18.1. MIASTO JAKO PRZEDMIOT I PODMIOT DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH

Transkrypt

1 18.1. MIASTO JAKO PRZEDMIOT I PODMIOT DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH Działania związane z promocją oraz polityką międzynarodową Miasta Szczecin były w latach objętych Raportem prowadzone przez kilka struktur organizacyjnych. Od lipca 2004 roku promocja i marketing miasta weszły w zakres działania Wydziału Strategii Rozwoju i Promocji Miasta, a z początkiem roku 2005 również współpraca międzynarodowa. W omawianym okresie system komunikacji marketingowej Szczecina obejmował nie tylko autorskie działania Miasta, ale także przedsięwzięcia innych podmiotów, których charakter, ranga i zasięg stwarzają możliwość kreowania pożądanego wizerunku miasta. Gmina występowała więc w podwójnej roli promowanego megaproduktu (m.in. dogodne położenie, warunki przestrzenne i krajobrazowe, infrastruktura, architektura), jak również animatora promocji lokalnych tzw. produktów miejskich (materialnych i niematerialnych). Innym jeszcze aspektem, związanym bezpośrednio z praktycznym definiowaniem Miasta jako megaproduktu jest postrzeganie Szczecina w jego naturalnym otoczeniu, czyli regionie. Najbardziej oczywiste jest to w odniesieniu do turystyki, ale nie tylko. Szersza optyka jest niezbędna także wówczas, gdy promowany jest proinwestycyjny charakter Szczecina. Koncepcja marketingu terytorialnego, uznająca właśnie region za optymalną do promocji strukturę, sprawdziła się także w przypadku Szczecina i województwa zachodniopomorskiego. Podstawowymi adresatami promocji są: mieszkańcy Szczecina, mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego, lokalni przedsiębiorcy i inwestorzy, potencjalni inwestorzy (krajowi i zagraniczni), turyści (krajowi i zagraniczni), potencjalni oraz aktualni studenci szczecińskich uczelni wyższych (krajowi i zagraniczni) PRIORYTETOWE CELE MARKETINGU MIASTA W omawianym okresie realizowano bieżące działania promocyjne na rzecz budowania i utrwalania wizerunku Szczecina jako: centrum współpracy transgranicznej w obszarze Morza Bałtyckiego, koordynatora ponadregionalnej promocji województwa zachodniopomorskiego i współdziałania gmin ościennych, obszaru aktywności proinwestycyjnej i perspektyw gospodarczych, atrakcyjnego ośrodka turystycznego, w szczególności wodnego, miasta ludzi młodych, świadomych swej tożsamości i perspektyw, otwartego oraz przygotowanego na nowe wyzwania. Są to działania wynikające z krótko- i długookresowych celów Polityki promocji Szczecina. Cele długookresowe mają za zadanie wykreowanie marki Szczecina jako miasta przyjaznego i opiekuńczego w opinii mieszkańców, atrakcyjnego gospodarczo i turystycznie. Cele krótkoterminowe, realizowane w perspektywie najbliższych 2 lat, to m.in: opracowanie marki Szczecina, opracowanie i promocja kluczowych imprez masowych, koncentracja kompetencji w zakresie działań promocyjnych w jednym miejscu (akceptacja, koordynacja, kontrola). Powołany 1 lipca 2004 roku Wydział Strategii Rozwoju i Promocji Miasta od początku swej działalności za priorytet w promocji Szczecina uznał profesjonalizację marketingu miasta. Dotychczas Szczecin nie dysponował dokumentem o charakterze strategicznym, który precyzowałby priorytetowe cele promocji miasta i sposoby realizacji tych celów. Podjęte zostały wysiłki na rzecz wprowadzenia standardów sprzyjających spójnej, profesjonalnej, konsekwentnej promocji Szczecina. Zakończono prace nad dokumentem Polityka promocji Szczecina, który komplementarnie określa zasady, kierunki, priorytety, a przede wszystkim taktykę promocyjną miasta, mającą wspomóc osiągnięcie strategicznych dla jego rozwoju celów. W 2005 roku Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego przeprowadził badania, których wyniki są podstawą do zdefiniowania m.in. najważniejszych czynników wpływających na konkurencyjność Szczecina na rynku. Działanie to poprzedziło prace nad Polityką promocji Szczecina. Badaniami objęto trzy grupy osób: mieszkańców, turystów, inwestorów (w tym inwestorów zagranicznych). Z analizy cech wizerunku miasta zgłaszanych przez badane osoby wynika, że: mieszkańcy kojarzą Szczecin z miastem portowym, na dalszych miejscach znalazły się takie cechy wizerunku, jak: miasto edukacji oraz miasto handlowe; zdecydowanie jednak Szczecin nie jest postrzegany jako miasto obiektów sportowych i rekreacyjnych, nie jest miastem biznesu i inwestycji oraz wydarzeń kulturalnych; turyści określają Szczecin jako miasto portowe, miasto nauki, edukacji, rozrywek i nocnego życia oraz miasto nadmorskie, nie kojarzą Szczecina jako miasta wydarzeń kulturalnych; inwestorzy krajowi reprezentują równomierny podział ocen pozytywnych i negatywnych, wśród odpowiedzi potwierdzających atrakcyj- 209

2 ność miasta dominowały takie cechy, jak: dobra lokalizacja, miasto portowe, ważny węzeł komunikacyjny; inwestorzy zagraniczni wskazali znacznie więcej atutów Szczecina jako miasta atrakcyjnego do inwestowania, podkreślali, że Szczecin jest wprawdzie dobrym miastem do lokowania inwestycji, nie wykorzystuje się jednak jego potencjału gospodarczego. Tabela WADY I ZALETY SZCZECINA WEDŁUG INWESTORÓW Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM zalety wady położenie: bliskość granicy, morza, rozwinięty przemysł stoczniowy, bardzo dobry punkt logistyczny, bogaty sąsiad Niemcy, dobry rynek zbytu przy ogólnym chwiejnym rynku w Polsce i za granicą, dobra lokalizacja, bliskość Berlina, miasto portowe. mała zasobność portfeli mieszkańców, brak działań ze strony władz lokalnych/brak współpracy władz lokalnych, za mało kapitału zagranicznego, brak rozwiniętej infrastruktury, migracja ludności zbyt duża, co powoduje chaos, tendencja do przeistaczania się Szczecina w miasto zaściankowe. Źródło: Uniwersytet Szczeciński, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług. Pomiar efektów działań promocyjnych jest stosunkowo skomplikowany, gdyż ich skuteczność uzależniona jest od wielu zmiennych. Pożądane zmiany wizerunku Szczecina funkcjonującego w świadomości grup docelowych oraz stopnia jego zgodności z tożsamością miasta wymagają czasu efekty ujawnić się mogą najwcześniej po kilku latach. Działania promocyjne podjęte w latach przyczyniły się do: profesjonalizacji marketingu Miasta, nadania właściwej rangi jubileuszom 60-lecia polskiego Szczecina, 25-lecia Sierpnia 1980 i 35-lecia Grudnia 1970, zbliżenia miasta do rzeki; tradycyjnym imprezom masowym nadano bardziej morski charakter (np. Dni Morza 2005), mniej znanym dodano organizacyjnego rozmachu (np. Flis Odrzański), organizowano nowe przedsięwzięcia (np. rzeczne study tour dla dziennikarzy polskich i niemieckich). Realizacja zadań z dziedziny marketingu i promocji miasta w latach objętych Raportem była utrudniona przez szereg problemów. Największym był brak Polityki promocji Szczecina, programów promocyjnych dla miasta i jednolitego systemu identyfikacji wizualnej i leksykalnej. Nieustanną trudność sprawiało również pogodzenie planów z możliwościami budżetowymi. Wiele z zamierzeń nie zostało zrealizowanych ze względów finansowych. Dotyczy to np. ogólnopolskiej kampanii wizerunkowej. Byłaby to zresztą pierwsza taka kampania Szczecina FORMY I ZAKRES PROMOCJI W latach stosowano zarówno zewnętrzną, jak i wewnętrzną promocję Szczecina. Promocja zewnętrzna wspierała proinwestycyjne starania miasta, wykorzystując wszystkie dostępne narzędzia komunikacji marketingowej, od bezpośredniej prezentacji ofert inwestycyjnych Szczecina podczas targów, wystaw, seminariów, poprzez organizowanie własnych imprez biznesowych umożliwiających bezpośrednie kontakty przedstawicielom szczecińskiego środowiska gospodarczego z potencjalnymi inwestorami, aż po działania mające stworzyć silny lobbing na rzecz miasta w polskich i europejskich środowiskach biznesowych oraz w USA. Jednym z istotniejszych pól promocyjnego zaangażowania samorządu było ułatwianie zaistnienia na rynkach zewnętrznych szczecińskich firm, szczególnie z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Poza sferą gospodarczą, aktywność promocyjna Miasta koncentrowała się na kulturze, sporcie, turystyce i ekologii, traktując je jako jeden z priorytetów. Dużo uwagi poświęcano także promocji wewnętrznej, której odbiorcami są szczecinianie, a celem wzmacnianie więzi społecznych i utrwalanie poczucia przywiązania i zadowolenia z miejsca życia. W tym kontekście jako niezmiernie istotne Miasto traktowało promocyjne wspieranie inicjatyw organizacji pozarządowych. W promocji Szczecina miasta o aspiracjach ponadregionalnego centrum gospodarczego, kulturalnego, naukowego zadbano o to, aby w przekazach promocyjnych, przy zróżnicowanym rozłożeniu akcentów, lansować także te sfery, które w dłuższej perspektywie czasowej mają decydujący wpływ na jego wizerunek. Nie sposób wskazać nowoczesnego europolis bez rozwiniętego życia kulturalnego i to zarówno w zakresie instytucjonalnym, edukacyjnym, jak też bogactwa i różnorodności form twórczej ekspresji, a nade wszystko dostępności tej oferty. Znaczący był udział Miasta w zintegrowanej i jednostkowej promocji instytucji kulturotwórczych, indywidualnych osobowości artystycznych, a także poszczególnych wydarzeń i imprez. Promocja, z istoty swej koncentrująca uwagę odbiorcy na mocnych stronach promowanego produktu, w przypadku Szczecina akcentowała jego walory przestrzenne, krajobrazowe, przyrodnicze, proekologiczne, mając na uwadze rozwój, traktowanej przez Miasto priorytetowo, branży turystycznej. Zadania promocyjne Miasto realizowało przy użyciu całej palety narzędzi i metod marketingu te- 210

3 rytorialnego, takich jak: promocja wydawnicza, reklama prasowa, promocja telewizyjna, reklama, zewnętrzna, inne. Wśród głównych partnerów Szczecina w działaniach promocyjnych można wymienić m.in.: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, gminy ościenne, Północną Izbę Gospodarczą, Szczeciński Park Naukowo-Technologiczny, Szczecińskie Centrum Przedsiębiorczości, Szczecińskie Centrum Renowacyjne, Izbę Rzemieślniczą Małej i Średniej Przedsiębiorczości, Szczecińską Agencję Artystyczną, Międzynarodowe Targi Szczecińskie, szczecińskie agencje reklamowe i firmy wydawnicze, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego, Euroregion Pomerania, Polsko-Niemiecki Dom Gospodarki, Dom Polski w Berlinie, placówki dyplomatyczne. W latach Miasto organizowało lub współorganizowało szereg imprez i wydarzeń promocyjnych. Najważniejszymi z nich były: Dni Morza, Szczecińska Majówka, Zachodniopomorskie Noble, Promocja najwybitniejszych osiągnięć nauki na terenie województwa zachodniopomorskiego, Tytuł honorowy Ambasador Szczecina 2004, Tytuł honorowy Mecenas Kultury Szczecina, Nagroda Artystyczna Miasta Szczecina, Konferencja Forum Samorządowe, Dni Województwa Zachodniopomorskiego, Prezentacja gospodarcza Szczecina i gmin ościennych w Berlinie, przy współudziale SCP, PIG, Izby Rzemieślniczej Małej i Średniej Przedsiębiorczości i Polsko-Niemieckiego Domu Gospodarki, Study tour dla dziennikarzy polskich i niemieckich, z udziałem władz samorządowych, Piknik nad Odrą, Szczecin i Przyjaciele inicjatywa promocyjna zorganizowana podczas Pikniku nad Odrą, I Festiwal Hanzeatycki w Goleniowie, Organizacja centrum wystawienniczego na Hanse Sail w Rostocku i w Bremerhaven, Szczecin Open 2005 Binowo Park turniej golfowy, Szczecińskie Kroniki Filmowe, Dzień Rzeki Odry w Szczecinie (w ramach X Jubileuszowego Flisu Odrzańskiego ), Zachodniopomorski Turniej Uczelni, Szczeciński Festiwal Jazzowy, Jarmark Świąteczny, Prezentacja ofert gospodarczych Szczecina w Nowym Jorku oraz w St. Louis, Requiem Polskie Krzysztofa Pendereckiego w 35 rocznicę Grudnia Przedstawiciele Miasta uczestniczyli również w wielu imprezach i wydarzeniach promocyjnych zorganizowanych przez inne podmioty, z których najważniejszymi były: Turniej Tenisowy PEKAO OPEN, Ogólnopolski Festiwal Malarstwa Współczesnego, Festiwal Bliźniąt, Koncert Requiem na Cmentarzu Centralnym, na zakończenie obchodów Dni Morza, dedykowany Tym, którzy nie wrócili z morza, Zamkowe Lato Artystyczne cykl koncertów, spektakli i imprez na terenie Zamku w okresie letnim, III Jarmark Anny i Bogusława, V Ogólnopolski Konkurs Baletowy Najlepszy Absolwent Szkół Baletowych w Polsce 2005, II Szczeciński Festiwal Muzyki Dawnej, Wigilia dla Szczecinian PROMOCJA GOSPODARCZA Promocja gospodarcza skierowana jest do aktualnych i potencjalnych inwestorów, zaś jej szczególnym celem jest tworzenie nowych i wspieranie już istniejących inicjatyw gospodarczych. Promocja ta realizowana była m.in. poprzez: udział w imprezach targowo-wystawienniczych, publikacje i artykuły promocyjne, opracowywanie i wydawanie ofert inwestycyjnych. Miasto uczestniczyło w wielu imprezach i wydarzeniach ukierunkowanych na promocję gospodarczą. Były to: Immobilia 2005 Berlin, GryBud MTS Szczecin, MIPIM Cannes (Francja), Targi Nieruchomości i Inwestycji Szczecin, Impreza Wystwienniczo-Handlowa Witajcie Sąsiedzi Greifswald (Niemcy), Targi Gospodarcze w Torgelow (Niemcy), CEPIF Warszawa, Dni Województwa Zachodniopomorskiego Police, Sympozjum na temat: Potrzeby informacyjne we współpracy polsko-niemieckiej. Gospodarka Prawo Oświata Kultura, Międzynarodowe Targi Nieruchomości (dla państw Europy Środkowo-Wschodniej) EMPEX Warszawa, EXPO REAL Monachium Wirtschaftstage Berlin Treptow-Köpenick, Targi francusko-polskie Warszawa, Targi Nieruchomości MIPIM w Cannes, EXPO REAL w Monachium. Promocja gospodarcza była realizowana również poprzez publikacje i artykuły promocyjne zamieszczane w wydawnictwach własnych oraz prestiżowych wydawnictwach zewnętrznych. Obej- 211

4 mowała ona takie środki przekazu, jak: katalogi, foldery, informatory, artykuły prasowe. Miasto opracowuje corocznie: oferty inwestycyjne oraz wykaz nieruchomości do zbycia na dany rok, broszurę Szczecin w liczbach (prezentacja graficzna jest również dostępna na płycie CD). W 2005 r. został wydany Poradnik inwestora, który w swojej treści zawiera najważniejsze informacje dotyczące inwestycji w mieście, kapitału zagranicznego w Szczecinie, rynku nieruchomości, podstawowe dane statystyczne, wykaz baz hotelowych oraz przydatnych adresów instytucji i podmiotów gospodarczych działających na terenie miasta. Artykuły promocyjne ukazały się m.in. w takich wydawnictwach, jak: Magazyn morsko-turystyczny UNITY LINE Baltic the Panorama, Katalog Ofert Inwestycyjnych Polskich Miast i Gmin, Wiadomości Turystyczne, Gazeta Wyborcza Dodatek: Raport o Szczecinie, Puls Biznesu Dodatek Gminy i biznes, Katalog na targi nieruchomości w Cannes Real Estate in Poland, Rzeczpospolita dodatek: Regiony województwo zachodniopomorskie, Polish Business Magazine Polska w Unii Europejskiej 2005, Świat biznesu, Pocket Book 2005 Szczecin-Świnoujście (Kieszonkowy przewodnik firm shipingowych), Polish Ports Handbook 2005 (Podręcznik Polskich Portów) oraz w szeregu innych. Publikacje te były rozprowadzane podczas targów i imprez wystawienniczych, konferencji oraz wśród instytucji i organizacji gospodarczych. Szczególną formą promocji gospodarczej było przygotowanie i przedstawienie prezentacji multimedialnych dotyczących m.in. nieruchomości oferowanych do sprzedaży, gospodarki miasta oraz jego ofert inwestycyjnych, parku wodnego w Szczecinie, zagospodarowania terenów lotniska Dąbie i południowego brzegu jeziora Dąbie podczas szeregu prestiżowych spotkań oraz imprez. Prezentację dotyczącą zbycia terenu przy ul. Kniewskiej-Lubczyńskiej przedstawiono podczas finału konkursu Grunt na medal, zorganizowanego przez PAIiIZ, w którym powyższy teren otrzymał wyróżnienie. Gospodarkę Szczecina i jego oferty inwestycyjne prezentowano podczas spotkań z przedstawicielami m.in. Belgii, USA (St. Luise), Rosji (Kaliningrad), Wielkiej Brytanii (Manchester), Niemiec (Torgelow, Berlin), Norwegii oraz Chin. Prezentację przedstawiono także dziennikarzom i przedstawicielom świata nauki. Wykorzystywana jest też jako materiał promocyjny podczas targów m.in. w: Monachium, Berlinie oraz na innych imprezach wystawienniczych OBŁUGA INWESTORÓW W toku bieżącej pracy, podczas kontaktów z potencjalnymi inwestorami stosowane były formy przekazu bezpośredniego, których zakres obejmował informacje dot. m.in.: warunków, możliwości i procedur związanych z inwestowaniem w mieście. W latach nawiązano szereg kontaktów z inwestorami krajowymi i zagranicznymi zainteresowanymi realizacją różnorodnych przedsięwzięć: przemysłowych, budowlanych, handlowych, turystyczno-rekreacyjnych oraz szeregu innych. Przy realizacji zadań promocyjnych miasto współpracuje głównie z takimi partnerami, jak: Centrum Obsługi Inwestorów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego czy Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Podjęte działania zaowocowały wieloma sukcesami. Miasto uzyskało nagrody i gratulacje za profesjonalne przygotowanie ofert inwestycyjnych (wyróżnienie w konkursie Grunt na medal 2005 zorganizowanym pod patronatem Ministerstwa Gospodarki i Pracy przez Państwową Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych) oraz wyrazy uznania ekspertów podczas konferencji Polska oczyma inwestorów zagranicznych. Jak przygotować ofertę inwestycyjną oraz promocyjną miasta, zorganizowanej przez Związek Miast Polskich). Zakwalifikowaliśmy się również do 2 etapu piątej edycji konkursu Gmina Fair Play Certyfikowana Lokalizacja Inwestycji WSPÓŁPRACA REGIONALNA Zadania w zakresie współpracy regionalnej wynikają z rozszerzenia oddziaływania miasta i charakterystycznej dla Europy tendencji do rozwoju obszarów metropolitarnych. We współpracy regionalnej Miasto Szczecin realizuje konkretne zadania kierunkowe, którymi są: współpraca z gminami sąsiadującymi, tworzenie szczecińskiego obszaru metropolitarnego. Pierwsze z zadań realizowane jest w ramach Samorządowego Stowarzyszenia Współpracy Regionalnej. W jego skład wchodzą przedstawiciele: Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, miasta Szczecin, gminy i miasta Goleniów, gminy i miasta Gryfino, gminy i miasta Police oraz gmin: Dobra (Szczecińska), Kobylanka, Kołbaskowo, Stare Czarnowo. Deklaracja o utworzeniu stowarzyszenia została podpisana 10 września 2004 roku. 212

5 Wytyczne dla działań Stowarzyszenia stanowią określone przez nie Misja i Cele Rozwoju Polityki Regionalnej. Są to w szczególności: rozwój turystyki oraz wspólna promocja regionu, budowanie tożsamości regionalnej, prowadzenie bazy terenów i obiektów posiadających walory turystyczne, intensyfikacja współpracy pomiędzy instytucjami oraz organizacjami. W działalności stowarzyszenia na plan pierwszy wysuwają się prace dotyczące wspólnej polityki promocji, wskazywanie wspólnych obszarów rozwoju, planowanie infrastruktury transportowej i turystycznej. Drugie z zadań jest wielkim wyzwaniem, a prace z nim związane prowadzone są w ścisłym porozumieniu z samorządem województwa. Prace nad tworzeniem obszaru metropolitarnego obejmują: planowanie infrastruktury komunikacyjnej, planowanie centrów rozwoju, ochronę środowiska, politykę społeczną, kulturę, turystykę. Aktualnie trwają prace nad uzgodnieniem priorytetów. Podjęcie działań w ramach współpracy regionalnej przyczyniło się do utrwalenia wizerunku Szczecina jako koordynatora ponadregionalnej promocji całego województwa zachodniopomorskiego (liczne projekty i przedsięwzięcia zrealizowano wspólnie z gminami ościennymi) WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA W roku 2004 Rada Miasta Szczecin uchwaliła Politykę współpracy międzynarodowej, której zasadniczym celem jest wykorzystanie możliwości, jakie niesie współpraca międzynarodowa dla zbudowania pozycji Szczecina jako ponadregionalnego, transgranicznego centrum o charakterze międzynarodowym. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, rozszerzonej o Litwę, Łotwę, Estonię, sytuuje Szczecin w nowej pozycji na geopolitycznej mapie powiązań międzynarodowych, tworzy nowe polityczne, prawne i finansowe warunki, nowe wyzwania oraz szanse wzmocnienia jego potencjału rozwojowego. Województwo zachodniopomorskie sta-je się podmiotem polityki regionalnej UE. Tym samym rośnie też rola Szczecina jako jego stolicy oraz największego ośrodka politycznego, administracyjnego, gospodarczego, naukowego, edukacyjnego i kulturalnego. Bałtyk staje się wewnętrznym morzem Unii Europejskiej, urzeczywistnia się tzw. północny wymiar UE, intensyfikacji ulega kooperacja państw, regionów i miejskich centrów tego obszaru. Zmienił się charakter granicy polsko-niemieckiej, z zewnętrznej na wewnętrzną granicę UE, co likwiduje wiele barier, szczególnie w gospodarczej kooperacji sąsiadów, ale tworzy też nowe warunki i wyzwania. Rośnie rola Szczecina jako ważnego ośrodka obu tych obszarów współpracy: bałtyckiej i pogranicza polsko-niemieckiego, które z peryferyjnych przeistaczają się w istotne bieguny kooperacji wewnątrz Wspólnoty. Podstawą dla międzynarodowej aktywności Szczecina są m.in.: Europejska Konwencja Ramowa o Współpracy Transgranicznej z 1980 roku, zwana Konwencją Madrycką, oraz Europejska Karta Samorządu Terytorialnego z 1988 roku, a także bilateralne umowy zawarte zarówno przez rząd polski, jak i władze regionalne (w tym polsko- -niemiecki Traktat o Dobrym Sąsiedztwie i Przyjaznej Współpracy z 1991 roku). Charakteru symbolicznego nabiera Europejska Karta Regionów Granicznych i Transgranicznych, zwana Kartą Szczecińską od czasu jej znowelizowania w Szczecinie w roku WAŻNIEJSZE WYDARZENIA W POLITYCE MIĘDZYNARODOWEJ MIASTA W latach w polityce międzynarodowej miasta odnotowano szereg ważnych wydarzeń, w szczególności były to: międzynarodowa konferencja na temat przyszłości współpracy transgranicznej, zorganizowana przez miasto Szczecin i SERG 1 ; patronat nad konferencją objął Prezydent RP. Już po raz drugi, po blisko dziesięciu latach, do Szczecina zjechali przedstawiciele europejskich regionów granicznych i transgranicznych, aby dyskutować o przyszłości współpracy transgranicznej w Europie. Szczecin został wybrany z jednej strony ze względu na jego położenie przy nowej wewnętrznej granicy UE, a z drugiej aby uhonorować wkład miasta w rozwój euroregionalnej współpracy transgranicznej. Na mapie europejskich regionów granicznych Szczecin zajmuje od lat ugruntowaną pozycję. Jest stolicą polsko- -niemiecko-szwedzkiego Euroregionu Pomerania, jednego z najprężniej działających euroregionów z udziałem gmin i powiatów polskich. Przedstawiciele Szczecina reprezentują Eurore- 1 Stowarzyszenie Europejskich Regionów Granicznych powstało w 1971 roku i funkcjonuje do dziś na terenie EUREGIO najstarszego regionu transgranicznego Europy, położonego na granicy niemiecko-holenderskiej, z siedzibą w Gronau (Niemcy). Do jego najważniejszych celów należy m.in. wskazywanie na problemy, szanse i osiągnięcia regionów granicznych i transgranicznych, reprezentowanie ich interesów na płaszczyźnie europejskiej, inicjowanie, wspieranie i koordynacja współpracy i wymiany doświadczeń między regionami granicznymi, a także wspieranie ich w rozwiązywaniu problemów. Obecnie SERG liczy sobie około 120 członków. 213

6 gion Pomerania w Prezydium SERG od początku jego przynależności do tej europejskiej organizacji regionalnej; ożywienie w roku 2005 kontaktów z miastem partnerskim Saint Louis 2 w Missouri w celu aktywizacji w mieście sektora przedsiębiorczości i stworzenia nowych miejsc pracy. Władze Szczecina dwukrotnie odwiedziły USA, podejmując próbę zainteresowania miastem potencjalnych partnerów i przyciągnięcia inwestorów, m.in.: poprzez prezentacje potencjału gospodarczego Szczecina i jego ofert inwestycyjnych w Nowym Jorku oraz St. Louis. Prezydent Szczecina przeprowadził również liczne rozmowy zachęcające przedsiębiorców amerykańskich do inwestowania w Szczecinie, m.in. z Apollo Real Estate, News Corporation, WTC itd.; rewizyty przedstawicieli USA w Szczecinie; w sierpniu 2005 odwiedzili miasto przedstawiciele Polonii amerykańskiej z St. Louis i Nowego Jorku, z okazji uroczystości ku czci XXV- -lecia Solidarności i odsłonięcia pomnika Grudzień 1970 styczeń 1971 (którego budowę wsparła finansowo Polonia amerykańska); w październiku 2005 roku w Szczecinie gościli przedstawiciele przedsiębiorców i uniwersytetu MISSOURI z St. Louis, jednym z bezpośrednich rezultatów tej wizyty było podpisanie listu intencyjnego w sprawie współpracy pomiędzy Światowym Centrum Handlu w Saint Louis (WTC-St. Louis) a Północną Izbą Gospodarczą w Szczecinie; Dni Morza 2005, podczas których już tradycyjnie władze Szczecina gościły reprezentacje miast partnerskich; podczas spotkań dokonano podsumowania dotychczasowej współpracy oraz nakreślono kierunki na najbliższe lata; uczestnictwo w pracach Związku Miast Bałtyckich (UBC), m.in.: w komisjach: kultury, planowania przestrzennego, audytu, sieci ds. europejskich oraz w radzie redakcyjnej Biuletynu Miast Bałtyckich; w dniach roku odbyła się VIII Konferencja Generalna Związku Miast Bałtyckich zatytułowana: W kierunku nowej agendy bałtyckiej, w której wzięli udział przedstawiciele 67 miast członkowskich, zaproszeni przedstawiciele rządów państw bałtyckich i ponadregionalnych organizacji bałtyckich; podczas konferencji podpisano memorandum dot. polityki zrównoważonego rozwoju portów i zasobów morskich, sygnowane m.in. przez Zarząd Morskich Portów Szcze- 2 Porozumienie o związku siostrzanym pomiędzy St. Louis i Szczecinem zostało zawarte 4 października 1992 r. (treść porozumienia, w którym obie strony wyraziły wolę współpracy jest ogólna). Kontakty zostały zainicjowane w 1991 roku przez ówczesnego Prezydenta Szczecina oraz Dyrektora Fundacji Rozwoju Fundacji Lokalnej w trakcie wizyty studyjnej w USA w ramach ogólnopolskiego programu nawiązywania kontaktów międzynarodowych przez gminy polskie. cin i Świnoujście, które jest wynikiem realizowanego projektu współfinansowanego w ramach Programu INTERREG IIIB Nowa Hanza zrównoważonego rozwoju miast i portów 3 ; w tematyce konferencji znalazły się następujące kwestie: morskie korytarze logistyczne, Polityka Nowosąsiedzka Unii Europejskiej, promocja kontaktów międzyludzkich w regionie Morza Bałtyckiego, wpływ polityki budżetowej UE na miasta, profilaktyka zdrowia mieszkańców w miastach, współpraca UBC z Regionem Jeziora Wiktoria w Afryce (LVRLAC); komisja Ochrony Środowiska UBC wręczyła nagrodę za najlepszy miejski projekt ekologiczny UBC Best Environmental Practice in Baltic Cities Award 2005 miastu litewskiemu Kaunas; zgromadzenie członków podjęło rezolucję dotyczącą Nowej Agendy dla Regionu Morza Bałtyckiego, wzywającą do zreformowania oraz restrukturyzacji dotychczasowej współpracy w regionie, w celu sprostania nowym wyzwaniom i która podkreśla wagę współpracy z takimi krajami, jak Rosja i Norwegia, jest bałtyckim zobowiązaniem wszystkich miast członkowskich UBC do realizacji Strategii Lizbońskiej; w 2005 roku Szczecin zakończył przewodniczenie prowadzonej od 1993 roku Komisji Kultury UBC, zakończył też prowadzenie Komisji Audytu WAŻNIEJSZE PROJEKTY MIĘDZYNARODOWE W latach miasto współpracowało przy realizacji szeregu projektów międzynarodowych, wśród których można wymienić: Projekt Łuk Południowego Bałtyku to część międzynarodowego projektu pn. South Baltic Arc Spatial Strategies for Integration and Sustainable Development Acceleration of the South Baltic Arc Zone, realizowanego w ramach programu INTERREG III B dla Regionu Morza Bałtyckiego. Cele projektu to stworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności i atrakcyjności inwestycyjnej polskich województw nadmorskich, a także dla osiągnięcia spójności społeczno-gospodarczej i przestrzennej Strefy Rozwojowej Południowego Bałtyku, rozciągającej się od St. Petersburga po Lubekę; Projekt Balic + Wspólne strategie, partnerstwa przestrzenne oraz działania dla podtrzymania rozwoju przestrzennego i integracji regionów wokół transnarodowych korytarzy transportowych (Common Strategies, Spatial Partnerships and Actions for Sustainable Spatial Development and Integration of Regions Around Transnational Corridors in the Southern Baltic Sea Region), który był realizowany w okresie: roku. Współpracowały 3 ang. New Hansa of Sustainable Ports and Cities. 214

7 w nim: region Skania, Meklemburgia Pomorze Przednie, miasto Berlin oraz Brandenburgia, województwo zachodniopomorskie, miasto Szczecin. Projekt wpisuje się w politykę rozwoju regionalnego, która w Unii Europejskiej stanowi jeden z najważniejszych elementów polityki wewnętrznej. Stworzył wspólną platformę polityczną do koordynacji i wdrażania strategii przestrzennych oraz działań na wspólnym obszarze geograficznym. Główny nacisk położono na wypracowanie nowych koncepcji rozwoju ze ścisłym ukierunkowaniem na ich wdrażanie. Tematyka projektu obejmowała takie zagadnienia, jak: dostępność do transnarodowych korytarzy, połączenia komunikacyjne pomiędzy aglomeracjami a obszarami wiejskimi, funkcjonalne partnerstwa przestrzenne dające nowe impulsy do rozwoju gospodarki regionalnej i lokalnej. Projekt składał się z 5 podprojektów: Wspólne Strategie i Partnerstwa Przestrzenne, Restrukturyzacja Rolnictwa i Leśnictwa, Turystyka, Dostępność Regionalna i Lokalna, Sieć Miast; Europejski Szlak Gotyku Ceglanego projekt realizowany w ramach programu BSR INTERREG IIIB. Łączy ze sobą kraje, regiony, miasta, kultury oraz ludzi poprzez uniwersalny język architektury. Jego celem jest pobudzenie rozwoju turystyki, jako gałęzi gospodarki lokalnej i regionalnej, poprzez utworzenie szlaku tematycznego, prezentującego dziedzictwo architektury gotyku ceglanego w miastach położonych w basenie Morza Bałtyckiego. 27 partnerów projektu zamierza promować ochronę objętych projektem zabytków oraz ich użyteczność dla celów kultury i turystyki; Projekt ABC Alians Miast Bałtyckich (Project-ABC Baltic Cities Alliance) realizowany wspólnie z miastami: Malmö, Gdynia, Helsinki, itd., przez Biuro Planowania Przestrzennego Miasta. Celem projektu było wykorzystanie i wymiana lokalnych ekspertyz dla poprawy rozwoju przestrzennego miast oraz wdrażania best practice w zakresie zarządzania przestrzenią, w tym wdrażania regionalnych strategii rozwoju na poziomie krajowym i europejskim. METREX Sieć Europejskich Regionów i Obszarów Metropolitalnych powołana została w roku 1996 w Glasgow dla wymiany wiedzy oraz popularyzacji wśród polityków, urzędników i ich doradców zagadnień dot. planowania i rozwoju przestrzennego metropolii oraz do wykreowania wymiaru metropolitalnego na poziomie europejskiego planowania przestrzennego. Istnieje ok. 120 uznanych metropolitalnych regionów i obszarów w Europie, o populacji ponad pół miliona, które mają wiele wspólnych problemów i możliwości. Aktualnie w sieci funkcjonują 42 członkowskie obszary metropolitalne, reprezentowane przez 53 samodzielne władze terytorialne. METREX zainicjował realizację dwóch projektów międzynarodowych. Są to: InterMETREX prowadzony przez miasto Glasgow oraz Clyde Valley Structure Plan Joint Committee (GCVSP JC), obejmuje 32 partnerów (w tym METREX) i przewidziany jest do prowadzenia w latach Projekt stanowi kontynuację projektu realizowanego w ramach programu Interreg IIC, a jego celem jest wypracowanie Standardów Efektywnego Metropolitalnego Planowania Przestrzennego oraz Praktyki Rozwoju. Dzięki ich zastosowaniu łatwiejsze stanie się wzmocnienie obszarów metropolitalnych. PolyMETREXplus prowadzony przez Generalitat de Catalunya i Institut d Estudis Territorials (IET), skupia 19 partnerów (w tym METREX) i przewidziany jest do realizacji w latach PolyMETREXplus ma za zadanie ułatwić obszarom metropolitalnym wzmocnienie, poprzez rozwój efektywnych policentrycznych, relacji pomiędzy nimi. Istnieje silny funkcjonalny związek pomiędzy wymienionymi wyżej projektami, ponieważ pomagając indywidualnym obszarom metropolitalnym w realizacji ich potencjałów, InterMETREX ułatwia im wykreowanie korzystnych relacji/związków z innymi obszarami metropolitalnymi poprzez ich promocję w projekcie PolyMETREXplus. ŹRÓDŁA INFORMACJI:, Urząd Miasta Szczecin: Zespół ds. Promocji, Referat ds. Obsługi Inwestorów, Referat ds. Współpracy Międzynarodowej, Referat ds. Polityki Regionalnej. 215