WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt

1 Sygn. akt XVII AmE 61/11 Dnia 17 października 2012 roku WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie: Przewodniczący: SSO Jolanta de Heij - Kaplińska Protokolant: protokolant sądowy Katarzyna Dawejnis po rozpoznaniu w dniu 17 października 2012 roku w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania P. D. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o ustalenie należnej opłaty corocznej na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 04 listopada 2009 roku Nr (...) uchyla zaskarżoną decyzję w całości. SSO Jolanta de Heij - Kaplińska

2 Sygn. akt XVII AmE 61/11 UZASADNIENIE Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 4 listopada 2009 r. (znak: (...)) na podstawie art. 34 ust. 1 w związku z art. 30 ust.1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.) i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.), art i art w związku z art. 2 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. z 1998 r. Nr 60, poz. 387 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1049), Prezes ustalił dla P. D. coroczną opłatę należną za 2009 rok z tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi (decyzja nr (...) z dnia 15 grudnia 2005 r.) na kwotę zł ( (...)). Decyzja została wydana po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego wszczętego z urzędu wobec Pana P. D. w sprawie obliczenia opłaty z tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi należnej za 2009 rok. W świetle uzasadnienia Decyzji P. D. był zobowiązany zgodnie z 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. z 1998 r. Nr 60, poz. 387 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1049) obliczyć i wnieść na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki w terminie do dnia 31 marca 2009 r. W świetle Decyzji Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wobec nieskuteczności kierowanych do P. D. wezwań do uregulowania należnej za 2009 r. opłaty z tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi oraz nie przedstawienia informacji niezbędnych do obliczenia opłaty z tytułu tej koncesji, dokonał obliczenia należnej opłaty na podstawie danych zawartych w nadesłanym do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przez P. D. formularzu, dotyczącym opłaty za 2008 r., powiększonym o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2008 r., tj. o 4,2% (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 58). W celu obliczenia wysokości opłaty Prezes Urzędu Regulacji Energetyki przyjął, że: przychody ze sprzedaży za 2007 r. w zakresie obrotu paliwami ciekłymi wynosiły (...), przychody ze sprzedaży za 2008 r. w zakresie obrotu paliwami ciekłymi będą wynosić (...) zł (przychody ze sprzedaży za 2007 r. powiększone o ww. wskaźnik). Z uwagi na brak danych niezbędnych do wyboru jednej z metod oszacowania podstawy opodatkowania, o których mowa w art ustawy Ordynacja podatkowa, Prezes URE podstawę opodatkowania oszacowano uwzględniając średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2008 r. Zgodnie z 1 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. z 1998 r. Nr 60, poz. 387 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1049) opłata stanowi iloczyn przychodów ze sprzedaży i właściwego współczynnika opłaty (w tym przypadku (...)). Na podstawie 6 ust. 3 ww. rozporządzenia Prezes URE zobowiązał P. D. do niezwłocznego wniesienia opłaty w wysokości zł wraz z odsetkami za zwłokę.

3 (decyzja Prezesa URE znak: (...), k. 3) Odwołanie od Decyzji P. D. wniósł do Sądu Okręgowego w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za pośrednictwem Prezesa URE w dniu 2 marca 2011 r. W odwołaniu P. D. zaskarżył w całości przedmiotową Decyzję wnosząc o (i) jej zmianę w całości poprzez uchylenie obowiązku zapłaty opłaty w kwocie zł oraz (ii) zasądzenie na rzecz Prezesa URE kosztów postępowania według norm przepisanych. Jednocześnie zaskarżonej Decyzji P. D. zarzucił: (i) błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że przychody osiągnięte przez niego w ramach działalności gospodarczej (...) P. D. w 2008 r. umożliwiły nałożenie na niego opłaty z tytułu uzyskania koncesji na obrót paliwami za 2009 r. w wysokości (...) zł; (ii) wydanie Decyzji z rażącym naruszeniem przepisów procedury, co miało wpływ na wynik sprawy, przede wszystkim poprzez naruszenie art. 6,7,10, 77 oraz 81 kodeksu postępowania administracyjnego; ( (...)) naruszenie art Ordynacji podatkowej poprzez błędne jego zastosowanie w sprawie wobec braku wystąpienia przesłanek warunkujących możliwość zastosowania wskazanego przepisu. W uzasadnieniu odwołania Powód przedstawił powody, dla których nie zgadza się z wysokością opłaty określonej w Decyzji. Zdaniem powoda opłata została określona w wyniku błędnego określenia wysokości jego przychodów w zakresie obrotu paliwami, co wynikało z naruszenia przez Prezesa URE przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, podstawowych zasad postępowania administracyjnego, w szczególności przepisów regulujących postępowanie dowodowe. Według Powoda określenie przez Prezesa opłaty w wysokości (...) zł przy uwzględnieniu współczynnika (...) uzasadnione byłoby tylko wówczas, gdyby osiągnął w 2008 r. przychody z tytułu obrotu paliwami w kwocie (...)zł, co w 2008 r. nie miało miejsca. Według Powoda ustalenie opłaty w błędnej wysokości wynikało z faktu, że Prezes URE nie podjął jakichkolwiek działań oraz nie przeprowadził jakichkolwiek dowodów, które pozwoliłyby na ustalenie faktycznej wysokości osiągniętych przez niego przychodów z działalności polegającej na sprzedaży paliwa w 2008 r. W szczególności, zdaniem Powoda, nie można uznać za dowód w sprawie dokonania oszacowania na podstawie poprzednio złożonego formularza za 2008 r. (w którym wskazane zostały przychody za 2007 r.). Powód zwrócił uwagę, że skoro przepisy ustawy Prawo energetyczne nie regulują sposobu prowadzenia postępowania dowodowego, to Prezes URE zobowiązany był do zastosowania przepisów art k.p.a. Zgodnie z powyższymi przepisami organ administracji może poczynić ustalenia w sprawie wyłącznie na podstawie przeprowadzonych dowodów i to tylko wtedy, gdy uczestnik postępowania administracyjnego miał możliwości wypowiedzenia się co do materiału dowodowego. Powód zarzucił, że w celu ustalenia jego przychodów z działalności polegającej na sprzedaży paliwa, Prezes URE mógł skorzystać chociażby z uprawnienia określonego w art. 28 ust.1 Prawa energetycznego tj. prawa wglądu do ksiąg rachunkowych przedsiębiorstw energetycznych oraz żądania udzielenia przez te przedsiębiorstwa niezbędnych informacji w zakresie koniecznym dla dokonania ustaleń na potrzeby postępowania. Ponadto Powód wskazał, że faktyczne przychody uzyskane przez niego z działalności objętej koncesją (tj ,83 zł) w 2008 r. wraz z prawidłowo określoną wysokością opłaty (tj zł) zostały podane w formularzu dołączonym do odwołania od decyzji Prezesa URE (odrzuconego postanowieniem Sądu Okręgowego w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia (sygn. akt XVII AmE 138/10). Niezależnie od powyższej

4 argumentacji Powód podniósł, że dokonanie przez Prezesa URE oszacowania przychodów zgodnie z art Ordynacji podatkowej jest nieprawidłowe, gdyż nie spełniona jest jakakolwiek przesłanka wymieniona w tym przepisie warunkująca możliwość dokonania oszacowania przychodów będących podstawą określenia opłaty za 2009 r. Powód podniósł również naruszenie przez Prezes URE naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w szczególności art. 7,10 i 77 oraz 81 k.p.a. poprzez brak zapewnienia mu uczestnictwa w postępowaniu administracyjnym w przedmiocie określenia opłaty z tytułu uzyskania koncesji za 2009 r. Powód podniósł, że przed wszczęciem postępowania w sprawie określenia wysokości opłaty za 2009 r. nie został wezwany do obliczenia opłaty za 2009 r. w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Powód nie został również zawiadomiony o wszczęciu postępowania administracyjnego. Jak wyjaśnił Powód, Prezes URE wydając Decyzję i doręczając ją w dniu r. nie dał mu możliwości wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego. W ocenie Powoda zaniechanie Prezesa URE stanowiło naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu wyrażoną w art k.p.a. Brak możliwości wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów, na skutek naruszenia art. 10 k.p.a., oznacza zdaniem Powoda, że postępowanie prowadzone przez Prezesa URE było obarczone uchybieniem takim, że postępowanie nie mogło stać się podstawą rozstrzygnięcia. Powód zauważył bowiem, że Prezes URE dokonywał doręczeń w ramach niniejszego postępowania (w tym zawiadomienia o wszczęciu postępowania) na nieaktualny adres zamieszkania, w wyniku czego Powód nie miał o nich wiedzy. Tymczasem jak zauważa Powód w celu zapewnienia czynnego udziału w postępowaniu wszczętym z urzędu na Prezesie URE spoczywał obowiązek podjęcia działań zmierzających do prawidłowego określenia jego adresu. (odwołanie od Decyzji z dnia r., k. 5 11). Prezes URE wniósł odpowiedź na odwołanie Powoda w dniu 27 czerwca 2011 r. wnosząc o oddalenie odwołania. Prezes URE zauważył, że koncesja na obrót paliwami ciekłymi została udzielona przedsiębiorcy P. D. prowadzącemu działalność gospodarczą pn. (...) P. D. w dniu 15 grudnia 2005 r., znak: (...). Prezes URE wskazał, że zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.), przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja, wnoszą coroczne opłaty do budżetu państwa, obciążające koszty ich działalności. Wysokość i sposób pobierania przez Prezesa URE opłat został uregulowany w rozporządzeniu z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa URE corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. Nr 60, poz. 387, z późn. zm.). Prezes URE wyjaśnił, że wysokość opłaty ustalona w sposób określony w 1 ust.1 rozporządzenia, wyliczana jest przez przedsiębiorcę energetycznego ( 3 ust.1 rozporządzenia) i wnoszona do budżetu państwa w terminie do dnia 31 marca każdego roku ( 4ust.1 rozporządzenia). W przypadku niewniesienia opłaty w terminie, Prezes URE wzywa przedsiębiorstwo energetyczne do jej obliczenia i wniesienia w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. W razie niedotrzymania przez zobowiązane przedsiębiorstwo tego terminu, Prezes URE dokonuje obliczenia opłaty we własnym zakresie ( 6 ust. 1 i 2 w związku z ust. 4). W przedmiotowej sprawie Prezes URE, wobec nieotrzymania od Powoda opłaty koncesyjnej za rok 2009 (która powinna zostać uiszczona do dnia 31 marca 2009 r. ), ustalił w drodze decyzji administracyjnej wysokość tej opłaty na kwotę zł. Pozwany wyjaśnił, że przedmiotowa decyzja (oraz pozostałe pisma) została skierowane na adres podany przez Powoda tj. na ul. (...) w B.. Decyzja nie została podjęta przez Powoda bowiem zmienił on adres zamieszkania (prowadzenia działalności gospodarczej), o czym nie poinformował organu koncesyjnego, jakim jest Prezes URE. Prezes URE uznał, że decyzja w sprawie ustalenia opłaty koncesyjnej, pomimo wysłania jej na nieaktualny adres Powoda na mocy art k.p.a. została doręczona. Prezes URE powołał się w tym miejscu na art. 59 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r Nr 220, poz. 1447, późn. zm.), zgodnie z którym przedsiębiorca jest obowiązany zgłaszać organowi koncesyjnemu wszelkie zmiany danych, w tym danych dotyczących firmy przedsiębiorcy,

5 oznaczenia jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, w terminie 14 dni od dnia ich powstania. Na tej podstawie Powód uznał, że to obowiązkiem Powoda było poinformowanie organu koncesyjnego o zmianie adresu siedziby przedsiębiorstwa. W konsekwencji Prezes URE uznał, że brak możliwości oparcia Decyzji w sprawie ustalenia opłaty koncesyjnej na rzeczywistych danych finansowych wynikało z zaniechania Powoda powiadomienia organu koncesyjnego o zmianie adresu siedziby przedsiębiorstwa. Ponadto Prezes URE wskazał w odpowiedzi na odwołanie, że Powód jak do tej pory nie uiścił opłaty koncesyjnej za 2009 r. (co powinien uczynić do 31 marca 2009 r.) i że do Prezesa URE nie wpłynął też w 2009 r. wbrew twierdzeniom Powoda formularz opłaty z tytułu uzyskania koncesji. Według Prezesa URE uwzględnienie wniosku Powoda (o zmianę ( ) decyzji w całości poprzez uchylenie obowiązku zapłaty opłaty w kwocie zł ) stałoby w sprzeczności z art. 34 ustawy Prawo energetyczne oraz przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. Zdaniem Pozwanego wniosek Powoda sprowadza się bowiem do zakwestionowania uprawnienia do egzekwowania od Powoda wykonania obowiązku określonego w powołanych przepisach, gdy tymczasem w niniejszej sprawie sporna powinna być jedynie wysokość należnej opłaty, nie zaś sam obowiązek jej wniesienia. Dodatkowo Pozwany wskazał, że Powód w odwołaniu z dnia 30 lipca 2010 r. przedstawił jedynie kopię formularza opłaty z tytułu uzyskania koncesji za 2009 r., nie przedstawiając żadnych dokumentów finansowych, udowadniających prawidłowość obliczonej opłaty czyniąc wyliczoną przez siebie kwotę niemożliwą do zweryfikowania. (odpowiedź na odwołanie, k ). Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny: Bezsporne jest udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi przedsiębiorcy P. D. prowadzącemu działalność gospodarczą pn. (...) P. D. w dniu 15 grudnia 2005 r., znak: (...). Zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja, wnoszą coroczne opłaty do budżetu państwa, obciążające koszty ich działalności. Prezes URE, wobec nieotrzymania opłaty koncesyjnej za rok 2009 (która powinna zostać uiszczona do dnia 31 marca 2009 r. ), wezwał w dniu 22 czerwca 2009 r. P. D. do wniesienia opłaty za 2009 rok adresując wezwanie na adres ul. (...), (...). W dołączonych aktach administracyjnych nie ma dowodu doręczenia niniejszego wezwania wystosowanego na powyższy adres. (wezwanie do zapłaty, k. 1 akt adm.). 10 września 2009 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie obliczenia corocznej opłaty w tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi należnej za rok 2009 na podstawie art i 4 oraz art k.p.a. w związku z art. 30 ust. 1 i art. 34 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja. Jednocześnie P. D. został wezwany do nadesłania w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia danych dotyczących przychodów osiągniętych w roku 2008 ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie działalności objętej koncesją (na formularzu) dla ustalenia przychodów stanowiących podstawę obliczenia opłaty. Niniejsze zawiadomienie wysłane na ten sam adres odebrała osoba o nazwisku odmiennym od przedsiębiorcy nie umieszczając żadnej dodatkowej pieczątki (zawiadomienie z dowodem doręczenie, k. 2-5 akt adm.).

6 Wobec braku złożenia wymaganych danych, Prezes URE dokonał obliczenia opłaty we własnym zakresie ( 6 ust. 1 i 2 w związku z ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja) i ustalił w drodze decyzji administracyjnej wysokość tej opłaty na kwotę 3.609,00 zł. (decyzja Prezesa URE znak: (...), k. 3). Sąd nie wziął pod uwagę złożonej kserokopii opłaty z tytułu uzyskania koncesji z dnia 28 marca 2009 r. (k. 12). Dołączona kserokopia nie jest dokumentem prywatnym świadczącym o istnieniu oryginału o treści i formie w niej odwzorowanej. Dla uznania kserokopii za dokument prywatny, świadczący o istnieniu oryginału o odwzorowanej w niej treści, niezbędne jest oświadczenie o istnieniu dokumentu o treści i formie odwzorowanej kserokopią. Takim oświadczeniem będzie umieszczone na kserokopii i zaopatrzone podpisem poświadczenie zgodności kserokopii z oryginałem. Bez wspomnianego poświadczenia kserokopia nie może być uznana za dokument, a tym samym nie stanowi dowodu na określenie wysokości przychodów za 2008 r. Nadal aktualne pozostaje stanowisko zapoczątkowane uchwałą Sądu Najwyższego z 29 marca 1994 roku o tezie Niepoświadczona kserokopia nie jest dokumentem w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego a jako taka nie może stanowić źródła dowodzenia określonego faktu (por. uchwała SN z 29 marca 1994 r. III CZP 37/94 OSNCP 1994/11 poz. 206, postanowienie z 27 sierpnia 1998 r. III CZ 107/98 OSNC 1999/3 poz. 52, postanowienie z 6 listopada 2002 r. I CKN 1280/2000 LexPolonica nr , wyrok z 14 lutego 2007 r. II CSK 401/2006 LexPolonica nr , Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 10 stycznia 2008 r. V ACa 816/2007 Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach i Sądów Okręgowych 2008/2 poz. 7 str. 27). Również, jak wskazał Sąd Najwyższy ww. wyroku z dnia 14 lutego 2007 roku, jak i z 6 listopada 2002 roku niepoświadczoną za zgodność z oryginałem kserokopia nie może też stanowić podstawy prowadzenia dowodu w trybie art. 308 k.p.c. Sąd Okręgowy zważył co następuje: Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. Ugruntowany jest pogląd, że postępowanie przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie zmierza bezpośrednio do przeprowadzenia kontroli postepowania administracyjnego, lecz do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. Specyfika postępowania przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (tzw. postępowanie hybrydowe) powoduje, że wymieniony Sąd ma uprawnienie pełnej kontroli zastosowanego prawa materialnego i poczynionych ustaleń faktycznych (por. wyrok SN z dnia 24 października 2002 r. I CKN 1465/00, z dnia 28 września 2003 r. I CK 81/02) oraz niepełnej kontroli prawa administracyjnego (por. wyrok SN z dnia 20 września 2005 r. III SZP 2/05). Tylko wówczas, gdy odwołujący wykaże, że uchybienia proceduralne istotnie wpłynęły na merytoryczną treść zaskarżonej decyzji, wówczas Sąd musi ustosunkować się do zarzutów (por. wyrok SN z dnia 19 sierpnia 2009 r. III SK 5/09, OSNP 2011/9-10/144). Podniesione w odwołaniu zarzuty naruszenia przepisów prawa postepowania administracyjnego odnoszą skutek o tyle, że poprzez ich uchybienie nastąpiło nieprawidłowe zastosowanie prawa materialnego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja. W niniejszej sprawie bezsporny był fakt, że odwołujący nie uiścił opłaty za 2009 rok z tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi do dnia 31 marca 2009 roku. Brak opłaty uprawniał Prezesa URE do wszczęcia trybu przewidzianego 6 rozporządzenia i (i) wezwania przedsiębiorstwa energetycznego do uiszczenia opłaty w terminie 14 dni od dnia otrzymania

7 wezwania, (ii) dokonania samodzielnych obliczeń przez Prezesa URE w braku wpłaty (iii) niezwłocznego wniesienia tak obliczonej kwoty przez przedsiębiorstwo energetyczne. Prezes URE działając w granicach powyższych uprawnień wezwał w dniu 22 czerwca 2009 r. P. D. do wniesienia opłaty za 2009 rok (k. 1 akt adm.). W dołączonych aktach administracyjnych nie ma dowodu doręczenia niniejszego wezwania wystosowanego na adres ul. (...), (...). 10 września 2009 r. zostało wszczęte z urzędu postepowanie administracyjne w sprawie obliczenia corocznej opłaty w tytułu koncesji na obrót paliwami ciekłymi należnej za rok 2009 na podstawie art i 4 oraz art k.p.a. w związku z art. 30 ust. 1 i art. 34 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja. Jednocześnie P. D. został wezwany do nadesłania w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia danych dotyczących przychodów osiągniętych w roku 2008 ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie działalności objętej koncesją (na formularzu) dla ustalenia przychodów stanowiących podstawę obliczenia opłaty. Niniejsze zawiadomienie wysłane na ten sam adres odebrała osoba o nazwisku odmiennym od przedsiębiorcy nie umieszczając żadnej dodatkowej pieczątki (k. 5 akt adm.). Pomimo braku dowodu doręczenia i otrzymania potwierdzenia doręczenia podpisanego przez nieustaloną osobę, Prezes URE wydał decyzję w dniu 4 listopada 2009 r. ustalającą należną opłatę. W ocenie Sądu takie działanie organu naruszyło zasady prawa postępowania administracyjnego poprzez nieprzeprowadzenie postępowania dowodowego oraz pozbawienie odwołującego prawa do obrony w konsekwencji prowadząc do niewłaściwego zastosowania prawa materialnego. Zgodnie z art. 40 k.p.a. zasadą jest doręczenie pism stronie, od której to zasady przewidziano wyjątki. Wyjątki te dotyczą przypadków reprezentowania stron przez inne podmioty, tzn. przez przedstawiciela, pełnomocnika, osobę upoważnioną do odbioru pism w konkretnej sprawie (art k.p.a.). Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, wówczas organ administracyjny powinien być o nim powiadomiony i od chwili jego ustanowienia wszystkie pisma procesowe doręcza się pełnomocnikowi. W niniejszej sprawie nie ma w materiale dowodowym wskazania, że został ustanowiony pełnomocnik albo osoba upoważniona do odbioru pism. Wniosek ten potwierdza również sposób adresowania pism dotyczących sprawy adresatem jest P. D.. Podpis nieustalonej osoby nie wywołuje skutku doręczenia, jeżeli nie należy ona do kręgu osób z art. 43 k.p.a. Prezes URE w odpowiedzi na odwołanie powoływał się na art. 59 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Z 2010 r. Nr 220, poz z późn. zm.) oraz art. 50 ustawy Prawo energetyczne odsyłający w sprawach nieuregulowanych przepisami w zakresie działalności gospodarczej przedsiębiorstw energetycznych do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W tym zakresie Prezes uznał, że decyzja w sprawie ustalenia opłaty koncesyjnej pomimo jej wysłania na nieaktualny adres na mocy art k.p.a. została doręczona. Ponadto zdaniem Prezesa URE obowiązkiem odwołującego było poinformowanie organu koncesyjnego o zmianie adresu siedziby przedsiębiorstwa odwołującego. Wezwanie do zapłaty oraz zawiadomienie o wszczęciu postepowania w sprawie ustalenia corocznej opłaty koncesyjnej za 2009 r. zawierające wezwanie do przedstawienia danych były kierowane na znany organowi adres odwołującego, który okazał się być nieaktualny. Powyższa argumentacja nie przekonuje Sądu z dwóch powodów. Po pierwsze, czym innym jest miejsce doręczenia a czym innym komu się doręcza oraz po drugie, organ nie posiadał dowodu doręczenia wezwania do zapłaty. Nie dysponując dowodem doręczenia wezwania z dnia 22 czerwca 2009 r. organ nie mógł przejść do kolejnego etapu postępowania, tj. wszczęcia postępowania z urzędu. Nieprawidłowe wszczęcie postępowania nie powinno

8 zakończyć się decyzją wobec braku prawidłowego doręczenia zawiadomienia z dnia 10 września 2009 r. Miejsce dokonywanych doręczeń ul. (...), (...)-(...) B. miałoby znaczenie, gdyby organ prawidłowo zastosował art k.p.a. W przypadku doręczenia pism osobie fizycznej należy kolejno podjąć czynność zmierzającą do doręczenia właściwego (art. 42 k.p.a.), następnie doręczenia zastępczego (art. 43 k.p.a.) i w ostatniej kolejności pozostawić zawiadomienie o złożeniu pisma w miejscach wskazanych art k.p.a.. Otrzymując potwierdzenie doręczenia organ nie ustalił, czy odbierający korespondencję jest uprawniony do jej odbioru., czyli czy jest jedną z osób wymienionych w art k.p.a., 43 k.p.a. Odwołujący jest bowiem osobą fizyczną i nie ma do niego zastosowania tryb doręczenia z art. 45 k.p.a. Przepis art. 45 k.p.a. należy rozumieć w ten sposób, że reguluje doręczanie pism osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej (zob. wyrok NSA z dnia 5 czerwca 1997 r., I SA/Łd 417/96, LEX nr 29836, w którym stwierdzono, co następuje: "Skarżący nie prowadzi działalności gospodarczej w formie uzasadniającej jej uwidocznienie w rejestrach sądowych. Forma prowadzonej działalności nie daje jej także przymiotu jednostki organizacyjnej. Jest to działalność osoby fizycznej, która ma obowiązek uwidocznić fakt prowadzenia działalności gospodarczej w ewidencji. Nie było zatem podstaw do zastosowania w stosunku do skarżącego zasad doręczeń wynikających z art. 45 k.p.a.". Powyższe uchybienia spowodowały niewłaściwe zastosowanie 6 ust. 1 i 2 w związku z ust. 4 rozporządzenia z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa URE corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja, co skutkuje uchyleniem zaskarżonej decyzji na podstawie art k.p.c. SSO Jolanta de Heij Kaplińska