OCENA SKUTKÓW REGULACJI

Transkrypt

1 Nazwa projektu Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ekwiwalentu pieniężnego za Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu Prof. Marek Ratajczak, Sekretarz Stanu w MNiSW Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu Katarzyna Cieciuch katarzyna.cieciuch@nauka.gov.pl Jaki problem jest rozwiązywany? Data sporządzenia r. OCENA SKUTKÓW REGULACJI Źródło: Upoważnienie ustawowe art. 153 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2007 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lipca 2013 r. (sygn. akt P 53/11) Nr w wykazie prac legislacyjnych Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego 47 Celem nowelizacji rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie sposobu ustalania (Dz. U. Nr 203, poz. 1499, z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lipca 2013 r. (sygn. akt P 53/11). W powyższym wyroku Trybunał Konstytucyjny orzekł niezgodność 7 ust. 1 rozporządzenia w zakresie, w jakim przy ustalaniu ekwiwalentu za obliczonego w stosunku do składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, nakazuje obliczanie tego ekwiwalentu przyjmując za podstawę dni kalendarzowe z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. W wyniku orzeczenia przepis 7 ust. 1 rozporządzenia we wskazanym wyżej zakresie utraci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP, tj. z dniem 8 sierpnia 2014 r. 2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt W celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego konieczna jest nowelizacja rozporządzenia. Ze względu na to, iż 7 ust. 1 rozporządzenia mówiący, że ekwiwalent pieniężny za urlopu wypoczynkowego ustala się, stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wypoczynkowy, jest ściśle związany z 5 ust. 1, który nakazuje uwzględniać dni kalendarzowe jako podstawę do obliczania wypoczynkowy w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, proponuje się zmianę zasad obowiązujących przy obliczaniu tzw. wynagrodzenia urlopowego w tej części. Proponuje się, aby w 5 ust. 1 rozporządzenia wprowadzić zasadę, zgodnie z którą w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia za jeden dzień w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składników wynagrodzenia określonych procentowo od tych stawek sumę tych składników podzielić przez 21, a więc średnią liczbę dni roboczych przypadających w miesiącu. Tak obliczone wynagrodzenie za jeden dzień należy następnie pomnożyć przez liczbę dni urlopu. Zmienione w ten sposób zasady obowiązujące przy obliczaniu wypoczynkowy, na mocy 7 ust. 1, znajdą zastosowanie do ustalania urlopu wypoczynkowego. 3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE? Projekt rozporządzenia zawiera rozwiązania stanowiące domenę prawa krajowego. 4. Podmioty, na które oddziałuje projekt Grupa Wielkość Źródło danych Oddziaływanie Uczelnie publiczne 132 MNiSW POL-on (stan na

2 Uczelnie niepubliczne 376 MNiSW POL-on (stan na Uczelnie prowadzone przez kościoły i związki wyznaniowe finansowane na zasadach uczelni publicznych 6 MNiSW POL-on (stan na 5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji Z uwagi na przedmiot projektowanych zmian, zdeterminowany przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego, nie prowadzono odrębnych konsultacji poprzedzających przygotowanie projektu. Projekt został przekazany do konsultacji do: Krajowej Reprezentacji Doktorantów, Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich, Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych, Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Polskiej Akademii Umiejętności, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych, Konfederacji Lewiatan, Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, Business Centre Club, Związku Rzemiosła Polskiego, Krajowej Sekcji Nauki NSZZ Solidarność, Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP, Wolnych Związków Zawodowych Sierpień 80, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Polskiej Komisji Akredytacyjnej, Polskiej Akademii Nauk, Rady Młodych Naukowców, Stowarzyszenia Top500 Innovators. Uwagi do projektu zgłosiła Krajowa Sekcja Nauki NSZZ Solidarność oraz Komisja Krajowa NSZZ Solidarność. Krajowa Sekcja Nauki NSZZ Solidarność zgłosiła następujące uwagi: Projektowane przepisy nie zapewniają nauczycielowi akademickiemu w okresie wynagrodzenia, jakie otrzymywałby, gdyby w tym czasie pracował, pozostają więc w sprzeczności z art. 153 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Uwaga nie jest zasadna. Niezależnie od zastosowanego sposobu obliczania wypoczynkowy wysokość tego wynagrodzenia zawsze musi odpowiadać wynagrodzeniu, jakie nauczyciel akademicki otrzymywałby, gdyby w tym czasie pracował. Zastosowanie zarówno dotychczasowej jak i proponowanej w projekcie metody ustalania wysokości tego wynagrodzenia gwarantuje jego zgodność z zasadą wyrażoną w art. 153 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, a także ekwiwalent, będzie zależne od liczby dni kalendarzowych, a następnie uśrednione do 21 dni w miesiącu. Uwaga nie jest zasadna. Wynagrodzenie za urlop ekwiwalent za jest uzależniony od liczby dni roboczych tego urlopu, przy czym w przypadku ekwiwalentu od liczby dni niewykorzystanego urlopu. Rozporządzenie nie określa, w jaki sposób obliczać wynagrodzenie za pozostałą część miesiąca, jeżeli pracownik wykorzystał tylko kilka dnia urlopu, a przez pozostałą część miesiąca pracował. Uwaga nie jest zasadna. Projektowane rozporządzenie nie reguluje sposobu obliczania wynagrodzenia za pracę, a jedynie sposób ustalania ekwiwalentu za. Nowe przepisy nałożą na uczelnie ogrom zadań, jakie staną przed kwesturą i działem osobowym w wypadku (ostatnio bardzo częstym), gdy władze uczelni ze względów oszczędnościowych postanowią wysłać wszystkich pracowników w okresie świątecznym na parę dni urlopu dla wszystkich pracowników trzeba przeprowadzić wyliczenie należnego wynagrodzenia ; Uwaga nie jest zasadna. Bez względu na to, czy naliczenie ekwiwalentu za urlopu odbywa się według starych, czy według nowych zasad nie zwiększa się ilość obowiązków dla kwestur i działów osobowych uczelni. Proponowany przepis 5 ust. 1 nie uwzględnia zasady naliczania 50% kosztów wynikających z praw autorskich (część ustalana na podstawie zmiennych składników).

3 Uwagi nie uwzględniono. Rozporządzenie reguluje wyłącznie sposób ustalania ekwiwalentu za, nie reguluje natomiast materii kosztów uzyskania przychodów. Kwestię kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.). Komisja Krajowa NSZZ Solidarność stwierdziła, że rozwiązaniem, które lepiej realizowałoby wyrok Trybunału Konstytucyjnego w zakresie obliczania zarówno wypoczynkowy, jak i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, byłoby wprowadzenie zasad analogicznych do przyjętych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz urlop (Dz. U. Nr 2, poz. 14, z późn. zm.). Zdaniem KK NSZZ Solidarność zastosowanie takiego rozwiązania prowadziłoby do ujednolicenia zasad obliczania przedmiotowych świadczeń, co byłoby pozytywne z punktu widzenia całego systemu prawa. Uwagi nie uwzględniono. Przyjęcie rozwiązania analogicznego do rozwiązania zastosowanego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad udzielania, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz urlop nie jest możliwe ze względu na odmienne brzmienie upoważnień do wydania obu rozporządzeń. Minister Pracy i Polityki Socjalnej został upoważniony w art. 173 Kodeksu pracy do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych zasad udzielania, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz urlop. Natomiast minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu ustalania ekwiwalentu za okres niewykorzystanego, przy uwzględnieniu w szczególności, że wysokość ekwiwalentu pieniężnego jest ustalana zgodnie z zasadami stosowanymi przy obliczaniu wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego (art. 153 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). Brak jest zatem możliwości przyjęcia rozwiązania, które w odmienny sposób reguluje zasady obliczania wynagrodzenia za urlop ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy tak, jak w przypadku rozwiązania zastosowanego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Ponadto należy zauważyć, iż proponowane w 1 pkt 1 projektu rozwiązanie, dotyczące obliczania wynagrodzenia za jeden dzień w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, jest analogiczne do rozwiązania obowiązującego przy naliczaniu wynagrodzenia za jeden dzień w części ustalonej na podstawie zmiennych składników wynagrodzenia, zgodnie z którym podstawę wymiaru dzieli się przez 251 dni (średnią liczbę dni roboczych w roku). Projekt rozporządzenia został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.). W trybie tej ustawy żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem. Projekt został również udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z 52 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979). 6. Wpływ na sektor finansów publicznych (ceny stałe z r.) Dochody ogółem JST Wydatki ogółem JST Saldo ogółem Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł] Łącznie (0-10)

4 JST Źródła finansowania Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Potencjalnie może mieć znikomy, ale niemożliwy do oszacowania, wpływ na gospodarkę finansową uczelni w związku z zastosowaniem nowych zasad naliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Przypadki wypłaty ekwiwalentu są incydentalne. Nie przewiduje się zatem dodatkowych środków na pokrycie skutków proponowanych zmian. 7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe Skutki Czas w latach od wejścia w życie zmian Łącznie (0-10) W ujęciu pieniężnym (w mln zł, ceny stałe z r.) W ujęciu niepieniężnym Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń duże przedsiębiorstwa sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe duże przedsiębiorstwa sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorców, oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe. 8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli zgodności). zmniejszenie liczby dokumentów zmniejszenie liczby procedur skrócenie czasu na załatwienie sprawy tak nie zwiększenie liczby dokumentów zwiększenie liczby procedur wydłużenie czasu na załatwienie sprawy Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich elektronizacji. Komentarz: tak nie 9. Wpływ na rynek pracy Rozporządzenie nie będzie miało wpływu na rynek pracy. 10. Wpływ na pozostałe obszary środowisko naturalne sytuacja i rozwój regionalny demografia mienie państwowe informatyzacja zdrowie

5 Omówienie wpływu Rozporządzenie nie będzie miało wpływu na żaden z pozostałych obszarów. 11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego Przewiduje się, że wejście w życie projektowanego rozporządzenia nastąpi z dniem 1 sierpnia 2014 r. 12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane? Z uwagi na przedmiot regulacji projektowanego rozporządzenia jego ewaluacja jest niezasadna. 13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.)