Rozkład przypadków współpracy ze względu na obszary wiedzy - wyniki badania przeprowadzonego w Polsce i na Ukrainie

Transkrypt

1 WYDZIAŁ InŜynierii Produkcji Politechnika Warszawska Andrzej Kolasa IV Ogólnopolska konferencja naukowa nt. Międzynarodowa współpraca Państwowych WyŜszych Szkół Zawodowych, Wałbrzych, stycznia 2016 roku

2 Cel projektu: identyfikacja, diagnoza i analiza uwarunkowań współpracy uczelni polskich i ukraińskich w zakresie wykraczającym poza obszar związany z wymianą studentów. Przeanalizowano i porównano systemy szkolnictwa wyŝszego w Polsce i na Ukrainie oraz przeprowadzono badania warunków współpracy uczelni polskich i ukraińskich. W badaniu udział wzięło 43 uczelnie z Polski i 47 uczelni z Ukrainy. Badania w znacznej części miały charakter ankietowy. Ankiety dotyczyły następujących informacji: obszarów współpracy, zaangaŝowania pracowników akademickich i studentów, form współpracy, finansowania, barier, czynników sprzyjających współpracy

3 Rozkład przypadków współpracy ze względu na obszary wiedzy - wyniki badania przeprowadzonego w Polsce i na Ukrainie Obszar wiedzy W Polsce Na Ukrainie Nauki humanistyczne 20 8 Nauki społeczne Nauki ścisłe 12 5 Nauki przyrodnicze 10 8 Nauki techniczne Nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne 6 3 Nauki medyczne, o zdrowiu i o kulturze fizycznej 11 0 Nauki o sztuce 4 3

4 Podmioty odpowiedzialne za inicjowanie współpracy po stronie polskiej i ukraińskiej w opinii polskich i (ukraińskich) respondentów Podmiot Współdziałające z uczelniami inne instytucje, np. fundacje Ministerstwo odpowiedzialne za szkolnictwo wyŝsze i naukę W Polsce Na Ukrainie 1 (6) 1 (4) 2 (3) 2 (2) Inni partnerzy w konsorcjum 0 (4) 2 (1) Studenci 3 (0) 2 (3) Władze uczelni 26 (29) 26 (36) Wydział/Instytut 30 (22) 26 (25) Pracownicy naukowo-badawczy z Polski 48 (34) 42 (36)

5 Formy współpracy uczelni polskich i ukraińskich wskazane przez respondentów polskich i (ukraińskich) Forma współpracy Liczba wskazań Wspólne organizowanie seminariów i konferencji 53 (34) Wspólne publikacje 50 (35) Prowadzenie wspólnych projektów badawczych 38 (26) Prowadzenie wykładów przez profesorów z Polski 32 (19) Wymiana kadry naukowej, w tym doktorantów 29 (17) Goszczenie ukraińskich visiting professor 26 (24) Prowadzenie wykładów przez profesorów z Ukrain 25 (19) Udostępnianie zasobów bibliotecznych 25 (22) Składanie wspólnych aplikacji o granty naukowe 21 (24) Goszczenie polskich visiting professor 20 (27) Udostępnianie unikatowej aparatury naukowej 19 (22) Prowadzenie badań przez Polaków na Ukrainie 14 (10) Next page >

6 Formy współpracy uczelni polskich i ukraińskich wskazane przez respondentów polskich i (ukraińskich) c.d. Forma współpracy Liczba wskazań Promowanie doktorów ukraińskich 9 (11) Prowadzenie badań przez Ukraińców w Polsce 8 (16) Podwójne dyplomy na 1 stopniu studiów 6 (9) Działalność uczelni we wspólnych organizacjach 6 (16) Stypendia naukowe przyznawane przez partnera polskiego 5 (8) Podwójne dyplomy na 2 stopniu studiów 4 (16) Promowanie doktorów polskich 2 (5) Prowadzenie wspólnych jednostek organizacyjnych 1 Stypendia naukowe przyznawane przez partnera ukraińskiego 1 (1)

7 Źródła finansowania współpracy naukowo-badawczej z uczelniami ukraińskimi wg polskich i (ukraińskich) respondentów Źródło finansowania Liczba wskazań Środki własne uczelni polskiej 60 (25) Środki własne uczelni ukraińskiej 50 (30) Środki z budŝetu Polski 13 Granty badawcze pozyskane przez uczelnię polską 11 (5) Środki z budŝetu Ukrainy 7 Środki UE pozyskane wspólnie 7 (4) Środki przekazane przez sponsorów 6 (14) Granty badawcze pozyskane wspólnie przez partnerów polskich i ukraińskich 5 (9) Granty badawcze pozyskane przez uczelnię ukraińską 4 (2) Środki UE pozyskane przez uczelnię polską 2 (5) Środki UE pozyskane przez uczelnię ukraińską 0

8 Wnioski: Polscy i ukraińscy uczeni kierują się we współpracy dąŝeniem do przyspieszenia własnego rozwoju naukowego (podejmowanie waŝnych dla obu stron problemów badawczych, wykorzystanie uczonych o wysokiej pozycji i znacznym dorobku i najwyŝszych kompetencjach, wykorzystanie infrastruktury badawczej itp.) Współpraca dobrze wpisuje się w światowe trendy umiędzynarodowiania i integracji nauki i studiów (jakość kształcenia, systemy szkolnictwa wyŝszego, wdraŝanie dobrych praktyk Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego itp.) Szansa dla uczelni ukraińskich na umiędzynarodowienie wyników badań dzięki współpracy z Polską jako krajem UE Uczelnie ukraińskie traktują współpracę z Polską priorytetowo w swojej międzynarodowej działalności akademickiej Współpraca między uczelniami moŝe pokonać bariery porozumienia wynikające ze wspólnej historii (trudne tematy nie wpływają destrukcyjnie na polskoukraińską współpracę naukową, są płaszczyzną do dyskusji i budowy wzajemnego porozumienia) Ułatwienia w nawiązywaniu kontaktów dzięki bliskości kulturowej Polaków i Ukraińców ( słowiańska dusza ) Next page >

9 Wnioski c.d. Przekonanie polskich uczonych o celowości wspierania Ukrainy, jako strategicznego sąsiada, w rozwoju nauki, kształtowaniu kultury akademickiej, budowie demokracji, krzewienia europejskich standardów itp. Współpraca opiera się głównie o kontakty międzyludzkie i umowy międzyuczelniane, rzadziej o inne, bardziej sformalizowane formy ZaangaŜowanie we współpracę osób o silnej pozycji formalnej lub merytorycznej mającej dostęp do róŝnego rodzaju zasobów, którymi wspierają konkretne inicjatywy, promują współpracę itp. Obecność po obu stronach osób o ogromnym doświadczeniu we współpracy polsko-ukraińskiej, dysponują siecią kontaktów, są inicjatorami współpracy itp. Bariery w rozwoju wzajemnej współpracy mają charakter ekonomiczny (brak funduszy), instytucjonalno-organizacyjny i systemowy, natomiast czynnikami sprzyjającymi i wspierającymi są przede wszystkim indywidualne (osobiste) kontakty Problemy finansowe są głównie wynikiem niedostatecznego zainteresowania władz państwowych i samorządowych w obu krajach, a na Ukrainie równieŝ działalnością międzynarodową uczelni (niedocenianie korzyści wynikających ze wspólnych badań, dialogu społecznego, wspierania rozwoju demokracji itp. Next page>

10 Wnioski c.d. Barierą po stronie uczelni ukraińskich są własne uregulowania prawne dotyczące działalności międzynarodowej i aktywności naukowej pracowników. Być moŝe trwająca obecnie reforma szkolnictwa wyŝszego zmieni tą sytuację. Niezbędne są dla rozwoju współpracy rozstrzygnięcia na poziomie państwowym w obu krajach. Dobrym początkiem w tym zakresie jest tworzenie sieci uczelnianych, platform współpracy i wymiany myśli naukowej, realizacja duŝych projektów badawczych, które uzyskują wsparcie ze strony instytucji państwowych. Współpraca międzyuczelniana moŝe mieć istotny wpływ na kształtowanie pozytywnych, szeroko rozumianych relacji między obydwoma krajami.