KOROZJA STALI I śelbetu
|
|
- Wiktor Lewicki
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Politechnika Warszawska Wydział Budownictwa Mechaniki i Petrochemii w Płocku Laboratorium Chemii Budowlanej Instrukcja do ćwiczenia KOROZJA STALI I śelbetu Opracowała: dr inŝ. Maria Bukowska Płock, styczeń 2009
2 2 Spis treści I. TEMAT ĆWICZENIA...3 II. CEL ĆWICZENIA...3 III. PODSTAWY TEORETYCZNE Korozja chemiczna Korozja elektrochemiczna Rodzaje ogniw korozyjnych Korozja Ŝelbetu Metody zapobiegania korozji Elektrochemiczna metoda badania korozji metali...9 IV. WYKONANIE ĆWICZENIA Badanie mechanizmu korozji elektrochemicznej stali próba ferroksylowa Badanie przebiegów polaryzacji prądowo-napięciowej stali Badanie działania protektora (Zn)...12 V. OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ, WNIOSKI Badanie mechanizmu korozji elektrochemicznej stali próba ferroksylowa Badanie przebiegów polaryzacji prądowo-napięciowej stali Badanie działania protektora (Zn)...13 VI. LITERATURA VII. INSTRUKCJA OBSŁUGI STANOWISKA DO BADANIA PRZEBIEGÓW POLARYZACJI PRĄDOWO-NAPIĘCIOWEJ
3 3 I. TEMAT ĆWICZENIA: Korozja metali i Ŝelbetu. Metody zapobiegania korozji elektrochemicznej II. CEL ĆWICZENIA: Poznanie mechanizmu korozji metali i Ŝelbetu oraz metod badania korozji metali i zapobiegania temu niekorzystnemu zjawisku III. PODSTAWY TEORETYCZNE Korozja metali jest niekorzystnym procesem prowadzącym do duŝych strat związanych z ubytkiem materiału konstrukcyjnego, pogorszeniem jego właściwości uŝytkowych a w krańcowym wypadku moŝe prowadzić do katastrof. Coroczne straty z tytułu występowania korozji są ogromne i dlatego powszechnie przeciwdziała się temu zjawisku. Korozja jest złoŝonym procesem chemicznym i fizycznym: metal reaguje z substancjami chemicznymi obecnymi w środowisku korozyjnym tworząc róŝnorodne związki chemiczne - produkty korozji. Zjawiskom chemicznym towarzyszą procesy fizyczne takie jak przepływ elektronów, przepływ jonów, rozpuszczanie i krystalizacja. MoŜe się równieŝ zdarzyć, Ŝe produkty korozji, szczelnie pokrywając powierzchnię metalu oddzielają ją od środowiska korozyjnego i pełnią rolę powłok ochronnych. Tak się dzieje na przykład w przypadku powłoki tlenkowej na aluminium, patyny na miedzi i mosiądzu, czy fosforanowej powłoki konwersyjnej na stali. Ze względu na charakter środowiska a tym samym na charakter przebiegających procesów, korozję dzielimy na chemiczną i elektrochemiczną. 1. Korozja chemiczna Przebiega w środowisku bezwodnym, nieprzewodzącym prądu elektrycznego, często w podwyŝszonych temperaturach. Typowymi procesami są tu wysokotemperaturowe utlenianie, chlorowanie, tworzenie siarczków. Agresywnymi czynnikami są w tego rodzaju procesach: tlen, chlor, chlorowodór, chlorowce, siarka gazowa, wodór. Obok wymienionych substancji korozję wywołują ciekłe metale, ciecze organiczne oraz bezwodne substancje nieorganiczne. 2. Korozja elektrochemiczna Korozja tego rodzaju przebiega w środowiskach elektrolitów. Związana jest z przenoszeniem elektronów i jonów. Elektrony przemieszczają się w masie i na powierzchni metalu, jony zaś w elektrolicie. Ze względu na istnienie granicy faz między powierzchnią metalu i elektrolitu, duŝą rolę odgrywają w procesach korozji elektrochemicznej procesy dyfuzyjne. Mechanizm korozji elektrochemicznej naleŝy rozwaŝać w oparciu o teorię ogniw galwanicznych krótko zwartych. Takie podejście do zagadnienia wynika z faktu, Ŝe obszary katodowe i anodowe znajdujące się na powierzchni metalu praktycznie ze sobą sąsiadują, przewodnikiem
4 4 jest tu metal. Mechanizm korozji oraz kierunki przepływu elektronów i jonów na granicy metal - elektrolit obrazuje rysunek 1 Anoda Me ne Me n+ D Katoda ne + D D. ne Metal Elektrolit Rys.1. Schemat procesów przebiegających na granicy metal - elektrolit. Oznaczenia: Me - metal, Me n+ - jony metalu, D depolaryzator, ne wolne elektrony Rolę elektrolitu pełni najczęściej woda lub para wodna skondensowana na powierzchni metalu zawierająca rozpuszczone gazy spalinowe (SO 2, CO 2, tlenki azotu), kwasy humusowe oraz sole nieorganiczne wymyte z gleby i kurzu. Elektrolit moŝe mieć odczyn obojętny, zasadowy lub kwaśny. Rolę depolaryzatora pełnią najczęściej utleniacze znajdujące się w pobliŝu powierzchni metalu, np. jon wodorowy (H + ) względnie O 2. Anodowe oraz katodowe procesy korozyjne są ze sobą ściśle związane. Elektrony generowane na anodzie muszą być spoŝytkowane w procesach katodowych, w przeciwnym wypadku nastąpi zablokowanie procesu anodowego a tym samym procesu korozyjnego - czyli wystąpi polaryzacja ogniwa korozyjnego. Właśnie depolaryzatory odblokowują pracę ogniw korozyjnych. Brak depolaryzatora lub zneutralizowanie jego działania hamuje procesy korozyjne. Na granicy powierzchnia metalu-elektrolit nastąpi wówczas równowaga dynamiczna, polegająca na tym, Ŝe w jednostce czasu taka sama liczba jonów metalu przejdzie do roztworu oraz zobojętni się na powierzchni metalu. Zjawisko to wykorzystywane jest zresztą w praktyce ochrony antykorozyjnej. Procesy anodowe W miejscach, w których zachodzą procesy anodowe następuje roztworzenie metalu. Sieć krystaliczna metalu ulega zniszczeniu, część atomów metalu przechodzi do roztworu w postaci jonów zaś nadmiarowe elektrony pozostają na powierzchni metalu i przepływają w
5 5 kierunku katody, gdzie biorą udział w procesach katodowych (rysunek 1). Procesy anodowe to procesy utleniania, w których wartościowość metalu wzrasta: Fe 0 Fe e Tak, więc na anodzie następuje ubytek wagowy metalu. W zaleŝności od stopnia zaawansowania procesów korozyjnych obserwujemy: zmatowienie powierzchni, wŝery, perforację lub przemianę metalu w proszek. Z tym ostatnim przypadkiem mamy do czynienia, gdy cały metal praktycznie przereaguje tworząc produkty korozji. Procesy katodowe Na katodzie przebiegają procesy redukcji. Biorą w nich udział uwolnione z anody elektrony, które reagują z substancjami o działaniu utleniającym, czyli z depolaryzatorami. W zaleŝności od środowiska depolaryzatorem moŝe być jon wodorowy (środowisko kwaśne), tlen lub inne substancje organiczne i nieorganiczne o właściwościach utleniających. Ze względu na powszechność występowania, największe straty materiałowe wywołuje jon wodorowy - H + (w wodzie ulega hydratacji, tworząc jon hydroniowy - H 3 O + ) lub gazowy tlen O 2. Z tego powodu dokładniej zostaną omówione procesy z ich udziałem. Depolaryzacja z udziałem jonów H + Z takimi procesami mamy do czynienia w środowisku kwaśnym (ph<7): 2H + + 2e H 2 Zamieszczona reakcja jest umownym zapisem bardzo złoŝonego procesu fizykochemicznego: zobojętniania jonów wodorowych, łączenia zobojętnionych atomów w cząsteczki, tworzenia pęcherzyków gazu i wydzielania gazowego wodoru. Depolaryzacja z udziałem gazowego tlenu Ten typ depolaryzacji jest znacznie powszechniejszy i stąd bardziej szkodliwy. Tlen jest praktycznie wszechobecny i moŝe ulegać redukcji w środowisku kwaśnym, zasadowym i obojętnym. Zachodzące procesy elektrochemiczne oddają poniŝsze uproszczone reakcje: ph<7 4H + + O 2 + 4e 2H 2 O ph 7 O 2 + 2H 2 O + 4e 4OH - Ten typ depolaryzacji występuje przede wszystkim w stęŝeniowych ogniwach tlenowych. 3. Rodzaje ogniw korozyjnych StęŜeniowe ogniwa tlenowe. Ogniwa takie powstają wszędzie tam gdzie istnieje róŝnica w napowietrzeniu elektrolitu, a więc: - w zagłębieniach konstrukcji i urządzeń metalowych, w których gromadzi się skondensowana para wodna i woda deszczowa,
6 6 - na granicy metal-środowisko w konstrukcjach metalowych zanurzonych częściowo w wodzie, lub posadowionych na granicy gleba-woda oraz na rurociągach przechodzących przez granicę gleb o zróŝnicowanej przepuszczalności powietrza, np. piasek-glina. W tym ostatnim przypadku anodą, czyli miejscem bezpośredniego ataku korozji, jest powierzchnia granicząca z mniej napowietrzonym elektrolitem, na przykład z gruntem gliniastym. Katoda graniczy z roztworem bardziej napowietrzonym, na przykład z gruntem piaszczystym, - na powierzchniach metalowych pokrytych kroplami deszczu. Przykładowe stęŝeniowe ogniwo tlenowe utworzone na powierzchni Ŝelaza lub stali przedstawiono na rysunku 2. Produkty korozji (Fe 2 O 3. nh 2 O) kropla elektrolitu OH - OH - Fe 2+ Fe 2+ O 2 OO K A K stal, Fe Rys. 2. Schemat działania stęŝeniowego ogniwa tlenowego: A - anoda, K katoda Ogniwa stykowe dwumetaliczne. Jest to dość powszechny rodzaj ogniw korozyjnych. Mamy z nimi do czynienia zawsze, gdy dwa róŝne metale stykają się ze sobą w środowisku elektrolitu. Siła elektromotoryczna takiego ogniwa zaleŝy od potencjałów standardowych poszczególnych metali i decyduje w znacznym stopniu o szybkości procesu. Tego rodzaju ogniwa mogą wystąpić w przypadku: - uszkodzenia powłok metalicznych anodowych, które tworzą metale mniej szlachetne na metalach bardziej szlachetnych, na przykład cynk na Ŝelazie lub stali, - uszkodzenia powłok metalicznych katodowych, które tworzą metale bardziej szlachetne na metalach mniej szlachetnych, na przykład miedź na Ŝelazie, - połączeń nitowych. Ogniwa solne i temperaturowe. Ten rodzaj ogniw powstaje wówczas, gdy metalowa konstrukcja styka się na swej długości z elektrolitem o róŝnym stęŝeniu lub o róŝnej temperaturze. Takie przypadki mają miejsce w metalowych konstrukcjach morskich i przemysłowych, na przykład: w hutnictwie, przemyśle chemicznym, ciepłownictwie. Ogniwa napręŝeniowe. Powstają, gdy będący pod napręŝeniem metal styka się z elektrolitem. NapręŜenia w metalu powstają w wyniku przyłoŝenia siły zewnętrznej lub są spowodowane na przykład nierównomiernym ogrzewaniem. Generalnie napręŝenia w metalu, powodując deformację sieci krystalicznej, zwiększają jego podatność na korozję.
7 7 4. Korozja Ŝelbetu Działanie środowiska betonu na stal jest bardzo korzystne. Generalnie, warstwa prawidłowo wykonanej otuliny betonowej chroni ją w dostatecznie. Ochronnie działa na stal zarówno silnie zasadowe środowisko cieczy wypełniającej pory betonu (ph = 11 13) jak i szczelność powłoki betonowej hamującej nadmierny dostęp tlenu. Na powierzchni stali tworzy się cienka warstwa pasywna chroniąca ją przed korozją, mająca zdolność do regeneracji w czasie pracy konstrukcji Ŝelbetowej. Korozję stali wywołuje dopiero trwałe uszkodzenie powłoki pasywnej na rozległej powierzchni lub zmniejszenie zasadowości betonu (spadek ph do poniŝej 10) w wyniku karbonatyzacji, wyługowania Ca(OH) 2 czy korozji betonu. Procesy te mogą jednocześnie spowodować pogorszenie szczelności betonu, takŝe z powodu tworzenia produktów korozji rozsadzających beton. Proces jest tym intensywniejszy im bardziej zanieczyszczone jest środowisko. Przy omawianiu problematyki korozji metali stosowanych w budownictwie nie moŝna pominąć uszkodzeń konstrukcji Ŝelbetowych wskutek korozji stali zbrojeniowej. Uszkodzenie konstrukcji Ŝelbetowych powstaje wskutek korozji betonu lub zbrojenia bądź teŝ wskutek jednoczesnej korozji obu tych materiałów. Mechanizm korozji zbrojenia w betonie przedstawia rysunek 3. Rys. 3. Model korozji zbrojenia w betonie Mechanizm korozji elektrochemicznej stali zbrojeniowej w uszkodzonym lub zobojętnionym betonie jest analogiczny do mechanizmu korozji Ŝelaza w dowolnym środowisku. Elektrolitem jest ciecz wypełniająca pory a zbrojenie atakowane jest na obszarach anodowych. Uwolnione jony Fe 2+ reagują z zawartymi w środowisku jonami OH - tworząc Fe(OH) 2, który przemieszcza się w kierunku bardziej napowietrzonych powierzchniowych warstw cieczy porowej. Tworzy się tam trudno rozpuszczalny Fe(OH) 3, wytrącający się z roztworu w postaci rdzy. W obszarach katodowych trwa jednocześnie proces wydzielania jonów OH -, poniewaŝ uwolnione na anodzie elektrony płyną przez zbrojenie do katody i redukują depolaryzator tlen. Utworzone jony wodorotlenowe wzbogacają ciecz porową w te jony i kierując się w stronę anody reagują z napotkanymi jonami Fe(II) z utworzeniem wodorotlenków Fe (II) i Fe(III).
8 8 Niekorzystnie wpływają na zbrojenie: - obecność chlorków, siarczanów w środowisku i atmosfera gazów przemysłowych, - zmieniająca się wilgotność betonu, - betony jamiste i komórkowe, - źle dobrany cement (uwaŝa się, Ŝe gorzej chronią stal cementy portlandzkie mieszane, cementy hutnicze), - źle dobrane kruszywo (betony z zawartością kruszyw lekkich chronią gorzej stal niŝ zwykłe, czyste kruszywa budowlane o odpowiedniej ziarnistości), - niektóre obojętne dodatki oraz domieszki chemiczne do betonu. 5. Metody zapobiegania korozji Istnieje kilka grup metod zapobiegania korozji elektrochemicznej metali: 1. Modyfikacja metalu przez wprowadzenie odpowiednich dodatków stopowych. Dodatek chromu, niklu, tytanu i innych pierwiastków poprawia odporność na korozję stali. MoŜna przez odpowiedni skład chemiczny otrzymać stal nierdzewną lub nawet kwasoodporną. 2. Oddzielenie metalu od środowiska korozyjnego róŝnego rodzaju powłokami. MoŜna tu wymienić następujące rodzaje powłok: a) powłoki metaliczne nanoszone ogniowo, chemicznie lub elektrolitycznie (czyli galwanicznie), b) powłoki nieorganiczne: powłoki betonowe, powłoki tlenkowe nanoszone ogniowo (czyli emalierskie) lub galwanicznie oraz powłoki konwersyjne, c) powłoki organiczne: farby, emalie i lakiery wykonane z tworzyw sztucznych, asfaltów i Ŝywic naturalnych. 3. Modyfikacja środowiska przez wprowadzenie do niego odpowiednich substancji będących inhibitorami korozji. Inhibitory mogą chronić metal w kaŝdym środowisku: cieczy, gazu lub ciała stałego (gleby, betonu). Bardzo często inhibitory wprowadzane są równieŝ do powłok ochronnych. 4. Ochrona elektrochemiczna anodowa lub katodowa. Chroniona konstrukcja: zbrojenie, rurociąg, zbiornik lub statek polaryzowane są anodowo lub katodowo za pomocą zewnętrznego pola elektrycznego o odpowiednim kierunku lub przez elektryczne podłączenie protektora, metalu aktywniejszego od metalu konstrukcji chronionej. Bardzo często stosowane jest jednocześnie kilka metod ochrony, np. ochrona elektrochemiczna w połączeniu z ochroną przy uŝyciu powłok, powłoki z dodatkiem inhibitorów. Do metod ochrony konstrukcji Ŝelbetowych, naleŝą w szczególności: - dobór odpowiedniej stali (stale niskowęglowe do zawartości węgla do 0,22% dla konstrukcji
9 9 zwykłych, stale stopowe i stale z duŝą zawartością węgla dla konstrukcji spręŝonych, w uzasadnionych wypadkach nawet stale nierdzewne), - odpowiedni dobór składu i technologii wykonania betonu (zwłaszcza przestrzeganie normowej grubości otuliny), przestrzeganie zaleceń podczas wykonywania robót (uzyskanie betonów szczelnych i nieprzepuszczalnych dla wody, soli i CO 2 ), - zastosowanie inhibitorów korozji do wytwarzania mieszanki betonowej (zmieniają mechanizm korozji lub neutralizują czynnik korozyjny), - zastosowanie do stali zbrojeniowej powłok ochronnych (szczególnie waŝne dla gazobetonów), min.: *powłok metalowych (Zn, Cd, Al, Sn, Pb, Cr, Co, Ni). Powłoka cynkowa posiada szczególne właściwości ochronne, ulega powolnej korozji i polaryzuje stal katodowo, *powłok organicznych (rozpuszczalnikowe i bez rozpuszczalnikowe kompozycje z tworzyw sztucznych i asfaltu), *powłok organiczno-nieorganicznych (zawiesiny cementowe z dodatkiem asfaltów, lateksów, klejów naturalnych i inhibitorów), - zastosowanie ochrony katodowej prądowej (anodą są tytanowe siatki, beton i asfalt przewodzący) lub protektorowej. Do niedawna panowało przekonanie, Ŝe stal zbrojeniowa umieszczona w prawidłowo wykonanym betonie jest zabezpieczona przed korozją. Obecnie pogląd ten uległ zmianie. Dawniej wykonywane konstrukcje Ŝelbetowe cechowały większe współczynniki pewności i występowało mniejsze zanieczyszczenie środowiska. Obecnie stosuje się konstrukcje o mniejszych przekrojach, a cieńsze otuliny betonowe nie chronią dostatecznie stali przed korozją. ZagroŜenia zwiększa stosowanie nowych materiałów (mieszanych cementów, dodatków, kruszyw lekkich) lub specjalnych technik technologicznych (napawanie, autoklawizacja). Szczególnie zagroŝone są konstrukcje spręŝone, zwłaszcza kablobetonowe, zbrojone stalą naraŝoną na wystąpienie korozji napręŝeniowej. 6. Elektrochemiczna metoda badania korozji metali Polaryzacja prądowo-napięciowa naleŝy do bardziej rozpowszechnionych elektrochemicznych metod badania zachowania metali w róŝnych środowiskach. MoŜna za jej pomocą badać zarówno procesy korozji jak i pasywacji. Badanie moŝna wykonać metodą potencjodynamiczną. Polega ono na wymuszaniu z określoną szybkością zmian potencjału przyłoŝonego do katody ogniwa, w którym anodą jest badana próbka metalu (stali), i rejestrowaniu zmian gęstości prądu anodowego. Badanie prowadzone jest na zestawie pomiarowym przedstawionym na rysunku 4. JeŜeli celem badania jest ustalenie właściwości
10 10 ochronnych (pasywujących) betonu w stosunku do stali zbrojeniowej to pomiary wykonuje się w specjalnie wykonanym wyciągu wodnym z betonu lub w otulinie zaprawy; badanie takie jest badaniem normowym opisanym dokładnie w PN-86/B Rys. 4. Układ do prowadzenia badań elektrochemicznych stali w wyciągach wodnych betonów i zapraw lub w otulinie zapraw cementowych: 1 próbka stalowa (d - średnica, l długość powierzchni czynnej), 2 elektroda pomocnicza siatka platynowa lub blacha nierdzewna, 3 elektroda odniesienia, elektroda kalomelowa, 4 klucz elektrolityczny, 5 nasycony roztwór KCl, 6 elektrolit, np. wyciąg wodny betonu, 7 potencjostat Wynikim przeprowadzonego badania są krzywe polaryzacyjne we współrzędnych: gęstość prądu anodowego (j) potencjał (E). Przykładowe krzywe przedstawia rysunek 5. j gęstość prądu, µa/cm 2 1 j jp E - potencjał, mv Ek 250 Ed Rys. 5. Przykłady krzywych polaryzacji prądowo-napięciowej. Oznaczenia: 1 - aktywna korozja, 2 - pasywacja z póŝniejszą depasywacją, 3 korozja, brak pasywacji, Ek potencjał korozyjny, Ed potencjał depasywacji, j 250 gęstość prądu anadowego przy potencjale 250 mv, jp gęstość prądu pasywacji
11 11 IV. WYKONANIE ĆWICZENIA 1. Badanie mechanizmu korozji elektrochemicznej stali - próba ferroksylowa Badanie przeprowadza się na blaszce stalowej, na którą nanosi się kroplę odczynnika do próby ferroksylowej i obserwuje się zmiany jego zabarwienia. Odczynnik do próby ferroksylowej zawiera w swoim składzie: - roztwór wodny NaCl, pełniący rolę elektrolitu - roztwór wodny K 3 [Fe(CN) 6 ] (Ŝelazicyjanku potasu), pełniący rolę wskaźnika obecności jonów Fe 2+ (wskaźnika obszarów anodowych) - fenoloftaleinę, pełniącą rolę wskaźnika obecności jonów OH- (wskaźnika obszarów katodowych) - agar-agar pełniący rolę zagęstnika (kropla roztworu jest przy jego zastosowaniu wyŝsza). Wykonanie próby: a) płytkę stalową naleŝy oczyścić papierem ściernym i odtłuścić za pomocą alkoholu etylowego, b) na odtłuszczoną i osuszoną powierzchnię płytki stalowej nanieść bagietką w kilku miejscach po kropli odczynnika do próby ferroksylowej, c) obserwować krople odczynnika bezpośrednio po naniesieniu i po upływie 20 minut. 2. Badanie przebiegów polaryzacji prądowo-napięciowej stali Badania przebiegów polaryzacji prądowo-napięciowej metodą potencjodynamiczną przeprowadza się na potencjostacie Atlas 9131 obsługiwanym za pomocą programu komputerowego POL-91. Układ pomiarowy składa się z badanej próbki stalowej niepokrytej lub pokrytej otuliną zaprawy cementowej (anody), nasyconej elektrody kalomelowej z kluczem elektrolitycznym (elektrody odniesienia), siatki platynowej lub cylindra ze stali nierdzewnej jako elektrody pomocniczej(katody) oraz elektrolitu lub wody z sieci wodociągowej, środowiska, w którym przebiega korozja (zobacz rysunek 4). Po podłączeniu elektrod przewodami elektrycznymi, badanie rozpoczyna się od ustalenia potencjału korozyjnego Ek stali (w warunkach bezprądowych) a następnie mierzy się gęstości prądu anodowego na stali, przy zmiennym potencjale E. Parametry pomiaru są następujące: potencjał startowy jest o 50 mv mniejszy od Ek, potencjał końcowy wynosi 850 mv (lub, jeŝeli wystąpi aktywna korozja mv), szybkość zmian potencjału wynosi 25 mv/min. Badania przebiegów polaryzacyjnych stali przeprowadzane są w następujących środowiskach: a) w środowisku wywołującym korozję elektrochemiczną (woda, roztwory kwasów),
12 12 b) w środowisku wywołującym korozję elektrochemiczną, do którego wprowadzono dodatek inhibitora korozji, c) w środowisku wywołującym pasywację (wyciąg wodny betonu lub w otulina zaprawy cementowej zanurzonej w wodzie). Dokładny opis wykonania pomiaru zawarto w p. VII. INSTRUKCJA OBSŁUGI STANOWISKA DO BADANIA PRZEBIEGÓW POLARYZACJI PRĄDOWO-NAPIĘ- CIOWEJ. 3. Badanie działania protektora (Zn) Badanie polega na porównaniu intensywności korozji stali niechronionej i stali chronionej za pomocą protektora cynkowego przechowywanych w roztworze kwasu. Badanie przeprowadza się porównując natęŝenie barwy roztworów korozyjnych, w których przechowywano chronioną i niechronioną stal, zawierających obok kwasu takŝe substancję reagującą z jonami Fe 2+ wydzielonymi w wyniku procesu korozyjnego. Wykonanie ćwiczenia: a) dwa jednakowej długości druciki stalowe oczyścić papierem ściernym i odtłuścić za pomocą alkoholu etylowego, b) jeden z drucików nawinąć na kawałek cynku i ponownie odtłuścić, c) w dwóch próbówkach naleŝy przygotować roztwory kwasu siarkowego w następujący sposób: wlać jednakowe objętości wody, kwasu siarkowego i wskaźnika na przykład wlać po 10 cm 3 wody destylowanej, po 3 krople stęŝonego kwasu siarkowego i po 3 krople K 3 [Fe(CN) 6 ]. WaŜne by uzyskane roztwory miały ten sam skład, czyli by wprowadzone ilości odczynników były jednakowe), d) chroniony i niechroniony cynkiem drut naleŝy włoŝyć do próbówek i obserwować intensywność wydzielania granatowego osadu Ŝelazicyjanku Ŝelaza(II) Fe 3 [Fe(CN) 6 ] 2 natychmiast i po 20 minutach. V. OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ, WNIOSKI 1. Badanie mechanizmu korozji elektrochemicznej - próba ferroksylowa Wykonać rysunek kropli odczynnika do próby ferroksylowej na powierzchni stali, która przyczyniła się do powstania stęŝeniowego ogniwa tlenowego. Zaznaczyć miejsca anodowe i katodowe na powierzchni stali pod kroplą elektrolitu. Napisać reakcje elektrochemiczne i chemiczne, mające miejsce na poszczególnych elektrodach stęŝeniowego ogniwa tlenowego. Podać przykłady korozji wywołanej tworzeniem stęŝeniowych ogniw tlenowych w konstrukcjach metalowych.
13 2. Badanie przebiegów polaryzacji prądowo-napięciowej stali 13 Wykorzystując uzyskaną krzywą potencjodynamiczną i zalecenia zamieszczone w załączniku (p. VII), określić parametry prądowo-napięciowe badanej stali i zamieścić je w tablicy 1 obok juŝ wpisanych. Tablica 1. Zestawienie wyników badań potencjodynamicznych stali w róŝnych środowiskach. Wpisane do tablicy wartości słuŝą do sformułowania wniosków i dotyczą wyników uzyskanych dla stali w wybranych środowiskach. Ek potencjał korozyjny odczytany w minimum na krzywej potencjodynamicznej Stal i środowisko Potencjał korozyjny Ek (Ek ), mv Gęstość prądu anodowego j 250, µa/cm 2 Stal zbrojeniowa + woda Stal chromowo-niklowa + woda -37 3,6 Stal zbrojeniowa + roztwór kwasu Gęstość prądu pasywacji jp, µa/cm 2 nie dotyczy Potencjał przebicia Ed, mv nie dotyczy Stal zbrojeniowa + woda + inhibitor +12 3,4 3,9 620 Stal zbrojeniowa w otulinie zaprawy cementowej + woda Wymagania normy PN-86/B odnośnie stanu pasywnego stali Sformułować wnioski: >-350 mv <10 dla stali spręŝonej < 10 dla stali zwykłej < czy stal w otulinie zaprawy cementowej spełnia wymagania normy PN-86/B odnośnie stanu pasywnego, jeŝeli tak to, dlaczego, - jaki jest wpływ rodzaju środowiska na korozję stali, - jakie są metody stosowane w ochronie stali i Ŝelbetu przed występowaniem korozji elektrochemicznej. 3. Badanie działania protektora (Zn) Wykonać rysunek próbówek zawierających drut stalowy z cynkiem i bez niego zaznaczając, jakie jest natęŝenie barwy (obfitość) utworzonego osadu Fe 3 [Fe(CN) 6 ] 2 w kaŝdej z próbówek. Napisać reakcje, jakie zaszły w obu próbówkach. Podać przykład praktycznego wykorzystania protektorów do ochrony konstrukcji metalowych i Ŝelbetowych przed korozją. VI. LITERATURA 1. L. Czarnecki, T. Broniewski, O. Henning, Chemia w budownictwie. Arkady, Warszawa L. Czarnecki, P. Łukowski, A. Garbacz, B. Chmielewska, Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej. OW PW, Warszawa Praca zbiorowa, Technika przeciwkorozyjna. Część I. PWSZ, Warszawa 1973.
14 14 4. PN-86/B Antykorozyjne zabezpieczenia w budownictwie. Własności ochronne betonu w stosunku do stali zbrojeniowej. Badania elektrochemiczne. VII. INSTRUKCJA OBSŁUGI STANOWISKA DO BADANIA PRZEBIEGÓW POLARYZACJI PRĄDOWO-NAPIĘCIOWEJ Stanowisko składa się z dwóch przyrządów ATLAS 9131 i ATLAS 9121, komputera, drukarki oraz listwy zasilającej. Rys. 1. Sposób podłączenia przewodów do próbki (pierwszy czarny, drugi w kolejności granatowy), elektrody kalomelowej (Ŝółty) i cylindrycznej elektrody stalowej (czerwony) Wykonanie pomiarów: 1. Włączyć dopływ prądu do stanowiska przyciskiem na listwie rozgałęziacza, 2. Włączyć komputer i poczekać aŝ wczyta system operacyjny. Na poleceniu Podaj hasło wybrać myszką klawisz OK. Na pulpicie wybrać myszką ikonę POL_91. Po wczytaniu programu potwierdzić nazwę uŝytkownika programu OK, 3. Elektrodę kalomelową z kluczem elektrolitycznym wypłukać wodą destylowaną i osuszyć ręcznikiem papierowym. Zwalniając klawisz mocujący elektrodę na statywie i obracając go, włoŝyć elektrodę do naczynia, w którym znajdują się zanurzone w wodzie cylindryczna elektroda ze stali nierdzewnej i próbki zapraw zbrojonych stalą. Wyregulować głębokość zanurzenia elektrody, 4. Podłączyć kable potencjostatu ATLAS 9131 do próbki (numer próbki zanotować), elektrody kalomelowej i elektrody stalowej według kolorów: czarny i niebieski - do gwintu próbki, Ŝółty do metalowej końcówki elektrody kalomelowej, czerwony do stalowej elektrody cylindrycznej (rysunek 1),
15 15 5. Poprosić prowadzącego zajęcia o sprawdzenie podłączenia przyrządu, 6. Włączyć włącznikami przyrządy ATLAS 9131 i ATLAS 9121, 7. Na pasku poleceń komputera wybrać polecenia Options View history. Na planszy View DC editor wybrać trace stationary conditions i Time delay 10 s. Teraz wybrać polecenia Option i Measurement history. Na planszy New measurement settings wybrać Get Erest i poczekać na pojawienie się wartości potencjału odczytanej przez przyrząd (zanotować tę wartość jako Ek), wpisać do okienka potencjału wartość liczbową o 50 mv niŝszą niŝ odczytana. Potwierdzić OK. 8. Ponownie wybrać polecenia Options View history. Na planszy View DC editor wybrać trace polarisation value. 9. Na pasku poleceń wybrać Curve. Pojawi się tabliczka znamionowa pomiaru. W okienku Exposed area wpisać wartość 11,3. W okienku Environment wpisać numer próbki. Potwierdzić OK. Rozpoczyna się pomiar z szybkością zmian potencjału 25 mv/min. Zakres zmian potencjału - od nastawionego do 850 mv. Czas pomiaru w minutach obliczyć z zaleŝności: [850 (Erest 50)]/25, zanotować, 10. Po skończeniu pomiaru - potwierdzić klawiszem OK jego zakończenie. Zapisać w katalogu krzywą dając symbol składający się z numeru grupy i numeru próbki, na przykład G (grupa laboratoryjna 3, próbka 12/1), 11. Na pasku poleceń wybrać Graph i następnie View. Z krzywej za pomocą kursorów Forward i Beckward określić wartości wymienione na rysunku 2: Ek - potencjał w minimum krzywej, Ed - potencjał przebicia (depasywacji) na przegięcia krzywej w pobliŝu potencjału 850 mv, j gęstość prądu anodowego przy potencjale 250 mv, jp - gęstość prądu pasywacji w połowie odległości między minimum na krzywej Ek i Ed [Ed (Ed- Ek )/2]. Uwaga wartości prądu anodowego podawane są w postaci logarytmicznej i naleŝy przy ich określaniu wykorzystać tablicą logarytmów dziesiętnych lub odpowiedni kalkulator. Zanotować wszystkie wartości. 12. Na monitorze wybrać przycisk Cancel, z paska narzędzi polecenie Curve potem Exit. Wyłączyć włącznikami przyrządy, rozmontować układ, opłukać wodą destylowaną elektrodę kalomelową i włoŝyć do roztworu KNO 3. Wyłączyć system i komputer. 13. Do tablicy 1 w sprawozdaniu (patrz instrukcja do ćwiczenia) wstawić zmierzone i określone wartości oraz wymagania normy PN-B-01810:1986 odnośnie stanu pasywnego stali, porównać i sformułować wnioski.
16 16 j gęstość prądu anodowego, µa/cm 2 j 250 jp E potencjał, mv Ek Ek 250 [Ed (Ed-Ek )/2] Ed 850 Rys. 2. Ek potencjał korozyjny odczytany przez przyrząd i wpisany na tabliczce znamionowej z liczbowymi wynikami pomiaru, Ek potencjał korozyjny w minimum na krzywej potencjodynamicznej, Ed potencjał przebicia, j250 gęstość prądu anodowego przy potencjale 250 mv, jp gęstość prądu pasywacji
Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali
Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM KOROZJI MATERIAŁÓW PROTETYCZNYCH
INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM KOROZJI MATERIAŁÓW PROTETYCZNYCH ĆWICZENIE NR 6 WYZNACZANIE KRZYWYCH POLARYZACJI KATODOWEJ I ANODOWEJ
Bardziej szczegółowoElektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania
Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali Zadania Czym jest szereg elektrochemiczny metali? Szereg elektrochemiczny metali jest to zestawienie metali według wzrastających potencjałów normalnych. Wartości
Bardziej szczegółowoWrocław dn. 18 listopada 2005 roku
Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 18 listopada 2005 roku Temat lekcji: Zjawisko korozji elektrochemicznej. Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoPODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ
PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ PODZIAŁ KOROZJI ZE WZGLĘDU NA MECHANIZM Korozja elektrochemiczna zachodzi w środowiskach wilgotnych, w wodzie i roztworach wodnych, w glebie, w wilgotnej atmosferze oraz
Bardziej szczegółowoKOROZJA. Korozja kontaktowa z depolaryzacja tlenową 1
KOROZJA Słowa kluczowe do ćwiczeń laboratoryjnych z korozji: korozja kontaktowa depolaryzacja tlenowa depolaryzacja wodorowa gęstość prądu korozyjnego natęŝenie prądu korozyjnego prawo Faradaya równowaŝnik
Bardziej szczegółowoKatedra Inżynierii Materiałowej
Katedra Inżynierii Materiałowej Instrukcja do ćwiczenia z Biomateriałów Polaryzacyjne badania korozyjne mgr inż. Magdalena Jażdżewska Gdańsk 2010 Korozyjne charakterystyki stałoprądowe (zależności potencjał
Bardziej szczegółowoKorozja kontaktowa depolaryzacja tlenowa
Ć w i c z e n i e 21 Korozja kontaktowa depolaryzacja tlenowa Wstęp: Podczas korozji elektrochemicznej metali w roztworach zawierających rozpuszczony tlen, anodowemu roztwarzaniu metalu: M M n+ + n e (1)
Bardziej szczegółowoKorozja kontaktowa depolaryzacja wodorowa.
Ć w i c z e n i e 20 Korozja kontaktowa depolaryzacja wodorowa. Wstęp: Korozja to niszczenie materiałów w wyniku reakcji chemicznej lub elektrochemicznej z otaczającym środowiskiem. Podczas korozji elektrochemicznej
Bardziej szczegółowoNauka przez obserwacje - Badanie wpływu różnych czynników na szybkość procesu. korozji
Nauka przez obserwacje - Badanie wpływu różnych czynników na szybkość procesu korozji KOROZJA to procesy stopniowego niszczenia materiałów, zachodzące między ich powierzchnią i otaczającym środowiskiem.
Bardziej szczegółowoKarta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne
Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne I. Elektroda, półogniwo, ogniowo Elektroda przewodnik elektryczny (blaszka metalowa lub pręcik grafitowy) który ma być zanurzony w roztworze elektrolitu
Bardziej szczegółowo1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia,
Potencjometria Potencjometria instrumentalna metoda analityczna, wykorzystująca zaleŝność pomiędzy potencjałem elektrody wzorcowej, a aktywnością jonów lub cząstek w badanym roztworze (elektrody wskaźnikowej).
Bardziej szczegółowoSchemat ogniwa:... Równanie reakcji:...
Zadanie 1. Wykorzystując dane z szeregu elektrochemicznego metali napisz schemat ogniwa, w którym elektroda cynkowa pełni rolę anody. Zapisz równanie reakcji zachodzącej w półogniwie cynkowym. Schemat
Bardziej szczegółowoZadanie 2. Przeprowadzono następujące doświadczenie: Wyjaśnij przebieg tego doświadczenia. Zadanie: 3. Zadanie: 4
Zadanie: 1 Do niebieskiego, wodnego roztworu soli miedzi wrzucono żelazny gwóźdź i odstawiono na pewien czas. Opisz zmiany zachodzące w wyglądzie: roztworu żelaznego gwoździa Zadanie 2. Przeprowadzono
Bardziej szczegółowoKOROZJA ELEKTROCHEMICZNA i OCHRONA PRZED KOROZJĄ.
KOROZJA ELEKTROCHEMICZNA i OCHRONA PRZED KOROZJĄ. Ćwiczenie 1. - korozja z depolaryzacją wodorową Sprzęt: - blaszki Zn - biureta - pompka gumowa - zlewki - waga analityczna Odczynniki: - 1M H 2 SO 4 Celem
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: KOROZJA I OCHRONA PRZED KOROZJĄ ĆWICZENIA LABORATORYJNE Temat ćwiczenia: OGNIWA GALWANICZNE Cel
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE: Wpływ przewodnictwa elektrycznego roztworu na promień działania protektora
ĆWICZENIE: Wpływ przewodnictwa elektrycznego roztworu na promień działania protektora WPROWADZENIE W celu ochrony metalu przed korozją w roztworach elektrolitów często stosuje się tak zwaną ochronę protektorową.
Bardziej szczegółowoFragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII
Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII O G N I W A Zadanie 867 (2 pkt.) Wskaż procesy, jakie zachodzą podczas pracy ogniwa niklowo-srebrowego. Katoda Anoda Zadanie 868* (4 pkt.) W wodnym roztworze
Bardziej szczegółowoAkademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe
Ogniwo paliwowe 1. Zagadnienia elektroliza, prawo Faraday a, pierwiastki galwaniczne, ogniwo paliwowe 2. Opis Główną częścią ogniwa paliwowego PEM (Proton Exchange Membrane) jest membrana złożona z katody
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI
Ć W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI WPROWADZENIE Osady miedzi otrzymywane na drodze katodowego osadzania z kwaśnych roztworów siarczanowych mogą charakteryzować
Bardziej szczegółowoKOROZJA. Ćwiczenie 1. Pomiar potencjału korozyjnego różnych metali
KOROZJA Ćwiczenie 1. Pomiar potencjału korozyjnego różnych metali - 4 próbki metali lub stopów - 0,1M roztwór NaCl - naczyńko pomiarowe - alkohol etylowy - miernik potencjału (multimetr) - klucz elektrolityczny
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBLICZEŃ CHEMICZNYCH.. - należy podać schemat obliczeń (skąd się biorą konkretne podstawienia do wzorów?)
Korozja chemiczna PODSTAWY OBLICZEŃ CHEMICZNYCH.. - należy podać schemat obliczeń (skąd się biorą konkretne podstawienia do wzorów?) 1. Co to jest stężenie molowe? (co reprezentuje jednostka/ metoda obliczania/
Bardziej szczegółowoBadania elektrochemiczne. Analiza krzywych potencjodynamicznych.
Katedra Mechaniki i Inżynierii Materiałowej Badania elektrochemiczne. Analiza krzywych potencjodynamicznych. mgr inż. Anna Zięty promotor: dr hab. inż. Jerzy Detyna, prof. nadzw. Pwr Wrocław, dn. 25.11.2015r.
Bardziej szczegółowoLaboratorium Ochrony przed Korozją. Ćw. 9: ANODOWE OKSYDOWANIEALUMINIUM
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Fizykochemii i Modelowania Procesów Laboratorium Ochrony przed Korozją Ćw. 9: ANODOWE OKSYDOWANIEALUMINIUM
Bardziej szczegółowoLaboratorium Ochrony przed Korozją. Ćw. 10: INHIBITORY
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Fizykochemii i Modelowania Procesów Laboratorium Ochrony przed Korozją Ćw. 10: INHIBITORY Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowoKOROZJA. KOROZJA: Proces niszczenia materiałów spowodowany warunkami zewnętrznymi.
1 KOROZJA KOROZJA: Proces niszczenia materiałów spowodowany warunkami zewnętrznymi. Korozja metali i stopów, korozja materiałów budowlanych (np. betonów), tworzyw sztucznych. KOROZJA Elektrochemiczna atmosferyczna
Bardziej szczegółowoZwiązki nieorganiczne
strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Bardziej szczegółowoOGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA
1 OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA PRZEMIANY CHEMICZNE POWODUJĄCE PRZEPŁYW PRĄDU ELEKTRYCZNEGO. PRZEMIANY CHEMICZNE WYWOŁANE PRZEPŁYWEM PRĄDU. 2 ELEKTROCHEMIA ELEKTROCHEMIA dział
Bardziej szczegółowoDaria Jóźwiak. OTRZYMYWANĄ METODĄ ZOL -śel W ROZTWORZE SZTUCZNEJ KRWI.
WYśSZA SZKOŁA INśYNIERI DENTYSTYCZNEJ IM. PROF. MEISSNERA W USTRONIU WYDZIAŁ INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ Daria Jóźwiak Temat pracy: ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI CHIRURGICZNEJ 316L MODYFIKOWANEJ POWŁOKĄ CERAMICZNĄ
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach
HYDROMETALURGIA METALI NIEŻELAZNYCH 1 Ć W I C Z E N I E 6 Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach WPROWADZENIE ażdej elektrodzie, na której przebiega reakcja elektrochemiczna typu: x Ox + ze y Red (6.1)
Bardziej szczegółowoLaboratorium Ochrony przed Korozją. GALWANOTECHNIKA II Ćw. 6: ANODOWE OKSYDOWANIE ALUMINIUM
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Fizykochemii i Modelowania Procesów Laboratorium Ochrony przed Korozją GALWANOTECHNIKA II Ćw. 6: ANODOWE
Bardziej szczegółowoOCHRONA PRZED KOROZJĄ
OCHRONA PRZED KOROZJĄ Opracowanie: dr inż. Krystyna Moskwa, dr inż. Bogusław Mazurkiewicz, mgr Magdalena Bisztyga W przypadku większości materiałów nie jest możliwe całkowite usunięcie korozji, stąd też
Bardziej szczegółowoINSTYTUT INśYNIERII MATERIAŁOWEJ POLITECHNIKA ŁÓDZKA
INSTYTUT INśYNIERII MATERIAŁOWEJ POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM KOROZJI ĆWICZENIE NR 5 TECHNOLOGIE NANOSZENIA POWŁOK GALWANICZNYCH Celem ćwiczenia jest zapoznanie
Bardziej szczegółowoNazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Bardziej szczegółowoKOROZYJNA STALI NIERDZEWNEJ TYPU 316L MODYFIKOWANEJ POWŁOKAMI
ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI NIERDZEWNEJ TYPU 316L MODYFIKOWANEJ POWŁOKAMI OKAMI ZrO 2 OTRZYMYWANYMI METODĄ ZOL-śEL W ROZTWORZE RINGERA Konrad Nowak Promotor: dr inŝ.. Jacek Grzegorz Chęcmanowski W ostatnich
Bardziej szczegółowoK, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, H, Cu, Ag, Hg, Pt, Au
WSTĘP DO ELEKTROCHEMII (opracowanie dr Katarzyna Makyła-Juzak Elektrochemia jest działem chemii fizycznej, który zajmuje się zarówno reakcjami chemicznymi stanowiącymi źródło prądu elektrycznego (ogniwa
Bardziej szczegółowoTŻ Wykład 9-10 I 2018
TŻ Wykład 9-10 I 2018 Witold Bekas SGGW Elementy elektrochemii Wiele metod analitycznych stosowanych w analityce żywnościowej wykorzystuje metody elektrochemiczne. Podział metod elektrochemicznych: Prąd
Bardziej szczegółowoSem nr. 10. Elektrochemia układów równowagowych. Zastosowanie
Sem nr. 10. lektrochemia układów równowaowych. Zastosowanie Potencjometryczne wyznaczanie ph a utl + νe a red Substrat produkt a-aktywność formy utlenionej, b-aktywnośc ormy zredukowanej = o RT νf ln a
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera w Ustroniu ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA Magdalena Puda Promotor: Dr inŝ. Jacek Grzegorz Chęcmanowski Cel pracy
Bardziej szczegółowoREAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW
REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza jakościowa bada
Bardziej szczegółowoKOROZJA, AKTYWACJA i PASYWACJA METALI
ĆWICZENIE NR 5 KOROZJA, AKTYWACJA i PASYWACJA METALI Cel ćwiczenia Obserwacja procesów korozji, zapoznanie się z metodami ochrony. Zakres wymaganych wiadomości 1. Rodzaje korozji 2. Szybkość korozji 3.
Bardziej szczegółowoZajęcia 10 Kwasy i wodorotlenki
Zajęcia 10 Kwasy i wodorotlenki Według teorii Brönsteda-Lowrego kwasy to substancje, które w reakcjach chemicznych oddają protony, natomiast zasady to substancje, które protony przyłączają. Kwasy, które
Bardziej szczegółowoElektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania
Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a Zadania I prawo Faraday a Masa substancji wydzielonej na elektrodach podczas elektrolizy jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu trwania elektrolizy q
Bardziej szczegółowoCynkowanie ogniowe chroni stal przed korozją. Warunki elementu konstrukcji
Ś ą Część 1 str. 1/ 9 Cynkowanie ogniowe chroni stal przed korozją Skuteczność ochrony antykorozyjnej oraz czas trwania tej ochrony zaleŝą od róŝnych czynników Warunki środowiskowe Wilgotność Zawartość
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 2 Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.
LABOATOIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.. Wprowadzenie Proces rozpadu drobin związków chemicznych
Bardziej szczegółowoIV. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale
IV-A Elektrochemia IV. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV-A.1. Porównanie aktywności chemicznej metali IV-A.2. Ogniwo jako źródło prądu elektrycznego a) ogniwo Daniella b) ogniwo z produktów
Bardziej szczegółowoLitowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna.
Doświadczenie 1 Tytuł: Badanie właściwości sodu Odczynnik: Sód metaliczny Szkiełko zegarkowe Metal lekki o srebrzystej barwie Ma metaliczny połysk Jest bardzo miękki, można kroić go nożem Inne właściwości
Bardziej szczegółowostali ochrona protektorowa
Laboratorium Budownictwa WBiA Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zagadnieniami elektrochemii takimi jak : galwaniczne nanoszenie powłok, szereg napięciowy metali, ogniwa galwaniczne,
Bardziej szczegółowoIV A. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale
IV A. Reakcje utleniania i redukcji. Metale i niemetale IV-A Elektrochemia IV-A.1. Porównanie aktywności chemicznej metali IV-A.2. Ogniwo jako źródło prądu elektrycznego a) ogniwo Daniella b) ogniwo z
Bardziej szczegółowoKOROZJA MATERIAŁÓW KOROZJA KONTAKTOWA. Część II DEPOLARYZACJA TLENOWA. Ćw. 6
KOROZJA MATERIAŁÓW KOROZJA KONTAKTOWA Część II DEPOLARYZACJA TLENOWA Ćw. 6 Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Fizykochemii Ciała tałego Korozja kontaktowa depolaryzacja
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PRZEMIAN ENERGII
LABORATORIUM PRZEMIAN ENERGII BADANIE OGNIWA PALIWOWEGO TYPU PEM I. Wstęp Ćwiczenie polega na badaniu ogniwa paliwowego typu PEM. Urządzenia tego typy są obecnie rozwijane i przystosowywane do takich aplikacji
Bardziej szczegółowoWyznaczanie parametrów równania Tafela w katodowym wydzielaniu metali na elektrodzie platynowej
Ćwiczenie 2. Wyznaczanie parametrów równania Tafela w katodowym wydzielaniu metali na elektrodzie platynowej 1. Przygotowanie do wykonania ćwiczenia. 1.1. Włączyć zasilacz potencjostatu i nastawić go na
Bardziej szczegółowoWrocław dn. 22 listopada 2005 roku. Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych.
Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 22 listopada 2005 roku Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych. Cel ogólny lekcji: Wprowadzenie pojęcia
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo Paliwowe PEM 1.0 WSTĘP Ogniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM FC) Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii,
Bardziej szczegółowoAleksandra Świątek KOROZYJNA STALI 316L ORAZ NI-MO, TYTANU W POŁĄ ŁĄCZENIU Z CERAMIKĄ DENTYSTYCZNĄ W ROZTWORZE RINGERA
WYśSZA SZKOŁA INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ IM. PROF. MEISSNERA W USTRONIU WYDZIAŁ INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ Aleksandra Świątek,,ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L ORAZ STOPÓW W TYPU CO-CR CR-MO, CR-NI NI-MO, TYTANU
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie energii: kondensatory
Przetwarzanie energii: kondensatory Ładując kondensator wykonujemy pracę nad ładunkiem. Przetwarzanie energii: ogniwa paliwowe W ogniwach paliwowych następuje elektrochemiczne spalanie paliwa. Energia
Bardziej szczegółowoElektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1
Elektrochemia elektroliza Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1 ELEKTROLIZA POLARYZACJA ELEKTROD Charakterystyka prądowo-napięciowa elektrolizy i sposób określenia napięcia rozkładu Wykład z Chemii Fizycznej
Bardziej szczegółowoELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu.
ELEKTRODY i OGNIWA Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu. Me z+ + z e Me Utl + z e Red RÓWNANIE NERNSTA Walther H. Nernst
Bardziej szczegółowoCIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE
CIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE Wykład 2: Materiały, kształtowniki gięte, blachy profilowane MATERIAŁY Stal konstrukcyjna na elementy cienkościenne powinna spełniać podstawowe wymagania stawiane stalom:
Bardziej szczegółowoXIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016
XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego II Etap - 18 stycznia 2016 Nazwisko i imię ucznia: Liczba uzyskanych punktów: Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
Bardziej szczegółowoODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ
ODCZYN WODY BADANIE ph METODĄ POTENCJOMETRYCZNĄ Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wprowadzenie 1.1. Odczyn wody Odczyn roztworu określa stężenie,
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI
Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Badanie wypierania wodoru z wody za pomocą metali
VII. Reakcje utlenienia i redukcji Zagadnienia Szereg napięciowy metali Przewidywanie przebiegu reakcji w oparciu o szereg napięciowy Stopnie utlenienie Utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja Reakcje
Bardziej szczegółowodr inż. Marek Matulewski
PODSTAWY MECHANIKI I WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW dr inż. Marek Matulewski KOROZJA Korozja - ogólna nazwa procesów niszczących mikrostrukturę danego materiału, prowadzących do jego rozpadu, a wywołanych wpływem
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2: Elektrochemiczny pomiar szybkości korozji metali. Wpływ inhibitorów korozji
Ćwiczenie 2: Elektrochemiczny pomiar szybkości korozji metali. Wpływ inhibitorów korozji Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, podstawy kinetyki procesów elektrodowych, równanie Tafela,
Bardziej szczegółowoTopZinc R KARTA TECHNICZNA OPIS
TopZinc R OPIS TopZinc R to protektor cynkowy montowany bezpośrednio do odsłoniętych prętów zbrojeniowych ze specjalnie skonstruowanym rdzeniem cynkowym otoczony wysokoalkaliczną zaprawą mineralną. Powierzchnia
Bardziej szczegółowoWodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)
Wodorotlenki Definicja - Wodorotlenkami nazywamy związki chemiczne, zbudowane z kationu metalu (zazwyczaj) (M) i anionu wodorotlenowego (OH - ) Ogólny wzór wodorotlenków: M(OH) n M oznacza symbol metalu.
Bardziej szczegółowoZestaw do doświadczeń z elektrochemii [ BAP_ doc ]
Zestaw do doświadczeń z elektrochemii [ BAP_1008057.doc ] [strona 1] Opis doświadczeń / instrukcja obsługi Zestaw Elektrochemia Strona 1 z 8 [strona 2] Zestaw Elektrochemia Nr artykułu: 51901 Spis treści
Bardziej szczegółowoPierwiastki bloku d. Zadanie 1.
Zadanie 1. Zapisz równania reakcji tlenków chromu (II), (III), (VI) z kwasem solnym i zasadą sodową lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi. Określ charakter chemiczny tlenków. Charakter chemiczny tlenków:
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoOCHRONA PRZED KOROZJĄ
OCHRONA PRZED KOROZJĄ Opracowanie: Krystyna Moskwa, Bogusław Mazurkiewicz CZĘŚĆ TEORETYCZNA 1. Sposoby ochrony przed korozją. 1.1. Modyfikacja środowiska korozyjnego. Modyfikacja polega na usuwaniu składników
Bardziej szczegółowoMateriały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej. Część V
Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej Część V Wydział Chemii UAM Poznań 2011 POJĘCIA PODSTAWOWE Reakcjami utleniania i redukcji (oksydacyjno-redukcyjnymi) nazywamy reakcje,
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY ROK PRZED MATURĄ
Wydział Chemii UMCS Polskie Towarzystwo Chemiczne Doradca metodyczny ds. nauczania chemii KONKURS CHEMICZNY ROK PRZED MATURĄ ROK SZKOLNY 2006/2007 ETAP SZKOLNY Numer kodowy Suma punktów Podpisy Komisji:
Bardziej szczegółowoElektroliza - rozkład wody, wydzielanie innych gazów. i pokrycia galwaniczne.
1 Elektroliza - rozkład wody, wydzielanie innych gazów i pokrycia galwaniczne. Czas trwania zajęć: 45 minut Pojęcia kluczowe: - elektroliza, - elektrody, - katoda, - anoda, - potencjał ujemny, - potencjał
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie energii: kondensatory
Przetwarzanie energii: kondensatory Ładując kondensator wykonujemy pracę nad ładunkiem. Przetwarzanie energii: ogniwa paliwowe W ogniwach paliwowych następuje elektrochemiczne spalanie paliwa. Energia
Bardziej szczegółowoNiekonwencjonalne sposoby zabezpieczenia i regeneracji zagrożonych korozją konstrukcji z betonu
Politechnika Śląska Katedra Konstrukcji Budowlanych Niekonwencjonalne sposoby zabezpieczenia i regeneracji zagrożonych korozją konstrukcji z betonu Dr hab. inż. Mariusz Jaśniok, prof. Pol. Śl. Zakres prezentacji
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej
Politechnika Lubelska WBIA Laboratorium Budownictwa Przedmiot: Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej Nr ćwiczenia 8.1/8.3 BADANIE SZYBKOŚCI UTWARDZANIA MODYFIKOWANYCH TWORZYW POLIESTROWYCH Data Imię
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E 5. Kinetyka cementacji metali
Ć W I C Z E N I E Kinetyka cementacji metali WPROWADZENIE Proces cementacji jest jednym ze sposobów wydzielania metali z roztworów wodnych. Polega on na wytrącaniu jonów metalu bardziej szlachetnego przez
Bardziej szczegółowoCel ogólny lekcji: Omówienie ogniwa jako źródła prądu oraz zapoznanie z budową ogniwa Daniella.
Piotr Chojnacki IV rok, informatyka chemiczna Liceum Ogólnokształcące Nr I we Wrocławiu Wrocław dn. 9 listopada 2005r Temat lekcji: Ogniwa jako źródła prądu. Budowa ogniwa Daniella. Cel ogólny lekcji:
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrochemii i korozji Ćwiczenie 5. Korozja. Diagramy Pourbaix. Krzywe polaryzacyjne. Wyznaczanie parametrów procesów korozji.
Podstawy elektrochemii i korozji Ćwiczenie 5 Korozja Diagramy Pourbaix. Krzywe polaryzacyjne. Wyznaczanie parametrów procesów korozji. O zachowaniu metalu w środowisku korozyjnym (jego odporności, korozji
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Temat: Badania odporności korozyjnej złącza spawanego Cel ćwiczenia Zapoznanie się z mechanizmem korozji złącza spawanego i
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoProtektor cynkowy służący do pośredniego montażu do prętów zbrojeniowych
T o pz i n cr + Protektor cynkowy służący do pośredniego montażu do prętów zbrojeniowych Opis produktu: TopZinc R to protektor cynkowy montowany pośrednio do prętów zbrojeniowych, do których nie ma dostępu
Bardziej szczegółowoKOROZJA. Opracowanie: dr inż. K. Moskwa, dr inż. B. Mazurkiewicz, dr U. Lelek-Borkowska, mgr M. Bisztyga
KOROZJA Opracowanie: dr inż. K. Moskwa, dr inż. B. Mazurkiewicz, dr U. Lelek-Borkowska, mgr M. Bisztyga 1. Rodzaje korozji. Procesy niszczenia metali i stopów, będące wynikiem ich reakcji z otoczeniem
Bardziej szczegółowowodny roztwór chlorku cyny (SnCl 2 ) stężony kwas solny (HCl), dwie elektrody: pręcik cynowy i gwóźdź stalowy, źródło prądu stałego (zasilacz).
21.03.2018 Do doświadczenia użyto: wodny roztwór chlorku cyny (SnCl 2 ) stężony kwas solny (HCl), dwie elektrody: pręcik cynowy i gwóźdź stalowy, źródło prądu stałego (zasilacz). Do naczynia wlano roztwór
Bardziej szczegółowoKONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
Pieczęć KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 26 stycznia 2012 r. zawody II stopnia (rejonowe) Witamy Cię na drugim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.
2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.
Bardziej szczegółowo2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu z 4 objętościami H 2 otrzymano 1 objętość N 2 i 4 objętości H 2O. Jaki gaz uległ spalaniu?
1. Oblicz, ilu moli HCl należy użyć, aby poniższe związki przeprowadzić w sole: a) 0,2 mola KOH b) 3 mole NH 3 H 2O c) 0,2 mola Ca(OH) 2 d) 0,5 mola Al(OH) 3 2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.
Bardziej szczegółowoMetody badań składu chemicznego
Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Metody badań składu chemicznego Ćwiczenie : Elektrochemiczna analiza śladów (woltamperometria) (Sprawozdanie drukować dwustronnie
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na drugim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowoZabezpieczanie żelaza przed korozją pokryciami. galwanicznymi.
1 Zabezpieczanie żelaza przed korozją pokryciami galwanicznymi. Czas trwania zajęć: 90 minut Pojęcia kluczowe: - galwanizacja, - miedziowanie. Hipoteza sformułowana przez uczniów: 1. Można zabezpieczyć
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
Bardziej szczegółowoREAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI część II
REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI część II WSTĘP TEORETYCZNY Istotą reakcji utleniania i redukcji jest przemieszczanie się elektronów od jednego substratu do drugiego. Przekazywanie elektronów może odbywać
Bardziej szczegółowoI 2 + H 2 S 2 HI + S Wielkością charakteryzującą właściwości redoksowe jest potencjał redoksowy E dany wzorem Nernsta. red
7. REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI Reakcje redoksowe są to takie reakcje chemiczne, podczas których następuje zmiana stopni utlenienia atomów lub jonów w wyniku wymiany elektronów. Wymiana elektronów zachodzi
Bardziej szczegółowoINSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 1 POWŁOKI KONWERSYJNE-TECHNOLOGIE NANOSZENIA
INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 1 POWŁOKI KONWERSYJNE-TECHNOLOGIE NANOSZENIA WSTĘP TEORETYCZNY Powłoki konwersyjne tworzą się na powierzchni metalu
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień
POUFNE Pieczątka szkoły 28 stycznia 2016 r. Kod ucznia (wypełnia uczeń) Imię i nazwisko (wypełnia komisja) Czas pracy 90 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje rejonowe
Bardziej szczegółowoXV Wojewódzki Konkurs z Chemii
XV Wojewódzki Konkurs z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego II Etap powiatowy 16 styczeń 2018
Bardziej szczegółowoNAPIĘCIE ROZKŁADOWE. Ćwiczenie nr 37. I. Cel ćwiczenia. II. Zagadnienia wprowadzające
Ćwiczenie nr 37 NAPIĘCIE ROZKŁADOWE I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest: przebadanie wpływu przemian chemicznych zachodzących na elektrodach w czasie elektrolizy na przebieg tego procesu dla układu:
Bardziej szczegółowo