SPIS TREŚCI Opis podstawowych przedsięwzięć, dla których dokument wytycza ramy realizacji wraz z analizą na podstawie aktów prawnych...

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI INDEKS SKRÓTÓW Wstęp Streszczenie w języku niespecjalistycznym Omówienie zawartości Streszczenie zawartości Metodyka opracowania prognozy oddziaływania na środowisko Podstawy prawne opracowania Podstawowe źródła prawa wspólnotowego regulującego postępowanie OOŚ: Podstawowe źródła prawa polskiego regulującego postępowanie OOŚ: Podstawy merytoryczne opracowania Obszar analizy Zakres analizy Ogólne podejście do szacowania oddziaływań: Analiza i klasyfikacja na podstawie dyrektywy EIA oraz materiałów pomocniczych wydanych przez Komisję Europejską Klasyfikacja na podstawie obowiązujących aktów prawnych Założenia metodyczne prognozy oddziaływania na obszary Natura Opis zastosowanego screeningu przedsięwzięć Ogólna charakterystyka działań przewidzianych w dokumencie strategicznym Przedmiot oraz główne cele dokumentu Opis podstawowych przedsięwzięć, dla których dokument wytycza ramy realizacji wraz z analizą na podstawie aktów prawnych Województwo Kujawsko-Pomorskie (Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego) UM.1. Wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II UM.2. Zakup taboru kolejowego dedykowanego połączeniom aglomeracyjnym Bydgoszcz- Toruń w liczbie 5 sztuk Elektrycznych Zespołów Trakcyjnych (EZT) projekt I

3 UM.3. Budowa przystanków kolejowych Bydgoszcz Błonie i Bydgoszcz Trzciniec w ciągu linii kolejowej nr 131 projekt III UM.3. Budowa przystanków kolejowych Bydgoszcz Błonie i Bydgoszcz Trzciniec w ciągu linii kolejowej nr 131 projekt III UM.4. Budowa nowej linii kolejowej (Bydgoszcz Główna) Trzciniec Port Lotniczy. 67 UM.5. Budowa alternatywnego połączenia szynowego Bydgoszcz Główna (Bydgoszcz Wschodnia) Toruń Miasto (Toruń Wschodni) po północnej stronie Wisły Miasto Bydgoszcz B.1. Inteligentne systemy transportowe B.2. Wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II B.3. Rozbudowa węzła zachodniego ul. Grunwaldzka w Bydgoszczy, kontynuacja budowy węzła zachodniego w Bydgoszczy na linii kolejowej nr 131 projekt III B.4. Budowa linii tramwajowej w ul. Kujawskiej B.5. Połączenie linią tramwajową Dworca Bydgoszcz Główna z centrum B.6. Infrastruktura dla pasażerskiego transportu autobusowego w rejonie dworca Głównego PKP dworzec autobusowy dla ruchu podmiejskiego B.7. Rozbudowa trasy Łęczycka Kazimierza Wielkiego z mostami (połączenie Fordońskiej z Toruńską) B.8. Rozwój Międzynarodowego Bydgoskiego Portu Lotniczego (wraz z Samorządem Województwa Kujawsko-Pomorskiego i innymi gminami) Tramwaj Fordon sp. z o. o F.1. Budowa linii tramwajowej do Fordonu wraz z zakupem taboru 15 szt. tramwajów z niską podłogą) oraz budowa zintegrowanego węzła transportowego Bydgoszcz Wschód - (inwestycja w ramach projektu BiT-City) Gmina Miasta Toruń T.1. Przebudowa torowiska tramwajowego na odcinku dworzec Toruń Miasto Al. Solidarności poprawa dostępności komunikacyjnej Zespołu Staromiejskiego projekt V T.2. Poprawa dostępności dla osób starszych i niepełnosprawnych budowa i przebudowa przystanków oraz poprawa bezpieczeństwa transportu publicznego T.3. System monitorowania bezpieczeństwa pasażerów w komunikacji zbiorowej T.4. Modernizacja systemu sterowania ruchem dla linii średnicowej T.5. Budowa węzła przesiadkowego Toruń Miasto T.6. Budowa obiektów inżynieryjnych pod placem pokoju toruńskiego przejście drugiego toru (zadanie PKP PLK S.A. zgłoszone przez Gminę Miasta Toruń)

4 T.7. Budowa nowej linii tramwajowej do osiedla JAR T.8. Wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II T.9. Skrosowanie linii średnicowej z linią nr 2 w rejonie Rubinkowa T.10. Rozwój sieci tramwajowej w Toruniu w latach , w tym: Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu sp. z o. o MZK.1. Zakup taboru niskopodłogowego (12 szt. tramwajów z niską podłogą) projekt V Gmina i Miasto Solec Kujawski S.1. Budowa bezkolizyjnego przejazdu przez linię kolejową nr 18 relacji Piła-Kutno w Solcu Kujawskim wraz z przebudową infrastruktury towarzyszącej projekt III S.2. Budowa wiaduktu kolejowego, wraz z budową skrzyżowania typu rondo S.3. Rewitalizacja dworca kolejowego w Solcu Kujawskim PKP S.A PKP.1. Rewitalizacja dworca kolejowego Toruń Miasto PKP Polskie Linie Kolejowe S.A PKL.1. Modernizacja infrastruktury kolejowej na linii kolejowej nr 353 na odcinku Toruń Główny Toruń Wschodni PKP.PLK.2. Modernizacja linii kolejowej nr 18 na odcinku Bydgoszcz Główna Toruń Główny do prędkości 120 km/h do prędkości 140 km/h do prędkości 160 km/h Opis dodatkowych przedsięwzięć, których realizacje określa ZPRTP Województwo Kujawsko-Pomorskie, wraz z PKP PLK SA i przewoźnikami kolejowymi DOD.UM.PKP.PLK.1 Włączenie wszystkich pociągów (w tym pospiesznych) pomiędzy Bydgoszczą, a Toruniem do wspólnej oferty taryfowej BiT-City Miasto Bydgoszcz DOD.B.9. Program priorytetów w ruchu dla komunikacji miejskiej DOD.B.10. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Bydgoszczy Gmina Miasta Toruń DOD.T.12. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Torunia na stacjach zgodnie z opisem powyżej DOD.T.13. Program priorytetów w ruchu dla komunikacji miejskiej

5 DOD.T.14. Modernizacja wszystkich ważniejszych przystanków według zaproponowanego standardu PKP PLK S.A DOD.PKP.PLK.1. System sterowania ruchem kolejowym na linii nr 353 na odcinku Toruń Wschodni Toruń Główny, nie wymagający przebudowy obiektów inżynieryjnych pod Placem Pokoju Toruńskiego PKP.PLK.1. Modernizacja infrastruktury kolejowej na linii kolejowej nr 353 na odcinku Toruń Główny Toruń Wschodni Problemy i cele zidentyfikowane w dokumencie strategicznym zasadność realizacji Powiązania programu z innymi dokumentami oraz porównanie celów ustalonych w projekcie z celami przyjętymi w międzynarodowych, krajowych i regionalnych dokumentach środowiskowych Dokumenty powiązane z celami ustalonymi w Programie Plan działania na rzecz mobilności w miastach Zielona Księga. W kierunku nowej kultury mobilności w mieście Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Polityka Transportowa Państwa Strategia Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego Strategia Rozwoju Transportu do roku 2015 w Województwie Kujawsko- Pomorskim Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata Plan rozwoju Bydgoszczy na lata Miejski Plan Operacyjny Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego Bydgoszczy Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Torunia na lata Międzynarodowe, krajowe i regionalne dokumenty środowiskowe VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego II Polityka Ekologiczna Państwa Program Ochrony Środowiska z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Kujawsko-Pomorskiego

6 5.5. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego Prognoza oddziaływania na środowisko Regionalnego programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata Programu ochrony środowiska dla miasta i gminy Solec Kujawski. Aktualizacja na lata z perspektywą na lata Program Ochrony Środowiska dla Miasta Bydgoszczy na lata Omówienie celów Programu w odniesieniu do wymienionych dokumentów dotyczących rozwoju transportu i dokumentów środowiskowych Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem Abiotyczne elementy środowiska Rzeźba terenu Wody powierzchniowe Wody podziemne Stan czystości powietrza atmosferycznego Klimat akustyczny Obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Obszary OSO zatwierdzone Rozporządzeniem Ministra Środowiska Obszary SOO zatwierdzone przez Komisję Europejską Obszary Shadow List (nieprzekazane do Komisji Europejskiej) Parki Narodowe Parki Krajobrazowe Rezerwaty przyrody Zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji programu analiza wariantu Przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko skutków realizacji programu Ludzie Woda Powietrze Klimat akustyczny

7 7.5. Krajobraz, powierzchnia ziemi Zasoby naturalne Zabytki Dobra materialne Zasoby różnorodności biocenotycznej, w tym chronione w ramach sieci Natura Specjalne Obszary Ochrony Obszary Specjalnej Ochrony Parki narodowe Parki krajobrazowe i rezerwaty przyrody Fragmentacja korytarzy ekologicznych Analizy i nadzór przyrodniczy Podsumowanie Możliwe oddziaływanie transgraniczne Prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych Analiza zidentyfikowanych oddziaływań na środowisko Identyfikacja i charakterystyka przewidywanych oddziaływań na środowisko poszczególnych projektów Identyfikacja i charakterystyka przewidywanych oddziaływań na środowisko skutków realizacji programu Oddziaływania pozytywne Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w tym na obszar natura Rozwiązania mające na celu zapobieganie lub ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralności tego obszaru Proponowane rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w ZPRTP Warianty analizowane w dokumencie

8 10.2. Opis wariantów Możliwe oddziaływania na środowisko rozpatrywanych wariantów i opcji wraz ze wskazaniem najbardziej korzystnych rozwiązań z punktu widzenia środowiska Napotkane trudności wynikające z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano opracowując prognozę Załączniki Źródła danych

9 INDEKS SKRÓTÓW DYREKTYWA EIA, DYREKTYWA OOŚ Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne EIA SEA GDOŚ Environmental Impact Assessment (ocena wpływu na środowisko) Strategic Environmental Assessment (strategiczna ocena wpływu na środowisko) Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska KE Komisja Europejska MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego OOŚ Ocena oddziaływania na środowisko ROZPORZĄDZE OOŚ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko RPO WD SOOŚ Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko USTAWA OOŚ UE ZPRTP Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Unia Europejska Zintegrowany Program Rozwoju Transportu Publicznego 9

10 1. Wstęp Zintegrowany Program Rozwoju Transportu Publicznego dla aglomeracji bydgosko-toruńskiej (ZPRTP), z uwagi na planowane działania, należy do kategorii projektów dokumentów, o których mowa w art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). W ramach Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Zbiorowego aglomeracji bydgosko toruńskiej realizowany będzie szereg zadań, wśród których podstawowym jest projekt BiT- City, polegający na uruchomieniu wysokiej jakości kolejowych połączeń aglomeracyjnych pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem, wraz z całym systemem towarzyszących inwestycji infrastrukturalnych oraz dowozowych linii komunikacji miejskiej w Toruniu i Bydgoszczy. Projekt obejmuje również zakupy taboru (tramwaje i pociągi) oraz utworzenie Kujawsko- Pomorskiego Związku Taryfowego umożliwiającego wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowego w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym. Zadania realizowane w ramach niniejszego programu są także ujęte w innych zintegrowanych planach rozwoju transportu Bydgoszczy i Torunia, dla których decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska uznano za zasadne odstąpienie od przeprowadzenia procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, odpowiednio: o decyzja z 23 marca 2010 o numerze RDOŚ-04.OO /10/KJ uzgadniająca odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego w Bydgoszczy o decyzja z 15 czerwca 2010 o numerze RDOŚ-04.OO /09/BW uzgadniająca odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego w Toruniu. 10

11 Tym samym należy stwierdzić, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska nie zaklasyfikował powyższych dokumentów, jako mogących wyznaczać ramy dla późniejszych przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na środowisko. Niniejsza prognoza wynika z potrzeby opracowania wspólnego dokumentu dla aglomeracji bydgosko - toruńskiej scalającej plany każdej z gmin na potrzeby aplikowania o środki unijne. Ze względu na to, że zakres przestrzenny skutków realizacji programu wykracza poza obszar jednej gminy, nie przysługuje odstąpienie od przeprowadzenia prognozy oddziaływania na środowisko. Prognoza oddziaływania na środowisko została sporządzona w zakresie określonym w art.51 ust. 2 i art. 52 ust.1 i 2 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). 11

12 2. Streszczenie w języku niespecjalistycznym 2.1. Omówienie zawartości Przedmiotem niniejszego opracowania jest Prognoza oddziaływania na środowisko Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego dla aglomeracji bydgoskotoruńskiej, ze szczególnym uwzględnieniem bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitalnego na lata (ZPRTP). Program ten będzie polegał na uruchomieniu wysokiej jakości połączeń kolejowych pomiędzy Bydgoszczą, a Toruniem wraz z całym systemem towarzyszących inwestycji infrastrukturalnych oraz dowozowych linii komunikacji miejskiej w Toruniu i Bydgoszczy. Projekt obejmuje również zakupy taboru (tramwaje i pociągi) oraz utworzenie Kujawsko-Pomorskiego Związku Taryfowego umożliwiającego wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowego w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym. W rozdziale 3 Prognozy przedstawiono podstawy formalno - prawne opracowania oraz szeroko omówiono podstawy merytoryczne i metodyczne Prognozy. Rozdział 4 przedstawia ogólną charakterystykę działań, które zostały przedstawione w dokumencie strategicznym. Rozdział przedstawia cele i zakres strategii rozwoju transportu publicznego w aglomeracji bydgosko-toruńskiej, a także wymienia podmioty, które będą realizatorami Programu wraz z inwestycjami, które będą przez nierealizowane. Podrozdział 4.2 Szeroko opisuje podstawowe przedsięwzięcia, które już są w trakcie realizacji lub które dopiero planuje się zrealizować. Opis poszczególnych inwestycji oparto o przeprowadzenie analizy na podstawie kryteriów pomocniczych do dyrektywy EIA, a także w oparciu o rozporządzenie OOŚ, odpowiednich aneksów Dyrektywy EIA. Istotnym elementem wyników w opisie była analiza pod kątem potencjalnego wpływu na obszary Natura W podsumowaniu rozdziału przedstawiono zbiorczą tabele analiz inwestycji infrastrukturalnych. Podrozdział 4.4 opisuje cele zadania strategii rozwoju transportu miejskiego. Według Programu podstawowymi celami są: zintegrowane plany rozwoju transportu miejskiego, infrastruktura szybkiej kolei miejskiej (BiT-City), rozwój komunikacji tramwajowej, zintegrowane węzły komunikacyjne (przesiadkowe), 12

13 promocja ekologicznego transportu autobusowego, zwiększenie atrakcyjności transportu miejskiego (w tym poprzez poprawę jego standardu i stanu bezpieczeństwa), zwiększenie dostępności komunikacji miejskiej dla osób niepełnosprawnych, poprawa efektywności oraz wizerunku transportu publicznego, optymalizacja transportu publicznego, wspieranie budowy systemu dróg rowerowych. W rozdziale 5 niniejszego opracowania przedstawiono powiązanie omawianego Programu z innymi dokumentami, a także porównano cele zamieszczone w programie z celami, które zostały przyjęte w dokumentacjach środowiskowych na szczeblu międzynarodowym, krajowym i regionalnym. W rozdziale 6 Prognozy przedstawiono stan środowiska na obszarze objętym przewidywanym oddziaływaniem. Opisano rzeźbę terenu, na którym mają być zlokalizowane inwestycje, a następnie szczegółowo przedstawiono charakterystykę wód zarówno podziemnych jak i powierzchniowych ze szczególnym uwzględnieniem obecnego stanu jakości wód oraz naturalnych zabezpieczeń zbiorników i cieków przed potencjalnymi zanieczyszczeniami. W dalszej kolejności omówiono stan czystości powietrza atmosferycznego na terenie aglomeracji. Zwrócono uwagę na obecny stan powietrza, przedstawiono charakterystykę związków chemicznych, których wartości najczęściej ulegają przekroczeniu, a także opisano główne źródła zanieczyszczeń emitowanych do powietrza. W podrozdziale scharakteryzowano problem hałasu występujący na omawianym obszarze. W oparciu o przeprowadzone badania przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska przedstawiono, główne miejsca przekroczeń, a także przedstawiono główne emitery hałasu. Wyniki stanu klimatu akustycznego zobrazowano mapkami akustycznymi. W podpunkcie 6.2 szeroko omówiono obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o Ochronie przyrody, które występują na terenie planowanych inwestycji. W kolejności scharakteryzowano: Obszary OSO zatwierdzone Rozporządzeniem Ministra Środowiska, Obszary OSO zatwierdzone przez Komisję Europejską, Obszary Shadow List (nieprzekazane do Komisji Europejskiej), Parki Narodowe, Parki Krajobrazowe, 13

14 Rezerwaty Przyrody. W podpunkcie 6.3 scharakteryzowano zmiany stanu środowiska, jakie mogłyby zajść w przypadku braku realizacji Programu. Stwierdzono, że w przypadku nie podejmowania opisywanych inwestycji, nie nastąpią negatywne oddziaływania na zasoby przyrodnicze. Jednakże, z drugiej strony spowoduje to zahamowanie rozwoju transportu zbiorowego ze wszystkimi negatywnymi skutkami. Wymusi to rozwój infrastruktury drogowej, znacznie bardziej oddziałującej negatywnie na środowisko przyrodnicze. Dalszy wzrost rozproszonego transportu indywidualnego prowadzić będzie do stałego zwiększania emisji spalin, hałasu, zanieczyszczenia wód i gleb. Rozdział 7 poświęcono na opisanie przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko skutków realizacji Programu. Scharakteryzowano tu takie elementy środowiska jak: ludzie, woda, powietrza, klimat akustyczny, krajobraz, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne oraz zasoby różnorodności biologicznej. W podrozdziale 7.9. scharakteryzowano katalog możliwych oddziaływań planowanych przedsięwzięć na zasoby różnorodności biologicznej występujące na omawianym terenie ze szczególnym uwzględnieniem: Specjalnych obszarów ochrony, Parków krajobrazowych i rezerwatów przyrody, Fragmentów korytarzy ekologicznych. W podrozdziale 7.10 stwierdzono, że względu na dużą odległość do najbliższej granicy państwa (ok. 170 km w linii prostej) proponowane inwestycje nie będą oddziaływały na środowisko w sposób transgraniczny. Podrozdział niniejszego opracowania opisuje prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych pomiędzy inwestycjami realizowanymi w ramach ocenianego programu. W celu oceny stworzona została macierz oddziaływań, której integralną częścią są analizy lokalizacji poszczególnych przedsięwzięć przedstawione na odpowiednich rysunkach. W rozdziale 8 przedstawiono analizę zidentyfikowanych oddziaływań na środowisko poszczególnych inwestycji. Każdemu z analizowanych zadań przypisano wartość oraz kolor w zależności od stopnia oddziaływania pozytywnego lub negatywnego. Następnie dokonano uśrednienia ocen dla poszczególnych elementów uzyskując analityczny obraz skutków realizacji zamierzeń poszczególnych przedsięwzięć jak i całego ocenianego programu. 14

15 W podrozdziale 8.2 dokonano identyfikacji znaczących oddziaływań, które mogą wystąpić w związku z realizacją przedsięwzięć, których ramy określa dokument strategiczny. Następnie dokonano ich charakterystyki pod względem źródła i sposobu działania. Dokładne zdefiniowanie sposobu oceny wg poszczególnych kryteriów, które zostało przedstawione w rozdziale, pozwoliło uzyskać miarodajne wyniki skali oddziaływań na poszczególne elementy, których natężenie przedstawiają dla każdego z elementów odpowiednie wykresy. Podrozdział 8.3. omawia oddziaływania pozytywnie, które zostały zidentyfikowanie w przeprowadzonej analizie. Do najważniejszych można zaliczyć: Poprawy funkcjonowania transportu publicznego w mieście, Skrócenie czasu podróżowania dzięki zastosowaniu skomunikowania transportu publicznego oraz modernizacji infrastruktury kolejowej, Dostępnością do komunikacji publicznej w oddalonych dzielnicach miasta, Poprawa estetyki i atrakcyjności dworców, taboru autobusowego i tramwajowego, Skrócenie czasu przemieszczania się pomiędzy Toruniem a Bydgoszczą, Łatwiejszy dostęp do zabytkowej części miasta, Rozwój połączeń lotniczych dzięki modernizacji lotniska, Usprawnienie ruchu kołowego przez modernizacje infrastruktury drogowej, Brak potrzeby oczekiwania na przejazd pociągu poprzez zastosowanie bezkolizyjnych przejazdów, Ułatwienia dla osób niepełnosprawnych i starszych poprzez modernizację infrastruktury dworcowej i taboru, Poprawa bezpieczeństwa pasażerów transportu publicznego, Zmniejszenie ilości samochodów, co bezpośrednio skutkuje mniejszymi korkami i mniejsza emisją do powietrza, Uświadomienie społeczeństwu, że komunikacja tramwajowa, autobusowa czy kolejowa kosztuje środowisko mniej niż ekwiwalent ilości samochodów, które musiałyby się poruszać po jezdniach. W rozdziale tym podkreśla się również, że z przeprowadzonych rozmów z mieszkańcami wynika, że nie odczuwają oni dyskomfortu w wyniku realizacji remontów ulic, natomiast zdecydowanie podkreślają ich pozytywne aspekty. Rozdział 9 przedstawia rozwiązania, które mają na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensacje przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. W rozdziale podkreśla się, że w czasie realizacji inwestycji nie da się uniknąć negatywnych oddziaływań na 15

16 środowisko przyrodnicze, jednakże w przypadku rozwoju komunikacji publicznej negatywne oddziaływania na środowisko są znacznie mniejsze, niż w przypadku wzrostu natężenia transportu indywidualnego, w związku, z czym działania takie powinny być wspierane. Ponadto, przy zastosowaniu odpowiednich procedur, technologii i rozwiązań projektowych negatywne oddziaływania mogą zostać istotnie zminimalizowane lub wręcz w niektórych przypadkach całkowicie wyeliminowanie. Następnie w dalszej części rozdziału wymienia się rozwiązania mające na celu ochronę: powierzchni ziemi i przenikania zanieczyszczeń do wód gruntowych, ochronę powietrza przed zanieczyszczeniami, zasobów fauny i flory, przestrzeganie właściwego gospodarowania odpadami, przed hałasem i drganiami, a także rozwiązania mające na celu ochronę obszarów Natura Rozdział 10 szeroko omawia proponowane rozwiązania alternatywne do rozwiązań zaproponowanych w Zintegrowanym Programie Rozwoju Transportu Publicznego, analizuje poszczególne warianty, a także wskazuje możliwe oddziaływania na środowisko rozpatrywanych wariantów i opcji wraz ze wskazaniem najbardziej korzystnych wariantów. Rozdział 11 omawia napotkane trudności, jakie występowały podczas pisania niniejszego opracowania. Rozdział 12 przedstawia załączniki do opracowania, a rozdział 13 podaje źródła danych, z których korzystano podczas pisania opracowania Streszczenie zawartości WSTĘP Przedmiotem opracowania jest Prognoza oddziaływania na środowisko Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego dla aglomeracji bydgosko-toruńskiej, ze szczególnym uwzględnieniem bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitalnego na lata (ZPRTP). W ZPRTP realizowany będzie szereg zadań, wśród których podstawowym jest projekt BiT-City, polegający na uruchomieniu wysokiej jakości kolejowych połączeń 16

17 aglomeracyjnych pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem, wraz z całym systemem towarzyszących inwestycji infrastrukturalnych oraz dowozowych linii komunikacji miejskiej w Toruniu i Bydgoszczy. Projekt obejmuje również zakupy taboru (tramwaje i pociągi) oraz utworzenie Kujawsko-Pomorskiego Związku Taryfowego umożliwiającego wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowego w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym. Prognoza wynika z potrzeby opracowania wspólnego programu rozwoju komunikacji dla aglomeracji bydgosko - toruńskiej scalającej osobne plany każdej z gmin na potrzeby aplikowania o środki unijne. Należy przy tym zauważyć, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska nie zaklasyfikował wspomnianych osobnych planów dla każdego z miast, jako mogących wyznaczać ramy dla późniejszych przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na środowisko i uznał za zasadne odstąpienie od przeprowadzenia procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, odpowiednio: o decyzją z 23 marca 2010 o numerze RDOŚ-04.OO /10/KJ uzgadniająca odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego w Bydgoszczy o decyzją z 15 czerwca 2010 o numerze RDOŚ-04.OO /09/BW uzgadniająca odstąpienie od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego w Toruniu. Ze względu na to, że zakres przestrzenny skutków realizacji programu wykracza poza obszar jednej gminy, nie przysługuje odstąpienie od przeprowadzenia prognozy oddziaływania na środowisko. Program obejmuje przedstawiony na poniższym rysunku obszar aglomeracji bydgoskotoruńskiej tzn. teren miast Bydgoszczy i Torunia wraz z obszarem funkcjonalnie z nimi powiązanym tj. obszarem, na którym wykonywane są usługi transportu publicznego. 17

18 ZAKRES ANALIZY W opracowaniu przeanalizowano potencjalny wpływ na środowisko przedsięwzięć o charakterze inwestycyjnym i nieinwestycyjnym, uwzględniając w szczególności oddziaływania na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne. SPOSÓB SZACOWANIA ODDZIAŁYWAŃ Istnieją zasadniczo dwa podstawowe modele przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w ramach której opracowuje się prognozę oddziaływania na środowisko. Model pierwszy wzorowany jest na procedurze oceny oddziaływania na środowisko, którą stosuje się dla konkretnych przedsięwzięć w ciągu procesu administracyjnego prowadzącego do wydania zgody na realizację przedsięwzięcia. Oparty jest na sformalizowanej procedurze, często odrębnej od procedury przygotowania samego dokumentu strategicznego będącego przedmiotem prognozy, w której ocenie poddaje się osobno każde przedsięwzięcie którego ramy realizacji wyznacza prognozowany dokument. Pozwala to na w miarę przybliżone określenie oddziaływań na środowisko w sposób naukowo potwierdzony i dość precyzyjny. Analiza alternatywnych rozwiązań jest w tym modelu oparta głównie na alternatywach lokalizacyjnych lub technologicznych w ramach przejętego lub ocenianego wariantu. Model ten sprawdza się w przypadku dokumentów wytyczających ramy realizacji konkretnych określonych inwestycji mających na etapie oceny określony przybliżony kształt i zasięg. Model drugi oparty jest na brytyjskich doświadczeniach z oceną polityk (policy appraisal). Najważniejszą rolę w tym modelu odgrywa wyznaczenie celów samego 18

19 dokumentu i ocena ich realizacji nie zaś bezpośredniego oddziaływania poszczególnych inwestycji na środowisko. Procedura ta jest zdecydowanie mniej sformalizowana i mniej obszerna niż w modelu pierwszym. Kładzie ona bowiem większy nacisk na związek oceny z procesem decyzyjnym, którego sama ocena jest nieodłącznym i harmonijnym elementem. Ten model sprawdza się w ocenie polityk, strategii rozwoju, ustaw czyli dokumentów, które nie wyznaczają ram realizacji poszczególnych dokumentów, a jedynie ramy i kierunki rozwoju różnych procesów w sferze społecznej, gospodarczej, prawnej czy środowiskowej. W opracowaniu przyjęto model pierwszy analizując każde przedsięwzięcie z możliwą i daleko posuniętą wnikliwością, na jaką pozwoliły posiadane informacje, zarówno na temat samego przedsięwzięcia, jak i jego otoczenia. Należy jednak zauważyć, że takie podejście, w którym główna uwaga skupiona jest na negatywnych aspektach dla środowiska poszczególnych przedsięwzięć, może być bardzo myląca dla czytelnika i organów opiniujących. Z tego względu w opracowaniu starano się także oszacować i pokazać pozytywne dla środowiska aspekty realizacji programu, których w opinii twórców niniejszej prognozy jest zdecydowanie więcej. W opracowaniu skupiono szczególną uwagę na analizach projektów inwestycyjnych mogących realnie oddziaływać na środowisko. Ze względu na wyraźne i odczuwalne pozytywne skutki dla środowiska nie pominięto przy tym bezinwestycyjnych projektów miękkich realizowanych głównie w sferze społecznej. Dla każdego przedsięwzięcia planowanego w ramach programu oszacowano potencjalne oddziaływania na środowisko w stopniu, na jaki pozwalały dane dostępne na dzień przygotowywania prognozy. Wzięto pod uwagę w szczególności charakter oddziaływań, czas ich trwania oraz częstotliwość występowania. W analizach bardzo dużą wagę przyłożono również do oddziaływań skumulowanych, które mogą być skutkiem nakładania się oddziaływań poszczególnych przedsięwzięć biorąc pod uwagę ich bliskie sąsiedztwo oraz pokrywające się terminy realizacji. Należy pamiętać podczas studiowania niniejszej prognozy, że stwierdzone ryzyko wystąpienia oddziaływań skumulowanych ma charakter potencjalny i zależny od specyficznych warunków prowadzenia prac w ramach planowanych projektów. W analizie dokonano także segregacji i klasyfikacji planowanych w ramach programu przedsięwzięć pod kątem możliwości wystąpienia negatywnego oddziaływania na środowisko 19

20 oraz obszary Natura 2000 zgodnie z przyjętą metodologia opartą na kryterium odległości od granic obszarów chronionych. Określając potencjalne oddziaływania wzięto pod uwagę wpływ na przedmiot ich ochrony, spójność oraz integralność. OPIS PODSTAWOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ, DLA KTÓRYCH DOKUMENT WYTYCZA RAMY REALIZACJI WRAZ Z ANALIZĄ NA PODSTAWIE AKTÓW PRAWNYCH Realizatorami Zintegrowanego Programu Rozwoju Komunikacji Publicznej dla aglomeracji bydgosko-toruńskiej będzie szereg podmiotów: o Województwo Kujawsko-Pomorskie (Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko- Pomorskiego), (UM) lider projektu BiT-City o Miasto Bydgoszcz, wraz z powołaną spółką, (B) o Tramwaj Fordon sp. z o. o.,(f) o Gmina Miasta Toruń, (T) o Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu Sp. z o.o.,(mzk) o Gmina i Miasto Solec Kujawski, (S) o Gmina Wielka Nieszawka, (N) o PKP S.A., (PKP) o PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (PKL). Poniżej przedstawiono wykaz zadań inwestycyjnych, których ramy wytycza ZPRTP. Podział na poszczególnych partnerów projektu wynika z zastosowanego systemu skrótów. Skrót D oznacza zadanie dodatkowe. UM.1. wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II), UM.2. zakup taboru kolejowego dedykowanego połączeniom aglomeracyjnym Bydgoszcz- Toruń w liczbie 5 sztuk Elektrycznych Zespołów Trakcyjnych (EZT) projekt I, UM.3. budowa przystanków kolejowych Bydgoszcz Błonie i Bydgoszcz Trzciniec w ciągu linii kolejowej nr 131 projekt III, UM.4. budowa nowej linii kolejowej (Bydgoszcz Główna) Trzciniec Port Lotniczy, UM.5. budowa alternatywnego połączenia szynowego Bydgoszcz Główna (Bydgoszcz Wschodnia) Toruń Miasto (Toruń Wschodni) po północnej stronie Wisły. 20

21 B.1. Inteligentne systemy transportowe, B.2. wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II, B.3. rozbudowa węzła zachodniego ul. Grunwaldzka w Bydgoszczy, kontynuacja budowy węzła zachodniego w Bydgoszczy na linii kolejowej nr 131 projekt III, B.4. Budowa linii tramwajowej w ul. Kujawskiej, B.5. Połączenie linią tramwajową dworca Bydgoszcz Główna z centrum, B.6. Infrastruktura dla pasażerskiego transportu autobusowego w rejonie dworca głównego PKP dworzec autobusowy dla ruchu podmiejskiego, B.7. Rozbudowa trasy Łęczycka Kazimierza Wielkiego z mostami (połączenie Fordońskiej z Toruńską), B.8. rozwój Międzynarodowego Bydgoskiego Portu Lotniczego (wraz z Samorządem Województwa Kujawsko-Pomorskiego i innymi gminami). F.1. budowa linii tramwajowej do Fordonu wraz z zakupem taboru (15 szt. Tramwajów z niską podłogą) oraz budowa zintegrowanego węzła transportowego Bydgoszcz Wschód projekt IV. T.1. Poprawa dostępności dla osób starszych i niepełnosprawnych budowa i przebudowa przystanków oraz poprawa bezpieczeństwa transportu publicznego projekt V, T.2. System monitorowania bezpieczeństwa pasażerów w komunikacji zbiorowej projekt V, T.3. Rewitalizacja dworca kolejowego Toruń Główny projekt V, T.4. Budowa obiektów inżynieryjnych pod placem Pokoju Toruńskiego przejście drugiego toru (zadanie PKP PLK S.A. zgłoszone przez Gminę Miasta Toruń), T.5. Budowa nowej linii tramwajowej do Portu Drzewnego, T.6. Budowa nowej linii tramwajowej do osiedla JAR, etap I do ul. Polnej, 21

22 etap II do osiedla JAR, T.7. wdrożenie Systemu Bilet Metropolitalny BiT-City dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego projekt II, T.8. Skrosowanie linii średnicowej w rejonie Rubinkowa, MZK.1. Przebudowa torowiska tramwajowego na odcinku dworzec Toruń Miasto Al. Solidarności - poprawa dostępności komunikacyjnej Zespołu Staromiejskiego - projekt V, MZK.2. Modernizacja systemu sterowania dla linii średnicowej projekt V, MZK.3. Modernizacja pętli tramwajowej Motoarena projekt V, MZK.4. Budowa węzła przesiadkowego Toruń Miasto projekt V, MZK.5. Zakup nowoczesnego taboru niskopodłogowego (12 szt. tramwajów z niską podłogą) projekt V, T.MZK.1. Rozwój sieci tramwajowej w Toruniu w latach w tym: podprojekt I system zarządzania ruchem drogowym w Toruniu, podprojekt II system informacji pasażerskiej w czasie rzeczywistym, podprojekt III trasa tramwajowa do Uniwersytet Mikołaja Kopernika, w tym o zadanie 1: budowa linii tramwajowej do UMK (Osiedle Bielany), o zadanie 2: skrosowanie linii tramwajowej na Alei Solidarności, o zadanie 3: modernizacja pętli tramwajowej Olimpijska, podprojekt IV modernizacja taboru, S.1. Budowa bezkolizyjnego przejazdu przez linię kolejową nr 18 relacji Piła-Kutno w Solcu Kujawskim wraz z przebudową infrastruktury towarzyszącej projekt III, S.2. Budowa wiaduktu kolejowego, wraz z budową skrzyżowania typu rondo S.3. Rewitalizacja dworca kolejowego w Solcu Kujawskim N.1. Przebudowa wiaduktu wraz z budową przystanku kolejowego w Cierpicach (w linii kolejowej nr 18) projekt III. PKP.1. Rewitalizacja dworca kolejowego Toruń Miasto, PKL.1. Modernizacja infrastruktury kolejowej na linii kolejowej nr 353 na odcinku Toruń Główny Toruń Wschodni 22

23 PLK.2. Modernizacja linii kolejowej nr 18 na odcinku Bydgoszcz Główna Toruń Główny do prędkości 120 km/h (docelowo powyżej prędkości 140 km/h) DOD.UM.PKP.PLK.1. włączenie wszystkich pociągów (w tym pospiesznych) pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem do wspólnej oferty taryfowej BiT-City DOD.UM.PKP.PLK.2. łączenie relacji Toruń Wschodni Bydgoszcz Główna z pociągami na kierunkach Bydgoszcz Nakło Piła oraz Toruń Olsztyn, w celu podniesienia atrakcyjności kolei i zwiększenia liczby połączeń bezpośrednich DOD.B.9. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Bydgoszczy DOD.B.10. Program priorytetów w ruchu dla komunikacji miejskiej w Bydgoszczy DOD.T.9. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Torunia na stacjach DOD.T.10. Program priorytetów w ruchu dla komunikacji miejskiej DOD.T.11. Modernizacja wszystkich ważniejszych przystanków według zaproponowanego standardu DOD.PKP.PLK.1. System sterowania ruchem kolejowym na linii nr 353 na odcinku Toruń Wschodni Toruń Główny, nie wymagający przebudowy obiektów inżynieryjnych pod placem Pokoju Toruńskiego Lokalizację poszczególnych zadań oraz obszarów chronionych przedstawiono na wielkoskalowym wydruku mapowym będącym załącznikiem do niniejszej prognozy. (załącznik A do prognozy) Dla każdego z zadań przeprowadzono analizę na podstawie kryteriów pomocniczych do dyrektywy EIA oraz przyporządkowano każde z przedsięwzięć do rozporządzenia OOŚ, odpowiednich aneksów Dyrektywy EIA, a także podjęto próbę określania potencjalnego wpływu na obszary Natura Analizując wyniki należy pamiętać o studialnym charakterze tego dokumentu. Stwierdzenie oddziaływań negatywnych jest tylko potencjalne i związane przede wszystkim z przyjętą metodologią opartą na kryterium odległości. Podobnie fakt wymienienia rodzaju inwestycji w rozporządzeniu OOŚ lub dyrektywie EIA nie świadczy o 23

24 tym, że przedsięwzięcie będzie negatywnie wpływać na środowisko. Jest to tylko oszacowanie tego, że taki potencjalny negatywny wpływ w przypadku tego typu inwestycji jest możliwy szczególnie w momencie nie zachowania standardów środowiskowych prowadzenia robót budowlanych. Podobnie jest w przypadku oceny wpływu na obszar Natura Przyjęta metodologia wskazywała, że jeśli np. przedsięwzięcie liniowe (tramwaj) znajdzie się w odległości mniejszej niż 500 m od granic obszaru Natura 2000 to na etapie niniejszego dokumentu należy wskazać na możliwość wystąpienia wpływu zaznaczając TAK. W opisie możliwych oddziaływań przedstawiono katalogi potencjalnych oddziaływań dla danego typu inwestycji. Mają one jednak charakter prognozy. Należy jednoznacznie podkreślić, że podanie możliwych oddziaływań nie jest tożsame z tym, że taki wpływ faktycznie wystąpi. Możliwe oddziaływania zależą bowiem od rozwiązań technicznych i technologicznych zastosowanych w trakcie realizacji inwestycji, sposobu przeprowadzania prac budowlanych oraz zasobów różnorodności biologicznej znajdujących się bezpośrednim sąsiedztwie realizowanej inwestycji. Możliwości faktycznego wystąpienia negatywnych oddziaływań, ich minimalizacji lub kompensacji mogą być przeanalizowane na etapie oceny oddziaływania na środowisko prowadzącej do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W przypadkach, w których na ewentualny wpływ wskazywało tylko przyjęte kryterium odległości, a nie wskazywał na to jednoznacznie charakter przedsięwzięcia zaznaczano TAK/. Dla takich inwestycji także podano katalog potencjalnych oddziaływań (charakterystycznych dla danego typu przedsięwzięć). O przytoczonych powyżej faktach należy pamiętać w trakcie analizowania prognozy oddziaływania na środowisko Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego dla aglomeracji bydgosko-toruńskiej, ze szczególnym uwzględnieniem bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitalnego na lata (ZPRTP). Wyniki analiz dla inwestycji infrastrukturalnych przedstawia poniższa tabela: 24

25 Nazwa przedsięwzięcia Wymienione w obowiązującym Rozporządzeniu OOŚ Wymienione w załączniku I i II do Dyrektywy EIA Przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko Przedsięwzięcie mogące mieć wpływ na obszar Natura 2000 (zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie*) UM.4. Budowa nowej linii kolejowej (Bydgoszcz Główna) - Trzciniec Port Lotniczy Tak Tak Nie Tak Nie UM.5. Budowa alternatywnego połączenia szynowego Bydgoszcz Główna (Bydgoszcz Wschodnia) Toruń Miasto (Toruń Wschodni) po północnej stronie Wisły Tak Tak Nie Tak Tak B.1. Inteligentne systemy transportowe Nie Nie Nie Nie Nie B.4. Budowa linii tramwajowej w ul. Kujawskiej Tak Tak Nie Tak Nie B.5. Połączenie linią tramwajową dworca Bydgoszcz Główna z centrum Tak Tak Nie Tak Nie B.6. Infrastruktura dla pasażerskiego transportu autobusowego w rejonie dworca głównego PKP dworzec autobusowy dla ruchu podmiejskiego Tak Tak Nie Tak/Nie Nie B.7. Rozbudowa trasy Łęczycka Kazimierza Wielkiego z mostami (połączenie fordońskiej z toruńską) Tak Tak Nie Tak Nie B.8. Rozwój Międzynarodowego Bydgoskiego Portu Lotniczego (wraz z Samorządem Województwa Kujawsko-Pomorskiego i innymi gminami). Tak Tak Tak Nie Nie F.1. Budowa linii tramwajowej do Fordonu wraz z zakupem taboru (15 szt. Tramwajów z niską podłogą) oraz budowa zintegrowanego węzła transportowego Bydgoszcz Wschód projekt IV Tak Tak Nie Tak Nie T.1. Poprawa dostępności dla osób starszych i niepełnosprawnych budowa i przebudowa przystanków oraz poprawa bezpieczeństwa transportu publicznego projekt V Nie Nie Nie Nie Nie T.2. System monitorowania bezpieczeństwa pasażerów w komunikacji zbiorowej projekt V Nie Nie Nie Nie Nie T.3. Rewitalizacja dworca kolejowego Toruń Główny projekt V, Nie Tak Nie Nie Nie T.4. Budowa obiektów inżynieryjnych pod placem Pokoju Toruńskiego przejście drugiego toru (zadanie PKP PLK S.A. zgłoszone przez Gminę Miasta Toruń) Tak Tak Nie Tak Nie T.5. Budowa nowej linii tramwajowej do Portu Drzewnego Tak Tak Nie Tak Nie T.6. Budowa nowej linii tramwajowej do osiedla JAR Tak Tak Nie Tak Nie 25

26 Nazwa przedsięwzięcia Wymienione w obowiązującym Rozporządzeniu OOŚ Wymienione w załączniku I i II do Dyrektywy EIA Przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko Przedsięwzięcie mogące mieć wpływ na obszar Natura 2000 (zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie*) T.8. Skrosowanie linii średnicowej z linią nr 2 w rejonie Rubinkowa Tak Tak Nie Tak Nie MZK.1. Przebudowa torowiska tramwajowego na odcinku dworzec Toruń Miasto Al. Solidarności - poprawa dostępności komunikacyjnej Zespołu Staromiejskiego projekt V Tak Tak Nie Tak Tak/Nie MZK.2. Modernizacja systemu sterowania dla linii średnicowej projekt V Nie Nie Nie Nie Nie MZK.3. Modernizacja pętli tramwajowej Motoarena projekt V Tak Tak Nie Tak MZK.4. Budowa węzła przesiadkowego Toruń Miasto projekt V Tak Tak Nie Tak Nie MZK.5. Zakup nowoczesnego taboru niskopodłogowego (12 szt. tramwajów z niską podłogą) projekt V Nie Nie Nie Nie Nie T.MZK.1. Rozwój sieci tramwajowej w Toruniu w latach , w tym: PODPROJEKT I SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM DROGOWYM W TORUNIU Nie Tak Nie Nie Nie PODPROJEKT II SYSTEM INFORMACJI PASAŻERSKIEJ W CZASIE RZECZYWISTYM, Nie Tak Nie Nie Nie PODPROJEKT III TRASA TRAMWAJOWA DO UNIWERSYTETU MIKOŁAJA KOPERNIKA w tym: Tak Tak Nie Tak Nie zadanie 1: budowa linii tramwajowej do UMK (Osiedle Bielany) Tak Tak Nie Tak Tak zadanie 2: skrosowanie linii tramwajowej na Alei Solidarności Tak Tak Nie Tak Nie zadanie 3: modernizacja pętli tramwajowej Olimpijska Tak Tak Nie Tak Nie PODPROJEKT IV MODERNIZACJA TABORU Nie Tak Nie Nie Nie S.1. Budowa bezkolizyjnego przejazdu przez linię kolejową nr 18 relacji Piła-Kutno w Solcu Kujawskim wraz z przebudową infrastruktury towarzyszącej projekt III S1=S2+S3 S.2. Budowa wiaduktu kolejowego, wraz z budową skrzyżowania typu rondo Tak Tak Nie Tak Nie S.3. Rewitalizacja dworca kolejowego w Solcu Kujawskim Tak Tak Nie Tak Nie PKP.1. Rewitalizacja dworca kolejowego Toruń Miasto Nie Tak Nie Nie Nie 26

27 Nazwa przedsięwzięcia PKL.1. Modernizacja infrastruktury kolejowej na linii kolejowej nr 353 na odcinku Toruń Główny Toruń Wschodni Wymienione w obowiązującym Rozporządzeniu OOŚ Wymienione w załączniku I i II do Dyrektywy EIA Przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko PKL.1=B.1/1 lub B.2/1 Przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko Przedsięwzięcie mogące mieć wpływ na obszar Natura 2000 (zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie*) Opcja B.1/1 - Budowa drugiego toru na linii kolejowej nr 353 na odcinku 150 m pomiędzy Toruniem Miasto a Toruniem Wschodnim Tak Tak Nie Tak Tak/Nie Opcja B.2/1 zastosowanie automatycznych systemów sterowania ruchem kolejowym bez budowy drugiego toru (SBL). Nie Tak Nie Nie Nie PLK.2. Modernizacja linii kolejowej nr 18 na odcinku Bydgoszcz Główna Toruń Główny do prędkości 120 km/h (docelowo powyżej prędkości 140 km/h) Tak Tak Nie Tak Tak/Nie ZADANIA DODATKOWE DOD.B.9. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Bydgoszczy Tak Tak Nie Tak/Nie Nie DOD.T.9. Tworzenie systemu P&R oraz B&R w miejscach węzłowych, szczególnie przy stacjach kolejowych i węzłach komunikacji miejskiej na terenie miasta Torunia na stacjach zgodnie z opisem powyżej Tak Tak Nie Tak/Nie Nie * Zapis oznacza, że lokalizacja przedsięwzięcia znajduje się w obszarze N2000 lub w bliskiej odległości od jego granic, (zgodnie z metodyką podaną w punkcie 3.5.3). Nie jest jednak jednoznaczne z tym, że przedsięwzięcie będzie miało istotne negatywne oddziaływanie. Katalog potencjalnych oddziaływań dla danego typu przedsięwzięć został przedstawiony w opisach poszczególnych projektów. Tabela nie ujmuje zadań nieinfrastrukturalnych. 27

28 W przypadku inwestycji nieinfrastrukturalnych planowane działania nie są zawarte w Rozporządzeniu OOŚ ani w załączniku I i II do Dyrektywy EIA. Ponadto w większości przeanalizowanych działań nieinfrastrukturalnych nie wykazano możliwości wystąpienia wpływu na środowisko otaczające, w tym na obszary Natura Należy także zaznaczyć, że ocena skutków realizacji Programu Rozwoju Transportu Publicznego dla aglomeracji bydgosko-toruńskiej wskazuje, że realizacja zamierzeń programu nie spowoduje wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań na obszar Natura 2000, o których mowa w art. 55 u. 2 ustawy OOŚ. Inwestycje nieinfrastrukturalne wpłyną zdecydowanie pozytywnie na funkcjonowanie komunikacji miejskiej, w tym na szybkie i sprawne przemieszczanie się w obrębie miasta, ułatwienie poruszania się osobom niepełnosprawnym i starszym. Wpłyną także pozytywnie na ogólny estetyczny wygląd miasta. Warto także potwierdzić w tym miejscu bardzo prawdopodobny efekt synergii, jaki wystąpi wskutek realizacji zarówno projektów infrastrukturalnych, jak i nie infrastrukturalnych, związany bezpośrednio z ochroną środowiska poprzez zmianę środka transportu na ekologiczny. OMÓWIE CELÓW PROGRAMU W ODSIENIU DO OBOWIĄZUJĄCYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH DOTYCZĄCYCH ROZWOJU TRANSPORTU I DOKUMENTÓW ŚRODOWISKOWYCH Analizowany Zintegrowany Program Rozwoju Transportu Publicznego ma za zadanie określić warunki zapewniające stworzenie spójnego systemu komunikacji publicznej w Województwie Kujawsko-Pomorskim, ze szczególnym uwzględnieniem Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego (B-TOM). System ten powinien być bardziej efektywny pod względem środowiskowym i służyć wszystkim mieszkańcom objętej nim aglomeracji bydgoskotoruńskiej. Ponieważ priorytetem Programu jest rozwój transportu zbiorowego miejskiego i podmiejskiego dzięki rozbudowie i modernizacji transportu szynowego, należy uznać, że działanie to jest zgodne z zaleceniami wszystkich dokumentów dotyczących rozwoju infrastruktury transportowej, zarówno na szczeblu regionalnym, jak i krajowym czy na 28

29 szczeblu Wspólnoty. Rozwój nowoczesnej, zintegrowanej komunikacji publicznej i wybór transportu szynowego powinny gwarantować polepszenie jakości życia w miastach (Bydgoszczy, Toruniu, Solcu Kujawskim) i ograniczenie ruchu samochodowego. Unowocześnienie i przebudowa systemu komunikacyjnego służyć będzie realizacji celów zawartych w Zielonej Księdze Komisji Wspólnot Europejskich (bezpieczeństwo, wygoda, niezawodność, duża częstotliwość połączeń). Nowoczesne rozwiązania komunikacyjne mają także stymulować rozwój regionu i zwiększać jego konkurencyjność gospodarczą. Stanie się tak w przypadku realnej integracji komunikacyjnej największych ośrodków miejskich Torunia i Bydgoszczy. Poprawa jakości życia mieszkańców województwa powinna być także odczuwalna w konsekwencji zastosowania rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo ruchu oraz udogodnień dla osób starszych i niepełnosprawnych (przebudowa przystanków, modernizacja dworców, przystosowanie taboru). Program ma charakter planu kompleksowego, który zapewnia spełnienie postulatów dotyczących połączenia sieci komunikacji miejskich z regionalnymi, krajowymi i międzynarodowymi. Służyć temu będzie np. stworzenie Węzła Przesiadkowego w Toruniu, Zintegrowanego Węzła Transportowego Bydgoszcz Główna czy rozwój Międzynarodowego Bydgoskiego Portu Lotniczego wraz z jego skomunikowaniem kolejowym z centrum miasta. Zwiększeniu ulegnie gęstość sieci komunikacyjnej i jej zasięg, co postulowane było w analizach komunikacyjnych Bydgoszczy i Torunia. Dalszemu usprawnieniu usług komunikacyjnych służyć mają rozwiązania drogowe (przejazd bezkolizyjny, wiadukt, zmiana skrzyżowania w rondo), a także modernizacja systemu pobierania opłat. Dla poprawy wizerunku transportu publicznego nie bez znaczenia będzie rewitalizacja istniejących dworców kolejowych. Sposób rozbudowy systemu komunikacji publicznej z nastawieniem na rozwój transportu szynowego (kolej, tramwaje), korzystającego z trakcji elektrycznej, stoi w zgodzie ze wszystkimi dokumentami środowiskowymi. Dokumenty te propagują inwestowanie w pojazdy bezemisyjne, których działanie pozostaje bez wpływu na stan środowiska naturalnego. Jednocześnie wymiana taboru na nowoczesne jednostki oraz modernizacja istniejących torowisk i dróg powinny zapewnić zmniejszenie uciążliwości hałasu w ich najbliższym otoczeniu. Wiąże się to z wykorzystaniem najnowszych rozwiązań i technologii (np. nawierzchni drogowych o małym współczynniku oporu). 29