u osób często zmieniających partnerów seksualnych. Nie wprost można zatem wnioskować, że w grupach tych dochodzi częściej do zakażeń wirusem HIV, jednak wykrywanie w populacji liczącej około 2,5% społeczeństwa (MSM) większości zakażeń HIV oznacza, że dochodzi w niej do znacznej liczby zakażeń tym wirusem. W obliczu niedostatecznych środków finansowych działania należy zatem skoncentrować przede wszystkim w grupach, które wykazują wysoki poziom ryzykownych zachowań (tzw. profilaktyka drugorzędowa) i 3

5 odpowiednio ukierunkować go na ich specyficzne zachowania, gdyż przekaz kierowany do populacji ogólnej nie jest dostosowany do ich potrzeb. Postępowanie takie jest zgodne z wydanymi w 2012 roku zaleceniami WHO i nowymi zaleceniami ECDC z 2015 roku. Działania bazujące wyłącznie na profilaktyce pierwszorzędowej wykazują skuteczność jedynie dla osób, które nie podejmują ryzykownych zachowań i są ukierunkowane na utrzymanie ich dotychczasowego stylu życia lub wskazanie im ich konsekwencji. Z tego powodu są one nieprzydatne dla osób o zwiększonym poziomie ryzykownych zachowań. Dane z PKD zlokalizowanych na terenie Warszawy są niepokojące od 5 lat sukcesywnie wzrasta liczba nowo wykrytych zakażeń HIV w grupie mężczyzn utrzymujących stosunki seksualne z mężczyznami (MSM). Pominięcie tej grupy i zastąpienie działań do niej skierowanych profilaktyką skierowaną do populacji ogólnej oznacza de facto pozbawienie jej działań profilaktycznych, co przy rosnącej dynamice zakażeń skutkowało będzie w przyszłości jeszcze szybszym przybywaniem nowych zakażeń. Przedstawiony postulat wynika m.in. z przeprowadzonego w 2013 roku przez NIZP-PZH badania SIALON II, które wykazało, że odsetek zakażonych HIV 4

6 REKOMENDACJA 2. Szczegółowe zadania, współrealizatorzy, partnerzy, wskaźniki, odbiorcy Programu, część Zapobieganie zakażeniom HIV (Załącznik nr 2) Zadanie: Dostarczanie aktualnych informacji na temat medycznych i psychospołecznych aspektów HIV/AIDS poprzez realizację programów edukacyjnych, skierowanych w szczególności do młodzieży szkolnej i studentów, realizacja szkolnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych kierowanych do dzieci i młodzieży REKOMENDACJA 3. Szczegółowe zadania, współrealizatorzy, partnerzy, wskaźniki, odbiorcy Programu, część Zapobieganie zakażeniom HIV (Załącznik nr 2) Odbiorcy: młodzież szkolna i studenci. mężczyzn korzystających z warszawskich klubów dla MSM wynosi około 10%, przy czym ponad połowa nie jest świadoma faktu swojego zakażenia. Jednocześnie rekomendacje wspomnianego badania wskazują na pilną konieczność podjęcia działań profilaktycznych w tej grupie, dostosowanych do jej stylu życia i norm środowiskowych. Zespół proponuje zapis: Ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań, w szczególności u dzieci i młodzieży i dorosłych oraz w grupach o największej liczbie zdiagnozowanych zakażeń HIV Włączenie tematyki dotyczącej innych chorób przenoszonych drogą płciową: Dostarczanie aktualnych informacji na temat medycznych i psychospołecznych aspektów HIV/AIDS z uwzględnieniem innych STI, poprzez realizację Propozycja: Młodzież i młodzi dorośli. Równolegle z informowaniem na temat HIV/AIDS powinna odbywać się edukacja na temat innych STI. Ich wykrywalność jest wysoka, szczególnie u młodych osób, a edukacja na ten temat niewystarczająca, w związku tym ludzie często nie wiedzą jak się przed nimi chronić lub identyfikują to zjawisko jako ryzyko, które ich nie dotyczy, Co istotne, zakażenie STI zwiększa ryzyko zakażenia się HIV, a u osób u których wykryto HIV często diagnozuje się również zakażenie innymi STI, np. kiłą, rzeżączką itp. Proponowane sformułowanie młodzież szkolna i studenci sugeruje, że działania mają być skierowane wyłącznie do osób, które uczą się w szkole lub na uczelni, z pominięciem tych, które zakończyły naukę na etapie szkoły średniej lub z 5

7 REKOMENDACJA 4. Szczegółowe zadania, współrealizatorzy, partnerzy, wskaźniki, odbiorcy Programu, część Zapobieganie zakażeniom HIV (Załącznik nr 2) REKOMENDACJA 5. Rekomendujemy uporządkowanie nr rozdziałów i punktów w dokumencie Dodanie do części Zapobieganie zakażeniom HIV Dodanie Zadania Organizowanie działań edukacyjnych skierowanych do osób należących do grup podejmujących szczególnie często ryzykowne zachowania, ukierunkowanych na ograniczenie podejmowanego ryzyka zakażenia HIV Dodanie Odbiorców: mężczyźni podejmujący stosunki seksualne z mężczyznami (MSM), osoby przyjmujące narkotyki dożylnie, osoby często zmieniające partnerów seksualnych Dodanie Wskaźników: - Liczba i rodzaj rozdanych materiałów - Liczba uczestników Opcjonalne dodanie Wskaźnika: - Ocena stopnia przyswojenia wiedzy i zmiany postaw względem ryzyka HIV przez odbiorców działań. Jak wskazano. różnych względów (np. sytuacja osobista, ekonomiczna, problemy psychologiczne, problemy w rodzinie) wypadły z systemu edukacji. Proponujemy więc rozszerzenie tej kategorii do młodzieży i młodych dorosłych, alby zapobiec sytuacji wykluczenia tych grup z oddziaływań profilaktycznych. j.w. - pkt 1 Przejrzystość i spójność dokumentu. 6

8 REKOMENDACJA /NIE 7