MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2015, 67:

Transkrypt

1 MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2015, 67: Porównanie metody Real-Time PCR z metodą bezpośredniej immunofluorescencji z metodą w laboratoryjnej diagnostyce chlamydiozy u pacjentów Kliniki Dermatologii i Wenerologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego The Comparison of Real-Time PCR and direct immunofluorescence in laboratory diagnostics of chlamydiosis in patients of Department of Dermatology and Venereology Medical University of Warsaw Ewa Skulska 1, Beata Młynarczyk-Bonikowska 1*, Szymon Walter de Walthoffen 2, Grażyna Młynarczyk 2, Magdalena Malejczyk 1, Sławomir Majewski 3 1 Zakład Diagnostyki Chorób Przenoszonych Drogą Płciową Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 2 Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 3 Klinika Dermatologii i Wenerologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zakażenie Chlamydia trachomatis należy do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową. Celem pracy było porównanie metody Real-Time PCR oraz bezpośredniej immunofluorescencji (Direct Immunofluorescence, DIF) w laboratoryjnej diagnostyce zakażeń C. trachomatis. Zbadano materiał pochodzący od 152 pacjentów. Zgodne wyniki Real-Time PCR i DIF uzyskano w przypadku 90% wszystkich badanych próbek. W pozostałych przypadkach: 9% stanowiły ujemne wyniki DIF przy dodatnim wyniku Real-Time PCR oraz 1% dodatnie wyniki DIF przy ujemnym wyniku Real- -Time PCR. Zgodne wyniki występowały częściej w próbkach pochodzących od kobiet (98% zgodności) niż od mężczyzn (84% zgodności). U pacjentów po antybiotykoterapii zgodne wyniki uzyskano w 88% pobranych próbek. Przeprowadzone badania wykazały stosunkowo wysoką zgodność obu metod w diagnostyce chlamydiozy i wyższą czułość metody Real-Time PCR w porównaniu z DIF. Słowa kluczowe: Chlamydia trachomatis, Real-Time PCR, DIF, immunofluorescencja bezpośrednia, diagnostyka laboratoryjna

2 174 E. Skulska i inni Nr 3-4 ABSTRACT Introduction: Chlamydial infection is one of the most common bacterial sexually transmitted diseases. The aim of the study was to compare Real Time PCR and Direct Immunofluorescence (DIF) in laboratory diagnostics of Chlamydia trachomatis infection in patients of Department of Dermatology and Venereology in Warsaw. Methods: We investigated the urethral, cervical, anal and pharyngeal specimens from 152 patients of Department of Dermatology and Venereology in Warsaw. We used DNA Bact Extra Pure Kit (Euroclone ) to isolate DNA. Real Time PCR DUPLICα 2nd Generation Detection Real Time Advanced Dual Easy Chlamydia trachomatis Kit (Euroclone ) was performed on termocycler Smart Cycler Dx. For direct immunofluorescence we used MicroTrack Chlamydia trachomatis Direct Specimen Test (Trinity Biotech). Results: In 90% of cases of Real Time PCR and DIF were consistent. 9% of samples were DIF negative and PCR positive and 1% were PCR negative and DIF positive. The results of PCR and DIF were identical more often in woman (98%)than in men (84%). In patients after antibiotics treatment the results of the two tests were consistent in 88%. Conclusions: In laboratory diagnostics of C. trachomatis infections the results of the Real Time PCR and DIF were highly consistent although Real Time PCR was more sensitive than DIF. Key words: Chlamydia trachomatis, Real-Time PCR, DIF, Direct immunofluorescence, laboratory diagnostics WSTĘP Chlamydia trachomatis jest jednym z najczęstszych etiologicznych czynników chorób przenoszonych drogą płciową (Sexually Transmitted Infections - STI) zarówno na świecie, jak i w Polsce. Według WHO w 2008 roku na świecie wystąpiło prawie 106 mln nowych przypadków zakażeń tym patogenem, i jak dotąd częstość zakażeń C. trachomatis pozostaje na stałym, wysokim poziomie (12). Infekcje wywołane przez C. trachomatis często mogą mieć charakter bezobjawowy. W USA, gdzie od pewnego czasu prowadzone są rutynowo badania przesiewowe, wykazano, że większość z potwierdzonych przypadków zakażeń C. trachomatis miało właśnie taki przebieg. Nieleczona chlamydioza może u kobiet spowodować zapalenie narządów miednicy małej (PID pelvic inflammatory disease), co często jest przyczyną niepłodności i ciąży pozamacicznej. Inną poważną konsekwencją jest okołoporodowa infekcja noworodka oraz zwiększone 3 5 krotnie ryzyko transmisji zakażenia HIV (1,11,14). Rozwój diagnostyki laboratoryjnej i wprowadzanie nowych, czułych, swoistych i szybkich metod diagnostycznych w kierunku zakażenia C. trachomatis jest głównym warunkiem wczesnego rozpoznania i leczenia, a tym samym zmniejszenia skutków powikłań, zmniejszenia ryzyka wystąpienia innych chorób przenoszonych drogą płciową oraz warunkiem poprawienia ogólnego stanu zdrowia populacji. CDC (Centers of Disease Control and Prevention) rekomenduje wprowadzenie diagnostycznych badań przesiewowych w grupie wszystkich kobiet w wieku od 16 do 25 roku życia (14). W przypadku kobiet diagnostyka jest utrudniona szczególnie

3 Nr 3-4 Real-time PCR i bezpośrednia immunofluorescencja w diagnostyce chlamydiozy 175 częstym (w 80-90%) bezobjawowym przebiegiem zakażenia, a u obu płci częstym brakiem dostępu do czułych metod diagnostycznych i spójnych programów przesiewowych. W krajach Europy Zachodniej i Północnej, w których od kilku lat prowadzone są badania przesiewowe oraz rutynowo wykonywane są testy diagnostyczne oparte na metodach amplifikacji kwasów nukleinowych (NAATs - nucleic acid associated techniques), liczba nowych przypadków zakażeń C. trachomatis u kobiet przewyższa liczbę nowych przypadków u mężczyzn (tzw. współczynnik M F czyli male to female ratio jest mniejszy niż 1). Średni współczynnik M-F w Europie w 2010 roku wynosił 0,69, co oznacza, że odnotowano o 44% więcej przypadków zachorowań u kobiet. Krajem o najwyższym współczynniku M-F w Unii Europejskiej (nieco ponad 3) jest Polska. Oznacza to, że w Polsce rejestrowanych jest 3 razy więcej przypadków zachorowań na chlamdiozę u mężczyzn niż u kobiet, co wyraźnie odbiega od średniej europejskiej. Podkreśla się, że niski współczynnik zgłaszanych przypadków oraz wysoki współczynnik M-F najprawdopodobniej odzwierciedla brak dostępu pacjentów do czułych metod diagnostycznych, brak odpowiednio prowadzonej diagnostyki u kobiet oraz brak programów badań przesiewowych, a nie jest odzwierciedleniem rzeczywiście niskiej zapadalności na chlamydiozę (3). W Polsce rejestracja chlamydiozy jest prowadzona od lat osiemdziesiątych. Szczyt zachorowań obserwowano w latach Od tego czasu następował stopniowy spadek liczby zgłaszanych przypadków zachorowań. W raporcie ECDC pierwsze dane z Polski pojawiają się w 2006 roku. Liczba zgłaszanych przypadków wynosiła w 2006 roku 612 (1,6 na ). Dostępne są dane z NIZP-PZH, według których w roku 2013 stwierdzono 309 przypadków (0,8 na ), a w 2014, 163 (0,42 na ). Podobnie jak w przypadku współczynnika M-F odbiega to wyraźnie od średniej europejskiej (186 na ). Na podstawie badań niewielkich grup osób można przypuszczać, że częstość występowania patogenu w Polsce jest znacznie wyższa niż wynika to z liczby zarejestrowanych przypadków. W grupie 66 mężczyzn bez objawów choroby (żołnierzy w wieku lat) C. trachomatis wykryto metodą PCR u 2 osób (3%) (4). W innym badaniu dotyczącym 166 kobiet, w tym 76 kobiet z jednym przebytym samoistnym poronieniem, 44 z dwoma lub więcej samoistnymi poronieniami i 46 w prawidłowej ciąży, wykryto C. trachomatis metodą PCR odpowiednio u 11,8%, 9,1% i 2,2% (13). Laboratoryjną diagnostykę chlamydialnych zakażeń dróg moczowo-płciowych można wykonywać kilkoma metodami. Od kilkudziesięciu lat stosowane są: hodowla, testy immunoenzymatyczne (enzyme immunoassay, EIA) oraz immunofluorescencja bezpośrednia (direct immunofluorescence, DIF). W ciągu ostatniej dekady nastąpiły ogromne zmiany w laboratoryjnej diagnostyce wielu chorób przenoszonych drogą płciową, polegające na coraz szerszym wprowadzeniu metod opartych na amplifikacji kwasów nukleinowych. Metody te umożliwiły uzyskanie dokładniejszej i szybszej diagnozy, ale jednocześnie, ze względu na wysokie koszty, w wielu krajach ciągle istnieją trudności ze wdrażaniem ich do rutynowej diagnostyki. NAATs od 2009 roku są rekomendowane przez CDC i rutynowo wykonywane w Stanach Zjednoczonych oraz w Unii Europejskiej (2, 5). Jednak w wielu krajach świata i Europy, w tym w Polsce, rutynowa diagnostyka w dalszym ciągu opiera się na DIF lub EIA, a NAATs dostępne są jedynie komercyjnie. W Polsce laboratoryjna diagnostyka chlamydialnych zakażeń dróg moczowo-płciowych opiera się głównie na metodzie DIF. Pozwala ona na wykrycie w materiale pobranym od pacjenta ciałek podstawowych chlamydii (Elementary Body, EB). Celem badania było porównanie metody opartej na bezpośredniej immunofluorescencji (DIF) z metodą Real-Time PCR w laboratoryjnej diagnostyce chlamydiozy u chorych

4 176 E. Skulska i inni Nr 3-4 zgłaszających się do Poradni przy Klinice Dermatologii i Wenerologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. MATERIAŁ I METODY. Do badania zostało zakwalifikowanych 152 pacjentów Kliniki Dermatologii i Wenerologii. W badanej grupie 59 osób prezentowało objawy kliniczne mogące sugerować chlamydiozę (wyciek, pieczenie lub dyskomfort w cewce moczowej, ból gardła, ból lub wydzielina zapalna z okolicy odbytu, u kobiet upławy, pobolewanie w dole brzucha), 8 osób miało kontakt z osobami zakażonymi C. trachomatis, a 24 osoby zgłosiły się na badanie kontrolne po antybiotykoterapii z powodu wcześniejszego zapalenia cewki moczowej osobową grupę kontrolną stanowiły osoby, które nie zgłaszały żadnych dolegliwości, nie zgłaszały żadnych objawów chorobowych i nie były seksualnymi partnerami pacjentów leczonych w naszej poradni z powodu STI, a powodem ich zgłoszenia się była chęć wykonania badań w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową. Do tej grupy zakwalifikowano również 43 zdrowe kobiety skierowane do nas z kliniki ginekologicznej na badanie w kierunku chlamydiozy, w celu dopełnienia procedury kwalifikacyjnej do zabiegu zapłodnienia in vitro (program prowadzony przez Ministerstwo Zdrowia). Materiał w postaci wymazu z odpowiedniego miejsca (cewka moczowa, szyjka macicy, gardło, odbyt) do metody DIF pobierano sterylną bawełnianą wymazówką firmy Copan, Italia. W celu uzyskania DNA poszukiwanych drobnoustrojów materiał pobierano z tych samych okolic przy użyciu wymazówki transportowej Transystem firmy Copan, Italia. Do przeprowadzenia badania metodą DIF wykorzystano gotowy zestaw - MicroTrack Chlamydia trachomatis Direct Specimen Test, firmy TrinityBiotech. Test ten służy do wykrywania ciałek podstawowych (elementary body,eb) C. trachomatis w materiale pobranym od pacjenta. Preparaty oglądano w mikroskopie fluorescencyjnym (Axioskop firmy Opton) z obiektywami immersyjnymi 40x i 100x. Wynik dodatni stwierdzano na podstawie obecności w preparacie co najmniej 10 EB. Jako wynik ujemny przyjęto preparaty, w których obecne były tylko komórki nabłonkowe zabarwione na czerwono lub dodatkowo jaskrawo-zielone nieregularne punkty traktowane jako artefakty. Wynik uznawano za ujemny tylko wtedy, gdy w preparacie widoczne były wybarwione na czerwono komórki nabłonka, co świadczyło o tym, że materiał został prawidłowo pobrany od pacjenta. Izolacja DNA z pobranych próbek została przeprowadzona przy użyciu komercyjnego zestawu DNA Bact Extra Pure Kit firmy Euroclone. Procedurę przeprowadzono według protokołu podanego przez producenta. Metoda oparta jest na adsorpcji DNA na specjalnej kolumnie. Procedurę izolacji DNA wykonywano natychmiast po uzyskaniu materiału badawczego lub w ciągu 24 godzin. Do czasu izolacji DNA pobrany materiał przechowywany był w temp 5-8 C. Wyizolowane DNA przechowywano w temp. -20 C do czasu wykonania reakcji amplifikacji. W celu wykrycia w badanych próbach DNA C. trachomatis wykorzystano reakcję Real-Time PCR. Badania zostały wykonane na termocyklerze SmartCycler Dx przy użyciu komercyjnego zestawu amplifikacyjnego DUPLICα RealTime Advanced Dual Easy Chlamydia trachomatis Kit (Euroclone ). W przypadku diagnostyki zakażeń C. trachomatis poszukiwane były sekwencje w obrębie plazmidu oraz genu dla 16S rrna. Zestawy posiadają kontrolę wewnętrzną, której rolą jest wykluczenie ewentualnego zaha-

5 Nr 3-4 Real-time PCR i bezpośrednia immunofluorescencja w diagnostyce chlamydiozy 177 mowania reakcji PCR. Sonda typu TaqMan dla wykrycia C. trachomatis została wyznakowana fluorochromem typu FAM (6-carboxy-fluorescein) oraz wygaszaczem BHQ-1. Sonda wykorzystywana w kontroli wewnętrznej zestawu została wyznakowana fluorochromem typu HEX (hexachloro-6-carboxyfluorescein) oraz wygaszaczem BHQ-1. WYNIKI Wyniki uzyskane w poszczególnych grupach pacjentów przedstawiono szczegółowo w tabelach I i II. Ogółem w 152-osobowej grupie pacjentów diagnozowanych w kierunku C. trachomatis taki sam wynik metodą DIF i Real-Time PCR (oba wyniki negatywne lub oba wyniki pozytywne), stwierdzono u 137 osób, co stanowi 90% wszystkich wyników. Wyniki rozbieżne (DIF negatywny przy pozytywnym Real-Time PCR lub DIF pozytywny przy negatywnym Real-Time PCR) stwierdzono u 15 osób, co stanowi 10% wszystkich wyników w tym 9% (13 osób) stanowiły ujemne wyniki DIF przy dodatnim wyniku Real- -Time PCR oraz 1% (2 osoby w obu przypadkach byli to mężczyźni z wyciekiem z cewki moczowej i dysurią) dodatnie wyniki DIF przy ujemnym wyniku Real-Time PCR. Stosunek liczby wszystkich wyników zgodnych (WWZ) do liczby wszystkich prób badanych (WPB) wynoszący 0,9 stwierdzono zarówno w grupie obejmującej wszystkich pacjentów, jak również po wyłączeniu pacjentów po leczeniu. W Tabeli II zwraca uwagę wysoki stosunek WWZ/WPB = 0,98 w grupie wszystkich kobiet, podczas gdy w grupie wszystkich mężczyzn wyniósł on 0,84. Przedstawiony w Tabeli I najwyższy stosunek WWZ/WPB = 0,97 dotyczył grupy pacjentów zdrowych, czyli bezobjawowych, niebędących kontaktami, ani niebędących po leczeniu. Stosunek WWZ/WPB w grupie pacjentów objawowych, kontaktów i po leczeniu wyniósł odpowiednio 0,85/0,88/0,88 (Tabela I). Stosunek liczby zgodnych wyników dodatnich do liczby wszystkich wyników dodatnich miał wartość 0,42 w grupie Tabela I. Wyniki pacjentów diagnozowanych w kierunku Chlamydia trachomatis Grupy pacjentów (liczba) DIF(-)/ PCR(-) DIF(+)/ PCR(+) DIF(-)/ PCR(+) DIF(+)/ PCR(-) liczba % liczba % liczba % liczba % Łącznie (152) WWZ / WPB 0,9 (137/152) ZWD / WWD 0,42 (11/26) Łącznie z wykluczeniem po ,9 0,45 leczeniu (128) Objawowi (59) ,85 0,53 Kontakty (8) ,88 0 Zdrowi (bezobjawowi, nie kontakty, nieleczeni) ,97 0 (61) Po leczeniu (24) ,88 0,25 Stosowane skróty: DIF, immunofluorescencja bezpośrednia; PCR, Real-Time PCR, WWZ wszystkie wyniki zgodne WPB wszystkie próby badane, ZWD zgodne wyniki dodatnie, WWD wszystkie wyniki dodatnie

6 178 E. Skulska i inni Nr 3-4 Tabela II. Porównanie wyników pacjentów diagnozowanych w kierunku Chlamydia trachomatis z uwzględnieniem podziału na płeć. Grupy pacjentów (liczba) DIF(-)/ PCR(-) DIF(+)/ PCR(+) DIF(-)/ PCR(+) DIF(+)/ PCR(-) liczba % liczba % liczba % liczba % WWZ/ WPB ZWD / WWD mężczyźni (87) ,84 0,42 kobiety (65) ,98 0,5 Stosowane skróty: DIF, immunofluorescencja bezpośrednia; PCR, Real-Time PCR, WWZ wszystkie wyniki zgodne, WPB wszystkie próby badane, ZWD zgodne wyniki dodatnie, WWD wszystkie wyniki dodatnie wszystkich pacjentów, podczas gdy w grupie pacjentów objawowych miał wartość 0,53 a w grupie pacjentów po leczeniu 0,25 (Tabela I). DYSKUSJA W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań w różnych krajach, porównując metody NAAT i DIF. Wyniki mogły się różnić, zależnie od grupy badanych osób, materiału, częstości występowania zakażeń C. trachomatis w danej populacji, rodzaju stosowanej NAAT i innych czynników. Badanie wymazów z szyjki macicy w grupie 68 studentek w Serbii metodami DIF i PCR wykazało czułość DIF 46% i swoistość 95% w stosunku do PCR(100%) (10). Inne badanie przeprowadzane w Indiach w grupie 96 kobiet z objawami sugerującymi zakażenie C. trachomatis wykazało dodatni wynik u 9 pacjentek metodą PCR, a u 11 metodą DIF. Dodatni PCR, a ujemny DIF wystąpił u jednej pacjentki, a odwrotne wyniki uzyskano dla 4 pacjentów (9). W badaniach dotyczących dużej grupy 397 kobiet i 253 mężczyzn pacjentów poradni dermatologiczno-wenerologicznej lub ginekologicznej w Rosji, porównano w diagnostyce C. trachomatis różne metody DIF (dwie komercyjne), hodowlę komórkową i 3 opracowane przez laboratoria we własnym zakresie testy PCR. Stwierdzono najwyższą czułość PCR wynoszącą %, zależnie od użytego testu i sposobu pobrania materiału. Czułość DIF w tych badaniach wynosiła 56-75%.Różne testy PCR wykazywały swoistość %, a testy DIF były swoiste w %. Swoistość hodowli wynosiła 100% jednak przy niskiej czułości (46%) (8). Na czułość i swoistość metod diagnostycznych mogą mieć wpływ różne czynniki. Czułość DIF może być znacznie obniżona w przypadku użycia nieoptymalnego dla tej metody materiału (mocz i wymaz z pochwy zamiast wymazów z cewki moczowej i szyjki macicy), pobrania wymazów w krótki czas po umyciu się lub oddaniu moczu przez pacjenta(zalecana jest przerwa 4 godziny) lub przy pozagenitalnej lokalizacji zakażenia (gardło, odbyt). W przypadku NAATs ze względu na większą łatwość pobierania zalecane jest stosowanie jako materiału moczu lub wymazu z pochwy (2, 5). W naszym badaniu użyto zarówno do PCR jak i DIF wymazów z cewki szyjki, co nie powinno mieć znaczącego wpływu na wyniki PCR. Nie przestrzegano bezwzględnie odstępu 4 godzin od umycia się i oddania moczu do pobrania próbek, co w pewnym stopniu mogło zmniejszyć

7 Nr 3-4 Real-time PCR i bezpośrednia immunofluorescencja w diagnostyce chlamydiozy 179 czułość DIF. Większość niezgodnych wyników w naszym badaniu to wyniki dodatnie metodą Real Time PCR, a ujemne metodą DIF, co wskazuje na wyższą czułość NAATs i potwierdza wyniki badań innych autorów porównujących obie metody (8, 9, 10). Real Time PCR jest również metodą o wysokiej swoistości. Najczęstszą przyczyną nieswoiście dodatnich NAATs jest kontaminacja, jednak w przypadku naszych badań nie podejrzewamy jej wystąpienia. Wśród badanych przez nas próbek, 7 pochodziło z okolic pozagenitalnych (3 z gardła i 4 z odbytu). W przypadku 2 próbek pobranych z odbytu uzyskano dodatni wynik Real Time PCR, a ujemny DIF, w pozostałych przypadkach wynik był ujemny przy zastosowaniu obu metod. Sugeruje to, że w pozagenitalnych lokalizacjach czułość NAATs jest znacznie większa niż DIF. Jedynie w dwóch przypadkach uzyskano dodatnie wyniki DIF a ujemne PCR. Oba dotyczyły wymazów z cewki od mężczyzn, z klinicznymi i mikroskopowymi objawami zapalenia cewki moczowej i z wykluczoną (mikroskopowo, w posiewie i w PCR) rzeżączką. Niezgodność DIF i PCR u tych pacjentów można wyjaśnić na dwa sposoby. Wyniki DIF mogły być fałszywie dodatnie jednak przeciwko temu wyjaśnieniu przemawia duże doświadczenie osób wykonujących badanie, stan zdrowia pacjentów i ich dobra reakcja na leczenie zakażenia C. trachomatis. Druga możliwość to zakażenie nie wychwycone przez PCR, a tylko metodą DIF. Większość NAATs ukierunkowana jest na wykrycie konkretnego fragmentu materiału genetycznego, który w przypadku chlamydii może być umiejscowiony w obrębie plazmidu lub chromosomu gen kodujący główne białko zewnętrznej błony komórkowej ciałka podstawowego lub rrna dla tego białka. W przypadku odmian genetycznych nie posiadających tego fragmentu najczęściej stosowane metody oparte na NAATs mogą dawać wyniki fałszywie ujemne. U C. trachomatis dotychczas opisano tylko kilka takich przypadków dotyczących głównie mutacji w obrębie plazmidu lub braku plazmidu. Bardzo szczegółowo przebadany został wariant C. trachomatis, u którego stwierdzono delecję 377 pary zasad w DNA plazmidowym, która to para jest typowym celem wykrywanym przez kilkanaście komercyjnych NAATs. Okazało się, że wyniki oparte na tych NAATs były w 20 65% fałszywie ujemne (7). Opracowane więc zostały specjalne NAATs dla wariantu szwedzkiego, który jest sporadycznie spotykany także poza krajami skandynawskimi (6). W naszych badaniach te testy nie były dostępne. Jednak użyty przez nas test Real Time PCR był oparty na poszukiwaniu 2 różnych fragmentów DNA, z których jeden zlokalizowany był w plazmidzie a drugi w bakteryjnym chromosomie, co zmniejsza możliwość uzyskania fałszywie ujemnego wyniku tą metodą. Warto podkreślić, że DIF jest jednakowo czuły niezależnie od wariantu genetycznego C. trachomatis. Większy odsetek uzyskanych przez nas zgodnych wyników u kobiet, może wynikać z małej liczby dodatnich wyników w tej grupie. Wynik dodatni metodą PCR uzyskano tylko u 2 z 63 badanych kobiet, a metodą DIF u 1. Do pełnej oceny zgodności wyników dodatnich potrzebna byłaby większa liczba. Jednak czułość DIF w stosunku do PCR w tym przypadku wynosiła około 50%, co jest porównywalne z uzyskanym wynikiem dla mężczyzn, wynoszącym 42%. Wyższa liczba zakażeń wykrytych u mężczyzn może wynikać z faktu, że więcej badanych mężczyzn niż kobiet zgłosiło się do naszej poradni z powodu objawów sugerujących zakażenie. Większość badanych kobiet nie zgłaszała żadnych objawów, a 43 kobiety bez objawów zakażenia (stanowiące część grupy kontrolnej) zostały przebadane w związku z planowanym zapłodnieniem in vitro (mogły więc stanowić inną grupę populacyjną niż typowi pacjenci poradni wenerologicznej). W podsumowaniu, nasze badania potwierdziły, że Real Time PCR jest metodą czulszą niż DIF i powinno się ją stosować zwłaszcza u osób skąpo objawowych lub bezobjawo-

8 180 E. Skulska i inni Nr 3-4 wych, kontaktów, innych niż genitalna lokalizacji zakażenia (gardło, odbyt). Co prawda, metoda DIF jest tańsza i szybsza ale mniej czuła, zwłaszcza w przypadkach skąpo i bezobjawowych oraz lokalizacji pozagenitalnej. Real Time PCR oraz inne NAATs mogą mieć niższą czułość w przypadku pewnych wariantów genetycznych C. trachomatis. W tych przypadkach wymagane może być zastosowanie innego testu NAAT, swoistego dla danego wariantu. W tych wypadkach metoda DIF wykazuje przewagę, gdyż umożliwia wykrycie ciałek podstawowych niezależnie od genetycznych odmian C. trachomatis. PIŚMIENNICTWO 1. Bhattar S, Bhalla P, Chadha S i inni. Chlamydia trachomatis infection in HIV-infected women: need for screening by a sensitive and specific test. Infect Dis Obstet Gynecol 2013; 2013: Centers for Disease Control and Prevention. Recommendations for the laboratory-based detection of Chlamydia trachomatis and Neisseria gonorrhoeae MMWR Recomm Rep 2014; 63: European Centre for Disease Prevention and Control. Annual epidemiological report sexually transmitted infections, including HIV and blood-borne viruses. Stockholm: ECDC, Korzeniewski K, Konior M, Lass A, Guzek A. Occurrence of Chlamydia trachomatis in military environment on the example of professional soldiers in the Polish Armed Forces. Int Marit Health 2014; 65: Lanjouw E, Ossewaarde JM, Stary A i inni European guideline for the management of Chlamydia trachomatis infections. Int J STD AIDS 2010; 21: Pineiro L, Bernal S, Bordes A i inni. Minimum spread of the new Swedish variant of Chlamydia trachomatis and distribution of C. trachomatis ompa genotypes in three geographically distant areas of Spain, Infection 2014; 42: Ripa T,Nilsson PA. A Chlamydia trachomatis strain with a 377-bp deletion in the cryptic plasmid causing false-negative nucleic acid amplification tests. Sex Transm Dis 2007; 34: Shalepo K, Savicheva A, Shipitsyna E i inni. Diagnosis of Chlamydia trachomatis in Russia--in- -house PCR assays may be effective but overall optimization and quality assurance are urgently needed. APMIS 2006; 114: Sood S, Mukherjee A, Bala M i inni. A pilot study for diagnosis of genital Chlamydia trachomatis infections by polymerase chain reaction among symptomatic Indian women. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2012; 78: Tomanovic S, Cukic I, Obradovic M i inni.the diagnosis of Chlamydia trachomatis cervical infection among students by using classical and molecular methods. Srp Arh Celok Lek 2013; 141: Wasserheit JN. Epidemiological synergy. Interrelationships between human immunodeficiency virus infection and other sexually transmitted diseases. Sex Transm Dis 1992; 19: WHO. Global incidence and prevalence of curable sti , pp Wilkowska-Trojniel M, Zdrodowska-Stefanow B, Ostaszewska-Puchalska I i inni. The influence of Chlamydia trachomatis infection on spontaneous abortions. Adv Med Sci 2009; 54: Workowski KA, Bolan GA. Centers for Disease Control and Prevention. Sexually transmitted diseases treatment guidelines, MMWR Recomm Rep 2015; 64:1-137 Otrzymano: 22 X 2015 r. Adres Autora: Warszawa, ul. Koszykowa 82A, Klinika Dermatologii i Wenerologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny