USŁUGA EBPP (ELECTRONIC BILL PRESENTMENT AND PAYMENT), JAKO KOLEJNY ETAP ROZWOJU METOD DOKONYWANIA PŁATNO CI

Transkrypt

1 USŁUGA EBPP (ELECTRONIC BILL PRESENTMENT AND PAYMENT), JAKO KOLEJNY ETAP ROZWOJU METOD DOKONYWANIA PŁATNO CI ŁUKASZ MUROWANIECKI Uniwersytet Łódzki Streszczenie EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment) jest stosunkowo now usług na polskim rynku płatno ci. Ostatnio, równie Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. polska izba clearingowa doł czyła do grona operatorów platform EBPP. Mo e to doprowadzi w najbli szym czasie do gwałtownego upowszechnienia si tego rozwi zania. Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji EBPP, ze szczególnym uwzgl dnieniem procesu wymiany danych oraz potencjalnych korzy ci dla poszczególnych jej uczestników. B dzie to stanowiło punkt wyj cia do oceny tego rozwi zania i mo liwo ci jego upowszechniania. Słowa kluczowe: EBPP, EIPP, e-faktura, BILIX, metoda płatno ci 1. Wprowadzenie Realizowanie płatno ci jest procesem kluczowym dla funkcjonowania gospodarki. Trudno bowiem wyobrazi sobie dobrze działaj cy system gospodarczy bez sprawnego dokonywania zapłaty za towary i usługi. Jest to prawda uniwersalna, maj ca swoje potwierdzenie na przestrzeni dziejów, w ró nych systemach gospodarczych. Dlatego te, z wielk uwag nale y przygl da si wszelkim nowo ciom pojawiaj cym si w tej dziedzinie. Wiek XXI przyniósł niew tpliwie wiele nowych pomysłów na realizowanie płatno ci. Przyczyn takiego zjawiska doszukiwałbym si w kilku czynnikach. Pierwszym, do oczywistym, jest gwałtowny rozwój technologii informatycznych i telekomunikacyjnych. Zwłaszcza zwi kszenie przepustowo ci sieci oraz udoskonalenie technologii internetowych pod wzgl dem ich bezpiecze stwa pozwoliło na realizowanie płatno ci metodami, które wcze niej były odrzucane jako niewystarczaj co dobre i pewne dla tego typu operacji. Drugim czynnikiem mo e by zwi kszanie dost pno ci tych technologii, głównie ze wzgl du na malej ce koszty. Pojawienie si szerokiego potencjalnego grona odbiorców powoduje, e kreowane s nowe potrzeby i metody ich zaspokajania. Sprawne i wygodne realizowanie płatno ci poprzez sie jest jedn z takich potrzeb. Faktury elektroniczne oraz usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment) s przykładami narz dzi pozwalaj cych na ich zaspokojenie. 2. Faktura elektroniczna Faktura elektroniczna (e-faktura) jest dokumentem elektronicznym odpowiadaj cym fakturze tradycyjnej, papierowej. W polskim systemie prawnym, kwestie e-faktur reguluje Rozporz dzenie Ministra Finansów z w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej a tak e przechowywania oraz udost pniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur (Dz.Ustaw 133 poz z 2005r.). Zgodnie z tym aktem prawnym, faktura elektroniczna zrównuje si prawnie z faktur tradycyjn.

2 Łukasz Murowaniecki Usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment), jako kolejny etap rozwoju metod dokonywania płatno ci 85 W praktyce, na wykorzystanie dokumentów elektronicznych decyduj si wi ksze firmy. Wynika to z konieczno ci spełnienia obowi zków, okre lonych w Rozporz dzeniu, w zakresie przechowywania i udost pniania e-faktur. 1 Poza wol wierzyciela, warunkiem stosowania e-faktur, jest równie formalna akceptacja przez nabywc. Procedura e-fakturowania polega na przygotowaniu przez wystawc faktury w formie pliku i przesłaniu jej do nadawcy w formie elektronicznej. Szczególn form przesłania, jest udost pnienie faktury do pobrania bezpo rednio ze strony internetowej. Wystawienie i przesłanie faktury powinno by opatrzone podpisem elektronicznym lub by dokonane poprzez system elektronicznej wymiany danych (EDI). Dla prawidłowego obiegu e-faktur, spełniaj cego wymogi prawne, konieczne jest zastosowanie odpowiednich systemów informatycznych. Lista funkcji wymagaj cych wsparcia przez takie systemy przedstawia si nast puj co: Ewidencja akceptacji nabywców na otrzymywanie faktur elektronicznych; Komunikacja z system finansowo-ksi gowym przedsi biorstwa w celu uzyskania tre ci faktury; Przygotowanie faktur do wysłania, obejmuj ce komunikacj z centrum certyfikacji i podpisanie faktury otrzymanym certyfikatem; Archiwizacja e-faktur; Udost pnianie faktur nabywcom; Udost pnienie faktur do kontroli przez uprawnione instytucje publiczne. Ze wzgl du na cel niniejszego artykułu, szczególnej uwagi wymaga udost pnianie faktur nabywcom. Mo e ono przyjmowa formy: Komunikacji mailowej, gdzie faktura jest zał cznikiem do podpisanego i odpowiednio zabezpieczonego a; Udost pnianie faktury na stronie internetowej wierzyciela; Udost pnianie faktury za po rednictwem specjalistycznego serwisu, gromadz cego e-faktury ró nych wierzycieli i prezentuj cego je nabywcy; w tym przypadku udost pnianie nale y rozumie jako przekazanie faktury po rednikowi. Dla podwy szenia konkurencyjno ci swojej oferty, wierzyciel mo e zdecydowa o równoczesnym stosowaniu kilku form udost pniania dokumentów. Odr bnym tematem jest dokonywanie przez nabywc płatno ci za otrzymane e-faktury. Akty prawne nie reguluj tej kwestii. Dost pny jest cały wachlarz instrumentów płatniczych stosowany równie w przypadku faktur papierowych. Natomiast dla opłacania dokumentów elektronicznych powstały rozwi zania wspomagaj ce, wykorzystuj ce istniej ce instrumenty płatnicze. Jednym z nich jest usługa EBPP. 3. Koncepcja EBPP Usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment), zgodnie ze swoj nazw, realizuje dwie podstawowe funkcje. Pierwsz jest gromadzenie w jednym miejscu faktur elektronicznych i ich prezentowanie nabywcy w usystematyzowany sposób. Druga funkcja, to umo liwienia opłacania tych faktur. Równocze nie platformy EBPP daj mo liwo dostarczania innych dokumentów informacyjnych, w tym marketingowych. Pierwotnie, koncepcja platformy informatycznej, na której gromadzone s dokumenty z rów- 1 Internet

3 86 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 29, 2010 noczesn mo liwo ci ich rozliczania, była stosowana w relacjach pomi dzy podmiotami gospodarczymi. W relacjach business-to-business funkcjonuje ona pod nazw EIPP (Electronic Invoice Presentment and Payment). St d, czasami stosowany jest skrót EBPP/EIPP (Electronic Bill/Invoice Presentment and Payment) odnosz cy si zarówno do realacji B2B jak i B2C (business-to-customer). Pocz tki usługi EBPP przypadaj na ostatnie lata XX wieku. Pionierem w tej dziedzinie były Stany Zjednoczone oraz kraje Europy Zachodniej. W Polsce EBPP pojawiło si w pierwszych latach XXI wieku, wraz z hoss internetow. Pierwsze próby upowszechnienia rozwi zania podj te zostały w 2001 roku przez firm BillNet SA. 2 Z biegiem lat, okazało si, e przyj te zało enia rozwojowe były przesadzone. Zainteresowanie nowo ci wygasło. adne z rozwi za nie przekroczyło masy krytycznej pozwalaj cej na upowszechnienie usługi. Wynikało to, w du ej mierze, z braku regulacji w polskim prawie dotycz cych faktur elektronicznych. Prawo takie, wraz z aktami uzupełniaj cymi, weszło w ycie dopiero w 2005 roku. Koncepcja powróciła w 2008 roku. Tym razem, zaanga owanie takich podmiotów jak KIR SA i najwi kszych polskich banków, wiadczy o tym, e ta technologia wchodzi w faz dojrzał. Omawiaj c usług EBPP, nale y przede wszystkim zidentyfikowa uczestników wymiany dokumentów. S w ród nich: Wystawca (wierzyciel) jest to podmiot gospodarczy, który wystawia dokument (rachunek lub faktur ) skierowan do swojego klienta; obecnie, najcz ciej wystawcami dokumentów s firmy telekomunikacyjne, dostawcy podstawowych mediów dla ludno ci pr du, gazu, telewizji, Internetu. Operator platformy EBPP instytucja po rednicz ca pomi dzy wystawcami a ich klientami, odpowiedzialna za organizacj wymiany danych oraz gromadzenie dokumentów. Bank klienta instytucja finansowa, poprzez któr klient mo e wyda dyspozycj przekazania rodków pieni nych w celu rozliczenia transakcji. Klient (nabywca) osoba korzystaj ca z usług wystawcy; adresat dokumentów. Bank wystawcy instytucja finansowa, prowadz ca dla wystawcy rachunek bankowych wykorzystywany do rozliczania jego transakcji. 2 BillNet fakturuje on-line,

4 Łukasz Murowaniecki Usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment), jako kolejny etap rozwoju metod dokonywania płatno ci 87 Proces rozliczania dokumentu w systemie EBPP został przedstawiony na rysunku 1. Rys. 1: proces rozliczania dokumentu w systemie EBPP ródło: Opracowanie własne, na podstawie schematu działania systemu BILIX dost pnego na stronie Internet Kolejne etapy procesu rozliczania dokumentu s nast puj ce (numeracja zgodna z oznaczeniami na rysunku 1): 0 Proces rozpoczyna si od wygenerowania dokumentu przez wystawc. Dokument ten ma charakter obci eniowy, czyli jest daniem zapłaty skierowanym do klienta za oferowan usług lub towar. 1 Wystawca przekazuje dokument w formie elektronicznej do platformy EBPP. 2 Platforma EBPP jest systemem informatycznym, w którym dokumenty s gromadzone i udost pniane bankom współpracuj cym oraz wystawcom. 3 Informacja o dokumentach zgromadzonych na platformie EBPP jest przekazywana do banku klienta. 4 Bank klienta gromadzi informacje o wystawcach upowa nionych do przesyłania dokumentów klientowi. W ten sposób jest w stanie przygotowa dla klienta zestawienie dokumentów wymagaj cych rozliczenia. 5 Dane o dokumentach s prezentowane klientowi. Klient mo e by informowanych o wpłyni ciu nowego dokumentu oraz o zbli aj cym si terminie płatno ci. Komunikacja tego typu mo e odbywa si poprzez kanały telekomunikacyjne typu SMS, . 6 Klient zapoznaje si z tre ci dokumentów i decyduje o momencie ich rozliczenia. 7 Klient akceptuje dokument i tym samym daje dyspozycj do jego rozliczenia. Klient mo e równie odrzuci płatno. Wa n cech całego systemu jest to, e dane przelewu s przygotowane przez bank na podstawie otrzymanych dokumentów. Klient nie mo e zmieni tych danych, co skutkuje mi dzy innymi tym, e wystawca dokumentów mo e oczekiwa okre lonego formatu danych przychodz cych w potwierdzeniu dokonania płatno ci. 8 Bank klienta przekazuje decyzj klienta do platformy EBPP. 9 Je eli klient zaakceptował płatno, to równocze nie z (8) bank klienta przekazuje rodki pieni ne na pokrycie transakcji. Płatno mo e by traktowana jako przelew wewn trzny, je eli

5 88 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 29, 2010 bank klienta i bank wystawcy to ten sam bank lub mo e by przekazywana do systemu rozlicze mi dzybankowych. 10 Platforma EBPP udost pnia wystawcom informacje o aktualnym statusie transakcji. 11 Bank wystawcy przyjmuje rodki finansowe przekazywane na rzecz wystawcy. 12 Bank informuje wystawc o wpływaj cych rodkach 4. Korzy ci i problemy zwi zane z EBPP Dost pne opracowania dotycz ce EBPP zwykle podkre l korzy ci, jakie to rozwi zanie przynosi jego uczestnikom. Poni ej, zostały omówione korzy ci i problemy towarzysz ce wykorzystaniu tej usługi. Omawiane s one w podziale na poszczególnych uczestników procesu. Dla klientów korzystaj cych z Internetu jest to niew tpliwie bardzo wygodny mechanizm realizowania płatno ci. Wszystkie informacje niezb dne do opłacenia rachunku s przygotowane przez bank. Klientowi pozostaje tylko zaakceptowanie polecenia przelewu. Pod wzgl dem prostoty obsługi, ust puje tylko poleceniu zapłaty. Ma jednak nad nim zasadnicz przewag, polegaj c na zachowaniu pełnej kontroli nad tym, za co i kiedy dokonywana jest płatno. Kolejna istotna korzy wynika z wykorzystania elektronicznej wersji dokumentów. Faktury i rachunki gromadzone s w jednym miejscu z ci głym dost pem z dowolnego miejsca umo liwiaj cego podł czenie do Internetu. Z perspektywy klienta, korzystanie z usługi EBPP nie niesie szczególnych oszcz dno ci. Dokonywanie płatno ci drog elektroniczn, ta sze ni płatno tradycyjna np. na poczcie, nie jest nast pstwem wykorzystania EBPP, ale woli klienta. Przecie dla faktur papierowych bankowo internetowa te jest dost pna. Głównym problemem po stronie klienta, mo e by dalsze posługiwanie si fakturami elektronicznymi, na przykład w komunikacji z urz dami skarbowymi. Wydrukowana faktura elektroniczna nie ma mocy dowodu. Zgodnie z polskim prawem musi by udost pniania w postaci oryginalnej, czyli elektronicznej. Nie zawsze jest to mo liwe. Ten problem wci wymaga jednoznacznego rozstrzygni cia. 3 Dodatkowo, dla cz ci klientów, fakt gromadzenia dokumentów poza domowym archiwum, mo e stanowi istotn barier psychologiczn. Dla wystawców, EBPP jest jednym z rozwi za, które daje mo liwo dystrybucji e-faktur, a poprzez to znacznego obni enia kosztów wydruku i rozsyłania faktur papierowych. Poprzez maksymalne uproszczenie obsługi po stronie klienta, usługa to powinna minimalizowa ryzyko wyst pienia bł dów w płatno ciach oraz poprawi terminowo wpłat. Co wi cej, wystawca dokumentu mo e zapewni sobie odpowiedni tre danych przelewu przychodz cego. Daje to mo liwo w pełni automatycznego dopasowywania płatno ci przychodz cych z wystawionymi dokumentami, czyli umo liwia sprawniejsze monitorowanie transakcji. Nie bez znaczenia jest aspekt marketingowy. Mo na to rozumie dwojako. Po pierwsze, wystawca korzystaj cy z zaawansowanej technologii b dzie postrzegany jako podmiot nowoczesny. Po drugie, platforma EBPP mo e by wykorzystana do dystrybucji materiałów promocyjnych, lojalno ciowych itp. Dla banków jest to nowa usługa, pozwalaj ca zwi kszy wachlarz oferowanych produktów i pozytywnie wyró ni si na tle konkurencji. Ponadto zwi ksza ona, w sposób znacz cy, atrakcyjno bankowo ci internetowej, jako medium dla codziennego realizowania płatno ci. A to z kolei, zwi ksza potencjalne grono odbiorców innych usług finansowych oferowanych poprzez kanał internetowy. Inwestycja w system EBPP to dla wystawcy faktur oraz dla banku koszt, który musi si zwró- 3 Faktury on-line nie daj prawa do ulgi internetowej, podatki.gazetaprawna.pl,

6 Łukasz Murowaniecki Usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment), jako kolejny etap rozwoju metod dokonywania płatno ci 89 ci. Tak wi c, warunkiem skorzystania z tej technologii jest dost p do odpowiednio du ego grona odbiorców, zainteresowanych usług. Warto zauwa y, e anga owanie si obu tych grup uczestników (banków i wierzycieli) powinno nast powa równomiernie. Obie grupy s sobie potrzebne, aby usługa była opłacalna. Zwi kszenie liczby zaanga owanych banków zapewnia wi ksz grup docelow klientów. Z kolei, wi ksza liczba zaanga owanych wierzycieli zwi ksza zainteresowanie klientów produktem bankowym, jakim jest EBPP. 5. Perspektywy rozwoju w Polsce Przedstawione zestawienie korzy ci i ewentualnych problemów płyn cych z wykorzystania EBPP, wskazuje jednoznacznie na przewag zalet, i to w ka dej grupie uczestników. Sugerowałoby to, e omawiane rozwi zanie jest bliskie ideałowi i nale y spodziewa si jego gwałtownej popularyzacji w najbli szym czasie. Równocze nie warto zapyta, dlaczego dotychczas taki scenariusz si nie zrealizował. Przecie bankowo internetowa i narz dzia do realizowania płatno ci wykorzystywane w EBPP s stosowane z powodzeniem od wielu lat. Nawet regulacje prawne obejmuj ce faktury elektroniczne funkcjonuj od 2005 roku, a ich brak był jedn z przyczyn upadku koncepcji EBPP w Polsce w pierwszych latach obecnego wieku. Równie inne fakty sprzyjaj koncepcji EBPP. Po pierwsze, patrz c na kraje bardziej rozwini te technologicznie od Polski, nale y stwierdzi, e zainteresowanie klientów faktur elektroniczn b dzie rosło. Eksperci typuj, e faktura papierowa stanie si form niszow. Wskazuj na tendencje w krajach bardziej rozwini tych, gdzie w niektórych sektorach udział klientów zainteresowanych e-faktur dochodzi do 40 %. W Polsce w 2008 roku, badania wykazywały to zainteresowanie na poziomie 5%. 4 Równie badania opinii publicznej wykazuj du e zainteresowanie usług EBPP. W badaniu TNS OBOP we wrze niu 2008 roku, 65 % ankietowanych klientów bankowo ci internetowej chciałoby otrzymywa e-faktury wraz z gotowym poleceniem przelewu, wymagaj cym tylko akceptacji. 5 Inne badanie, zlecone przez Krajow Izb Rozliczeniow i wykonane przez firm ARC Rynek i Opinia w styczniu 2009 roku, mówi, e 66% ankietowanych chciałoby otrzymywa rachunki w formie elektronicznej za pomoc systemu EBPP. 6 Równocze nie te same badania wskazuj, e zdecydowana wi kszo (82%) osób otrzymuje wył cznie dokumenty papierowe. 7 Ta rozbie no oczekiwa i mo liwo, zidentyfikowana na pocz tku 2009 roku, wiadczyła o istniej cym polu dla nowej usługi. W Polsce aktualnie w rozwój rozwi za EBPP zaanga owane s : Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. operator systemu Bilix BillBird serwis VIA Moje Rachunki Online obecnie w fazie testów Comarch operator platformy ifin EBPP BillNet S.A. system BillNet Blue Media S.A. system efaktura Billbank sp. z o.o. operator serwisu irachunki.pl Ju sama liczba ró nych propozycji stanowi dowód du ego zainteresowania rodowiska IT t tematyk. 4 Za kilka lat papierowa forma faktur stanie si w Polsce niszowa, biznes.gazetaprawna.pl, Polacy mówi >>nie<< papierowym rachunkom i fakturom, Folder dotycz cy systemu Bilix, Polacy mówi >>nie<< papierowym rachunkom i fakturom, op. cit.

7 90 POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 29, 2010 W ród wymienionych propozycji, na szczególn uwag zasługuje system Bilix. Głównie ze wzgl du na operatora tego systemu Krajow Izb Rozliczeniow. KIR S.A. jest firm powołan przez najwi ksze polskie banki dla organizowania detalicznych rozlicze mi dzybankowych. Funkcjonuje w polskim systemie płatniczym od wielu lat, jest operatorem systemu Elixir, uznawanego za jeden z najnowocze niejszych na wiecie i jedyny tego typu system w Polsce. Bilix został uruchomiony w 2008 roku i jako pierwszy system EBPP w Polsce działa w oparciu o kanały bankowo ci internetowej. 8 Dotychczas rozwijana jest głównie sie współpracuj cych banków. Pozycja monopolisty w obszarze rozliczania transakcji detalicznych, stawia KIR S.A. w pozycji uprzywilejowanej. W zamian za zintegrowanie si z Blilixem bank otrzymuje 20% rabatu za roczne opłaty za system Elixir. 9 Taktyka opłaciła si i aktualnie z system zintegrowało si kilka du ych banków, a kilka nast pnych zadeklarowało gotowo do przył czenia w najbli szych miesi cach. Obecnie KIR S.A. szacuje, e do ko ca 2010 roku z systemu Bilix b dzie mogło korzysta 90% u ytkowników bankowo ci elektronicznej, czyli wierzyciele b d mogli kierowa swoje dokumenty do ok. 10 milionów klientów. 10 Równocze nie, zaledwie trzech wierzycieli podj ło si przekazywa swoje faktury do KIR S.A. Przypuszcza jednak nale y, e tak du a liczba potencjalnych odbiorców zach ci innych wystawców faktur. Jest to niew tpliwie główny warunek sukcesu rynkowego Bilixa. Lista uczestników systemu Bilix została przedstawione w tabeli 1. Tabela 1. Wystawcy oraz banki korzystaj ce z systemu Bilix Wystawcy dokumentów Zaanga owani obecnie stan na PGE Zakład Energetyczny wybrane oddziały; ITI Neovision Sp. z o.o. operator telewizji n ; Link4 TU S.A. ubezpieczenia Brak informacji Oczekiwani do ko ca 2010 roku ródło: Opracowanie własne na podstawie 6. Podsumowanie Banki Interligo, PKO Bank Polski S.A., Bank Pekso S.A., ING Bank l ski, Multibank, Bank Millennium S.A., Citi Handlowy mbank, BZ WBK, Raiffeisen Bank Polska, Bank Polskiej Spółdzielczo ci Po nieudanym starcie w 2001 roku, koncepcja EBPP powróciła siedem lat pó niej. Ostatnie dwa lata pokazuj, e usługa prezentowania faktur elektronicznych i umo liwienia ich prostego opłacenia, cieszy si du ym zainteresowaniem w ród banków oraz firm z bran y IT maj cych rozwija t technologi. Równie klienci bankowo ci internetowej deklaruj du e zainteresowanie tak usług. Do gwałtownego rozwoju EBPP w Polsce brakuje jeszcze zaanga owania po stronie firm wystawiaj cych du e liczby faktur. Jako głównego rozgrywaj cego na rynku polskim, mo na obecnie wskaza Krajow Izb Rozliczeniow i rozwijany przez ni system Bilix. Nie oznacza to jednak, e nie b dzie miejsca dla innych graczy i ich rozwi za. 8 Polacy mówi >>nie<< papierowym rachunkom i fakturom, op. cit. 9 Czy EBPP stanie si nowym standardem w bankowo ci internetowej? ROK 2010 b dzie rokiem e-faktur. Banki s ju gotowe. Czas na dostawców masowych usług.,

8 Łukasz Murowaniecki Usługa EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment), jako kolejny etap rozwoju metod dokonywania płatno ci 91 W ród głównych barier w rozwoju usługi, mo na wskaza niedostatecznie dobre ramy prawne wykorzystania faktur elektronicznych, w szczególno ci w zakresie dopuszczalnych form e-faktur. Nie bez znaczenia pozostaje wci niewielka dost pno Internetu oraz przyzwyczajenie społecze stwa do rozliczania transakcji metodami tradycyjnymi. Podsumowuj c, koncepcja EBPP ma bardzo du e szanse na upowszechnienie si w Polsce, je eli nie w najbli szych miesi cach, to przynajmniej w najbli szych latach. Bibliografia [1] BillNet fakturuje on-line, [2] Czy EBPP stanie si nowym standardem w bankowo ci internetowej? [3] Faktury on-line nie daj prawa do ulgi internetowej, podatki.gazetaprawna.pl. [4] Polacy mówi >>nie<< papierowym rachunkom i fakturom, [5] ROK 2010 b dzie rokiem e-faktur. Banki s ju gotowe. Czas na dostawców masowych usług., [6] [7] [8] [9] Za kilka lat papierowa forma faktur stanie si w Polsce niszowa, biznes.gazetaprawna.pl. EBPP (ELECTRONIC BILL PRESENTMENT AND PAYMENT) SERVICE AS A NEXT EVOLUTION STEP OF PAYMENT PROCESSING Summary EBPP (Electronic Bill Presentment and Payment) is a relatively new service on Polish payment market. Recently, also KIR SA the National Clearing House has joined to the group of EBPP providers. This may result, in the immediate future, to the rapid spread of the solution. This article aims to present the concept of EBPP in terms of main assumptions and potential benefits for all groups of users. It will be a starting point to evaluate the solutions and its dissemination. Keywords: EBPP, EIPP, e-invoice, BILIX, payment method Łukasz Murowaniecki Katedra Informatyki Ekonomicznej Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytet Łódzki ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 3/5, Łód lukaszm@uni.lodz.pl