SKOT [Polska i CSRR] - Pancerni.net Powered by Mambo Generated: 6 July, 2016, 20:34

Transkrypt

1 SKOT [Polska i CSRR] Transporter opancerzony SKOT (Stredni Kolovy Obrneny Transporter - Średni Kołowy Transporter Opancerzony)został opracowany w końcu lat pięćdziesiątych w Czechosłowacji w oparciu o podzespoły samochodu ciężarowego TATRA-813. Pojazd ten ogólnym wyglądem przypominał radziecki wóz BTR-60, jednak było to tylko podobieństwo zewnętrzne. Całkowicie odmiennie rozwiązano tu podział konstrukcyjny kadłuba, który w przypadku SKOT-a gwarantował dużo większe bezpieczeństwo żołnierzom desantu w czasie tzw. spieszenia (przedział desantowy z tyłu pojazdu). Zastosowano również grubsze płyty pancerne oraz jednostkę napędowa zasilana olejem napędowym, co zmniejszało ryzyko pożaru.w 1961 roku zbudowano kilka prototypów SKOT-a, które przekazano do prób poligonowych. W tym też okresie transporterem zainteresowała się Polska, co zaowocowało porozumieniem z Czechosłowacją o jego wspólnej produkcji. W Czechosłowacji transportery SKOT oznaczono jako OT-64. Na jego bazie zbudowano następujące wersje: OT-64A bez uzbrojenia pokładowego, OT-64B uzbrojona w karabin maszynowy 7,62 mm lub wielkokalibrowy karabin maszynowy 12,7 mm, OT-64C posiadający uzbrojenie w postaci wielkokalibrowego karabinu maszynowego 14,5 mm sprzężonego z karabinem maszynowym 7,62 mm, wozy dowodzenia OT-64/R2, OT-64/R3 i OT-64/R4 oraz wóz pogotowia technicznego DTP-64.Polską produkcję seryjną transporterów SKOT uruchomiono w 1963r. w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie, która pełniła rolę montowni.zasadnicze elementy i podzespoły wytwarzane były przez szereg firm w kraju kooperujących z FSC. Kadłuby pancerne i wieże produkowała Huta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Blachy pancerne do ich produkcji wytwarzano w Hucie Częstochowa. Zasadnicze uzbrojenie pokładowe, w postaci najcięższych karabinów maszynowych KPWT, produkowane było w Zakładach Mechanicznych w Tarnowie. Celowniki powstawały w Polskich Zakładach Optycznych w Warszawie. Strona czeska dostarczała silniki z osprzętem oraz podzespoły układu napędowego i jezdnego wykonane przez Zakłady TATRA. Pierwsze transportery zjechały z taśm w październiku 1963 roku. Produkcja kolejnych wersji transportera trwała do początku lat siedemdziesiątych. Ogółem wyprodukowano 4500 pojazdów przeznaczonych dla armii polskiej i czechosłowackiej oraz na eksport. Dla potrzeb WP produkowano następujące wersje transportera SKOT:SKOT 1 - pojazd bazowy pozbawiony uzbrojenia, przeznaczony do dowożenia" piechoty na pole walki. Wóz ten zabierał 2 członków załogi i 18 żołnierzy desantu.skot 1A - zmodyfikowana wersja wozu bazowego. W przedniej części przedziału desantowego tego pojazdu zamontowano nadbudówkę z obszernym włazem zamykanym dwudzielną po krywą. Odmiana ta była wykorzystana do budowy kilku odmian wozów dowodzenia.skot 2 - transporter z zamontowana niewielką nadbudówką, w której umieszczono okrągły właz z obrotową podstawą. Do podstawy tej mocowano wariantowo karabin maszynowy 7,62 mm (SGMT potem PKT) lub wielkokalibrowy karabin maszynowy 12,7 mm typu DSzK. Sta nowisko z zamocowanym karabinem było osłonięte z boków płytami pancernymi.skot 2A - transporter z wieżą z radzieckiego wozu BTR-6O PB opracowany w końcu lat sześćdziesiątych. Wóz został uzbrojony w 14,5 mm najcięższy karabin maszynowy typu KPWT oraz 7.62 mm karabin maszynowy typu PKT. Załogę transportera stanowiło 12 żołnierzy (w tym 10 desantu). Transporter ten traktowano w WP jako bojowy wóz piechoty przeznaczony do wsparcia oddziałów bezpośrednio na polu walki.skot 2AM - wersja 2A uzbrojona dodatkowo w dwie wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych 9M 14M,.Malutka", które zamontowano po bokach wieży i osłonięto płytami pancernymi lub ekranami ochronnymi z siatki stalowej.skot 2AP - transporter z wieżą tzw. przeciwlotniczą opracowana przez konstruktorów WAT. Konstrukcja wieży zapewniała uzyskanie dużych katów podniesienia uzbrojenia, co pozwalało na zwalczanie celów powietrznych. Załoga i przeznaczenie jak w wersji 2A. SKOT R-2 - wóz dowódczo - sztabowy zapewniający łączność na szczeblu taktycznym (batalion-pułk) zbudowany na bazie transportera SKOTA 2A. Załoga 7 żołnierzy. Jego wyposażenie stanowią 4 radiostacje (R-112, R-113 i 2 szt. R-105).SKOT R-3 - wóz dowódczo - sztabowy spełniający rolę punktu dowodzenia dowódcy szczebla taktycznego od pułku wzwyż. Jest to pojazd bazujący na wersji SKOT-1A. Załoga 7 żołnierzy. Wyposażenie: 4 radiostacje, 1 odbiornik, radiolinia i radiotelefon.skot R-3Z - wóz dowódczo - sztabowy o identycznym przeznaczeniu jak SKOT R3 wyposażony w zestaw nowocześniejszych środków łączności (4 radiostacje, radiolinia, odbiornik radiowy, 2 radiotelefony). Zbudowany na bazie transportera SKOT- 1A.SKOT R-4 - wóz dowódczo - sztabowy dla dowódców szczebla taktyczno - operacyjnego (dywizjaarmia). Pojazd bazowy jak w wersji R-3. Wyposażenie: 4 radiostacje, 3 odbiorniki i 3 radiotelefony.skot INŻ.. - transporter dla wojsk inżynieryjno-saperskich zbudowany w oparciu o pojazd bazowy SKOT-1. Produkowano go w dwóch odmianach: wozu torującego wyposażonego w rakietowy zestaw typu LWD przeznaczony do wykonywania przejść w polach minowych metodą wybuchową oraz wozu zaporowego przystosowanego do manewrowego stawiania zapór minowych metodą narzutową. Wóz pozbawiony uzbrojenia pokładowego.skot ART. - pojazd opracowany w 1968r. Przeznaczono go dla pododdziałów moździeży lub pododdziałów wsparcia. Przewoził wariantowo wyrzutnię PPK, ciężki granatnik SPG-9 lub moździerz wraz z obsługą. W przypadku moździerza i granatnika spełniał on rolę ciągnika. Załoga 6-8 żołnierzy. Do jego zbudowania wykorzystano wóz SKOT-1SKOT WPT - wóz pogotowia technicznego opracowany w 1969r., w oparciu o pojazd bazowy. Wyposażony był m.in. w dźwig składany o nośności

2 800 kg, promieniu wysięgu 1,8 m i wysokości podnoszenia 3,6 m, zestawy narzędzi, części zamienne, urządzenia do dezaktywacji i odkażania. Znajdował się na wyposażeniu pododdziałów remontowych w jednostkach uzbrojonych w SKOT-y. Pojazd ten nie posiadał uzbrojenia pokładowego. Załoga 5 żołnierzy.charakterystyka techniczna transportera opancerzonego SKOT 2APKadłub i wieża - wykonane zostały ze stalowych płyt pancernych metodą spawania. Przednie boczne płyty kadłuba zamontowano pochyle, w celu zwiększenia ich odporności oraz zapewnienia maksymalnych stref obserwacji i ostrzału z wnętrza wozu. Grubość pancerza zróżnicowana. Przednie płyty pancerne kadłuba miały grubość: górna - 8 mm, dolna - 12 mm. Płyty boczne - 9 mm, przy zbiornikach paliwa - 10 mm. Płyta tylna - 8 mm, strop kadłuba - 6 mm. Wieża tzw. przeciwlotnicza w kształcie stożka o owalnie ściętym wierzchołku, umożliwiającym podniesienie broni pokładowej pod kątem 87. Kadłub transportera podzielono na cztery przedziały: kierowania, napędowy, bojowy i desantowy (dwa ostatnie są ze sobą połączone). Przedział kierowania, znajduje się w przedniej części kadłuba. Rozmieszczono w nim stanowiska kierowcy (z lewej) i dowódcy (z prawej). Każdy z nich posiadał indywidualny właz w stropie wieży z pokrywami otwieranymi do przodu oraz drzwi w bocznej płycie pancernej kadłuba. Przedział napędowy znajdował się w środkowej części kadłuba. Był on oddzielony od przedziałów kierowania i bojowego ścianami grodzącymi z otworami zamykanymi pokrywami i drzwiami. W przedziale tym rozmieszczono silnik z układami zasilania, smarowania i chłodzenia. Za przedziałem napędowym znajdował się przedział bojowy obejmujący środkowa część kadłuba i wnętrze wieży. Do wspornika wieży przymocowano siedzenie strzelca broni pokładowej o regulowanej wysokości. Siedzenie to obraca się wraz z wieżą ułatwiając celowanie i prowadzenie ognia z broni pokładowej. Pod podłoga przedziału bojowego umieszczono pomieszczenie zespołów układu przeniesienia mocy. Tylna część pojazdu zajmował przedział desantowy z miejscami dla 10-ciu żołnierzy. Siedzenia żołnierzy desantu (dwa jednomiejscowe i cztery dwumiejscowe) zawieszono na wspornikach wzdłuż bocznych ścian kadłuba. Siedzenia te składały się samoczynnie pod działaniem sprężyn, co ułatwiało wsiadanie i wysiadanie z transportera oraz pozwalało na pełne wykorzystanie pojemności przedziału desantowego podczas przewożenia ładunków. W stropie kadłuba nad przedziałem desantowym, umieszczono dwa obszerne włazy zamykane dwudzielnymi pokrywami otwieranymi na boki. Z tyłu przedziału znajdowały się dwudzielne drzwi pancerne. W burtach kadłuba, drzwiach tylnych i pokrywach włazu przedziału desantowego rozmieszczone były otwory strzeleckie dla żołnierzy (4 w kadłubie, 2 w drzwiach i 4 w pokrywach włazów). Otwory w pokrywach włazów wykorzystywano po ich otwarciu i zaryglowaniu. Pozwalały one na pro wadzenie tzw. ognia dwupoziomowego" z broni strzeleckiej (6 żołnierzy na siedząco na dolnym poziomie" i 4 żołnierzy na stojąco na górnym poziomie"). Wszystkie otwory strzeleckie posiadały otwierane trójkątne pokrywy z ryglem zabezpieczającym zamykanym od wewnątrz.napęd i układ przeniesienia mocy - jednostkę napędowa stanowił ośmiocylindrowy silnik o zapłonie samoczynnym typu TATRA T Ustawienie cylindrów w układzie widlastym pod kątem 750. Pojemność skokowa silnika cm3. Maksymalna moc silnika przy 2000 obr./min. wynosi 132,5 kw (180 KM). Chłodzenie silnika powietrzne, wymuszone za pomoc dmuchawy. Pojemność zbiorników paliwa: w pierwszych seriach I. w zbiorniku metalowym l. w kanistrach; w późniejszych seriach l. w zbiorniku gumowym. Zużycie paliwa podczas jazdy po szosie - 50 l./i00 km, w terenie - 65 l./100 km. Układ przeniesienia mocy - mechaniczny, składający się z: przekładni pośredniej, sprzęgła. planetarnej skrzyni biegów, skrzyni rozdzielczej, przekładni międzymostowych, przekładni głównych mostów oraz wałów napędowych. Skrzynia biegów półautomatyczna, systemu Wilson z wstępnym wyborem biegów (preselekcja) o 5 przełożeniach do przodu i 1 do tyłu, sterowana pneumatycznie. Skrzynia rozdzielcza o 2 przełożeniach (szosowe i terenowe), sterowana mechanicznie. Z tylnej przekładni) międzymostowej wyprowadzono napęd do skrzyni rozdzielczej napędu śrub wodnych.układ jezdny - zawieszenie kół niezależne, z zastosowaniem podwójnych wahaczy poprzecznych i sprężyn śrubowych. Do tłumienia drgań zastosowano l0 amortyzatorów, po 2 w zawieszeniu pierwszej pary kół i po 1 w pozostałych. Koła z rozbieralnymi obręczami i wewnętrznymi pierścieniami rozpierającymi. Ogumienie kół pneumatyczne o wymiarach 13,00-18" z regulowanym ciśnieniem powietrza w każdym kole, z przedziału kierowania. Ciśnienie w ogumieniu od 0,8 atm (przy jeździe po terenie miękkim) do 3,5 atm (przy jeździe po szosie). Koła pierwszego i drugiego mostu kierowane. Układ kierowniczy wspomagany hydraulicznie. Transporter posiadał dwa niezależnie działające układy hamulców: główny układ hamulcowy działający na wszystkie koła i pomocniczy układ hamulcowy działający na układ przeniesienia mocy. Główny układ hamulcowy typu bębnowego, dwuobwodowy (jeden obwód na 1 i 3 parę kół, drugi na 2 i 4 parę kół) z pneumatycznohydraulicznym- układem uruchamiającym. Pomocniczy układ hamulcowy typu bębnowego zamontowany na wale napędowym między skrzynią rozdzielczą a tylną przekładnią międzymostową. Sterowanie hamulcem ręczne za pomocą mechanicznego układu cięgieł i dźwigni. Przy jeździe po szosie (odłączony napęd mostów przednich) hamulec działa na koła tylne podczas jazdy w terenie (napędzane wszystkie mosty) hamulec działa na wszystkie kota. Pomocniczy układ hamulcowy służył do zahamowania transportera na postoju. Podczas jazdy mógł być wykorzystany tylko w przypadku awarii układu głównego.uzbrojenie - transporter uzbrojony był w najcięższy czołgowy karabin maszynowy KPWT kalibru 14.5 mm oraz sprzężony z nim karabin maszynowy PKT kalibru 7,62 mm. Karabin KPWT, służył do

3 zwalczania lekko opancerzonych wozów bojowych, siły żywej i środków ogniowych, przeciwnika na odległościach do 2000 m oraz celów powietrznych (w wersji 2AP) znajdujących się na wysokości do 1500 m. W jednostce ognia znajdowały się: pociski przeciwpancerno - zapalająco - smugowe typu BZT lub BST, pociski przeciwpancerno - zapalające typu B32 lub BS-41 oraz pociski zapalające PZ. Prędkość początkowa pocisku 998 m/sek., szybkostrzelność praktyczna strz./min. Amunicja do KPWT ładowana była z taśmy po 50 naboi umieszczone w skrzynkach nabojowych. łączna jednostka ognia wynosiła 500 szt. Karabin maszynowy PKT przeznaczony był do niszczenia siły żywej i środków ogniowych na odległościach do 1500 m. Strzał bezwzględny do sylwetki biegnącego żołnierza wynosił 670 m. Do strzelania stosowano naboje: z pociskiem zwykłym, pociskiem smugowym i przeciwpancerno - zapalającym. Prędkość początkowa pocisku 855 m/sek.. szybkostrzelność praktyczna do 250 strz./min.. Amunicja u mieszczona była w skrzynkach z taśmami po 250 naboi. Jednostka ognia do karabinu PKT szt. Kąty ostrzału z broni pokładowej: w płaszczyźnie poziomej - 360, w płaszczyźnie pionowej od -4 do +87 : Naprowadzanie na cel ręczne przy pomocy mechanizmów' obrotu wieży i podniesieniowego.przyrządy celownicze i obserwacyjne - strzelec broni pokładowej posiadał peryskopowy celownik dzienny typu PP-61 B o powiększeniu 2,6x i polu widzenia 23 lub celownik przegubowy typu OCS-90 o powiększeniu 1x (przy strzelaniu do celów powietrznych) i 3,11x (do celów naziemnych) oraz polu widzenia odpowiednio 90 i 22. Dowódca pojazdu dysponował peryskopowym przyrządem obserwacyjnym TPKU-2B zamontowanym w pokrywie włazu, który umożliwiał rozpoznawanie celów, określanie odległości a także wskazywanie celów i korygowanie ognia w broni pokładowej. W polu widzenia peryskopu umieszczono siatkę z podziałkami służącą do pomiaru kątów w płaszczyźnie pionowej i poziomej oraz skalę dalmierza. Peryskop przymo cowany był do specjalnego kołnierza, który pozwalał na jego obrót oraz przechylanie w płaszczyźnie pionowej, co zwiększało zakres pola obserwacji. W transporterach SKOT,wyprodukowanych do 1968 zamiast przyrządu TPKU-2B zamontowany był peryskop Mk-4. Umożliwiał on prowadzenie obserwacji do tyłu dzięki przesuwanemu pryzmatowi. Dla orientacji w jakim kierunki zwrócona jest oś optyczna (w stosunku do kierunku jazdy) do kadłuba peryskopu przymocowany był wskaźnik, a do pokrywy włazu pierścień z podziałką. W nocy w miejsce peryskopu montowano noktowizor dowódcy TKN-I. Oprócz peryskopu dowódca mógł prowadzić obserwację przez wizjer z szybą pancerną umieszczony w prawych bocznych drzwiach kadłuba. Kierowca transportera do prowadzenia obserwacji wykorzystywał 3 okna z szybami pancernymi zamontowanymi w obudowie włazu. Do ochrony przedniego okna służyła metalowa osłona pan cerna ze szczelinami umożliwiającymi prowadzenie obserwacji w warunkach bojowych. Okno to wyposażone było w wycieraczkę elektryczną. W nocy w miejsce środkowego okna montowano noktowizor kierowcy typu PWN-105. W przedziale desantowym po lewej stronie za wieżą znajdował się peryskop dowódcy drużyny typu Mk-4W. Była to odmiana peryskopu Mk-1 mająca większą peryskopowość. Żołnierze desantu do prowadzenia obserwacji wykorzystywali otwory strzeleckie.środki łączności - wóz posiadał radiostację UKF średniego zasięgu typu R-113 umieszczoną w przedziale kierowania i obsługiwaną przez dowódcę. Do porozumiewania się członków załogi służył czołgowy telefon wewnętrzny R-124. Składał się on z 4 aparatów abonenckich z których 2 znajdowały się w przedziale kierowania (dla dowódcy i kierowcy), 1 w przedziale bojowym (dla strzelca broni pokładowej) i 1 w przedziale desantowym (dla dowódcy drużyny). Żołnierze podłączeni do telefonu wewnętrznego dysponowali hełmofonami ze słuchawkami i laryngofonami.urządzenia i wyposażenie specjalne - transporter SKOT posiadał szereg systemów i układów specjalnych. Należały do nich: urządzenie filtrowentylacyjne, ogrzewacz 12BKN-5, układ regulacji ciśnienia w kołach, zestaw do dezaktywacji EŻT.Urządzenie filtrowentylacyjne umożliwiało pokonywanie przez transporter terenu skażonego środkami chemicznymi, biologicznymi i radioaktywnymi. W jego skład wchodziły: zestaw filtropochłaniaczy, wentylator oraz przewody kolektorowe rozprowadzające powietrze, zakończone karbowanymi przewodami gumowymi podłączanymi bezpośrednio do masek przeciwgazowych załogi i żołnierzy desantu. Ogrzewacz 12BKN-5 służył do ogrzewania wnętrza pojazdu oraz do podgrzewania silnika w okresie zimowym. Mógł być również wykorzystany do wentylacji przedziału kierowania i przedziału bojowego w okresie letnim.układ regulacji ciśnienia powietrza w kołach zapewniał zmianę ciśnienia zarówno na postoju,jak i w czasie jazdy. Pozwalał na dostosowywanie ciśnienia do warunków terenowych oraz na uzupełnienie ubytków powietrza w przypadku uszkodzenia dętki koła (np. po przestrzeleniu) i kontynuowanie jazdy. SKOT był przystosowany do pływania. Napęd w wodzie zapewniały dwie śruby umieszczone z tyłu wozu. Do kierowania w wodzie służyły 2 podwójne stery zamontowane za śrubami. Z przodu kadłuba znajdował się składany falochron, wewnątrz wozu pompa zenzowa do usuwania wody. Orientację w wodzie zapewniał kompas typu LUN , który mógł być wykorzystany również do korygowania kierunku jazdy w warunkach ograniczonej widoczności. Dane techniczne: WERSJA

4 SKOT SKOT-1A SKOT-2A SKOT - 2AP Masa pusty 12,300kg 12,500kg 12,800kg 12,900kg z załoga: 14,300kg 14,500kg 14,800kg 14,900kg Załoga: Wymiary długość: 744cm 744cm 744cm 744cm szerokość: 255cm 255cm 255cm 255cm wysokość: 206cm 237cm 271cm 283cm Uzbrojenie

5 stałe: brak stałego uzbrojenia 1 X wkm KPWT 14,5mm, 1 X km PKT 7,62mm 1 X wkm KPWT 14,5mm, 1 X km PKT 7,62mm 1 X wkm KPWT 14,5mm, 1 X km PKT 7,62mm kąt ostrzału w poziomie: 360 stopni 360 stopni 360 stopni kąt ostrzału w pionie: -4 do +29 stopni -4 do +29 stopni -4 do 89 stopni Pancerz Spawany z elementów walcowanych o grubości chroniącej przed działaniem pocisków broni strzeleckiej oraz odłamkami granatów (dane oficjalne). W praktyce SKOT posiada pancerz o grubości od 15 do 20mm Napęd silnik: Diesel, 4 suwowy, widlasty, ośmiocylindrowy, Tatra T produkcji czechosłowackiej. średnica cylindra: 120mm skok tłoka:

6 130mm pojemność: centymetrów sześciennych stopień sprężania 16,5 moc maksymalna: 134 kw / rpm chłodzenie powietrze paliwo Olej napędowy zbiornik paliwa: 330l w wersji ze zbiornikiem metalowym / 220l w wersji ze zbiornikiem gumowym zużycie paliwa 45 do 70l / 100km Układ napędowy przekładnia przyśpieszająca sprzęgło jednotarczowe suche. Skrzynia przekładniowa planetarna półautomatyczna typu Wilson. 5 biegów do przodu i jeden wstecz. Skrzynie rozdzielcze międzymostowe stały napęd na 4 koła z możliwością odłączania przedniego lub tylnego mostu. Napęd w wodzie śrubami. Podwozie Niezależne zawieszenie na podwójnych wahaczach i resorach spiralnych z hydraulicznymi tłumikami drgań. Przednia para

7 kół kierowana. Ogumienie 18'' felgi na 13'' piastach 250 do 330mm ciśnienie regulowane za pomocą centralnego układu pompowania Rozstaw osi 1300mm mm mm Rozstaw kół 1860mm Hamulce pneumatyczno - hydrauliczny układ hamulcowy z podwójnym systemem awaryjnym. Hamulce bębnowe. Mechaniczny hamulec ręczny. Instalacja elektryczna 24V Osiągi moc jednostkowa 9,3kW-16,6KM / t

8 Promień skrętu na lądzie 10,5m Prędkość maksymalna na drodze 110km/h Prędkość pływania 9km/h Zasięg 650 do 740km pokonywane przeszkody wzniesienia do 35 stopni, rowy do 200cm, ściany pionowe do 50cm.