OCHRONY ŚRODOWISKA Łódź, ul. Gdańska 91/93 tel.(42) ;

Transkrypt

1 BIURO PROJEKTÓW OCHRONY ŚRODOWISKA Łódź, ul. Gdańska 91/93 tel.(42) ; Temat nr 1166/P/2008 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na modernizacji oczyszczalni ścieków i rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej w ramach projektu Uporządkowanie gospodarki wodnościekowej w aglomeracji Rawa Mazowiecka- Faza I Opracował zespół pod kierownictwem: mgr inż. Zbigniewa Stalińskiego Łódź, luty 2008 r.

2 Zleceniodawca: ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o Warszawa, ul. Postępu 15 RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA moderniizacjii oczyszczallnii ściieków ii rozbudowy siiecii kanalliizacjii saniitarnej w ramach projektu UPORZĄDKOWANIE GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ W AGLOMERACJI RAWA MAZOWIECKA- FAZA I SPIS TREŚCI: 1 WSTĘP 1 2 PODSTAWA PRAWNA WYMAGANIA PRAWNE DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA I UDZIAŁU SPOŁECZNEGO W PROCESIE INWESTYCYJNYM W POLSCE W ŚWIETLE WYMAGAŃ DYREKTYWY OOŚ (DYREKTYWA 85/337/EWG, ZMIENIONA PRZEZ DYREKTYWĘ 97/11/WE) KLASYFIKACJA INWESTYCJI WG PRZEPISÓW POLSKICH I DYREKTYWY OOŚ 4 3 CHARAKTERYSTYKA OCZYSZCZALNI W ŻYDOMICACH LOKALIZACJA OCZYSZCZALNI TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW 8 4 CHARAKTERYSTYKA KANALIZACJI I PRZEPOMPOWNI KANALIZACJA SANITARNA PRZEPOMPOWNIA ŚCIEKÓW 19 5 OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW WARIANT POLEGAJĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA WARIANT PROJEKTOWANY MODERNIZACJI OCZYSZCZALNI- NAJKORZYSTNIEJSZY DLA ŚRODOWISKA WARIANT PROJEKTOWANY MODERNIZACJA KANALIZACJI SANITARNEJ WARIANT PROJEKTOWANY PRZEBUDOWA (MODERNIZACJA) POMPOWNI GŁÓWNEJ (PG) 42 6 OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA MORFOLOGIA I HYDROGRAFIA TERENU WARUNKI HYDROLOGICZNE WARUNKI GRUNTOWE STAN CZYSTOŚCI POWIETRZA WARUNKI KLIMATYCZNE 48 7 ZAGROŻENIA DLA ZABYTKÓW 50

3 8 OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO FAZA REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA FAZA EKSPLOATACJI STANY AWARYJNE ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE 56 9 OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MODERNIZOWANEJ OCZYSZCZALNI W ŻYDOMICACH PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA AKUSTYCZNEGO ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ODBIORNIK RZEKA RAWKA GOSPODARKA ODPADAMI ODDZIAŁYWANIE NA ŚWIAT ROŚLINNY I ZWIERZĘCY WPŁYW OCZYSZCZALNI NA ZDROWIE I WARUNKI ŻYCIA OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MODERNIZOWANEJ KANALIZACJI SANITARNEJ WPŁYW PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZARY NATURA OBSZARY NATURA 2000 W BEZPOŚREDNIM SĄSIEDZTWIE PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ODDZIAŁYWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZAR DOLINY RAWKI OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO PROPONOWANY MONITORING ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI ETAP BUDOWY ETAP EKSPLOATACJI PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA KONIECZNE JEST USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM 117

4 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.1 1 Wstęp Podstawą opracowania jest umowa nr 1166/P/2008, zawarta pomiędzy ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, a Biurem Projektów Ochrony Środowiska AT- MO-ex Sp. z o.o. w Łodzi m.in. na wykonanie dokumentacji, służącej do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na modernizacji istniejącej oczyszczalni ścieków oraz rozbudowy kanalizacji sanitarnej w Rawie Mazowieckiej. Inwestycja prowadzona będzie na terenie działek oznaczonych w ewidencji gruntów położonych na terenie miasta Rawa Mazowiecka (rozbudowa kanalizacji) o nr nr: 1-508, 1-136, 1-511, 1-300, 1-336/2, 1-554, 1-555, 1-560, 1-330/11, 1-330/17, 1-334/2, 1-334/1, 1-328/2, 1-327/2, 1-326/2, 1-325/2, 1-324/2, 2-291/4, 2-5, 2-290/1, 2-290/2, 2-230/1, 2-39/1, 2-39/2, 3-267, 3-268/1, 3-269, 3-22/2, 3-221/1, 3-221/4, 3-221/2, 3-221/3, 4-158, 4-258, 4-259, 4-261, 4-263, 4-264, 4-440, 4-388/6, 4-381/2, 4-381/7, 4-471/3, 4-471/4, 4-471/5, 4-42, 4-434, 4-323, 4-322/2, 4-448/5, 4-448/6, 4-448/7, 4-198/1, 4-198/2, 4-308/6, 4-307/3, 4-313/1, 4-470/8, 4-308/7, 4-96, 4-301/1, 4-302/1, 4-217, 4-262, 4-260, 4-159, 4-75, 4-300, 4-692, 4-670/5, 4-288, 4-349, 4-119, 4-120, 4-308/5, 5-3/1, 5-2, 5-7, 5-75, 5-40, 5-41, 5-33, 5-36, 5-18/4, 5-25, 5-3/13, 5-1, 7-439, 7-39, 7-91, 7-127, 7-310, 7-137/2, 7-137/3, 7-1/2, 7-1/3, 7-1/5, 7-1/8, 7-254/1, 7-374, 7-413, 7-387, 7-1/8, 7-1/9, 7-426, 7-56, 7-260, 7-75, 7-400, 7-285, 7-46, 7-47, 7-67, 7-92, 7-137/2, 7-22/3, 8-206, 8-207, 8-330, 8-310/2, 8-324/2, 8-323, 8-325/2, 8-327, 8-328/1, 8-328/7, 8-318/2, 8-318/3, 8-331, 8-289/4, 8-361,8-321, oraz (oczyszczalnia ścieków) na terenie działek oznaczonych w ewidencji gruntów położonych na terenie gminy Rawa Mazowiecka w obrębie Konopnica -nr nr : 359, 364/1, 394, 397, 476,648, 653/2, 660, 755,765, 766, 767

5 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.2 2 Podstawa prawna 2.1 Wymagania prawne dotyczące ochrony środowiska i udziału społecznego w procesie inwestycyjnym w Polsce w świetle wymagań Dyrektywy OOŚ (Dyrektywa 85/337/EWG, zmieniona przez Dyrektywę 97/11/WE) Dyrektywą regulującą zagadnienia związane z postępowaniem w sprawie oceny oddziaływania na środowisko jest Dyrektywa 85/337/EWG, zmieniona przez Dyrektywę 97/11/WE oraz Dyrektywę z dnia 26 maja 2003r. (Dyrektywa OOŚ) w sprawie oceny wpływu na środowisko wybranych przedsięwzięć publicznych i prywatnych. Przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko wymienione są w Aneksie I. Przedsięwzięcia, w odniesieniu do których stosowne władze mogą nałożyć obowiązek przeprowadzenia takiego postępowania i konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko wymienione są w Aneksie II. Kryteria, według których podejmowane są decyzje w sprawie stwierdzenia obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i koniczności sporządzenia raportu dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie II, zostały wyszczególnione w Aneksie III Dyrektywy OOŚ. Dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie I oraz przedsięwzięć z Aneksu II, dla których stwierdzono taki obowiązek, przeprowadza się postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko z udziałem społecznym. Zapisy Dyrektywy OOŚ zostały przetransponowane do ustawodawstwa polskiego w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. Nr 25, poz. 150 z 2008r.) oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz z późniejszymi zmianami). W powyższym rozporządzeniu zastosowano analogiczny podział na przedsięwzięcia wymagające i mogące wymagać przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i obo-

6 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.3 wiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko z zapewnieniem udziału społecznego. Przedsięwzięcia, dla których przeprowadzenie postępowania jest obligatoryjne wymieniono w 2 ust.1, a dla których postępowanie jest fakultatywne wymienione są w 3 ust.1. Należy podkreślić, że chociaż podział przedsięwzięć ogólnie odpowiada podziałowi zastosowanemu w Aneksie I i II Dyrektywy OOŚ to występują pewne różnice w klasyfikacji przedsięwzięć. Kryteria, na podstawie których stwierdza się obowiązek przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko wymienione są w 5 opisywanego rozporządzenia. Kryteria te odpowiadają kryteriom zawartym w Aneksie III Dyrektywy OOŚ. W przypadku Rawy Mazowieckiej procedurę screeningu, czyli etapu postępowania OOŚ, w którym następuje ocena czy dane przedsięwzięcie wymaga sporządzenia raportu OOŚ przeprowadza Wójt Gminy Rawa Mazowiecka przy zasięgnięciu opinii Wojewody Łódzkiego i Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. W procesie inwestycyjnym, postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko stanowi część postępowania zmierzającego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, w skrócie zwaną decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzję tą wydaje się dla planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko określonego w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Prawo ochrony środowiska lub innego planowanego przedsięwzięcia, które nie jest związane z ochrona obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, jeżeli może znacząco oddziaływać na ten obszar. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje także przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonywania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części - na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Udział społeczny w postępowaniu zapewnia się, zgodnie z zapisami art. 32. ustawy Prawo ochrony środowiska, w następujący sposób:

7 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.4 Przed wydaniem decyzji wymagających udziału społeczeństwa organ administracji właściwy do ich wydania: podaje do publicznej wiadomości informację o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o wniosku o wydanie decyzji oraz o możliwości składania uwag i wniosków, wskazując jednocześnie miejsce i 21-dniowy termin ich składania, a w przypadku, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 1, także informację o prowadzonym postępowaniu dotyczącym transgranicznego oddziaływania na środowisko, może przeprowadzić rozprawę administracyjną, otwartą dla społeczeństwa; przepis art Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio, rozpatruje zgłoszone uwagi i wnioski. Organ administracji właściwy do wydania decyzji podaje do publicznej wiadomości informację o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o decyzjach wymagających udziału społeczeństwa. Przez podanie do publicznej wiadomości rozumie się ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjęty, w siedzibie organu właściwego w sprawie oraz poprzez obwieszczenie w pobliżu miejsca planowanego przedsięwzięcia, a w sytuacji gdy siedziba właściwego organu mieści się na terenie innej gminy niż gmina właściwa miejscowo ze względu na przedmiot ogłoszenia - także przez ogłoszenie w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości lub miejscowościach właściwych ze względu na przedmiot ogłoszenia. Jeśli organ posiada stronę internetową, podanie do publicznej wiadomości powinno nastąpić także poprzez zamieszczenie informacji na stronie internetowej organu właściwego do wydania decyzji. Zgodnie z art. 31 cytowanej ustawy w postępowaniu prowadzonym z udziałem społeczeństwa każdy ma prawo składania uwag i wniosków. 2.2 Klasyfikacja inwestycji wg przepisów polskich i Dyrektywy OOŚ Klasyfikacji dokonano odnosząc się do przepisów Unii Europejskiej - Dyrektywa 85/337/EWG, zmieniona przez Dyrektywę 97/11/WE oraz Dyrektywę z dnia 26 maja 2003r. zwanej Dyrektywą OOŚ oraz według przepisów polskich zgodnie art. 51 ustawy Prawo ochrony środowiska oraz

8 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.5 z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz z późniejszymi zmianami) Klasyfikacja według przepisów Unii Europejskiej Oczyszczalnie ścieków o przepustowości poniżej RLM wymienione są w Aneksie II Dyrektywy (punkt 11.c oczyszczalnie ścieków ). Zadanie dotyczy modernizacji istniejącego obiektu, zatem należy do przedsięwzięć wymienionych w punkcie 13 Aneksu II Wszelkie zmiany bądź rozbudowa przedsięwzięć wymienionych w Aneksie I lub II, już zatwierdzonych, zrealizowanych lub będących w trakcie realizacji, które mogą powodować znaczące niekorzystne oddziaływanie na środowisko naturalne Klasyfikacja według przepisów polskich Modernizacja oczyszczalni ścieków o przepustowości powyżej (w związku z przewidywaną rozbudową kanalizacji przepustowość oczyszczalni ścieków w Rawie Mazowieckiej nie przekracza RLM) należy do przedsięwzięć, które wymagają sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko ( 3 ust. 1 pkt 72 instalacje do oczyszczania ścieków przewidziane do obsługi powyżej 400 i nie więcej niż równoważnych mieszkańców ). Zgodnie z art. 30 ust 1 pkt 2 w związku z art. 29 ust 2 pkt 15 ustawy Prawo budowlane prace budowlane polegające na instalowaniu urządzeń na obiektach budowlanych wymagają zgłoszenia właściwemu organowi. Zgodnie z art. 46 ust 4a wydanie decyzji środowiskowej następuje przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonywania robót budowlanych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. W związku z powyższym dla przedmiotowego zadania należy przeprowadzić postępowanie z udziałem społeczeństwa w ramach wydawanej decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych.

9 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.6 3 Charakterystyka oczyszczalni w Żydomicach 3.1 Lokalizacja Oczyszczalni Oczyszczalnia ścieków Żydomice położona jest w odległości ok. 3 km na północ od miasta Rawa Mazowiecka, we wsi Żydomice. Teren oczyszczalni otaczają: od strony północno-zachodniej pola uprawne i zabudowania wsi Żydomice. od strony północno-wschodniej pola uprawne od strony południowo wschodniej pola uprawne i las od strony południowo-zachodniej teren stawów stabilizacyjnych i za nimi rzeka Rawka. Lokalizacja oczyszczalni ścieków ujęta jest w aktualnie obowiązującym planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków komunalnych jest i będzie nadal rzeka Rawka, będąca prawostronnym dopływem rzeki Bzury.

10 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.7 Foto 1 Zabudowania wsi Żydomice Foto 2 Stawy znajdujące się w granicach obszaru Natura 2000 Foto 3 Droga dojazdowa Foto 4 Widok na oczyszczalnię Foto 5 Stawy Foto 6 Droga dojazdowa - widok w kierunku południowym Lokalizację oczyszczalni przedstawiono na fragmencie mapy topograficznej Polski w skali 1 :

11 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.8 Rysunek 1 Lokalizacja oczyszczalni ścieków w Żydomicach 3.2 Technologia oczyszczania ścieków Oczyszczalnia ścieków w Żydomicach posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez Starostę Rawskiego z dnia 30 grudnia 2002r. znak OS.IV /2002, zmienione decyzją z dnia 30 czerwca 2004r. znak OS.IV /2002/04. W pozwoleniu wodnoprawnym określone zostały między innymi warunki eksploatacji oczyszczalni oraz odprowadzanie oczyszczonych ścieków.

12 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.9 Ciąg oczyszczania mechanicznego: Ścieki z miasta dopływają kolektorem o średnicy 1,0m. na teren oczyszczalni ścieków. W pierwszej kolejności ścieki podlegają wstępnemu podczyszczeniu na kratach. W hali krat zainstalowane są one na trzech kanałach: Foto 7 Hala krat Na lewym bocznym kanale zainstalowana jest krata schodkowa typu OZ-1500/900/8 (prześwit szczelin 8mm) produkcji EKOCELKON. Jest to krata stosunkowo nowa i wszystkie ścieki kierowane są przez tą kratę. Odbiór skratek odbywa się za pomocą przenośnika ślimakowego typu PS do podstawionego kontenera. Skratki nie są prasowane, ani płukane. Na środkowym kanale umieszczona jest krata ręczna typu KR-900/ Jest ona w złym stanie technicznym Na prawym bocznym kanale zlokalizowana jest stara, nieczynna, całkowicie wyeksploatowana krata mechaniczna typu KM-900/60 o prześwicie 20mm. Po hali krat ścieki płyną kanałem prostokątnym poprzez koryto pomiarowe do napowietrzanych piaskowników i odtłuszczaczy. Pomiary przepływów w korycie pomiarowym mogą być zafałszowane ze względu na niewłaściwe spadki kanału odpływowego, podtopienia kanału na dopływie do osadników wstępnych, oraz zawodny pomiar. Piaskowniki są zintegrowane z odtłuszczaczami. Stanowią je dwa podwójne zbiorniki. W każdym ze zbiorników środkowa część służy

13 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.10 do usuwania piasku i wyposażona jest w zgarniacz, boczne komory wyposażone w instalacje napowietrzające służą flotacji, wytrącania i usuwania tłuszczy ze ścieków. Aktualnie czynny jest tylko jeden podwójny piaskownik, drugi jest wyłączony z eksploatacji i nie nadaje się bez remontu do włączenia. Pulpa piaskowa z piaskowników usuwana jest za pomocą pomp mamutowych (z udziałem sprężonego powietrza) na poletka osadowe. Zgarniacze piasku oraz instalacje napowietrzające (nawet w piaskowniku czynnym) są w złym stanie technicznym w znacznym stopniu są skorodowane i ulegają awariom. Z piaskowników kanałem ścieki odprowadzane są poprzez komorę rozdziału na osadniki wstępne. Komory połączone są z osadnikami przewodami o średnicy 350mm Średnice przewodów są zbyt małe co powoduje podtopienia kanałów doprowadzających zwłaszcza przy obecnym korzystaniu tylko z jednego osadnika. Osadniki wyposażone są w zgarniacze osadów typu ZRS-25 prod. POWOGAZ z lat 70-tych. Zgarniacze są w znacznym stopniu wyeksploatowane i nadają się do wymiany podobnie jak zastawki w komorze rozdziału, oraz instalacje doprowadzające ścieki i odprowadzające osady. Stan techniczny samych osadników a zwłaszcza ich kolumn centralnych kwalifikuje je do generalnego remontu. Obecnie eksploatowany jest jeden osadnik, drugi jest nieczynny. Po osadnikach ścieki odprowadzane są kanałem żelbetowym prostokątnym, przykrytym płytami prefabrykowanymi, do części biologicznej oczyszczalni. Do napowietrzania ścieków w komorach piaskownika służą dmuchawy zainstalowane w hali dmuchaw przylegającej do hali filtrów. Aktualnie zainstalowano tu dwie nowe dmuchawy ROOTS - ROBOX dostarczone przez COMPROT typu RBS 35 i RBS 45. Pozostałe dwie stare dmuchawy stojące na stanowiskach prod. FAMPA CIEPLICE są niesprawne i przeznaczone są do usunięcia. Osady wstępne z osadników oraz wytrącone tłuszcze z odtłuszczaczy odprowadzane są do komory ssawnej i następnie przepompowywane pompami typu Z2K do WKF. Komunalne ścieki są dowożone do oczyszczalni i zrzucane bezpośrednio z wozów asenizacyjnych do studzienki na kolektorze przed halą krat. Do oczyszczalni dowożone są również tłuszcze wraz z odpadami z separatorów tłuszczy z różnych części kraju. Tłuszcze te kierowane są bezpośrednio do WKF dla poprawienia procesu fermentacji. Zrzut ich następuje do komory ssawnej osadu wstępnego.

14 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.11 Ciąg oczyszczania biologicznego Foto 8 Punkt zlewny Obiekty technologiczne wchodzące w skład ciągu biologicznego oczyszczania ścieków podlegają również modernizacji w ramach przedmiotowego zamierzenia inwestycyjnego (omówione w rozdziale 5.2.3). Foto 9 Komory fermentacyjne Ze względu na znacznie mniejszy od projektowanego dopływ ścieków do oczyszczalni procesy biologicznego oczyszczania ścieków prowadzone są w chwili obecnej w komorze osadu czynnego o kubaturze całkowitej 33,0 m x 35,0 m x 4,9 m. W komorze osadu czynnego wydzielona

15 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.12 jest jedna komora denitryfikacji wstępnej (denitryfikacja II) o wymiarach 10,0 x 35,0 x 4,9 m oraz 2 komory nitryfikacji o wymiarach 2 x 11,0 x 35,0 x 4,9 m. Objętość czynna komory denitryfikacji II wynosi 1250 m 3, natomiast komory nitryfikacji 2 x 1465 m 3 = 2930 m 3 Na terenie oczyszczalni ścieków znajdują się poza tym inne obiekty technologiczne, dotychczas niewykorzystywane w procesach biologicznego oczyszczania ścieków, a mianowicie komora defosfatacji i komora denitryfikacji I. Komory te powstały w wyniku zaadaptowania 1 osadnika wtórnego w ramach modernizacji części biologicznego oczyszczania ścieków w 1999 roku. Pojemność czynna komory defosfatacji wynosi 750 m 3, a komory denitryfikacji I 1000 m 3. Na terenie oczyszczalni znajdują się też 3 złoża zraszane nitryfikacyjne. Podczas modernizacji części biologicznego oczyszczania ścieków w roku 2002 roku przewidziano możliwość kierowania części strumienia ścieków po osadnikach wstępnych na złoża. Transport ścieków oczyszczonych na złoża przewidziano za pomocą pomp ściekowych zlokalizowanych w pompowni osadu recyrkulowanego i nadmiernego. Nie dokonano jednak wymiany pomp ściekowych. W związku z tym, że wybudowane komory osadu czynnego są niedociążone pod względem zarówno hydraulicznym jak i ilości dopływających zanieczyszczeń, złoża zraszane nie są obecnie eksploatowane.

16 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.13 Foto 10 Osadniki wtórne System odprowadzania ścieków oczyszczonych Po osadnikach wtórnych oczyszczone ścieki kierowane są kanałami prostokątnymi otwartymi i kolektorem φ 800 do komór bioutleniania. W komorach tych zainstalowane były, przed zrealizowaniem części biologicznej oczyszczalni, turbiny napowietrzające. Pojemność tych komór wynosi V = 2 x 18500m 3 Obecnie są to jedynie zbiorniki przepływowe. Ze zbiorników tych ścieki przepływają do następnych stawów - stabilizacyjnych. Pojemność ich wynosi: staw nr 1 - V = 46260m 3 i staw nr 2 - V = 29700m 3 Ze stawów kolektorem φ600 oczyszczone ścieki kierowane są do wylotu do rzeki Rawki Awaryjnie istnieje możliwość skierowania oczyszczonych ścieków po zbiornikach bioutleniania do zapasowego wylotu do rowu melioracyjnego przebiegającego przez teren oczyszczalni i wpadającego również do rzeki Rawy. Ten kierunek odprowadzenia nie jest wykorzystywany. Ze zbiorników bioutleniania istnieje możliwość zawrócenia ścieków poprzez ich ewentualne przepompowanie (w pompowni nie ma pompy) przed oczyszczalnię ścieków, lub odprowadzenia nagromadzonych osadów dennych na laguny osadowe, lub do WKF. Gospodarka osadowa i linia biogazu W chwili obecnej osad wstępny, nadmierny i chemiczny ze strącania fosforanów, powstający na poszczególnych etapach oczyszczania ścieków gromadzony jest w leju osadnika wstępnego,

17 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.14 gdzie zagęszcza się grawitacyjnie do 3 % sm. Osad nadmierny i chemiczny doprowadzany jest do koryta ścieków przed osadnikiem wstępnym za pomocą 2 pomp typu 150Z2K-12. Na przewodzie tłocznym tych pomp, które są jednocześnie pompami recyrkulacji osadu czynnego, zainstalowany jest pomiar stężenia suchej masy oraz przepływomierz. Dwie pompy osadu surowego typu 150Z2K tłoczą osad z komory czerpnej przed pompownią osadu surowego bezpośrednio do komory fermentacyjnej WKF o pojemności 3500 m 3 (1 komora pracująca). Foto 11 Laguny osadowe W komorze fermentacyjnej następuje beztlenowa stabilizacja osadów. Powstający w czasie fermentacji biogaz odprowadzany jest siecią rurociągów do zbiornika biogazu, a następnie do kotłowni. Sieć biogazu jest skorodowana i wymaga wymiany. W istniejącej instalacji biogazu brakuje urządzeń do oczyszczania gazu. Istniejąca odsiarczalnia jest skorodowana i wyłączona z eksploatacji. Do awaryjnego spalania biogazu służy pochodnia biogazu sterowana poziomami biogazu w istniejącym zbiorniku. Pochodnia również wykazuje znaczne zużycie techniczne. Osad przefermentowany będący końcowym produktem fermentacji, obok biogazu, odprowadzany jest na laguny osadowe. Poniżej zamieszczono skrócony opis ważniejszych istniejących obiektów technologicznych wchodzących w skład ciągu fermentacji osadów i gospodarki biogazem.

18 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.15 Komory fermentacyjne WKF Na terenie oczyszczalni istnieją 2 komory fermentacyjne o pojemności 3500 m 3 każda, przy czym jedna z nich ze względu na uszkodzenie konstrukcji jest wyłączona z eksploatacji. Obie komory są wykonane w konstrukcji stalowej posadowionej na żelbetowym fundamencie w kształcie leja. Średnica wewnętrzna komory wynosi 17,0 m, a wysokość części walcowej 10,3 m. Wejście na strop komór umożliwia umieszczona między komorami stalowa klatka schodowa i pomosty stalowe łączące platformy górne obu komór. Pracująca komora fermentacyjna wyposażona jest w kołpak gazowy, właz boczny, studzienkę przelewową osadu przefermentowanego, komplet rurociągów osadowych. Mieszanie zawartości komory fermentacyjnej odbywa się za pomocą pomp zewnętrznych zlokalizowanych w budynku wielofunkcyjnym ob. nr 1, w pomieszczeniu 1.3 Budynek wielofunkcyjny ob. nr 1 Budynek o wymiarach w planie 18,72 m x 43,0 m z dobudówką na magazynowanie opału i gaszenie żużla. Zachodnie skrzydło budynku stanowi wyodrębnioną konstrukcyjnie część, tj. halę krat, dmuchaw i pompowni osadu surowego, opisane w części mechanicznego oczyszczania ścieków. W części centralnej budynku i wschodnim skrzydle budynku zlokalizowane są pomieszczenia i urządzenia związane technologicznie z komorami fermentacyjnymi osadu, wykorzystania gazu oraz pomocnicze pomieszczenia techniczne tj.: hala wymienników ciepła z pompami mieszania osadu kotłownia z pompownią wody grzewczej, magazynem podręcznym i pomieszczeniem palacza, warsztat mechaniczny, elektryczny i hydrauliczny z magazynem, hydrofornia, pomieszczenie socjalne. W hali wymienników zainstalowane są 3 spiralne wymienniki ciepła SWC z 1978 roku, które służą do podgrzewania osadu cyrkulowanego w układzie mieszania komory fermentacyjnej. Wymienniki są wykonane ze stali węglowej.

19 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.16 W pomieszczeniu pomp cyrkulacyjnych osadu zainstalowane są 3 wyeksploatowane technicznie pompy typu 150Z2K, które są wyłączone z eksploatacji oraz 1 pracująca pompa osadu Flygt NZ LT o mocy 4,7 kw. Zadaniem pompy NZ 3127 jest mieszanie zawartości komory fermentacyjnej poprzez przetłaczanie osadu systemem rurociągów cyrkulacyjnych. W kotłowni zainstalowane są kotły gazowe oraz piece węglowe. W kotłach gazowych typu Golmet z roku 1994 o mocy 400 kw oraz Remeha P200/12 z 1998 roku o mocy 250 kw spalany jest biogaz produkowany w komorach WKF. Piece węglowe służą jako awaryjne źródło ciepła i włączane są w okresie zwiększonego zapotrzebowania na energię cieplną. Cały budynek jest w złym stanie technicznym i wymaga gruntownego remontu. Laguny osadowe Laguny osadowe tworzą 4 kwatery ziemne o wymiarach w planie 32,0 m x 34,0 m i głębokości 2,0 m każda. Nachylenie skarp wewnętrznych 1:2, skarp zewnętrznych 1:1,5. Pojemność czynna lagun wynosi 4400 m 3. Laguny służą do magazynowania osadu przefermentowanego. Poletka do suszenia osadów Na terenie oczyszczalni jest 10 zdrenowanych poletek osadowych o wymiarach 6,3 m x 58,8 m każde. Magazyn wysuszonego osadu o wymiarach 8,0 m x 63,0 m jest utwardzony i został przewidziany do ok. półrocznego magazynowania osadów. Do składowania piasku i skratek przeznaczona jest jedna kwatera poletek o wymiarach 6,3 m x 58,8 m umożliwiająca składowanie odpadów przez okres do ok. 3 miesięcy. Gospodarka biogazem Biogaz powstający w procesie fermentacji osadów jest gromadzony i uśredniany ilościowo w zbiorniku biogazu typu mokrego o pojemności magazynowej biogazu 600 m 3. Ciśnienie biogazu w zbiorniku wynosi 180 mm H 2 O. Zbiornik został zmodernizowany w 1998 i w 2004 roku. W ramach modernizacji wykonano ocieplenie basenu zbiornika, usunięto część teleskopową zbiornika, wymieniono instalację grzewczą basenu wodnego oraz wymieniono rury gazowe doprowadzające i odprowadzające biogaz (w obrębie konstrukcji zbiornika). Magazynowany biogaz jest spalany w kotłach gazowych, w celu wytworzenia energii cieplnej.

20 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.17 Foto 12 piec do spalania biogazu 4 Charakterystyka kanalizacji i przepompowni 4.1 Kanalizacja sanitarna Na terenach Rawy Mazowieckiej funkcjonuje rozdzielczy system kanalizacji sanitarnej i deszczowej. Występują jednak pewne braki w zakresie kanalizacji deszczowej, które powodują niewłaściwe funkcjonowanie kanalizacji sanitarnej oraz problemy związane z oczyszczaniem ścieków. Kanalizacja sanitarna obejmuje swoim zasięgiem znaczne obszary miasta Rawa Mazowiecka. Na terenie istniejącej zabudowy skanalizowane obecnie jest centrum miasta oraz tereny położone w północnej i południowo-zachodniej jego części. Kanalizacja ta była realizowana w różnych okresach. Kanalizacja w centrum miasta została wykonana najwcześniej z rur kamionkowych. Zły stan techniczny rurociągów powoduje częste zatory i zalewanie ściekami piwnic oraz migracje ścieków do gruntu oraz wód gruntowych do kanalizacji. Znaczna część osiedli budownictwa jednorodzinnego została skanalizowana w ostatnich latach. Tu sieć kanalizacyjna wykonana została z rur PVC, jej stan techniczny jest dobry.

21 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.18 Długość istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej wynosi około 31 km i obsługuje ona około mieszkańców, stąd w odniesieniu do liczby mieszkańców miasta stopień skanalizowania wynosi obecnie ok. 80%. W nieskanalizowanej części miasta ścieki bytowo - gospodarcze i przemysłowe odprowadzane są do zbiorników bezodpływowych lub w sposób nieuporządkowany do istniejących kanałów deszczowych, wprowadzających ścieki bezpośrednio do rzek i ich dopływów. Niedostatecznie rozbudowana sieć kanalizacji sanitarnej uniemożliwia korzystanie przez wszystkich mieszkańców z tej sieci, co z kolei ogranicza możliwości likwidowania istniejących zbiorników bezodpływowych oraz nie sprzyja walce z nielegalnymi sposobami pozbywania się ścieków. Dodatkowo zły stan techniczny niektórych rurociągów powoduje częste zatory i zalewanie ściekami piwnic jak również infiltrację ścieków do gruntu oraz wód gruntowych do kanalizacji. Nie wystarczająca ilość kanalizacji deszczowej oraz zbyt małe przekroje istniejącej sieci powodują występowanie podczas ulewnych opadów podtopień w centrum miasta. Nie w pełni jest rozdzielone odprowadzanie ścieków opadowych i sanitarnych. Kanalizacja obecnie odprowadza w ciągu doby ok m 3, w tym ok m³ stanowią ścieki komunalne (z czego ok m³ stanowią ścieki sanitarne, a ok. 300 m³ ścieki przemysłowe) natomiast aż 1000 m³ przypada na wody infiltracyjne i opadowe. Istniejącą kanalizację sanitarną w Rawie Mazowieckiej można podzielić na dwie zlewnie: zlewnię odprowadzającą ścieki do głównej pompowni ścieków w rejonie ul. Jerozolimskiej (o przepustowości 580 m³/h) oraz zlewnię, z której ścieki odprowadzane są grawitacyjnie bezpośrednio do oczyszczalni ścieków ( o średniej dobowej przepustowości 3500 m³/h). Zlewnia pompowni głównej obejmuje większość obecnie skanalizowanych terenów miasta położonych w jego centrum, na południu oraz w południowo - zachodniej części. Głównym kolektorem zbiorczym z tej zlewni jest kolektor biegnący w ulicy Słowackiego, ul. Łowickiej i ul. Krzywe Koło, o średnicy od 250 do 800 mm. Ścieki z tej zlewni poprzez pompownię ścieków dopływają do zbiorczego kolektora odpływowego mm, którym kierowane są do oczyszczalni ścieków.

22 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.19 Zlewnia, z której ścieki odprowadzane są grawitacyjnie do oczyszczalni obejmuje osiedle Zamkowa Wola oraz tereny przemysłowe w północnej części miasta. Przebudowa (modernizacja) i rozbudowa systemu odprowadzania ścieków komunalnych obejmuje rozbudowę i renowację sieci kanalizacji sanitarnej wraz z budową jednej nowej pompowni ścieków P4 i przebudową (modernizacją) istniejącej przepompowni ścieków PG na ulicy Jerozolimskiej. Budową kanalizacji sanitarnej objęte zostaną ulice: Jeżowska, Willowa, Miodowa, Krakowska, Wyszyńskiego, Tomaszowska, 1-go Maja, Targowa, Południowa, Mszczonowska, Katowicka, Reymonta, Paska, Jeziorańskiego, Jerozolimska, Zamkowa Wola + za rz. Rylkę, wzdłuż rz. Rylki i Aleksandrówka. Łączna długość nowej sieci kanalizacji sanitarnej wyniesie ok. 9,0 km. Renowacją kanalizacji sanitarnej zostaną objęte sieci w ulicach: Warszawska, Miła, Reymonta, Cmentarna, Południowa, Słowackiego, odcinek ul. Słowackiego-Katowicka oraz Pl. Wolności. Długość sieci przewidzianej do renowacji wynosi ok. 2,5 km. 4.2 Przepompownia ścieków Obiekty istniejącej Przepompowni ścieków miejskich PG zlokalizowano w północnej części miasta Rawa Mazowiecka, na prawym brzegu rzeki Rylki, przy ulicy Jerozolimskiej - nieopodal Miejskiego Zespołu Szpitalnego. Przepompownia PG oddalona jest ok. 3 km od istniejącej oczyszczalni ścieków "Żydomice", do której przetłaczane są ścieki z miasta wprowadzane do komór czerpnych przepompowni PG za pośrednictwem dwóch odrębnych kanałów dolotowych. Na ogrodzonym terenie działki Przepompowni PG zlokalizowano zarówno sam budynek przepompowni z częścią podziemna i nadziemna, budynek trafostacji, agregatów prądotwórczych oraz zbiorniki paliw instalacji paliwowej. Na terenie działki Przepompowni znajduje się istniejący system, wzajemnie powiązanych ciągów komunikacyjnych w postaci dróg, placów i chodników. Ścieki sanitarne i przemysłowe z terenu miasta doprowadzane są dwoma oddzielnymi kolektorami (kolektorem głównym ød800 mm i niewielka cześć kolektorem ø400) do Przepompowni

23 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.20 ścieków PG i pompowane są do kolektora górnego, którym płyną do miejskiej oczyszczalni ścieków. Wyloty ścieków z obu kolektorów wyposażono w kraty ręczne. Kolektory te, przed wejściem do komór wyrównawczych, łączą się ze sobą za pośrednictwem komory połączeniowej. Nie przewidziano podczyszczania ścieków z piasku, co powoduje przedostawanie się go do komór wyrównawczych (jako materiał ścierny) niszcząco oddziałuje na wirniki agregatów pompowych. Aktualnie, na obu kanałach dolotowych zainstalowane są kraty rzadkie, z ręcznym usuwaniem skratek. Ręczny sposób usuwania skratek powoduje, ze eksploatacja krat jest uciążliwa dla obsługi, a efekt usuwania skratek jest niezadowalający. Usuwane skratki gromadzone są w pojemnikach zlokalizowanych na wolnym powietrzu i okresowo wywożone na składowisko miejskie. W chwili obecnej Przepompownia PG nie jest wyposażona w jakakolwiek instalacje do wychwytywania i usuwania piasku ze ścieków. Powoduje to zarówno zaleganie i kamienienie piasku w komorach czerpnych (co skutkuje zmniejszeniem ich pojemności czynnej) jak i przyspieszonym zużyciem eksploatacyjnym zespołów pompowych. Przepompownia ścieków PG zlokalizowana jest w pobliżu centrum miasta Rawa Mazowiecka, w niedalekim sąsiedztwie Szpitala. Taka lokalizacja powoduje potencjalna uciążliwość zapachowa Przepompowni (wyziewy gazów złowonnych z zagnitych ścieków i magazynowanych skratek). W trakcie wizji lokalnej w Przepompowni, połączonej z inwentaryzacja stanu istniejącego, nie stwierdzono wyraźnej uciążliwości zapachowej obiektu. Jak wynika z informacji uzyskanych od Użytkownika, ze względu na sposób magazynowania skratek i brak instalacji do dezodoryzacji gazów złowonnych ze ścieków, uciążliwość taka okresowo występuje. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku zmodernizowano instalacje pomp - z wymiana pomp włącznie. W chwili obecnej układ pompowy nie wymaga modernizacji.

24 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.21 5 Opis analizowanych wariantów 5.1 Wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia Równolegle z projektowaną modernizacją oczyszczalni planowana jest modernizacja istniejącej kanalizacji oraz budowa nowych odcinków kanalizacyjnych, zmierzająca do skanalizowania całego miasta. Konsekwencją tego będzie zwiększenie ilości ścieków komunalnych kierowanych do oczyszczalni. Biorąc pod uwagę wzrost gospodarczy należy również przewidywać, że powstawanie nowych podmiotów gospodarczych będzie powodować zwiększenie ilości ścieków przemysłowych. Oznacza to, że przy obecnej przepustowości oczyszczalni zwiększenie ilości kierowanych do niej ścieków wymuszać będzie konieczność modernizacji istniejących obiektów, tak aby wszystkie skierowane ścieki spełniały w najgorszym przypadku parametry obecnie odprowadzanych do odbiornika. Takie przewidywania pozwalają jednoznacznie na odrzucenie wariantu polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, bowiem już sama modernizacja kanalizacji i budowa nowych odcinków wymusza konieczność projektowanej inwestycji. Odrębnym zagadnieniem jest ta część inwestycyjna, która dotyczy zadań umożliwiających poprawę eksploatacji poszczególnych obiektów oczyszczalni, a w konsekwencji poprawę jakości odprowadzanych wód. Te kwestie nie powinny budzić żadnych wątpliwości, bowiem poprawa parametrów wpłynie korzystnie dla środowiska naturalnego, co powinno być priorytetem dla każdej projektowanej inwestycji. Wariant zerowy zakłada całkowitą rezygnację z proponowanych inwestycji utrzymanie w dłuższej perspektywie istniejącego stanu rzeczy, co oznacza, że stopień skanalizowania terenu objętego projektem wynosić będzie tak jak obecnie. Istotnym zagrożeniem jest m.in. korzystanie z nieszczelnych w większości przydomowych zbiorników ścieków, powodujące skażenie najpłytszego poziomu wód gruntowych. To z kolei powoduje istotne zagrożenie dla wód podziemnych. Oczyszczalnia nie będzie spełniała aktualnych wymagań przepisów polskich i UE, dotyczących jakości odprowadzanych ścieków.

25 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.22 Z uwagi na ograniczoną przepustowość oczyszczalni (stare obiekty o obniżonej sprawności) w przypadku przewidywanej rozbudowy systemu kanalizacji sanitarnej oraz przemysłu brak będzie możliwości prawidłowego oczyszczenia zwiększonej ilości ścieków. Zaniechanie inwestycji na oczyszczalni ścieków uniemożliwi prowadzenie niezbędnych bieżących remontów, co powodować będzie coraz większe trudności eksploatacyjne, a w dalszej perspektywie pogorszenie efektywności pracy oczyszczalni. Zaniechanie procesu kanalizowania miasta powodować będzie dalsze występowanie określonej uciążliwości działania oczyszczalni spowodowanej dużą ilością ścieków dowożonych z terenów nieskanalizowanych. 5.2 Wariant projektowany modernizacji oczyszczalni- najkorzystniejszy dla środowiska Przedsięwzięcie jest rozbudową istniejącej oczyszczalni ścieków w Żydomicach dla miasta Rawa Mazowiecka w zakresie podczyszczania wstępnego, gospodarki osadami i biogazem. Oczyszczalnia ścieków dla m. Rawa Mazowiecka jest obiektem istniejącym, położonym w m. Żydomice, obręb Konopnica przy drodze bez nazwy. Oczyszczalnia ścieków położona jest na działkach: 359, 364/1, 394, 397, 476,648, 653/2, 660, 755,765, 766, 767, obręb Konopnica, o łącznej powierzchni m 2 Modernizacja oczyszczalni ścieków to zadanie inwestycyjne polegające na modernizacji i wyposażeniu istniejących obiektów. Oznacza to, że wybór wariantu ogranicza się wyłącznie do wyboru producenta czy typu danego wyposażenia nie ma możliwości zmiany technologii oczyszczalni. Na tym etapie realizacji inwestycji nie jest wymagane wskazanie konkretnego dostawcy urządzeń lub wykonawcy przewidywanych prac remontowych. Wiadomym jest natomiast przewidywany efekt końcowy realizacji inwestycji, której celem jest: poprawa efektywności usuwania biogenów oraz uzyskania stabilnego efektu oczyszczania ścieków, zgodnego z wymaganiami przepisów polskich i Unii Europejskiej, zwiększenie przepustowości oczyszczalni w zakresie ładunku zanieczyszczeń, kompleksowe rozwiązanie gospodarki osadowej łącznie z biogazem,

26 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.23 poprawa sterowalności i kontroli procesu technologicznego, poprawa jakości osadów ściekowych. Powyższe zamierzenia już same w sobie stanowią działania zmierzające do poprawy stanu środowiska naturalnego. Bez względu na wybór konkretnego dostawcy urządzeń sam cel inwestycyjny jest wariantem korzystnym dla środowiska naturalnego. Celem i uzasadnieniem modernizacji jest konieczność zapewnienia odpowiedniej jakości ścieków oczyszczonych, przy przewidywanym osiągnięciu przepustowości istniejącej oczyszczalni ok.7000 m 3 /d. Zakres rozbudowy, przebudowy i modernizacji oczyszczalnie obejmuje: - część mechaniczną oczyszczalni łącznie z rozwiązaniem odbioru ścieków dowożonych i osadów tłuszczowych, - część biologiczną związaną z modernizacją urządzeń łącznie ze zmianą funkcji komór denitryfikacji na nitryfikacji, modernizacją starych złóż zraszanych, i nową recyrkulacją zewnętrzną osadów, - zmianę systemu odprowadzenia ścieków do odbiornika w tym modernizacje i zmianę funkcji istniejących komór bioutleniania, oraz modernizacje stawów stabilizacyjnych, - kompleksowe rozwiązanie gospodarki osadowej łącznie z biogazem, - gospodarkę osadami odwodnionymi, - instalacje elektryczne i AKPiA i całego systemu automatyki, - drogi, place, podjazdy, ogrodzenia dla całej oczyszczalni, - instalacje sanitarne w budynkach wraz z nową kotłownie, - przebudowę budynku administracyjno socjalnego wraz z laboratorium, - prace demontażowe i wyburzeniowe. Docelowa przepustowość oczyszczalni wynosi 7000m 3 /d.

27 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str Modernizacja mechanicznego ciągu oczyszczania ścieków Modernizacja mechanicznego ciągu oczyszczania ścieków (oczyszczanie wstępne) obejmuje w pierwszej kolejności całkowity remont budynku krat. Na środkowym kanale po demontażu kraty ręcznej. zainstalowana zostanie nowa krata hakowa wyposażona w praskę z instalacją przepłukiwania skratek. Praca kraty i praski będzie całkowicie zautomatyzowana. Skratki po przepłukaniu i sprasowaniu będą również wapnowane, bądź workowane i wywożone do wiaty składowania skratek a następnie na składowisko miejskie. Krata ta stanowić będzie podstawowe urządzenie do cedzenia ścieków. Obecnie pracująca krata schodkowa pozostanie jako urządzenie rezerwowe. Przewiduje się alternatywnie przeprowadzenie generalnego remontu tej kraty wraz z zainstalowaniem zamiast przenośnika ślimakowego, podajnika odwadniającego typu PH w którym nastąpi sprasowanie a następnie workowanie skratek, lub też zainstalowanie całkowicie nowej kraty schodkowej ze szczelinami o prześwicie 3 4mm. Na prawym bocznym kanale po demontażu kraty starej mechanicznej zamontowana zostanie nowa krata ręczna o prześwicie 20mm i nachyleniu Kolejnym etapem modernizacji ciągu mechanicznego będzie budowa nowych piaskowników zlokalizowanych pomiędzy halą krat i dmuchaw a obecnym piaskownikiem i odtłuszczaczem napowietrzanym. Przewiduję się budowę całkowicie nowych piaskowników zlokalizowanych w osi prostokątnego kanału ściekowego i koryta pomiarowego ze zwężką Venturiego. Obejmować on będzie: wykonanie dwóch komór piaskowników poziomych żelbetowych zagłębionych w ziemi wraz z komorami wlotowymi i wylotowymi wyposażonymi w zastawki odcinające. Kolejnym etapem modernizacji ciągu mechanicznego będzie zmiana pracy istniejącego odtluszczacza. Przewiduje się ograniczenie funkcji obecnego piaskownika i odtłuszczacza jedynie do funkcji odtłuszczania ponieważ piasek będzie usuwany wcześniej. Jako komorę odtłuszczająca przewiduje się wykorzystanie tylko jednego dwukomorowego zbiornika. Instalacja zgarniacza piasku oraz obecnej instalacji napowietrzania zostanie usunięta, dokonane zostaną prace polegające na przebudowie i renowacji komór zbiornika i zainstalowane zostaną nowe urządzenia i instalacje.

28 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.25 W stacji dmuchaw przewiduje się usunięcie dwóch starych wyeksploatowanych dmuchaw i pozostawienie jedynie dwóch nowych które zostały zakupione przez inwestora i obecnie pracują lub są podłączane. Dmuchawy nie są wyposażone w osłony dźwiękochłonne i charakteryzują się wysoką głośnością (87dB dmuchawa mniejsza i 100dB większa). W ramach modernizacji zaprojektowano wyposażenie ich w osłony dźwiękochłonne które przy jednoczesnej wymianie silnika pozwolą ograniczyć hałas do 70dB. Zainstalowanie osłony dźwiękochłonnej dla jednej dmuchawy wymaga stosownego rozszerzenia fundamentu do wymiarów 1,20 x 1,20. W ramach modernizacji przewidziano demontaż starej instalacji powietrza i ułożenie nowego kolektora powietrza Ǿ100 do odtłuszczaczy. Przewód ten należy ułożyć obok istniejącego przewodu Ǿ200 który następnie można będzie zdemontować. Obecny kanał pomiędzy halą krat i wlotem do odtłuszczacza ze zwężką Venturiego zostanie zlikwidowany (miejsce dla piaskownika). Na odcinku od wylotu z komór odtłuszczania do komory rozdziału kanał ten zostanie zaadaptowany i na tym odcinku przewiduję się wykonanie nowego koryta pomiarowego ze zwężką Venturiego typu KPV-VI. Przebudowie ulegnie również istniejąca komora rozdziału. Dostosowana będzie do zmienionych funkcji osadników wstępnych które teraz spełniać będą rolę nie tylko osadników ale również zbiorników retencyjnych ścieków deszczowych. Modernizacji ulegną także osadniki wstępne. Przewiduje się całkowita wymianę urządzeń i instalacji. Obiekt zostanie odnowiony i wykonana będzie nowa kolumna centralna. Każdy z osadników będzie mógł pełnić rolę osadnika wstępnego pracującego każdy z osobna lub razem równolegle, zbiornika retencyjnego ponad nadmiarowych ścieków deszczowych oraz zagęszczacza osadów wstępnych. Kolejna modernizacja obejmować będzie wymianę urządzeń w pompowni osadów oraz renowację kanałów odpływowych do części biologicznej oczyszczalni.

29 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str Modernizacja systemu odprowadzania ścieków W związku ze zrealizowaniem do 2002r stopnia biologicznego oczyszczalni funkcja stawów bioutleniania stała się zbędna. We wcześniejszej dokumentacji ujęto likwidację stawów stabilizacyjnych. W oparciu o opinie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej stawy te zdecydowano pozostawić i nadal mają pełnić rolę trzeciego stopnia oczyszczania ścieków. Przy zachowaniu tych stawów zmieniony został jednak układ odprowadzenia ścieków do odbiornika z rezygnacją z dotychczasowego wylotu do rzeki Rawki i wykorzystaniem odprowadzenia starym wylotem do rowu melioracyjnego i dalej do rzeki Rawki. Dawne zbiorniki bioutleniania zostaną przeznaczone do pełnienia funkcji awaryjnych zbiorników retencyjnych ścieków niedostatecznie oczyszczonych, które muszą zostać ponownie zawrócone przed oczyszczalnie do ponownego oczyszczenia. Stawy stabilizacyjne zostaną poddane renowacji, będą one obecnie pracować w układzie szeregowym a po ich opuszczeniu ścieki poprzez komorę pomiarową zostaną skierowane do wylotu do rowu. Dla umożliwienia opróżnienia stawów ich renowacji oraz dla awaryjnego ich ominięcia przewidziano możliwość skierowania wszystkich ścieków po części biologicznej bezpośrednio poprzez komorę pomiarową do w/w wylotu. Zakres robót modernizacji odprowadzenia ścieków oczyszczonych do odbiornika obejmuje: Wykonanie nowego odcinka kolektora ø800 na trasie kanał przy zbiornikach awaryjnych (bioutleniania) wylot do rowu melioracyjnego łącznie z komorą pomiarową KP2 i studniami. Wykonanie nowego wylotu do rowu w miejscu obecnego, prowizorycznego. Renowację rowu melioracyjnego na odcinku od przepustu drogowego do jego wylotu do rzeki Rawki z wyrównaniem spadków, zabezpieczeniem skarp i dna. Renowację istniejących kanałów prostokątnych na doprowadzeniach i odprowadzeniach do zbiorników awaryjnych i stawów stabilizacyjnych z wymianą wszystkich zastawek, remontem kanałów otwartych i wymianą ich pokryw. Renowację stawów.

30 Biuro Projektów Ochrony Środowiska ATMO-ex Sp. z o.o. 1166/P/2008 str.27 Renowację dotychczasowego połączenia kolektorem między stawami, koryt odprowadzających i odcięcie odpływu do starego wylotu, lecz z pozostawieniem tego wylotu. Pozostawić należy również drenaże φ300 ułożone wokół stawów na zewnątrz obwałowań z bezpośrednim odprowadzeniem do rzeki. Opróżnienie dawnych komór bioutleniania ze ścieków, odwodnienie i zagospodarowanie nagromadzonych osadów, reperacji skarp i dna i wszystkich uszkodzonych elementów zbiorników. Zainstalowanie pompy do odprowadzania ścieków oczyszczonych przed oczyszczalnie, (pompownia ścieków zawracanych), sprawdzenie i ewentualną wymianę przewodów w zbiornikach i ew. przewodu tłocznego. Wymianę stalowego przewodu tłocznego poprzedzoną przeprowadzeniem próby ciśnienia. W wypadku stwierdzenia nieszczelności przewód tłoczny winien być bezwzględnie wymieniony na nowy z PE ułożony na trasie przewodu usuniętego. Wykonanie prac związanych z infrastrukturą, energią elektryczną, drogą, ogrodzeniem. Wyrównanie terenu w granicach ogrodzenia, usunięcie zbędnej roślinności, obsianie trawą. Doprowadzenie wody technologicznej do spłukiwania zbiorników po ich opróżnieniu i utrzymywaniu porządku i zieleni. Zakres prac renowacyjnych i modernizacyjnych przy stawach przedstawia się następująco. Opróżnienie stawów ze ścieków. Warstwa górna po przeprowadzeniu badań może być odpompowana do odbiornika, natomiast warstwę dolną po stwierdzeniu jej zanieczyszczenia poprzez pompownie ścieków zawracanych należy skierować przed oczyszczalnie. Zakorkowanie odpływu do starego wylotu ścieków do rzeki. Po maksymalnym odpompowaniu z dna odcieków należy pozostawić osady na dnie na okres 0,5 0,75 roku (obejmujący okres lata) dla ich podsuszenia. Po podsuszeniu osadów wykonać zjazdy na dno stawów wprowadzić sprzęt mechaniczny i zgarnąć je w stronę obwałowania od strony rzeki.