Analysis of Lower Extremity Long Bone Growth During the Fetal Period. Analiza wzrostu długości kości długich kończyny dolnej w okresie prenatalnym

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Analysis of Lower Extremity Long Bone Growth During the Fetal Period. Analiza wzrostu długości kości długich kończyny dolnej w okresie prenatalnym"

Transkrypt

1 ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp ed 9, 18, 2, ISSN X Copyright by Wroclaw edical University ALICJA KĘDZIA 1, JOWITA WOŹNIAK 1, KRZYSZTO DUDEK 2 Analysis of Lower Extremity Long Bone Growth During the etal Period Analiza wzrostu długości kości długich kończyny dolnej w okresie prenatalnym 1 Department of Normal Anatomy, Wroclaw edical University, Poland 2 Institute of achines Design and Operation, Technical University of Wrocław, Poland Abstract Objectives. The goal of this survey was a morphometric analysis of the lower extremity long bones (femur, tibia, and fibula) in human fetuses. aterial and ethods. The analysis comprised 3 lower extremity anatomical specimens from 15 embryos at morphological ages of 12 3 weeks and within the crown rump length range of mm. There were 69 (46%) female fetuses. The study employed anthropological and preparative methods, image acquisition with a digital camera, a Scion Image for Windows computer measurement system, and statistical methods. Results. Weekly increases in bone length, size symmetry, and sexual dimorphism were assessed. The results were compared with ultrasound and radiological results available in literature. Neither asymmetry nor sexual dimor phism were detected during the survey. However, differential growth rate was found in the lower leg bones com pared with the femur and these bones showed a nonlinear growth ratio. At the beginning of fetal life (12 th week), the lower leg bones constituted about 63% of the femoral length, but in the 3 th week this increased to 72%. Conclusions. The lower extremity long bone lengths were found to be helpful parameters in assessing fetal size and age (Adv Clin Exp ed 9, 18, 2, ). Key words: fetus, development, lower limb. Streszczenie Cel pracy. Analiza morfometrii kości długich kończyny dolnej (udowej, piszczelowej i strzałkowej) człowieka w okresie prenatalnym. ateriał i metody. Analizie poddano 3 preparatów kończyn dolnych, 15 płodów w wieku morfologicznym między 12. a 3. tygodniem, w przedziale długości v tub: mm. Płodów żeńskich było 69 (46%). W pracy posługiwano się metodami: antropologiczną, preparacyjną, akwizycją obrazu za pomocą aparatu cyfrowego, kom puterowym systemem pomiarów Scion Image for Windows oraz metodami statystycznymi. Wykorzystano testy Shapiro Wilka, Smirnowa Kołmogorowa, anna Whitneya oraz Wilcoxona. Wyniki. Oceniono przyrosty tygodniowe długości kości, symetrię wymiarów po lewej i prawej stronie oraz dymor fizm płciowy. Wyniki pomiarów własnych na materiale sekcyjnym porównano z wynikami pomiarów techniką USG i radiologicznych w dostępnej literaturze. Na podstawie przeprowadzonych badań nie stwierdzono asymetrii i dymor fizmu płciowego. Zaobserwowano natomiast zróżnicowane tempo wzrostu kości podudzia w stosunku do kości udo wej, o czym świadczy nieliniowy wzrost proporcji między tymi kościami. W początkowym okresie życia płodowego (12. tydzień) kości podudzia stanowią 63% długości kości udowej, w 3. tygodniu wartość ta zwiększa się do 72%. Wnioski. Długości kości długich kończyny dolnej uznano za parametry pomocne w ocenie wzrostu i wieku płodu (Adv Clin Exp ed 9, 18, 2, ). Słowa kluczowe: płód, rozwój, kończyna dolna. Ultrasound examination is a basic obstetric diagnostic technique allowing the assessment of fetal age and development. This technique inclu des the standard measurements of bi parietal size, head circumference, femur length, abdominal cir cumference, body mass, and thoracic and vertical

2 122 A. KĘDZIA, J. WOźNIAK, K. DUDEK cerebellar size. The literature provides information on new fetometric parameters which enable fetal growth evaluation. The fetal development rate largely depends on maternal, fetal, and placental factors and its growth is the uterus placenta exchange [22]. The present authors previous observations applied a mathematical model of the upper extremity long bones in fetal age evaluation [18]. The available literature contains anthropo metric surveys of fetal material describing extrem ity growth. Partyka [27] examined 68 fetuses aged weeks in which he measured femoral dia physis. The femur s absolute dimensions showed a strong positive correlation with both crown rump length (CRL) and fetal age. However, nei ther sexual dimorphism nor asymmetry were detected. elts [8] showed that femoral diaphysis length in fetal material increases by.21 mm with 1 mm of CRL growth in fetuses in which this value exceeded 31 mm and diaphysis length surpassed 8.4 mm. Gray and Gardner [11] observed a femoral diaphysis increase by.285 mm with a CRL rise by 1 mm. Kelemen et al. [19] observed lower extremity long bone lengths in 193 fetuses aged 7 22 weeks, including 128 femurs and 117 tibias. The correlation between these parame ters and CRL was linear. They proposed mathe matical formulas which could define fetal age based on the bones longitudinal dimensions. Bareggi et al. [2] measured lower extremity long bone lengths using overexposed alizarine stained specimens. The same team [3] calculated the rela tionship between femoral, tibial, and fibular lengths and CRL ( mm) in 58 fetuses aged 8 14 weeks using a logarithmic model. atsushita et al. [21] analyzed the extremity long bones mea suring 21 anthropometric parameters in 122 Ja panese fetuses aged 18 4 weeks. Increases in lower limb bone length showed positive allometry and that of the upper limb negative allometry. In the examined material, the allometric length coef ficients and CRL were close to 1. (i.e. isometric). In other studies of fetal material, lower limb long bone lengths and their correlation with the body s other dimensions (head circumference, bi parietal dimensions, and abdominal circumfer ence) were assessed from measurements from a scanning electron microscope [6], radiographic measurements [1, 1, 28, 3], and ultrasound examinations [4, 13,, 29]. Similar studies car ried out on material from 142 adult corpses were described by Pan [26] in illy et al. [9] eval uated femur ossification between the 28 th and 35 th week of fetal life in 116 fetuses. The goal of the present study was an analysis of femoral, tibial, and fibular growth in the prena tal period and a comparison of the results with ultrasound examinations as well as a mathematical model designed to assess fetal age on the basis of the lengths of these bones. aterial and ethods Statistical analysis was applied to the results for the right (L R ) and left femur (L L ) femur and the right (PL R ) and left (PL L ) lower leg (shank) bones (tibia and fibula) in 15 fetuses aged weeks of fetal life (mean ± SD: 21.1 ± 4. weeks old). etal CRL ranged from 54 to 25 mm. The analyzed group included 69 female fetuses (46%). etal morphologic age was defined on the basis of the interdependence described by Scammon and Calkins [5]. The study methods included prepara tion and anthropological methods, image acquisi tion with a digital camera, and statistical analysis (Statistica Program package and the Shapiro Wilk, Smirnov Kolmogorov, ann Whitney, and Wilcox tests). easurements of the prepared long bones were performed with the Scion Image computer system for Windows v. Alpha easure ment photographs were taken using the Gimp 2.2 and Bimp 1.43 programs. The results were statisti cally analyzed. The analysis considered sexual dimorphism assessment, symmetry evaluation, and observations of the growth rate and changes in the ratio of the shank and femoral lengths (PL/L). Results Table 1 presents the basic statistics of the quantitative features characteristic for the exam ined group of fetuses. The table also includes these features in subgroups divided according to sex. ig. 1 shows the analyzed parameters of the fetuses. As the distribution of the somatic features dif fered significantly from a normal distribution assessed by the Shapiro Wilk and Smirnov Kol mogorov tests, the significance of differences in their mean values was verified with the ann Whitney nonparametric test. Because the female fetuses were significantly younger, their age was considered in the difference analysis of the female and male long bone sizes. The fetuses were divid ed into four age groups (Table 2) which were homogeneous with respect of rump crown length (CRL) and mass (m), which was verified by the ann Whitney nonparametric test at an α =.5 significance level. The lengths of the femurs (L) and shank bones (PL) in the female () and male () fetuses in the age subgroups were not significantly differ ent (p >.5), which was confirmed by the ann

3 Analysis of the Lower Extremities 123 Table 1. Basic statistics of features characteristic of the analyzed group of fetuses and the statistical significance of differ ences in the means in the subgroups according to sex Tabela 1. Podstawowe statystyki cech charakteryzujących analizowaną grupę płodów i wyniki testu istotności różnic wartości przeciętnych w podgrupach różniących się płcią Parameters Sex Total Test results (Cechy) (Płeć) (Łącznie) (Wyniki testu) emale () ale () Number N (Liczebność N) etal age days Z = (Wiek płodu dni) p =.3 mean (średnia) x standard deviation (odchylenie standardowe) SD median (mediana) e minimum (wartość minimalna) x min maximum (wartość maksymalna) x max Body length v pl mm Z = (Długość ciała v pl mm) p =.8 mean (średnia) x standard deviation (odchylenie standardowe) SD median (mediana) e minimum (wartość minimalna) x min maximum (wartość maksymalna) x max Body length CRL mm Z = (Długość ciała v tub mm) p =.12 mean (średnia) x standard deviation (odchylenie standardowe) SD median e (mediana e) minimum (wartość minimalna) x min maximum (wartość maksymalna) x max Body mass m g Z = (asa ciała m g) p =.35 mean x (średnia x) standard deviation (odchylenie standardowe) SD median e (mediana e) minimum (wartość minimalna) x min maximum (wartość maksymalna) x max ig. 1. etus, parameters: CRL crown rump length, L length of femur, PL length of fibula; 1 femur, 2 fibula, 3 tibia Ryc. 1. Płód, parametry: v tub vertex tuberale, L długość kości udowej, PL długość kości podudzia; 1 kość udowa, 2 kość strzałkowa, 3 kość piszczelowa Whitney test and demonstrated in ig. 2. There was also no statistically significant difference observed between long bone lengths on the left (L) and right (R) side. The Wilcoxon test for depen dant trials confirmed these bones symmetry (ig. 3). As neither sexual dimorphism nor asym metry were found, the growth analysis of the long bones was based on all the results of the length measurements (both on the left and right sides of male and female fetuses). Diagrams (ig. 4) of the correlation of lower limb long bone length with fetal age indicate that their increase is nonlinear. A fit of a mathematical model to the empirical data was attained using logarithmic models. In the ana lyzed period of fetal life, the increase in the femur was faster than that of the shank bones, which results in a nonlinear change in the PL/L ratio (ig. 5). Comparison of the femoral growth curve elicited on the basis of indirect selective material

4 124 A. KĘDZIA, J. WOźNIAK, K. DUDEK Table 2. edians of features characteristic for the analyzed fetal group in age groups and statistical significance of differ ences in the average values in the subgroups according to sex Tabela 2. ediany cech charakteryzujących analizowaną grupę płodów w rozbiciu na grupy wiekowe oraz wyniki testu istotności różnic wartości przeciętnych w podgrupach różniących się płcią etal age month N Sex V tub mm ass g (Wiek płodu miesiąc) (Płeć) (CRL mm) (asa g) IV 3 91 p = p = Σ 92 5 V p = p = Σ VI p = p = Σ VII p = p = Σ length of femur L [mm] th month 6 th month ann-whitney U test: test anna-whitneya: p >,5 fetal age months miesi¹c ycia p³odowego 5 th month 7 th month length of femur L [mm] Wilcoxon signed-rank test: test kolejnoœci par Wilcoxona: Z =,867; p =,386 L R length of fibula PL [mm] d³ugoœæ koœci podudzia [mm] th month 6 th month ann-whitney U test: test anna-whitneya: p >,5 ig. 2. Comparison of shank and femoral bones in male and female fetuses in four age subgroups and ann Whitney test results Ryc. 2. Porównanie długości kości udowej i podudzia płodów żeńskich i męskich w czterech grupach wiekowych i wynik testu anna Whitneya 5 th month 7 th month length of fibula PL [mm] d³ugoœæ koœci podudzia [mm] Wilcoxon signed-rank test: test kolejnoœci par Wilcoxona: Z =,567; p =,57 median 25%-75% min-max L ig. 3. Comparison of lower limbs long bones on the left (L) and right (R) side in 15 fetuses and Wilcoxon test results Ryc. 3. Porównanie długości kości długich kończyn dolnych po stronie lewej (L) i prawej (R) 15 płodów oraz wyniki testu Wilcoxona R

5 Analysis of the Lower Extremities 125 length of femur L [mm] length of fibula L [mm] d³ugoœæ koœci podudzia [mm] measurement (own studies) and curves based on radiological examinations [28] and ultrasound tests [13, 15, 16] revealed a significant difference in absolute value, but similar character. The lengths measured directly are larger than those determined by the ultrasound technique by 15 mm on average. They are also larger than radiological results by about mm (ig. 6). Regardless of the measurement technique, the femoral growth rate was found to be faster in the initial weeks of the 2 nd trimester (ca. 5 mm/week) and it seemed slower in the first weeks of the 3 rd trimester (2 mm/ /week). Due to the observed strong correlation of long bone length and fetal age (R =.976 for femoral length and R =.936 for the shank bones), it is pos sible to assess the fetuses morphological age (A) reliably on the basis of the regression formulas: and L = * ln( A) fetal age A weeks PL = * ln( A) fetal age A weeks ig. 4. Correlations of lower limb long bone lengths and age and the mathematical growth models Ryc. 4. Diagramy korelacyjne długości kości długich kończyn dolnych z wiekiem oraz modele matematy czne wzrostu (.145 L) A = e A = 1.4 e (.19 PL), where A (weeks) is the fetus morphological age, L (mm) the femoral length, and PL (mm) the shank bone length. fibula/femur ( PL / L ) podudzie/udo ig. 5. Correlation of the lower limb long bone length ratio and age and the mathematical growth model Ryc. 5. Diagram korelacyjny proporcji długości kości długich kończyn dolnych z wiekiem oraz model matematyczny wzrostu length of femur L [mm] 1 Discussion PL /L = * ln( A) fetal age A weeks Jeanty Hadlock Scheuer Kêdzia fetal age A weeks ig. 6. Comparison of mathematical models describ ing femoral length increase which were developed on the basis of ultrasound examinations [13, 15, 16], radi ological tests [28], and direct surveys of selective material Ryc. 6. Porównanie modeli matematycznych wzrostu długości kości udowej uzyskanych na podstawie badań USG: Hadlock [13], Jeanty [15, 16], radiolog icznych: Scheuer [28] i pomiarów bezpośrednich na materiale sekcyjnym: Kędzia et al. Jeanty et al. [15 17] presented detailed geo metric measurements of the lower limbs long bones using the ultrasound method in 45 fetuses. The proposed formulas allow assessing the lengths of the femur, tibia, and fibula and can also be applied in fetal limb malformations. In their two part survey, O Brien et al. [24, 25] carried out ser ial measurements of fetal limb long bones with the ultrasound method in 41 patients. The increase in

6 126 A. KĘDZIA, J. WOźNIAK, K. DUDEK the bones was linear between the 12 th and 22 nd week. The results strongly correlated with morphological age and can be used in skeletal dysplasia assess ment. Hadlock et al. [13] examined 338 fetuses aged 12 4 weeks of fetal life. The standard devi ation in age expected on the basis of the femoral length was ± 9.5 days for fetuses aged weeks and ± 22 days for fetuses aged 23 4 weeks. Other material of Hadlock et al. [12] com prised 361 fetuses aged weeks. The ultra sound method was applied to measure femoral length as well as head and abdomen circumfer ence. The increasing curve character was similar, but the values of the present material were much higher. De Biasio et al. [7] reported femoral length reference values taken in fetuses aged 1 14 weeks (CRL: mm) using ultrasound. Strong correlation between CRL and particular bone lengths was observed: for the femur R =.77, p<.1, and for the tibia R =.69, p<.1. erz et al. [23] examined 515 femurs and 385 tibias and fibulas in fetuses aged 12 4 weeks. They described the bones growth with a hyperbolic tan gent. A similar function was applied in studies of the upper limb bone longitude in the present authors own material [18]. Issel [14] compared bone lengths measured by two methods (ultra sound and sectional) in the same 4 stillborn fetus es aged weeks. The difference in the mea surements amounted to ± 2 mm. emoral growth rate proved to be much faster than that of the other examined long bones. The author claimed that the mathematical correlation between fetal age and bone length is best described by a polynomial as the decrease in the growth indexes varies from 4 mm/week in the second trimester to 1 mm/week in the third trimester. The material of the present study revealed nei ther asymmetry (ig. 3) nor sexual dimorphism (ig. 2) and the male and female fetal bone length measurements were identical (p >.5). In the period from the 12 th to 3 th week of fetal life, femoral length increased on average from 1 to 73 mm. In the initial period of fetal life (12 th 13 th week), the increase amounted to 5.8 mm and in the final period (29 th 3 th week) it was.9 mm. This corresponds to a decrease in relative growth from 49% to 1%. The average rate of femoral length increase was 6.9% in the analyzed period. The shank bones (fibula and tibia) average length increased from 7 to 53 mm in this period. In the initial period, the shank bone length increase amounted to 4.1 mm and in the final one 1.1 mm. The average shank bone length increase was 8.1% in the analyzed period. The differential growth rates of the compared bones can also be demon strated by the nonlinear increase in their ratios (ig. 5). In the initial stage of fetal life (12 th week) the shank bones constituted 63% of the femoral length and this value increased to 72% in the 3 th week. In the present authors own material, femoral lengths (ig. 6), assessed with a direct technique, significantly diverged from the results presented by Jeanty [15, 16] and Hadlock et al. [12, 13], who used ultrasound, and Scheurer et al [28], using radiological results. The difference may be caused by systematic measurement errors common in both methods or by the inaccuracy of indirect mea surements such as ultrasound examination. The authors concluded that the longitude dimensions of the lower limb long bones are important parameters helpful in fetal CRL and age assessment, which are of clinical importance in evaluating fetal development. The suggested regression formulas allow fetal morphological age assessment and can be successfully applied in forensic medicine or archaeology. References [1] Bagnall K, Jones PR: Estimating the age of the human foetus from crown rump measurements. Ann Hum Biol 1975, 2, [2] Bareggi R, Grill V, Zweyer, Sandrucci A, Narducci P, orabosco A: The growth of long bones in human embryological and fetal upper limbs and its relationship to other developmental patterns. Anat Embyol 1994, 189, [3] Bareggi R, Grill V, Zweyer, Sandrucci A, Narducci P, orabosco A: On the assessment of the growth pat terns in human fetal limbs: longitudinal measurements and allometric analysis. Early Hum Dev 1996, 45, [4] Benson CB, Doubilet P: Sonographic prediction of gestational age: accuracy of second and third trimester fetal measurements. AJR Am J Roentgenol 1991, 157, [5] Carlson B: Human embryology and developmental Biology. osby, St Louis 1999, 45. [6] Chiarisini D, Barbet J, Copin H, aillet, Pompidou A: Scanning electron microscopy of femoral ossifica tion in the human fetus. Bull Assoc Anat (Nancy) 1992, 233, [7] De Biasio P, Prefumo, Lantieri PB, Venturini PL: Reference values for fetal limb biometry at 1 14 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gynecol 2, 19, [8] elts WJL: The prenatal development of the human femur. Am J Anat 1954, 94, 1 44.

7 Analysis of the Lower Extremities 127 [9] illy RA, Golbus S, Carey JC, Hall JG: Short limbed dwarfism: Ultrasonographic diagnosis by mensuration of fetal femoral length. Radiology 1981, 138, [1] Garn S: Contributions of the radiographic image to our knowledge of human growth. AJR Am J Roentgenol 1981, 137, 231. [11] Gray DJ, Gardner E: The prenatal development of the human femur. Am J Anat 197, 129, [12] Hadlock P, Deter RL, Harrist RB, Park SK: Estimating fetal age: computer assisted analysis of multiple fetal growth parameters. Radiology 1984, 152, [13] Hadlock P, Harrist RB, Deter RL, Park SK: etal femur length as a predictor of menstrual age: sonographi cally measured. AJR Am. J. Roentgenol 1982, 138, [14] Issel EP: Ultrasonic measurement of the growth of fetal limb bones in normal pregnancy. J Perina ed 1985, 13(6), [15] Jeanty P, Dramaix Wilmet, van Kerkem J, Petroons P, Schwers J: Ultrasonic evaluation of fetal limb growth: part II. Radiology 1982, 143, [16] Jeanty P, Kirkpatrick C, Dramaix Wilmet D, Struyven J: Ultrasonic evaluation of fetal limb growth. Radiology 1981, 14, [17] Jeanty P: etal limb biometry. Radiology 1983, 147, [18] Kędzia A, Woźniak J, Dudek K, Ziajkiewicz : athematical model of the growth of long bones of upper extremities during fetal period, The Computer Aided Scientific Research KOWBAN XV. Wrocław Scientic Society, Wrocław 8, [19] Kelemen E, Janossa, Calvo W, liender T: Developmental age estimated by bone length measurement in human fetuses. Anat Record 1984, 9, [] ahony BS, Callen PW, illy RA: The distal femoral epiphyseal ossification center in the assessment of third trimester menstrual age: sonographic identification and measurement. Radiology 1985, 155, 1, 1 4. [21] atsushita K, Shinoda K, Watanabe H, Akiyoshi T: ultivariate analysis of limb long bone growth during the human prenatal period. Tohoku J Exp ed 1995, 176, [22] azur A: Characteristics of terminal wisps of placentas in foetal hypotrophy, doctor thesis. Wrocław 8, [23] erz E, Pehl S, Goldhofer W, Hoffmann G: Biometry of the large bones of fetal extremities in the 3d trimester. Ultraschall ed 1984, 5, [24] O Brien G, Qeeenan JT, Campbell S: Ultrasound measurement of fetal limb bones. Am J Obst Gyn 198, 138, [25] O Brien G, Qeeenan JT: Growth of the ultrasound fetal femur length during normal pregnancy. Part I. Radiology 1981, 141, [26] Pan N: Length of long bones and their proportion to body height in Hindus. J Anat 1924, 58, 4, [27] Partyka C: Rozwój kości udowej u płodów ludzkich w świetle badań antropometrycznych, densytometrycznych i histometrycznych, doctor thesis. Szczecin 3, [28] Scheuer JL, usgrave JH, Evans SP: The estimation of late fetal and perinatal age from limb bone length by linear and logarithmic regression. Ann Hum Biol 198, 7, [29] Seeds JR, Cefalo RC: Relationship of the fetal limb lengths to both biparietal diameter and gestational age. Obstet. Gynecol 1982, 6, [3] Vasconcellon H, Prates J, oraes L, Rodrigues HC: Growth of the human metatarsal bones in the fetal period (13 24 weeks post conception): A quantitative study. Surg Radiol Anat 1992, 14, Address for correspondence: Alicja Kędzia Department of Normal Anatomy Wroclaw edical University Chałubińskiego 6a Wrocław Poland Tel.: E mail: jowita_wozniak@yahoo.com Conflict of interest: None declared Received: Revised: Accepted:

Lek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie

Lek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie Lek. med. Arkadiusz Soski Streszczenie Wstęp Rozwojową dysplazję stawu biodrowego (DDH developmental dysplasia of the hip) uznaje się za najczęstszą wadę u noworodków i niemowląt. Wada ta powstać może

Bardziej szczegółowo

Distal Femoral Epiphyses Ossification Center Diameter and Third Trimester Gestational Age in Iranian Population

Distal Femoral Epiphyses Ossification Center Diameter and Third Trimester Gestational Age in Iranian Population Distal Femoral Epiphyses Ossification Center Diameter and Third Trimester Gestational Age in Iranian Population Wymiar dystalnego jądra kostnienia w kości udowej w III trymestrze ciąży w populacji Iranu

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Ultrasonograficzna ocena unaczynienia oraz objętości szyjki macicy u kobiet ciężarnych z użyciem techniki 3D Power Doppler oraz programu VOCAL

Ultrasonograficzna ocena unaczynienia oraz objętości szyjki macicy u kobiet ciężarnych z użyciem techniki 3D Power Doppler oraz programu VOCAL Ultrasonograficzna ocena unaczynienia oraz objętości szyjki macicy u kobiet ciężarnych z użyciem techniki 3D Power Doppler oraz programu VOCAL STRESZCZENIE. Obecnie stosowane, standardowe metody diagnostyczne

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Mathematical Models of Brachial Plexus Development During the Fetal Period: Clinical Aspects

Mathematical Models of Brachial Plexus Development During the Fetal Period: Clinical Aspects original papers Adv Clin Exp Med 2012, 21, 2, 151 167 ISSN 1899 5276 Copyright by Wroclaw Medical University Jowita Woźniak 1, Alicja Kędzia 1, Krzysztof Dudek 2 Mathematical Models of Brachial Plexus

Bardziej szczegółowo

Pomiar kąta twarzowo-szczękowego u płodów pomiędzy 11+0 a 13+6. tygodniem ciąży. Zastosowanie w diagnostyce prenatalnej trisomii 21

Pomiar kąta twarzowo-szczękowego u płodów pomiędzy 11+0 a 13+6. tygodniem ciąży. Zastosowanie w diagnostyce prenatalnej trisomii 21 P R A C E O R Y G I N A L N E Ginekol Pol. 2013, 84, 624-629 Pomiar kąta twarzowo-szczękowego u płodów pomiędzy 11+0 a 13+6. tygodniem ciąży. Zastosowanie w diagnostyce prenatalnej trisomii 21 Frontomaxillary

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.

Bardziej szczegółowo

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 74 Nr kol. 1921 Adrian KAPCZYŃSKI Politechnika Śląska Instytut Ekonomii i Informatyki QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy

STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Noworodek urodzony przedwcześnie, granulocyt obojętnochłonny, molekuły adhezji komórkowej CD11a, CD11b, CD11c, CD18, CD54, CD62L, wczesne zakażenie, posocznica. Wstęp W ostatnich

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 128 Stanis³aw Mroziñski STABILIZACJA W ASNOŒCI CYKLICZNYCH METALI I JEJ WP YW NA TRWA OŒÆ ZMÊCZENIOW BYDGOSZCZ

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

Relacje nerwu promieniowego względem przegrody międzymięśniowej bocznej ramienia w okresie prenatalnym

Relacje nerwu promieniowego względem przegrody międzymięśniowej bocznej ramienia w okresie prenatalnym 05-kedzia.qxd 7/10/09 12:34 PM Page 235 ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp Med 09, 18, 3, 235 242 ISSN 1230 025X Copyright by Wroclaw Medical University ALICJA KĘDZIA 1, JOWITA WOŹNIAK 1, KRZYSZTOF DUDEK 1,

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

Densitometric test in differential diagnosis of short stature children *

Densitometric test in differential diagnosis of short stature children * Przegląd Antropologiczny Anthropological Review Vol 62, pp. 49 55 (1999) Densitometric test in differential diagnosis of short stature children * Grażyna Łysoń-Wojciechowska 1, Tomasz Romer 1, Waldemar

Bardziej szczegółowo

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science Proposal of thesis topic for mgr in (MSE) programme 1 Topic: Monte Carlo Method used for a prognosis of a selected technological process 2 Supervisor: Dr in Małgorzata Langer 3 Auxiliary supervisor: 4

Bardziej szczegółowo

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Analysis of Human Scapula Morphometry in the Fetal Period* Morfometria łopatki człowieka w okresie prenatalnym

Analysis of Human Scapula Morphometry in the Fetal Period* Morfometria łopatki człowieka w okresie prenatalnym 1-kedzia.qxd 7/1/9 12:31 PM Page 197 EDITORIAL Adv Clin Exp Med 29, 18, 3, 197 24 ISSN 123 25X Copyright by Wroclaw Medical University ALICJA KĘDZIA 1, RYSZARD ANDRZEJAK 2, KRZYSZTOF DUDEK 3, JACEK STANKOWSKI

Bardziej szczegółowo

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii

Bardziej szczegółowo

powstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm

powstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm VII. Streszczenie Celem pracy była ocena wpływu stresu jako czynnika ryzyka na pojawiające się zaburzenia głosu u śpiewaków zawodowych, przy współistnieniu innych chorób somatycznych oraz analiza czynników

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

The Comparison of the Stage of Foetal Development on the Basis of Anatomical and Ultrasound Examinations

The Comparison of the Stage of Foetal Development on the Basis of Anatomical and Ultrasound Examinations ORIGINAL PAPERS Dent. Med. Probl. 2003, 40, 2, 225 231 ISSN 1644 387X WOJCIECH LESIŃSKI, WIESŁAW KURLEJ The Comparison of the Stage of Foetal Development on the Basis of Anatomical and Ultrasound Examinations

Bardziej szczegółowo

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Self-directed learning in high-quality antenatal screening

Self-directed learning in high-quality antenatal screening Self-directed learning in high-quality antenatal screening Samokształcenie ważnym elementem utrzymania jakości diagnostyki prenatalnej 1 2 2 1, 1 2 1 Department of Medical Education, University of Medical

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites models on the Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji, Poland 2-4.06.2011 Krzysztof Sośnica, Daniela Thaller, Adrian Jäggi, Rolf Dach and Gerhard Beutler Astronomical

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 MIŁOSZ STĘPIŃSKI JUSTYNA DĘBICKA PORÓWNANIE CZASU REAKCJI KOŃCZYNĄ DOLNĄ I GÓRNĄ PIŁKARZY NOŻNYCH I OSÓB

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Urszula Coupland Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Bardziej szczegółowo

Computer Morphometric Analysis of the Palmaris Longus Muscle in the Fetal Period

Computer Morphometric Analysis of the Palmaris Longus Muscle in the Fetal Period ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp ed 09, 18,, 437 447 ISSN 12 02X Copyright by Wroclaw edical University ALICJA KĘDZIA 1, ARCIN ZIAJKIEWICZ 1, ANNA SEREDYN 1, KRZYSZTO DUDEK 2 Computer orphometric Analysis

Bardziej szczegółowo

Maternal Age and Neonatal Development. Department of Normal Anatomy, Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław, Poland 2

Maternal Age and Neonatal Development. Department of Normal Anatomy, Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław, Poland 2 ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp Med 2008, 17, 6, 649 654 ISSN 1230 025X Copyright by Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław BOHDAN GWORYS 1, HENRYK KORDECKI 2, MARIA KNAPIK KORDECKA 3, ANDRZEJ

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

An Analysis of Pectoralis Major Muscle Morphology and Topography During the Fetal Period Clinical Aspects

An Analysis of Pectoralis Major Muscle Morphology and Topography During the Fetal Period Clinical Aspects original papers Adv Clin Exp Med,, 6, 69979 ISSN -X Copyright by Wroclaw Medical University Alicja Kędzia, Michał Tkaczyszyn, Jowita Woźniak, Arkadiusz Szkutnik, Krzysztof Dudek An Analysis of Pectoralis

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych

Bardziej szczegółowo

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY mgr Magdalena Pinkowicka WPŁYW TRENINGU EEG-BIOFEEDBACK NA POPRAWĘ WYBRANYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z ADHD Rozprawa doktorska Promotor dr hab. n. med. Andrzej Frydrychowski,

Bardziej szczegółowo

ROLA WSKAŹNIKA ANTROPOMETRYCZNEGO SZACUJĄCEGO WIELKOŚC MÓZGOWIA W OCENIE ROZWOJU SOMATYCZNEGO NOWORODKA

ROLA WSKAŹNIKA ANTROPOMETRYCZNEGO SZACUJĄCEGO WIELKOŚC MÓZGOWIA W OCENIE ROZWOJU SOMATYCZNEGO NOWORODKA Polska Problemy Nauk Stosowanych, 201, Tom 1, s. 147 152 Szczecin dr n. med. Joanna PIERZAK-SOMINKA a, Prof. dr hab. n. med. Jacek RUDNICKI a lek. Małgorzata Anna CZAJKOWSKA a, dr n. tech. Andrzej Antoni

Bardziej szczegółowo

ZRÓŻNICOWANIE DYMORFICZNE CECH MORFOLOGICZNYCH KANDYDATÓW NA STUDIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W WSP W CZĘSTOCHOWIE W ROKU AKADEMICKIM 1996/1997

ZRÓŻNICOWANIE DYMORFICZNE CECH MORFOLOGICZNYCH KANDYDATÓW NA STUDIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W WSP W CZĘSTOCHOWIE W ROKU AKADEMICKIM 1996/1997 S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Janusz Wojtyna, Joanna Rodziewicz-Gruhn Akademia im. Jana Długosza, Częstochowa ZRÓŻNICOWANIE DYMORFICZNE CECH MORFOLOGICZNYCH KANDYDATÓW NA STUDIA

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Spearman.

Spearman. 2 1 * :... 109 - :. Spearman. (α=0/05). : 20-29.. 50. :.. : ). sheikhi@dnt.mui.ac.ir * ( :1. :2. 89/5/5 89/8/4. 89/11/1 573 568 :(5)6 :1389 568 : %75 : ) %35-40 :. %35 :. : ) (. ( ) ) ( ) -1 : ( -2 ( -3-4

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

pierwszej było 79 chorych (64,75%). Byli to pacjenci z zapaleniem przełyku ale też chorzy z NERD oraz przepukliną rozworu przełykowego.

pierwszej było 79 chorych (64,75%). Byli to pacjenci z zapaleniem przełyku ale też chorzy z NERD oraz przepukliną rozworu przełykowego. Streszczenie. Wstęp. Choroba refluksowa przełyku (GERD) jest jedną z najczęściej rozpoznawanych chorób przewodu pokarmowego na świecie. Wprowadzenie inhibitorów pompy protonowej (IPPs) w leczeniu GERD

Bardziej szczegółowo

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Przedszkole Nr 1 w Zabrzu ANKIETA ul. Reymonta 52 41-800 Zabrze tel./fax. 0048 32 271-27-34 p1zabrze@poczta.onet.pl http://jedyneczka.bnet.pl ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Drodzy Rodzice. W związku z realizacją

Bardziej szczegółowo

MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN

MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN 2021-2050 Joanna Jędruszkiewicz Department of Meteorology and Climatology University of Lodz, Poland jjedruszkiewicz@gmail.com Funded by grant

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej. Ocena rozwoju kompetencji pielęgniarskich. w czasie studiów licencjackich. mgr Magdalena Brodowicz-Król

Streszczenie rozprawy doktorskiej. Ocena rozwoju kompetencji pielęgniarskich. w czasie studiów licencjackich. mgr Magdalena Brodowicz-Król Streszczenie rozprawy doktorskiej Ocena rozwoju kompetencji pielęgniarskich w czasie studiów licencjackich mgr Magdalena Brodowicz-Król Promotor: Dr hab. n. o zdr. Danuta Zarzycka Lublin, 2019 Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY

OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY Lek. Piotr Arkuszewski OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor:

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca

Bardziej szczegółowo

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland Country fact sheet Noise in Europe 2015 overview of policy-related data Poland April 2016 The Environmental Noise Directive (END) requires EU Member States to assess exposure to noise from key transport

Bardziej szczegółowo

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and Fig 4 Measured vibration signal (top). Blue original signal. Red component related to periodic excitation of resonances and noise. Green component related. Rotational speed profile used for experiment

Bardziej szczegółowo

Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego

Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego mgr Michał Szlęzak Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki Porównanie globalnych modeli geopotencjału opracowanych na podstawie danych z misji GRACE oraz GOCE/GRACE z przyspieszeniem siły ciężkości pomierzonym w Obserwatorium Geodezyjno-Geofizycznym Borowa Góra

Bardziej szczegółowo

Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem

Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Long-term follow-up of children with prenatally found increased nuchal translucency and normal

Bardziej szczegółowo

An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning

An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning Dawid Bodusz, Wojciech Leszczyński, Wioletta Miśta, Leszek Miszczyk Application of fiducial gold markers:

Bardziej szczegółowo

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Comparison of the risk factors for adverse perinatal outcomes in adolescent age pregnancies and advanced age pregnancies

Comparison of the risk factors for adverse perinatal outcomes in adolescent age pregnancies and advanced age pregnancies poło nictwo Comparison of the risk factors for adverse perinatal outcomes in adolescent age pregnancies and advanced age pregnancies Porównanie czynników ryzyka niekorzystnych wyników położniczych u młodocianych

Bardziej szczegółowo

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Części nr 10

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Części nr 10 Załącznik nr 1 do Ogłoszenia Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert Części nr 10 Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Przedmiotem zamówienia jest realizacja wykładów dla studentów Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ

WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ Streszczenie: Wstęp: Proces starzenia się w naturalny sposób wpływa na ograniczenie sprawności, nawet w sytuacji zachowania

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

tum.de/fall2018/ in2357

tum.de/fall2018/ in2357 https://piazza.com/ tum.de/fall2018/ in2357 Prof. Daniel Cremers From to Classification Categories of Learning (Rep.) Learning Unsupervised Learning clustering, density estimation Supervised Learning learning

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy

Bardziej szczegółowo

EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.

EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o.

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. PROGRAM STAŻU Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. Miejsce odbywania stażu / Legal address Muchoborska 8, 54-424 Wroclaw Stanowisko, obszar działania/

Bardziej szczegółowo

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień

Bardziej szczegółowo

Lecture 18 Review for Exam 1

Lecture 18 Review for Exam 1 Spring, 2019 ME 323 Mechanics of Materials Lecture 18 Review for Exam 1 Reading assignment: HW1-HW5 News: Ready for the exam? Instructor: Prof. Marcial Gonzalez Announcements Exam 1 - Wednesday February

Bardziej szczegółowo

Katedra i Zakład Biochemii Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Birkner

Katedra i Zakład Biochemii Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Birkner mgr Anna Machoń-Grecka Cytokiny i czynniki proangiogenne u pracowników zawodowo narażonych na oddziaływanie ołowiu i jego związków Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 147. Dariusz Kokoszyñski

UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 147. Dariusz Kokoszyñski UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 147 Dariusz Kokoszyñski OCENA CECH MIÊSNYCH MIESZAÑCÓW U YTKOWYCH KACZEK TYPU PEKIN BYDGOSZCZ 2011 REDAKTOR

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

PROJECT. Syllabus for course Global Marketing. on the study program: Management

PROJECT. Syllabus for course Global Marketing. on the study program: Management Poznań, 2012, September 20th Doctor Anna Scheibe adiunct in the Department of Economic Sciences PROJECT Syllabus for course Global Marketing on the study program: Management I. General information 1. Name

Bardziej szczegółowo

Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością

Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością lek. Agata Mikołajczak-Będkowska Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Joanna Oświęcimska

Bardziej szczegółowo

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców 55 Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców Politechnika Koszalińska 1. Wstęp W związku z zaobserwowanym systematycznym zmniejszaniem się zużycia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZŁAMAŃ KOŃCA DALSZEGO KOŚCI UDOWEJ ZESPOLENIEM PŁYTĄ BLOKOWANĄ OCENA KLINICZNA I BADANIE BIOMECHANICZNE

LECZENIE ZŁAMAŃ KOŃCA DALSZEGO KOŚCI UDOWEJ ZESPOLENIEM PŁYTĄ BLOKOWANĄ OCENA KLINICZNA I BADANIE BIOMECHANICZNE Grzegorz Pakuła LECZENIE ZŁAMAŃ KOŃCA DALSZEGO KOŚCI UDOWEJ ZESPOLENIEM PŁYTĄ BLOKOWANĄ OCENA KLINICZNA I BADANIE BIOMECHANICZNE Streszczenie Wstęp Płyty blokowane zastosowane do leczenia złamań końca

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Model obliczeniowy ogrzewań mikroprzewodowych

ROZPRAWA DOKTORSKA. Model obliczeniowy ogrzewań mikroprzewodowych POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Inżynierii Środowiska Instytut Ogrzewnictwa i Wentylacji ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Michał Strzeszewski Model obliczeniowy ogrzewań mikroprzewodowych (streszczenie) Promotor

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Streszczenie rozprawy doktorskiej Doskonalenie pomiaru zawartości wody w produktach spożywczych z wykorzystaniem metody wagosuszarkowej bazującej na promieniowaniu IR mgr Sławomir Janas Streszczenie rozprawy doktorskiej Promotor pracy:

Bardziej szczegółowo

Knovel Math: Jakość produktu

Knovel Math: Jakość produktu Knovel Math: Jakość produktu Knovel jest agregatorem materiałów pełnotekstowych dostępnych w formacie PDF i interaktywnym. Narzędzia interaktywne Knovel nie są stworzone wokół specjalnych algorytmów wymagających

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa POPULATION AND VITAL STATISTICS IN THE MAZOWIECKIE VOIVODSHIP IN 2014

STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa POPULATION AND VITAL STATISTICS IN THE MAZOWIECKIE VOIVODSHIP IN 2014 STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Brief information Prepared on: 29.05.2015 r. Contact: e-mail: sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15, 22 464 23 12 faks 22 846 76 67

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE Wartość diagnostyczna ultrasonografii stawów rąk w ocenie klinicznej chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

STRESZCZENIE Wartość diagnostyczna ultrasonografii stawów rąk w ocenie klinicznej chorych na reumatoidalne zapalenie stawów STRESZCZENIE Wartość diagnostyczna ultrasonografii stawów rąk w ocenie klinicznej chorych na reumatoidalne zapalenie stawów Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą, postępującą chorobą autoimmunologiczną

Bardziej szczegółowo