D c

Transkrypt

1 WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH NAWIERZCHNIE Z BETONU ASFALTOWEGO - WARSTWA ŚCIERALNA CPV: Roboty w zakresie konstruowania, fundamentowania oraz wykonywania nawierzchni autostrad, dróg.

2

3 1. Wstęp 1.1. Przedmiot WWIORB Przedmiotem niniejszych Warunków Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych są wymagania dotyczące wykonania i odbioru warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego w związku z budową obwodnicy Kościerzyny w ciągu drogi krajowej nr 20 Stargard Szczeciński Gdynia Określenia podstawowe Określenia podstawowych pojęć niniejszych wymagań podano w WWiORB D-M "Wymagania ogólne" i D /a Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z Dokumentacją Projektową, WWiORB i poleceniami Inspektora Nadzoru Inwestorskiego. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w WWiORB D-M "Wymagania ogólne". 2. Wyroby budowlane i materiały 2.1. Wymagania wobec kruszywa grubego Tablica 1 Wymagania wobec kruszyw w Właściwości kruszywa zależności od kategorii ruchu KR 1-2 KR 3 Uziarnienie wg PN-EN kategoria co najmniej: G C 85/20 a) G C 90/20 a) Tolerancje uziarnienia; odchylenia nie większe niż wg kategorii: G 20/15 G 25/15 Zawartość pyłów wg PN-EN 933-1; kategoria nie wyższa niż: f 2 Kształt kruszywa wg PN-EN lub wg PN-EN 933-4; kategoria nie wyższa niż: FI 25 lub SI 25 FI 20 lub SI 20 Procentowa zawartość ziaren o powierzchni przekruszonej i łamanej wg PN-EN 933-5; kategoria co najmniej: C Deklarowana C 95/1 Odporność kruszywa na rozdrabnianie wg PN-EN , badanie na kruszywie o wymiarze 10/14 rozdział 5; kategoria LA 30 nie wyższa niż: Odporność na polerowanie kruszywa wg PN-EN , kategoria nie niższa niż: PSV Deklarowana PSV Deklarowana niemniej niż 48) Gęstość ziaren wg PN-EN , rozdział 7,8 lub 9 deklarowana przez producenta Gęstość nasypowa wg PN-EN deklarowana przez producenta Nasiąkliwość wg PN-EN , rozdz. 7,8 lub 9: WA 24 Deklarowana Mrozoodporność wg PN-EN załącznik B; w 1% NaCl, kategoria nie wyższa niż: F NaCl 7 Zgorzel słoneczna bazaltu wg PN-EN : SB LA Skład chemiczny uproszczony opis petrograficzny wg PN- EN deklarowana przez producenta Grube zanieczyszczenia lekkie, wg PN-EN p. 14.2: m LPC 0,1 kategoria nie wyższa niż: Rozpad krzemianowy żużla wielkopiecowego chłodzonego powietrzem wg PN-EN p.19.1 Wymagana odporność Rozpad żelazowyc żużla wielkopiecowego chłodzonego powietrzem wg PN-EN p.19.2 Wymagana odporność Stałość objętości kruszyw z żużla stalowniczego wg PN-EN 1744-lp 19.3 kategoria nie wyższa; V 3,5 a) D/d<4

4 2.2 Wymagania wobec kruszywa niełamanego drobnego lub o ciągłym uziarnieniu do D 8mm Tablica 2 Właściwości kruszywa Wymagania wobec kruszyw w zależności od kategorii ruchu KR1-2 Uziarnienie wg PN-EN 933-1; wymagana kategoria : G F 85 lub G A 85 Tolerancja dla kruszywa drobnego i o ciągłym uziarnieniu; odchylenia nie większe niż wg kategorii: G TC NR Zawartość pyłów wg PN-EN w kruszywie drobnym; kategoria nie wyższa niż: f 10 Jakość pyłów wg PN-EN 933-9; kategoria nie wyższa niż: MB F 10 Kanciastość kruszywa drobnego lub kruszywa 0/2 wydzielonego z kruszywa o ciągłym uziarnieniu wg PN-EN E csdeklarowana 933-6, rozdział 8: kategoria nie niższa niż: Gęstość ziaren wg PN-EN , rozdział 7,8 lub 9 deklarowana przez producenta Nasiąkliwość według PN-EN , rozdz. 7,8 lub9 WA 24 Deklarowana Grube zanieczyszczenia lekkie, wg PN-EN p. 14.2; kategoria nie wyższa niż: m LPC 0,1 2.3 Wymagania wobec kruszywa łamanego drobnego lub o ciągłym uziarnieniu do D 8mm tablica 3 Wymagania wobec kruszyw w Właściwości kruszywa zależności od kategorii ruchu KR1-2 KR3 Uziarnienie wg PN-EN 933-1; wymagana kategoria : G F 85 lub G A 85 Tolerancja dla kruszywa drobnego i o ciągłym uziarnieniu; odchylenia nie większe niż wg kategorii: G TC NR G TC 20 Zawartość pyłów wg PN-EN w kruszywie drobnym; kategoria nie wyższa niż: f 16 Jakość pyłów wg PN-EN 933-9; kategoria nie wyższa niż: MB F 10 Kanciastość kruszywa drobnego lub kruszywa 0/2 wydzielonego z kruszywa o ciągłym uziarnieniu wg PN-EN 933-6, rozdział 8: kategoria nie niższa niż: E csdeklarowana E cs 30 Gęstość ziaren wg PN-EN , rozdział 7,8 lub 9 Nasiąkliwość według PN-EN , rozdz. 7,8 lub9 Grube zanieczyszczenia lekkie, wg PN-EN p. 14.2; kategoria nie wyższa niż: deklarowana przez producenta WA 24 Deklarowana m LPC 0,1 2.4 Wymagania wobec wypełniacza tablica 4 Wymagania wobec kruszyw w Właściwości wypełniacza zależności od kategorii ruchu KR 1-2, KR3 Uziarnienie wg PN-EN : zgodne z tablicą 24 w PN-EN Jakość pyłów wg PN-EN 933-9; kategoria nie wyższa niż: MB F 10 Zawartość wody wg PN-EN ; nie wyższa od: 1% (m/m) Gęstość ziaren wg EN deklarowana przez producenta Wolne przestrzenie w suchym zagęszczonym wypełniaczu wg PN-EN ; wymagana kategoria: V 28/45 Przyrost temperatury mięknienia wg PN-EN ; wymagana kategoria: R&B 8/25 Rozpuszczalność w wodzie wg PN-EN ; kategoria nie wyższa niż: WS 10 Zawartość CaCO 3 w wypełniaczu wapiennym wg PN-EN ; kategoria co najmniej: CC 70 Zawartość wodorotlenku wapnia w wypełniaczu mieszanym; kategoria: K adeklarowana Liczba asfaltowa wg EN BN Deklarowana

5 2.5. Lepiszcza Asfalt Do warstwy z betonu asfaltowego należy stosować asfalt drogowy 50/70 wg PN-EN :2010, a do warstwy AC koloru czerwonego asfalt spełniający wymagania polskiej normy lub aprobaty technicznej IBDiM. Wymagania dla asfaltu 50/70 wg PN-EN-12591:2010 z dostosowaniem do warunków polskich. Tablica 5. Wymagania dla asfaltu 50/70. Lp. Właściwości Rodzaj asfaltu i wymagania Badania wg 50/ Penetracja w 25 o C [0,1 mm] PN-EN Temperatura mięknienia [ o C] PN-EN Temperatura zapłonu, nie mniej niż: [ o C] 230 PN-EN ISO Rozpuszczalność, nie mniej niż: [%] m/m 99.0 PN-EN Zmiana masy, nie więcej niż: [%](wartość bezwzględna) 0,5 PN-EN Pozostała penetracja, nie mniej niż: [%] 50 PN-EN Wzrost temperatury mięknienia, nie więcej niż: [ o C] 9 PN-EN Temperatura łamliwości wg Fraassa, nie więcej niż: [ o C] -8 PN-EN Środek adhezyjny Zastosowane kruszywo mineralne i lepiszcze asfaltowe powinno wykazywać powinowactwo fizykochemiczne, zapewniające odpowiednią przyczepność (adhezję) lepiszcza kruszywa i odporność mieszanki mineralno-asfaltowej na działanie wody. W celu poprawy powinowactwa lepiszcza asfaltowego do kruszywa należy stosować środki poprawiające adhezję. Środki adhezyjne i jego ilość powinny być dostosowane do konkretnego kruszywa i lepiszcza. Ocenę przyczepności należy określić na podstawie badania wg PN-EN , metoda A po 6h obracania stosując kruszywo 8/11 jako podstawowe (dopuszcza się inne wymiary w wypadku braku wymiaru podstawowego do tego badania). Wymagana przyczepność nie mniej niż 80%. Wyniki z tych badań przyczepności należy dostarczyć Inżynierowi Barwnik (pigment) powinien spełniać wymagania polskiej normy lub aprobaty technicznej, w szczególności powinien być odporny na działanie promieni UV (płowienie) i temperatury powyżej 160 ºC.

6 2.7. Do uszczelniania złączy podłużnych i poprzecznych oraz spoin krawężników, kostek, studni, zaworów i innych urządzeń w jezdni z AC stosować termoplastyczne taśmy kauczukowo-asfaltowe spełniające wymagania polskich norm lub aprobat technicznych. Do uszczelniania spoin krawężników i kostek z AC stosować asfalt 50/70. Do uszczelniania krawędzi stosować asfalt 50/70 spełniający wymagania PN-EN Grubość materiału termoplastycznego do spoiny powinna wynosić nie mniej niż 15 mm Dostawy wyrobów Za dostawy wyrobów odpowiedzialny jest Wykonawca robót zgodnie z ustaleniami określonymi w WWiORB D-M Wymagania ogólne. Do obowiązku Wykonawcy należy takie zorganizowanie dostaw, aby zapewnić nieprzerwaną pracę otaczarki w trakcie wykonywania dziennej działki roboczej Składowanie Składowanie kruszywa Składowanie kruszywa powinno odbywać się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi rodzajami lub frakcjami kruszywa. Składowanie wypełniacza Wypełniacz należy składować w silosach wyposażonych w urządzenia do aeracji. Składowanie pigmentu Pigment powinien być składowany w opakowaniach producenta Składowanie asfaltu Asfalt powinien być składowany w zbiornikach, których konstrukcja i użyte do ich wykonania wyroby wykluczają możliwość zanieczyszczenia asfaltu. Zbiorniki powinny być wyposażone w pośrednio automatyczne urządzenia grzewcze - olejowe, parowe lub elektryczne t.j. bez kontaktu asfaltu z ścianami ogrzanymi do temperatury wyższej od dopuszczalnej dla kruszywa. Nie dopuszcza się ogrzewania asfaltu otwartym ogniem. Zbiornik roboczy otaczarki powinien być izolowany termicznie, posiadać system grzewczy zdolny do utrzymania zadanej temperatury oraz posiadać układ cyrkulacji asfaltu. Wylot rury powrotnej musi znajdować się w zbiorniku poniżej zwierciadła gorącego asfaltu. Zaleca się stosowanie izolowanych termicznie metalowych zbiorników pionowych, wyposażonych w elektryczny system grzewczy. Składowanie środka adhezyjnego Środek adhezyjny powinien być składowany tylko w oryginalnych opakowaniach producenta w warunkach podanych w Aprobacie Technicznej.

7 3. Sprzęt 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w WWiORB D-M Wymagania ogólne pkt 3. Przed przystąpieniem do wykonania robót Inspektor Nadzoru Inwestorskiego sprawdzi zgodność przedstawionej przez Wykonawcę propozycji sprzętowej z wymaganiami WWiORB Sprzęt do wyprodukowania mieszanki mineralno-asfaltowej Mieszankę mineralno-asfaltową należy produkować przy zastosowaniu wytwórni (otaczarki), przeznaczonej do wytwarzania mieszanek na gorąco typu zagęszczanego, wyposażonej w izolowany termicznie silos gotowej mieszanki o pojemności nie mniejszej niż połowa wydajności godzinowej. Otoczarka winna być wyposażona w automatyczne urządzenia dozujące wszystkich składników i termostatyczny układ utrzymywania żądanej temperatury kruszywa i lepiszcza. Urządzenia dozujące oraz pomiaru temperatury winny być okresowo sprawdzane i posiadać aktualne dokumenty tych sprawdzeń. Odchyłki masy dozowanych składników powinny zapewnić odchylenia mniejsze od dopuszczalnych. Wytwórnia mieszanek bitumicznych musi posiadać akceptację Inżyniera i posiadać certyfikat Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP), wydany przez uprawnioną jednostkę Sprzęt do układania mieszanki mineralno-asfaltowej Należy stosować rozkładarki, przeznaczone do układania mieszanki mineralnoasfaltowej typu zagęszczanego, wyposażone w elektroniczny układ sterowania według projektowanej niwelety i pochylenia oraz podgrzewaną deskę wibrującą do wstępnego zagęszczania z regulacją częstotliwości i amplitudy drgań. Szerokość układarki powinna umożliwić układanie bez spoin podłużnych. Jedna spoina jest dopuszczalna na jezdniach których nie można zamknąć dla ruchu Sprzęt do zagęszczania mieszanki mineralno-asfaltowej Należy stosować, właściwe do rodzaju mieszanki mineralno-asfaltowej, walce stalowe gładkie lekkie średnie i ciężkie oraz walce ogumione ciężkie o regulowanym ciśnieniu w oponach. 4. Transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w WWiORB D-M Wymagania ogólne, punkt 4.

8 4.2. Transport kruszywa Kruszywo można przewozić dowolnymi środkami transportu w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi rodzajami lub frakcjami kruszywa Transport wypełniacza Wypełniacz luzem należy przewozić w cysternach przystosowanych do transportu produktów sypkich, umożliwiających rozładunek pneumatyczny. W czasie transportu oraz przeładunku wypełniacz należy chronić przed zawilgoceniem, zbryleniem i zanieczyszczeniem Transport asfaltu Asfalt należy przewozić izolowanymi termicznie cysternami wyposażonymi w instalacje umożliwiające podłączenie cystern do urządzeń grzewczych lub wyposażonymi we własne urządzenia grzewcze pośrednie Transport środka adhezyjnego i pigmentu Środek adhezyjny i pigment w opakowaniach fabrycznych może być przewożony dowolnymi środkami transportu Transport mieszanki mineralno-asfaltowej Mieszankę mineralno-asfaltową należy przewozić samochodami samowyładowczymi, wyposażonymi w plandeki do przykrywania mieszanki podczas transportu. Warunki i czas transportu mieszanki od produkcji do wbudowania powinny zapewnić utrzymanie temperatury w wymaganym przedziale. Czas transportu nie może przekraczać 2 godzin. Powierzchnie skrzyń samochodów do transportu mma winny być czyste i pokryte środkiem antyadhezyjnym niepływającym szkodliwie na te mieszanki. 5. Wykonanie robót 5.1. Ogólne warunki wykonania robot Ogólne warunki wykonania robót podano w WWiORB D-M "Wymagania ogólne". Wydajność wytwórni (otaczarki), liczba i wydajność środków transportu, wydajność rozkładarek oraz liczba i rodzaj walców powinny być tak dobrane ażeby zapewniały ciągłość procesu wbudowywania mieszanki mineralno-asfaltowej Projektowanie mieszanki mineralno asfaltowej na warstwę ścieralną i wymagania: Za przygotowanie składu docelowego receptury odpowiada Wykonawca, który dostarczy go wraz z sprawozdaniem z badania typu wg PN-EN oraz próbkami składników pobranymi w obecności Inspektora Nadzoru Inwestorskiego do weryfikacji do

9 Laboratorium Drogowego GDDKiA O/Gdańsk minimum 3 tygodnie przed planowanym rozpoczęciem produkcji. Receptura powinna być opracowana dla konkretnych wyrobów zaakceptowanych wcześniej przez Inspektora Nadzoru Inwestorskiego i przy wykorzystaniu reprezentatywnych próbek tych składników. Recepta powinna być opracowana przez laboratorium Wykonawcy w oparciu o następujące źródła: - PN-EN Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Część1: Beton asfaltowy, - wymagania i wytyczne niniejszej WWiORB, - wyniki wykonanych badań składników, - założenia materiałowe ujęte w PZJ. Skład docelowy po weryfikacji z wynikiem pozytywnym będzie akceptowany przez Inspektora Nadzoru Inwestorskiego. Jeżeli nastąpią zmiany kruszywa i lepiszcza opisane w pkt i PN-EN wymagane jest nowe badanie typu, ponowna weryfikacja i akceptacja składu docelowego. Minimalna zawartość lepiszcza (kategoria B min ) jest to najmniejsza ilość lepiszcza rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego, określonego dla danego typu mieszanki mineralnoasfaltowej przy założonej gęstości mieszanki mineralnej 2,650 Mg/m 2. Jeżeli stosowana mieszanka mineralna ma inną gęstość a to do wyznaczenia minimalnej zawartości lepiszcza podaną wartość należy pomnożyć przez współczynnik a według równania nr 4 z WT Minimalna zawartość lepiszcza w zaprojektowanej mieszance powinna być wyższa od podanego B min o wielkość dopuszczalnej odchyłki 0,3 zawierającej błąd dozowania składników i błąd badania. Minimalna zawartość lepiszcza asfaltowego odzyskanego w ekstrakcji jest to lepiszcze rozpuszczalne (tworzące błonkę lepiszcza na ziarnach kruszywa) w projektowanej mieszance mineralno-asfaltowej (recepcie) nie uwzględniająca lepiszcza zaabsorbowanego przez kruszywo. Krzywa uziarnienia zaprojektowanej mieszanki mineralnej powinna mieścić się w polu wymaganym zapisanym w tablicach 6-8, a zawartość asfaltu spełniać wymagania z tych tablic. Jeżeli jest stosowana mieszanka kruszywa drobnego niełamanego i łamanego, to należy przyjąć proporcję kruszywa łamanego do niełamanego co najmniej 50/50. Projektowanie składu betonu asfaltowego i właściwości zaprojektowanej mieszanki mineralno-asfaltowej należy wykonać zgodnie z WT-2 Nawierzchnie asfaltowe Pozostawia się Wykonawcy wybór technologii wykonania nawierzchni kolorowej. Wykonawca zobowiązany jest dołączyć do projektu receptury PZJ i rekomendacji z wykonanego w ciągu ostatnich 5 lat przez Niego odcinka nawierzchni kolorowej przewidzianą przez Wykonawcę technologią. Wykonawca zobowiązany jest wykonać i dostarczyć do Laboratorium Zamawiającego serię próbek mieszanki o różnej zawartości pigmentu, ale z wyraźnym kolorem, celem wyboru. Barwnik winien się mieścić w wymaganej ilości wypełniacza

10 Uziarnienie mieszanki mineralnej, zawartość lepiszcza podano w tablicy 6-8. Tablica 6. Przesiew Właściwości AC 11S 50/70 KR1-2 Wymiar sita # mm od do 16,0 11,2 8,0 2,0 0,125 0,063 Zawartość lepiszcza, wzór (4)+0,3% wg p. 8.1 WT B min 5,6 Tablica 7. Przesiew Właściwości AC 11S 50/70 KR3 Wymiar sita # mm od do 16,0 11,2 8,0 2,0 0,125 0,063 Zawartość lepiszcza, wzór (4)+0,3% wg p. 8.1 WT B min 5,4 Tablica 8. Przesiew Właściwości AC 5 KR1 Wymiar sita # mm od do 8,0 5,6 2,0 0,125 0,063 Zawartość lepiszcza, wzór (4)+0,3% wg p. 8.1 WT B min 6,0 Udział ziaren łamanych w kruszywie drobnym dla tablic 6-8 powinien być 50%. Wymagane właściwości betonu asfaltowego do warstwy ścieralnej podano w tablicach 9 i 10.

11 Tablica 9. dla KR1-2 Właściwości Warunki zagęszczenia wg PN-EN Metoda i warunki badania AC 11 S AC 5 S Zawartość wolnych przestrzeni C.1.2, ubijanie, 2x50 uderzeń PN-EN , p.4 V min1,0 V max3,0 Wolne przestrzenie wypełnione lepiszczem C.1.2, ubijanie, 2x50 uderzeń PN-EN , p.5 VFB min75 VFB max93 Zawartość wolnych przestrzeni w mieszance mineralnej Odporność na działanie wody C.1.2, ubijanie, 2x50 uderzeń C.1.1, ubijanie, 2x35 uderzeń PN-EN , p.5 PN-EN , przechowywanie w 40ºC z jednym cyklem zamrażania, badanie w 25 ºC VMA min14 ITSR 90 Tablica 10. Dla KR3 Właściwości Warunki zagęszczenia wg PN-EN Metoda i warunki badania AC 11 S Zawartość wolnych przestrzeni C.1.3, ubijanie, 2x75 uderzeń PN-EN , p.4 V min2,0 V max4,0 Odporność na deformacje trwałe Odporność na działanie wody C.1.2, wałowanie, P 98 -P 100 C.1.1, ubijanie, 2x35 uderzeń PN-EN , metoda B w powietrzu, PN-EN , D.1.6, 60ºC, cykli PN-EN , przechowywanie w 40ºC z jednym cyklem zamrażania, badanie w 25 ºC WTS AIR0,50 PRD AIR 9,0 ITSR 90 Wskaźnik zagęszczenia powinien być 98% Wytwarzanie mieszanki betonu asfaltowego Wytwarzanie mieszanki mineralno-asfaltowej powinno odbywać się w oparciu o receptę laboratoryjną, zatwierdzoną przez Inżyniera. Temperatura lepiszcza w zbiorniku roboczym dla asfaltu 50/70 i powinna wynosić max C, a dla asfaltu białego zgodnie z wymaganiami aprobaty technicznej. Kruszywo powinno być wysuszone i tak podgrzane, aby mieszanka mineralna po dodaniu wypełniacza uzyskała właściwą temperaturę. Maksymalna temperatura gorącego kruszywa nie powinna być wyższa o więcej niż 30 0 C od maksymalnej temperatury mieszanki mineralno-asfaltowej dla asfaltu 50/70 i o 10 0 C dla asfaltu białego. Temperatura wyprodukowanej mieszanki mineralno-asfaltowej powinna mieścić się w granicach C dla asfaltu 50/70 a dla mieszanki kolorowej zgodnie z wymaganiami technicznymi dla użytego lepiszcza. Przed rozpoczęciem produkcji mieszanki kolorowej należy oczyścić instalację otaczarki z resztek asfaltu zwykłego (czarnego). Barwnik należy podać do mieszalnika przed lepiszczem. Wytworzona mieszanka betonu asfaltowego powinna spełniać wymagania zamieszczone w tablicy pkt. 5.2 i receptury.

12 5.4. Przygotowanie podłoża Podłoże pod warstwę nawierzchni z betonu asfaltowego powinno być wyprofilowane i równe. Powierzchnia podłoża powinna być sucha i czysta. Nierówności podłoża pod warstwy asfaltowe ścieralne nie powinny być większe od dopuszczalnych dla warstwy wiążącej. Przed ułożeniem warstwy nawierzchni z betonu asfaltowego, podłoże należy skropić emulsją asfaltową wg WWiORB D Spoiny AC z studniami, zaworami i innymi urządzeniami w jezdni winny być uszczelnione taśmą termoplastyczną o grubości 15mm. Spoiny AC z krawężnikami i kostkami powinny być uszczelnione asfaltem 50/ Warunki atmosferyczne Mieszankę mineralno-asfaltową należy wykonywać w odpowiednich warunkach atmosferycznych. Nie dopuszcza się wbudowywania mieszanki mineralno-asfaltowej podczas silnego wiatru przekraczającego 16 m/s oraz podczas opadów atmosferycznych. Temperatura podłoża pod rozkładaną warstwę nie może być niższa niż +5 o C. Temperatura otoczenia w ciągu doby nie powinna być niższa niż temperatura podana w tablicy 11. Temperatura powietrza powinna być mierzona 3 razy dziennie: przed przystąpieniem do robót oraz podczas ich wykonywania w okresach równomiernie rozłożonych w planowanym czasie realizacji dziennej działki roboczej. Tablica 11. Minimalna temperatura otoczenia podczas wykonywania warstw asfaltowych Rodzaj robót Minimalna temperatura otoczenia [ o C] Przed przystąpieniem do W czasie robót robót Warstwa ścieralna + 5 > +5 Nie dopuszcza się układania mieszanki gdy podłoże jest całkowicie mokre (zamknięty film wodny). Powierzchnia podłoża po przelotnym deszczu powinna być osuszona, np. dmuchawą lub sprężonym powietrzem. W przypadku, gdy podłoże podgrzewa się, temperatura w czasie robót może być niższa niż podano powyżej Próba technologiczna Wykonawca przed przystąpieniem do produkcji mieszanki betonu asfaltowego jest zobowiązany do przeprowadzenia w obecności Inżyniera próby technologicznej. W tym celu należy zaprogramować otaczarkę zgodnie z receptą roboczą i w cyklu automatycznym produkować mieszankę betonu asfaltowego przez okres nie krótszy niż 10 minut. Do badań należy pobrać mieszankę wyprodukowaną po ustabilizowaniu się pracy otaczarki, tj. najwcześniej po 5 minutach. Nie dopuszcza się oceniania dokładności pracy otaczarki oraz prawidłowości składu mieszanki mineralnej na podstawie tzw. suchego zarobu, z uwagi na segregację kruszywa. Mieszankę wyprodukowaną po ustabilizowaniu się pracy otaczarki należy zgromadzić w oddzielnym (pustym) silosie lub załadować bezpośrednio na samochód, a następnie pobrać z niej metodą kwartowania próbki do badania składu mieszanki betonu asfaltowego oraz jego właściwości, określanych na podstawie próbek Marshalla. Należy wykonać trzy kolejne opróbowania tej samej partii mieszanki.

13 5.7. Wbudowywanie i zagęszczanie warstwy z mieszanki betonu asfaltowego Mieszankę betonu asfaltowego należy wbudowywać mechanicznie, rozkładarką spełniającą wymagania punktu 3 niniejszych WWiORB lub ręcznie na powierzchniach których użycie układarki nie jest możliwe. Zagęszczanie rozłożonej mieszanki należy wykonywać walcami wibracyjnymi oraz ogumionymi, spełniającymi wymagania podane w punkcie 3 niniejszych Wymagań. Zaleca się stosowanie walców wibracyjnych o masie nie mniejszej niż 9 Mg, a walców ogumionych o masie nie mniejszej niż 16 Mg. Zagęszczanie należy rozpocząć od krawędzi nawierzchni ku środkowi. Wskaźnik zagęszczenia wykonanej warstwy powinien być zgodny z wymaganiami podanymi w pkt Niweleta i grubość wbudowanej warstwy powinny być zgodne z dokumentacją projektową. Wymaga się, by warstwa ścieralna była wykonana na całej szerokości jezdni tj. bez złącza podłużnego. Jedno złącze jest dopuszczalne na odcinkach których nie można zamknąć do ruchu. Złącza w warstwie powinny być wykonane w linii prostej równolegle lub prostopadle do osi drogi. Złącza powinny być całkowicie związane, a przylegające warstwy powinny być w jednym poziomie. Złącze podłużne w warstwie ścieralnej powinno być przesunięte o co najmniej o 15 cm względem złącza podłużnego w niżej leżącej warstwie asfaltowej; złącza poprzeczne o co najmniej 2 m. Złącza należy uszczelnić termoplastycznymi taśmami kauczukowo-asfaltowymi. Przed wykonaniem złącza poprzecznego należy usunąć warstwę na długości, na której jej grubość jest mniejsza od wymaganej. Wcześniej wykonany pas warstwy technologicznej powinien mieć wyprofilowaną krawędź, równomiernie zagęszczoną, bez pęknięć. Krawędź ta nie może być pionowa, lecz powinna być skośna. Najczęściej takie przygotowanie krawędzi polega na odcięciu wąskiego pasa wzdłuż krawędzi ciepłej warstwy. Krawędzie winny być proste, wyprofilowane z pochyleniem 1:1 zgodnie z projektem i dociśnięte. Po wykonaniu nawierzchnia asfaltowej o jednostronnym pochyleniu jezdni należy uszczelnić krawędź położoną wyżej, a strefie zmiany przechyłki obie krawędzie. W tym celu boczną krawędź nawierzchni należy pokryć lepiszczem w ilości 4,0 kg/m 2. Lepiszcze powinno być naniesione odpowiednio szybko tak, aby krawędzie nie uległy zabrudzeniu. Niżej położona krawędź (z wyjątkiem strefy zmiany przechyłki) powinna zostać nieuszczelniona. Krawędź kolejnych warstw może być uszczelniona jednocześnie, jeżeli kolejne warstwy układane są jedna po drugiej oraz jeżeli zabezpieczy się krawędzie przed zanieczyszczeniem. Jeżeli krawędź położona wyżej jest uszczelniona warstwowo, to przylegającą powierzchnię odsadzki danej warstwy należy również uszczelnić na szerokości co najmniej 10cm. Połączenia technologiczne powinny być jednorodne i szczelne. Złącza podłużnego nie można umiejscawiać w śladach kół. Należy unikać umiejscawiania złączy w obszarze poziomego oznakowania jezdni. Powierzchnia warstwy ścieralnej winna być 0,5-1,0 cm wyżej od powierzchni ścieku lub krawężnika wtopionego. Za zgodą Inspektora Nadzoru Inwestorskiego, nawierzchnię można oddać do ruchu zaraz po jej wystygnięciu do temperatury 60 C.

14 5.8. Połączenia międzywarstwowe Uzyskanie wymaganej trwałości nawierzchni jest uzależnione od zapewnienia połączenia między warstwami i ich współpracy w przenoszeniu obciążenia nawierzchni ruchem. Wymagania dotyczące sczepności międzywarstwowej podano w WWiORB D Kontrola jakości robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w WWiORB D-M Wymagania ogólne. Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien przedstawić Inżynierowi wyniki wszystkich badań wyrobów przeznaczonych do produkcji mieszanki mineralnoasfaltowej na warstwę ścieralną celem zatwierdzenia źródeł dostaw 6.2. Badania w czasie robót 6.2. Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien: uzyskać wymagane dokumenty, dopuszczające wyroby budowlane do obrotu i powszechnego stosowania (np. stwierdzenie o oznakowaniu materiału/wyrobu znakiem CE lub znakiem budowlanym B, certyfikat zgodności, deklaracje zgodności, aprobatę techniczna, ew. badania materiałów/wyrobów wykonane przez dostawców itp.), ew. wykonać własne badania właściwości materiałów/wyrobów przeznaczonych do wykonania robót, określone przez Inżyniera. Wszystkie dokumenty oraz wyniki badan Wykonawca przedstawia Inżynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Uwagi ogólne Badania dzielą sie na: badania wykonawcy (w ramach własnego nadzoru), badania kontrolne (w ramach nadzoru zleceniodawcy Inżynier). Pobieraniem próbek i wykonaniem badan na miejscu budowy zajmuje sie Inżynier w obecności Wykonawcy. Badania odbywają sie również wtedy, gdy Wykonawca zostanie w porę powiadomiony o ich terminie, jednak nie będzie przy nich obecny. Badania obejmują, jeśli to konieczne: pobranie próbek zapakowanie próbek do wysyłki transport próbek z miejsca pobrania do placówki wykonującej badania i sprawozdania z badań.

15 Na żądanie Zleceniodawcy z wszystkich materiałów/wyrobów przewidzianych do budowy (kruszywa grube i drobne, wypełniacze, lepiszcze itd.) należy przekazać próbki o odpowiedniej wielkości, a Zleceniodawca będzie je przechowywał pod zamknięciem. Strony kontraktu potwierdzają uznanie próbek na piśmie, w protokole pobrania ewentualnie przekazania próbek. W ramach badan kontrolnych próbki te służą do oceny zgodności dostaw z warunkami kontraktu Badania Wykonawcy Badania Wykonawcy są wykonywane przez Wykonawcę lub jego zleceniobiorców celem sprawdzenia, czy jakość materiałów/wyrobów budowlanych (mieszanek mineralnoasfaltowych i ich składników, lepiszczy i materiałów/wyrobów do uszczelnień itp.) oraz gotowej warstwy spełniają wymagania określone w Kontrakcie. Wykonawca powinien wykonywać te badania podczas realizacji kontraktu, z niezbędna starannością i w wymaganym zakresie. Wyniki należy zapisywać w protokołach. W razie stwierdzenia uchybień w stosunku do wymagań kontraktu, ich przyczyny należy niezwłocznie usunąć. Wyniki badan Wykonawcy należy przekazywać Inżynierowi na jego żądanie. Wyniki tych badan są podstawa odbioru. Jeżeli wyniki badan kontrolnych Inżyniera, o których mowa w pkt wykażą, że badania Wykonawcy są niewiarygodne, to podstawa do odbioru będą wyniki badan Inżyniera. W razie zastrzeżeń Inżynier może przeprowadzić badania kontrolne według punktu Zakres badan Wykonawcy związany z wykonywaniem nawierzchni: pomiar temperatury powietrza, pomiar temperatury mieszanki mineralno-asfaltowej podczas wykonywania nawierzchni (wg PN-EN ), ocena wizualna mieszanki mineralno-asfaltowej, grubości wykonanej warstwy, pomiar spadku poprzecznego warstwy asfaltowej, pomiar równości warstwy asfaltowej (wg punktu ), ocena wizualna jednorodności powierzchni warstwy, ocena wizualna jakości wykonania połączeń technologicznych. Tablica 12. Częstotliwość oraz zakres badan i pomiarów wykonawcy podczas wytwarzania mieszanki mineralno asfaltowej Lp. Wyszczególnienie badan Częstotliwość badan Materiały wsadowe mieszanki mineralno-asfaltowej 1 Właściwości asfaltu (penetracja lub temperatura mięknienia co 300 Mg) - zatwierdzenie źródła przed użyciem - przy każdej zmianie źródła dostawy 2 Właściwości wypełniacza (uziarnienie, gęstość i wilgotność) - zatwierdzenie źródła przed użyciem - przy każdej zmianie źródła dostawy 3 Właściwości kruszywa (uziarnienie, a kształt i wskaźnik przekruszenia co 2000 Mg) - zatwierdzenie źródła przed użyciem, - przy każdej zmianie źródła dostawy 4 Właściwości dodatków (ocena organoleptyczna) Mieszanka mineralno-asfaltowa 5 Zawartość asfaltu i uziarnienie mieszanki mineralno - asfaltowej pobranej w wytwórni - zatwierdzenie źródła przed użyciem, - przy każdej zmianie źródła dostawy Minimalna ilość według Produkcyjnego Poziomu Zgodności wytwórni 6 Zawartość wolnych przestrzeni w Minimalna ilość według Produkcyjnego

16 próbkach Poziomu Zgodności wytwórni 7 Temperatura składników mieszanki dozór ciągły mineralnoasfaltowej 8 Temperatura mieszanki mineralnoasfaltowej każdy pojazd przy załadunku w wytwórni 9 Sprawdzenie wizualne jednorodności każdy pojazd przy załadunku mieszanki mineralno-asfaltowej 10 Ocena wizualna przydatności samochodów każdy pojazd przed rozpoczęciem pierwszego załadunku 11 Ocena wizualna czystości samochodów każdy pojazd przed rozpoczęciem załadunku Tablica 13. Częstotliwość oraz zakres badan i pomiarów wykonawcy prowadzonych w ramach własnego nadzoru Lp. Badana cecha Minimalna częstotliwość badan i pomiarów 1 Temperatura powietrza Co najmniej 3 razy dziennie, w tym jeden raz przed przystąpieniem do robót (punkt 8.5 WT-2) 2 Temperatura mieszanki mineralno asfaltowej podczas wykonywania Każdy rozładunek mieszanki z samochodu do zasobnika rozkładarki nawierzchni 3 Grubość wykonywanej warstwy Nie rzadziej niż co 25 m w osi i na brzegach warstwy (punkt 8.5 WT-2) 4 Szerokość warstwy Minimum w miejscach przekrojów poprzecznych z dokumentacji projektowej 5 Spadki poprzeczne warstwy Minimum w miejscach przekrojów poprzecznych z dokumentacji projektowej 6 Równość podłużna warstwy Pomiar na każdym pasie ruchu łata 4-metrowa co 10 m lub metoda równoważna, (punktu WT-2) 7 Równość poprzeczna warstwy Każdy pas ruchu łata 4-metrowa co 10 m (punkt WT-2) 8 Rzędne wysokościowe warstwy Pomiar rzędnych w osi i na krawędzi co 20m, na krzywych co 10 m 9 Ukształtowanie osi w planie Pomiar usytuowania osi według dokumentacji projektowej 10 Ocena wizualna jednorodności Ocena ciągła powierzchni warstwy 11 Ocena wizualna jakości wykonania Ocena ciągła na całej długości złączy i krawędzi złączy podłużnych i poprzecznych oraz obramowania lub krawędzi warstwy 12 Zagęszczenie warstwy Oznaczenia wskaźnika zagęszczenia, pobrana 1 próbka na każde rozpoczęte 500mb z każdego pasa i dla każdej warstwy 13 Wolna przestrzeń w warstwie Oznaczenie wolnej przestrzeni, pobrana 1 próbka na każde rozpoczęte 500mb z każdego pasa i dla 14 Wytrzymałość na ścinanie między warstwami (drogi o KR3-KR4) każdej warstwy Raz na każdy rozpoczęty jeden km pasa ruchu. W przypadkach wątpliwych Inżynier może zwiększyć częstotliwość badań

17 Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowania osi w planie należy wykonać w punktach głównych łuków poziomych Badania kontrolne Badania kontrolne są badaniami Inżyniera, których celem jest sprawdzenie, czy jakość materiałów/wyrobów budowlanych (mieszanek mineralno-asfaltowych i ich składników, lepiszczy i materiałów/wyrobów do uszczelnień itp.) oraz gotowej warstwy (wbudowane warstwy asfaltowe, polaczenia itp.) spełniają wymagania określone w kontrakcie. Próby do badan kontrolnych są pobierane w obecności Inżyniera. Jeżeli wyniki badan kontrolnych Inżyniera wykażą, że raporty z badan Wykonawcy są niewiarygodne, podstawa odbioru będą wyniki badan kontrolnych Inżyniera. Do przeprowadzenia badan kontrolnych jest upoważniony tylko Zleceniodawca lub uznana przez niego placówka badawcza. Zleceniodawca decyduje o wyborze takiej placówki. Inżynier może zmienić częstotliwość i zakres (rodzaj) badan kontrolnych jeżeli zdecyduje, że istnieje taka konieczność. Wykonaniem badań na miejscu budowy zajmuje się Inżynier w obecności Wykonawcy. Wykonawca udzieli wszelkiej koniecznej pomocy Inżynierowi w poborze prób do badań kontrolnych. Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia bezpieczeństwa pod kątem organizacji ruchu przy realizowanych badaniach kontrolnych na budowie. Badania odbywają sie również wtedy, gdy Wykonawca zostanie w porę powiadomiony o ich terminie, jednak nie będzie przy nich obecny Kruszywa Z kruszywa należy pobrać i zbadać średnie próbki. Wielkość pobranej średniej próbki nie może być mniejsza niż: - wypełniacz 2 kg - kruszywa o uziarnieniu do 8 mm 5 kg - kruszywa o uziarnieniu powyżej 8 mm 15 kg Lepiszcze Z lepiszcza należy pobrać próbkę średnia składająca sie z 3 próbek częściowych po 2 kg. Z tego jedna próbkę częściowa należy poddać badaniom. Ponadto należy i zbadać kolejną próbkę, jeżeli wygład zewnętrzny (jednolitość, kolor, zapach, zanieczyszczenia) może budzić obawy. Lepiszcze powinno spełniać wymagania podane w punkcie Materiały i wyroby do uszczelniania połączeń Z lepiszcza lub materiałów/wyrobów termoplastycznych należy pobrać próbki średnie składające sie z 3 próbek częściowych po 6 kg. Z tego jedna próbkę częściową należy poddać badaniom. Ponadto należy pobrać i zbadać kolejna próbkę, jeżeli zewnętrzny wygład (jednolitość, kolor, połysk, zapach, zanieczyszczenia) może budzić obawy. Materiały i wyroby uszczelniające powinny spełniać wymagania podane w punkcie 2.5. Rodzaj badan kontrolnych mieszanki mineralno-asfaltowej i wykonanej z niej warstwy podano w tablicy 14. Tablica 14. Rodzaj badań kontrolnych Lp. Rodzaj badań 1 Mieszanka mineralno-asfaltowa a), b)

18 1.1. Uziarnienie 1.2. Zawartość lepiszcza 1.3. Temperatura mięknienia lepiszcza odzyskanego 1.4. Zawartość wolnych przestrzeni próbki 2 Warstwa asfaltowa 2.1. Wskaźnik zagęszczenia a) 2.2. Spadki poprzeczne 2.3. Równość 2.4. Grubość 2.5. Zawartość wolnych przestrzeni a) 2.6 Właściwości przeciwpoślizgowe a) jedna próbka na każde rozpoczęte 1000 mb z każdego pasa i dla każdej warstwy b) w razie potrzeby specjalne kruszywa i dodatki Badania kontrolne dodatkowe W wypadku uznania, że jeden z wyników badan kontrolnych nie jest reprezentatywny dla ocenianego odcinka budowy, Wykonawca ma prawo żądać przeprowadzenia badan kontrolnych dodatkowych. Inżynier i Wykonawca decydują wspólnie o miejscach pobierania próbek i wyznaczeniu odcinków częściowych ocenianego odcinka budowy. Jeżeli odcinek częściowy przyporządkowany do badan kontrolnych nie może być jednoznacznie i zgodnie wyznaczony, to odcinek ten nie powinien być mniejszy niż 20% ocenianego odcinka budowy. Do odbioru uwzględniane są wyniki badan kontrolnych i badan kontrolnych dodatkowych do wyznaczonych odcinków częściowych. Koszty badan kontrolnych dodatkowych zażądanych przez Wykonawcę ponosi Wykonawca Badania arbitrażowe Badania arbitrażowe są powtórzeniem badan kontrolnych, co do których istnieją uzasadnione wątpliwości ze strony Inżyniera lub Wykonawcy (np. na podstawie własnych badan). Badania arbitrażowe wykonuje na wniosek strony kontraktu niezależne laboratorium, które nie wykonywało badan kontrolnych. Koszty badan arbitrażowych wraz ze wszystkimi kosztami ubocznymi ponosi strona, na której niekorzyść przemawia wynik badania. Wniosek o przeprowadzenie badan arbitrażowych dotyczących zawartości wolnych przestrzeni lub wskaźnika zagęszczenia należy złożyć w ciągu 2 miesięcy od wpływu reklamacji ze strony Zamawiającego Właściwości warstwy i nawierzchni oraz dopuszczalne odchyłki Uwagi ogólne Właściwości materiałów i wyrobów budowlanych należy określać dla każdej warstwy technologicznej, a metody badan powinny być zgodne z niniejszymi wymaganiami technicznymi. Jeżeli nie ma danych o materiałach i wyrobach budowlanych przeznaczonych do użycia oraz składzie mieszanki mineralnoasfaltowej, to wyniki badan kontrolnych powinny być zgodne z wymaganiami określonymi w punkcie 5. (dotyczy właściwości mieszanek mineralnoasfaltowych). Właściwości materiałów i wyrobów należy oceniać na podstawie badan pobranych próbek mieszanki mineralno-asfaltowej przed wbudowaniem (wbudowanie oznacza wykonanie warstwy asfaltowej). Wyjątkowo dopuszcza sie badania próbek pobranych z wykonanej warstwy.

19 Zawartość lepiszcza Zawartość rozpuszczalnego lepiszcza z każdej próbki pobranej z mieszanki mineralnoasfaltowej z danego odcinka budowy nie może odbiegać od wartości projektowanej, z uwzględnieniem dopuszczalnej odchyłki równej 0,3%. Zawartość lepiszcza należy określać wg PN-EN Uziarnienie Uziarnienie każdej próbki mieszanki mineralno-asfaltowej do warstwy pobranej zza rozściełacza z danego odcinka budowy przed jej zagęszczeniem nie może odbiegać od wartości projektowanej, z uwzględnieniem dopuszczalnych odchyłek, które nie mogą być większe niż wartości podane poniżej: Tablica 15 Dopuszczalne odchyłki od założonego składu mieszanki mineralnej Lp. Przechodzi przez sita Dopuszczalne odchylenie od założonego składu (%) 1 D 4 2 D/2 lub sito charakterystyczne dla kruszywa grubego mm 3 4 sito charakterystyczne dla kruszywa drobnego 2 5 0,063 mm 1 Uziarnienie należy określać wg PN-EN Zawartość wolnych przestrzeni Zawartość wolnych przestrzeni w próbce Marshalla pobranej z mieszanki mineralnoasfaltowej lub wyjątkowo powtórnie rozgrzanej próbki pobranej z nawierzchni, powinna być zgodna z przedziałem podanym w tablicy 9 i 10. Zawartość wolnych przestrzeni należy określać zgodnie z PN-EN Warstwa asfaltowa Grubość warstwy Grubość warstwy należy sprawdzać metodą geodezyjnej inwentaryzacji rzędnych nawierzchni w przekrojach poprzecznych rozmieszczonych nie rzadziej niż co 25m, w co najmniej 3 punktach pomiarowych w osi i przy brzegach warstw. Grubość warstwy po wykonaniu nie może się różnić od projektowanej grubości o więcej niż ± 10% w jakimkolwiek punkcie sprawdzenia, z jednoznacznym zastrzeżeniem, że na całym odcinku grubość średnia nie może być mniejsza od projektowanej Wskaźnik zagęszczenia warstwy Zagęszczenie wykonanej warstwy, wyrażone wskaźnikiem zagęszczenia oraz zawartością wolnych przestrzeni, nie może przekroczyć wartości dopuszczalnych podanych w punkcie 5.2 (dla warstwy ścieralnej). Dotyczy to każdego pojedynczego oznaczenia danej właściwości. Określenie gęstości objętościowej należy wykonywać według PN-EN Zawartość wolnych przestrzeni w nawierzchni Zawartość wolnych przestrzeni w próbce pobranej z nawierzchni, nie może wykroczyć poza wartości dopuszczalne 1,0-4,0% (v/v).

20 Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne nawierzchni należy badać nie rzadziej niż co 20 m oraz w punktach głównych łuków poziomych. Spadki poprzeczne powinny być zgodne z dokumentacja projektowa, z tolerancja ± 0,5% Równość podłużna i poprzeczna Pomiary równości podłużnej należy wykonywać w prawym śladzie koła. Do oceny równości podłużnej warstwy ścieralnej nawierzchni drogi klasy GP, G lub Z należy stosować metodę pomiaru umożliwiającą obliczanie wskaźnika równości IRI. Wartość IRI oblicza sie dla odcinków o długości 50 m. Jeżeli na odcinku nie można wyznaczyć więcej niż 10 wartości IRI, to wartość miarodajna będącą suma wartości średniej E (IRI) i odchylenia standardowego D: E (IRI ) + D nie powinna przekroczyć wartości odpowiedniej dla 80% długości badanego odcinka nawierzchni. Dopuszczalne wartości wskaźnika IRI wymagane przy odbiorze nawierzchni określono w rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne. Dopuszczalne wartości wskaźnika IRI wymagane przy odbiorze warstwy ścieralnej nawierzchni określono w tablicy 16, a dopuszczalne wartości wskaźnika IRI wymagane przed upływem okresu gwarancyjnego podano w tablicy 17. Tablica 16. Dopuszczalne wartości wskaźnika równości podłużnej IRI warstwy ścieralnej wymagane przy odbiorze nawierzchni Klasa drogi Element nawierzchni Wartość wskaźnika IRI w mm/m, której nie można przekroczyć na 50% 80% 100% długości badanego odcinka nawierzchni GP Pasy ruchu zasadnicze 1,2 2,0 3,3 G, Z Pasy ruchu zasadnicze 2,8 3,9 4,9 Przed upływem okresu gwarancyjnego wartości wskaźnika równości IRI warstwy ścieralnej nawierzchni drogi klasy G nie powinny być większe niż podane w tablicy 17. Badanie wykonuje sie według procedury jak podczas odbioru nawierzchni, w prawym śladzie koła. Tablica 17. Dopuszczalne wartości wskaźnika równości podłużnej IRI warstwy ścieralnej wymagane przed upływem okresu gwarancyjnego Klasa drogi Element nawierzchni Wartości wskaźnika IRI [mm/m] GP Pasy ruchu zasadnicze 2,9 G, Z Pasy ruchu 4,6 Do oceny równości podłużnej warstwy ścieralnej nawierzchni dróg wszystkich klas technicznych, na odcinkach gdzie nie można wykonać pomiarów IRI należy stosować metodę z wykorzystaniem łaty 4-metrowej i klina lub metody równoważnej użyciu łaty i klina, mierząc wysokość prześwitu pod łatą. Pomiar wykonuje sie nie rzadziej niż co 10 m. Wymagana równość podłużna jest określona w rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne. Tablica 18. Dopuszczalne wartości odchyleń równości podłużnej warstwy ścieralnej

21 Klasa drogi Element nawierzchni Rodzaj warstwy konstrukcyjnej GP Pasy ruchu ścieralna 4 5 G, Z Pasy ruchu ścieralna 6 7 Wartość odchyleń równości w mm, które nie mogą być przekroczone w liczbie pomiarów stanowiących % liczby wszystkich pomiarów na badanym odcinku 95 % 100% Na odcinkach dróg bocznych i placach pomierzona, dopuszczalna wielkość prześwitu pod łata wynosi dla pozostałych klas - 9 mm. Przed upływem okresu gwarancyjnego wartość odchylenia równości podłużnej nawierzchni dróg klasy Z i L nie powinna być większa niż 8 mm. Badanie przeprowadza się wg procedury jak dla odbioru. Do oceny równości poprzecznej warstwy ścieralnej nawierzchni dróg wszystkich klas technicznych należy stosować metodę z wykorzystaniem łaty 4-metrowej i klina lub metody równoważnej użyciu łaty i klina. Pomiar należy wykonywać w kierunku prostopadłym do osi jezdni, na każdym ocenianym pasie ruchu, nie rzadziej niż co 10 m. Wymagana równość poprzeczna jest określona w rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne. Tablica 19. Maksymalne nierówności poprzeczne warstwy ścieralnej asfaltowej (pomiar łata 4-metrowa) Klasa drogi Element nawierzchni Rodzaj warstwy konstrukcyjnej GP Pasy ruchu ścieralna 3 5 G, Z Pasy ruchu ścieralna 6 9 Wartość odchyleń równości w mm, które nie mogą być przekroczone w liczbie pomiarów stanowiących % liczby wszystkich pomiarów na badanym odcinku 90 % 100% Na odcinkach dróg bocznych dopuszczalna wielkość prześwitu pod łata wynosi dla pozostałych klas 12 mm. Tablica 20. Dopuszczalne wartości odchyleń równości poprzecznej warstwy ścieralnej nawierzchni wymagane przed upływem okresu gwarancyjnego Klasa drogi Element nawierzchni Rodzaj warstwy konstrukcyjnej GP Pasy ruchu ścieralna 6 G, Z Pasy ruchu ścieralna 8 Wartość odchyleń równości w mm, które nie mogą być przekroczone w liczbie pomiarów stanowiących % liczby wszystkich pomiarów na badanym odcinku Na odcinkach dróg bocznych i placach pomierzona, dopuszczalna wielkość prześwitu pod łata wynosi dla pozostałych klas - 9 mm Szerokość warstwy

22 Szerokość warstwy, mierzona 10 razy na 1 km jezdni, nie może sie różnic od szerokości projektowanej o więcej niż ± 5 cm Rzędne wysokościowe Rzędne wysokościowe, mierzone co 10 m na prostych i co 10 m na osi podłużnej i krawędziach, powinny być zgodne z dokumentacja projektowa z dopuszczalna tolerancja ± 1 cm, przy czym co najmniej 95% wykonanych pomiarów nie może przekraczać przedziału dopuszczalnych odchyleń Ukształtowanie osi w planie Ukształtowanie osi w planie, mierzone co 100 m, nie powinno różnic sie od dokumentacji projektowej o ± 5 cm Złącza podłużne i poprzeczne, krawędzie Złącza podłużne i poprzeczne, sprawdzone wizualnie, powinny być równe i związane, wykonane w linii prostej, równolegle lub prostopadle do osi drogi. Przylegające warstwy powinny być w jednym poziomie. Krawędzie powinny być równe, pokryte równomiernie lepiszczem Wygład zewnętrzny warstwy Wygład zewnętrzny warstwy, sprawdzony wizualnie, powinien być jednorodny, bez spękań, deformacji, plam i wykruszeń Właściwości przeciwpoślizgowe Przy ocenie właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni drogi powinien być określony współczynnik tarcia na mokrej nawierzchni przy całkowitym poślizgu opony testowej. Pomiar wykonuje sie przy temperaturze otoczenia od 5 do 30oC, nie rzadziej niż co 50 m na nawierzchni zwilżanej woda w ilości 0,5 l/m2, a wynik pomiaru powinien być przeliczany na wartość przy 100% poślizgu opony testowej o rozmiarze 185/70 R14. Miara właściwości przeciwpoślizgowych jest miarodajny współczynnik tarcia. Za miarodajny współczynnik tarcia przyjmuje sie różnice wartości średniej E(μ) i odchylenia standardowego D: E(μ) D. Długość odcinka podlegającego odbiorowi nie powinna być większa niż 1000 m. Liczba pomiarów na ocenianym odcinku nie powinna być mniejsza niż 10. W wypadku odbioru krótkich odcinków nawierzchni, na których nie można wykonać pomiarów z prędkością 60 km/h (np. rondo, dojazd do skrzyżowania), poszczególne wyniki pomiarów współczynnika tarcia nie powinny być niższe niż 0,47, przy prędkości pomiarowej 30 km/h. Dopuszczalne wartości miarodajnego współczynnika tarcia nawierzchni wymagane w okresie od 4 do 8 tygodni po oddaniu warstwy do eksploatacji są określone w tablicy 21. Tablica 21. Wymagane wartości miarodajnego współczynnika tarcia w okresie od 4 do 8 tygodni po oddaniu warstwy do eksploatacji Klasa drogi Element nawierzchni S, GP, G Pasy ruchu, pasy dodatkowe, utwardzone pobocza Miarodajny współczynnik tarcia przy prędkości zablokowanej opony względem nawierzchni 30 km/h 60 km/h 90 km/h 0,48 0,39 0,32

23 Jeżeli warunki atmosferyczne uniemożliwiają wykonanie pomiaru w wymienionym terminie, powinien być on zrealizowany z najmniejszym możliwym opóźnieniem. Przed upływem okresu gwarancyjnego wartości miarodajnego współczynnika tarcia nie powinny być mniejsze niż podane w tablicy 22. W wypadku badan na krótkich odcinkach nawierzchni lub na dojazdach do skrzyżowań poszczególne wyniki pomiarów współczynnika tarcia nie powinny być niższe niż 0,44, przy prędkości pomiarowej 30 km/h. Tablica 22. Dopuszczalne wartości miarodajnego współczynnika tarcia wymagane przed upływem okresu gwarancyjnego Klasa drogi S GP, G Element nawierzchni Pasy ruchu, pasy dodatkowe, utwardzone pobocza Pasy ruchu, pasy dodatkowe, utwardzone pobocza Miarodajny współczynnik tarcia przy prędkości zablokowanej opony względem nawierzchni 60 km/h 90 km/h - 0,37 0,36-7. Obmiar robót Nie dotyczy. 8.Odbiór robót Ogólne zasady odbioru robót podano w WWiORB D-M "Wymagania ogólne", a szczegółowe są zawarte w WT pkt.9. Inspektor Nadzoru Inwestorskiego oceni wyniki badań i pomiarów przedłożone przez Wykonawcę zgodnie z niniejszą WWiORB. Roboty uznaje się za zgodne z dokumentacją projektową i WWiORB, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. Podstawy płatności Nie dotyczy. 10. Przepisy związane 10.1 Normy 1. PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw Oznaczanie składu ziarnowego. Metoda przesiewania. 2. PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw Część 4: Oznaczanie kształtu ziarn Wskaźnik kształtu. 3. PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw Ocena zawartości drobnych cząstek Badania błękitem metylenowym. 4. PN-EN Badania geometrycznych właściwości kruszyw Część 10: Ocena zawartości drobnych cząstek Uziarnienie wypełniaczy (przesiewanie w strumieniu powietrza). 5. PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Cześć 5: Oznaczanie zawartości wody przez suszenie w suszarce z wentylacją. 6. PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Cześć 6: Oznaczanie gęstości ziaren i nasiąkliwości. 7. PN-EN Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Cześć 8: Oznaczanie

24 polerowalności kamienia. 8. PN-EN Badania właściwości cieplnych i odporności kruszyw na działanie czynników atmosferycznych. Część 1: Oznaczanie mrozoodporności. 9. PN-EN Badania właściwości cieplnych i odporności kruszyw na działanie czynników atmosferycznych. Część 3: Badanie bazaltowej zgorzeli słonecznej metodą gotowania. 10. PN-EN (U) Mieszanki mineralno-asfaltowe. Metody badań mieszanek mineralnoasfaltowych na gorąco. Część 11: Określenie powiązania pomiędzy kruszywem i asfaltem. 11. PN-EN Badania chemicznych właściwości kruszyw Analiza chemiczna. 12. PN-EN Badania chemicznych właściwości kruszyw Część 4: Oznaczanie podatności na działanie wody wypełniacza do mieszanek mineralno-asfaltowych. 13. PN-EN Badania kruszyw wypełniających stosowanych do mieszanek bitumicznych Część 1: Badanie metodą pierścienia delta i kuli. 14. PN-EN Badania kruszyw wypełniających stosowanych do mieszanek bitumicznych Część 2: Liczba bitumiczna. 15. PN-ISO 565 Sita kontrolne Tkanina z drutu, blacha perforowana i blacha cienka perforowana elektrochemicznie Wymiary nominalne oczek. 16. PN-EN Beton asfaltowy. 17. PN-EN Badanie typu. 18. PN-EN Zakładowa kontrola produkcji. 19. PN-EN Metody badań mieszanek mineralno-bitumicznych na gorąco. Oznaczenie zawartości wolnej przestrzeni. 20. PN-EN Metody badań mieszanek mineralno-bitumicznych na gorąco. Określanie wrażliwości próbek asfaltowych na wodę. 21. PN-EN Asfalty i produkty asfaltowe. Wymagania dla asfaltów drogowych Inne dokumenty 22. Nawierzchnie asfaltowe na drogach krajowych. WT Mieszanki asfaltowe. Wymagania techniczne. 23. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 43 z 1999 r., poz. 430). 24. Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń na drogach krajowych, WT Wymagania techniczne. 25. Wymagania Techniczne Nawierzchnie asfaltowe na drogach publicznych, WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008.