Elementarz Internetu Czêœæ 12: jak sobie radziæ w sieci Garœæ porad na koniec

Transkrypt

1 NA CD NEWSY Z OK ADKI FIRMA MAGAZYN PROGRAMY WARSZTAT Elementarz Internetu Czêœæ 12: jak sobie radziæ w sieci Garœæ porad na koniec Ostatni odcinek ka dego cyklu to tradycyjnie miejsce na wszelkiego rodzaju uzupe³nienia. Tak te jest UWAGA! Wszystkie poprzednie części w naszym Elementarzu, w którym na koniec zebraliœmy kilka zagadnieñ pominiêtych wczeœniej, doty- tego kursu są na płycie CD! cz¹cych ró nych aspektów korzystania z Internetu. Nie oznacza to oczywiœcie odejœcia od naszej zasady praktyka przede wszystkim ka de z opisanych tu rozwi¹zañ mo na niezw³ocznie zastosowaæ w codziennej pracy w sieci. 1 Jak szyfrować e? Rzadko kto z tzw. zwyk³ych internautów staje przed koniecznoœci¹ szyfrowania poczty. Bo kiedy trzeba szyfrowaæ listy? Tylko wtedy, gdy przesy³amy bardzo wa ne, poufne informacje i nie chcemy, by posz³y one w œwiat w postaci jawnego tekstu. Problem, a raczej brak problemu, polega na tym, e takich wa nych informacji zazwyczaj NIE przesy³amy em. Autor tego tekstu w ca³ej swojej 10-letniej internetowej karierze nie zaszyfrowa³ nawet jednego a bo po prostu nie by³o takiej potrzeby. Za³ó my jednak, e potrzeba istnieje. Co wtedy? Nale y wykorzystaæ jedno z wielu gotowych rozwi¹zañ. Dawniej bardzo popularne by³o PGP (skrót od ang. Pretty Good Privacy prywatnoœæ ca³kiem dobra), obecnie jakby straci³o na znaczeniu. System ten dzia³a na bazie kluczy szyfruj¹cych jeden jest prywatny, a drugi publiczny. Publiczny mo e byæ udostêpniony ka demu, poniewa mo na nim tylko zaszyfrowaæ informacje przeznaczone do odczytu przez w³aœciciela klucza prywatnego. W aden sposób za pomoc¹ klucza publicznego nie mo na rozszyfrowaæ zakodowanej informacji. Aby odczytaæ zaszyfrowan¹ wiadomoœæ, konieczne jest posiadanie pary pasuj¹cych do siebie kluczy ten warunek spe³nia tylko w³aœciciel obydwu kluczy. Jest to doœæ skomplikowane, ale skuteczne. Program Cryptainer LE podczas szyfrowania wiadomoœci W praktyce wystarczy po prostu œci¹gn¹æ z sieci ( najnowsz¹ wersjê PGP, zainstalowaæ j¹ i stosowaæ siê do poleceñ programu. Ewentualne w¹tpliwoœci rozwieje zarówno dokumentacja PGP (plik pomocy), jak równie informacje na witrynach, których adresy podano w ramce. Najwa niejsze adresy dotycz¹ce PGP strona macierzysta PGP, najlepsze Ÿród³o informacji; st¹d mo na zawsze pobraæ najnowsz¹ wersjê PGP centrum PGP freeware polska strona o PGP, bardzo dobra, choæ od 1999 r. nie aktualizowana Opis systemu PGP dla laika bardzo dobry, przystêpnie napisany tekst podrêcznik PGP (po polsku) Oczywiœcie z biegiem czasu pojawi³y siê inne rozwi¹zania, podobne lub ró ni¹ce siê od PGP. Wystêpuj¹ w postaci samodzielnych aplikacji lub wtyczek do programów pocztowych. Przyk³adowo do klienta pocztowego Mozilla Thunderbird istnieje wtyczka Enigmail, która umo liwia generowanie hase³ publicznych i prywatnych (zasada jest wiêc analogiczna jak w PGP), jednak szyfrowanie jest mo liwe dopiero za pomoc¹ dodatkowego narzêdzia GnuPG, które trzeba dodatkowo zainstalowaæ. Ale to tylko jeden przyk³ad, a dostêpnych rozwi¹zañ s¹ setki (kilka wybranych podano w za³¹czonej ramce). O ile w przypadku PGP i pokrewnych systemów konieczne jest, aby zarówno nadawca, jak i odbiorca posiadali program do szyfrowania, o tyle niektóre inne aplikacje s¹ wygodniejsze w u yciu. Np. Cryptainer LE, nota bene program darmowy, mo e byæ zainstalowany tylko u nadawcy, który generuje za jego pomoc¹ zaszyfrowan¹ wiadomoœæ w postaci pliku wykonywalnego EXE, natomiast odbiorca mo e odczytaæ (czyli uruchomiæ) tê wiadomoœæ bez zainstalowanego Cryptainera; musi jedynie otrzymaæ od nadawcy has³o do pliku EXE. Jak odporne na próby z³amania szyfru s¹ aktualnie istniej¹ce rozwi¹zania? Zale y to od tzw. si³y szyfrowania, a ta wyra ana jest w bitach i okreœla d³ugoœæ klucza (czyli maksymaln¹ wielkoœæ liczby, która stanowi klucz) u ytego do zakodowania informacji. Obecnie standar- 80 INTERNET.luty.2005

2 WARSZTAT PROGRAMY MAGAZYN FIRMA Z OK ADKI NEWSY NA CD Wybrane (darmowe) programy do szyfrowania poczty elektronicznej Cryptainer LE BCArchive Crypto Anywhere (klient pocztowy z wbudowanym szyfrowaniem) SecExMail Home ClipSecure iopus Secure Attachments (program do szyfrowania za³¹czników pocztowych) Kilka okien z systemu PGP freeware ( dem jest szyfrowanie 128-bitowe (klucz mo e osi¹gaæ wartoœæ ), ale s¹ ju programy, które oferuj¹ szyfrowanie 256-bitowe, 512-bitowe i mocniejsze. Wiadomoœæ zaszyfrowan¹ z si³¹ 128 bitów mo na oczywiœcie z³amaæ, ale przy obecnym stanie techniki wymaga³oby to ileœ tam tysiêcy lat, albo posiadania mocy obliczeniowej równej np. miliardowi zwyk³ych komputerów PC (dane te mog¹ byæ niedok³adne, ale chodzi tylko o pogl¹dowe przedstawienie rzêdu wielkoœci), zatem by- ³oby ca³kowicie nieop³acalne. Jak samodzielnie znaleÿæ programy do szyfrowania poczty? Wystarczy przeszukaæ sieæ za pomoc¹ np. Google, wpisuj¹c has³a w rodzaju: encryption encryption + secure 2 Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo w sieci? O bezpieczeñstwie by³a ju mowa w jednym z pierwszych odcinków Elementarza, jednak wtedy temat zosta³ potraktowany bardzo skrótowo, bo chodzi³o nam przede wszystkim o jak najszybsze wskoczenie do Internetu. Teraz powiemy wiêcej, zw³aszcza e naprawdê jest o czym mówiæ jak podaj¹ ró ne statystyki, liczba zagro eñ w sieci wci¹ wzrasta, a sposoby uprzykrzania ycia internautom b¹dÿ wykradania im poufnych danych staj¹ siê coraz bardziej wymyœlne. Aby byæ w sieci jako tako bezpiecznym, trzeba zdawaæ sobie sprawê z istniej¹cych zagro eñ i choæby w minimalnym stopniu staraæ siê im zapobiegaæ. Aktualne zagro enia to: Wirusy, konie trojañskie, robaki internetowe czyli generalnie z³oœliwe oprogramowanie, najczêœciej o bardzo niewielkiej objêtoœci, którego destrukcyjna dzia³alnoœæ mo e mieæ ró norodny charakter: od robienia g³upich dowcipów, poprzez niszczenie danych na dysku, zatykanie ³¹cza internetowego czy wykradanie numerów kart kredytowych, a do przejmowania kontroli nad ca³ym komputerem w celu uczynienia z niego tzw. zombie, czyli Ÿród³a ataku na inne komputery. Ataki hakerów to ró nego rodzaju próby (czêsto udane) w³amania siê lub uzyskania choæby czêœciowego dostêpu do komputera ofiary w ró nych celach (patrz wy ej). Ataki przeprowadzane s¹ poprzez niechronione, otwarte porty, czyli kana³y komunikacji komputera z Internetem. Portów jest a 65 tys. (tak przyjêto podczas tworzenia Internetu), wystarczy jeden niechroniony i ju mo emy mieæ hakera na karku. Spam niechciana, nachalna reklama sp³ywaj¹ca przede wszystkim poprzez pocztê elektroniczn¹, która generuje niepotrzebny ruch w sieci, marnuje nasz czas, denerwuje itd. Phishing bardzo groÿna odmiana spamu (zbitka s³ów fishing ³owienie ryb, i personal data informacje osobiste), która polega na tworzeniu przez spamerów oszukañczych wiadomoœci i stron WWW, wygl¹daj¹cych identycznie jak serwisy internetowe firm o znanej marce. Te atrapy maj¹ nak³oniæ klientów do podania numeru karty kredytowej lub informacji o koncie bankowym. Tego rodzaju oszustwa internetowe oraz dodatkowo e z ofertami fa³szywych loterii, fundacji, ³añcuszków szczêœcia itd. okreœla siê tak e jako scam (w odró nieniu od spamu, który jest jedynie uci¹ - liwy, ale nie s³u y bezpoœrednio do kradzie y czy oszustw). Pornografia, wulgaryzmy, pedofilia, treœci rasistowskie, obsceniczne itp. jest to zagro enie przede wszystkim dla m³odocianych internautów, choæ z pewnoœci¹ wielu doros³ych tak e nie yczy sobie mieæ kontaktu z tego rodzaju treœciami. Zagro enie to wystêpuje nie tylko na stronach WWW, ale równie w poczcie elektronicznej, komunikatorach internetowych, czatach, forach i grupach dyskusyjnych. Programy szpiegowskie (spyware) jak sama nazwa wskazuje, szpieguj¹ niczego nieœwiadomego u ytkownika: gromadz¹ informa- Centrum Zabezpieczeñ w Windows XP + SP2 widoczne ustawienia oznaczaj¹, e komputer jest dobrze chroniony INTERNET.luty

3 NA CD NEWSY Z OK ADKI FIRMA MAGAZYN PROGRAMY WARSZTAT Avast to najlepszy darmowy program antywirusowy, monitoruje nie tylko pliki na dyskach twardych, ale tak e wszystko co sp³ywa z sieci przez komunikatory internetowe, , strony WWW a nawet programy P2P Istniej¹ programy przeznaczone do zwalczania tylko koni trojañskich lub tylko robaków internetowych, ale nie ma adnych przes³anek, aby je stosowaæ (i wydawaæ dodatkowe pieni¹dze), bo standardowe antywirusy doskonale sobie radz¹ z tymi szkodnikami. Barier¹ dla ataków hakerów s¹ tzw. zapory ogniowe, czyli firewalle. Blokuj¹ one wszystkie porty komputera z wyj¹tkiem tych, które s¹ u ywane przez aplikacje, potrafi¹ tak e ukryæ komputer w sieci, tzn. sprawiæ, e staje siê on niewidoczny. Oferta darmowych firewalli jest ca³kiem spora (patrz ramka), poza tym mamy do dyspozycji standardow¹ zaporê Windows XP (z zainstalowanym Service Pack 2) oraz szereg rozwi¹zañ komercyjnych, w wiêkszoœci tych samych producentów, którzy tworz¹ programy antywirusowe. Firewall, podobnie jak antywirusy, nale y co pewien czas uaktualniaæ, szczególnie regu³y dostêpu. Spam mo na zwalczaæ na ró ne sposoby. Po pierwsze niektóre konta pocztowe maj¹ wbudowane mechanizmy antyspamowe (dzia³aj¹ce na serwerze). Po drugie wiele programów pocztowych ma odpowiednie opcje. Po trzecie istnieje ca³a masa dodatków (wtyczek) i niezale - Oprogramowanie do ochrony komputera cje o posiadanym sprzêcie, konfiguracji systemu, odwiedzonych stronach WWW, wys³anych ach, wpisywanych tekstach itd. Informacje te s¹ nastêpnie wysy³ane do twórcy programu szpiegowskiego, a ten odsprzedaje je np. firmom marketingowym. Programy spyware, jako rzekomo atrakcyjne dodatki, z regu³y wchodz¹ w sk³ad pakietów instalacyjnych innych programów, czêsto te instaluj¹ siê same podczas odwiedzania niektórych stron WWW. Dialery s¹ to podstêpne, niewielkie programy, które bez wiedzy u ytkownika przekierowuj¹ po³¹czenie telefoniczne na numery o podwy szonej p³atnoœci (0-70x lub zagraniczne). Zagro enie to dotyczy oczywiœcie tylko posiadaczy modemowego (dial-up) dostêpu do Internetu. Dialery przenikaj¹ do systemu operacyjnego zazwyczaj bezpoœrednio ze stron WWW, np. gdy u ytkownik kliknie bez zastanowienia jakieœ podejrzane okno pop-up lub baner. I to by by³o na tyle, jeœli chodzi o obecnie istniej¹ce zagro enia w sieci (w przysz³oœci zapewne pojawi¹ siê nowe, w miarê jak Internet bêdzie wkracza³ w coraz to nowe dziedziny ycia). Teraz kilka s³ów o tym jak je zwalczaæ. Wirusy, konie trojañskie, robaki internetowe zwalczamy za pomoc¹ programów antywirusowych. Do wyboru mamy darmowy (do u ytku domowego) Avast lub wiele pakietów komercyjnych, takich firm jak np. Norton (Symantec), Panda, Kaspersky, TrendMicro, G Data, Mc- Afee, PC-Cillin, F-Secure, ESET (Nod32), mks_vir (ten ostatni to produkt polski). Adresy internetowe wymienionych programów s¹ podane w ramce. Bardzo dobre testy porównawcze programów antywirusowych s¹ publikowane na okr¹g³o w Internecie pod adresem U ywaj¹c programu antywirusowego nale y pamiêtaæ, aby by³ on zawsze w³¹czony, tj. aby bez przerwy monitorowa³ system operacyjny wszystkie antywirusy maj¹ tak¹ opcjê. Koniecznie trzeba uaktualniaæ bazê wirusów. Oprócz tego nale y zgodnie z zaleceniami, np. raz w tygodniu, dokonywaæ ca³oœciowego skanowania napêdów wzglêdem wystêpowania ewentualnych wirusów. Antywirusy i firewalle komercyjne: Norton (Symantec) mks_vir Panda G Data ESET Kaspersky F-Secure McAfee Antywirus darmowy: Avast Firewalle darmowe: Sygate Personal Firewall Kerio Personal Firewall ZoneAlarm Omniquad Personal Firewall Jetico Personal Firewall Filseclab Personal Firewall SoftPerfect Personal Firewall Darmowe programy antyspamowe: Spamihilator SpamBayes K9 POPFile SpamPal Spam Weasel sw_feat.asp Darmowe programy antyszpiegowskie (anti-spyware): Ad-aware Spybot Search & Destroy SpywareBlaster SpywareGuard Oprogramowanie do nadzoru dostêpu do Internetu: Opiekun Cenzor X-Guard Antydialery: najlepsze Ÿród³o informacji nt. dialerów i programów do ich zwalczania 82 INTERNET.luty.2005

4 WARSZTAT PROGRAMY MAGAZYN FIRMA Z OK ADKI NEWSY NA CD Ad-aware to najpopularniejszy darmowy program antyszpiegowski Pod adresem zawsze znajdziemy najœwie sze informacje o oprogramowaniu antywirusowym Norton Anti-Virus to jeden z najpopularniejszych programów do walki z wirusami, robakami internetowymi i koñmi trojañskimi Jeœli masz k³opoty z dialerami, koniecznie odwiedÿ tê stronê ( a na pewno znajdziesz na niej rozwi¹zanie nych programów antyspamowych (patrz ramka), które wspó³pracuj¹ z wszystkimi popularnymi klientami pocztowymi. Jak walczyæ z phishingiem? Firma Symantec podaje kilka podstawowych zasad: nie odpowiadaæ na e, których autorzy prosz¹ o ujawnienie czy zweryfikowanie naszych danych osobowych, informacji dotycz¹cych numeru konta czy karty kredytowej; nie klikaæ linków zawartych w takich ach (pamiêtajmy, e banki nigdy nie zwracaj¹ siê z tak¹ proœb¹ przez ); nie przesy³aæ em adnych informacji osobistych ani finansowych; podczas zakupów w e-sklepach zachowywaæ zawsze du ¹ ostro - noœæ i w razie najmniejszych podejrzeñ zrezygnowaæ z zakupu lub wybraæ opcjê zap³aty przy odbiorze (nie podawaæ numeru karty kredytowej); u ywaæ oprogramowania antywirusowego i firewalla i regularnie uaktualniaæ bazê wirusów oraz regu³y firewalla; zachowywaæ rozs¹dek i powœci¹gliwoœæ pobieraj¹c pliki z Internetu czy otwieraj¹c za³¹czniki owe. Do walki z treœciami pornograficznymi, o przemocy, czy rasistowskimi s³u ¹ programy do nadzoru dostêpu do Internetu (patrz ramka). Ich dzia³anie opiera siê na blokowaniu zasobów (g³ównie stron WWW) zdefiniowanych w regu³ach dostêpu. Administrator, czyli np. rodzic lub wychowawca, ustala które strony WWW mog¹ byæ odwiedzane, a które nie. Ka dy program z tego gatunku ma ju gotow¹ tzw. czarn¹ listê witryn (zawieraj¹c¹ tysi¹ce pozycji), któr¹ mo na uzupe³niaæ dodaj¹c kolejne niepo ¹dane adresy. Ze wzglêdu na specyfikê jêzykow¹ polskiego Internetu zaleca siê u ywanie polskich programów nadzoruj¹cych dostêp do sieci, poniewa zagraniczne okazuj¹ siê zawodne. Walka z oprogramowaniem szpiegowskim i dialerami sprowadza siê do instalacji odpowiednich aplikacji (patrz ramka) i w przypadku spyware u do regularnego skanowania systemu operacyjnego. Tu, podobnie jak z antywirusami, nale y te dbaæ o czêst¹ aktualizacjê programu antyszpiegowskiego. 3 Czy można zapewnić sobie anonimowość w sieci? Tak. Anonimowoœæ jest jednym z aspektów bezpieczeñstwa sieciowego, dziêki któremu mo na ustrzec siê niektórych zagro eñ, np. ataku hakerskiego lub wykradzenia poufnych danych. Jeœli haker nie bêdzie móg³ namierzyæ naszego komputera, to oczywiste jest, e nie dokona ataku. Czy anonimowoœæ jest wa na? Tak, wystarczy przekonaæ siê czego mo e siê dowiedzieæ o naszym komputerze ka dy administrator, jeœli serfujemy po WWW bez adnej ochrony. Mo e on bez problemu poznaæ: adres IP naszego komputera, system operacyjny, jego wersjê, rodzaj przegl¹darki i jej wersjê (co daje dok³adne informacje o ew. dziurach), INTERNET.luty

5 NA CD NEWSY Z OK ADKI FIRMA MAGAZYN PROGRAMY WARSZTAT A Serwis Anonymizer.com. W zaznaczonym polu nale y wpisaæ adres strony WWW, któr¹ chcemy odwiedziæ Aby anonimowo odwiedzaæ kolejne strony WWW, wpisujemy ich adresy w pasku Anonymizera, a nie w pasku adresu przegl¹darki B Serwis Proxy 4 free ( zawiera zawsze aktualn¹ listê serwerów proxy historiê odwiedzanych stron WWW, treœci wpisywane w formularzach (nie daj Bo e, jeœli by³y to np. formularze do zak³adania konta w e-banku), listê ulubionych (³akomy k¹sek dla firm marketingowych), lokalizacjê geograficzn¹ (wystarczy przeœledziæ drogê pakietów za pomoc¹ narzêdzia traceroute), otwarte porty, zawartoœæ dysku twardego. Podstawow¹ nasz¹ wizytówk¹ w sieci jest adres IP. Jak mo na go ukryæ? Trzeba skorzystaæ z anonimowego serwera proxy, który bêdzie poœredniczy³ w wymianie danych miêdzy naszym komputerem a serwerami. W ten sposób serwery nie bêd¹ otrzymywa³y ¹dañ bezpoœrednio od nas, lecz od serwerów proxy, tym samym nasz adres IP nie zostanie ujawniony. Aktualna lista anonimowych serwerów proxy znajduje siê na stronie Sam wybór serwera proxy to nie wszystko, trzeba jeszcze odpowiednio skonfigurowaæ aplikacje. Przyk³ad konfiguracji Internet Explorera podajemy w za³¹czonej ramce, inne aplikacje konfigurujemy analogicznie. Aby sprawdziæ czy dany serwer proxy faktycznie nas chroni, zagl¹damy na strony lub Je eli zobaczymy tam w³asny adres IP, to znaczy, e serwer nie zosta³ odpowiednio dobrany. Je eli adres podany przez te serwisy bêdzie niepoprawny (pojawi siê adres serwera proxy), to znaczy, e wybraliœmy odpowiedni serwer. Prostszym, ale mniej wygodnym od serwerów proxy rozwi¹zaniem jest skorzystanie z serwisu Anonymizer.com ( W widoczne na samej górze tej witryny pole Free Private Surfing (ilustracja A, powy ej) wpisujemy adresy stron, które chcemy odwiedziæ. Nasz adres IP jest wówczas automatycznie ukrywany, o czym informuje pasek Anonymizera (ilustracja B). Mo na ewentualnie zainstalowaæ sobie darmowy toolbar (Free O tym, e nasz adres IP jest ukryty, œwiadczy pasek Anonymizera wyœwietlany na dole ka dej odwiedzanej strony Privacy Toolbar) dostêpny tak e w serwisie Anonymizer.com i serfowaæ po sieci za jego pomoc¹. Ostatnim sposobem na zachowanie anonimowoœci jest skorzystanie z odpowiedniego oprogramowania, np.: Steganos Internet Anonym ( JAP Anonymity & Privacy ( MultiProxy ( Programy te tak e wykorzystuj¹ serwery proxy do ukrywania adresu IP, jednak s¹ bardzo wygodne w u yciu, bo automatycznie wykonuj¹ konfiguracjê aplikacji komunikuj¹cych siê z Internetem. Konfiguracja IE do dzia³ania z serwerem proxy Wybieramy z menu Narzêdzia Opcje internetowe. Klikamy zak³adkê Po³¹czenia, a w niej przycisk Ustawienia sieci LAN... Zaznaczamy opcjê U yj serwera proxy... i wpisujemy w pole poni ej adres IP wybranego serwera proxy, a obok numer jego portu. 84 INTERNET.luty.2005

6 WARSZTAT PROGRAMY MAGAZYN FIRMA Z OK ADKI NEWSY NA CD 4 Jak podłączyć kilka komputerów do łącza szerokopasmowego? Gdy kupujemy Neostradê lub inn¹ us³ugê szerokopasmowego dostêpu do sieci, otrzymujemy odpowiedni modem, kabelek i instrukcjê obs³ugi. Modem mo na pod³¹czyæ tylko do jednego komputera. A w polskich domach coraz czêœciej mo na spotkaæ dwa komputery, niekiedy wiêcej. Kupowanie oddzielnego ³¹cza internetowego dla ka dej maszyny nie ma najmniejszego sensu (poza tym ile by to kosztowa³o). Komputery pod³¹czamy wiêc do jednego ³¹cza za pomoc¹ rutera (ang. router). Modem i ruter w jednym (wersja bezprzewodowa) firmy 3com (U.S. Robotics) Jeden z licznych modeli ruterów firmy Linksys. Na tylnej œciance urz¹dzenia widaæ 4 porty standardu Ethernet do tego rutera mo na wiêc pod³¹czyæ 4 komputery W praktyce wygl¹da to tak: do ³¹cza DSL pod³¹czony jest modem, do modemu ruter, a do rutera za pomoc¹ kabli sieciowych standardu Ethernet komputery. Te ostatnie musz¹ mieæ oczywiœcie zainstalowane karty sieciowe. Mo na te pokusiæ siê o rozwi¹zanie bezprzewodowe (WiFi), unikamy wtedy pl¹taniny kabli, ale musimy siê liczyæ z nieco wiêkszymi wydatkami na ruter i bezprzewodowe karty sieciowe. Ruter to niewielkie urz¹dzenie, dzieki któremu mo liwe jest tworzenie sieci lokalnych (LAN Local Area Network). Mimo e do dyspozycji jest tylko jeden adres IP, ruter pozwala na jego wspó³u ytkowanie przez kilka komputerów (lub nawet 253 w przypadku ruterów bez- przewodowych). Nie bêdziemy tu wchodziæ w szczegó³y jak to siê dzieje (ka dy ruter ma do³¹czon¹ szczegó³ow¹ instrukcjê obs³ugi), jedyne co warto wiedzieæ to to, e komputery w sieci lokalnej korzystaj¹ ze specjalnej puli adresów IP (np. w przedziale od do ) i e mog¹ je mieæ przydzielane dynamicznie przez mechanizm DHCP (zawarty w ruterze) lub statycznie wtedy dany komputer bêdzie mia³ zawsze ten sam adres, np Obecnie w sprzeda y jest dos³ownie zatrzêsienie ró nych urz¹dzeñ dostêpowych. Nie trzeba np. wcale kupowaæ oddzielnie modemu, bo s¹ dostêpne urz¹dzenia typu modem + ruter w jednym (koszt rzêdu z³). W przypadku sieci bezprzewodowych mo na rozwa yæ zakup modemu/rutera/punktu dostêpowego (te w jednym ) koszt: od 400 z³. Bezprzewodowy ruter firmy Linksys Zapraszamy do naszego odnowionego serwisu internetowego INTERNET.luty