INFORMATOR TURYSTYCZNY. województwa podlaskiego

Transkrypt

1 INFORMATOR TURYSTYCZNY województwa podlaskiego Białystok 2011

2 Spis treści HISTORIA W ZARYSIE 5 BIAŁYSTOK STOLICA WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO 7 Spacer po Białymstoku 7 Białystok kolebka esperanto 3 Gościnny Białystok 4 Rowerowy Białystok 6 Podlaskie z nieba 7 RÓŻNORODNOŚĆ NARODOWOŚCIOWA, RELIGIJNA I KULTUROWA 0 KUCHNIA REGIONALNA ZAPRASZAMY DO STOŁU!!! SUWALSZCZYZNA I ZIEMIA SEJNEŃSKA 6 Wigierski Park Narodowy 6 Ścieżki edukacyjne 6 Muzeum Wigier batyskafem w ciemne głębiny 8 Klasztor w Wigrach 9 Punkty i wieże widokowe 30 Wigierska Kolej Wąskotorowa i Statek Kameduła - z lądu i wody 30 W zgodzie z naturą i przepisami WPN - raj dla wodniaków 31 Imprezowe Suwałki blues i nie tylko 31 Zima: białe szaleństwa - nie tylko na stoku 33 Sposób na LATO 34 Zaginiony świat Jaćwingów 34 Litewska stolica Polski Połączeni ponownie przez Unię 36 Sejny miasteczko na pograniczu 36 Transgraniczny Szlak Dominikański 38 Spływy i regaty okrągłych żaglówek meandry leniwej Marychy 38 Najdłuższe szlaki rowerowe w regionie 39 Dolina Rospudy przyrodniczo i historycznie 40 AUGUSTÓW MIASTO KRÓLEWSKIE 41 Mistrzostwa Polski w Pływaniu Na Byle Czym Co ma pływać nie utonie 43 Z perspektywy roweru 45 Szlak Konny Puszczy Augustowskiej i Mazur 46 Rajgród lato na żaglach 47 DOLINA BIEBRZY 48 Wieże i punkty widokowe 49 Muzeum i trasy turystyczne Twierdzy Osowiec 50 Na wybranych szlakach turystycznych 52 Tratwa biebrzańska 53 Spływ kajakowy rzeką Biebrzą 53 Szlaki piesze 54 Szlaki rowerowe 54 Kultura i natura 55 Radziłów 56 NAREW POLSKA AMAZONIA 57 Kładka przyrodnicza Śliwno Waniewo (w wieku XV Korona Litwa) 58 Szlaki wokół parku narodowego 58 Ciekawe Miejsca 61 TYKOCIN PODLASKA PERŁA BAROKU 62 ZIEMIA ŁOMŻYŃSKA 64 Pierwszy skansen niepodległej Polski 65 Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi 66 PUSZCZA KNYSZYŃSKA 68 Dwa ogrody leśne...kopna Góra Aboretum z klimatem 69 Silvarium 70 Supraśl sztuka, kultura i... zdrowie 72 Krynki miasto z historią 74 Szlak Tatarski Polski Orient 75

3 Kuchnia tatarska 77 Szlak Rękodzieła Ludowego 78 PUSZCZA BIAŁOWIESKA KRÓLESTWO ŻUBRA 79 Wokół Narewki 89 PODLASKI SZLAK BOCIANI 90 KRAINA BUGU DROHICZYN, SIEMIATYCZE, MIELNIK 95 Bunkry nad Bugiem - Linia Mołotowa 99 CIECHANOWIEC I JEGO MUZEUM 00 CZŁONKOWIE PODLASKIEJ REGIONALNEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ 02 ZABYTKI 06 PRZYRODA 0 Parki Narodowe 0 Parki Krajobrazowe 0 Ogrody leśne KULTURA Muzea, skanseny Teatry, filharmonie 7 Wybrane Ośrodki Kultury i Izby Regionalne 7 Galerie 30 Pracownie na Szlaku Rękodzieła Ludowego 33 KALENDARZ CYKLICZNYCH IMPREZ KULTURALNO-TURYSTYCZNYCH 33 OBSŁUGA RUCHU TURYSTYCZNEGO 41 Punkty informacji turystycznej 41 Stowarzyszenia turystyczne 45 Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze 46 Polska Izba Turystyki Oddział podlaski 46 Biura podróży 46 TURYSTYKA WODNA 50 Żegluga 50 Wypożyczalnie jachtów i łodzi żaglowych 51 Kajaki, sprzęt wodny 52 Spływy tratwami i pychówkami 57 Gondole i katamarany 58 Nurkowanie 58 Kryte pływalnie 59 Wodne ochotnicze pogotowia ratunkowe 59 Inne atrakcje wodne 60 TURYSTYKA ROWEROWA - WYPOŻYCZALNIE 60 TURYSTYKA ZIMOWA 63 Wyciągi narciarskie 63 Sprzęt zimowy 63 Lodowiska 64 TURYSTYKA KONNA 64 BALONIARSTWO I LOTY SPADOCHRONOWE 67 KOLEJKI WĄSKOTOROWE 67 WIEŻE I PLATFORMY WIDOKOWE 68 OŚRODKI SPORTU I REKREACJI 69 INNE ATRAKCJE TURYSTYCZNE 69 BAZA NOCLEGOWA 70 Obiekty skategoryzowane 70 Wybrane Obiekty Nieskategoryzowane 71 KOMUNIKACJA 86 PKP 86 PKS 86 TAXI 86 Wypożyczalnie samochodów 86 Pomoc drogowa 87 Numery alarmowe w Polsce 88 3

4 Marta Cywińska poetka, pisarka: Białystok jest miejscem moich nieustannych powrotów (...). W archiwum moich białostockich wspomnień zachowałam nieistniejący, odebrany mojej rodzinie już Stary Dom z Ogrodem, opowieści mojej Babci o niezwykłych ludziach, którzy odeszli, szkolne przyjaźnie, które przetrwały do dziś, pracowite praczki na Plantach, ostatni odpust pod kościołem Rocha, dzielnicę Mickiewicza, w której spędziłam całe dzieciństwo. Dokonałam selekcji wspomnień zachowując w myślach tylko portrety szlachetnych ludzi i emocjonalnych miejsc Podlasia. W snach widzę lot stęsknionego bociana, ścieżki wiodące do Białowieży, Muzeum Kresowego Domu w Białostoczku, Festiwal Celtycki w Dowspudzie. Nieustannie tęsknię, wspominam, powracam. 4

5 Historia w zarysie Obszar dzisiejszego województwa podlaskiego to historyczna niegdyś kraina graniczna położona wzdłuż środkowego Bugu i górnej Narwi. To tu przenikały i ścierały się wpływy polskie, ruskie, jaćwieskie i krzyżackie. Później także litewskie. Ziemie te w XI w. należały w przeważającej części do Rusinów, a w pozostałej do książąt mazowieckich i Jaćwingów. W wieku XIII głównym ośrodkiem był Drohiczyn. Dopiero w XV w. ustalona została granica między Litwą i Mazowszem, którą wyznaczały rzeki: Ełk, Biebrza, Narew, Ślina i dalej Bug u ujścia Nurca. Województwo podlaskie utworzono w 1517 r., a jego stolicą został Drohiczyn. Wiek XV to czas kolonizacji mazowieckiej, ruskiej i litewskiej. Dzięki rozwojowi osadnictwa prawa miejskie uzyskały wówczas m.in.: Łomża, Tykocin, Nowogród, Radziłów, Ciechanowiec, Wąsosz, Kolno, Zambrów, Bielsk Podlaski, Mielnik, Drohiczyn, Brańsk. W owym czasie istniał też podział na miasta królewskie (Berżniki, Kleszczele, Narew, Knyszyn, Augustów, Krynki) oraz prywatne miasta magnatów (Choroszcz, Siemiatycze, Goniądz, Sejny, Grajewo, Raczki, Rajgród). Wiek XVII zapisał się w historii tego obszaru jako czas wojennej pożogi i wielkich zniszczeń ( potop szwedzki, wojny kozackie, wojny z Rosją), które doprowadziły do upadku wielu miast. Wiele dobrze prosperujących ośrodków produkcji przemysłowej i rzemieślniczej przestało istnieć. Inne musiały się przekształcić w osady typowo rolnicze. Pod koniec XVII i w XVIII w. na mapie pojawiły się nowe miasta, takie jak: Szczuczyn, Jedwabne, Czyżewo, Śniadowo, Suwałki i Białystok. Ale tylko Białystok, pozostający na pograniczu Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego, rozwijał się dynamicznie stając się ważnym centrum kulturalnym. Po rozbiorach Polski województwo podzielono wzdłuż Bugu pomiędzy Prusy i Austrię. W roku 1807 i 1809 weszło w skład Księstwa Warszawskiego. Jedynie tzw. obwód białostocki został wówczas przyłączony do Rosji. W 1815 r. utworzono Królestwo Polskie (kongresowe), które na przełomie 1918/19 r. powróciło do Polski. I wojna światowa to kolejne, ogromne zniszczenia i upadek wielu miast, a także niepowetowane straty w kulturze. Bezpośrednie, militarne operacje II wojny światowej zarówno ze strony okupanta niemieckiego, a później sowieckiego też zebrały krwawe żniwo. Było to pasmo zsyłek na Sybir, eksterminacji, rusyfikacji i germanizacji. Województwo podlaskie w dzisiejszym kształcie administracyjnym powstało 1 stycznia 1999 roku. Dzisiaj to obszar w którym znajdują się wielkie kompleksy leśne, cztery parki narodowe, trzy parki krajobrazowe, czyste rzeki i jeziora. Wielkie obszary bagienne w dorzeczach Biebrzy i Narwi sąsiadują z kuszącą do pieszych wędrówek Puszczą Augustowską, a bardziej na wschód Puszczą Białowieską. Spływ kajakowy Czarną Hańczą, Narwią, czy tratwami po Biebrzy to niekwestionowana atrakcja tego regionu. Zapraszamy więc do wędrówki po Podlaskiem, bo jest to piękne miejsce dla wszystkich, którzy chcą odpocząć, wyciszyć się i zwolnić tempo. Zasłuchać się w odgłosy przyjaznej przyrody. Poczuć zapach puszczy i doświadczyć gościnność ludzi, niezależnie od ich narodowości i wyznania. 5 Historia w zarysie

6 Polska stolica tańca, Polski Broadway - od kilku lat Białystok skutecznie pracuje na te tytuły. Finaliści popularnego programu YOU CAN DANCE i tancerze prezentujący się w programie MAM TALENT sprawili, że na Białystok zwróciły się oczy wszystkich miłośników nowoczesnego tańca. Miasto stało się areną odbywających się regularnie prestiżowych festiwali i konkursów tanecznych. Festiwal Kalejdoskop, Hip Hop Groove Festival, Międzynarodowy Festiwal Tańca Złote Pantofelki i Over The Top każdego roku przyciągają tu światową elitę tańca. Miasto włącza się w promocję tej aktywności. Imprezom nieodmiennie towarzyszy charakterystyczne logo Wschodzącego Białegostoku. 6

7 Białystok stolica województwa podlaskiego Słowo stok oznaczało niegdyś strumień. W miejscu, w którym dziś tętni życiem kolorowe centrum miasta, przed wiekami rosła puszcza. Sześćset lat temu było to miejsce łowów księcia litewskiego Gedymina. Legenda mówi, że pewnego dnia ścigał on pięknego jelenia tak długo, aż zapadła noc. Ciemność otulała las. Było zbyt późno, by szukać drogi powrotnej. Postanowił więc spać pod gwiazdami. Rano, gdy opadła mleczna mgła, ujrzał niezwykły widok. Przed nim lśniła w słońcu rzeka o krystalicznie czystej wodzie. Biała rzeka. Biały stok. Samorząd Miasta Białystok (Członek PROT) ul. Słonimska 1, Białystok tel Spacer po Białymstoku Jednym z najbardziej urokliwych miejsc w Białymstoku jest pałac i okalający go ogród pamiątka po kimś, kto kochał to miasto. Człowiek ten, wielki miłośnik piękna i natury, żył w XVIII wieku. Jego dzieło istnieje do dziś. Jan Klemens Branicki, bo o nim mowa, obejmując w posiadanie Białystok, postanowił zmienić surowy charakter siedziby poprzednich właścicieli miasta. Właściwie swój obecny kształt pałac zawdzięcza dwóm pokoleniom Branickich. Przebudowę pod nadzorem holenderskiego mistrza Tylmana z Gameren rozpoczął Mikołaj, a zakończył w I połowie XVIII wieku jego syn - Jan Klemens. On też zatrudnił wybitnych architektów baroku: Jana Zygmunta Deybla, Jakuba Fontanę i Jana Henryka Klemma, by na fundamentach XVI-wiecznego zamku powstała rezydencja magnacka. Powstał prawdziwy Wersal Północy. Najbardziej eleganckie komnaty pałacu, nazywano królewskimi, bo iście królewski panował tu przepych. pałacu istniał pokój chiński, złoty, biblioteka, kaplica modlitewna, sala balowa, jadalnia, akwarium, pokoje paradne, paryskie, łazienkowe. Wszystkie były starannie dekorowane najmodniejszymi pięknymi meblami, dziełami sztuki i cennymi bibelotami. Dziś w budynku pałacu ma siedzibę Uniwersytet Medyczny. Budynek jest częściowo udostępniony zwiedzającym. Pałac Branickich 7 Białystok - stolica Województwa Podlaskiego

8 Planty Tuż za nim stworzono dwa ogrody. Pierwszy, w stylu angielskim, sprawia wrażenie niewielkiego lasu kipiącego zielenią. W drugim, w stylu francuskim, wszystkie krzewy są starannie przycięte i tworzą zielone labirynty i geometryczne wzory. Warto wejść do pałacu, by zobaczyć, jak wygląda to z tarasu. Za ogrodem pałacowym rozciągają się Planty, (prawidłowa nazwa to Bulwary im. M. Zyndrama-Kościałkowskiego, wojewody białostockiego ), park w centrum miasta, ze słynną Aleją Zakochanych, rzeźbą psa Kawelina i tańczącymi fontannami. Najprawdopodobniej z myślą o swojej żonie Izabeli z Poniatowskich Branicki zbudował w 1771 r. Pałacyk Gościnny. Dziś w pięknie odrestaurowanym budynku znajduje się reprezentacyjna siedziba prezydenta miasta. Często też z ogrodowych pokoi na parterze słychać marsz Mendelssohna i huk otwieranego szampana. Mieszkańcy miasta zawierają tu związki małżeńskie. Pałacyk Gościnny 8

9 Na szlaku architektury drewnianej Magazyn fabryki E. Beckera Więcej o dokonaniach znakomitego rodu znajdziemy na nowym Szlaku rodu Branickich. To jeden z pięciu szlaków kluczowego produktu turystycznego pn. Białystok wielu kultur, do którego zaliczają się także: Szlak białostockich świątyń, Szlak architektury drewnianej, Szlak białostockich fabrykantów, Szlak esperanto i wielu kultur. Szczegóły na Strona całościowo odnosi się do tego produktu, opisując poszczególne szlaki. Ze wspomnianego pałacyku blisko już do najstarszego kościoła w mieście, zbudowanego w latach Stary Kościół Farny tzw. biały kościółek urządzony jest w stylu barokowym. W podziemnej krypcie pochowana jest żona Branickiego, Izabela. W połowie XIX wieku, gdy liczba mieszkańców Białegostoku znacznie się zwiększyła, świątynia nie mogła pomieścić wszystkich wiernych. Zwrócono się więc do władz carskich z prośbą o zgodę na zbudowanie nowego kościoła. Uzyskano ją...po czterdziestu latach! Niestety, jedynie na stworzenie przybudówki. W 1900 r. ruszyły prace. Dziś przybudówka jest wielokrotnie większa od samego kościoła. Piękna i dumna, pełni rolę bazyliki katedralnej. Białystok - stolica Województwa Podlaskiego Kościół pw. Wniebowzięcia NMP 9

10 Ratusz siedziba Muzeum Podlaskiego Stojąc u stóp katedry widzimy ratusz wzniesiony dzięki J. K. Branickiemu w 1745 roku. Pełnił on funkcję dzisiejszej galerii handlowej. Mieścił w sobie kramy kupieckie, często należące do Żydów, którzy w tamtych latach stanowili niemal połowę mieszkańców miasta. Dziś w budynku ratusza mieści się siedziba Muzeum Podlaskiego. W ostatnich latach Rynek Kościuszki przeszedł transformację i jest wizytówką Białegostoku. Zniknął zadrzewiony skwer, przesunięto fontannę dzięki czemu plac aż do kościoła farnego zmienił się w deptak. Rynek zachował jednocześnie swój nietypowy, trójkątny kształt, jaki nadało mu rozwidlenie dróg traktów do Suraża i Choroszczy w XVII wieku. Białostocki Rynek Kościuszki urbaniści z całej Polski w 2010 roku uznali za najlepiej odnowioną przestrzeń miejską w kraju. Rynek Kościuszki ożył na nowo. Prawie w każdy weekend coś się tu dzieje. Zimą montowane jest lodowisko pod zadaszeniem, a latem instytucje kultury oferują szeroki zakres tematów dla białostoczan i turystów. 10

11 Tu też zaczyna się najpopularniejsza ulica Białegostoku, Lipowa, którą niegdyś Branicki polecił wysadzić lipami. To pasmo kafejek, restauracji, butików, pizzerii, ogródków kawiarnianych. Przed świętami Bożego Narodzenia ulica dekorowana kolorowymi światłami, zielonymi gałązkami wygląda bajkowo. Przeszłość Białegostoku cechowała różnorodność narodowościowa, kulturowa i religijna jego mieszkańców. W XVIII i XIX wieku mieszkali tu obok siebie Polacy, Żydzi, Rosjanie i Niemcy. Sąsiadowały ze sobą kościoły katolickie, synagogi, cerkwie prawosławne i świątynie ewangelickie. Różnorodne kultury współistniały na jednym obszarze, a wielojęzyczny gwar unosił się nad Białymstokiem tworząc niezwykły klimat miasta. Społeczność żydowska, która do II wojny światowej stanowiła połowę mieszkańców miasta, dziś praktycznie nie istnieje. Nie słychać już jidisz, nie ma czynnych synagog, żydowskich kupców w ratuszu, dzielnicy Chanajki. Pozostał jeden cmentarz żydowski - kirkut, tablice pamiątkowe i kamienice żydowskie. W jednej z nich, przy ulicy Warszawskiej mieści się Muzeum Historyczne. W dawnej bożnicy ma swą siedzibę Galeria im. Sleńdzińskich, a nazwiskiem żydowskiego bohatera z czasów wojny Icchoka Malmeda nazwano ulicę w centrum miasta, przy której znajduje się siedziba Centrum Informacji Turystycznej. Pięknie i wnikliwie o społeczności żydowskiej opowiada pieszy, znakowany Szlak Dziedzictwa Żydowskiego. Ukazuje ponad 50 miejsc związanych z białostockimi Żydami. Obecnie o wielokulturowości miasta świadczą cerkwie prawosławne, istniejące w niedalekim sąsiedztwie kościołów katolickich. Przy ulicy Lipowej, vis-à-vis najstarszego hotelu w mieście Cristalu, bieli się cerkiew św. Mikołaja z 1846 roku. Charakterystyczna budowla na planie krzyża greckiego zwieńczona jest kopułą. Warto tu wejść. Wewnątrz feeria barw malowanych ikon - błękity, czerwienie, biel i złoto, blask świec i niezwykła, pełna dostojeństwa cisza. W prawym skrzydle świątyni relikwie świętego Gabriela dziecka urodzonego we wsi Zwierki za Białymstokiem. Jak mówi historia, kilkuletni święty leczył chorych samą swą obecnością. Nie ma tu organów, jedyna muzyka to śpiew chóralny. Nabożeństwa wypełnione pieśniami przy blasku zapalonych świec i woni kadzideł mają w sobie magię i urok obrazów Rembrandta. W 1991 roku złożył tu wizytę papież Jan Paweł II mówiąc do wiernych prawosławnych: Dziś widzimy jaśniej i lepiej rozumiemy, że nasze Kościoły są Kościołami siostrzanymi. Białystok - stolica Województwa Podlaskiego Cerkiew św. Mikołaja 11

12 W Białymstoku i całym województwie podlaskim mieszka największa grupa wyznawców prawosławia w Polsce. Nikogo nie dziwią małżeństwa mieszane. Katolik zakochuje się w dziewczynie wyznania prawosławnego, pobierają się w wybranej przez siebie świątyni i wychowują dzieci w poszanowaniu różnic kulturowych i religijnych. Przyjaciele różnych wyznań składają sobie życzenia przy okazji świąt katolickich i prawosławnych, katolicy są zapraszani na śluby prawosławne i vice versa. W województwie podlaskim dwie religie: katolicka i prawosławna, jak dwie komory serca, istnieją tuż obok siebie. Na wylocie ulicy Lipowej, na wzgórzu wznosi się kościół katolicki św. Rocha zbudowany w pierwszej połowie XX wieku. Modernistyczny, o potężnej bryle nie ma wielu sobie podobnych w Europie. Jasne, ascetyczne wnętrze mieści osiem tysięcy wiernych. Ze wzgórza można podziwiać panoramę miasta. Gorąco polecamy, wspomniany wyżej Szlak białostockich świątyń tu obok siebie promowane są kościoły, cerkwie, dawne synagogi, kircha i... muzułmański dom modlitwy (w Białymstoku mieszka ok.1800 Tatarów). Drewnianą architekturę miasta z jej unikatowymi konstrukcjami, na Bojarach, Młynowej, Mazowieckiej przybliży nam Szlak architektury drewnianej. Ciekawą ofertą proponowaną turystom jest też Szlak białostockich fabrykantów. Poprowadzony został między zachowanymi do dziś reliktami zakładów świadczących o Manchesterze Północy i pałacami fabrykantów. Stąd są tu obok siebie np. Magazyny Steina na Poleskiej, stara elektrownia, fabryka Nowika i Beckera w Dojlidach oraz mało znany dwór Weltera przy ulicy Mickiewicza. O niedalekiej przeszłości miasta opowiada unikatowy w skali kraju Szlak Architektury PRL. Składa się z dwóch ścieżek na których umieszczono łącznie 71 istotnych punktów związanych z architekturą okresu PRL w Białymstoku. Od 2010 roku turyści mają możliwość wędrówki Białostockim Szlakiem Pielgrzymkowo-Turystycznym Śladami Błogosławionego Ks. Michała Sopoćki. Ks. Michał Sopoćko ostatnie lata swego życia, obejmujące okres od 1947 do 1975 roku spędził w Białymstoku. Pozostały tu ślady jego apostolskiej obecności, które wyznaczają nam szlak pielgrzymi. Szczątki kapłana spoczęły w specjalnej urnie w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w dzielnicy Białostoczek. Więcej na 12 Kościół św. Rocha

13 Białystok kolebka esperanto W plebiscycie na białostoczanina XX wieku wygrał lekarz, twórca sztucznego międzynarodowego języka esperanto, Ludwik Zamenhof. Urodził się w stolicy regionu - Białymstoku 15 grudnia 1859 r. w rodzinie żydowskiej. W jego domu rodzinnym mówiono w jidisz oraz prawdopodobnie po polsku. Mały Ludwik słyszał więc różne języki był częstym bywalcem Rynku Kościuszki, gdzie mieszały się i plątały różne języki żyjących razem narodów, nakładały na siebie odmienne zwyczaje i religie, różnorodne kultury istniejące obok siebie. Jako dziesięcioletni chłopiec stwierdził, że prawdopodobnie głównym powodem ludzkich nieporozumień jest bariera językowa. Wielki mały marzyciel, pragnący zjednoczenia ludzkości w duchu przyjaźni i pokoju, postanowił zatem wynaleźć język łączący narody. Wierny swym dziecięcym pragnieniom w 1885 roku stworzył język esperanto, logiczny i prosty. Dziś w Białymstoku istnieje szkoła, w której Ludwik Zamenhof przygotowywał się do nauki w gimnazjum. Od 1919 roku jego imię nosi jedna z miejskich ulic, a w centrum miasta, tuż obok Centrum Informacji Turystycznej przy Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turtstycznej, stoi pomnik poświęcony jego pamięci. Działa też Białostockie Towarzystwo Esperantystów (BTE). Białostockie Towarzystwo Esperantystów i Centrum im. Ludwika Zamenhofa organizuje co roku w grudniu obchody rocznicy urodzin twórcy esperanto Ludwika Zamenhofa w Białymstoku. W rodzinnym mieście Zamenhofa można się uczyć esperanto m.in. na kursach organizowanych przez BTE, a także na Politechnice Białostockiej. Grono aktywnych esperantystów liczy około pięćdziesięciu osób. 13 Białystok - stolica Województwa Podlaskiego

14 W roku 2009, dokładnie w 150. rocznicę urodzin twórcy esperanto odbył się w Białymstoku Światowy Kongres Esperanto z udziałem kilku tysięcy gości ze wszystkich kontynentów. Dużym zainteresowaniem cieszył się powołany do życia Szlak Esperanto i Wielu Kultur, (produkt nagrodzony wyróżnieniem Podlaskiej Marki Roku w 2009), którego trasa skupia się na miejscach związanych z esperanto w tle wielokulturowej mozaiki zabytków miasta. Miejsca, którymi prowadzi, wiążą się przede wszystkim z twórcą esperanto Ludwikiem Zamenhofem a także z materialnymi świadectwami wielokulturowej i wieloreligijnej tradycji miasta. Także w 2009 roku powstało Centrum Ludwika Zamenhofa. Poza stałą ekspozycją zaprasza na często zmieniające się różnorodne tematycznie i stylistycznie wystawy czasowe. Posiada szereg pozycji wydawniczych związanych z życiem i twórczością Patrona. Proponuje też szereg działań edukacyjnych adresowanych do różnych grup wiekowych Gościnny Białystok Dobrą ofertą na weekend w Białymstoku i okolicach jest nagrodzony Certyfikatem POT Gościnny Białystok, uznany za Najlepszy Produkt Turystyczny Oferta nawiązuje do gościnności mieszkańców miasta, a jej symbolem pozostaje osoba J. Klemensa Branickiego. Tak więc pobyt rozpoczyna się od hotelu Branicki.To obiekt klasy boutique z aurą przedwojennego eleganckiego hotelu Ritz. Hotel położony w zacisznej części centrum miasta, ma stylowy wizerunek, kameralną atmosferę i wysoki poziom usług. Po południu - spacer w Białymstoku. Chwila relaksu w jednej z licznych kawiarni lub w pijalni czekolady Wedla. Pijalnia jest miejscem z duszą - niebanalna, artystyczna, inspirująca. W eleganckich salach w kolorach czerwonej róży i wanilii są organizowane koncerty, wystawy, projekcje, stoi biblioteczka z ciekawymi książkami i prasą. Vis-a-Vis Esperanto Cafe. To wyjątkowa restauracja położona w sercu Białegostoku, przy Placu Miejskim. Mieści się w zabytkowych wnętrzach Ratusza, co jest nie lada atrakcją dla odwiedzających nas turystów. W Esperanto Cafe będziecie Państwo obcować z ekspozycjami i wystawami nawiązującymi do życia i dorobku twórcy języka esperanto Ludwika Zamenhofa, wyglądu starego Białegostoku oraz z wieloma innymi prezentacjami dorobku artystów sztuki współczesnej i dawnej. Tu skosztować można przedwojennych białostockich przysmaków, takich jak buza i bialys. Casablanca Catering Sp. z o.o (Członek PROT) Rynek Kościuszki, Białystok tel./fax Buza Białys

15 Na kolację i relaks w biesiadnej atmosferze uczestnicy przenoszą się do Folwarku Nadawki, położonego na obrzeżach miasta, na skraju Puszczy Knyszyńskiej, kilka kilometrów od centrum Białegostoku w kierunku Augustowa. Jest to kompleks wiejskich budynków z klimatem w cichej okolicy nad rzeką Supraśl, królestwo dobrego, kresowego jadła. W ofercie: konferencje, spotkania biznesowe (dla 200 osób); imprezy także w plenerze, Ruska Bania (sauna), nocleg w Domku Baniowym. Z myślą o najmłodszych stworzono plac zabaw z huśtawkami. Obok Folwarku tuż za płotem znajduje się Skansen Muzeum Wsi, otwarty do zwiedzania przez cały rok. Folwark Nadawki (Członek PROT) ul. Nadawki 23, Wasilków tel Białystok - stolica Województwa Podlaskiego Tu nawiązujemy do kluczowego produktu turystycznego, jakim jest Białostocki Szlak Kulinarny. Szlak tworzy 29 wyspecjalizowanych restauracji, które w większości zlokalizowane są w centrum miasta! Jest jeden wyjątek - to Folwark Nadawki, który mimo, że oddalony o 5,5 km od centrum, ze względu na regionalny charakter wystroju i menu nie mógł zostać pominięty. Restauracje, które tworzą szlak są różnorodne. Są wśród nich zarówno te serwujące kuchnię regionalną i polską, a także europejską i światową. Wszystkie lokale są autorskimi pomysłami na świetną kuchnię i niepowtarzalny wystrój, a ich właścicieli łączy jedna idea - fascynacja kulinariami! Szlak Kulinarny to fascynująca podróż po smakach Podlasia, kresów i świata. W tutejszej kuchni spotykają się wpływy białoruskie, litewskie, tatarskie i polskie. Białysy, buza, bliny, kartacze, sękacze, kiszki i babki ziemniaczane, wyborny kindziuk i kumpiak tradycyjne i smaczne. A dla szukających światowych smaków... przysmaki kuchni europejskiej, azjatyckiej i amerykańskiej. Więcej na Następnego dnia wędrówka Szlakiem rodu Branickich (wyróżnienie w 2006 r w Podlaskiej Marce Roku, w kategorii Miejsce). Przejazd do Supraśla. Zwiedzanie miasteczka leżącego pośród zielonych borów Puszczy Knyszyńskiej. Wizyta w niezwykłym Muzeum Ikon, które w 2006 r. zdobyło nagrodę w Podlaskiej Marce Roku w kategorii Miejsce. Po południu przejazd do miejsca niezwykłego, pełnego bajkowych atrakcji. To Lipowy Most Golf Park. Wtopione w krajobraz Puszczy Knyszyńskiej stanowi jej nierozerwalną część, tworząc urokliwą całość. Pomimo, że jest to obiekt nowy już teraz przyciąga turystów krajowych 15

16 i zagranicznych. Nieopodal bowiem znajdują się osobliwe atrakcje krajoznawcze przyciągające zarówno miłośników sztuki sakralnej jak i pasjonatów osobliwości przyrody. Sam obiekt to 42 pokoje, stylowa restauracja, staropolski dworek oraz pole golfowe. Zapraszamy Lipowy Most Golf Park & SPA (członek PROT) Borki 29, Supraśl gsm , , Ostatniego dnia zapraszamy do Białostockiego Muzeum Wsi. Odtwarza ono zabudowę wsi, charakterystyczną dla części Wschodniego Podlasia i Mazowsza. Zebrano w nim ok 4 tys. eksponatów: krzyże, kapliczki, budynki i dwór przeniesiony z Bobry Wielkiej. Rowerowy Białystok. Miłośnicy dwóch kółek a jest ich w Białymstoku liczne i aktywne grono twierdzą, że z roweru więcej widać. Aby ich głos był lepiej słyszalny powołali Stowarzyszenie Rowerowy Białystok, które zgłasza uwagi do inwestycji rowerowych od projektu po oddanie ich do użytku. W 2009 r. Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna wydała przewodnik Rowerem przez Podlaskie, w którym znajduje się 21 tras rowerowych o różnym stopniu trudności. Najwięcej z nich prowadzi przez pobliskie okolice Białegostoku. Na wycieczkę do Białostockiego Muzeum Wsi i Jurajskiego Parku Dinozaurów w Nadawkach można się wybrać nawet z dziećmi. Podobnie na przejażdżkę po miejskim lasku Pietrasze. Ale już wyprawę na wzgórza Puszczy Knyszyńskiej można polecić tylko bardzo wytrawnym rowerzystom, fanom kolarstwa górskiego. Trasa wiedzie przez rezerwat Krzemienne Góry pomiędzy rzekami Supraśl i Sokołda. Podjazdy i zjazdy mają tu miejscami od 40 do 50 metrów różnicy poziomu wysokości. Ulubiona weekendowa trasa białostoczan wiedzie z Białegostoku do Supraśla (18 km w jedną stronę). Jedziemy bezpieczną ścieżką rowerową wzdłuż szosy, mijając po drodze urozmaicony krajobraz: las, stawy, kilka wzniesień. W Supraślu jest co zwiedzać i co zjeść po ciężkim wysiłku miasteczko słynie ze znakomitej babki i kiszki ziemniaczanej. W miejscowości Nowodworce, 1 km od szosy ścieżki rowerowej do Supraśla znajduje się Davis & Kryjan-Gardens ART GALLERY. Galeria mieści się przy centrum ogrodniczym, jej ideą jest zintegrowanie piękna natury ze sztuką. Prezentowane są w niej prace regionalnych 16

17 artystów: malarstwo, rysunek, grafika, fotografia, rzeźba, sztuka witrażowa. Turyści mogą kupić tu ciekawe i oryginalne upominki. W tym samym miejscu znajduje się także wypożyczalnia rowerów. W ofercie rowery turystyczne oraz górskie dla całych rodzin. Możliwość dowozu rowerów na wskazane miejsce. Davis&Kryjan-Gardens (Członek PROT) ul. Kwiatowa 7, Nowodworce tel , gsm Białystok - stolica Województwa Podlaskiego Podlaskie z nieba Firma Benkowski Balloons Team Poland organizuje różne formy lotów balonowych i sterowcem - indywidualne, jak i dla firm (m.in. reklamowe). Ta interesująca forma zwiedzania regionu jest aktywną formą spędzania urlopu, wakacji. Województwo podlaskie jest jednym z najpiękniejszych i najdzikszych regionów Polski. Ale by zobaczyć tak dużą przestrzeń regionu należy wzbić się w powietrze. Bez dwóch zdań widok z lotu ptaka na podlaską i mazurską ziemię zapiera dech. Lasy, zielone łąki, błękitne jeziora, rzeki i dzika przyroda stwarzają wspaniałe doznania, napawają najlepszymi wspomnieniami, siłą do dalszych działań. Grupy od jednej do kilkuset osób. Firma Benkowski Balloons Team Poland (Członek PROT) ul. Kombatantów 4/114, Białystok tel gsm

18 Atrakcyjną gotową ofertę pobytową w rejonie podlaskim oraz w krajach ościennych: na Litwie, Ukrainie, Białorusi oferuje Polska Izba Turystyki Oddział Podlaski w Białymstoku. Biura podróży oraz obiekty hotelarskie zrzeszone w PIT działają na rynku turystycznym od wielu lat. Mają ustaloną markę i pozycję; gwarantują klientom wysoki poziom usług. Polska Izba Turystyki Oddział Podlaski w Białymstoku (Członek PROT) ul. Jana Pawła II 77, Białystok tel./fax , Usługowo na rzecz turystyki działa Regionalny Oddział PTTK w Białymstoku organizator imprez turystycznych po regionie oraz wycieczek objazdowych po Polsce i krajach sąsiednich. Grupa wykwalifikowanych pilotów i przewodników jest gwarantem jakości i niesztampowego świadczenia usługi. Regionalny Oddział PTTK w Białymstoku (Członek PROT) ul. Waryńskiego 30, Białystok tel./fax A gdy na koniec dnia, pod ciężarem wrażeń, dojdą do głosu zmęczenie i senność serdecznie zapraszamy do nowoczesnego i komfortowego Hotelu 3 Trio w Białymstoku. Doskonale zlokalizowany, zaledwie 5 minut od centrum w cichej i spokojnej dzielnicy miasta. Polecamy szczególnie w podróżach służbowych, gwarantując wygodę, subtelny wystrój wnętrz, bezpłatny parking oraz profesjonalną obsługę. Hotel 3 Trio*** (Członek PROT) ul. Hurtowa 3, Białystok tel , Alternatywą może być Hotel Podlasie. Dogodne położenie sprawia, że jest to idealne miejsce zarówno do wypoczynku, ale i prowadzenia szkoleń. Profesjonalna obsługa, doskonała kuchnia i niezwykła atmosfera Hotelu sprawi, że znajdą tu Państwo wygodę i komfort domowego zacisza. Oferujemy szereg usług dodatkowych: bezpłatny parking strzeżony, prasa, bezprzewodowy Internet, pralnia i prasowalnia. Na terenie obiektu znajduje się restauracja Lipcowy Ogród, oferująca dania kuchni regionalnej. 18

19 Hotel Podlasie ** 27 lipca 24/1, Białystok tel , Gościnna Kamienica ul. Sienkiewicza 24, Białystok tel , fax gsm To kultowy obiekt hotelarski w centrum Białegostoku. Swoim wystrojem nawiązuje do ducha wielokulturowości miasta, stawia przy tym na nowoczesność i komfort. Oprócz miejsc noclegowych dysponuje wypożyczalnią rowerów oraz bogata ofertą specjalną: Majówka, Babskie wieczory, konferencje, szkolenia, wieczory kawalerskie i rabaty podczas weekendów. Pracownicy sugerują gościom trasy i obiekty godne uwagi oraz lokale gastronomiczne i ogródki letnie, letnie kino. Tu zaczyna się wiele szlaków rowerowych. Dla osób korzystających z tej formy zwiedzania Kamienica oferuje zniżki do muzeów, Skansenu Wsi Białostockiej, wybranych lokali gastronomicznych oraz przewodnika na życzenie. Punkt Informacji Turystycznej * Szkolne Schronisko Młodzieżowe Podlasie Al. J. Piłsudskiego 7B, Białystok tel Profesjonalną obsługę ruchu turystycznego w regionie prowadzi Centrum Informacji Turystycznej*** Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna ul. Malmeda 6, Białystok tel./fax , tel Białystok - stolica Województwa Podlaskiego

20 Różnorodność narodowościowa, religijna i kulturowa Sanktuarium w Hodyszewie 20 Grabarka Polacy znani są z gościnności, którą odzwierciedlają nawet przysłowia: Czym chata bogata, tym rada, Gość w dom, Bóg w dom. Zaproszeni do domu goście mogą się spodziewać poczęstunku i przyjaznej atmosfery. Chcąc zaprzyjaźnić się z Polakami, należy pamiętać, że przyjaźnie dla nas są ważne, i jeśli rodzą się czasem powoli, to często trwają latami. Mieszkańcami województwa podlaskiego są oczywiście Polacy, ale także Białorusini, Litwini (raczej na północy regionu), Ukraińcy, Rosjanie, czasem Muzułmanie i Żydzi. Żyją więc obok siebie ludzie różnych wyznań: katolicy, prawosławni, staroobrzędowcy oraz wyznawcy judaizmu i islamu. Różnorodność narodowościowa i religijna wynikająca z położenia i historii regionu była i jest jego piękną cechą. Współistnienie narodów, kultur i religii na obszarze Regionu ma wpływ na wyższy poziom tolerancji i otwarcie na dialog. I tak, najwięcej jest wyznawców religii katolickiej. W regionie, istnieją sanktuaria przyjmujące przez cały rok pielgrzymów: w Różanymstoku, Hodyszewie, Sanktuarium w Studzienicznej. Wiele kościołów to cenne zabytki pamiętające dawne losy lokalnej społeczności. Podlaskie, to największe w Polsce skupisko wyznawców prawosławia. W samym Białymstoku stanowią około 1/3 jego mieszkańców. Największe skupisko społeczności białoruskiej to okolice Hajnówki i Bielska Podlaskiego. Jej przedstawiciele wydają książki w języku białoruskim, organizują chóry często cerkiewne, mają swych przedstawicieli w życiu politycznym regionu. W Białymstoku funkcjonuje Ambasada Republiki Białoruś. Studenci z Białorusi studiują w Białymstoku.