WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt

1 Sygnatura akt IV C 1252/09 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 28 maja 2010r. Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział IV Cywilny w składzie: Przewodniczący SSO Dorota Kącka Protokolant apl. rade. Joanna Soberska po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2010r. w Warszawie, na rozprawie sprawy z powództwa J przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu z siedzibą w o zapłatę I. Powództwo oddala; II. Nie uiszczoną opłatę w kwocie zł, przejmuje na rachunek Skarbu Państwa; III. Nie obciąża powódki pozostałymi kosztami postępowania. UZASADNIENIE wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego kwoty zł, tytułem odszkodowania za spadek wartości nieruchomości, z tytułu wprowadzenia strefy ograniczonego użytkowania ustanowionego Rozporządzeniem Wojewody Nr 50 z dnia r. Wniósł i

2 Tl także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.3-5). Pełnomocnik powódki pismem z dnia r, sprecyzował powództwo i wniósł o zasądzenie,wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty zł tytułem odszkodowania za spadek wartości nieruchomości i kwoty zł, tytułem odszkodowania w zw. z koniecznością poniesienia robót związanych z zapewnieniem ochrony akustycznej budynku powódki, a także kwotę zł, tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w zw. z wywołwniem rozstroju zdrowia spowodowanym stresem wywołanym przez działalność pozwanego Portu Lotniczego (k.52-57). W odpowiedzi na pozew z dnia r.(k.27-34), jak i w piśmie z dnia Or, (k ), pozwane Przedsiębiorstwo wniosło o oddalenie powództwa i zasadzenie na jego rzecz kosztów procesu. W piśmie z dnia 9 lutego 201 On, pełnomocnik powódki podtrzymał swoje stanowisko (k ). Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny: Powódka jest współwłaścicielką w 6/10 części nieruchomości zabudowanej położonej przy _, o powierzchni 586m2. Nieruchomość zabudowana jest domem parterowym o kubaturze 562,44 o m, w którym powódka mieszka od 1963r. (k.9-14 kopia wypisu z rejestru gruntów i odpisu z księgi wieczystej KW Nieruchomość ta z uwagi na bliskie sąsiedztwo portu lotniczego (ok.700m w linii prostej od pasa stratowego k.70) i panujący w jego sąsiedztwie hałas znajdowała się w strefie ] obszaru ograniczonego użytkowania ustanowionego Rozporządzeniem nr 50 Wojewody, z 07 sierpnia 2007 r w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego (Dz. U. Woj. Maz. Nr 156, poz z r.), które weszło w życie 24 sierpnia 2007 r. W/w Rozporządzenie Wojewoda wydał na podstawie art. 135 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U j.t. ze zm.) w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 1 stycznia 2008 r. 2

3 Powódka ma 65 lat, od 2000r, jest emerytką, cierpi na choroby układu sercowonaczyniowewgo (k.229,230). Z dniem 15 listopada 2008 r. w ustawie Prawo ochrony środowiska zmieniono przepis art. 135 ust. 2 cyt. ustawy w ten sposób, że Wojewoda przestał być właściwy do wydania rozporządzenia o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania, a kompetencje w tym zakresie przejął Sejmik Województwa. Wobec braku przepisów przejściowych do zmiany ustawy Prawo ochrony środowiska, które wskazywałyby na utrzymanie w mocy rozporządzenia nr 50 Wojewody - rozporządzenie to jest nieaktualne, utraciło bowiem moc obowiązującą z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej treść przepisu upoważniającego (tak m.in. NSA-II OSK 445/09, II OSK 502/09wyrok WSA w Warszawie, VII S.A./Wa 1083/09, VII S.A./Wa 1005/09). Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dokumentów, część okoliczności została przez strony przyznana. Kwestią sporną między stronami była sprawa obowiązywania Rozporządzenia nr 50 Wojewody z 07 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego ;, a także kwestia przedawnienia roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Sąd oddalił wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z łącznej opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości i z zakresu budownictwa i ochrony przed hałasem, dowodu z opinii kardiologa, jak również z oględzin przedmiotowej nieruchomości, z przesłuchania powódki na okoliczności wskazane w pozwie, uznając ww wnioski jako bezprzedmiotowe wobec braku podstawy prawnej do uwzględnienia roszczenia. Sąd zważył, co następuje: Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Art. 92 Konstytucji RP stanowi, że rozporządzenia wydawane są przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. 3

4 Rozporządzenie nr 50 Wojewody z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego!(Dz. U. Woje w. Maz. Nr 155 z 10 sierpnia 2007 r.) - zwane dalej Rozporządzeniem nr 50 - zostało wydane na podstawie delegacji z art. 135 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o ochronie środowiska (Dz. U. z 2006 r., Nr 129, poz. 902). Jest to akt prawa miejscowego. Zgodnie z tym przepisem organem uprawnionym do tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania jest wojewoda i dokonuje tego w drodze rozporządzenia Cytowany art. 135 ust. 2 - z dniem 1 stycznia 2008 r. - został zmieniony art. 19 pkt. 5 w zw. z art. 48 pkt. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. Nr 175, poz ze zm.), otrzymując treść, iż obszar ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1, lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, tworzy sejmik województwa, w drodze uchwały. Art. 135 ust. 2 - z dniem 1 stycznia 2008 r. - został zmieniony art. 19 pkt. 5 w zw. z art. 48 pkt. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. Nr 175, poz. 1462,ze zm.), otrzymując treść, iż obszar ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1, lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, tworzy sejmik województwa, w drodze uchwały. Dodatkowo art. 47 ust. 2 stwierdzał, iż akty prawa miejscowego wydane na podstawie przepisów zmienianych niniejszą ustawą z zakresu zadań i kompetencji podlegających przekazaniu niniejszą ustawą zachowują moc do czasu wydania nowych aktów prawa miejscowego przez organy przejmujące zadania i kompetencje. Ustawa z 29 lipca 2005r, z dniem 30 czerwca 2008r, utraciła jednak moc obowiązywania. W/w art. 135 ust. 2 poddany został kolejnej nowelizacji z dniem 15 listopada 2008 r. dokonanej w art. 144 pkt 21 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, ze zm.), jednakże w ramach tej nowelizacji nie uległa zmianie właściwość sejmiku województwa i forma uchwały do ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Zmiana ta polegała na zastąpieniu odesłania do pojęcia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływania na środowisko, jako

5 iw określonych w art. 51 ust. 1 pkt 1 (tej ustawy), na odesłanie do pojęcia przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, jako określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Nowelizacja nie zawiera przepisów przejściowych, które odnosiłyby się do istniejących uchwał ustanawiających obszary ograniczonego użytkowania. Skoro zatem zmieniła się treść przepisu upoważniającego do wydania aktu wykonawczego w ten sposób, że zmienił się w szczególności rodzaj aktu wykonawczego i organ upoważniony do jego wydania, ale również zakres spraw przekazanych do uregulowania aktem wykonawczym lub wytyczne dotyczące treści tego aktu, i jednocześnie w wyniku tej zmiany dotychczasowy akt wykonawczy staje się niezgodny ze znowelizowanym przepisem upoważniającym, wówczas przyjąć należy że taki akt wykonawczy traci moc obowiązującą z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej treść przepisu upoważniaj ącego. Wobec powyższego przyjąć należy wraz za Naczelnym Sądem Administracyjnym, że Rozporządzenie Nr 50 jako akt wykonawczy utraciło moc obowiązującą z dniem 15 listopada 2008r. Potwierdza to zaświadczenie organu, który wydał Rozporządzenie, powołując się w treści na tzw. regułę walidacyjną wyrażona w 32 ust.2 rozp. Prezesa Rady Ministrów z r, w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz.U.Nr 100, poz. 908 z 2002r)- (k.271). Wobec utraty dnia 15 listopada 2008 r. mocy rozporządzenia nr 50 Wojewody ] z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego w, brak było podstawy prawnej do uwzględnienia roszczenia. Wraz z ni eob o wiązującym już rozporządzeniem przestały obowiązywać wszelkie ograniczenia w nim ustanowione, a tym samym odpadła podstawa roszczenia z art. 129 ust.2 ustawy Prawo ochrony środowiska o zasądzenie odszkodowania z tytułu utraty wartości nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania. Oparcie tego roszczenia na art. 435 lkc w zw. z art. 322, 324, 325 ustawy Prawo ochrony środowiska jest również nietrafne. Prowadzenie legalnej działalności portu lotniczego nie stanowi deliktu cywilnego, mimo że hipotetycznie oddziałuje negatywnie na położone w pobliżu nieruchomości, ze względu na hałas. Nie można przy tym negować, że położone w sąsiedztwie lotnisk nieruchomości mogą powodować obniżenie wartości 5

6 T nieruchomości w stosunku do stanu, jaki by ją kształtował, gdyby sąsiedztwo takie nie istniało, ale można również zakładać, że położenie nieruchomości w pobliżu portu lotniczego powoduje, że nieruchomość staję się atrakcyjna, zależy to przecież od przeznaczenia danej nieruchomości. Tego rodzaju, stanowiące zawsze hipotezę, obniżenie potencjalnej wartości nieruchomości, nie mieści się jednak w granicach szkody, ani jako rzeczywista strata, ani jako utracona korzyść. Tak więc na zasadach ogólnych odpowiedzialności odszkodowawczej nie jest możliwe dochodzenie z tego tytułu roszczeń, wobec przedsiębiorstwa prowadzącego lotnisko ani na zasadzie winy - art. 415 kc, ani ryzyka -art k,c tym bardziej, że port lotniczy nie może być uznany za zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody, nawet jeżeli poszczególne elementy organizacji takiego przedsiębiorstwa korzystają z sił przyrody. Do odpowiedzialności prowadzącego takie przedsiębiorstwo lub zakład nie ma zastosowania art. 435 kc. Dopiero w sytuacji, gdy działalność prowadzącego port lotniczy wykraczałaby poza granice legalności, a nadto byłaby zawiniona - szkody z tego tytułu wynikłe, mieszczące się w zakresie strat rzeczywistych lub utraconych korzyści, mogłyby stanowić przesłanki dochodzenia roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 415 kc. Nie mogło zostać również uwzględnione roszczenie o zasądzenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na osobie powódki z mocy art.445kc w zw. z art.444kc, które zdaniem Sadu nie uległo przedawnieniu jak podnosiła to strona pozwana. Nie można bowiem ściśle określić początku biegu przedawnienia roszczenia powódki wobec faktu, że zdarzenia z którymi powódka wiąże roszczenie (działalność przedsiębiorstwa pozwanego) trwają nadal. W omawianym stanie faktycznym nie można jednak rozważać roszczenie o zadośćuczynienie w oderwaniu od przepisu art.435kc, który został omówiony wyżej i właśnie z tego powodu brak było również podstawy prawnej do uwzględnienia tego roszczenia. Subiektywne odczucia powóki i faktycznie występujące na nieruchomości niedogodności, w tym również, te związane z bliskim sąsiedztwem lotniska, jak nadmierny hałas, nie wpływały na ocenę Sądu co do zaistnienia szkody na osobie powódki, naprawienia której się domagała. Powódka przyznała w pismach procesowych, że mieszka w bliskim sąsiedztwie płyty lotniska od ponad 40 lat, ale dopiero ostatnie lata od kiedy przebywa na emeryturze spowodowały, iż hałas spowodowany ruchem Portu Lotniczego, wpływa na jej stan zdrowia wyjątkowo negatywnie. Zaznaczyć trzeba, że hałas lotniczy istniał od chwili powstania lotniska, tj. od 1934 r., istniał w latach 60 gdy powódka zamieszkała na nieruchomości, a w ostatnim okresie hałas nie nasilił się, a zmniejszył, jak wynika z danych o ruchu lotniczym za ostatnie lata (k.243). Zdaniem Sądu nie może być związku przyczynowego między stanem zdrowia powódki,w tym dolegliwości sercowo-naczyniowych, tylko z powodu hałasu 6

7 sl1 spowodowanego działalnością lotniska, bez uwzględnienia innych okoliczności takich jak wiek powódki czy zawód pedagoga jaki wykonywała, a który wiąże się z wysokim stopniem stresu (k.258). Z tych względów orzeczono, jak w sentencji, działając na podstawie ww. przepisów. Na podst. art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami postępowania. W ocenie Sądu w wypadku niniejszej sprawy, gdy powódka wnosiła pozew, mogła być subiektywnie przekonana o jego słuszności, natomiast rozstrzygnięcie ostateczne jest wynikiem zmiany obowiązujących przepisów, dlatego więc istniała możliwość skorzystania przez Sąd z dobrodziejstwa art. 102 kpc.

8