MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W GDAŃSKU. Wskazania do prowadzenia dziennych domów pomocy na terenie Gdańska

Transkrypt

1 MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W GDAŃSKU Wskazania do prowadzenia dziennych domów pomocy na terenie Gdańska Gdańsk 2006

2 Spis treści Rozdział 1 Postanowienia ogólne 3 Rozdział 2Organizacja i zadania Domu 5 Rozdział 3Usługi 8 Rozdział 4Zatrudnienie i kwalifikacje pracowników 11 Rozdział 5Procedura kierowania osób i kryteria kwalifikacji 13 Rozdział 6Kontrola 16 2

3 Rozdział 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Wskazania do prowadzenia dziennych domów pomocy na terenie Gdańska określają sposób funkcjonowania dziennych domów pomocy, realizację podstawowych usług, tryb kierowania i przyjmowania osób oraz zasady i środki kontroli Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. 2. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi. 3. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie trudnym sytuacjom poprzez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. 4. Zgodnie z art. 51 ust 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej ( Dz.U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm. ) osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia. 3 Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o: 1) całkowitej niezdolności do pracy oznacza to całkowitą niezdolnością do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych; 2) niezdolności do pracy z tytułu wieku oznacza to ukończone 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę; 3) pracy socjalnej oznacza to działalność zawodową mającą na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi; 4) usługach opiekuńczych dla społeczności lokalnej oznacza to usługi opiekuńcze świadczone osobom nie będącym uczestnikami dziennego domu pomocy, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają całodobowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych; 5) wskazaniach - oznacza to przyjęte i opisane w niniejszym dokumencie zasady funkcjonowania dziennych domów pomocy; 3

4 6) pobycie w dziennym domu pomocy należy przez to rozumieć: - korzystanie z wyżywienia oraz korzystanie ze świadczonych usług w dziennym domu pomocy; 7) świadczonych usługach - należy przez to rozumieć wspieranie osoby bądź rodziny przez objęcie osoby starszej działaniami wspierającymi, opiekuńczymi i edukacyjnymi w czasie pobytu w dziennym domu pomocy; 8) wyżywieniu należy przez to rozumieć posiłki zabezpieczane dla osób korzystających z usług dziennego domu pomocy (śniadanie i obiad); 9) koszcie pobytu oznacza to koszt wyżywienia oraz koszt świadczonych usług w dziennym domu pomocy; 10) dochodzie osoby samotnie gospodarującej oznacza to miesięczny dochód osoby prowadzącej jednoosobowe gospodarstwo domowe w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej; 11) dochodzie na osobę w rodzinie oznacza to dochód rodziny podzielony przez liczbę osób w rodzinie; 12) dochodzie rodziny oznacza to sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie; 13) rodzinie należy przez to rozumieć osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące; 14) osobie przyjmującej należy przez to rozumieć kierownika lub osobę przez niego wyznaczoną, która przyjmuje uczestnika do dziennego domu pomocy; 15) świadczeniu nienależnie pobranym oznacza to świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie przedstawionych nieprawdziwych informacji lub niepoinformowania o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej; 16) kryterium dochodowym oznacza to kwotę ustaloną w ustawie o pomocy społecznej, dla osoby samotnie gospodarującej oraz dla osoby w rodzinie, która stanowi podstawę do naliczenia odpłatności za pobyt; 17) podmiocie prowadzącym - należy przez to rozumieć Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku; 18) podmiocie uprawnionym należy przez to rozumieć podmiot realizujący zadanie z zakresu pomocy społecznej tj. prowadzenie dziennego domu pomocy wyłoniony w drodze otwartego konkursu ofert, który zawarł umowę na realizację zadania oraz jednostkę organizacyjną pomocy społecznej wchodzącą w skład struktury Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej; 19) uczestniku należy przez to rozumieć osobę, której przyznano pobyt w dziennym domu pomocy decyzją administracyjną; 20) indywidualnym planie wspierania - oznacza to, plan pracy terapeutycznej z uczestnikiem, tworzony na podstawie sporządzonej diagnozy potrzeb oraz diagnozy możliwości psychofizycznych uczestnika i wspólnie z nim realizowany; 4

5 21) zespole terapeutycznym oznacza to zespół powoływany do realizacji zadań merytorycznych przez podmiot prowadzący lub podmiot uprawniony do prowadzenia dziennego domu pomocy; 22) jednostce organizacyjnej pomocy społecznej - oznacza to regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum polityki społecznej, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, placówkę opiekuńczo wychowawczą, ośrodek adopcyjno opiekuńczy, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej; 23) ośrodku wsparcia oznacza to jednostkę organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu, w której mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu; 24) kierowniku oznacza to osobę kierującą dziennym domem pomocy; 25) dziennym domu pomocy zwany w dalszej części Domem oznacza to ośrodek wsparcia, który świadczy usługi bytowe, opiekuńcze i wspomagające zgodnie z przyjętymi warunkami funkcjonowania, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających zwanych dalej uczestnikami; 26) hostelu oznacza to miejsca całodobowe okresowego pobytu; Rozdział 1I ORGANIZACJA I ZADNIA DOMU 4 1. Organizacja Domu oraz zakres i poziom świadczonych w nim usług uwzględnia w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa uczestników zajęć oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności. 2. Dom funkcjonuje w sposób zapewniający właściwy zakres usług, zgodny z określonymi wskazaniami w oparciu o indywidualne potrzeby jego uczestników Z usług Domu mogą korzystać mieszkańcy Gdańska od 60 roku życia kobiety i 65 roku życia mężczyźni oraz osoby całkowicie niezdolne do pracy, którym przyznano świadczenie na podstawie decyzji administracyjnych. 2. Dom może specjalizować się w opiece nad osobami z określonymi grupami chorobowymi. 3. Dom może prowadzić Hostel. 4. Dom funkcjonuje przez cały rok, we wszystkie dni robocze, co najmniej 8 godzin dziennie w godzinach dostosowanych do potrzeb uczestników i ich rodzin. W wyjątkowych przypadkach ilość dni i godzin funkcjonowania Domu można dostosować do lokalnych potrzeb Organy administracji samorządowej mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania: 1) organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej, 5

6 2) osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym działającym na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz gwarancji wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności w zakresie pomocy społecznej zwanym dalej podmiotami uprawnionymi. 2. Zlecenie realizacji zdania tj. prowadzenie Domu odbywa się po uprzednim przeprowadzeniu konkursu ofert Dom może świadczyć usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób nie będących uczestnikami tj. na rzecz społeczności lokalnej, szczególnie dla osób wymagających całodobowej opieki oraz osób oczekujących na miejsce w domu pomocy społecznej. 2. Usługami opiekuńczymi świadczonymi na rzecz społeczności lokalnej są w szczególności: organizacja czasu wolnego, umożliwienie udziału w zajęciach terapeutycznych, plastycznych, muzycznych i wspierających ruchowo oraz inne usługi świadczone przez Dom O przyznaniu prawa pobytu w Domu oraz o przyznaniu świadczenia w postaci korzystania z usług opiekuńczych dla środowiska lokalnego rozstrzyga decyzją administracyjną Dyrektor, Zastępca Dyrektora lub pracownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej upoważniony przez Prezydenta Miasta Gdańska do wydawania decyzji administracyjnych. 2. Szczegółową organizację Domu określa regulamin organizacyjny, który ustala podmiot uprawniony. 3. Domem kieruje kierownik, a w razie jego nieobecności osoba wyznaczona przez kierownika w uzgodnieniu z podmiotem prowadzącym. 4. Kierownik Domu informuje jego uczestników o treści regulaminu organizacyjnego. 5. Uczestnicy Domu mogą tworzyć samorząd, 1) organizację samorządu określa regulamin uchwalony przez uczestników, 2) opiekuna samorządu przewodniczącego wybierają uczestnicy, 3) samorząd może przedstawiać kierownikowi Domu wnioski i opinie we wszystkich sprawach dotyczących jego funkcjonowania Działalność Domu może być uzupełniana wykonywaniem przez wolontariuszy świadczeń odpowiadających świadczeniu pracy, których celem jest w szczególności: 1) rozszerzenie zakresu opieki nad uczestnikami, 2) wsparcie pracy terapeutów poprzez organizowanie kół zainteresowań i rozwijanie indywidualnych zdolności uczestników. 2. Wolontariuszem w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej może być osoba skierowana zgodnie z Zarządzeniem Dyrektora MOPS w sprawie ustalenia zasad korzystania w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Gdańsku ze świadczeń wykonywanych przez wolontariuszy, procedury zawierania porozumień i pokrywania związanych z tym kosztów. 1) Wolontariuszem w Domu prowadzonym przez podmiot uprawniony może być osoba: a) posiadająca kwalifikacje i spełniająca warunki odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, jeżeli obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełniania stosownych wymagań wynika z odrębnych przepisów, 6

7 b) która oświadczy, że nie jest karana, c) poinformowana przez kierownika o specyfice pracy w Domu, o występującym ryzyku dla zdrowia i o zasadach bezpieczeństwa pracy, d) poinformowana o konieczności zachowania tajemnicy w sprawach dotyczących uczestników, e) poinformowana o przysługujących jej prawach i obowiązkach, f) zapoznana z obowiązującymi przepisami tj. regulaminem organizacyjnym w zakresie niezbędnym do wykonywania świadczeń oraz ustawą o ochronie danych osobowych. 2) Wolontariusz wykonuje świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy pod nadzorem kierownika lub wyznaczonego przez niego pracownika, 3) Porozumienie, które zawiera kierownik z wolontariuszem określa: a) zakres, sposób i czas wykonywania przez wolontariusza świadczeń, b) zobowiązanie wolontariusza do działania w porozumieniu z osobami wyznaczonymi przez kierownika, c) zobowiązanie wolontariusza do zachowania tajemnicy w sprawach dotyczących uczestników, d) postanowienie o możliwości jego rozwiązania, 4) Na prośbę wolontariusza kierownik wydaje pisemną opinię o wykonywaniu świadczeń odpowiadających świadczeniu pracy na rzecz tego Domu. 5) Wolontariuszem może być osoba ubezpieczona przez kierownika od następstw nieszczęśliwych wypadków (od szkód powstałych podczas pracy) jeżeli wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni Dom funkcjonuje - w sposób zapewniający właściwy zakres usług, zgodny z określonymi wskazaniami, w oparciu o indywidualne potrzeby jego uczestnika. 2. W celu określenia indywidualnych potrzeb uczestnika oraz zakresu świadczonych usług Dom powołuje zespoły terapeutyczne składające się w szczególności z pracowników, którzy bezpośrednio zajmują się realizacją zadań merytorycznych. 1) Do podstawowych zadań zespołów terapeutycznych należy: a) opracowywanie diagnozy potrzeb i diagnozy możliwości psychofizycznych uczestników, b) ustalenie form i metod pracy, c) opracowywanie indywidualnych planów wspierania i ich okresowa ocena, d) opiniowanie wniosków osób ubiegających się o przyjęcie do Domu. 3. Zajęcia w Domu odbywają się w formie zajęć grupowych bądź w formie indywidualnej pracy terapeutycznej. 4. Indywidualną pracę terapeutyczną prowadzi się na podstawie sporządzonych indywidualnych planów wspierania, które: 1) realizuje się z udziałem uczestnika, jeżeli udział ten jest możliwy ze względu na stan zdrowia i gotowość do uczestnictwa w nim, 2) sporządza się je w okresie do trzech miesięcy od dnia przyjęcia do Domu, 3) opracowuje się na podstawie: a) informacji zawartych w wywiadzie środowiskowym, b) informacji uzyskanych z wywiadu opiekuńczo pielęgniarskiego, c) opinii uzyskanych od zatrudnionych w Domu terapeutów lub specjalistów. 7

8 4) Przy sporządzaniu indywidualnego planu wspierania uwzględnia się w szczególności: wiek, sytuację rodzinną, dochodową, zdrowotną, informację o możliwościach psychofizycznych uczestnika oraz informację na temat możliwości samodzielnej egzystencji w miejscu zamieszkania przy wsparciu rodziny i gminy. 5) W indywidualnych planach wspierania określa się działania krótkoterminowe i długoterminowe do realizacji i modyfikuje się je w zależności od zmieniającej się sytuacji uczestnika, nie rzadziej jednak niż co pół roku następuje podsumowanie i ocena sposobu ich realizacji: a) wobec uczestnika czy: - korzysta z opieki i wsparcia w zależności od potrzeb i stanu zdrowia - posiada wiedzę na temat swojego stanu zdrowia i ma poczucie odpowiedzialności za nie - posiada zdolności do samoobsługi i samopielęgnacji - może liczyć na pomoc i wsparcie rodziny b) wobec rodziny lub opiekunów uczestnika czy: - rodzina zna podstawowe zasady opieki i pielęgnacji osoby starszej - posiada wiedzę na temat zmian psychofizycznych zachodzących w procesie starzenia się organizmu. 5. Pracownicy zespołu terapeutycznego uczestniczą co najmniej raz na rok w organizowanych przez kierownika Domu szkoleniach na temat praw uczestników oraz kierunków prowadzonej terapii, a także form i metod pracy Prowadzenie dokumentacji w zakresie realizacji zadań merytorycznych: 1) W Domu prowadzi się dokumentację: a) dotyczącą organizacji świadczonych usług m.in listy obecności uczestników, b) dotyczącą przyjętych form i metod pracy terapeutycznej. 2) Osoby zatrudnione do realizacji zadań merytorycznych sporządzają: a) diagnozę potrzeb i możliwości psychofizycznych pensjonariuszy, b) koncepcję pracy na swoich stanowiskach, c) w przypadku prowadzenia zajęć grupowych pracownik merytoryczny powinien posiadać zestawy ćwiczeń, materiały pomocnicze, d) w przypadku prowadzenia wykładów czy pogadanek konspekty zatwierdzone przez kierownika Domu. 1) W momencie przyjęcia w realizacji zadań merytorycznych metody pracy grupowej sporządza się: a) miesięczny plan pracy z poszczególnymi grupami, 8

9 b) z miesięcznych planów pracy sporządza się tygodniowe plany pracy i podaje się uczestnikom do wiadomości poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń Domu. 2) Wykonanie planu pracy ( tematy i terminy realizowanych zajęć) odnotowuje się w dzienniku zajęć. 3) W przypadku przyjęcia metody pracy z indywidualnym przypadkiem realizuje się zadania przyjęte w indywidualnym planie wspierania. 4) Miesięczne plany pracy powinny być zaakceptowane przez kierownika Domu. Rozdział III WARUNKI REALIZACJI PODSTAWOWYCH USŁUG Sposób świadczenia usług powinien uwzględniać stan zdrowia, sprawność fizyczną i intelektualną oraz indywidualne potrzeby i możliwości uczestnika, a także prawa człowieka, w tym w szczególności prawo do godności, wolności, intymności i poczucia bezpieczeństwa. 2. Uczestnicy Domu mają prawo do korzystania z pełnej oferty usług; 1) bytowych zapewniających : a) miejsce pobytu, b) wyżywienie ( dwa posiłki dziennie w tym jeden ciepły ), c) utrzymanie czystości, 2) opiekuńczych zapewniających : a) udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, b) opiekę higieniczną, c) niezbędną pomoc w załatwianiu spraw osobistych, 3) wspomagających zapewniając: a) udział w zajęciach terapeutycznych, b) udział w zajęciach podnoszących sprawność fizyczną i aktywizujących do uczestnictwa w życiu społecznym, c) realizację potrzeb kulturalnych, d) warunki do rozwoju samorządności, e) rozwijanie kontaktów z rodziną i środowiskiem lokalnym W zakresie usług bytowych - miejsce pobytu: 1) budynek i jego otoczenie są pozbawione barier architektonicznych, 2) w budynku wielokondygnacyjnym, pomieszczenia użytkowane powinny znajdować się na parterze w przeciwnym razie powinien być zainstalowany dźwig osobowy dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, 3) budynek i jego pomieszczenia powinny spełniać wymagania zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia r w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, 4) podmiot uprawniony zobowiązany jest uzyskać pozwolenia na prowadzenie Domu wymagane przepisami szczegółowymi, 5) Dom przeznaczony dla 30 osób powinien posiadać co najmniej: 9

10 - dwa pokoje dziennego pobytu ( do terapii grupowej, rehabilitacji i wypoczynku), - jadalnię ( może być urządzona w pokoju dziennego pobytu), - kuchenkę pomocniczą ( lub aneks kuchenny urządzony w pokoju dziennego pobytu ), - jedno pomieszczenie do prowadzenia terapii indywidualnej, - pokój do wypoczynku, 6) pomieszczenia do terapii zajęciowej powinny być odpowiednio oświetlone i posiadać odpowiednią powierzchnię zapewniającą swobodne korzystanie z wyposażenia, 7) pomieszczenia do wypoczynku wyposażone w stoliki, miękkie krzesła lub fotele nie mniej niż jedno pomieszczenie na 30 osób, pokój do wypoczynku przeznaczony na krótki sen w ciągu dnia, powinien być wydzielony i wyposażony w miejsca do leżenia ( ilość miejsc w zależności od potrzeb). 2. W zakresie usług bytowych warunki sanitarne: 1) dla 30 uczestników powinny być udostępnione co najmniej dwie łazienki, z których jedna powinna być dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych z możliwością kąpieli lub prysznica, 2) w sąsiedztwie kabiny natryskowej i umywalki powinna znajdować się muszla ustępowa, 3) w ustępach ogólnodostępnych powinna przypadać co najmniej jedna umywalka na 20 osób ( co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 mężczyzn oraz jedna miska ustępowa na 20 kobiet ), 4) przynajmniej jedno z ogólnodostępnych pomieszczeń higieniczno sanitarnych powinno być przystosowane dla osób niepełnosprawnych, 5) wykorzystywane pomieszczenia powinny być czyste, sprzątane w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz dziennie, estetyczne, wolne od nieprzyjemnych zapachów, 6) uczestnikowi zapewnia się pomoc w utrzymaniu higieny osobistej. 3. W zakresie usług bytowych wyżywienie i jego organizacja: 1) uczestnikom zapewnia się co najmniej dwa posiłki dziennie ( w tym jeden ciepły), 2) wydziela się miejsce do samodzielnego sporządzenia kawy czy herbaty, 3) wyznacza się miejsce do spożywania posiłków, 4) udziela się pomocy przy spożywaniu posiłków ( w razie potrzeby) W zakresie usług opiekuńczych zapewnia się: 1) poczucie bezpieczeństwa, 2) świadczenie pracy socjalnej przez pracownika socjalnego Domu lub pracownika z Zespołu Pracy Socjalnej w miejscu zamieszkania uczestnika, 3) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, 4) udzielanie niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych, 5) wsparcie w czasie choroby, 6) przestrzeganie praw uczestników oraz dostępności do informacji o tych prawach, 7) umożliwienie kontaktu z psychologiem, 8) poszanowanie podmiotowości uczestnika, wysłuchiwania jego zdania i w miarę możliwości uwzględnienia składanych wniosków oraz informowania uczestnika o podejmowanych wobec niego działaniach, 10

11 9) dbałość o poszanowanie i podtrzymywanie związków emocjonalnych uczestnika zarówno z rodziną jak i innymi osobami przebywającymi lub zatrudnionymi w tym Domu, 10) umożliwienie nawiązywania więzi uczuciowych oraz związków interpersonalnych, 11) trening samodzielności życiowej tj. planowanie i organizowanie codziennych zajęć (stosownie do możliwości psychofizycznych), 12) sprawne załatwianie skarg i wniosków W zakresie usług wspomagających zapewnia się: 1) organizację czasu wolnego, 2) możliwość udziału w zajęciach terapeutycznych, 3) możliwość korzystania z biblioteki lub punktu bibliotecznego oraz codziennej prasy a także możliwość zapoznania się z przepisami prawnymi dotyczącymi dziennych domów pomocy i domów pomocy społecznej, 4) organizację świąt, uroczystości okazjonalnych wynikających z tradycji i obyczajów, 5) możliwość udziału w imprezach kulturalnych i rekreacyjno sportowych, 6) udział w życiu kulturalnym, 7) kształtowanie nawyków zachowań prozdrowotnych, 8) regularny kontakt z kierownikiem Domu w określonych dniach tygodnia i w godzinach, podanych do wiadomości publicznej. Rozdział IV ZATRUDNIENIE I KWALIFIKACJE PRACOWNIKÓW Warunkiem prawidłowej i efektywnej realizacji usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających w Domu jest zatrudnienie odpowiedniej kadry. Wskaźnik zatrudnienia pracowników merytorycznych musi być określony w wymiarze koniecznym do zapewnienia uczestnikom bezpieczeństwa przy uwzględnieniu stopnia ich sprawności psychofizycznej ( wiek, stan zdrowia, stopień niepełnosprawności ). 2. Do realizacji zadań wymienionych w rozdziale III, na 30 uczestników powinno się zatrudnić co najmniej : 1) kierownik - 1 etat 2) opiekun - 2 etaty oraz w zależności od potrzeb: 3) opiekun 4) instruktor kulturalno oświatowy 5) pracownik socjalny 6) terapeuta zajęciowy lub instruktor terapii zajęciowej 7) psycholog - terapia grupowa i indywidualna 8) fizykoterapeuta fizykoterapia i gimnastyka grupowa 9) pomoc kuchenna 11

12 10) sprzątaczka 11) pokojowa 3. Do realizacji zadania zgodnie z punktem 2 należy wybrać (w zależności od potrzeb uczestników) 4 etaty : 30 uczestników - wskaźnik zatrudnienia = 0, Zatrudnionym osobom można powierzać jednocześnie funkcje terapeutyczne, opiekuńcze, administracyjne i obsługi. 5. Specjalistów zatrudnia podmiot prowadzący lub podmiot uprawniony w zależności od zdiagnozowanych potrzeb uczestników. 6. Przy ustaleniu wskaźników zatrudnienia nie uwzględnia się wolontariuszy, stażystów, praktykantów oraz osób odbywających służbę zastępczą w Domu Liczba uczestników pozostających pod opieką jednego opiekuna w Domu musi być odpowiednia do potrzeb zachowania ich bezpieczeństwa oraz rodzaju prowadzonych zajęć. 2. W Domu, w czasie odbywających się zajęć pod opieką jednego opiekuna może przebywać nie więcej niż 15 uczestników. 3. Z jednym uczestnikiem lub z grupą może pracować więcej, niż jeden specjalista. 4. W zajęciach terapeutycznych grupowych może brać udział nie więcej jak 10 uczestników. 5. W czasie zajęć odbywających się poza terenem Domu, pod opieką jednego specjalisty czy opiekuna nie może przebywać więcej niż 10 uczestników, a w przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności nie więcej niż 3 uczestników. 6. Pracę pracowników merytorycznych i terapeutów wspierają inni pracownicy, których zatrudnienie wynika z potrzeby zapewnienia uczestnikom prawidłowej opieki i bezpieczeństwa. 7. Dom utrzymuje kontakt z pracownikami socjalnymi Zespołów Pracy Socjalnej właściwych dla miejsca zamieszkania uczestnika w celu kontynuacji realizacji pracy socjalnej z uczestnikiem i jego rodziną Pracownik socjalny prowadzi pracę socjalną z uczestnikiem, rozpoznaje jego sytuację rodzinną, utrzymuje kontakt z rodziną, instytucjami wspierającymi tę rodzinę oraz inicjuje działania niezbędne do unormowania sytuacji rodzinnej. 2. Psycholog lub pedagog współuczestniczy w przygotowaniu diagnozy potrzeb oraz diagnozy możliwości psychofizycznych uczestników, prowadzi zajęcia terapeutyczne oraz poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne. 3. Opiekun opiekuje się uczestnikiem oraz współuczestniczy w realizacji zadań merytorycznych. 4. Praca terapeuty może być poddawana superwizji lub konsultacji. 1. Kwalifikacje zatrudnionych osób 19 1) Kierownik kierownikiem może być osoba, która posiada wykształcenie wyższe magisterskie: a) na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia lub na kierunku w zakresie resocjalizacji, pracy socjalnej, pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej albo na innym kierunku uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki lub resocjalizacji: b) specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej, c) co najmniej trzyletni staż pracy w placówce opiekuńczej. 12

13 2) na stanowisku: a) opiekuna - ukończoną szkołę średnią o profilu ogólnym lub zawodowym umożliwiającą wykonywanie zadań na stanowisku lub studia pedagogiczne o specjalności opiekuńczowychowawczej, b) pedagoga - ukończone wyższe studia magisterskie na kierunkach pedagogicznych, c) psychologa - ukończone wyższe studia magisterskie na kierunku psychologia, d) terapeuty - udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy placówki opiekuńczej, e) pracownika socjalnego - wykształcenie średnie-dyplom pracownika socjalnego, dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych, dyplom wyższej szkoły zawodowej o specjalności praca socjalna lub studia wyższe uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego ( o specjalności praca socjalna na jednym z kierunków: pedagogika, politologia, psychologia, socjologia lub nauki o rodzinie), f) pielęgniarki - odpowiednie wykształcenie medyczne + prawo wykonywania zawodu, g) instruktora ds. kulturalno oświatowych wykształcenie średnie, h) fizykoterapeuty średnie medyczne z uprawnieniami masażysty jeżeli wykonuje masaże, i) pomocy kuchennej zasadnicze zawodowe lub podstawowe, j) sprzątaczki podstawowe, k) pokojowej podstawowe. Rozdział V PROCEDURA KIEROWANIA OSÓB I KRYTERIA KWALIFIKACJI 1. Procedura kierowania 20 1) Z usług Domu mogą korzystać osoby zamieszkujące na terenie Gdańska. a) właściwość miejscową Gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się. 2) Termin rozpatrzenia sprawy: a) wniosek zostaje rozpatrzony w terminie określonym w art. 35 ustawy z 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego ( tj. Dz.U. z 2000r. Nr 98 poz z późn.zm.), tj. bez zbędnej zwłoki, b) niezwłocznie rozpatrywane są sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ, c) załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania tj. od dnia złożenia wniosku w Zespole Pracy Socjalnej ( zgodnie z miejscem zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się) lub w Kancelarii MOPS, 2) Decyzje w sprawie odmowy lub przyznania miejsca w Domu wydawane są w formie pisemnej. 13

14 2. Wymagane dokumenty 1) Do Domu przyjmowane będą osoby na podstawie: a) pisemnego wniosku osoby ubiegającej się o skierowanie do Domu lub jej przedstawiciela ustawowego. Za zgodą osoby ubiegającej się lub jej przedstawiciela ustawowego wniosek może zgłosić inna osoba fizyczna lub prawna a także powiatowe centrum pomocy rodzinie lub ośrodek pomocy społecznej, b) rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się w dniu jej kierowania; zawierającego w szczególności pisemne stwierdzenie, że osoba ubiegająca się wymaga częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, c) do wniosku, o którym mowa w pkt 1a) dołącza się: decyzję organu emerytalno rentowego ustalającego wysokość renty lub emerytury lub decyzję o przyznaniu zasiłku stałego oraz pisemną zgodę osoby ubiegającej się lub jej przedstawiciela ustawowego na ponoszenie opłaty za pobyt w Domu, zaświadczenia, o którym mowa w art. 22 ustawy z dnia 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tj. Dz. U. z 2002r. Nr 42, poz.371 z późn. zm.), w przypadku wieloosobowych gospodarstw domowych zaświadczenia o wysokości dochodu członków rodziny wspólnie gospodarujących, W przypadku osób w wieku produkcyjnym całkowicie niezdolnych do pracy decyzję ZUS lub Decyzję Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności. 2) Dokumenty, o których mowa wyżej kompletuje Zespół Pracy Socjalnej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się. 3. Sposób załatwienia sprawy - kwalifikowanie 1) Pracownik socjalny Zespołu Pracy Socjalnej, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się, składa wniosek oraz komplet dokumentów w Kancelarii MOPS lub w Wydziale Pomocy Instytucjonalnej i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych MOPS. Podjęcie z urzędu lub na wniosek innej osoby działań w sprawie skierowania do Domu może nastąpić wyłącznie za zgodą osoby potrzebującej pomocy lub jej przedstawiciela ustawowego. 2) Wydział Pomocy Instytucjonalnej i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, po otrzymaniu dokumentów sprawdza je pod względem formalnym i przekazuje sprawę do Domu celem zaopiniowania przyjęcia osoby ubiegającej się przez Zespół terapeutyczny (powołany przez podmiot uprawniony). 3) Na wniosek Zespołu terapeutycznego kierownik Domu zaprasza osobę ubiegającą się na rozmowę kwalifikacyjną. Podczas rozmowy osoba ubiegająca się zostaje zapoznana z zakresem usług świadczonych przez Dom oraz z Uchwałą Rady Miasta Gdańska w sprawie ustalenia organizacji oraz zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych dla osób, którym przyznano pobyt ze względu na trudną sytuację życiową, niepełnosprawność lub chorobę. 4) Po zaopiniowaniu wniosku osoby ubiegającej się przez Zespół terapeutyczny Domu, przekazuje się akta sprawy do MOPS, celem podjęcia decyzji o skierowaniu. 5) Kwalifikując osobę bierze się po uwagę: - wiek, stan zdrowia, stopień sprawności psychofizycznej oraz sytuację rodzinną. 14

15 6) W przypadku gdy osoba ubiegająca się zostanie zakwalifikowana i Dom dysponuje wolnymi miejscami, wydaje się decyzję kierującą. 7) W przypadku, gdy Dom nie dysponuje wolnymi miejscami, osoba zakwalifikowana zostaje wpisana na listę osób oczekujących i zawiadamia się ją o miejscu na liście oraz o przewidywanym czasie skierowania. 8) W związku z miejscem zgłoszonym przez Dom, wydaje się decyzję o skierowaniu oraz o ustaleniu odpłatności za pobyt. 9) Osoba ubiegająca się jest kierowana na czas określony tj. do trzech miesięcy. Przedłużenie pobytu na następny okres lub na czas nieokreślony następuje po okresie trzech miesięcy na wniosek Zespołu terapeutycznego Domu. 10) Uczestnika w Domu przyjmuje osoba przyjmująca. 11) Osoba przyjmująca przeprowadza rozmowę z uczestnikiem lub jej przedstawicielem ustawowym, podczas której ustala się aktualną sytuację życiową i zdrowotną uczestnika oraz zapoznaje się z wewnętrznym regulaminem Domu. 12) Przed zakończeniem pobytu, kierownik lub osoba przyjmująca, odnotowuje zmiany zaistniałe w sytuacji życiowej uczestnika od momentu przyjęcia do zakończenia pobytu oraz przekazuje informację do Zespołu Pracy Socjalnej właściwego ze względu na miejsce jej zamieszkania. 13) O przyjęciu osoby do Domu oraz o zakończeniu jej pobytu kierownik Domu zawiadamia niezwłocznie podmiot prowadzący. 4. Odpłatność za pobyt w Domu 1) Zgodnie z art. 97 ust 1 i ust 5 - opłatę za pobyt w Domu ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług, a) osoby nie ponoszą opłat, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty kryterium dochodowego, b) kwota określająca kryterium dochodowe, podlega waloryzacji zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, c) Rada gminy w drodze uchwały ustala organizację oraz szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w Domu, d) odpłatność za pobyt oraz za świadczenia w postaci usług opiekuńczych naliczana jest zgodnie z Uchwałą Rady Miasta Gdańska w sprawie ustalenia organizacji oraz zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych dla osób, którym przyznano pobyt ze względu na trudną sytuację życiową, niepełnosprawność lub chorobę, e) obowiązujący średni miesięczny koszt pobytu w Domu jest ustalany corocznie w oparciu o planowany koszt pobytu w dziennych domach pomocy na dany rok dla każdego podmiotu prowadzącego. Na jego podstawie ustalone są i podawane do wiadomości publicznej w formie ogłoszenia wywieszonego na tablicy ogłoszeń Domu do dnia 31 stycznia każdego roku informacje o : - koszcie wyżywienia ustalonej stawce dziennej, obowiązującej w danym roku; - koszcie korzystania ze świadczonych usług opiekuńczych ( stawka miesięczna), obowiązujących w danym roku. 2) Ustalenie odpłatności za pobyt w Domu następuje w drodze decyzji administracyjnej, 3) Podstawą do wydania decyzji w sprawie odpłatności za pobyt w Domu jest ustalenie sytuacji rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby ubiegającej się lub rodziny, przy czym ustalenie to następuje łącznie na podstawie: a) wywiadu środowiskowego ( rodzinnego), b) zaświadczenia o dochodach osoby ubiegającej się, c) zaświadczenia o dochodach wszystkich członków rodziny wspólnie gospodarujących. 15

16 4) Na wniosek uczestnika zobowiązanego do ponoszenia odpłatności za pobyt w Domu, Dyrektor MOPS, Zastępca Dyrektora lub kierownik właściwego Wydziału MOPS, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może zwolnić go z ponoszenia odpłatności częściowo lub całkowicie w szczególności z powodu: a) ponoszenia znacznych wydatków na leczenie, rehabilitację i zakup leków uniemożliwiających dokonanie odpłatności, b) zdarzenia losowego, sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej, c) ponoszenia odpłatności za pobyt członka rodziny w Domu lub w domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo wychowawczej, ośrodku interwencji kryzysowej itp. d) innych uzasadnionych przypadków. 5) W przypadku umieszczenia na okres krótszy niż jeden miesiąc, do naliczenia odpłatności przyjmuje się przelicznik 1/30 ( za dzień). 6) Opłatę za pobyt w Domu uczestnik wnosi nie później, niż do ostatniego dnia miesiąca w kasie lub na rachunek bankowy MOPS w Gdańsku. 7) Należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat za pobyt w Domu oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 8) Wysokość należności podlegającej zwrotowi oraz termin zwrotu tej należności ustala się w drodze decyzji administracyjnej. Rozdział VI KONTROLA W ramach bezpośredniego nadzoru oraz wykonania zawartych umów z podmiotami prowadzącymi Dom, przeprowadza się kontrolę co najmniej raz w roku ( wg planu kontroli). 2. W uzasadnionych przypadkach oraz w celu wykonania zaleceń pokontrolnych przeprowadza się wizytacje doraźne. 3. Podmiot uprawniony ma umożliwić przeprowadzenie kontroli dla podmiotu prowadzącego w ramach sprawowanego nadzoru i podjęcie czynności kontrolnych. 4. Realizację przez Dom przyjętych wskazań ocenia się przez kontrolę: 1) poziomu świadczonych usług, 2) wykonania zaleceń pokontrolnych O terminie kontroli i jej zakresie zawiadamia się podmiot uprawniony na 15 dni przed terminem kontroli. Obowiązek zawiadomienia nie dotyczy wizytacji doraźnych. 2. Kontrola poziomu świadczonych usług dotyczy w szczególności zakresu i jakość usług, poprzez: 1) ocenę zakresu i sposobu świadczenia usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających, 2) ocenę frekwencji uczestników, 3) ocenę stopnia i efektów realizacji indywidualnych planów wspierania, 4) przestrzeganie praw uczestników oraz dostępności do informacji o tych prawach, 5) współdziałanie pracowników Domu z rodziną uczestnika, 6) badanie i ocenę poziomu oraz struktury zatrudnienia, 7) badanie kwalifikacji zatrudnionych osób, 16

17 8) ocenę organizacji działania Domu przy uwzględnieniu rozeznanych i uzasadnionych potrzeb uczestników. 3. Kontrola usług świadczonych przez Dom polega na: 1) analizie dokumentacji dotyczącej Domu oraz dokumentacji pracowników w zakresie posiadanych kwalifikacji i przygotowania zawodowego, 2) przeprowadzeniu wizytacji w celu zapoznania się z warunkami oraz z zakresem świadczonych usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających, 3) zasięgnięciu opinii uczestników oraz ich rodzin o zakresie i sposobie świadczonych usług, 4) sprawdzeniu sposobu załatwiania skarg i wniosków. 4. Kontrola pracy merytorycznej zespołu terapeutycznego polega na ocenie: 1) czy koncepcja pracy pracowników merytorycznych jest opracowana na podstawie sporządzonej diagnozy potrzeb i możliwości psychofizycznych uczestników. 2) prawidłowości prowadzonej dokumentacji pod kątem, czy terapeuta nie wpadł w schematyzm i sztywność działań ( czy praca jest planowana, czy ma przygotowane zestawy ćwiczeń; czy posiada materiały pomocnicze do prowadzonych zajęć konspekty, czy dokonuje systematycznych wpisów do indywidualnego planu wspierania, czy zaplanowane zajęcia realizuje i odnotowuje terminy ich realizacji w dzienniku zajęć ), 3) stopnia satysfakcji odbiorców. 17