PODWIECZOREK Z EKSPORTEM. czyli jak zwiększyć aktywność przedsiębiorstw z regionu łódzkiego na zagranicznych rynkach

Transkrypt

1 PODWIECZOREK Z EKSPORTEM czyli jak zwiększyć aktywność przedsiębiorstw z regionu łódzkiego na zagranicznych rynkach

2 Spotkanie organizowane przez Ośrodek Enterprise Europe Network przy Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości

3 PROGRAM Rejestracja Powitanie, otwarcie spotkania dr Ewa Sadowska-Kowalska, Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości Formy i motywy podejmowania działalności gospodarczej na zagranicznych rynkach Korzyści dla MSP z tytułu rozszerzenia działalności gospodarczej za granicą Instrumenty i sposoby finansowania internacjonalizacji MSP strategie/plany działalności międzynarodowej dr Agnieszka Dorożyńska, Katedra Wymiany Międzynarodowej Uniwersytet Łódzki Pytania i odpowiedzi

4 PROGRAM Dotacje Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego (RPO WŁ 2.2.1) na opracowanie i wdrożenie modeli biznesowych zmierzających do internacjonalizacji przedsiębiorstw Barbara Ziółek, Kierownik Zespołu Konsultantów Centrum Obsługi Przedsiębiorcy w Łodzi Pytania i odpowiedzi Zakończenie spotkania

5 Plan 1. formy i motywy podejmowania działalności gospodarczej na zagranicznych rynkach 2. korzyści dla MSP z tytułu rozszerzenia działalności gospodarczej za granicą 3. instrumenty i sposoby finansowania internacjonalizacji MSP strategie/plany działalności międzynarodowej 2

6 Definicja Internacjonalizacja przedsiębiorstwa rozumiana jest jako proces rosnącego zaangażowania przedsiębiorstwa w międzynarodowe działanie. Klasyfikacja : a. Formy eksportowe b. Formy kontraktualne c. Formy inwestycyjne 3

7 Formy Bezpośrednie inwestycje zagraniczne Alianse strategiczne bezkapitałowe (joint venture) Eksport (pośredni i bezpośredni) Licencjonowani e Franczyza 4

8 Formy eksportowe eksport pośredni Charakterystyka Zalety wady - Przy sprzedaży na rynki zagraniczne wykorzystanie pośrednika (np. agent, broker eksportowoimportowy) - Niskie koszty wejścia na rynki, - Niski poziom ryzyka - Brak konieczności tworzenia działu eksportu - Niska opłacalność, - Brak wiedzy i dostępu do informacji a tym samym odpowiednich reakcji na sytuację, zachowania podmiotów na zagranicznych rynkach, - Konkurencja ze strony pośrednika (uruchomienie produkcji w kraju i przejęcie klientów) 5

9 Eksport bezpośredni Charakterystyka Zalety Wady - Z agentem lub przez własne biuro, własną sieć dystrybucji - Stosunkowo niskie koszty, - Obecność na rynku zagranicznym i kontakt z kontrahentami, - relatywnie wysoka opłacalność - Koszty wejścia na rynki, - Koszty utrzymania sieci dystrybucji, - Znajomość przeprowadzania transakcji w obrocie międzynarodowym i technik finansowania transakcji 6

10 Formy kontraktualne: np. licencjonowanie, franczyza Charakterystyka Zalety Wady - Sprzedaż za granicę prac do własności przemysłowej do korzystania z nich w celach zarobkowych - Sprzedaż praw przez franczyzodawcę krajowego do prowadzenia działalności handlowej przez franczyzobiorcę zagranicznego - niskie koszty wejścia na rynki, - niskie ryzyko, - stały dochód, - silna obecność na rynku zagranicznym poprzez markę handlową, - licencjobiorca zna warunki lokalne - niskie koszy wejścia, - Możliwość szybkiej i prostej ekspansji na rynkach zagranicznych - Możliwość utraty kontroli nad technologią, - Groźba nielojalności licencjobiorcy - Brak kontroli nad utrzymaniem jakości na rynku zagranicznym - Podział zysku z zagranicy, - Trudności z utrzymaniem jakości towarów i usług - Nielojalność franczyzobiorcy 7

11 Formy inwestycyjne Fizyczna i stała obecność przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych poprzez: otwieranie zagranicznych oddziałów zawiązywanie zagranicznych spółek zależnych. Gwarantują obecność na rynku zagranicznym i niższe koszty produkcji. 8

12 Motywy internacjonalizacji (J.H. Dunninga) 1. poszukiwanie zasobów (74%) 2. poszukiwanie rynków 3. podnoszenie efektywności (10%) 4. pozyskiwanie strategicznych aktywów lub kompetencji (12,5%) 9

13 Motywy internacjonalizacji (OECD) 1. czynnik przyciągający (atrakcyjność rynków 35%) 2. czynnik wypychający (niekorzystna sytuacja na rynku krajowym 9%) 3. czynnik szans (przypadkowe wchodzenie na rynki na skutek zapytania ofertowego 13%) 4. czynnik przedsiębiorczy (stałe dążenie do rozwoju 43%) 10

14 Podstawowe czynniki wpływające na podjęcie działalności gospodarczej w skali międzynarodowej: Branża, w które podmiot funkcjonuje, Kraj lokalizacji przedsiębiorstwa, Sytuacja rynkowa na rynku macierzystym na zagranicznym, Doświadczenia internacjonalizacyjne przedsiębiorstwa, Faza procesu internacjonalizacji, Wiek i faza cyklu życia przedsiębiorstwa. 11

15 Stopień internacjonalizacji przedsiębiorstwa liczba rynków zagranicznych, na których firma funkcjonuje; wielkość obrotów realizowanych na rynkach zagranicznych; udział obrotów realizowanych na rynkach zagranicznych w całości obrotów przedsiębiorstwa; wielkość zysków realizowanych na rynkach zagranicznych; wielkość zatrudnienia za granicą; wielkość inwestycji i majątku za granicą 12

16 Skłonność przedsiębiorstw do internacjonalizacji 4,6% przedsiębiorstw w Polsce prowadzi działalność eksportową (wyrobów), dla usług odpowiednio 0,9%, wśród mikroprzedsiębiorstw 3,1% wśród małych 30% wśród średnich prawie 50% wśród dużych ponad 66% 13

17 14

18 15

19 Wnioski z prezentowanych danych Import jest prostszy i mniej ryzykowny. Działalność eksportowa wymaga większego zaangażowania środków i lepszego przygotowania kadrowego. Eksport można traktować jako długoterminową inwestycję z uwagi na czas i koszty pozyskania klientów za granicą. W imporcie działamy spontanicznie w zależności od pojawiąjących się możliwości. 16

20 Wnioski cd. Na początku procesu internacjonalizacji przedsiębiorstwa preferują rynki krajów sąsiednich. Zazwyczaj średnie i duże przedsiębiorstwa z uwagi na swoją dojrzałość wychodzą poza rynki krajów UE. 17

21 Tempo internacjonalizacji 18

22 Czy warto eksportować? Argumenty za: dywersyfikacja ryzyka wahań sprzedaży na kilka krajów, korzyści ekonomii skali, różne marże na różnych rynkach, równoważenie skutków sezonowych wahań rynku krajowego, konkurencja może być mniejsza niż na rynku krajowym, nabywanie nowych doświadczeń i umiejętności, zdobycie większej ilości klientów i zwiększenie poziomu dochodów firmy. Bariery: bariera odległości, znaczenie warunków kontraktu, długotrwałe opóźnienia w zapłacie, koszt ubezpieczeń i faktoringu, obciążenie systemu administracyjnego, spory z zagranicznymi kontrahentami, prognozowanie wielkości sprzedaży i rozplanowania produkcji, ryzykiem niekorzystnych zmian kursu walutowego, korzyści z produkcji na większą skalę niwelowane przez koszty indywidualizacji, koszty wejścia wyższe od oszczędności wynikłych z większej produkcji, problemy kadrowe, znalezienia wiarygodnych przedstawicieli i dystrybutorów, koszty finansowania cyklu produkcji i sprzedaży, koszt regularnego osobistego monitoringu, dodatkowe obciążenie zarządu, zwłaszcza na początku. 19

23 Warto policzyć, sprawdzić i odpowiedzieć na pytania: 1. czy posiadamy wolne moce produkcyjne lub można je powiększyć? 2. czy zwiększenie produkcji zwiększy zyski i obniży koszty jednostkowe? 3. czy dysponujesz informacją o zmianach, trendach na rynkach światowych? 4. czy wahania popytu na rynku krajowym są uciążliwe dla firmy? 5. czy poszukujesz nowych nisz? 6. czy firma chce zwiększyć poziom zyskowności i obrotów? 7. czy poszukujesz nowych metod finansowania działalności? 8. czy chcesz zwiększyć konkurencyjność na rynku krajowym? 20

24 Instrumenty i sposoby finansowania internacjonalizacji Własne środki finansowe, Zewnętrzne źródła finansowania, Znajomość technik finansowania transakcji w obrocie międzynarodowy. 21

25 Strategia rozwoju eksportu charakterystyka produktów lub usług analiza wybranych rynków docelowych (dane makroekonomiczne, kanały dystrybucji, promocja, konkurencja, potencjalni odbiorcy, zwyczaje handlowe) wybór rynków docelowych i jego uzasadnienie opis strategii eksportowych (strategia produktu, cenowa, promocji, dystrybucji) wybór działań umożliwiających realizację przyjętej strategii (np. targi, misje) wraz z ich uzasadnieniem harmonogram przyjętych działań 22

26 DOTACJE Regionalnego Programu Operacyjnego na opracowanie i wdrożenie modeli biznesowych zmierzających do internacjonalizacji przedsiębiorstw Łódź, 17 marca 2016 r.

27 Centrum Obsługi Przedsiębiorcy odpowiedzialne jest za wdrażanie I Osi priorytetowej: 201,62 mln euro (ok. 827 mln PLN) Badania, rozwój i komercjalizacja wiedzy oraz II Osi priorytetowej: 274,84 mln euro (ok. 1,13 mld PLN) Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata

28 OŚ PRIORYTETOWA II: INNOWACYJNA I KONKURENCYJNA GOSPODARKA Działanie II.2 Poddziałanie II.2.1 Typ projektów: Typ beneficjenta: INTERNACJONALIZACJA PRZEDSIĘBIORSTW Alokacja ok. 40,8 mln EUR (ok. 167,3 mln PLN) Celem działania jest zwiększenie poziomu handlu zagranicznego MŚP Modele biznesowe MŚP Alokacja ok. 23,9 mln EUR (ok. 98 mln PLN) opracowanie nowego modelu biznesowego oraz jego wdrożenie poprzez np. dostosowanie strategii produktu lub usługi do danego rynku, udział w imprezach targowowystawienniczych, wyszukiwanie i dobór partnerów biznesowych działania wdrożeniowe muszą wynikać ze strategii internacjonalizacji przedsiębiorstwa. MŚP

29 Ogłoszenie o konkursie numer RPLD IP /16 Oś priorytetowa II: Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Działanie II.2 Internacjonalizacja przedsiębiorstw Poddziałanie Modele biznesowe MŚP Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata Instytucja Pośrednicząca (IP): Centrum Obsługi Przedsiębiorcy

30 Typy Beneficjentów Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa

31 Alokacja na konkurs Kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów w ramach niniejszego konkursu wynosi EUR, co na dzień ogłoszenia konkursu wynosi ,00 zł. Maksymalna kwota dofinansowania projektu zł. Minimalna wartość wydatków kwalifikowanych zł.

32 Przedmiot Konkursu Projekty związane z opracowaniem nowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa w celu wejścia na nowe rynki zbytu za granicą. Typ projektu: opracowanie nowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa zmierzającego do jego internacjonalizacji

33 Opracowanie modelu biznesowego MŚP (1) Dzieło, którego przedmiotem może być m.in.: badanie rynku; określenie rynków docelowych dla działalności eksportowej; analiza pozycji konkurencyjnej wnioskodawcy na danym rynku; strategia wejścia na rynki globalne; dostosowanie strategii produktu lub usługi do danego rynku; określenie norm, wymagań, certyfikatów stawianych przez rynki (kraje) docelowe; opis produktów/ usług przedsiębiorstwa oraz jego aktualnej pozycji na rynku międzynarodowym; przygotowanie i rozwój strategii internacjonalizacji, określenie celów strategicznych przedsiębiorstwa w kontekście planowanych działań międzynarodowych;

34 Opracowanie modelu biznesowego MŚP (2) Dzieło, którego przedmiotem może być m.in.: wyszukiwanie i dobór partnerów na rynkach docelowych; koncepcje otwierania nowych kanałów biznesowych dla ułatwienia sprzedaży zagranicznej; planowanie rozbudowy łańcucha dostaw; plany dywersyfikacji geograficznej i sektorowej; propozycje optymalnych sposobów komunikacji oraz sposobów promocji na danym rynku; opracowanie strategii finansowania przedsięwzięć eksportowych i działalności eksportowej; opracowanie koncepcji wizerunku przedsiębiorcy na wybranych rynkach; wstępny harmonogram wdrażania strategii biznesowej

35 Koszty kwalifikowalne: koszty usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych usługi nie mogą być zlecone pracownikom ani innym osobom powiązanym z Zamawiającym osobowo lub kapitałowo. Warunkiem uznania wydatków za kwalifikowane poniesionych na opracowanie modelu biznesowego jest jego zaliczenie przez przedsiębiorstwo do aktywów trwałych, praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania wartości niematerialnych i prawnych.

36 Dodatkowe informacje Podatek VAT stanowi wydatek niekwalifikowalny Nie przewiduje się stosowania zasady cross-financingu Nie przewiduje się możliwości zastosowania uproszczonych form rozliczania wydatków tj. ryczałtu. Rozliczeniu podlegają jedynie wydatki kwalifikowalne rzeczywiście poniesione

37 Podstawa prawna udzielonej pomocy: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia (Dz. U. z 2015 r., poz. 1417) 3 września 2015r. w sprawie udzielania pomocy mikroprzedsiębiorcom, małym i średnim przedsiębiorcom na usługi doradcze oraz udział w targach w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata (Dz. U. z 2015 r., poz. 488)

38 Dofinansowanie projektów Maksymalna intensywność pomocy wynosi 50% całkowitych wydatków kwalifikowanych.

39 Termin naboru wniosków od 31 marca 2016r. do 29 kwietnia 2016r. (Wnioskodawca może złożyć tylko 1 wniosek) Wnioski o dofinansowanie należy składać w godzinach pracy COP lub przesłać na adres: Centrum Obsługi Przedsiębiorcy Zespół Konsultantów ul. Moniuszki 7/ Łódź

40 Ocena formalna oraz ocena merytoryczna, dokonywana jest zgodnie z kryteriami zapisanymi w dokumencie: Dokument dostępny jest na stronie internetowej: i KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW Kryteria formalne Kryteria merytoryczne Kryteria merytoryczne punktowe 15

41 ocena polega na przyznawaniu punktów wraz z uzasadnieniem; pozytywny wynik z oceny merytorycznej uzyskują projekty, które uzyskały 60 % maksymalnej liczy punktów ze wszystkich kryteriów merytorycznych punktowych; maksymalna liczba punktów możliwa do zdobycia wynosi: 35 punktów. 16

42 1. Specjalizacje regionalne Ocenie podlega czy projekt wpisuje się w oraz obszary gospodarcze w ramach poszczególnych nisz specjalizacyjnych określone w. PUNKTACJA (waga: 3) 3 pkt projekt wpisuje się w co najmniej jeden obszar gospodarczy w ramach niszy specjalizacyjnej 2 pkt projekt wpisuje się w co najmniej jedną Regionalną Inteligentną Specjalizację Województwa Łódzkiego 0 pkt projekt nie wpisuje się w żadną z Regionalnych Inteligentnych Specjalizacji Województwa Łódzkiego max. liczba punktów: 9 17

43 Specjalizacje regionalne, określone na podstawie Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Łódzkiego LORIS Nowoczesny przemysł włókienniczy i mody (w tym wzornictwo) Zaawansowane materiały budowlane Medycyna, farmacja, kosmetyki Energetyka w tym odnawialne źródła energii Innowacyjne rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze Informatyka i telekomunikacja 18

44 Ocenie podlega posiadanie przez wnioskodawcę miejsca prowadzenia działalności na terenie Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI) oraz wpisywanie się projektu w strategiczne kierunki działań wskazane w Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego Przez miejsce prowadzenia działalności należy rozumieć siedzibę, oddział. PUNKTACJA (waga:1): 2 pkt miejsce prowadzenia działalności wnioskodawcy zlokalizowane jest na terenie OSI i projekt wpisuje się w strategiczne kierunki działań dla danego OSI 1 pkt miejsce prowadzenia działalności wnioskodawcy zlokalizowane jest na terenie OSI 0 pkt miejsce prowadzenia działalności wnioskodawcy nie jest zlokalizowane na terenie OSI max. liczba punktów: 2 19

45 Prowadzenie działalności na terenie Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI) ŁÓDZKI OBSZAR METROPOLITALNY ZAGŁĘBIE GÓRNICZO-ENERGETYCZNE BEŁCHATÓW -SZCZERCÓW-ZŁOCZEW ZAGŁĘBIE CERAMICZNO-BUDOWLANE OPOCZNO -TOMASZÓW MAZOWIECKI OBSZAR ROZWOJU INTENSYWNEGO ROLNICTWA OBSZARY TURYSTYCZNE DOLIN RZECZNYCH PILICY, WARTY I BZURY Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020 str

46 Ocenie podlega zdolność przedsiębiorstwa do rozpoczęcia lub rozwinięcia działalności eksportowej na podstawie opisanych we wniosku: doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej, posiadanej przez przedsiębiorstwo pozycji rynkowej, posiadanych zasobów (materialnych, niematerialnych, kadrowych) umożliwiających realizację projektu. PUNKTACJA (waga:4) Za każdy spełniony warunek wnioskodawca otrzymuje 1 pkt. max. liczba punktów: 12 21

47 Ocenie podlega: PUNKTACJA (waga:2) 3 pkt czy wnioskodawca ponosi nakłady na działalność B+R dla produktów lub usług, które będą stanowiły przedmiot eksportu 2 pkt czy produkt lub usługa stanowiący przedmiot eksportu może funkcjonować na więcej niż 1 rynku zbytu 1 pkt czy produkt lub usługa stanowiący przedmiot eksportu nawiązuje do tożsamości historycznej, kulturowej, społecznej regionu 0 pkt projekt nie spełnia żadnego z powyższych elementów max. liczba punktów: 12 22

48 PLANOWANY KONKURS - IV kwartał 2016 r. orientacyjna kwota alokacji EUR (ok ) Na typ projektu: Wdrażanie nowego modelu biznesowego poprzez np. dostosowanie strategii produktu lub usługi do danego rynku, udział w imprezach targowo-wystawienniczych o charakterze międzynarodowym, wyszukiwanie i dobór partnerów biznesowych. działania wdrożeniowe muszą wynikać ze strategii internacjonalizacji przedsiębiorstwa.

49 Dziękuję za uwagę Barbara Ziółek Zespół Konsultantów Centrum Obsługi Przedsiębiorcy Łódź, ul. Moniuszki 7/9 tel.: (42) , fax: (42) Punkt Konsultacyjny Centrum Obsługi Przedsiębiorcy ul. Moniuszki 7/9, Łódź pn , wt. pt tel , (56)lub (97);

50