Strefa euro Polska droga do euro

Transkrypt

1 Strefa euro Polska droga do euro Aby opowiedzieć na pytanie kiedy zrodził się pomysł na wprowadzenie wspólnej waluty dla znacznej części krajów europejskich i jakie przyświecały temu idee, należy przypomnieć sobie historię powstania Unii Europejskiej. Kiedy powstała Unia Europejska? Unia Europejska została powołana roku, jednak 1993 rok nie do końca możemy znać za początek UE. Powinniśmy cofnąć się trochę w czasie gdyż pierwsze etapy integracji państw miały miejsce dużo wcześniej. W 1952 została założona Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), którą założyło 6 państw: Belgia, Holandia, Francja, Niemcy, Włochy i Luxemburg. Od tych krajów napływała bardzo duża pomoc dla krajów zniszczonych przez II wojnę światową. Jeżeli za początek dzisiejszej Unii przyjmiemy powstanie EWWiS w 1951 r., to jako członków założycieli traktujemy właśnie te 6 państw. W 1969 roku w konsekwencji dalszej integracji europejskiej powstała Unia Gospodarcza i Walutowa (UGW). Grupa państw, której przewodniczył Pierre Werner (premier Luxemburga) sporządziła sprawozdanie zakładające powstanie pełnej UGW w ciągu 10 lat by doprowadzić do całkowitej wymienialności walut państw członkowskich. Jednak fale

2 niestabilnych kursów, kryzys naftowy i inne przeszkody opóźniały założone cele. W 1973 r. do wspólnoty przyjęto Danię, Wielką Brytanię i Irlandię. Do bogatej części Europy Zachodniej ciągnęły także biedniejsze kraje kontynentu, zwłaszcza z południa Europy. W 1981 roku została przyjęta Grecja, a w 1986 roku Hiszpania i Portugalia.

3 W międzyczasie, w 1978 roku utworzono mechanizm kursowy ERM I. Kurs każdej waluty obliczono względem europejskiej jednostki walutowej ECU, która była średnią ważoną wszystkich walut. Jednak w 1985 roku okazało się, że nie da się w pełni wykorzystać potencjału rynku wewnętrznego, jeśli koszty wymiany walut będą wysokie, a wahania kursów będą powodem niepewności. W 1989 roku zaproponowano wprowadzenie Unii Gospodarczo Walutowej (UGW) w 3 etapach i powołanie Europejskiego Banku Centralnego (EBC). W XII 1989 roku na szczycie Rady Europejskiej w Strasburgu postanowiono zwołać konferencję, by wprowadzić poprawki w założeniu UGW. Poprawki te uzgodniono w Traktacie o Unii Europejskiej i przyjęto na posiedzeniu Rady Europejskiej w Maastricht w XII 1991 roku, a podpisane roku. W ten oto sposób roku została powołana Unia Europejska. 12 państw, 12 gwiazdek na fladze. W latach 90 Unia Europejska stała się najbardziej prężną organizacją gospodarczą w Europie. Stąd chęć przystąpienia do niej zgłosiły Austria, Finlandia i Szwecja, które 1 stycznia 1995 r. stały się członkami wspólnoty. Polska weszła od UE r. i była jednym z 10 państw (razem z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Słowacją, Słowenią i Węgrami).

4 3 lata później (2007 r.) do Unii dołączyła Bułgaria i Rumunia, a w 2013 r. Chorwacja. Co daje nam 28 państw.

5 Unia Gospodarczo Walutowa Wróćmy jednak do tego, co się działo w latach 80 i 90 w kwestii wspólnej waluty, kiedy to postanowiono wprowadzić UGW 3 etapami: I dotyczył swobody przepływu kapitału między państwami członkowskimi II dotyczył konwergencji (wyrównania poziomu rozwoju) państw członkowskich, wzmocnienia współpracy między krajowymi BC III zakłada stopniowe wprowadzenie euro i wspólnej polityki pieniężnej. Pierwsze 2 etapy są zakończone, 3 trwa. Wszystkie państwa członkowskie UE (poza Wielką Brytanią i Danią) muszą przystąpić do ostatniego etapu, czyli przyjąć euro, jednak nie ma na to określonego terminu. Dania i Wielka Brytania nie wyraziły chęci przystąpienia do warunków UGW więc nie muszą przyjąć wspólnej waluty. By państwo mogło przyjąć euro, musi spełnić określone warunki (np. deficyt max 3% PKB, a dług publiczny max 60% PKB). Spośród 28 krajów UE, 19 przystąpiło do trzeciego etapu UGW i przyjęła euro. Euro stało się walutą obowiązującą w transakcjach bezgotówkowych od r., a w gotówkowych od r. Państwa, które przyjęły walutę euro: 2002: Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Gracja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luxemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy (12 państw) 2007: Słowenia 2008: Cypr i Malta 2009: Słowacja 2011: Estonia 2014: Łotwa 2015: Litwa Mamy też 6 krajów, które nie są członkami UE, a posługują się walutą euro: Andora, Monako, San Marino, Watykan, Czarnogóra i Kosowo.

6 Korzyści z wprowadzenia euro: Brak ryzyka kursowego w handlu między krajami UGW Brak kosztów wymiany walut Bardziej efektywny wspólny rynek (otwarcie handlu na inne rynki) Łatwość porównywania cen i kosztów (tańszy dostawca z innego kraju) Czyli: - cena towaru przez Internet dla wszystkich taka sama (ewentualnie koszty dostawy) - łatwiejsze podróżowanie, nie trzeba wymieniać waluty - łatwiejsza ekspansja krajów UGW na sąsiednie kraje - pracownicy łatwiej porównają zarobki różnych krajów i mogą szukać pracy zagranicą Koszty wprowadzenia euro: K. przygotowania banknotów i monet K. dystrybucji do banków i bankomatów K. dostosowania bankomatów K. przystosowania systemów księgowych i informatycznych K. szkolenia specjalistów i pracowników obsługi K. utraty przez banki dochodów związanych z wymianą walut Opracowała: