Relacja nadesłana do publikacji w sezonie 2011 ( ) GALERIA >>>

Transkrypt

1 Relacja nadesłana do publikacji w sezonie 2011 ( ) GALERIA >>>

2 W Azji Centralnej byliśmy motocyklem trzy lata temu. Wtedy przejechaliśmy 18 tys. km i zakochaliśmy się w tej części świata. Nadarzyła się też nie lada okazja na wyruszenie właśnie teraz ponownie Nasz przyjaciel Zenek Narojek zaprosił nas do uczestnictwa w wyprawie na koniec świata do Władywostoku. Nie planowaliśmy tak daleko, ale czemu nie Jak się później okazało nie udało się nam połączyć wizyty we Władywostoku i naszych planów w Azji Centralnej. Wyjazd okazał się najtrudniejszym z dotychczasowych, w tym oczywiście pełnym przygód i spotkań z wyjątkowymi ludźmi, a nawet w kilku przypadkach z aniołami. Ludzie, których tak można nazwać mieszkają wszędzie, ale dziwnym trafem w tej części świata jest ich najwięcej. Wróćmy jednak do faktów. Nasza trasa wiodła przez Ukrainę, Mołdawię, Krym, Rosję, Kazachstan, Mongolię i Syberię. 2 / 29

3 Przygotowania to przede wszystkim sprawy formalne (wizy: Kazachstan, Rosja i Mongolia) i oczywiście motocykl, który jak na razie zawsze niezawodnie wyciągał nas z każdej opresji. Na części do niego poświeciliśmy cały boczny kuferek i doszedł jeszcze dodatkowy komplet terenowych opon na Mongolię. Z domu wyruszyliśmy po śniadaniu 11 czerwca 2011 r. kierując się w Bieszczady na przejście graniczne z Ukrainą w Krościenku. Ukraina jak wielu wie jest tak skorumpowana, że już trudno coś innego o niej napisać, więc po noclegu w typowo post komunistycznej gastinicy wjechaliśmy do Mołdawii. W Mołdawii chcieliśmy odwiedzić największe winnice na świecie, piwnice winne mają tu ponad 200km długości i można przy odrobinie szczęścia wjechać tam nawet motocyklem. Nam niestety szczęście wyjątkowo nie dopisało i wielka burza zmusiła nas do rezygnacji z tej atrakcji, a wyjątkowo zachłanny właściciel pensjonatu dodał nam sił do dalszej jazdy i dzień zakończyliśmy ok. północy noclegiem w Odessie. Przyszedł więc trzeci dzień wyprawy i objazd Krymu. Tu w wyznaczeniu trasy, a raczej ostrej selekcji miejsc godnych zobaczenia, pomógł nam pierwszy motocyklista kraju - Marek Harasimiuk. Pozostała nam, więc miejscowość Aluśta, Sudak z zamkiem i piękna górzysta trasa wybrzeżem Morza Czarnego pomiędzy tymi dwoma miastami i dalej do Feodosji. Po noclegu w wielkim molochu hotelowym nad samym morzem i bardzo rześkiej kąpieli w morzu, ruszyliśmy jedyną drogą na wschód do Kerćiu i na granicę z Rosją, którą się pokonuje promem przez cieśninę oddzielającą Morze Czarne od Azowskiego. Ostatnim niestety akcentem pobytu na Ukrainie było spotkanie z milicjantami i próbą wymuszenia łapówki, co skończyło się godzinnym postojem i spóźnieniem na prom. 3 / 29

4 Są jednak i plusy: poznajemy dwoje Niemców, którzy chcą przejechać przez Pamir. Byliśmy tam już i wyczyn to nie jest wielki, ale Andrea jedzie na skuterze!!! Granice z Rosją pokonujemy wyjątkowo sprawnie dzięki serdeczności i pomocy celników rosyjskich, a w szczególności jednej przemiłej celniczki, co później długo będzie mi wypominać Monika. Jesteśmy w Rosji, który to już raz? Od razu czujemy inne powietrze, przestrzeń i smak przygody, choć na najbliższe dwa dni nic nie szykuje się ciekawego. Chcemy jak najszybciej dojechać do Kazachstanu i gonimy po 700km dziennie w stronę Astrachania przez Krasnodar, Kropotkin, Stavropol, Eliste. Nocujemy w Svetlogradzie w gastinicy mieszczącej się na centralnym placu defilad. Polecamy, bo choć jest ona typowo ruska i pamięta mordercę Stalina, to ludzie tam są cudowni, goszczą nas tam wielkimi kotletami, frytkami i butelką koniaku, a i motocykl znajduje miejsce w recepcji. Rano po kilku kółkach na placu defilad ruszamy dalej. Przydatna informacja: odcinek drogi między Elistą a Astrachaniem jest usiany ograniczeniami prędkości i ukrywającymi się milicjantami, droga jest prosta, asfalt nowy, a zakręt zdarza się raz na godzinę. Nie warto ulegać namowom diabła. Od nas żądano 200 baksów za zrobioną fotkę i tylko mała włączona kamerka, która wszystko nagrała uratowała nas przed zgubą. 4 / 29 Przed Astrachaniem skręcamy nad piękne słone jezioro.

5 Kilkadziesiąt kilometrów przed Astrachaniem robi się bardzo ciemno i w koło widać błyskawice. Co prawda szczęśliwym trafem omijamy je, ale Astrachań cały jest zalany, a ulice zamieniają się w rzeki o głębokości przekraczającej miejscami ponad pół metra. Przedzieramy się tymi rzekami w kilometrowych korkach, ale też i chodnikami przypominającymi teraz bagno. Do dzisiaj nie wiem jak udało się przejechać bez wywrotki, ale skoro już o tym to pierwsza wywrotka niechybnie się zbliżała Około 10km przed granicą z Kazachstanem przejeżdżamy przez rzekę Buzan po pływającym drewnianym moście, co jeszcze lepsze za przejazd trzeba zapłacić ok. 4zł. Granicę pokonujemy późnym wieczorem i zostajemy na noc w wielkiej nowiutkiej gastinicy, która jest zaraz za szlabanem granicznym. Jesteśmy wykończeni, to już trzeci dzień z wynikiem ok. 700km no i kolejna granica. Za 80zł wygodnie śpimy i smacznie jemy, żeby jeszcze nie te meszki. W Kazachstanie jesteśmy po raz drugi, ale ta część tego wielkiego kraju jest całkiem inna od tej, którą znaliśmy. Część wschodnia jest cywilizowana, z asfaltowymi drogami i innymi dobrodziejstwami naszych czasów. Drogę przez Kazachstan wybraliśmy, ponieważ trzy lata temu nie udało nam się dojechać nad Aral i zobaczyć Bajkonur. To są nasze cele. Niestety droga ta okazuje się dużo trudniejszą, a właściwie okazuje się, że jej po prostu nie ma. 5 / 29

6 Początek niczego złego nie zapowiada, jedziemy ok. 200km asfaltową drogą, podziwiamy galopujące wielbłądy, popijamy piwko i nawet robimy zakupy w wielkim supermarkecie. Tak jest jednak tylko do miasta Magat, a już od tego miasta absolutnie nie ma żadnej drogi. Dojeżdżamy do jakiejś fabryki za miastem i rozpytujemy ludzi, ale jedni mówią jechać w prawo, inni w lewo lub z powrotem. Jadąc na kompas dojeżdżamy do drogi tak dziurawej, że wracamy na step i walczymy tak do wieczora. Rozbijamy namiot i zasypiamy wykończeni. Dzisiejszy wynik to 620km, z czego 400km po stepie, piachu i kamieniach. Minął tydzień od wyjazdu z domu, a nowy dzień okazać się miał jednym z najcięższych. Okazało się też, że droga to już była lepsza. Na początek od drgań zgubiłem z lewej strony śrubę mocującą manetkę z kierownicą, wkręty trzymające handbar też. Do tego motocykl gaśnie na biegu. Diagnoza: uszkodzenie elektroniki bocznego podnóżka. Dzięki Kefir, że odebrałeś telefon... Jest też pierwsza wywrotka w piachu. W tym dniu dojechaliśmy do Qandighash i odbiliśmy na południowy wschód na Aral. Śpimy w gastinicy w Shalgar. Nie dość, że za 160zł to do tego obsługa niemiła i jestem zmuszony pomimo zmęczenia znaleźć kogoś, kto wymieni mi ruble na kazachskie papierki. Udaje mi się ten wyczyn w kiosku na peronie dworca kolejowego. 6 / 29

7 Dzień ciężki ale sił dodają nam spotkani na szlaku podróżnicy: francuz na rowerze, który pedałuje do Bishkeku i bardzo rozrywkowa rodzinka z Dubaju (ojciec i trzej synowie). Dziś 465km nie możemy w to uwierzyć Rano mamy duży kłopot ze znalezieniem wyjazdu z miasta Shalgar na Aral. Nikt nie ma pojęcia gdzie to jest. Jeździmy w kurzu i upale dobre pół godziny i w końcu widzę pięknego Landcruisera. Strzał w dziesiątkę. Gość wszystko nam objaśnia oraz doradza zmianę planów i wybranie drogi dłuższej o 130km, ale asfaltowej. Jak my się cieszyliśmy, że będzie trochę asfaltu. Okazało się, że droga jest tylko w części i to tej mniejszej asfaltowa, ale i tak jest lepiej niż wczoraj. Na postoju w kafe spotykamy dwoje Rosjan na motocyklu- też jadą nad Aral. Samo miasto Aral sympatyczne, mili ludzie, gościnni i uprzejmi. Smacznie pojedliśmy, zwiedziliśmy bazar w centrum miasta i restaurację, która kiedyś była przy nadbrzeżu, oraz kilka statków stojących w piachu. Po mieście biegają dzikie wielbłądy. Z Arala jedziemy do Bajkonura. Droga znowu jest tragiczna i do tego sporo ciężarówek, które gnają na zabicie tworząc za sobą burzę piaskową. Chcąc wyjechać na zamkniętą asfaltową drogę zakopujemy się w piachu. 7 / 29

8 Na skręcie do miasta Bajkonur widzimy sześć motocykli, trąbimy i ostatni zawraca. Okazuje się, ze motocyklami jadą z pracy pracownicy centrum lotów kosmicznych. Do pracy jeżdżą Hondami Varadero, to ok 60km w jedną stronę. Serdecznie się witamy z Sergiejem i Pavlem. Informują nas, że miasto jest zamknięte i strzeżone. Nie możemy tam wjechać, ale podwożą nas do gastinicy i długo rozmawiamy przy piwie. My opowiadamy o swojej podróży, a oni o pracy i życiu w Bajkonurze. Na motocyklu mają wielki chyba 20 calowy płaski telewizor, na którym pokazali nam filmy z przygotowań do lotów kosmicznych. Dziś 570km, a od domu ponad km. Rano odwiedza nas Siergiej z płytami DVD z Bajkonura i pamiątkową książką. My rewanżujemy się pamiątkami z Polski. Zapraszają nas ponownie na przyjazd i obiecują nam załatwienie przepustek do centrum kosmicznego i też do miasta Bajkonur. Może np. w przyszłym roku Kosmiczny Rajd Motocyklowy? Droga z Bajkonuru do Jezqazghan znowu fatalna. Na jednej z dziur łamie się oparcie zrobione dla Moniki na kufrze centralnym, a później zauważamy, że tylna opona cała się dymi. Okazuje się, że na dziurach nie wytrzymało zawieszenie przeciążonego motocykla i zgiął się aluminiowy łącznik wału kardana i ramy tak, że ocierał o oponę. 8 / 29

9 Zniszczenia są duże, ale udaje mi się wyprostować siekierką tą część i po godzinie jedziemy dalej. Do przejechania mamy 400km przez pustynię i 200km szutrem. Niestety przed Jazkazghan awaria się odnowiła. W warsztacie mechanik spawa ten dyszel z bmwe, ale część ta jest z aluminium i rozhartowuje się, co w konsekwencji powoduje, że gnie się już w każdą stronę. Przenosimy wszystko, co się da na przód motocykla i jedziemy tak ponad 500km. W nocy wjeżdżamy do Karagandy i rano postanawiamy ponownie naprawić motocykl. Jedziemy pod warsztat samochodowy i nawet nie udaje nam się dobrze zejść z motocykla, a już za nami stoi wielki Merc 500-ta z lat powiedzmy wcześniejszych z wielkim dresem za kierownicą. Pyta czy mamy problem i czy może pomóc nam, a ja z należną mu rezerwą zdawkowo odpowiadam, co się nam popsuło. Chłopak mówi, żebyśmy jechali za nim do warsztatu jego kolegi Aleksandra. Dresik pyta jeszcze Monikę czy może nie chce pojechać z nim Mercem, bo są duże dziury, kałuże i błoto i w ten oto sposób zostaję sam na motocyklu. Dojeżdżamy do wielkich budynków, biur, hal i wjeżdżamy do jednej z nich o wielkości powiedzmy 100 tirów. Od razu pojawia się Aleksander (dla znajomych Sasza), który okazuje się dyrektorem tego przedsiębiorstwa i przyjacielem chłopaka z Merca. Wprowadzamy motocykl do jednego z pomieszczeń hali, w którym stoi też samolot. To jeden z samolotów właściciela. 9 / 29

10 Przyjęci jesteśmy bardzo serdecznie, a Sasza w białej koszuli i garniturze zaczyna ze mną ściągać kufry, tylne koło i rozpoczynamy rozkręcanie motocykla. Po 9 godzinach pracy zamontowany mieliśmy nowy wspornik z litej stali z tulejkami z mercedesa, a całość była pomalowana srebrzanką. Trzeba się naprawdę znać, aby zauważyć że coś tam jest nie oryginalne. Po wszystkim Sasza powiedział, że nie zgadza się na jakąkolwiek zapłatę i że to robił z serca, aby nam pomóc i to jest od niego prezent. Pomimo tego wręczyliśmy mu saperkę z kompasem z rajdu Katyńskiego, a do środka włożyliśmy 100 $. Na koniec udostępnił nam internet i drukarkę bym mógł wydrukować ważne dokumenty do banku. Okazało się, że Sasza jest Białorusinem i ma 10 letniego syna. Pożegnaliśmy się z Saszą bardzo serdecznie i pojechaliśmy do tej samej gastinicy, w której już spaliśmy. Nagle pod hotel podjechał Sasza, zwrócił nam 100 $ wypominając, że przecież mówił, że nie chce pieniędzy. Monika się rozpłakała ze wzruszenia, zresztą i mnie troszkę ścisnęło w gardle. Dziś całe 40 km 10 / 29

11 Następnego dnia kierujemy się w stronę granicy z Rosją. Na granicy było wyjątkowo miło zarówno ze strony Kazachów jak i Rosjan, bo w ciągu jednej godziny wjeżdżamy do Rosji. Jedziemy rozmokłą glinianą drogą do Rodiny. Na stacji paliw poznajemy miłego starszego Rosjanina, który pokazuje nam drogę do gastinicy. Gastinica typowo rosyjska za 60zł. Niestety znowu musiałem wszystkie rzeczy zabrać z motocykla do pokoju na pięterko tj. 3 torby z kufrów, torba z przodu, 2 worki i torba na bak. Przed gastinicą było dużo ludzi, którzy mieli jak to zwykle bywa mnóstwo pytań i ostro popijali bimberek. Skąd jesteśmy, dokąd jedziemy, ile już jedziemy, ile kilometrów, jak szybko jedzie motocykl, ile kosztuje, ile ma cylindrów, ile pali, jaka pojemność, ile ma biegów itd Dziś 14 dzień podróży i jednocześnie najbardziej pechowy, choć z drugiej strony można powiedzieć, że szczęśliwy, bo przecież w końcu żyjemy. W dniu tym doszło do niezrozumiałej wywrotki na prostej asfaltowej drodze, co prawda w deszczu, ale przyczepność była bardzo dobra. Prawdopodobnie na coś najechałem przednim kołem, bo właściwie wyrwało mi kierownicę z rąk. Uszkodzenia w motocyklu to: porysowana i pęknięta szyba, pogięte 3 kufry, w tym jeden dziurawy, pęknięty lewy kierunkowskaz, skrzywiona kierownica, lewy gmol zdarty do zera, prawy handbar połamany, zakrętka pojemnika z płynem hamulcowym na kierownicy uszkodzona, połamany włącznik prawego kierunkowskazu. Bardzo nam wówczas pomogła rosyjska milicja. Duży wpływ na to zdarzenie miało na pewno zmęczenie (jechaliśmy już 600 km w deszczu), ale i kłótnia z Moniką. Nigdy nie kłóćcie się podczas jazdy! Dzień następny to sobota, wymieniam opony na kostkę i podziwiamy góry Ałtaju. Dojeżdżając do granicy z Mongolią dowiadujemy się, że niestety granica jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach Nic nam innego nie pozostaje jak zając miejsce w gastinicy i czekać do poniedziałku. 11 / 29

12 Już wiemy, że nie uda się nam dojechać do Władywostoku, choć po cichu nadal marzymy o zrealizowaniu planu i spotkaniu z grupą Zenka we Władku. Mamy wykupione bilety na kolej transsyberyjską, na trasie: Władywostok - Moskwa, bilety te wiezie dla nas Zenek, bo w dniu wyjazdu jeszcze do nas nie dotarły. Do tej samej gastinicy dojeżdżają trzej Kanadyjczycy, na Tenerach 660. Dowiadujemy się, że jest ich 20tu, że jadą z Londynu na Magadan i że się zgubili z resztą grupy i samochodami, w których są ich wszystkie rzeczy. Trochę im zazdrościmy, że tak na pusto sobie jeżdżą po stepach i do tego lekkimi motocyklami. Dziś zrobiliśmy 450km, ale jutro niedziela i planujemy przejechać całe 0 km. Więc? O tym nie napiszę, ale w sklepiku leją pyszne żywe piwo z beczek. Czas też jest na wymianę oleju. O godz podjeżdżamy na granicę, a tu tłumy. W rządku stoi cała ekipa Kanadyjczyków, czyli 20 szt. tenerek ustawionych w dwóch rzędach, za nimi ich 3 potężne terenowe samochody z zapleczem, rzeczami, obsługą i serwisem. Znowu zazdrościmy. Stoją też francuski terenówki wszelkiej maści z kosmicznym wyposażeniem podróżniczym. Motocykl stawiamy przed samym szlabanem, jako pierwszy. W końcu czekaliśmy 3 dni. Rozpoczyna się walka przed budą, w której rejestruje się paszporty. Stoimy w kolejce w deszczu ok. 3 godzin i stale musimy walczyć o miejsce w kolejce wraz z Kanadyjczykami, bo podjeżdżają Mongołowie i bezczelnie chcą wejść bez kolejki, tak samo jednak próbują zrobić francuscy emeryci, którzy też spóźnieni podjeżdżają na granicę swoimi Patrolami, Lancruiserami z prysznicami, kuchniami i nie wiadomo czym jeszcze. Pomagamy w kolejce rodzinom z Kazachstanu, aby nie wepchali się przed nich Francuzi. Jest nerwowo. Po załatwieniu rejestracji chcemy podjechać za szlaban do rosyjskiej celnej strefy, ale niestety od 14 do 15tej mają przerwę obiadową i trzeba nadal czekać pomimo tego, że granica będzie dziś otwarta tylko do 17tej. 12 / 29

13 W końcu wjeżdżamy z 10-cioma Kanadyjczykami i kilkoma samochodami. Zaczyna się bieganina po okienkach, wypisywanie papierków, ale Rosjanie tu już są mili i pomocni. Ruszamy. Granica Mongolska za kilka kilometrów. Na pierwszej mongolskiej budzie ze szlabanem płacimy 10zł nie wiadomo, za co. Na drugim punkcie kontrolnym jest znowu koszmar. Trzeba odwiedzić kilka okienek, wszędzie piszą jakieś papierki, wydają jakieś numerki, podbijają bez końca pieczątki. Generalnie każdy Mongoł pracuje zgodnie z zasadą pracuj jak najwolniej, każdą czynność wykonuje w dużym spowolnieniu i za nic mają to, że stoimy już tyle godzin. Na ostatnim szlabanie stoimy jeszcze tak dla zasady ponad godzinę i na samo zamknięcie granicy zostajemy wpuszczeni do Mongolii. W pierwszej miejscowości za granica zostajemy zatrzymani na drodze przez dziwnego człowieka, prowadzi nas do jakiejś budy gdzie wypisuje nam ubezpieczenie na motocykl za 60zł. Podobno to lipa. Po ok. 40km od granicy zjeżdżamy z drogi na Olgii na północny wschód w str. wodospadów. Jesteśmy zachwyceni widokami. Zaczyna się ściemniać i postanawiamy zjechać do wioski mongolskiej. Musimy się jednak przeprawić przez rzekę. Monikę przez rzekę przewozi na koniu jeden z mieszkańców wioski. 13 / 29

14 Przy gerze rozbijamy namiot. Niemal natychmiast jesteśmy goszczenie herbatą z mlekiem, cukierkami z sera i ajrakiem to rodzaj kwaśnego mleka. Rozdajemy prezenty i robimy zdjęcia. Do późnego wieczora wszyscy nas dokładnie obserwują. My też jesteśmy atrakcją. Wstajemy rano przed wschodem. Jest naprawdę magicznie, wszyscy śpią, poza kozami, psami, jakami i owcami. Słońce oświetla szczyty gór. U jednego z pasterzy zauważyliśmy niesamowitą zimową czapę. Po ok. 30 min negocjacji czapka jest moja za rękawiczki motocyklowe, prysznic kampingowy, papierosy i ok. w przeliczeniu 100zł. Dziś celem naszym były jeziora na północy, ale musimy z tego planu zrezygnować, ponieważ droga jest ciężka, wąska piaszczysta lub kamienista i ostatecznie gubimy się i zbaczamy ok. 50km na południowy wschód. Po rozmowach z miejscowymi postanawiamy przedostać się przez góry na południe do Olgii. 14 / 29

15 Droga okazuje się koszmarem, jedziemy wąskim kamienistym wąwozem w korycie rzeki. Później nie lepiej, strome podjazdy, jazda na kompas i wiele różnej wielkości rzek. Pod wieczór dojeżdżamy do Olgii. To nasze pierwsze duże miasto w Mongolii. Nocleg w hoteliku (75zł za nockę w sporym apartamencie, a i motorek ma swój garaż). Musicie wiedzieć, że w wybieraniu noclegu decydujące jest bezpieczne miejsce na motocykl i nawet jak jest takie miejsce, to warto wszystkie rzeczy zabrać na noc do pokoju. Z Olgii wyjeżdżamy drogą asfaltową, która kończy się po 1km i dalej już jak okiem sięgnąć jest dziesiątki szlaków, kolein i ścieżek. Za Tolbo niestety gubimy kierunek i jeździmy w kółko po stepie. Pagórki są zbyt strome, aby na nie podjechać. Dookoła pełno niebezpiecznych dziur zrobionych przez świstaki, a my znowu zjeżdżamy w to samo miejsce gdzie pasą się dzikie wielbłądy. Mamy znowu kilka przejazdów przez rzeczki. Wjeżdżamy w piękną dolinę z jeziorami i niestety mnóstwem komarów. Na jednym z piaszczystych podjazdów mamy wywrotkę i kufer przygniótł mi stopę, która po tym zdarzeniu będzie mnie jeszcze boleć cały tydzień. 15 / 29

16 Miejscowi w końcu pokazują nam właściwy kierunek i mówią, że musimy się przebić przez masyw gór Tsambagaran ( wys. 4202m n.p.m.). Jest to też Park narodowy i występują tu pantery. Zaczyna być coraz zimniej i leje deszcz, a na przełęczy grad i temperatura poniżej 0 o C. Na dół zsuwam się z motocyklem po lodzie, a Monika jedzie na butach. Po zjechaniu z gór dla odmiany mamy piach. Wraz z nami jedzie obok miejscowy motocyklista na - jak to my nazywamy, popierdułce (są to małe, lekkie motocykle do ok. 100kg z wielkimi gmolami z przodu). Motocyklista ten widać, że zna drogę i jedzie po piasku do 90km/h. Dla mnie jest to prawdziwe wyzwanie aby go nie zgubić. Na szczycie wzniesienia zatrzymujemy się i zamieniamy kilka słów, albo raczej wymieniamy uśmiechy. Zamieniamy się też na chwilę motocyklami, a na pamiątkę wręczam mu znaczek Yamahy. 16 / 29

17 Po 230km mocno zmęczeni wjeżdżamy do Khovd. Już od Olgii jest bardzo ciężko o benzynę inną niż 80 oktanów i pomimo, że na większości stacji jest podawana 92, czy nawet 95 oktanów, to trzeba dużo się najeździć, aby ją znaleźć. Rano obieramy kierunek Altai. Droga nie jest zbyt trudna, ale i tak jesteśmy wykończeni, jest bardzo gorąco. Po ok. 100km robimy przerwę przy drogowskazie. Okazuje się, że przed nami jest spora rzeka, a most jest w remoncie i trzeba przeprawić się. Sprawdzam głębokość wody i dno przechodząc kilka razy przez rzekę. Sytuacja jest nie ciekawa. Dno jest kamieniste i z dużą ilością mułu. Postanawiam ściągnąć wszystko, co się da z motocykla i przenieść przez rzekę, a następnie przepchać zapalony motocykl. Przeprawa kończy się pełnym sukcesem, choć naprawdę nie wielebrakowało, aż dziw, że motorek nie zgasł. Cała przeprawa trwała ok. 1 godziny. 17 / 29

18 W mieście Zereg zajadamy się dużymi pierogami z mięsem. Tankujemy w Darvi i pomimo, że jest już 17ta decydujemy się na jazdę do zmroku i nocleg w stepie. Po drodze mijamy duże stada dzikich wielbłądów i koni. Po ok. 100km jazdy zjeżdżamy ze szlaku na nocleg w głąb stepu na odległość ok. 1km. Rozbijamy namiot, a motocykl chowamy za namiotem tak, aby go nie było widać i rozsiadamy się w naszych krzesełkach z koniaczkiem w ręce. Jest super, choć z dreszczykiem, bo ok. północy dokładnie w miejscu, w którym skręciliśmy ze szlaku zatrzymał się samochód, a przez cały dzień widzieliśmy może trzech ludzi. Słyszymy wyraźnie strzał z broni i dopiero po godzinie samochód odjeżdża. Rano okazało się, że zginął jeden z wielbłądów. Tak czy owak Monika bardzo się bała, a ja robiłem dobrą minę w jednej ręce trzymając lornetkę, a w drugiej siekierkę. Z doświadczenia wiemy, że najbezpieczniej jest wśród ludzi, ale jeśli nie ma żadnej osady, domu czy jurty i zmuszeni jesteśmy rozbić się na pustkowiu, to wtedy lepiej się nie rzucać w oczy i starać się ukryć. 18 / 29

19 W nocy trochę lało i rano czekamy aż namiot wyschnie. Wracamy na szlak. Droga trochę mokra i piaszczysta, ale prawdziwą udręka jest tzw. tralka. Niestety akurat jak wjeżdżamy w góry mocno pada i jest bardzo duże błoto na drodze. Motocykl ma zerową przyczepność. Zjeżdżamy z drogi i próbujemy jechać bokiem ale po kilku przeprawach przez potoki wracamy na błotnistą drogę. Na podjeździe pod jedno ze wzniesień robimy piruet o 180 st. i nie utrzymuję motocykla. Na szczęście ja jak i Monika nie wywracamy się w to błoto. Kładzie się tylko maszyna, tylko jak ją teraz podnieść? Wyjaśniamy, że droga, która jest czasem widoczna na zdjęciach to główna trasa do stolicy kraju, tak ona wygląda w rzeczywistości. W Altai zostajemy aby się wykąpać i zrobić zapasy na bazarze. Nowy dzień wstaje i jest to r. Piszę o tym, bo okaże się, że to będzie dzień z najcięższymi chwilami podczas tego wyjazdu jak i chyba w naszym życiu. Skoro to piszemy, to wszystko dobrze się skończył, ale wiemy też, że za rok na pewno będziemy hucznie obchodzić rocznicę 02 lipca. Jedziemy do miasta Bayankhongor. Już początek mamy fatalny. Szukamy drogi wyjazdowej z Altai dobre 15 min. Później droga się rozszerza i rozdziela na kilkadziesiąt szlaków. Jedziemy jednak całkiem sprawnie i dość szybko 19 / 29

20 na kompas w nawigacji. Jedyny problem to ten, że wyraźnie z każdym kilometrem jedziemy zbyt na południe od drogi na mapie. Kompas też pokazuje, że jedziemy na południe, czyli prosto na pustynie Gobi, a nie jak powinniśmy na wschód lub ostatecznie południowy wschód. Zatrzymuję się zdezorientowani i podejmuję fatalną decyzję. Obliczam, że zjechaliśmy od drogi o jakieś 50km na południe i przekonuję Monikę, aby zjechać ze szlaku, jakim jedziemy i ruszyć całkiem na przełaj na północ w stronę drogi. Tak też robimy, jednak jest coraz więcej kamieni i to coraz większych, a pagórki są coraz wyższe. Do tego motocykl znowu zaczyna gasnąć (wraca awaria nóżki bocznej). Po ok. 4km postanawiam jednak zawrócić do miejsca, w którym zjechałem ze szlaku. Kolejna decyzja to powrót kilkadziesiąt kilometrów i szukanie drogi. Z przeciwka widzimy jadący samochód na francuskich numerach. Podjeżdżamy i pytamy czy wiedzą którędy jechać do Bayankhongor, a kierowca samochodu mówi, że on też tam jedzie i że powinienem jednak zawrócić. Samochodem tym jedzie francuska para Mauri i Mateo. Ja się nie poddaję i przekonuję go, że wracam stamtąd i że powinien zawrócić tak jak ja i jechać do rozjazdu dróg. Po pewnym czasie obydwoje widzimy ciężarówki jadące na horyzoncie i postanawiamy znowu skręcić w step i jechać na przełaj. Jest to kolejna fatalna w skutkach decyzja. Tym razem wpadamy w pustynię, a ciężarówki okazują się złudzeniem. Tu dodam, że bardzo przydatna okazuje się lornetka. Robimy postojową przewrotkę, ja nie mogę podnieść motocykla, jestem wyczerpany, jest niemiłosierny skwar. Monika klęczy załamana i płacząc powtarza, że ma dosyć, że chce do domu. Za nami jadą francuzi, ale na szczęście zatrzymują się przed największymi piaskami. Mateo przychodzi do mnie z nawigacją i pokazuje mi mapy rosyjskie, na których w tym miejscu jest pustynia. Wracamy, więc na drogę i jeszcze raz zawracamy jadąc kolejny raz tą samą drogą. 20 / 29

21 Monika jedzie w samochodzie z francuzami, a ja solo na motocyklu. Co za różnica... W oddali widzę jadącego tira, doganiam go i dowiaduję się, że wcześniej dobrze jechaliśmy, że droga, która jest na mapie nie istnieje bo tam jest pustynia. Tankujemy w wiosce i jedziemy do zmierzchu, ja sam motocyklem, a Monika samochodem. Jadąc sam pozwalam sobie na dużo więcej i trochę przesadzam z prędkością na piachach, co kończy się tym, że nie zauważam dużego rowu i przelatuję przez motocykl. Podczas próby podniesienia go łamię manetkę. Zakupy można zrobić w sklepach takich jak ten w gerze, lodówka nigdy nie działa, a wchodząc do sklepu należy robić zakupy po cichu bo często śpią tam dzieci czy też starsi ludzie. Na noc zjeżdżamy z drogi około 2km i rozbijamy namiot wspólnie biwakując z francuzami. Rano żegnamy naszych francuskich przyjaciół i ruszamy sami po ok. 60km ciężkiej podmokłej drogi dojeżdżamy do wioski gerów i dowiadujemy się, że musimy się przeprawić przez rzekę. W wiosce uzupełniamy wodę i wypijamy po piwie. Miejscowy mężczyzna proponuje nam pomoc w przeprawie i pokazanie którędy należy się przeprawiać. Wsiada na swój motocykl, a my jedziemy za nim. Dziękując za pomoc zostawiamy mu papierosy, tabakę i kilka małych szamponów. Nad rzeką postanawiamy, że Monika przejdzie rzekę pieszo, a ja przeniosę wszystkie kufry tak żeby przeprawiać się z jak najlżejszym motocyklem. Rzeka, pomimo że ma kilkadziesiąt metrów szerokości jest dość płytka i przeprawa nie sprawia dużych trudności. Stojąc po drugiej stronie rzeki widzimy, czerwone Dukato, którym jadą nasi znajomi francuzi. 21 / 29

22 Mongolia to kraj najszerszych autostrad. Każdy ma swój pas ruchu. Pokazujemy im drogę przez rzekę i też się szybko przeprawiają. Zamieniamy kilka słów i jedziemy dalej. Okaże się, że to nie ostatnie spotkanie z francuzami. Droga jest nie łatwa, staramy się tym razem nie zgubić i tak jechać aby nie tracić z oczu linii elektrycznej. Około godz. 15-tej dojeżdżamy do Bayanghongor i na bazarze jemy pyszny obiad. W mieście jesteśmy postrzegani wręcz jak UFO, natychmiast przy motocyklu tworzy się tłum ludzi, wszyscy chcą go dotknąć i być jak najbliżej. Wyjeżdżając z miasta znów spotykamy Francusów, dajemy im namiar na dobry obiad. Mamy aż 200km do następnego miasta i pomimo, że droga jest ciężka (jedziemy stale poza drogą po piachach i kamieniach, ponieważ droga jest jak ser szwajcarski lub też jest na niej tralka), marzymy żeby dojechać na noc i przespać się w łóżku i wziąć prysznic. Plan się powiódł i co prawda dopiero o północy, ale docieramy do Arvaikheer i mamy pokoik z prysznicem. Nocleg nas tu kosztuje 80zł, obiad 12,50, a zapasy żywności 20zł. Ten dzień jest dla nas bardzo ważny, bo po kilku tysiącach kilometrów wreszcie dojechaliśmy do asfaltu i tak ma już być - z małymi wyjątkami - aż do domu. 22 / 29

23 Dziś mamy deszczowy dzień i do doliny Karakorum dojeżdżamy przemoczeni. Po niewielkich negocjacjach bierzemy jurtę za 75zł z drewnem w cenie, a rano zwiedzamy klasztory buddyjskie. Wieczorem długo gościmy się w wielkim gerze objadając się i pijąc wódeczkę. Rano jedziemy zobaczyć pomnik fallusa. Prawdziwa porażka, ale Monika tak się uparła, aby to cudo zobaczyć, że wyjścia nie było. Pomimo tego, że jedziemy w deszczu to tempo mamy niesamowite po upragnionym asfalcie i bardzo szybko wjeżdżamy do Ułan Bator. Wjazd do stolicy to koszmar, wielkie dziury, błoto i dziesiątki samochodów pchających się z każdej strony. Miasto jest zatłoczone, zakurzone i z całą pewnością możemy potwierdzić, że słusznie jest uważane za najbrzydszą stolicę świata i pozycja ta na pewno jest niezagrożona. Znajdujemy nocleg w Guanas Gasthose za 7$ od osoby, a w cenie jest też śniadanie, internet, prysznic i są też normalne europejskie kibelki. Jest super i znowu śpimy w gerze. Wszystkim to miejsce gorąco polecamy. Jest to centrum spotkań podróżników z całego dosłownie świata. 23 / 29

24 Rano pomimo deszczu i zimna zwiedzamy największy kompleks klasztorny w Mongolii. W klasztorach można zobaczyliśmy modlących się mnichów w różnych grupach wiekowych, W stolicy zwiedzamy też tzw. Czarny Bazar, który poza niewielkimi wyjątkami jest zalany przez chińszczyznę. Ułan Bator to jeden wielki korek, a wjazd do tego miasta jak i wyjazd jest tylko jeden. Zanim się w tym orientujemy tracimy całą godzinę szukając drogi wyjazdowej na północ w stronę granicy z Rosją. Pogoda nadal jest fatalna, pada deszcz i jest bardzo zimno ok. 7 o C. Dobrze, że chociaż mamy asfalt. Dojeżdżamy do miasta Suche Bator, a później zjeżdżamy do Danchan aby obejrzeć wszędzie opisywaną fabrykę łuków. 24 / 29

25 Okazuje się niestety, że fabryka łuków to barak gdzie trzech Mongołów przy jednym drewnianym stole pokazuje przyjezdnym łuk. Słownie jeden łuk. Na desce mają napisaną cena za ten łuk: 400 $. Tak, więc nie kupuję łuku, bo jest za drogi i byle jak zrobiony. Jest też ok. 20 strzał na ścianie i to cała fabryka. Granica z Rosją idzie wyjątkowo sprawnie, już z daleka mongolska celniczka nas zauważa i macha na nas abyśmy przejeżdżali, szybko coś wypełniamy i już jesteśmy w Rosji. Tu wszyscy się uśmiechają i są życzliwi, celniczka zatrzymuje samochody abyśmy mogli pierwsi przejechać, w biurze wypełnia za nas papierki po rosyjsku, jeszcze tylko przepisowe sprawdzenie jednego kufra i już Rosja. Na noc zostajemy w gastinicy w Kyahcie za 120zł. Podziwiając piękną Buriację jedziemy jeszcze zwiedzić centrum buddyzmu w Iwoglińsku. Jesteśmy pod wielkim wrażeniem, a ja kupuję tam na prezent urodzinowy dla Moniki piękną bransoletkę i młynek modlitewny. W Ułan Ude wjeżdżamy na główny plac i stajemy pod pomnikiem z największą na świecie głową Lenina. Jest tu sporo młodych par na sesjach zdjęciowych. 25 / 29

26 Jedziemy przez całe miasto, aby odebrać w jednej z gastinic bilety na kolej, które zostawił nam Zenek. Po odebraniu biletów obieramy kierunek na Bajkał. W nocy ok. godz. 22 dojeżdżamy wreszcie do Bajkału i znajdujemy nocleg w chacie nad samym Bajkałem. Jest super, idziemy w nocy nad brzeg jeziora, jezioro jest naprawdę potężne i jest też spora fala. Od gospodyni kupujemy też piwo i zajadamy się świeżymi Omulami z Bajkału. Rano robimy sami jajecznicę i ruszamy do Irkucka. Niestety znowu pada i jest zimno. Widzimy znak: Gorące jeziora 5km. Postanawiamy się zagrzać. Droga jest okropna, dziurawa i błotnista, a same gorące jezioro ma temperaturę 10 o C, więc jest cieplejsze od Bajkału. Przejeżdżamy przez Irkuck i dojeżdżamy do Listwianki na noc, tym razem po zachodniej stronie Bajkału. Rano uciekamy z tego okropnego pod każdym względem miejsca, odradzamy też wizytę w miejscowym muzeum jeziora Bajkał. Polecamy za to wizytę w skansenie przy drodze do Irkucka. W Irkucku odpoczywamy przy lodołamaczu Angara i ruszamy na północ do Wierszyny jedynej polskiej wsi na Syberii. Droga tam wiedzie wśród lasów Tajgi i dosłownie tysięcy motyli. Ostatnie 10km jedziemy szutrem. W Wierszynie zatrzymujemy się przed polskim kościołem, a następnie podjeżdżamy do Domu Polskiego. Tam jesteśmy ugoszczeni polskim rosołem i prowadząca Dom Polski Pani Gala oddaje nam na nocleg cały dom. Zostajemy zaproszeni na przyjęcie, na którym są mieszkanki Wierszyny i Pani Marianna, która tu przyjechała po 3 latach, a wcześniej była tu 3 lata nauczycielką. 26 / 29

27 Nie pamiętamy, kiedy tak bardzo się objedliśmy, były pierogi z mięsem, ruskie, z kapustą i grzybami, z poziomkami, z serem, kurczaki pieczone, kotlety schabowe, mielone, sery, placki, racuchy i wiele wiele innych potraw. Każda z gospodyń przyniosła te potrawy z domu i oczywiście też przyszła z własnym bimbrem. Pani Antonina, co chwile polewała nam różne gatunki bimbru i ponaglała nas żebyśmy coś pili. Było ciężko dorównać Wszystkie te gospodynie śpiewają w zespole więc biesiadowaliśmy słuchając i też śpiewając stare polskie pieśni. Było cudownie i dopiero późno wieczorem wszyscy się pożegnali z nami i rozeszli do domów. Pierwsi Polacy trafili tu ok roku, jako dobrowolni osiedleńcy i byli prawdopodobnie z ok. Rybnika, Żor, Pszczyny. Car dał właśnie tu ziemię Polakom. Wcześnie rano wyjechaliśmy z Wierszyny, bo zaczęło padać, a po deszczu wiedzieliśmy że będzie ciężko wrócić po gliniastej drodze. Tak jak przypuszczaliśmy cała droga rozmokła i przez całe 10km tańcowaliśmy na motocyklu we wszystkie strony. W Irkucku prosto pojechaliśmy na dworzec kolejowy uzgodnić załadunek motocykla. Po dwóch godzinach walki udało się nam załatwić, że jak podjedzie pociąg z Władywostoku, to będziemy mogli wprowadzić motocykle bez paliwa, ale na kołach, a nie w skrzynkach. Pociąg przyjeżdża za 2 dni, więc mamy dwie noce w Irkucku i wreszcie odpoczniemy trochę. 27 / 29

28 Tak jak w Ułan Bator Monika znalazła w przewodniku super miejsce na nocleg w Irkucku tzw. American House. Na miejscu okazało się, że dom prowadzi już starsza Rosjanka o imieniu Lida. Mieszka tu z matką i obydwie Panie były bardzo miłe, użyczyły nam pralkę i lodówką. Za nocleg zapłaciliśmy 140zł za 2 dni, czyli tylko 70zł za dobę od dwóch osób. Na ścianach były wycinki z gazet i magazynów, z których dowiedzieliśmy się, ze Lida otworzyła chyba w 1982 roku ten dom wraz z mężem, który był zawodowym żołnierzem amerykańskim. Podczas pobytu na Syberii poznał Lide i się w niej zakochał z wzajemnością. Rzucił wojsko i wyjechał z Ameryki na Syberię za swoją kochaną, a trzeba pamiętać, że były to czasy zimnej wojny. Rozpisywało się o tej pięknej historii wiele gazet. Całe dwa dni zwiedzaliśmy miasto i świętowaliśmy urodziny Moniki. Pogoda dopisywała i dużo czasu spędzaliśmy w miejscu zwanym Prospekt Gagarina- jest to deptak ciągnący się wzdłuż Angary. Zwiedzaliśmy też cerkwie, stare dzielnice Irkucka i bazar. Rano tylko i wyłącznie dzięki pomocy Zenka, Mirka i innych kolegów z grupy motocyklistów jadących aż z Władywostoku koleją transsyberyjską udaje się nam wpakować motocykl do wagonu i powrót do domu koleją przez Moskwę. Dziękujemy. Po trzech dniach podróży pociągiem w doborowym towarzystwie polskich motocyklistów wyskakujemy z niego wraz z motocyklem przed Moskwą w mieście Vladimir i przez Kijów wracamy szczęśliwie do domu. 28 / 29

29 GALERIA >>> Nie sądziliśmy ze Mongolia jest tak wymagającym krajem. Zaskoczył nas całkowity brak dróg i brak jakichkolwiek oznaczeo drogowych. Mongołowie to twardy naród, nie są skłonni do zawierania znajomości z przyjezdnymi, ale tylko oni byli w stanie podad nam właściwy kierunek drogi. Należy przyzwyczaid się do braku wygód, cywilizacji i poddad się temu, co los niesie, w zamian dostając dzikośd przyrody, widoki zapierające dech i przestrzeo aż po horyzont. Juri / Moto-Turysta 127