ANALIZA STANU OBECNEGO I POTRZEB

Transkrypt

1 załącznik 2 KONKURS NA PROJEKT IDENTYFIKACJI WIZUALNEJ CENTRUM KULTURY ZAMEK W POZNANIU ANALIZA STANU OBECNEGO I POTRZEB

2 WSTĘP Centrum Kultury Zamek największa w Poznaniu i jedna z największych w regionie placówek zajmujących się upowszechnianiem kultury znajduje się obecnie w bardzo szczególnym momencie. W 2010 roku obchodziliśmy 100-lecie dawego zamku cesarskiego jednego z najbardziej niezwykłych i spektakularnych obiektów w Poznaniu, który jest naszą siedzibą; obecnie przygotowujemy się do wejścia w nową epokę, do nowego otwarcia, które nastąpi na przełomie listopada i grudnia 2012 roku. To nowe otwarcie wiąże się przede wszystkim z oddaniem do użytku kompleksu nowoczesnych przestrzeni (obejmującego około 1/3 powierzchni obiektu), modernizowanych od ponad dwóch lat dzięki wsparciu funduszy unijnych i miejskich. Ale nowe mają być nie tylko przestrzenie, ale przede wszystkim myślenie o instytucji, która od stycznia 2012 działa pod nowym kierownictwem i która na nowo się definiuje. Najważniejszymi cechami nowego Zamku mają stać się: nowoczesność, otwartość, gotowość do współpracy, przyjazność, przystępność Zamek chce być instytucją publiczną, nie tylko w znaczeniu finansowana z publicznych środków, ale przede wszystkim rozumianą jako funkcjonująca w sferze publicznej, wypełniająca misję publiczną, będąca przestrzenią publicznej debaty, swego rodzaju agorą. To myślenie stoi w opozycji do pierwszych skojarzeń, jakie wywołuje zarówno nasza nazwa (w rozumieniu potocznym), jak i sam budynek obiekt niezwykle monumentalny, jedyny w swoim rodzaju, o fascynującej historii, ale zarazem trudny do zdobycia, onieśmielający, nieprzystępny, niełatwy w nawigacji; przygniatający swoim ogromem. Przestrzeń zamku trudna i spektakularna jest unikatowa z uwagi na wartość stylistyczną i historyczną, co zmusza do zaproponowania rozwiązań nietradycyjnych i przełamujących powszechne sposoby widzenia i myślenia o przestrzeni zabytkowej (zabytkowość zamku posługuje się trzema językami: historyzmem, stylem narodowo-socjalistycznym i modernizmem, a raczej postmodrnizmem kompleksu Sali Wielkiej). Przestrzeń zamku odbierana jest również jako miejsce prestiżowe tak twierdzą i odwiedzający, i artyści współpracujący z instytucją. Co istotne: modernizacja kompleksu Sali Wielkiej toczy się wewnątrz (sama bryła zamku się nie zmieni), stąd tak bardzo ważne jest zewnętrzne zaznaczenie zachodzących zmian i zasygnalizowanie nadejście tego, co nowe w naszej instytucji.

3

4 OTOCZENIE Siedziba Centrum Kultury Zamek budynek dawnego zamku cesarskiego znajduje się w centrum Poznania, u wylotu ul. Święty Marcin. Jest częścią większego założenia Dzielnicy Zamkowej, powstałej na początku XX wieku dla podniesienia rangi Poznania (w budynkach tworzących to założenie dziś znajdują się m.in. Teatr Wielki oraz UAM Collegia Minus i Maius). Kiedyś niezwykle reprezentacyjna, dziś ta część miasta (a przede wszystkim ul. Święty Marcin) ulega stopniowej degradacji zamiera handel wyssany przez wielkie centra handlowe, ubywa mieszkańców, przybywa banków Z drugiej strony w najbliższym sąsiedztwie zamku znajduje się Park Mickiewicza miejsce bardzo lubiane (szczególnie wiosną i latem) przez studentów oraz kolejne budynki akademickie (Collegium Historicum, Akademia Muzyczna). Otoczenie zamku jest hałaśliwe dosłownie (do zamku przylegają dwie szerokie dwupasmowe ulice z ruchem ulicznym o dużym natężeniu al. Niepodległości i Św. Marcin) i metaforycznie (reklamy na Św. Marcinie, a przed samym zamkiem parking ze szlabanem niezachęcającym do wejścia*, budka ochrony parkingu, info-kiosk, pomnik, dwa billboardy). *ta sytuacja być może się zmieni Zamek ogłosił konkurs na zagospodarowanie tej przestrzeni, szczegóły:

5

6

7 BUDYNEK Zamek ostatnia rezydencja monarsza wzniesiona w Europie to potężny neoromański budynek (projekt: Franz Heinrich Schwechten) zbudowany w 1910 roku przez cesarza Wilhelma II. Jego dominantę stanowi wieża (dziś około 30 metrów niższa niż pierwotnie). Gmach składa się z dwóch zasadniczych części: wschodniej, mieszczącej dawne sale reprezentacyjne (obecnie poddawanej gruntownej modernizacji) oraz zachodniej, przeznaczonej pierwotnie na mieszkania rodziny cesarskiej. Na tyłach mieści się niewielki park, Dziedziniec Różany (wzorowany na słynnym Dziedzińcu Lwów w Alhambrze) oraz budynek masztalarni.

8 Podczas II wojny światowej zamek został gruntowanie przebudowany na rezydencję Adolfa Hitlera. W jej trakcie usunięto niemal całkowicie dotychczasowy wystrój wnętrz, zastępując go rozwiązaniami wzorowanymi na zaprojektowanej przez Alberta Speera berlińskiej Nowej Kancelarii Rzeszy. Wtedy też powstało otwierające się trzema arkadami główne wejście (które będzie też po zakończeniu remontu głównym wejściem do zamku). W 1979 roku zamek został wpisany do rejestru zabytków jako wybitny przykład zastosowania w architekturze konsekwentnego historyzmu (od tego czasu jest objęty opieką konserwatorską). Budynek najczęściej opisywany jest jako monumentalny, potężny, zimny, nieprzyjazny, zamknięty, pompatyczny, marmurowy. Wewnątrz jest labiryntem korytarzy, w których łatwo się zgubić. Po zakończeniu przebudowy kompleksu Sali Wielkiej przestrzenie te uzyskają nowoczesny charakter, wciąż jednak będą miały ogromną skalę. Warto zauważyć, że od kilkunastu lat zmienia się nastawienie do obiektu: kiedyś obarczony był negatywnymi skojarzeniami, postrzegany jako element obcy, niemiecki, traktowany jako nielubiany zabytek ; dziś wymieniany jest jako jedna z atrakcji turystycznych Poznania (wielką popularnością cieszą się dzienne i nocne zwiedzania zamku). Fakt, że siedzibą naszej instytucji jest taki właśnie budynek, wpływa i na nasz program (np. projekty typu site specific art), i na nasz wizerunek, na to, jak jesteśmy postrzegani. Jest to z pewnością wartość unikatowa, wyróżniająca. Wprost nawiązuje do niego nazwa naszej instytucji, i logotyp (uproszczony obrys gmachu + nazwa) jeden z niewielu konsekwentnie stosowanych elementów identyfikacji wizualnej.

9

10 Obecnie: miejskie drogowskazy usytuowane w przestrzeni miasta kierują do zamku cesarskiego, wskazując jedynie na obiekt, a nie na instytucję. Do niedawna na samym gmachu nie istniała żadna informacja / tablica z nazwą instytucji (od kilku miesięcy taką funkcję pełni baner usytuowany nad tzw. wejściem B, które po zakończeniu remontu nie będzie głównym wejściem do zamku). Badania przeprowadzone w ub. roku na nasze zlecenie pokazały, że duża część respondentów nie znała nazwy instytucji (podawana była poprzednia nazwa, która funkcjonowała od lat 60. do 90. XX wielu Pałac Kultury lub np. nazwa jednego z naszych najemców Teatru Animacji). Stąd niezwykle ważne jest zewnętrza informacja z nazwą instytucji.

11 Podobnie ważne jest oznaczenia wejść na dwa zamkowe dziedzińce, na których przede wszystkim w okresie letnim Centrum Kultury Zamek organizuje wiele imprez. Sytuację komplikuje fakt, że wejście na Dziedziniec Zamkowy (od al. Niepodległości) jest jednocześnie wejściem do pubu Dubliner, który prowadzi także (niezależnie od Zamku ) działalność koncertową obecnie najbardziej widoczny jest szyld pubu. Wejście na drugi Dziedziniec Dziedziniec Różany nie ma w tej chwili żadnego oznaczenia (stoi przy nim jedynie reklama restauracji Pod Pretekstem, do której wchodzi się właśnie od strony Dziedzińca Różanego). wejście główne od ul. Święty Marcin

12

13

14 Drugą ważną potrzebą jest zewnętrzna informacja o imprezach organizowanych przez CK Zamek. W tej chwili plakaty eksponowane są na trzech stylizowanych słupach ogłoszeniowych usytuowanych przy wejściu na Dziedzińce oraz na rogu ulic Św. Marcin i al. Niepodległości. Informacje wyklejane są także na billboardzie, który znajduje się na ul. Św. Marcin oraz na jednym nośniku typu ciitylight (tuż przy wejściu B). Z dotychczas stosowanych reklam forma najbardziej estetyczną i przystającą do historycznej fasady były różnego rodzaju banery i flagi. Mogą być one jednak stosowane tylko przy dłużej trwających imprezach (np. wystawach). Z uwagi na to, że Zamek organizuje kilkaset imprez rocznie konieczny jest nośnik, który umożliwiałby szybką i tanią wymianę informacji.

15

16 Wnętrze zamku: Zdajemy sobie sprawę, że obecnie najbardziej szwankującym elementem identyfikacji jest system informacji ułatwiającej poruszanie się po tym ogromnym i skomplikowanym gmachu, w którym mieszają się pomieszczenia pełniące różne funkcje (np. biura i sale, w których organizuje się imprezy; przestrzenie użytkowane przez Zamek i naszych najemców itp.). Obecnie: tabliczki na drzwiach są bardzo różne, część z nich ma charakter historyczny. Funkcje drogowskazów pełnią tablice z pianki, przyklejone wprost do ścian z nazwami sal i kierunkami. Różne są oznakowania toalet.

17 O imprezach informują oprawione plakaty formatu B1 umieszczone na sztalugach. Dojście do Galerii Profil oznakowane jest kilkoma stojakami i wielką planszą, dojście do drugiej galerii Galerii Fotografii pf nie jest oznaczone. Brak tablic z rzutami pięter, nazwami sal i informacja typu TU JESTEŚ. Konieczne jest przygotowanie czytelnej wewnętrznej nawigacji (część takich funkcji spełnia ekrany ich rozmieszczenie w załączniku nr 3), która połączy także część zmodernizowaną z częścią historyczną. Niezbędne jest wprowadzenie ujednoliconej informacji z numerami pokojów, oznakowanie toalet, szatni, nazwami sal, drogami ewakuacyjnymi, punktem info, dojściem do kawiarni, księgarni. Z uwagi na to, że w Zamku jednocześnie dzieje się czasami kilkanaście imprez niezbędny jest mobilny system, przeznaczone na informacje o wydarzeniach. Z uwagi na to, że CK Zamek ma podpisaną umowę z Mecenasem (obecnie jest nim Lech Pils), konieczna jest czytelna informacja (i na zewnątrz, i wewnątrz budynku) informująca o tym fakcie. Obecnie taką funkcje spełnia billboard sponsorski oraz roll-upy z logo Mecenasa usytuowane wewnątrz budynku.

18 INSTYTUCJA Centrum Kultury Zamek to nie tylko potężny budynek, ale równie ogromna instytucja organizująca w każdym roku kilkaset imprez. Są to wydarzenia o różnej skali: od kameralnych spotkań czy przeznaczonych dla kilkunastu osób warsztatów po kilkudniowe masowe imprezy, z których korzysta od kilku do kilkunastu tysięcy widzów. Wydarzenia te mają też różny status: część z nich to nasze pomysły i produkcje, część odbywa się na zlecenie Urzędu Miasta, części z nich jesteśmy jedynie współorganizatorami, zdarza się także, że Zamek wynajmuje lub użycza swoje przestrzenie na imprezy kulturalne organizowane przez inne podmioty. To między innymi sprawia, że nasza tożsamość się rozmywa i że nie wszystkie nasze projekty są kojarzone z Centrum Kultury Zamek tak dzieje się przede wszystkim z imprezami, które odbywają się poza naszą siedzibą (np. Jarmark Świętojański organizowany na zlecenie Urzędu Miasta na Starym Rynku czy Ethno Port Poznań Festival, który odbywa się w Starym korycie Warty). Duże imprezy mają też swoją własną silną identyfikację wizualną, osobne strony internetowe (np ). Co istotne: Centrum Kultury Zamek organizuje imprezy ze wszystkich dziedzin sztuki (sztuki wizulane, muzyka, taniec, teatr, film, literatura, warsztaty edukacyjne ), przeznaczone dla bardzo różnorodnej publiczności (od elitarnych wystaw sztuki współczesnej po ludyczne Imieniny Ulicy Święty Marcin), przygotowywane zarówno przez światowej sławy artystów, jak i twórców nieprofesjonalnych. Dotychczas jedynym elementem identyfikującym je z Centrum Kultury Zamek jest umieszczanie na drukach logotypu instytucji. Stąd niezbędne jest wprowadzenie elementów, które wszystkie te projekty wiązałyby silniej z organizatorem Centrum Kultury Zamek. Swoją własną identyfikację (oraz osobne logotypy) mają też obie galerie działające w strukturze CK Zamek Galeria Sztuki Współczesnej Profil oraz Galeria Fotografii pf, a także niektóre pracownie Chór Dziewczęcy Skowronki czy Studio Teatralne Próby. Obecnie, przy takim natłoku imprez, każda z nich realizuje swój własny pomysł na identyfikację. Wszystkie imprezy spina jedynie drukowany program zamku oraz strona internetowa (która do momentu nowego otwarcia musi ulec zmianie i w zakresie porządku treści, i layoutu, który dostosowany zostanie do nowej identyfikacji wizualnej).

19

20

21

22

23

24 DOM DLA INNYCH INSTYTUCJI / FIRM / FUNDACJI Centrum Kultury Zamek jest gospodarzem całego obiektu. Budynek jest także domem dla kilkudziesięciu instytucji / fundacji / stowarzyszeń i podmiotów komercyjnych. Szczególne miejsce wśród nich zajmuje Teatr Animacji, który prowadzi stałą działalność repertuarową stąd konieczność informacji (zewnętrznej i wewnętrznej) o granych przez Teatr Animacji spektaklach. W gmachu głównym zamku swoją siedzibę mają jeszcze m.in. filia Biblioteki Raczyńskich, Centrum Sztuki Dziecka, Muzeum Czerwiec 56, Fundacja Malta, Fundacja Rozbitek, Barak Kultury, a także PAP, Wielkopolska Izba Kapitałowa, Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne, Wielkopolska Izba Turystyczna, Konserwatorium Muzyczne itd. W całości wynajmowane jest III piętro gmachu głównego oraz budynek masztalarni ( z wyjątkiem przestrzeni Warsztatowni użytkowanej przez zamkowe plastyczne pracownie). W zamku mieszczą się także: pub Dubliner, klub Blue Note, restauracja pod Pretekstem, Bogota oraz Trattoria Castelana. Konieczna jest zatem informacji o najemcach (wewnętrza i zewnętrzna), zakładająca szczególnie w przypadku najemców budynku masztalarni dużą rotację.

25 W tej chwili informacja o najemcach gmachu głównego eksponowane jest wyłącznie wewnątrz, na specjalnym roll-upie (parter oraz tablica na III piętrze). Większość naszych najemców wykorzystuje drzwi jako główne miejsce informowania o własnej aktywności. Informacje zewnętrzne zamieszczają na fasadzie zamku puby / restauracje.

26

27