Fundusze zagranicznych papierów dłużnych
|
|
- Roman Szulc
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tekst ukazał się 29 kwietnia 2004 roku w dzienniku Rzeczpospolita w dodatku Moje Pieniądze Fundusze zagranicznych papierów dłużnych I. Wprowadzenie Polski rynek funduszy inwestycyjnych, oprócz standardowych produktów obejmujących fundusze pieniężne, obligacji, hybrydowe i akcyjne, oferuje szereg bardzo ciekawych instrumentów, które zasługują na zainteresowanie inwestorów. Jednym z nich są bez wątpienia fundusze zagranicznych papierów dłużnych (PDZ), które mimo stosunkowo krótkiej obecności na naszym rynku (pierwszy fundusz tego typu został uruchomiony w lutym 2001 roku), znalazły już szerokie grono uczestników. Świadczą o tym przede wszystkim systematycznie rosnące aktywa tej kategorii funduszy, które od początku 2003 r. przyrastają w tempie od 100 do 500 mln zł miesięcznie, co plasuje je w czołówce, jeśli chodzi o fundusze notujące największy napływ netto środków. W efekcie 11 funkcjonujących obecnie w Polsce otwartych funduszy PDZ zarządza aktywami o wartości blisko czterech miliardów złotych (3,98 mld zł), a ich udział w rynku sięga już 11,3% (dla porównania rok temu rynkowy udział pięciu funduszy z tej kategorii wynosił zaledwie 3,7%). Specyfika funduszy PDZ Podstawową cechą wyróżniającą fundusze PDZ spośród innych dostępnych produktów na rynku funduszy inwestycyjnych jest lokowanie pozyskanych od klientów środków w instrumenty dłużne (skarbowe, komercyjne i komunalne) denominowane w walutach obcych. Oznacza to, że wartość nominalna papierów znajdujących się w portfelach tych funduszy oraz wartość kuponów (odsetek) jest wyrażona w walutach obcych. Najczęściej są to walory denominowane w dolarach amerykańskich i euro, są też jednak fundusze, które posiadają w swoim portfelu papiery denominowane w innych walutach (np. w koronie szwedzkiej). Rodzaj waluty, w której denominowane są instrumenty dłużne nabywane przez fundusz, pozwala podzielić te podmioty na dwie grupy: fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w euro oraz fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w dolarach. Pierwsza z ww. grup obejmuje obecnie pięć funduszy otwartych i specjalistycznych otwartych (DWS Polska Euroobligacji, Skarbiec-Euro Obligacja, Pioneer Obligacji Europejskich Plus, CA IB Europejskich Obligacji i Arka Obligacji Europejskich), natomiast druga sześć (Skarbiec-Dolarowa Obligacja, Pioneer Obligacji Dolarowych, Pioneer Obligacji Dolarowych Plus, CA IB Dolarowych Obligacji, Millennium Dolarowa Lokata, DWS Polska USD Obligacji). Poza ww. podmiotami w zagraniczne instrumenty dłużne inwestują też niektóre fundusze mieszane (np. CitiObligacji Dolarowych, KB Dolar), przy czym nie lokują one posiadanych środków bezpośrednio w papierach wierzycielskich, lecz nabywają denominowane w walutach zagranicznych tytuły uczestnictwa zagranicznych instytucji wspólnego inwestowania, których strategia inwestycyjna oparta jest o papiery dłużne. Inwestowanie przez fundusze PDZ w instrumenty wyceniane w walucie innej niż krajowa sprawia, iż wynik inwestycyjny (osiągana przez uczestnika stopa zwrotu) jest w znacznej mierze 1
2 zależny od wahań kursowych. Zagraniczne papiery dłużne obecne w portfelach tych funduszy wycenia się bowiem w walucie kraju, gdzie są notowane (a w przypadku instrumentów nie notowanych na rynku zorganizowanym w walucie, w której dany papier wartościowy jest denominowany), a następnie przelicza się ich wartość na walutę polską, zazwyczaj według średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez NBP w danym dniu wyceny. W tej sytuacji, przy założeniu że wartość inwestycji walutowych funduszu pozostaje bez zmian, umocnienie się (aprecjacja) złotego wobec innych walut skutkuje spadkiem wartości portfela (a tym samym niższą wyceną jednostki), natomiast osłabienie się (deprecjacja) naszej waluty wobec innych walut powoduje wzrost wartości portfela, a więc przyczynia się do wzrostu wartości jednostki. Fundusze PDZ są obok funduszy akcji zagranicznych jedyną grupą podmiotów, które poza wyceną jednostek uczestnictwa w złotówkach dokonują także wycen w głównych walutach swoich inwestycji, czyli w euro i USD. Informacje te podawane są przez same fundusze, można więc samemu sprawdzić, w jakim stopniu osiągnięty przez nas wynik z inwestycji jest rezultatem umiejętności zarządzającego, a w jakim zmian relacji kursowych złotego wobec innych walut. Ponieważ wahania kursowe są zazwyczaj znacznie większe od wahań notowań instrumentów dłużnych wchodzących w skład portfela, czynnikiem który obecnie w większości przypadków najsilniej wpływa na wynik inwestycyjny (a więc nie tylko wysokość osiągniętego zysku bądź straty, ale wręcz to czy wyszliśmy w danym okresie na plus czy na minus) jest sytuacja na rynku walutowym. Powyższe uwagi odnoszą się do sytuacji, kiedy inwestujemy w jednostki funduszy PDZ w złotówkach. Większość funduszy umożliwia jednak inwestorom nabywanie jednostek za euro lub dolary; w tej samej walucie następuje też wypłata środków w momencie umarzania jednostek. Taki sposób inwestowania uniezależnia nas od wahań kursowych wynik inwestycyjny jest w tym wypadku wyłącznie pochodną koniunktury na rynku papierów dłużnych (i oczywiście efektów zarządzania). Co więcej, niektóre fundusze (np. CA IB Europejskich Obligacji i CA IB Dolarowych Obligacji) ustaliły dla inwestorów walutowych preferencyjne warunki nabywania jednostek np. wpłaty w euro lub dolarach są obciążone niższą opłatą manipulacyjną niż przy wpłatach złotówkowych (czasami jednak korzyść ta jest ograniczona poprzez wyższy poziom początkowej minimalnej wpłaty). Cechą charakterystyczną funduszy PDZ jest również fakt, iż są one często klonami funduszy zagranicznych, znajdujących się w ofercie zagranicznych instytucji zarządzających aktywami. Oznacza to, że w swojej polityce inwestycyjnej odzwierciedlają politykę inwestycyjną funduszy zarejestrowanych poza Polską, działających na europejskim lub amerykańskim rynku już od pewnego czasu. W praktyce więc fundusze te są zarządzane przez tamtejszych zarządzających, posiadających ogromne doświadczenie i wiedzę dotyczącą inwestowania w papiery dłużne na tych rynkach, co z pewnością jest z korzyścią także dla polskich inwestorów. Przykładem takiego rozwiązania są chociażby fundusze PDZ zarządzane przez Pioneer Pekao TFI np. fundusz Pioneer Obligacji Europejskich Plus jest klonem europejskiego funduszu Pioneer Funds Euro Corporate Bond Sub-Fund, zaś Pioneer Obligacji Dolarowych i Pioneer Obligacji Dolarowych Plus są klonami amerykańskich funduszy Pioneer Bond Fund oraz Pioneer High Yield Fund. Fundusze PDZ można także podzielić ze względu na zróżnicowaną strategię inwestycyjną odnośnie ryzyka kredytowego (ryzyka niewypłacalności emitenta). Większość funkcjonujących na polskim rynku podmiotów to fundusze, w przypadku których podstawowym kryterium doboru lokat (dotyczy to papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez podmioty inne niż państwa) jest inwestowanie aktywów w papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez podmioty posiadające rating nadany przez co najmniej jedną z uznanych międzynarodowych agencji ratingowych (Standard & Poor`s, Moody s, Fitch) na poziomie inwestycyjnym ( investment grade 2
3 rating) lub nie niższym niż rating państwa, na terytorium którego mają siedzibę. Fundusze te inwestują zatem w papiery podmiotów o wysokiej wiarygodności kredytowej, cechujące się minimalnym ryzykiem niespłacenia przez emitenta swoich zobowiązań. Jak dotąd tylko nieliczne fundusze PDZ (Pioneer Obligacji Dolarowych Plus, Pioneer Obligacji Europejskich Plus) stosują agresywniejszą politykę inwestycyjną, polegającą na inwestowaniu w instrumenty dłużne emitentów o tzw. ratingu nieinwestycyjnym. Inwestowanie w jednostki takich funduszy jest obarczone większym ryzykiem kredytowym i rynkowym (w tym także ryzykiem negatywnej percepcji rynków obligacji śmieciowych ) niż w przypadku wcześniej opisanych podmiotów, z drugiej jednak strony powinno ono przynieść potencjalnie wyższą stopę zwrotu. Zalety i wady funduszy PDZ Wśród szeregu zalet inwestowania w fundusze PDZ najistotniejszą wydaje się możliwość osiągania potencjalnie wysokich stóp zwrotu, znacznie przewyższających oprocentowanie lokat walutowych w bankach. Zarówno dla przedsiębiorców jak i osób prywatnych posiadających euro lub dolary nabycie jednostek takiego funduszu może być więc atrakcyjną alternatywą wobec utrzymywania środków na bardzo nisko oprocentowanych depozytach walutowych. W sytuacji, kiedy oprocentowanie rachunków bieżących w euro wynosi obecnie ok. 0,2%, a w dolarach ok. 0,1%, zaś rocznych depozytów odpowiednio 1,1% i 0,4%, stopy zwrotu osiągane przez fundusze PDZ (w euro i USD) są niezwykle atrakcyjne. Kolejną zaletą tych funduszy jest możliwość realizowania zysków nawet w sytuacji, kiedy na krajowym rynku papierów dłużnych notuje się wzrost rentowności i spadek cen obligacji. Z sytuacją taką mieliśmy do czynienia w II półroczu ubiegłego roku, kiedy to fundusze inwestujące w instrumenty dłużne denominowane w złotych ponosiły straty, zaś notowania jednostek większości funduszy PDZ rosły (w euro i USD). Co więcej, inwestorzy którzy świadomie wystawiają się na ryzyko kursowe i nabywając jednostki inwestują w walutę, mogą w sprzyjających okolicznościach osiągać znacznie lepsze rezultaty niż uczestnicy polskich funduszy papierów dłużnych. Można wręcz postawić tezę, iż takie negatywne czynniki makroekonomiczne i polityczne jak widmo kryzysu finansów publicznych, zawirowania na scenie politycznej, czy też wysoki deficyt budżetowy, które powodują pogorszenie nastrojów na rynku długu i w konsekwencji spadek wycen krajowych funduszy obligacji, równocześnie przyczyniają się do osłabienia naszej waluty, a więc do wzrostu notowań funduszy inwestujących w papiery dłużne denominowane w dolarach lub euro (czego dowodem była chociażby druga połowa 2003 r.). Fundusze PDZ można wykorzystywać nie tylko jako instrument służący oszczędzaniu, ale także jako narzędzie zabezpieczające przed niepożądanymi zmianami na rynku walutowym. Przykładem może być zakup jednostek funduszu inwestującego w instrumenty denominowane w euro w sytuacji, gdy w tej samej walucie zaciągnęliśmy kredyt w banku (np. kredyt hipoteczny). Wówczas niekorzystne z punktu widzenia naszej sytuacji kredytowej osłabienie się złotego względem euro (konieczność spłaty wyższych odsetek) będzie neutralizowane wzrostem wartości naszej inwestycji w funduszu PDZ. Do negatywnych konsekwencji związanych z inwestowaniem w fundusze PDZ należy przede wszystkim zaliczyć opisaną już wcześniej ekspozycję na ryzyko walutowe. Oprócz tego lokowanie środków w tych podmiotach obarczone jest wieloma innymi rodzajami ryzyka inwestycyjnego, typowymi dla wszystkich funduszy papierów dłużnych, niezależnie od tego w jakie instrumenty (denominowane w PLN, euro czy USD) inwestują. Do najważniejszych z nich należą ryzyko kredytowe (szczególnie w przypadku funduszy inwestujących w obligacje o ratingu nieinwestycyjnym) oraz ryzyko stopy procentowej (polegające na wrażliwości kursów papierów 3
4 dłużnych na zmiany rynkowych stóp procentowych ich wzrost oznacza spadek notowań papierów o stałym oprocentowaniu; ten rodzaj ryzyka wzrasta wraz z wydłużaniem duration portfela (okresu do terminu wykupu)). Ponadto fundusze te mogą być narażone na ryzyko przedpłaty polegające na możliwości wcześniejszej od założeń spłaty kapitału przez emitenta podczas okresu spadających stóp procentowych, co zmusi fundusz do inwestowania środków w instrumenty o niższej rentowności, ryzyko wydłużenia polegające na możliwości późniejszej od założeń spłaty rat kapitałowych przez emitenta podczas okresu rosnących stóp procentowych, co uniemożliwi funduszowi inwestowanie środków w dostępne na rynku instrumenty o wyższej rentowności oraz na ryzyko rynku akcji (w sytuacji, gdy w portfelu funduszu znajdują się obligacje zamienne na akcje). Z punktu widzenia inwestora inwestującego w fundusze PDZ niezwykle istotne jest również ryzyko podatkowe. Ponieważ zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych księgi rachunkowe funduszy muszą być prowadzone w walucie polskiej, w związku z tym dochód uczestnika w chwili umorzenia jednostek jest ustalany w złotych, niezależnie od tego czy wpłata do funduszu została dokonana w walucie polskiej czy obcej. Powoduje to ryzyko powstania sytuacji, w której przy aprecjacji waluty obcej wobec złotego, osoba fizyczna będzie musiała przy umorzeniu jednostek zapłacić podatek od dochodów kapitałowych, mimo iż wartość jednostek w walucie obcej nie zmieni się lub nawet spadnie w porównaniu do ich wartości w momencie nabycia (dotyczy to zwłaszcza krótkiego okresu). Pewną niedogodnością dla osób zamierzających ulokować swoje oszczędności walutowe w funduszach PDZ mogą być także stosunkowo wysokie minimalne początkowe wartości inwestycji dla wpłat w euro lub dolarach (sięgające w niektórych podmiotach nawet 5 tys. euro lub USD). Reasumując fundusze zagranicznych papierów dłużnych mogą być z pewnością atrakcyjnym instrumentem inwestycyjnym zarówno dla osób inwestujących w danej walucie, jak też dla osób, które grają na walutach. W tym drugim przypadku zyski mogą być bardzo znaczące, ale ryzyko spadku wartości naszego portfela na skutek niekorzystnych zmian na rynku walutowym będzie równie wysokie. Inwestując w ten sposób trzeba więc wykazać się wysoką odpornością na ryzyko walutowe, które zwłaszcza obecnie na polskim rynku w krótkim okresie może okazać się dla wielu inwestorów zbyt duże. II. Jak inwestować Inwestycja w walutę Jedną z najistotniejszych decyzji dotyczących inwestowania w fundusze PDZ jest wybór waluty, za którą chcemy nabyć jednostki uczestnictwa takiego funduszu. Jeżeli naszym zamiarem jest chęć osiągnięcia zysków z wahań kursowych, a więc jeżeli lokując posiadane środki świadomie inwestujemy w walutę (euro, dolara), wówczas będziemy nabywać jednostki funduszy PDZ za złotówki. Taka strategia może przynieść znakomite rezultaty w sytuacji, kiedy dochodzi do osłabienia naszej waluty względem walut obcych (umocnienia euro lub dolara wobec złotego), czego najlepszym dowodem są wyniki inwestycyjne funduszy inwestujących w papiery dłużne denominowane w euro w ostatnich 12 miesiącach (tabela 1). W tym okresie aprecjacja euro względem złotego wyniosła ponad 13 procent, co znalazło odzwierciedlenie w znakomitych rezultatach funduszy DWS Polska Euroobligacji i Skarbiec-Euro Obligacja (stopy zwrotu na poziomie 15,35% i 14,36%). Również ostatnie półrocze okazało się korzystne dla uczestników tych funduszy umocnienie euro w stosunku do złotego o 5,6% sprawiło, iż cztery spośród pięciu funkcjonujących w tym okresie funduszy 4
5 inwestujących w instrumenty dłużne denominowane w euro zapewniły ponad pięcioprocentową stopę zwrotu. Nie należy jednak zapominać, iż inwestując w fundusze PDZ w złotówkach wystawiamy się na ryzyko kursowe, co w przypadku umocnienia złotego względem walut obcych (osłabienia euro lub dolara w stosunku do złotego) może obrócić się przeciw nam. Najboleśniej przekonali się o tym uczestnicy funduszy PDZ inwestujących w papiery dłużne denominowane w dolarach w czwartym kwartale ubiegłego roku, kiedy to sześcioprocentowa deprecjacja amerykańskiej waluty wobec złotego spowodowała kilkuprocentowe spadki wartości jednostek większości tych funduszy (tabela 2). Z podobną sytuacją mieliśmy do czynienia w drugim kwartale 2003 roku, przy czym skala deprecjacji dolara względem złotego była wówczas mniejsza (niecałe cztery procent). W odróżnieniu od czwartego kwartału 2003 r., konsekwencje tej sytuacji okazały się stosunkowo łagodne, gdyż tylko jeden z funduszy zakończył kwartał stratą. W przypadku pozostałych umocnienie złotego względem dolara zniwelowało jedynie pokaźne zyski, jakie podmioty te osiągnęły w amerykańskiej walucie. Reasumując, najlepszymi inwestycjami złotowymi minionych sześciu miesięcy na rynku funduszy PDZ (ze względu na stosunkowo krótki staż tych podmiotów ten właśnie okres wydaje się najlepszym do porównania osiągniętych przez nie rezultatów) były fundusze Pioneer Obligacji Dolarowych Plus (w przypadku funduszy dolarowych ) oraz fundusze DWS Euroobligacji i Pioneer Obligacji Europejskich Plus (w przypadku funduszy europejskich ). Inwestycja w walucie Drugim sposobem inwestowania w fundusze PDZ jest nabywanie ich jednostek w euro lub dolarach i umarzanie w tej samej walucie. Wówczas nie zagraża nam ekspozycja na ryzyko kursowe, co generalnie czyni taką lokatę znacznie bezpieczniejszą, ale też potencjalnie znacznie mniej zyskowną. Wystarczy bowiem powiedzieć, iż pomijając fundusz Pioneer Obligacji Dolarowych Plus (którego wyniki z racji charakteru dokonywanych lokat istotnie odbiegają na plus od reszty funduszy), żaden z pozostałych funduszy funkcjonujących na rynku przez minione sześć miesięcy nie zyskał na wartości więcej niż 3 procent (tabela 1). Jednak jeśli porównamy te wyniki z oprocentowaniem półrocznych depozytów w euro (1,0%) i dolarach (0,3%), wyraźnie widać która z form oszczędzania w walucie jest atrakcyjniejsza. Z uwagi na brak ryzyka kursowego strategia ta cechuje się natomiast znacznie mniejszym ryzykiem inwestycyjnym, o czym świadczy fakt, iż jedynie w dwóch przypadkach fundusze PDZ zakończyły jeden z pięciu ostatnich kwartałów stratą przekraczającą 1 procent. Spadki wycen jednostek wycenianych w euro lub dolarach mogą się oczywiście zdarzać, zwłaszcza w krótkim okresie, czego najlepszym przykładem są rezultaty funduszy za okres minionego miesiąca (tabela 1). Jest to jednak naturalna cecha wszystkich funduszy inwestujących w papiery dłużne (niezależnie od tego czy inwestują w instrumenty denominowane w złotych, czy w walucie obcej), będąca przede wszystkim konsekwencją ryzyka związanego z wrażliwością kursów papierów dłużnych na zmiany rynkowych stóp procentowych. Ponieważ jednak nie wszyscy inwestorzy są w stanie zaakceptować nawet krótkotrwałe spadki wartości jednostek uczestnictwa (o czym dobitnie przekonaliśmy się w drugiej połowie ubiegłego roku w przypadku krajowych funduszy papierów dłużnych), trzeba wyraźnie podkreślić, iż inwestycja w fundusze PDZ w walucie nie eliminuje całkowicie ryzyka poniesienia straty, a w związku z tym nie może być w stu procentach alternatywą wobec walutowych depozytów bankowych. W przypadku inwestycji dokonywanych w euro lub dolarach najwyższe stopy zwrotu w minionych sześciu miesiącach osiągnęły (podobnie jak w inwestycjach złotówkowych ) fundusze Pioneer Obligacji Dolarowych Plus (w przypadku funduszy dolarowych ) oraz fundusze Pioneer Obligacji Europejskich Plus i DWS Polska Euroobligacji (w przypadku funduszy europejskich ). 5
6 Tabela 1. Wyniki inwestycyjne funduszy zagranicznych papierów dłużnych (stan na r.) Fundusz Stopa zwrotu (%) za okres minionego: miesiąca półrocza roku Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w USD PLN USD PLN USD PLN USD 1. Pioneer Obligacji Dolarowych Plus 0,99-1,31 7,49 5,18 16,52 15,52 2. Pioneer Obligacji Dolarowych 0,61-1,64 5,13 2,87 6,75 5,80 3. CA IB Dolarowych Obligacji - 0,51-2,77 2,81 0,59 * * 4. Millennium Dolarowa Lokata 2,35 0,00 2,41 0,19 * * 5. Skarbiec Dolarowa Obligacja 1,48-0,82 1,98-0,22 2,53 1,64 6. DWS USD Obligacji 0,70-1,59 * * * * USD/PLN 4,52 3,26 2,07 Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w euro PLN euro PLN euro PLN euro 1. DWS Polska Euroobligacji - 0,77-0,34 7,05 2,13 15,35 3,09 2. Pioneer Obligacji Europejskich Plus - 1,17-0,77 7,05 2,14 * * 3. Arka Obligacji Europejskich 0,11 0,54 6,72 1,81 * * 4. Skarbiec-Euro Obligacja - 0,46-0,03 5,44 0,59 14,36 * 5. CA IB Europejskich Obligacji - 0,95-0,52 4,38-0,42 * * euro/pln 1,56 5,59 13,39 * - brak danych, gdyż fundusz w danym okresie nie funkcjonował, nie prowadził obecnej polityki inwestycyjnej lub nie wyceniał swoich jednostek w walucie obcej. Tabela 2. Wyniki inwestycyjne funduszy PDZ w ostatnich pięciu kwartałach. Stopa zwrotu (%) za okres: Fundusz I Q 2003 II Q 2003 III Q 2003 IV Q 2003 I Q 2004 Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w USD PLN USD PLN USD PLN USD PLN USD PLN USD Pioneer Obligacji Dolarowych Plus 11,25 4,75 3,34 7,08 3,38 1,86-0,79 5,32 5,74 2,37 Pioneer Obligacji Dolarowych 7,78 1,50 0,14 3,74 1,11-0,38-4,24 1,71 5,55 2,15 CA IB Dolarowych Obligacji * * * * * * - 6,34-0,58 5,51 2,16 Millennium Dolarowa Lokata * * * * * * - 5,69 0,11 3,41 0,11 Skarbiec Dolarowa Obligacja 5,77-0,38-0,49 3,05 0,68-0,78-6,01-0,23 3,57 0,28 DWS USD Obligacji * * * * * * * * * * USD/PLN 5,53-3,82 2,14-6,02 3,76 Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w euro PLN euro PLN euro PLN euro PLN euro PLN Euro DWS Polska Euroobligacji 8,03-1,12 5,79 2,97 1,20-0,15 3,43 0,12 2,97 2,15 Pioneer Obligacji Europejskich Plus * * * * 1,29 0,00 3,34 0,00 2,97 2,12 Arka Obligacji Europejskich * * * * * * 4,53 1,19 1,87 1,06 Skarbiec-Euro Obligacja 11,38 * 4,89 * 1,39 * 3,39 0,08 1,41 0,59 CA IB Europejskich Obligacji * * * * * * 0,98-2,25 2,73 1,91 euro/pln 9,58 1,18 4,18 1,58 0,60 * - brak danych, gdyż fundusz w danym okresie nie funkcjonował, nie prowadził obecnej polityki inwestycyjnej lub nie wyceniał swoich jednostek w walucie obcej. Polityka inwestycyjna Drugim czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę inwestując w fundusze PDZ jest charakter prowadzonej przez nie polityki inwestycyjnej. Polityka ta w istotnym stopniu determinuje osiągane 6
7 przez fundusze stopy zwrotu oraz ryzyko inwestycyjne. To zagadnienie można rozpatrzyć przede wszystkim pod kątem ekspozycji funduszy na ryzyko stopy procentowej i ryzyko kredytowe. Ocenę ryzyka stopy procentowej, czyli wrażliwości kursów instrumentów dłużnych wchodzących w skład portfela inwestycyjnego na zmiany rynkowych stóp procentowych, dokonuje się analizując jego zmodyfikowany średni okres do wykupu (modified duration). Ponieważ jednak nie wszystkie fundusze szczegółowo charakteryzują skład swojego portfela, ocena na tej podstawie jest praktycznie niemożliwa. Można natomiast ocenić ryzyko stóp procentowych w oparciu o analizę zmian wycen jednostek funduszy w dolarach lub euro. W przypadku trzech podmiotów: CA IB Dolarowych Obligacji, Pioneera Obligacji Dolarowych, a zwłaszcza Pioneera Obligacji Dolarowych Plus wahania wartości jednostek są stosunkowo duże, co może świadczyć o ich dużej wrażliwości na ryzyko zmian stóp. Osiągane przez nie wysokie stopy zwrotu (zwłaszcza w sytuacji, gdy długoterminowe rynkowe stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych i krajach strefy euro znajdują się obecnie na poziomie nieco powyżej 4 procent, a krótkoterminowe odpowiednio nieco powyżej 1 procenta i nieco powyżej 2 procent) nie byłyby więc możliwe bez dodatkowego dużego ryzyka, jakie ponoszą zarządzający tymi funduszami, na co wskazują także ich stosunkowo wysokie straty w minionym miesiącu (por. tabela 1). W pozostałych funduszach wahania jednostek są znacznie mniejsze, co świadczy o zdecydowanie niższym poziomie ryzyka stopy procentowej, zbliżającym te podmioty do funduszy rynku pieniężnego. Analizę ryzyka kredytowego funduszy PDZ można teoretycznie przeprowadzić w oparciu o analizę struktury ich portfeli inwestycyjnych według emitenta. Informacje zawarte w sprawozdaniach finansowych pozwalają jednak tylko na ogólną orientację w tej dziedzinie (można np. wyróżnić wśród lokat funduszy papiery dłużne skarbowe, korporacyjne, komunalne i nieokreślone, tak jak zostało to przedstawione w tabeli 3), nie można natomiast na ich podstawie dokonać podziału lokat na papiery posiadające i nie posiadające ratingu inwestycyjnego. W tym przypadku pozostaje jedynie zdać się na deklaracje zapisane w statutach, według których funduszami o najwyższym ryzyku kredytowym (inwestującymi głównie w instrumenty o ratingu inwestycyjnym) są Pioneer Obligacji Dolarowych Plus i Pioneer Obligacji Europejskich Plus. Tabela 3. Struktura portfela dłużnego funduszy PDZ według emitenta (stan na r.). Udział (%) w aktywach netto papierów dłużnych: Fundusz skarbowych korporacyjnych komunalnych nieokreślonych Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w USD Pioneer Obligacji Dolarowych - 40,87-50,26 Pioneer Obligacji Dolarowych Plus - 94, Skarbiec Dolarowa Obligacja - 10,75-62,53 Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w euro DWS Polska Euroobligacji 26,39 59,29 2,57 6,46 Pioneer Obligacji Europejskich Plus - 54,83-1,10 Skarbiec-Euro Obligacja 0,20 0,89 0,80 52,07 Pozostałe fundusze nie przedstawiły sprawozdania finansowego na dzień 30 czerwca 2003 r. Warto wreszcie przyjrzeć się strukturze walutowej dokonywanych inwestycji i ocenić jak ma się ona do deklaracji statutowych. Jak widać w tabeli 4, jedynie w przypadku funduszy dolarowych Pioneera udział papierów dłużnych denominowanych w dominującej walucie przekraczał w połowie 2003 roku 90 procent. W funduszach Skarbiec-Dolarowa Obligacja i DWS Polska Euroobligacji udział ten (odpowiednio dolara i euro) nieznacznie przekraczał 70 procent, a w funduszach Pioneer Obligacji Europejskich Plus i Skarbiec-Euro Obligacja był tylko nieco wyższy niż 50 procent. Nie 7
8 wszystkie fundusze PDZ były więc w połowie ubiegłego roku stricte funduszami zagranicznych papierów dłużnych, co oczywiście wpływało na poziom ryzyka kursowego związanego z inwestycją w ich jednostki (w funduszach o większym udziale w aktywach papierów dłużnych denominowanych w walutach obcych ryzyko kursowe przy inwestycjach złotowych było większe). Tabela 4. Struktura portfela dłużnego funduszy PDZ według waluty (stan na r.). Udział (%) w aktywach netto papierów dłużnych denominowanych w: Fundusz USD euro PLN innych Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w USD Pioneer Obligacji Dolarowych 91, Pioneer Obligacji Dolarowych Plus 94, Skarbiec Dolarowa Obligacja 73, Fundusze inwestujące w papiery dłużne denominowane w euro DWS Polska Euroobligacji - 74,69 18,54 1,48 Pioneer Obligacji Europejskich Plus 1,10 54, Skarbiec-Euro Obligacja - 52,54 0,20 1,22 Pozostałe fundusze nie przedstawiły sprawozdania finansowego na dzień 30 czerwca 2003 r. Tomasz Miziołek Analizy Online tm@analizy.pl Spółka Analizy Online jest niezależną firmą analityczną zajmującą się monitoringiem rynku polskich i zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych oraz analizą rynku polskich papierów dłużnych. W zakres analiz rynku funduszy wchodzą między innymi rankingi funduszy, ocena efektywności działań zarządzających oraz analiza ich wpływu na polski rynek finansowy. Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym zgodnie z najlepszą wiedzą i starannością autorów. Dane wykorzystane przy tworzeniu opracowania pochodzą ze źródeł uważanych przez firmę Analizy Online Sp. z o.o. za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one kompletne i odzwierciedlają stan faktyczny. Opinie zawarte w niniejszym opracowaniu częściowo bazują na wartościach szacunkowych, wyznaczanych zgodnie z metodologią stosowaną przez Analizy Online Sp. z o.o., które mogą odbiegać od danych rzeczywistych. Spółka Analizy Online Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane wykorzystaniem opinii i informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejsze opracowanie jest przeznaczone do wyłącznego, własnego użytku Klientów spółki Analizy Online Sp. z o.o., którzy otrzymali je bezpośrednio od spółki Analizy Online Sp. z o.o. Publikowanie niniejszego opracowania w prasie, internecie i innych środkach masowego przekazu w całości bądź w części, jak również przytaczanie zawartych w nim opinii wymaga pisemnej zgody spółki Analizy Online Sp. z o.o. 8
Materiał opublikowany w Rzeczpospolitej z 22 kwietnia 2004 roku. Fundusze zagranicznych papierów dłużnych
Materiał opublikowany w Rzeczpospolitej z 22 kwietnia 2004 roku Fundusze zagranicznych papierów dłużnych Polski rynek funduszy inwestycyjnych, oprócz standardowych produktów obejmujących fundusze pieniężne,
Bardziej szczegółowoSubfundusz Obligacji Korporacyjnych
Protokół zmian z dnia 17 kwietnia 2013 r. w Prospekcie Informacyjnym Millennium Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (z wydzielonymi subfunduszami) W związku z wymogami zawartymi w 28 ust.
Bardziej szczegółowoRodzaje strategii inwestycyjnych oferowanych przez Firmę Inwestycyjną
Załącznik do Uchwały Zarządu nr 34/2015 z dnia 10 grudnia 2015 r. Załącznik nr 1 do Regulaminu świadczenia usług zarządzania portfelem przez RDM Wealth Management S.A. na rzecz Klienta Detalicznego Rodzaje
Bardziej szczegółowoInformacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 26 sierpnia 2010 roku
Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 26 sierpnia 2010 roku Działając na podstawie 28 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r. w
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r.
OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r. Niniejszym, MCI Capital Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w Warszawie,
Bardziej szczegółowoKBC PARASOL Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (KBC PARASOL FIO)
Wykaz zmian wprowadzonych do prospektu informacyjnego KBC Parasol Funduszu Inwestycyjnego Otwartego w dniu 29 stycznia 2012 r. Strona tytułowa: KBC PARASOL Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (KBC PARASOL
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU UNIOBLIGACJE HIGH YIELD FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO ZAMKNIĘTEGO Z DNIA 23 CZERWCA 2016 R.
OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU UNIOBLIGACJE HIGH YIELD FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO ZAMKNIĘTEGO Z DNIA 23 CZERWCA 2016 R. Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianie
Bardziej szczegółowoNapływ środków do funduszy inwestycyjnych (listopad 2017)
FUNDUSZE INWESTYCYJNE y Napływ środków do funduszy inwestycyjnych (listopad 217) Listopad był jednym z najlepszych miesięcy pod względem tegorocznego bilansu sprzedaży. Według naszych szacunków saldo wpłat
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o zmianach wprowadzonych do prospektu informacyjnego: KBC Parasol Fundusz Inwestycyjny Otwarty w dniu 10 stycznia 2017 r.
Ogłoszenie o zmianach wprowadzonych do prospektu informacyjnego: KBC Parasol Fundusz Inwestycyjny Otwarty w dniu 10 stycznia 2017 r. 1. Na stronie tytułowej: 1) lista subfunduszy otrzymuje następujące
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO
Warszawa, dnia 27 lutego 2017 r. OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Money Makers Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółką Akcyjną z siedzibą w Warszawie
Bardziej szczegółowoOKRESOWA INFORMACJA DLA INWESTORA
OKRESOWA INFORMACJA DLA INWESTORA Skarbiec - JPMorgan Asset Management Funds Polska Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty Niniejszy dokument Okresowa Informacja dla Inwestora Skarbiec - JPMorgan
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych (sierpień 2018)
FUNDUSZE INWESTYCYJNE ZWIĘKSZAMY WARTOŚĆ INFORMACJI Ranking funduszy inwestycyjnych (sierpień 2018) września W sierpniowym Rankingu Analiz Online nadaliśmy 380 ocen funduszom inwestycyjnym w horyzoncie
Bardziej szczegółowoOPIS FUNDUSZY OF/ULS2/1/2014
OPIS FUNDUSZY OF/ULS2/1/2014 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 3 ROZDZIAŁ 2. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK PORTFEL DŁUŻNY 3 ROZDZIAŁ 3. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK PORTFEL
Bardziej szczegółowoING Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza zmiany w Statutach:
ING Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza zmiany w Statutach: ING Funduszu Inwestycyjnego Otwartego Obligacji Dolarowych ING Funduszu Inwestycyjnego Otwartego Obligacji Euro Poniższe zmiany
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoUczestnicy funduszy notowali zyski niemal wyłącznie dzięki osłabieniu złotego. Ale tylko
Uczestnicy funduszy notowali zyski niemal wyłącznie dzięki osłabieniu złotego. Ale tylko niektórzy. Większość w maju straciła. Uczestnicy funduszy zyski notowali niemal wyłącznie dzięki osłabieniu złotego.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Opis funduszy OF/ULS2/1/2015. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Dłużny...3. UFK Portfel Konserwatywny...
Opis funduszy Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/1/2015 Rozdział 1. Rozdział 2. Rozdział 3. Rozdział 4. Rozdział 5. Rozdział 6. Rozdział 7. Rozdział 8. Rozdział 9. Rozdział 10. Postanowienia ogólne...3
Bardziej szczegółowoOPIS FUNDUSZY OF/ULM3/1/2013
OPIS FUNDUSZY OF/ULM3/1/2013 Spis treści Opis Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego ING Perspektywa 2020 3 Opis Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego ING Perspektywa 2025 6 Opis Ubezpieczeniowego Funduszu
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
Załącznik nr 2 z 2 do Warunków Ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Portfel Obligacj Plus Kod warunków: UB_OGIJ141 REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o zmianie statutu Pioneer Walutowy Funduszu Inwestycyjnego Otwartego
Ogłoszenie o zmianie statutu Pioneer Walutowy Funduszu Inwestycyjnego Otwartego Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, działając na podstawie art. 4 ustawy
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANACH PROSPEKTU INFORMACYJNEGO COMMERCIAL UNION SPECJALISTYCZNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY OTWARTY, z dnia 14 stycznia 2009 r.
OGŁOSZENIE O ZMIANACH PROSPEKTU INFORMACYJNEGO COMMERCIAL UNION SPECJALISTYCZNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY OTWARTY, z dnia 14 stycznia 2009 r. Na podstawie 28 ust. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 listopada
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
Załącznik nr 2 z 2 do Warunków Ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Obligacje Korporacyjne Plus Kod warunków: UB_OGIJ129 REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE
Bardziej szczegółowoPioneer Pekao Investments Śniadanie prasowe
Pioneer Pekao Investments Śniadanie prasowe Warszawa, 06 maja 2010 r. Agenda Wyniki sprzedażowe Pioneer Pekao TFI Rynek obligacji nieskarbowych Odpowiedź Pioneer Pekao TFI nowe produkty Strona 2 Wyniki
Bardziej szczegółowoNajlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary.
Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary. Dla posiadaczy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lipiec był udany. Najlepiej wypadły fundusze akcji, zwłaszcza te koncentrujące
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU SKARBIEC FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Z DNIA 26 LISTOPADA 2013 R.
OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU SKARBIEC FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Z DNIA 26 LISTOPADA 2013 R. Niniejszym, SKARBIEC Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., na podstawie art. 24 ust. 5 i ust. 8 ustawy
Bardziej szczegółowoOPIS FUNDUSZY OF/ULM4/1/2012
OPIS FUNDUSZY OF/ULM4/1/2012 Spis treści Opis Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego ING Perspektywa 2020 3 Opis Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego ING Perspektywa 2025 6 Opis Ubezpieczeniowego Funduszu
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/1/2015
Opis funduszy Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne...3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Akcji...3 Rozdział 3. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Stabilnego Wzrostu...4
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE Z DNIA 23 GRUDNIA 2015 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO
OGŁOSZENIE Z DNIA 23 GRUDNIA 2015 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianie
Bardziej szczegółowoInformacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 6 stycznia 2010 roku
Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 6 stycznia 2010 roku Działając na podstawie 28 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r. w
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku funduszy zrównoważonych
www.analizy.pl 29-01-2004 Tekst ukazał się 29 stycznia 2004 roku w dzienniku Rzeczpospolita w dodatku Moje Pieniądze Analiza rynku funduszy zrównoważonych Poprawa koniunktury giełdowej w ubiegłym roku
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH3
Załącznik nr 2 z 2 do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia indywidualnego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH3 Kod OWU: UB_OLIJ143
Bardziej szczegółowo1. Na stronie tytułowej dodaje się datę bieżącej aktualizacji: 04 października 2013r.
Protokół zmian z dnia 27 września 2013 r. w Prospekcie Informacyjnym Millennium Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (z wydzielonymi subfunduszami) W związku z wymogami zawartymi w 28 ust.
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/3/2017
Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.
Bardziej szczegółowoBZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. pl. Wolności 16, Poznań telefon: (+48) fax: (+48)
BZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. pl. Wolności 16, 61-739 Poznań telefon: (+48) 61 855 73 22 fax: (+48) 61 855 73 21 Poznań, dnia 28 maja 2011 roku BZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja funduszy inwestycyjnych
Klasyfikacja funduszy inwestycyjnych Klasyfikacja funduszy inwestycyjnych opiera się na deklaracjach składanych przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Kryterium decydującym o zaliczeniu do danej kategorii
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE Z DNIA 05 lipca 2016 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO
OGŁOSZENIE Z DNIA 05 lipca 2016 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianie
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych (luty 2019)
7 marca 2019 Ranking funduszy inwestycyjnych (luty 2019) W lutowym Rankingu Funduszy Analiz Online nadaliśmy oceny 415 funduszom inwestycyjnym w horyzoncie 12-miesięcznym, z czego 323 fundusze miały wystarczająco
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/2/2016
Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK portfel Dłużny... 3 Rozdział 3. Polityka
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoREGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH
REGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH (kod: RE EFII UKO/2018/01/01) oferowanych w ramach umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym zawartych na podstawie ogólnych
Bardziej szczegółowoOPIS FUNDUSZY OF/1/2014
OPIS FUNDUSZY OF/1/2014 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 3 ROZDZIAŁ 2. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK ING AKCJI 3 ROZDZIAŁ 3. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK ING STABILNEGO
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/1/2016
Opis funduszy Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne...3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Akcji...3 Rozdział 3. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Stabilnego Wzrostu...4
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
Załącznik nr 2 z 2 do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia indywidualnego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH Kod OWU: UB_OLIJ101
Bardziej szczegółowoNazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
Załącznik nr 2 z 2 do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia indywidualnego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH Kod OWU: UB_OLIJ101
Bardziej szczegółowoZałącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja
Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja Masz zamiar kupić produkt, który nie jest prosty i który może być trudny w zrozumieniu Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/1/2017
Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.
Bardziej szczegółowoCel inwestycyjny Funduszy jest realizowany poprzez lokowanie w kategorie lokat wskazane w 2 i 3.
REGULAMINY UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH (stan na dzień 1 lipca 2019 r.) Regulamin lokowania środków Funduszu: UFK Compensa 2025, UFK Compensa 2030, UFK Compensa 2035, UFK Compensa 2040, UFK
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja funduszy inwestycyjnych Analiz Online
Wersja z 31 lipca 2010 r. Jedynym kryterium podziału funduszy inwestycyjnych na grupy jest ich polityka inwestycyjna. Oznacza to, że zarówno fundusze inwestycyjne otwarte, jak i fundusze inwestycyjne zamknięte
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH
Załącznik nr 2 z 2 do Warunków Ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Kod warunków: UB_OGIJ129 REGULAMIN FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH Kod
Bardziej szczegółowoW kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej.
W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej. W kwietniu wśród funduszy przynoszących największe zyski najwięcej było tych inwestujących w Polsce.
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych (wrzesień 2018)
FUNDUSZE INWESTYCYJNE ZWIĘKSZAMY WARTOŚĆ INFORMACJI Ranking funduszy inwestycyjnych (wrzesień 2018) października We wrześniowym Rankingu Analiz Online nadaliśmy oceny 396 funduszom inwestycyjnym w horyzoncie
Bardziej szczegółowoNazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje
Bardziej szczegółowoProtokół zmian Statutu Millennium Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego z dnia 09 stycznia 2013 roku.
Protokół zmian Statutu Millennium Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego z dnia 09 stycznia 2013 roku. Millennium Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna informuje o zmianach w
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o zmianach statutu KBC BETA Dywidendowy Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego z dnia 2 maja 2016 r.
Ogłoszenie o zmianach statutu KBC BETA Dywidendowy Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego z dnia 2 maja 2016 r. KBC Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. działające jako organ KBC BETA
Bardziej szczegółowoUFK SELEKTYWNY. Fundusz Inwestycyjny: ALTUS Absolutnej Stopy Zwrotu Fundusz Inwestycyjny Zamknięty GlobAl
UFK SELEKTYWNY UFK Selektywny to aktywnie zarządzany poprzez Trigon Dom Maklerski S.A. Ubezpieczeniowy Fundusz Kapitałowy, którego aktywa mogą stanowić Certyfikaty Inwestycyjne ośmiu Funduszy Inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoUbezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe
Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe Opis Ubezpieczeniowych Funduszy Kapitałowych Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe funkcjonujące w ramach indywidualnych i grupowych ubezpieczeń na życie proponowanych
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Z DNIA 11 LIPCA 2013 R.
OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Z DNIA 11 LIPCA 2013 R. Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianach
Bardziej szczegółowoUFK SELEKTYWNY. Fundusz Inwestycyjny: AXA Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Globalnych Obligacji
UFK SELEKTYWNY UFK Selektywny to aktywnie zarządzany poprzez Trigon Dom Maklerski S.A. Ubezpieczeniowy Fundusz Kapitałowy, którego aktywa mogą stanowić Certyfikaty Inwestycyjne ośmiu Funduszy Inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o zmianie statutu Noble Funds Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty
21 sierpnia 2019 r. Ogłoszenie o zmianie statutu Noble Funds Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty Noble Funds Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w Warszawie, działając na podstawie
Bardziej szczegółowoPioneer Lokacyjny FIO Nowy produkt na rynku funduszy inwestycyjnych
Pioneer Lokacyjny FIO Nowy produkt na rynku funduszy inwestycyjnych Od 26 sierpnia 2005 roku można nabywać jednostki uczestnictwa nowego funduszu inwestycyjnego Pioneer Lokacyjny FIO. Zebrane aktywa lokuje
Bardziej szczegółowoZASADY WYCENY AKTYWÓW FUNDUSZU WPROWADZONE ZE WZGLĘDU NA ZMIANĘ NORM PRAWNYCH. Wycena aktywów Funduszu, ustalenie zobowiązań i wyniku z operacji
ZASADY WYCENY AKTYWÓW FUNDUSZU WPROWADZONE ZE WZGLĘDU NA ZMIANĘ NORM PRAWNYCH Wycena aktywów Funduszu, ustalenie zobowiązań i wyniku z operacji 1. Wycena Aktywów Funduszu oraz ustalenie Wartości Aktywów
Bardziej szczegółowoOgłoszenie z dnia 21 grudnia 2018 roku o zmianach Statutu Superfund Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty
SUPERFUND Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA Ul. Dzielna 60, 01 029 Warszawa Infolinia: 0 801 588 188 Tel. 22 556 88 60, Fax. 22 556 88 80 superfundtfi@superfund.com www.superfund.pl Ogłoszenie z dnia
Bardziej szczegółowoInformacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku
Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku Działając na podstawie 28 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r. w
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych i emerytalnych lipiec 2002
Ranking funduszy inwestycyjnych i emerytalnych lipiec 2002 W lipcu, grono funduszy działających w oparciu o niezmienioną politykę inwestycyjną przez ostatnie trzy lata powiększyło się o kolejne 3 podmioty.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH BĘDĄCYCH PORTFELAMI MODELOWYMI III (kod: REPMIII UKO/2018/01/01) POSTANOWIENIA OGÓLNE 1
REGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH BĘDĄCYCH PORTFELAMI MODELOWYMI III (kod: REPMIII UKO/2018/01/01) POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Niniejszy Regulamin Ubezpieczeniowych Funduszy Kapitałowych
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych (grudzień 2018)
7 stycznia 2019 Ranking funduszy inwestycyjnych (grudzień 2018) W grudniowym Rankingu Analiz Online nadaliśmy oceny 404 funduszom inwestycyjnym w horyzoncie 12-miesięcznym, z czego 318 miało wystarczająco
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO
2 września 2016 r. OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Money Makers Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, działając
Bardziej szczegółowoSprawozdanie Finansowe Subfunduszu SKOK Fundusz Funduszy za okres od 1 stycznia 2010 do 13 lipca 2010 roku. Noty objaśniające
Noty objaśniające Nota-1 Polityka Rachunkowości Subfunduszu Sprawozdanie finansowe Subfunduszu na dzień 13 lipca 2010 roku zostało sporządzone na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości z dnia 29 września
Bardziej szczegółowoPioneer Pieniężny Plus Spokojna przystań
Pioneer Pieniężny Plus Spokojna przystań Spokojna przystań Pioneer Pieniężny Plus to nowy subfundusz wydzielony w ramach funduszu parasolowego Pioneer FIO. Z punktu widzenia potencjalnych zysków oraz ryzyka
Bardziej szczegółowoZałącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant B
Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017 Ogólne informacje o dokumencie Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant B Masz zamiar kupić produkt, który nie jest
Bardziej szczegółowo1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa:
1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa: akcje, obligacje i bony skarbowe 3,92% 6 prawa poboru 0,00% 0 jednostki uczestnictwa 94,12% 144 dywidendy 1,96% 3 2. W grupie
Bardziej szczegółowoZałącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant A
Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017 Ogólne informacje o dokumencie Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant A Masz zamiar kupić produkt, który nie jest
Bardziej szczegółowoŁączna zainwestowana kwota Łączna składka ubezpieczeniowa 345, , ,39. Koszty w czasie 1 rok 6 lat 12 lat
1. WARTA Akcji Polskich Wskaźnik ryzyka 1 2 3 4 5 6 7 Celem funduszu jest zapewnienie długoterminowego, realnego wzrostu wartości aktywów, poprzez lokaty przede wszystkim w udziałowe papiery wartościowe
Bardziej szczegółowoWykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC Rynków Azjatyckich Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 23 maja 2011 r.
Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC Rynków Azjatyckich Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 23 maja 2011 r. art. 12 ust. 10 Statutu Brzmienie dotychczasowe: 10. W związku z określonym celem
Bardziej szczegółowoREGULAMIN LOKOWANIA ŚRODKÓW FUNDUSZU UFK OPEN LIFE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH6
Załącznik nr 2 z 2 do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia indywidualnego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Kod OWU: UB_OLIJ168 Skorowidz informacji zawartych we wzorcu umownym znajduje
Bardziej szczegółowo1 Regulamin UFK ING Portfel Inwestycyjny Stabilny str 2-3. 2 Regulamin UFK ING Portfel Inwestycyjny Wzrostowy str 4-5
REGULAMINY FUNDUSZY 1 Regulamin UFK ING Portfel Inwestycyjny Stabilny str 2-3 2 Regulamin UFK ING Portfel Inwestycyjny Wzrostowy str 4-5 3 Regulamin UFK ING Akcji str 6-7 4 Regulamin UFK ING (L) Ameryki
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych (sierpień 2017)
FUNDUSZE INWESTYCYJNE ZWIĘKSZAMY WARTOŚĆ INFORMACJI Ranking funduszy inwestycyjnych (sierpień 2017) września W rankingu funduszy inwestycyjnych Analiz Online w sierpniu nadaliśmy 395 ocen od 1a do 5a w
Bardziej szczegółowoRanking funduszy inwestycyjnych wrzesień 2002
Ranking funduszy inwestycyjnych wrzesień 2002 Miesiąc na rynku funduszy fundusze z notą m w u We wrześniu blisko połowa działających na polskim rynku funduszy inwestycyjnych przyniosła inwestorom straty.
Bardziej szczegółowoFundusze 2w1 za czy przeciw?
Open Finance, 12.02.2009 r. Fundusze 2w1 za czy przeciw? Fundusze mieszane zrównoważone i stabilnego wzrostu są najczęściej wybieranym typem funduszy inwestycyjnych w naszym kraju. Alternatywą dla nich
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Regulaminu świadczenia usług zarządzania portfelami Rodzaje oferowanych strategii inwestycyjnych
Załącznik do Uchwały Zarządu nr 11 /2019 z dnia 18 czerwca Załącznik nr 1 do Regulaminu świadczenia usług zarządzania portfelami Rodzaje oferowanych strategii inwestycyjnych 1 Załącznik do Uchwały Zarządu
Bardziej szczegółowoPolskie Fundusze Akcyjne* Fundusze Polskie* Fundusze Zagraniczne Strategia Total Return*
Informacja o zmianach danych objętych skrótem prospektu informacyjnego dokonanych w dniu 23 października 2012 roku Działając na podstawie 28 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r.
Bardziej szczegółowo2. Połączone zestawienie lokat według stanu na dzień 31 grudnia 2018 roku wykazujące składniki lokat Funduszu w wysokości tys. zł.
Santander TFI S.A. z siedzibą w Poznaniu, Pl. Władysława Andersa 5, 61-894 Poznań, zarejestrowane w Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, Wydział VIII Gospodarczy KRS pod nr. 0000001132,
Bardziej szczegółowoPROSPEKT INFORMACYJNY
PROSPEKT INFORMACYJNY KBC ALFA Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (KBC ALFA SFIO) utworzonego i zarządzanego przez: KBC Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna ul. Chmielna
Bardziej szczegółowoŁączna zainwestowana kwota Łączna składka ubezpieczeniowa 352, , ,00. Koszty w czasie 1 rok 6 lat 12 lat
1. WARTA Akcji Polskich Wskaźnik ryzyka 1 2 3 4 5 6 7 Celem funduszu jest zapewnienie długoterminowego, realnego wzrostu wartości aktywów, poprzez lokaty przede wszystkim w udziałowe papiery wartościowe
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI DWS POLSKA FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO MIESZANEGO RYNKU PIENIĘŻNEGO
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI DWS POLSKA FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO MIESZANEGO RYNKU PIENIĘŻNEGO za okres sprawozdawczy od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 roku. 1. Zdarzenia istotnie wpływające na działalność
Bardziej szczegółowoREGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH (RUFK/JED/1/2018)
REGULAMIN UBEZPIECZENIOWYCH FUNDUSZY KAPITAŁOWYCH (RUFK/JED/1/2018) Załącznik do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Inwestycyjnego BONUS VIP o numerze od BVIP/J/12/2018. I. DEFINICJE 1. Dzień Roboczy każdy
Bardziej szczegółowoBZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. pl. Wolności 16, 61-739 Poznań telefon: (+48) 61 855 73 22 fax: (+48) 61 855 73 21
BZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. pl. Wolności 16, 61-739 Poznań telefon: (+48) 61 855 73 22 fax: (+48) 61 855 73 21 Poznań, dnia 29 października 2015 roku BZ WBK Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
Bardziej szczegółowo