(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (51) T3 Int.Cl. A61K 35/74 ( ) A61P 1/00 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2012/49 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: Kompozycje farmaceutyczne zawierające probiotyki L.acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania w leczeniu zaburzenia czynnościowego jelit (30) Pierwszeństwo: US P (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/30 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/03 (73) Uprawniony z patentu: DuPont Nutrition Biosciences ApS, Copenhagen, DK (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 GREGORY LEYER, Madison, US ARTHUR OUWEHAND, Inga, FI (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Mariusz Kondrat KONDRAT KANCELARIA PRAWNO-PATENTOWA Al. Niepodległości 223/ Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 1 Kompozycje farmaceutyczne zawierające probiotyki L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania w leczeniu zaburzenia czynnościowego jelit Opis POWIĄZANE WSKAZANIA [0001] Niniejsze zgłoszenie zastrzega pierwszeństwo do Zgłoszenia patentowego USA o numerze seryjnym 60/979, 187, zatytułowanego "Probiotyki do stosowania w łagodzeniu objawów związanych z zaburzeniami żołądkowo jelitowymi", zgłoszonego w dniu 11 października 2007 r. [0002] Omawiany wynalazek opisano w zastrzeżeniach 1 5 TŁO WYNALAZKU [0003] Zgodnie z Fundacją Rzymską (McLean, VA), diagnostyczne Kryteria Rzymskie II dot. zaburzeń czynnościowych jelit (z ang. Functional Bowel Disorders FBD) odnoszą się do różnych objawów zlokalizowanych w połowie lub dolnej części przewodu pokarmowego (z ang. GI). Zaburzenia czynnościowe jelit obejmują liczne podgrupy kliniczne, takie jak zespół jelita nadwrażliwego (z ang. Irretable Bowel Syndrome), biegunka czynnościowa, zaparcie czynnościowe, czynnościowe wzdęcie brzucha itp. Zaburzenia te charakteryzują się kombinacją przewlekłych lub nawracających objawów przewodu pokarmowego, które nie są związane ze strukturalnymi lub biochemicznymi nieprawidłowościami u chorych pacjentów. Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) jest najczęstszym zaburzeniem czynnościowym jelit, dotykającym dużą liczbę osób dorosłych na całym świecie. Ze względu na to, że patofizjologia zespołu jelita nadwrażliwego oraz innych zaburzeń czynnościowych jelit jest mało znana, a obecnie dostępne terapie lekowe są bardzo ograniczone, nadal istnieje zapotrzebowanie na sposoby i kompozycje odpowiednie do łagodzeniu objawów tych zaburzeń. [ 0004] WO 2007/ dotyczy zastosowania bakterii kwasu mlekowego do wytwarzania kompozycji zdolnej do wywołania sytości u pacjenta. [0005] FR i US 2007/ dotyczą kompozycji bakteryjnych o właściwościach immunomodulacyjnych, składających się z co najmniej jednego szczepu wybranego z grupy zawierającej Lactobacillus acidophilus PTA 4797, Lactobacillus plantarum PTA 4799, Lactobacillus salivarius PTA 4800, Lactobacillus paracasei PTA 4798, Bifidobacterium bifidium PTA 4801 i Bifidobacterium lactis PTA 4802.

3 2 STRESZCZENIE WYNALAZKU [0006] Omawiany wynalazek przedstawia kompozycje probiotyczne do stosowania w łagodzeniu objawów związanych z zaburzeniami przewodu pokarmowego, jak to opisano w zastrzeżeniach 1 5. Konkretnie, omawiany wynalazek przedstawia kompozycje do stosowania w łagodzeniu objawów związanych z zaburzeniami czynnościowymi jelit, zespołu jelita nadwrażliwego, biegunki czynnościowej, wzdęcia czynnościowego i innych objawó w. [0007] W niektórych przykładach zastosowania omawiany wynalazek przedstawia kombinację szczepów L. acidophilus i B. animalis subsp. lactis Bi 07. W szczególnie korzystnych przykładach zastosowania wynalazek wykorzystuje kombinację szczepów L. acidophilus NCFM (PTA 4797) i B. animalis subsp. lactis Bi 07 (PTA 4802). W przypadku dodatkowych korzystnych przykładów zastosowania kompozycja do zastosowania w omawianym wynalazku to suplement diety zawierający szczepy L. acidophilus NCFM i Bifidobacterium lactis Bi 07. W pewnych innych korzystnych przykładach zastosowania, suplementy diety zawierające L. acidophilus NCFM i Bifidobacterium lactis Bi 07 podaje się pacjentom w dawce mieszczącej się w zakresie od około 1x10 9 CFU do około 2x10 11 CFU dopuszczalnej ilości bakterii probiotycznych na dzień. W niektórych alternatywnych przykładach zastosowania dawka wynosi około 2x10 11 CFU dopuszczalnej ilości bakterii probiotycznych na dzień. Nie przewiduje się, aby wynalazek był ograniczony do określonej dawki, ale uważa się, że inne dawki znajdą zastosowanie w różnych obszarach i/lub u r óżnych pacjentów. [0008] Omawiany wynalazek przedstawia również sposoby i kompozycje do stosowania w łagodzeniu objawów wzdęcia i rozdęcia u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego. W niektórych korzystnych przykładach zastosowania omawiany wynalazek przedstawia kompozycje zawierające szczepy L. acidophilus i B. animalis subsp. lactis oraz sposoby ich stosowania w łagodzeniu objawów zaburzeń czynnościowych jelit. W niektórych szczególnie korzystnych przykładach zastosowania wynalazek przedstawia kompozycje zawierające Lacidophilus NCFM i B. animalis subsp. lactis Bi 07 oraz sposoby ich stosowania w łagodzeniu objawów zaburzeń czynnościowych jelit. OPIS WYNALAZKU [0009] W zastrzeżeniach 1 5 omawiany wynalazek przedstawia kompozycje probiotyczne do stosowania w łagodzeniu objawów związanych z przewodem pokarmowego. Konkretnie, wynalazek przedstawia kompozycje stosowane w łagodzeniu objawów związanych z zaburzeniami czynnościowymi jelit, zespołem jelita nadwrażliwego, biegunką czynnościową, wzdęciem czynnościowym i innymi objawami.

4 3 [0010] Konkretnie omawiany wynalazek przedstawia probiotyczne kultury Lactobacillus i Bifidobacterium odpowiednie do stosowania u ludzi. W niektórych szczególnie korzystnych zastosowaniach, L. acidophilus przedstawiono w połączeniu z B. animalis. W jeszcze innych przykładach zastosowania, B. animalis subsp. lactis (określane tu również jako "B. lactis") przedstawiono w połączeniu z L. acidophilus NCFM. Z kolei w jeszcze dodatkowych zastosowaniach, B. animalis subsp. lactis (określane tu również jako " B. lactis") jest szczepem ATCC oznaczonym jako PTA 4802, a L. acidophilus NCFM jest szczepe m ATCC oznaczonym jako PTA [0011] W trakcie opracowywania omawianego wynalazku ustalono, że stosowanie tych probiotyków złagodziło objawy przewodu pokarmowego. Tak więc, omawiany wynalazek przedstawia sposoby i kompozycje zawierające kombinacje bakterii probiotycznych zastrzeżone do stosowania w łagodzeniu objawów związanych z zaburzeniami czynnościowymi jelit. W niektórych szczególnie korzystnych przykładach zastosowania, kompozycje znajdują zastosowanie w łagodzeniu objawów takich jak wzdęcia i rozdęcia. Definicje [0012] O ile nie wskazano inaczej, praktyczne zastosowanie omawianego wynalazku obejmuje konwencjonalne techniki powszechnie stosowane w mikrobiologii pokarmowej, suplementach odżywczych, medycynie przewodu pokarmowego, epidemiologii, biologii molekularnej, mikrobiologii, oczyszczaniu białek, wykorzystaniu i rozwoju enzymów przemysłowych objęte dziedziną omawianego wynalazku. [0013] Ponadto przedstawione tu nagłówki nie są ograniczeniami różnych aspektów lub przykładów zastosowania wynalazku, które mogą odnosić się do opisu całości. Wynika z tego, iż opis całości zawiera dokładniejszą definicję niż ta, do której odniesienie może dotyczyć. Jednakże, w celu ułatwienia zrozumienia wynalazku, definicje kilku określeń podano poniżej. [0014] O ile nie zdefiniowano inaczej, wszystkie techniczne i naukowe określenia stosowane w niniejszym opisie mają takie samo znaczenie jak ogólnie zrozumiałe dla specjalisty w dziedzinie, do której wynalazek należy. Chociaż materiały i sposoby użyte w omawianym wynalazku mogą być podobne lub równoważne z dowolnymi innymi materiałami sposobami, opisane niniejszym stanowią preferowane sposoby i materiały. W związku z tym określenia podane poniżej są dokładniej omówione w opisie, do którego się odnoszą. Ponadto Stosowane w niniejszym dokumencie określenia w liczbie pojedynczej odnoszą się również do liczby mnogiej, chyba że z kontekstu wyraźnie wynika inaczej. Należy rozumieć, że wynalazek nie jest ograniczony do konkretnej metodologii, protokołów i opisanych odczynników, ponieważ mogą istnieć pomiędzy nimi różnice, w zależności od sposobu ich użycia przez specjalistów w tej dziedzinie techniki.

5 4 [0015] Przyjmuje się, że każde maksymalne liczbowe ograniczenie podane w niniejszej dokumentacji obejmuje każde niższe liczbowe ograniczenie numeryczne, z założeniem, iż jego częścią. Każde minimalne liczbowe ograniczenie podane w dokumentacji obejmuje każde wyższe liczbowe ograniczenie numeryczne, z założeniem, iż jego częścią. Każdy zakres liczbowy podany w niniejszej dokumentacji obejmuje każdy węższy liczbowy zakres, który zalicza się do szerszego liczbowego zakresu, z założeniem, iż tego rodzaju węższe liczbowe zakresy są ich częściami. [0016] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie środki spożywcze odnosi się do wszelkich środków spożywczych wykorzystywanych w charakterze pokarmów przez rośliny i/lub zwierzęta. Określenie to nie ogranicza się jednak do konkretnych środków, jak ma to zastosowanie w odniesieniu do dowolnej substancji pobranej i przyswojonej przez roślinę lub zwierzę w celu przetrwania. Określenie to nie ogranicza się również do pokarmu "stałego, gdyż definicja obejmuje również środki spożywcze, której mają postać płynów. Tym nie mniej, w niektórych przykładach zastosowania, środki spożywcze w postaci płynów są preferowane w stosunku do środków spożywczych w postaci stałej. W niektórych korzystnych przykładach zastosowania, określenie to jest stosowane konkretnie w odniesieniu do żywności przeznaczonej dla ludzi. [0017] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie pasza odnosi się do wszelkich środków spożywczych stosowanych jako karma dla zwierząt. Określenie to nie ogranicza się jednak do konkretnej środków, jak ma to zastosowanie w odniesieniu do dowolnej substancji pobranej i przyswojonej przez roślinę lub zwierzę w celu przetrwania. Tym nie mniej, w niektórych przykładach zastosowania, środki spożywcze w postaci p łynów są preferowane w stosunku do środków spożywczych w postaci stałej. [0018] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia suplement odżywczy i suplement diety odnoszą się do wszelkich produktów, które są dodawane do diety. W niektórych szczególnie korzystnych zastosowaniach, suplementy odżywcze są podawane doustnie i często zawierają jeden lub więcej składników diety, między innymi witaminy, składniki mineralne, zioła, aminokwasy, enzymy i kultury organizmów. W niektórych szczególnie korzystnych zastosowaniach, w przypadku braku dodatkowych związków bioaktywnych, stosuje się probiotyki omawianego wynalazku. Stosowane w niniejszym dokumencie określenie "bioaktywne" odnosi się do kompozycji/związków, które są aktywne w organizmie. Związki bioaktywne obejmują enzymy i inne kompozycje, które mają różne funkcje, w tym między innymi zwiększanie lub zmniejszanie wchłaniania substancji odżywczych, modyfikowanie kompozycji i metabolicznych produktów ubocznych z mikro flory jelitowej, modyfikowanie ekspresji jelitowego układu odpornościowego itp. [ 0019] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie utraceutyk odnosi się do suplementu żywnościowego lub diety, który po podaniu przynosi korzyści zdrowotne. [0020] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie probiotyk odnosi się do korzystnego dla zdrowia składnika żywności zwierającego aktywne drobnoustroje.

6 5 [0021] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie prebiotyk odnosi się do niestrawnego składnika żywności, które korzystnie wpływa na ludzi i/lub inne zwierzęta spożywające prebiotyk. W korzystnych zastosowaniach, prebiotyki selektywnie stymulują rozwój i/lub aktywność ograniczonej liczby rodzajów bakterii w jelitach co prowadzi do popraw y zdrowia ludzi i/lub zwierząt. [ 0022] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie "synbiotyk" odnosi się do mieszanki prebiotyków i probiotyków. [0023] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia schorzenie i "choroba" odnoszą się do dowolnej formy odchylenia od lub przerwania normalnej struktury i/lub funkcji dowolnej części ciała, narządu lub układu, który przejawia się charakterystycznymi objawami i oznakami. Określenie to obejmuje stany ze znaną lub nieznaną etiologią i/lub patolog ią. [0024] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie leczenie odnosi się do zapewnienia kompozycji, które prowadzą do poprawy, łagodzenia i/lub usunięcia choroby, zaburzenia lub objawu lub stanu choroby. [ 0025] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia podawanie doustne i doustnie odnoszą się do podawania żywności i/lub suplementów przez usta. [0026] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia zapobieganie schorzeniu i zapobieganie chorobie odnoszą się do środków, mających na celu uniknięcie występowania schorzenia/choroby. W niektórych przykładach zastosowania, w celu uniknięcia schorzeniu/chorobie podejmowane są środki "profilaktyczne". [0027] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie objaw choroby odnosi się do dowolnych subiektywnych objawów choroby i/lub stanu pacjenta. Jest ono stosowane w odniesieniu do wszelkich objawów choroby postrzeganych przez pacjenta. [0028] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie oznaka choroby odnosi się do objawów występowania schorzenia/choroby. Jest ono stosowane w odniesieniu do dowolnych obiektywnych objawów choroby postrzeganych przez badającego lekarza i/lub innego świadczeniodawcę usług opieki zdrowotnej. [0029] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia żołądkowo jelitowy i ang. skrót GI odnoszą się do żołądka i jelit w przewodzie pokarmowym ludzi i zwierząt. Jednakże, również stosowane w niniejszym dokumencie określenie "układ pokarmowy" (z ang. GI tract ) odnosi się do całego przewodu pokarmowego, od jamy ustnej do odbytu. Określenie obejmuje przewód, rozciągający się od ust do odbytu, w którym zachodzi ruch mięśni oraz uwalnianie hormonów i enzymów trawiących pokarm. Układ pokarmowy rozpoczyna się od ust i przechodzi do przełyku, żołądka, jelita cienkiego, jelita grubego, odbytnicy, a kończy się na odbycie.

7 6 [0030] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie układ trawienny odnosi się do wszystkich organów i struktur związanych z trawieniem substancji odżywczych (np. żywności i napojów), w tym do jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelita cienkiego, jelita grubego i narządów dodatkowych (np. wątroby, trzustki itd.). [0031] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie flora bakteryjna jelit odnosi się do mikroorganizmów, które żyją w układzie pokarmowym ludzi i innych zwierząt. W niektórych szczególnie korzystnych zastosowaniach, określenie to stosowane jest również w odniesieniu do organizmów bakterii, ale się do nich nie ogranicza. [ 0032] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie jelito odnosi się do jelit. [0033] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie po posiłku oznacza czas po posiłku. Stosowane w niniejszym dokumencie określenie "objawy po posiłku" oznacza o bjawy występujące po spożyciu przez pacjenta po spożyciu posiłku. [0034] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zaburzenie(a) czynnościowe jelit (z ang. "FBD") odnosi się do zaburzeń wykazujących zmienną kombinację przewlekłych lub nawracających objawów żołądkowo jelitowych, które nie są wyjaśnione nieprawidłowościami strukturalnymi lub biochemicznymi obecnymi w układzie trawiennym ludzi i/lub zwierz ąt. [0035] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zespół jelita nadwrażliwego (z ang. "IBS") obejmuje diagnostyczne Kryteria Rzymskie II, znane w tej dziedzinie techniki. Konkretnie, określenie to stosowane jest w odniesieniu do utrzymującego się przez co najmniej 12 tygodni (niekoniecznie po sobie następujących), w ciągu ostatnich 12 miesięcy, dyskomfortu lub bólu brzucha objawiających się co najmniej dwoma spośród trzech następujących objawów: ulga z wypróżnianiem się; i/lub początek choroby związany ze zmianą w częstości stolca; i/lub początek choroby związany ze zmianą formy (na przykład wyglądu) stolca. Za rozpoznaniem zespołu jelita nadwrażliwego przemawiają dodatkowo: zaburzenia częstotliwości wypróżnień (np. więcej niż 3 wypróżnienia na dzień i/lub mniej niż 3 wypróżnienia na tydzień); nieprawidłowy wygląd stolca (np. grudkowaty/twardy lub luźny/wodnisty); zaburzenia defekacji (np. nasilone parcie, naglące parcie i/lub uczucie niepełnego wypróżnienia), wydalanie śluzu i/lub wzdęcia czy uczucie rozdęcia brzucha. [0036] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie wzdęcia czynnościowe brzucha obejmuje diagnostyczne Kryteria Rzymskie II, znane w tej dziedzinie techniki. Konkretnie, określenie to używane jest w odniesieniu do utrzymującego się przez co najmniej 12 tygodni (niekoniecznie po sobie następujących), w ciągu ostatnich 12 miesięcy, uczucia pełnego brzucha, wzdęcia i/lub widocznego rozdęcia; oraz niewystarczające kryteria do diagnozy dyspepsji czynnościowej, zespołu jelita nadwrażliwego lub innego zaburzenia czynnościowego.

8 7 [0037] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zaparcie czynnościowe obejmuje diagnostyczne Kryteria Rzymskie II, znane w tej dziedzinie techniki. Konkretnie, określenie to używane jest w odniesieniu do utrzymujących się przez co najmniej 12 tygodni (niekoniecznie po sobie następujących), w ciągu ostatnich 12 miesięcy, dwóch z następujących objawów: nasilone parcie podczas więcej niż ¼ wypróżnień; grudkowate lub twarde stolce w przypadkach więcej niż ¼ wypróżnień; uczucie niekompletnego wypróżnienia podczas więcej niż ¼ wypróżnień; uczucie niedrożność/zablokowania odbytu podczas więcej niż ¼ wypróżnień; manewry ułatwiające więcej niż ¼ wypróżnień (np. wypróżnienie przy użyciu palców, wsparcie mięśni dna miednicy) i/lub mniej niż 3 wypróżnienia tygodniowo. [0038] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie biegunka czynnościowa obejmuje diagnostyczne Kryteria Rzymskie II, znane w tej dziedzinie techniki. Konkretnie, określenie to używane jest w odniesieniu do co najmniej 12 tygodni (niekoniecznie po sobie następujących), w ciągu ostatnich 12 miesięcy, podczas których u pacjenta utrzymują się luźne (np. papkowate) lub wodniste stolce, występujące w przypadku ¾ razy, bez objawów bólu brzucha. [0039] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie nieokreślone zaburzenie czynnościowe jelita obejmuje diagnostyczne Kryteria Rzymskie II, znane w tej dziedzinie techniki. Konkretnie, odnosi się do występowania objawów chorobowych jelit przy braku choroby organicznej, nieodpowiadających określonym kategoriom zaburzeń czynnościowych jelit. [0040] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie łagodzenie objawów z przewodu pokarmowego odnosi się do zmniejszenia lub ustąpienia objawów przewodu pokarmowego, w tym między innymi do wzdęcia, bólu brzucha, biegunki itp. [ 0041] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zachorowalność odnosi się do schorzenia/choroby. [ 0042] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie śmiertelność odnosi się do zgon u. [0043] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie występowanie odnosi się do stopnia nasilenia występowania określonych zdarzeń, jak na przykład występowanie n owych przypadków konkretnej choroby występujących w określonym cza sie. [0044] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie częstotliwość występowania odnosi się do całkowitej liczby przypadków konkretnej choroby i/lub schorzenia występujących w danej populacji w określonym czasie.

9 8 [0045] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie następstwa odnosi się do schorzenia/choroby i objawów/znaków wynikających ze stanu chorobowego i/lub choroby. W niektórych przykładach zastosowania następstwa występują długo po ustąpieniu wstępnej choroby/schorzenia. [0046] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zakażenie podkliniczne odnosi się do zakażenia, które nie powoduje wytworzenia/obserwacji znaków czy objawów choroby. Często, pacjent zainfekowany jest organizmem wywołującym chorobę, ale nie jest świadom y tego zakażenia. [ 0047] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie zakażenie odnosi się do i nwazji i namnażania mikroorganizmów chorobotwórczych w organizmie. [0048] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie posiew odnosi się do każdej próbki lub środka, który zawiera jeden lub więcej mikroorganizmów. Czysty posiew to posiew, w którym obecne są organizmy tylko jednego szczepu konkretnego rodzaju i gatunku. W odwrotnym przypadku mieszany posiew to posiew, w którym występuje więcej niż jeden rodzaj i/lub gatunek mikroorganizmów. W niektórych zastosowaniach omawianego wynalazku, zastosowanie znajdują czyste posiewy. Na przykład w pewnych szczególnie korzystnych zastosowaniach, zastosowanie znajdują czyste posiewy szczepu Lactobacillus (np. L. acidophilus). Jednakże, w alternatywnych przykładach zastosowania, zastosowanie znajdują posiewy mieszane. Na przykład w pewnych szczególnie korzystnych zastosowaniach zastosowanie znajdują posiewy składające si ę z L. acidophilus i Bifidobacterium. [0049] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie Lactobacillus odnosi się do członków rodzaju Lactobacillus, w rodzinie Lactobacil laceae. Bakterie te są fakultatywnie beztlenowymi bakteriami Gram dodatnimi, stanowiącymi dużą część grupy bakteryjnej często określanych jako "bakterie kwasu mlekowego". Określono różne szczepy Lactobacillus, w tym między innymi L. acidophilus, L. bulgaricus, L. casei, L. delbrueckii, L. fermentum, L. plantarum, L. reuteri, itd. Mimo że niewskazane jest, aby omawiany wynalazek ograniczał się do określonych szczepów Lactobacillus, w pewnych szczególnie korzystnych zastosowaniach L. acidophilus NFCM znajduje zastosowanie w niniejszym wynalazku. Przyjmuje się, że rodzaj obejmuje szczepy, które zostały przeklasyfikowane (np. ze względu na zmiany w specjacji organizmów jako wynik badań genetycznych i innych) lub zmienione do celó w marketingowych i/lub do innych celów. [0050] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie Bifidobacterium odnosi się do członków rodziny Bifidobacterium. Bakterie te są beztlenowymi bakteriami Gramdodatnimi, będącymi jednym z głównych szczepów bakterii obecnych we florze bakteryjnej jelit. Mimo że niewskazane jest, aby omawiany ograniczał się do określonych szczepów Bifidobacterium, w pewnych szczególnie korzystnych zastosowaniach B. lactis Bi 07 znajduje zastosowanie w niniejszym wynalazku. Przyjmuje się, że rodzaj obejmuje szczepy, które zostały przeklasyfikowane (np. ze względu na zmiany w specjacji organizmów jako

10 9 wynik badań genetycznych i innych) lub zmienione do celów marketingowych i/lub innych celów. [0051] Stosowane w niniejszym dokumencie określenie przeciwbakteryjny odnosi się do dowolnego związku, który hamuje wzrost lub zabija mikroorganizmy. Wskazanym jest, aby określenie stosowane było w jego najszerszym znaczeniu, co obejmuje między innymi związki takie, jak antybiotyki wytwarzane naturalnie lub syntetycznie. Wskazanym jest również, aby określenie obejmowało związki i elementy, które są przydatne do hamowania wzrostu lub zabijania drobnoustrojów. [0052] Stosowane w niniejszym dokumencie określenia podłoże mikrobiologiczne, pożywka hodowlana oraz medium odnoszą się do dowolnego odpowiedniego podłoża dla wzrostu i rozmnażania mikroorganizmów. Określenie to obejmuje stałe galwanicznie podłoża, jak również półstałe i ciekłe systemy wzrostu drobnoustrojów. CZĘŚĆ EKSPERYMENTALNA [0053] Następujący przykład przedstawiono w celu zademonstrowania i dalszego zilustrowania pewnych korzystnych przykładów zastosowania i aspektów omawianego w ynalazku; nie może on być interpretowany jak o ograniczenie jego zakresu. [0054] W następującym omówieniu eksperymentu zastosowano następujące skróty: o C (stopnie Celsjusza), H2O (woda), g (gramy), mg i ug (mikrogramy), mg (miligramy); ng (nanogramy); ml i ul (mikrolitry), ml (mililitry), mm (milimetry) nm (nanometry), mm i um (mirometry), M (mole); mm (milimole), mm i um (mikromole), U (jednostki); s (sekundy), min. (minuta/minuty), hr (godzina/godziny), sd i SD (odchylenie standardowe), PBS (roztwór soli buforowany fosforanem [150 mm NaCl, 10 mm bufor fosforanu sodu, ph 7,2]), w/v (waga na objętość), v/v (objętość na objętość), CFU (jednostki tworzące kolonie), y/o (lat; wiek), Becton Dickinson (Systemy Diagnostyczne Becton Dickinson, Sparks, MD); (firma Difco Laboratories, Detroit, MI), GIBCO BRL lub Gibco BRL (firma Life Technologies, Inc, Gaithersburg, MD); UNC (Uniwersytet w Północnej Karolinie) i ATCC (Amerykańska Kolekcja Hodowli Komórkowych z ang. American Type Culture Collection, Manassas, VA). [0055] Do rozwoju omawianego wynalazku zastosowano organizmy L. acidophilus NCFM (PTA 4797) i B. animalis subsp. lactis Bi 07 (PTA 4802). Szczepy te hodowano w temperaturze 37 C, w podłożu MRS (np. Difco, Becton Dickinson), zawierającym 0,05% cysteiny. Posiewy inkubowano przez godzin w beztlenowych słoikach BBL GASPAK w atmosferze H 2 /CO 2 (Becton Dickinson). W produkcji na dużą skalę, szczepy hodowano w pożywce fermentacyjnej, zebrano przez odwirowanie i kriostabilizowano za pomocą sposobów znanych w tej dziedzinie techniki. Kriostabilizowany roztwór liofilizowano.

11 10 [0056] Omawiany wynalazek oceniono za pomocą prospektywnego, randomizowanego i kontrolowanego przez placebo badania z podwójnie ślepą próbą, w celu oceny skuteczności bakterii probiotycznych (Lactobacillus i Bifidobacterium) u pacjentów z zaburzeniem czynnościowym jelit. Całkowity czas trwania badania wynosił 14 tygodni. Przeprowadzono 2 tygodniowy okres przesiewowy w celu określenia kwalifikacji, dominujących objawów i stopnia zaawansowania na początku badania. Następnie w czasie 8 tygodniowego okresu leczenia pacjentów przydzielono losowo do 2 grup leczenia (tj. aktywne leczenie za zastosowaniem probiotycznego suplementu lub placebo). Randomizacja była zaślepiona zarówno dla pacjentów jak i lekarzy. Po przerwaniu okresu l eczenia przeprowadzon o również 4 tygodniowy okres obserwacji. [0057] Pacjenci byli rekrutowani z przychodni ambulatoryjnej pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego w szpitalach na Uniwersytecie Północnej Karoliny, z lokalnych placówek klinicznych, oraz z ogłoszeń. Obliczenia dla tego badania zostały dokonane w oparciu o zgłaszane skutki probiotyków na ból brzucha (patrz np. Niedzielin i in., Eur. J. Gatroenterol. Hepatol., 13: [2001]), który jest podstawowym objawem zespołu jelita nadwrażliwego. Obliczenia wykazały, że badanie zostało przeprowadzone w odpowiedni sposób. [0058] Pacjenci spełniający wszystkie z poniższych kryteriów włączenia zostali zakwalifikowani do tego badania: uzyskano podpisaną świadomą zgodę; grupa wiekowa od lat; pacjent pochodzący z przychodni ambulatoryjnej; obecność zespołu jelita nadwrażliwego lub biegunki czynnościowej czy wzdęcia czynnościowego według Kryteriów Rzymskich II dla zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, a pacjent skarżył się na powyższe objawy przez co najmniej dwa tygodnie, mimo aktualnej terapii (dla pacjentów z biegunką, użyto definicji średnio 2 wypróżnień dziennie lub średni wynik 4 na Bristolskiej Skali Uformowania Stolca tygodniowo); objawy pacjenta były łagodne do umiarkowanych według stopnia zaawansowania (stopień zaawansowania objawów oceniano na początku i na końcu 2 tygodniowego okresu przesiewowego w celu ustalenia kwalifikacji przed randomizacją); pacjent miał przeprowadzaną normalną elastyczną sigmoidoskopię lub kolonoskopię w ciągu ostatnich 5 lat (badani musieli mieć kolonoskopię, jeśli wi ek >50 lat). [0059] Pacjenci spełniający dowolny z poniższych kryteriów zostali wykluczeni: pacjent miał zapalenie lub wadę strukturalną układu trawiennego (np. choroba zapalna jelit (IBD), choroba wrzodowa dwunastnicy (DU) lub choroba wrzodowa żołądka (GU), niedrożność lub objawowa kamica żółciowa); na początku badania pacjent miał ostre objawy podobne do zaburzenia czynnościowego jelit; pacjent jest w poważnym, niestabilnym stanie zdrowia; pacjent posiada insulinozależną cukrzycę; pacjent ma rozpoznanie psychiatryczne lub dokonywał prób samobójczych w ciągu ostatnich dwóch lat; pacjent posiada historię nadużywania alkoholu lub substancji w ciągu ostatnich dwóch lat; pacjent ma nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych (w tym AlAT lub AspAT> 2,5 razy od normy, kreatynina w surowicy >2,0 mg/dl, nieleczone zaburzenia wartości TSH); pacjent był leczony przeciwnowotworowo w okresie ostatnich 5 lat (z wyjątkiem raka skóry

12 11 BCC lub SCC); pacjent został zdiagnozowany z niedoborem laktazy, a to mogłoby wyjaśnić objawy (np. objawy ustąpiły lub znacznie się zmniejszyły przy zastosowaniu diety bez laktozy); pacjent uczestniczył w badaniu leku w ciągu ostatnich 21 dni; pacjent otrzymał leczenie antybiotykami podczas ostatnich 8 tygodni (dla pacjentów na leczenie antybiotykami, wymagany był 8 tygodniowy okres wymywania); pacjent poddany został poważnej operacji żołądka lub jelit; lub pacjentka była w ciąży lub karmiła piersią, czy też nie chciała zastosować skutecznej antykoncepcji w trakcie trwania badania. [0060] Pięćdziesięciu siedmiu (57) randomizowanych pacjentów (kobiety i mężczyźni), spełniających Kryteria Rzymskie II dla zaburzeń czynnościowych jelit (FBD), zespołu jelita nadwrażliwego (IBS) lub biegunki czynnościowej, i którzy skarżyli się na nawracające objawy przez co najmniej 6 miesięcy, zostało przyjętych do tego badania. Spośród nich, 30 losowo przydzielono do grupy aktywnego leczenia a 27 przydzielono do grupy otrzymującej placebo. Z tych osób, 33 pacjentów miało IBS (17 w grupie aktywnej i 16 w grupie otrzymującej placebo), 21 pacjentów miało FBD (FBD bez IBS) (12 w grupie aktywnej i 9 w grupie otrzymującej placebo), 3 pacjentów miało biegunkę czynnościową (1 w grupie aktywnej i 2 w grupie otrzymującej placebo). W poniższej tabeli przedstawiono dane demograficzne dla każdej z osób w grupie aktywnej i w grupie otrzymującej placebo.

13 12 Tabela 1. Dane demograficzne grupy aktywnej i otrzymującej placebo Grupa aktywna (n=30) Grupa placebo (n=27) Wiek (średni; S.D.) 36,0; ,0; 14,7 Płeć (% kobiety) 72,4 71,4 Wykształcenie (% w każdej kategorii): Nieukończone liceum 3,3 0,0 Ukończone liceum 30,0 7,4 Nieukończone studia lub uczelnia techniczna 23,3 40,7 Ukończone 4 lata studiów 20,0 25,9 Wykształcenie (% w każdej kategorii): Niepełne studia magisterskie 23,3 11,1 Pełne studia magisterskie 3,3 14,8 Rasa/Narodowość: Azjata 0,0 7,4 Afroamerykanin 16,7 3,7 Biała 83,3 85,2 Inna 0,0 3,7 Stan cywilny: Kawaler/Panna 46,7 53,6 Żonaty/Zamężna/Mieszkający razem 46,7 39,3 W separacji/rozwiedziony(a) 6,7 7,1 [0061] Podczas tego badania pacjentów widziano w klinice 4 krotnie: (1) na początku okresu przesiewowego (tydzień 2), (2) na początku fazy leczenia (tydzień 0), (3) w połowie fazy leczenia (tydzień 4) oraz (4) na koniec fazy leczenia (tydzień 8). Badani byli informowani telefonicznie dwa tygodnie (tydzień 10) i cztery tygodnie (tydzień 12) po zakończeniu fazy leczenia. Podczas każdej wizyty w czasie badania, pacjenci byli oceniani pod kątem pierwotnych i drugorzędnych punktów końcowych za pomocą następujących narzędzi: GSA ("objaw przewodu pokarmowego konkretny lęk"), Dem Med ("główne medyczne deskryptory") (tylko 1 wizyta); kwestionariusz dot. początku objawów (tylko 1 wizyta); kwestionariusz dot. leczenia antybiotykami/probiotykami (tylko 1 wizyta); skala zadowolenia; BDI II (Objawy Depresji Becka II), jakość życia (IBS QOL); kwestionariusz

14 13 dot. objawów związanych z jedzeniem; indeks nasilenia zespołu jelita nadwrażliwego; towarzyszące leki; i przegląd zdarzeń niepożądanych. [0062] Podczas (tydzień 12) i na końcu (czyli tydzień 14) fazy kontrolnej pacjenci zostali poinformowani telefonicznie i poproszenie o odesłanie prowadzonych przez siebie codziennych dzienników. Pacjentów poproszono o zapisywanie swoich objawów w dziennikach począwszy od początku okresu przesiewowego a kończąc na 4 tygodnie po zaprzestaniu leczenia. Pacjenci zapisywali liczbę wypróżnień, konsystencję stolców, bóle brzucha, wzdęcia i objawy po posiłku. Dodatkowo, pacjenci zapisywali liczbę przyjmowanych tabletek codziennie rano. Podczas rozmów telefonicznych pacjentów zapytano o ogólne załagodzenie objawów czynnościowych przewodu pokarmowego, ogólne samopoczucie, towarzyszące leki oraz o dowolne zdarzenia niepożądane, które wystąpiły w czasie badania (przy założeniu, że takowe wystąpiły). Objawy pacjenta były następnie ocenian e codziennie. [0063] Wszystkich pacjentów poddano różnym badaniom laboratoryjnym, w tym testom oddechowym w celu oceny nadmiernego wzrostu bakterii i nietolerancji na laktozę w okresie przesiewowym (tydzień 2 do 0). Pacjenci, którzy uzyskali negatywne wyniki w okresie ostatnich 24 miesięcy zostali dopuszczeni; zaś pacjenci z wynikiem pozytywnym zostali wykluczeni. Przeprowadzono testy krwi w celu oceny bezpieczeństwa leczenia, na koniec okresu przesiewowego i przed rozpoczęciem leczenia (tydzień 0) (wyjściowo), w połowie leczenia (tydzień 4) oraz na koniec leczenia (8 tydzień). Obejmowały one OB, jako marker stanu zapalnego, morfologię krwi z płytek i diagnostykę różnicową (hematokryt, hemoglobina, liczba krwinek czerwonych, liczba białych krwinek we krwi, oraz diagnostyka różnicowa obejmująca: neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile, bazofile, skupiska), sód, chlorek potasu, wapno, fosfor, kreatyninę, BUN, białko całkowite, LFT, albuminę oraz test ciążowy krwi. Wyniki badań laboratoryjnych uzyskane w ciągu sześciu miesięcy od dnia wizyty przesiewowej zostały użyte jako wartości wyjściowe. Wyniki laboratoryjne zostały zapisane dla każdego pacjenta. Chociaż badanie mikroflory kału było opcjonalne, podjęto decyzję, aby nie prowadzać tego badania, choć jest to aspekt, który może zostać u względniony w dalszych badaniach. [0064] Jak wskazano powyżej, pacjentów przydzielono do jednej z dwóch grup leczenia, czyli grupy aktywnego leczenia vs. grupy otrzymującej placebo. Grupa aktywnego leczenia otrzymała suplementy zawierające L. acidophilus NCFM i Bifidobacterium lactis Bi 07. Pacjenci w grupie aktywnego leczenia otrzymywali doustnie dawki ekwiwalentne każdego z organizmów 1x10 11 CFU (5x10 10 CFU na szczep). Produkty placebo i probiotyki były pod awane dwa razy dziennie w postaci kapsułki, w łącznej dawce 2x10 11 CFU. [0065] W badaniu pacjentom pozwolono przyjmować ich bieżące, stałe ( 1 miesięcy) leki (które obejmowały leki przeciwskurczowe, suplementy błonnika, przeciwwzdęciowe i/lub leki przeczyszczające oraz antydepresanty). Jednakże, pacjenci przyjmujący leki odgazowujące na ich objawy jelitowe, zostali poproszenie o przerwanie ich przyjmowania co najmniej na 7 dni przed wizytą przesiewową (tzn. pacjenci nie mogli

15 14 przyjmować tych leków w ciągu ostatniego tygodnia przed wejściem do fazy przesiewowej badania). Dla tych, którzy z dowolnego powodu przyjmowali antybiotyki, przed włączeniem do badania wymagany był co najmniej 8 tygodniowy okres wypłukiwania. Od badanych wymagano również nieprzyjmowanie tych leków w ciągu pozostałej części badania. Uczestnicy zostali poproszeni o przyjmowanie tych samych leków, aby uniknąć jakichkolwiek zmian w ich stałych lekach i uniknąć przyjmowania jakichkolwiek leków na miarę potrzeb (np. PRN) podczas uczestnictwa w badaniu. Zmiana leków w okresie badania została zweryfikowana i zapisana podczas każdej wizyty objętej badaniem. [0066] Dodatkowo, pacjenci mogli konsumować niezamierzone probiotyki (np. jogurty). Jednakże, poproszono ich, aby w trakcie badania unikali jogurtów wzbogaconych o bakterie i sfermentowanego mleka. Ponadto w trakcie badania niedozwolone były suplementy probiotyczne, a pacjentów poproszono o przerwanie przyjmowanie tych suplementów na 8 tygodni przed włączeniem do badania. [0067] Przeprowadzono analizę danych w celu oceny istotnych zmian we wszystkich wynikach pomiarowych oraz testach laboratoryjnych między rozpoczęciem leczenia (czyli koniec fazy przesiewowej [tydzień 0]), zakończeniem fazy leczenia (tydzień 8), oraz zakończeniem okresu obserwacyjnego (tydzień 12). Dokonano oceny dot. wrażliwości każdego z określonych środków końcowych w celu ustalenia ogólnej reakcji i najbardziej szczegółowej/pozytywnej reakcji na objawy. Pomiar reakcji obejmował ogólne ustąpienie objawów czynnościowych przewodu pokarmowego, wszystkich specyficznych objawów czynnościowych przewodu pokarmowego, wskaźnik nasilenia IBS i jakość życia związaną ze zdrowiem. Analiza została przeprowadzona dla całej grupy osób z zaburzeniami czynnościowymi jelit, i w sposób odkrywczy, odrębnie dla każdej podgrupy (np. IBS, biegunka czynnościowa i zaburzenia czynnościowe jelit niezwiązane z IBS). Przeanalizowano tolerancję i bezpieczeństwo leczenia w odniesieniu do częstości występowania zdarzeń niepożądanych i zmian w badaniach laboratoryjnych. Prowadzono zaktualizowany rejestr zgłaszanych zdarzeń niepożądanych i nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych dla każdego pacjenta i dla całej badanej populacji. [0068] Wyniki wskazują, że wzdęcia i rozdęcia po 4 tygodniach znacznie się poprawiły w grupie osób leczonych probiotykami, w porównaniu z grupą otrzymującą placebo (4,10 ± 3 vs 17 ± 3, p 0,009, odpowiednio), a po 8 tygodniach wykazywały silną tendencję poprawy (4,26 ± 3 vs 5,84 ± 3, p = 0,06, odpowiednio). Wtórne analizy z wykorzystaniem jedynie podgrupy IBS (n = 33) wykazały podobne rezultaty znaczącej poprawy wzdęcia i rozdęcia w grupie osób leczonych probiotykami (n = 17), w porównaniu z grupą otrzymującą placebo (n = 15) (4,24 ± 3 vs 6,73 ± 3, p = 0,03, odpowiednio). Wyniki te wykazały, że suplementy diety zawierające L. acidophilus NCFM i Bifidobacterium lactis Bi 07 (2x10 11 CFU łączna dawka bakterii probiotycznych na dzień) znacznie złagodziły objawy wzdęcia i rozdęcia u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi jelit. Tak więc uważa się, że te probiotyki znajdą zastosowanie w leczeniu pacjentów z tymi zaburzeniami. Co ważne, należy zauważyć, że te priobiotyki zostały podane badanym pacjentom bez dodatku innych związków bioaktywnych.

16 15 Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja zawierająca L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania w łagodzeniu objawów zaburzeń czynnościowych jelit. 2. Kompozycja zawierająca L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania według zastrzeżenia 1, przedstawiona jako suplem ent diety. 3. Kompozycja zawierająca L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że L. acidophilus i Bifidobacterium lactis podawane wspomnianemu pacjentowi w dawce od 1 x 10 9 do 2x10 11 CFU łącznej bakterii probiotycznej na dzień. 4. Kompozycja zawierająca L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że L. acidophilus i Bifidobacterium lactis podawana wspomnianemu pacjentowi w dawce 2x10 11 CFU łącznej bakterii probiotycznej na dzień. 5. Kompozycja zawierająca L. acidophilus i Bifidobacterium lactis do stosowania według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że objawy zaburzenia czynnościowego jelit obejmują wzdęcia i rozdęcia.