LE A DE R. verslumo ir partnerystės plėtrai. dla rozwoju przedsiębiorczości i partnerstwa. for the Development of Entrepreneurship and Partnership

Transkrypt

1 LE A DE R verslumo ir partnerystės plėtrai dla rozwoju przedsiębiorczości i partnerstwa for the Development of Entrepreneurship and Partnership 1

2 LEADER verslumo ir partnerystės plėtrai tarptautinio bendradarbiavimo projektas, parengtas dviejų Lenkijos vietos veiklos grupių, VVG Gniazdo ir VVG Kraina Rawki, bei dviejų Lietuvos VVG Molėtų r. VVG Keisdamiesi keičiame ir Utenos regiono VVG. Projektas finansuojamas iš Lenkijos ir Lietuvos metų Kaimo plėtros programų. Projekto tikslas sukurti palankias Lenkijos ir Lietuvos įmonių bendradarbiavimo, ilgainiui duosiančio apčiuopiamos naudos ir rezultatų abiem šalims, sąlygas. Vietos plėtros dinamika priklauso nuo pasaulio ekonomikos pokyčių. Šio projekto prioritetinė užduotis yra projekte dalyvaujančių vietos veiklos grupių teritorijų ekonominė plėtra ir aukšto lygio socialinės gerovės užtikrinimas. Tarptautinės integracijos procesas kaimo vietovėse turės teigiamos įtakos prekybai ir pagerės gyvenimo kokybė. Mes sukūrėme internetinę verslininkų ir vietos bendruomenių vadovų platformą, kurioje galima skelbti informaciją apie savo įmones, idėjas ir patirtį. Norėtume padidinti galimybes veikti pasauliniu mastu. Ši svetainė taip pat gali būti naudojama kaip kontaktinė erdvė, padėsianti nevyriausybinėms organizacijoms kurti tarptautinius projektus ir plėtoti šalių draugystę. Turistams ir keliautojams rengiamas informacinis katalogas apie vaizdingas vietas, kuriose galima patirti nepamirštamų akimirkų. Katalogas internete bus dvikalbis lenkų ir lietuvių kalbomis. Visi suinteresuotieji projekte dalyvaujančių vietos veiklos grupių vietos verslininkai, organizacijos ir gyventojai gali tapti portalo dalyviais įvykdę kelis formalumus. Reikia perskaityti duomenų bazės taisykles ir patvirtinti savo sutikimą. Atsiųsti elektroniniu būdu užpildytą registracijos kortelę. Galima pridėti nuotraukų ir logotipų. Paštu, asmeniškai arba kitokiu būdu VVG biurui pateikti ranka rašytą prašymą. Duomenų bazė ir platforma kol kas yra kuriama. Kviečiame bendradarbiauti! LEADER dla rozwoju przedsiębiorczości i partnerstwa to międzynarodowy projekt współpracy stworzony przez 2 lokalne grupy działania z Polski: LGD Gniazdo (koordynator) i LGD Kraina Rawki oraz z Litwy: LGD z regionu Molėtai i LGD regionu Utena. Współfinansowany ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Realizacja projektu ma na celu stworzenie dogodnych warunków dla nawiązania współpracy pomiędzy polskimi i litewskimi firmami, tak aby z czasem przyniosło to wymierne korzyści i efekty dla obydwu krajów. Dynamika rozwoju lokalnego jest uzależniona od zmian w światowych gospodarkach. Rozwój gospodarczy i osiągnięcie wysokiego poziomu dobrobytu społeczeństwa, z obszarów lokalnych grup działania uczestniczących w projekcie, jest zadaniem priorytetowym tego przedsięwzięcia. Proces integracji międzynarodowej będzie skutkować wymianą handlową i poprawą jakości życia na terenach wiejskich. Otwieramy platformę dla przedsiębiorców i liderów społeczności lokalnych na której będzie można zamieszczać informacje o swoich firmach, pomysłach, doświadczeniach. Chcemy zwiększyć szansę na działalność w skali globalnej. Miejsce także może posłużyć jako skrzynka kontaktowa dla organizacji pozarządowych, dzięki której powstaną międzynarodowe projekty i międzynarodowe przyjaźnie. Dla turysty i podróżnika będzie katalogiem z informacjami, gdzie spędzić niezapomniane chwile w miłym otoczeniu. Katalog będzie dwujęzyczny polski i litewski. Wszyscy zainteresowani przedsiębiorcy, organizacje oraz mieszkańcy obszaru lokalnych grup działania uczestniczących w projekcie mogą zaistnieć na tym portalu po spełnieniu kilku warunków formalnych. Należy zapoznać się i zaakceptować regulamin bazy danych. Przesłać elektronicznie wypełnioną komputerowo kartę rejestracyjną. Można dołączyć zdjęcia i logo. Dostarczyć pocztą, osobiście lub w innej formie do biura LGD podpisane odręcznie oświadczenie. Baza danych i platforma są w fazie przygotowań. Prosimy o wyrozumiałość i zapraszamy do współpracy!

3 LEADER for the Development of Entrepreneurship and Partnership is an international cooperation project prepared by two Polish Local Action Groups, Gniazdo LAG and Kraina Rawki LAG, as well as two Lithuanian LAGs: LAG of Molėtai district We change by changing and LAG of Utena region. The project is financed from the Rural Development Programs of Poland and Lithuania for the period 2014 to The objective of the project is to create favourable conditions for cooperation between Polish and Lithuanian companies, which will eventually bring tangible benefit and results to both parties. The dynamics of local development depends on changes in the global economy. The priority task of this project is the economic development of the territories of the local action groups participating in the project and assurance of a high level of social well-being. The process of international integration in rural areas will have a positive impact on trade and improve the quality of life. We have created an Internet platform for business and local community leaders where the information about own companies, ideas and experiences can be posted. We would like to increase our ability to operate globally. This site can also be used as a contact space to help non-governmental organizations create international projects and develop friendship among the countries. An informational catalogue about picturesque places where you can experience unforgettable moments is being prepared for tourists and travellers. The catalogue will be bilingual: in Polish and in Lithuanian languages. All interested parties local entrepreneurs, organizations, and residents of the Local Action Groups involved in the project may become the participants of the portal after completing several formalities. You need to read the rules of the database and confirm your consent. Send an electronically completed registration card. Photos and logos can be added. Send your written application to the LAG office by mail, in person or in another way. The database and platform are still in the development phase.

4 LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA GNIAZDO LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA GNIAZDO istnieje od 2006 r. jako dobrowolne, niezarobkowe zrzeszenie firm, osób i organizacji. LGD działa na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich gmin członkowskich: Bolimów, Głuchów, Godzianów, Lipce Reymontowskie, Łyszkowice, Maków, Nowy Kawęczyn, Skierniewice, Słupia. Organizacja włącza się w inicjatywy lokalne wspierając rozwój przedsiębiorczości, edukacji oraz pobudzając aktywność społeczną mieszkańców obszaru. LGD Gniazdo wspiera turystykę, ochronę dóbr historyczno-kulturowych oraz ochronę środowiska naturalnego. OBSZAR LGD GNIAZDO. Obszar działania LGD Gniazdo to łącznie 9 gmin położonych w powiecie skierniewickim i łowickim w województwie łódzkim. Od północy rozciąga się Puszcza Bolimowska z malowniczą rzeką Rawką. Stwarza to 4 4 atrakcyjne warunki dla rozwoju turystyki aktywnej i agroturystyki. Centralne położenie sytuuje nasz obszar między dwoma aglomeracjami warszawską oraz łódzką. Odległość do Warszawy wynosi około 66 kilometrów, a Łodzi około 53 kilometrów. Daje to dogodne możliwości dla transportu samochodowego. Bliskość autostrady A2 i węzła autostrady A1 komunikuje nasz obszar z Polską i zagranicą. Powierzchnia obszaru wynosi 774 km 2, zamieszkuje go prawie 43 tys. mieszkańców. BIZNES. Gospodarka obszaru LGD oparta jest głównie na sektorze usługowym i przemysłowym. Przeważająca ilość firm to tzw. mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 10 osób. Świadczy to o dużej przedsiębiorczości lokalnego społeczeństwa. Taki stan rzeczy odzwierciedla ogólne tendencje panujące w gospodarce, gdzie najbardziej konkurencyjnymi i wytwarzającymi największą część PKB podmiotami są właśnie najmniejsze przedsiębiorstwa, które jednocześnie najbardziej elastycznie potrafią reagować na zmiany zachodzące na rynku. Ważnym kierunkiem rozwoju usług powinno być tworzenie alternatywnych miejsc pracy dla osób odchodzących z rolnictwa. Dziedziną przyszłościową mogą stanowić usługi związane z odnawialnymi źródłami energii i zielonymi miejscami pracy. Podstawowym sposobem wykorzystania dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego będzie powiązanie ich ze sferą gospodarczą, co stanie się stymulatorem przedsiębiorczości mieszkańców oraz postaw innowacyjnych związanych z umiejętnością kreowania nowych usług i produktów, a tym samym pozwoli zdywersyfikować zakres działalności gospodarczych o pozarolnicze. Rozwiązaniem może być stworzenie

5 produktu turystycznego i rozpoznawalnej marki obszaru. Turystyka powinna rozwijać się zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, tzn. przynosić efekty ekonomiczne, nie niszczyć środowiska przyrodniczego i rozsądnie wykorzystywać walory antropogeniczne oraz rozwijać się do granic, określonych przyzwoleniem lokalnych społeczności. TURYSTYKA. Z najbardziej znanych zabytków wartych zobaczenia należy wymienić kościoły z okresu XVII XX wieku, zespoły dworskie z XIX wieku (gm. Nowy Kawęczyn, Głuchów, Skierniewice), cmentarze wojenne z I i II wojny światowej (gm. Bolimów), miejsca i pamiątki związane z pisarzem Władysławem St. Reymontem (gm. Lipce Reymontowskie). Ponadto z tradycją regionu można zapoznać się dzięki eksponatom zebranym przez pasjonatów w Galerii Staroci i Pamiątek Regionalnych Zbigniewa Stania w Lipcach Reymontowskich, Muzeum Regionalnym im. Wł. St. Reymonta w Lipcach Reymontowskich, Muzeum Czynu Zbrojnego tamże. Obszar LGD Gniazdo jest atrakcyjny turystycznie i przyrodniczo. Puszcza Bolimowska z wyodrębnionym Bolimowskim Parkiem Krajobrazowym (gm. Nowy Kawęczyn, Skierniewice, Bolimów) daje doskonałe możliwości rozwoju turystyki aktywnej i rekreacji np. wędkowanie, kajakarstwo, turystyka konna, rowerowa czy piesza. Sprzyjają temu liczne szlaki jak: Szlak grunwaldzki, Szlak śladami Reymonta, Szlak starych dworków, Szlak meandry Rawki, Szlak walk nad Rawką. Przez teren ten przebiega także część Łódzkiego Szlaku Konnego. Jest to najdłuższy konny szlak w Europie i wynosi około 2 tys. km. Baza turystyczna jest dość dobrze rozwinięta. Turyści mogą korzystać z gospodarstw agroturystycznych oferujących prócz miejsc noclegowych także atrakcje w postaci rowerów, kajaków, jazd konnych itp. VIETOS VEIKLOS GRUPĖ GNIAZDO veikia nuo 2006 m. kaip savanoriška pelno nesiekianti įmonių, fizinių asmenų ir organizacijų asociacija. VVG veikia siekdama tvaraus narių Bolimów, Głuchów, Godzianów, Lipce Reymontowskie, Łyszkowice, Maków, Nowy Kawęczyn, Skierniewice ir Słupia kaimo bendruomenių vystymosi. Organizacija remia vietos iniciatyvas, skatinančias verslų plėtojimą, švietimą ir vietos gyventojų socialinę veiklą. LGD Gniazdo remia turizmą, istorinių ir kultūrinių vertybių ir gamtos aplinkos apsaugą. VVG GNIAZDO VEIKLOS TERITORIJA. VVG Gniazdo veikimo sritis yra 9 gminos, įsikūrusios Lodzės vaivadijos Skierniewice ir Loviczo rajonuose. Iš šiaurės išilgai Bolimuvo miško teka vaizdinga upė Rawka. Taigi sukuria patrauklias sąlygas aktyviam turizmui ir agroturizmui plėtoti. Ši teritorija yra tarp dviejų Varšuvos ir Lodzės aglomeracijų. Atstumas iki Varšuvos yra apie 66 km, o iki Lodzės apie 53 km. Patogus susisiekimas automobiliu. Greitkelio A2 ir greitkelio A1 mazgo artumas suteikia puikias galimybes susisiekti su visa Lenkija ir užsieniu. Teritorijos plotas 774 km 2, gyvena beveik 43 tūkst. gyventojų. 5 5

6 VERSLAS. VVG teritorijos ekonomika daugiausia grindžiama paslaugų ir pramonės sektoriumi. Didžioji dauguma įmonių yra vadinamosios mikroįmonės, kuriose dirba mažiau nei 10 žmonių, tai rodo didelį vietinės visuomenės verslumą. Ši situacija vyraujančių ekonomikos tendencijų atspindys: labiausiai konkurencingi ir didžiausią BVP dalį kuria mažiausi subjektai, kuriems ypač būdinga lanksčiai reaguoti į rinkos pokyčius. Svarbi paslaugų vystymo kryptis turėtų būti alternatyvių darbo vietų kūrimas žmonėms, atsisakantiems žemės ūkio. Perspektyvia sritimi gali tapti paslaugos, susijusios su atsinaujinančiais energijos šaltiniais ir žaliosiomis darbo vietomis. Pagrindinis būdas naudoti gamtos ir kultūros paveldą susieti jį su ekonomikos sritimis, skatinančiomis gyventojų verslumą ir novatorišką požiūrį į naujų paslaugų ir produktų kūrimą, ne žemės ūkio verslų įvairinimą. Atsiveria galimybės kurti turizmo produktus ir atpažįstamus regioninių prekių ženklus. Turizmas turėtų plėtotis laikydamasis tvarios plėtros principų, t. y. duoti ekonominę naudą nenaikindamas natūralios aplinkos ir tinkamai panaudodamas antropogenines vertybes bei nepažeisdamas vietos bendruomenių apibrėžtų ribų. TURIZMAS. Žymiausi paminklai, kuriuos verta pamatyti VVG Gnaizdo teritoprijoje, yra XVII XX a. bažnyčios, XIX a. dvarų ansambliai (Nowy Kawęczyn, Głuchów, Skierniewice), Pirmojo ir Antrojo pasaulinių karų karių kapinės (Bolimów), rašytojo Vladislovo Reimonto gimtinė ir jo atminimo vietos (Lipce Reymontowskie). Regiono tradicijas atspindi privačiõs entuziasto Zbigniew Stania antikvarinių ir regioninių suvenyrų galerijos, regiono muziejaus Lipce Reymontowskie bei ginklų muziejaus eksponatai. LGD Gniazdo teritorijos gamta patraukli turistams. Bolimuvo sengirė su atskiru Bolimów kraštovaizdžio parku (Nowy Kawęczyn, Skierniewice, Bolimów) suteikia puikias aktyvaus turizmo ir poilsio galimybes, pavyzdžiui, žvejybos, plaukiojimo baidarėmis, jodinėjimo, kelionių dviračiais ar pėsčiomis. Yra daug maršrutų, pavyzdžiui: Grunwald takas, Reymont takas, senųjų dvarų maršrutas, Rawka vingių takas, Rawa upės vagos trasa. Per šią teritoriją taip pat eina dalis Lodzės jojimo tako. Tai ilgiausia jojimo trasa Europoje, beveik dviejų tūkstančių kilometrų. Turizmo infrastruktūra išvystyta gana gerai. Turistai gali naudotis agroturizmo ūkiais, be nakvynės paslaugų siūlančiais dviračių, baidarių, jodinėjimo žirgais ir kitų pramogų. Local Action Group Gniazdo has been operating since 2006 as a voluntary non-profit association of companies, natural persons and organizations. The LAG operates seeking a sustainable development of Bolimów, Głuchów, Godzianów, Lipce Reymontowskie, Łyszkowice, Makow, Nowy Kawęczyn, Skierniewice, and Słupia rural communities. The organization supports local initiatives that promote business development, education and social activities of local people. LGD Gniazdo supports tourism, the protec- 6 6

7 tion of historical and cultural values as well as the natural environment. The territory of LAG Gniazdo activity. The activity of Gniazdo LAG covers an area of 9 gminas located in the areas of Skierniewice and Lovice in the Lodz Voivodeship. The picturesque river Rawka flows from the north lengthways the Bolimula Forest. Thus, it creates attractive conditions for the development of active tourism and agrotourism. This territory is located between the two agglomerations of Warsaw and Lodz. The distance to Warsaw is about 66 km, and to Lodz is about 53 km; therefore, it is convenient communication by car. The proximity of the A2 and the A1 motorways provides with great opportunities to communicate throughout Poland and abroad. The area of the territory is 774 sq. m with almost 43 thousand inhabitants. Business. The economy of the LAG territory is largely based on service and industrial sectors. The vast majority of companies are so-called micro-enterprises employing fewer than 10 people, which shows the great entrepreneurship of the local community. This situation is a reflection of the prevailing economic trends: the most competitive and largest share of GDP is created by the smallest entities that are particularly vulnerable to responding to market developments. An important development of services should be the creation of alternative job places for people who refuse the agriculture. The services associated with renewable energy sources and green job places can become a promising area. The main way to use natural and cultural heritage is to link it to the economic areas that promote the entrepreneurial spirit of the population and the innovative approach to the development of new services and products, but not the diversification of agricultural businesses. There are great opportunities for the creation of tourism products and recognizable regional brands. Tourism should develop in accordance with the principles of sustainable development, i. e. to bring economic benefit without destroying the natural environment and making proper use of anthropogenic values and without compromising the boundaries of local communities. Tourism. The most famous monuments worth seeing in the territory of the Gniazdo LAG are the churches of the 17th 20th centuries, manor ensembles of the 19th century (Nowy Kawęczyn, Głuchów, Skierniewice), the First and Second World War Cemetery (Bolimów), the birthplace of writer Vladislav Reimont and his memorial places (Lipce Reymontowskie). The traditions of the region are reflected by the galleries of antique and regional souvenirs privately owned by an enthusiast Zbigniew Stania, the regional museum Lipce Reymontowskie, and exhibits of the Weapons Museum. The nature in the territory of Gniazdo LAG is attractive to tourists. The Bolimów forest with its own Bolimów Landscape Park (Nowy Kawęczyn, Skierniewice, Bolimów) offers great opportunities for active tourism and relaxation, such as fishing, canoeing, horseback riding, cycling or walking. There are many routes, such as Grunwald Trail, Reymont Trail, Old Manor Route, Rawka Bends Trail, Rawka River Bed Trail. A part of the Lodz horseback riding track goes through this territory as well. It is the longest riding track in Europe, extending almost two thousand kilometres. The tourism infrastructure has been developed quite well. Tourists can use agro-tourism farms offering not only overnight staying services but also cycling, canoeing, horseback riding and other entertainment. 7 7

8 Nr. Nazwa firmy / Pavadinimas; Imię Nazwisko/ Vardas, pavardė Krótki opis działalności / Trumpas veiklos aprašas 1. KUR Anna Kur Produkcja opakowań z tektury Kartono pakuočių gamyba / strona www/ el. paštas, www. Puslapis; Telefon / Telefonas anna.kur90@gmail.com DOM-WID Dominik Widarski 3. Usługi Transportowe Murgrabia Urszula Producent maszyn sadowniczych i urządzeń rolniczych. Sodininkystės ir žemės ūkio mašinų gamintojas Usługi transportowe żywego drobiu. Produkcja zbóż: rzepak, pszenżyto. Gyvų naminių paukščių vežimo paslaugos. Javų gamyba: rapsai, kvietrugiai. dominik.widarski@wp.pl u-murgrabia@wp.pl WW Instal Energetyka Wacław Wojenka 5. Kwazar Plastics Sp. z o.o. Sp. komandytowa 6. Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe GOMICH Michał Supera 7. KWIECIEŃ Wojciech Kwiecień Budowa i projektowanie sieci elektroenergetycznych. Oświetlenie terenów, placów, dróg. Elektros tinklų statyba ir projektavimas. Apylinkių, aikščių, kelių tiesimas. Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych przy użyciu technologii wtrysku ciśnieniowego oraz z systemem gorąco kanałowym Plastikinių gaminių gamyba naudojant slėgio įpurškimo technologiją ir karšto paleidimo sistemą Rozbiórki, burzenie budynków, wykopy ziemne, wznoszenie budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, transport ziemi, kruszywa, piasku na budowy dróg. Pastatų nugriovimas, žemės darbai, gyvenamųjų ir negyvenamųjų pastatų statyba, žemės transportavimas, užpildai, smėlis kelių statyboje. Handel paliwami stałymi. Sprzedaż samochodów. Prekyba kietojo kuro rūšimis. Automobilių pardavimas. 8. NUTA Meble Producent mebli ogrodowych Sodo baldų gamintojas 9. Galeria Staroci i Pamiątek Regionalnych Zbigniew Stań Agroturystyka. Prywatne muzeum Agrourizmas. Privatus muziejus 10. PUH JOLWORK Produkcja wyrobów z tkanin naturalnych i syntetycznych. Produkcja worków bankowych i pocztowych, worków kurierskich, portfeli do wrzutni, saszetek, worków do niszczenia dokumentów, worków lotniczych, pościeli dla hoteli, pensjonatów, obrusów, wyrobów dla dzieci w tym chust do noszenia niemowląt Gaminių gamyba iš natūralių ir sintetinių audinių. Banko ir pašto maišelių gamyba, kurjerių krepšiai, popieriaus paketai, maišeliai, dokumentų smulkinimo maišeliai, patalynė viešbučiams, pensionatams, staltiesės, gaminiai vaikams, įskaitant nešiokles kūdikiams. biuro@wwinstal-energetyka.pl kwazar-plastics.com.pl biuro@kwazar-plastics.com.pl michalsupera@o2.pl wojtekkwiecien86@gmail.com nuta-meble.pl grazyna.rykala@o2.pl zbigniewstan@wp.pl r.targowski@wp.pl Ośrodek Elitarnego Materiału Szkółkarskiego w Prusach Materiał szkółkarski, sprzedaż krzewów, drzewek, roślin ogrodowych. Medžiaga medelynams, krūmų, medžių, sodo augalų pardavimas. oems_prusy@poczta.onet.pl

9 9 9

10 10 10

11 11 11

12 LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA KRAINA RAWKI LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA KRAINA RAWKI. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Rawki zostało powołane do życia 10 marca 2006 roku. LGD Kraina Rawki swoim zasięgiem obejmuje obszar 9 gmin: Biała Rawska, Cielądz, Kowiesy, Puszcza Mariańska, Rawa Mazowiecka, Regnów, Sadkowice, Wiskitki oraz Żelechlinek. Nadrzędnym celem i misją LGD Kraina Rawki jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich. Wszystkie nasze działania ukierunkowane są na: SPOŁECZNOŚĆ poprzez działania na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego dzięki wspieraniu oddolnych inicjatyw mieszkańców; PROMOCJĘ REGIONU poprzez promowanie naszego regionu pod względem turystycznym i inwestycyjnym przy wykorzystaniu lokalnych zasobów kulturowych i historycznych oraz lokalnych produktów i usług; WYRÓWNYWANIE SZANS poprzez przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i podejmowaniu działań na rzecz dzieci, młodzieży i osób po 50 roku życia. OBSZAR LGD KRAINA RAWKI. Obszar objęty Lokalną Strategią Rozwoju obejmuje 9 gmin, z czego siedem gmin leży w województwie łódzkim, zaś dwie w województwie mazowieckim. Łączna powierzchnia obszaru LGD to 1103,92 km 2. Obszar LGD Kraina Rawki usytuowany jest w centralnej Polsce, we wschodniej części województwa łódzkiego i zachodniej części województwa mazowieckiego. BIZNES. Położenie geograficzno-administracyjne gmin należących do LGD, w środkowej części Polski, pomiędzy dwiema aglomeracjami łódzką i warszawską, jak również doskonałe połączenia komunikacyjne sprzyjają rozwojowi gospodarczemu. W gospodarce obszaru LGD Kraina Rawki przeważa rolnictwo, głównie uprawa owoców i warzyw. Według danych GUS z kwietnia 2018 roku na terenie LGD zarejestrowanych było podmiotów gospodarczych. TURYSTYKA. Obszar LGD Kraina Rawki posiada zasoby przyrodnicze, kulturowe i historyczne, które

13 pozwalają rozwinąć sektor turystyczny. W każdej z gmin są zabytkowe budowle takie jak kościoły, dwory i pałace, które są atrakcją turystyczną na trasie wycieczek zarówno pieszych, jak i rowerowych. Malownicze krajobrazy z łagodnymi wzniesieniami stanowią dużą atrakcję dla turystów odwiedzających nasze strony. Dosyć gęsta i mało uczęszczana sieć dróg idealnie nadaje się na wycieczki rowerowe. Można tu znaleźć obszary dzikiej, nieskażonej cywilizacją przyrody. Jest tu wiele lasów, starych przydrożnych alei i parków przydworskich. Obszar jest doskonałym miejscem do uprawiania turystyki weekendowej, w szczególności ze względu na swoje położenie pomiędzy Łodzią i Warszawą. Największe atrakcje turystyczne obszaru Krainy Rawki interesujące miejsca, bogate w zasoby historyczne, przyrodnicze i kulturowe zostały połączone za pomocą szlaku turystycznego w kształcie cyfry 8 Rawskiej Ósemki. Trasa wiedzie przez liczne wsie i miasteczka, łącząc zabytki architektury sakralnej, pałacowej i dworskiej, unikalne atrakcje przyrodnicze oraz pomniki przyrody nieożywionej. Tak duże urozmaicenie sprawia, że każdy znajdzie tu dla siebie coś interesującego. Kolejnym ważnym zasobem obszaru jest kolejka wąskotorowa, której trasa prowadzi z Rogowa przez Rawę Mazowiecką do Białej Rawskiej i przecina malownicze tereny podnóża Wzniesień Łódzkich, dolinę rzeki Rawki oraz pagórkowate tereny Wysoczyzny Rawskiej. Wzdłuż trasy kolejki znajduje się wiele atrakcyjnych pod względem turystycznym miejscowości. Na obszarze LGD działa sieć Wiosek i Zagród Tematycznych Kraina Rawki, które mają na celu ożywienie gospodarki wiejskiej, poprzez integrację lokalnej społeczności wokół zagadnień związanych z lokalnymi produktami, usługami lub kulturą danego regionu. Wioski tematyczne to miejscowości, których rozwój podporządkowany jest konkretnemu pomysłowi, stanowiący swoisty produkt turystyczny, wokół którego tworzone są sposoby na alternatywne dochody mieszkańców. Wioski tematyczne posiadają swoje oferty turystyczne, które są ciekawą atrakcją dla odwiedzających. Regiono skatinimą turizmo ir investicijų atžvilgiu, vietos kultūros ir istorijos išteklių naudojimą bei vietinius produktus ir paslaugas. Lygių galimybių kūrimą mažinant socialinę atskirtį bei imantis priemonių vaikų, jaunimo ir vyresnių nei 50 metų žmonių labui. VVG KRAINA RAWKI veiklos teritorija apima 9 gminų (bendruomenių) teritorijas, iš jų 7 gminos yra Lodzės vaivadijoje, o dvi priklauso Mozovijos vaivadijai. Jungtinė VVG teritorija apima 1103,92 km 2. VVG Kraina Rawki teritorija yra centrinėje Lenkijoje, apima rytinę Lodzės vaivadijos ir vakarinę Mazovijos vaivadijos dalį. VERSLAS. Centrinėje Lenkijos dalyje esančių savivaldybių, priklausančių VVG, geografinė ir administracinė padėtis tarp dviejų aglomeracijų, Lodzės ir Varšuvos, ir puikus susisiekimas skatina ekonominę plėtrą. VVG Kraina Rawki teritorijos ekonomikoje dominuoja žemės ūkis, ypač vaisių ir daržovių auginimas. Statistikos duomenimis, 2018 m. balandžio mėnesį VVG buvo užregistruoti verslo subjektai. ASOCIACIJA VIETOS VEIKLOS GRUPĖ KRAINA RAWKI. Ji įsteigta 2006 m. kovo 10 d. VVG Kraina Rawki veikia 9 gminų teritorijoje: Biala Rawska, Cielondz, Kowiesy, Pušča Mariańska, Rawa Mazowiecka, Regnów, Sadkowice, Wiskitki ir Żelechlinek. Pagrindinis VVG Kraina Rawki tikslas ir misija gyvenimo kokybės gerinimas kaimo vietovėje. Visos mūsų veiklos nukreiptos į: Bendruomenę, pilietinės visuomenės kūrimą ir vietos gyventojų iniciatyvų rėmimą

14 TURIZMAS. VVG Kraina Rawki teritorija turi gamtos, kultūros ir istorijos išteklių, leidžiančių plėtoti turizmo sektorių. Kiekvienoje savivaldybėje yra istorinių pastatų bažnyčių, dvarų ir rūmų, įtrauktų į turistinės traukos maršrutus pėstiesiems ir dviračių mėgėjams. Vaizdingas kalvelėmis nusėtas kraštovaizdis vilioja mūsų kraštą lankančius turistus. Pakankamai tankus, bet mažai naudojamas kelių tinklas idealiai tinka dviračių kelionėms. Čia galite rasti laukinės, civilizacijos nepaliestos gamtos. Yra daugybė senų pakelės miškų ir dvaro parkų. Šis rajonas puiki savaitgalinio turizmo vieta, ypač dėl to, kad ji yra tarp Lodzės ir Varšuvos. Didžiausios VVG Kraina Rawki teritorijos turistinės pramogos įdomios vietos, turtingos istorinių, gamtos ir kultūros išteklių, buvo sujungtos skaičių aštuoni primenančiu turistiniu maršrutu, vadinamu Rawka aštuoniuke. Maršrutas veda per daugybę kaimų ir miestų ir atveria sakralinius, rūmų ir dvarų architektūros paminklus, unikalias gamtos vertybes bei negyvosios gamtos paminklus. Tokia įvairovė čia leidžia kiekvienam rasti kažką įdomaus. Kitas svarbus šio rajono išteklių šaltinis yra siaurasis geležinkelis, kurio trasa eina iš Rogów per Rawą Mazowiecką į Bialą Rawska ir kerta vaizdingas Lodzės aukštumas, Rawka upės slėnį ir Aukštutinės Rawka kalvas. Geležinkelio maršrute daug patrauklių turistams vietų. VVG teritorijoje veikiantis Teminių Kraina Rawki kaimų ir sodybų tinklas siekia atgaivinti kaimo ekonomiką, integruodamas vietinę bendruomenę į konkretaus regiono produkto, paslaugų ar kultūros problemų sprendimą. Teminiai kaimai tai vietos, kurių plėtra pavaldi konkrečiam sumanymui: teikti savitą turizmo produktą, kuriantį vietos gyventojų pajamų alternatyvas. Turistiniai teminių kaimų pramogų pasiūlymai patrauklūs lankytojams. Local Action Group Association Kraina Rawki was established on 10 March Kraina Rawki LAG operates in the territory of 9 gminas: Biala Rawska, Cielondz, Kowiesy, Pušča Mariańska, Rawa Mazowiecka, Regnów, Sadkowice, Wiskitki, and Żelechlinek. The main objective and mission of Kraina Rawki LAG are to improve the quality of life in rural areas. All our activities are aimed at: THE COMMUNITY: the development of civil society and support for the initiatives of local residents. PROMOTION OF THE REGION in terms of tourism and investment, use of local cultural and historical resources as well as local products and services. Developing EQUAL OPPORTUNITIES by reducing social exclusion and taking measures for the good of children, young people and people over the age of 50. The territory of the KRAINA RAWKI LAG covers the territory of 9 gminas (community), of which 7 gminas are in the Lodz Voivodeship and two belong to the Mozovia Voivodeship. The united LAG territory covers sq. km. The territory of Kraina Rawki LAG is situated in central Poland, covers the eastern part of the Lodz Voivodeship and the western part of Mazovia Voivodeship. Business. The geographical and administrative situation of the municipalities, belonging to the LAG, situated in the central part of Poland between the two agglomerations, Lodz and Warsaw, and excellent transport links promote economic development. Agriculture, especially fruit and vegetable production are prevailing in the economy of the Kraina Rawki LAG. According to the statistics, in April 2018, business entities were registered with the LAG. Tourism. The territory of Kraina Rawki LAG possesses natural, cultural and historical resources enabling to develop the tourism sector. Each municipality has historic buildings: churches, manors, and palaces included in tourist trails for walking and bicycle lovers. The picturesque landscape dotted with hills attracts the tourists visiting our country. A sufficiently dense, but little-used network of roads is ideal for cycling trips. You can find the wild nature unspoiled by the civilization. There are many old forests by the roadsides as well as manor parks. This area is a great place for weekend tourism, especially because it is between Lodz and Warsaw. A tourist route, reminding a figure eight, called Rawka Eight, has united the greatest tourist attractions, interesting sites, as well as rich historical, natural and cultural resources in the territory of Kraina Rawki LAG. The route leads through many villages and towns and opens the sacred architectural monuments of palaces and manors, unique natural values and monuments of the immortal nature. Such diversity allows everyone to find something interesting here. Another important source of the resources in this region is a narrow railroad, which runs from Rogów via Rawa Mazowiecka to Biala Rawska and crosses the picturesque Lodz Heights, the Rawka River Valley, and Upper Rawka hills. There are many attractive places for tourists on the route. The Thematic network of Kraina Rawki Villages and Homesteads, which operates in the territory the LAG, seeks to revitalize the rural economy by integrating the local community into a solution to a particular region s product, services or cultural issues. Thematic villages are the places whose development is subordinated to a specific idea: to provide a distinctive tourism product that creates alternatives to income of local residents. The tourist offers of thematic village entertainment are attractive to visitors

15 Nr. Nazwa / Pavadinimas Telefon, adres / Telefonas, adresas www i Zakres działalności / Veiklos sritis 1. Wełnomark welnomark@op.pl 2. Strzelsok jaroslaw.strzelecki@ wp.pl Firma od lat 90. zajmuje się skupem i sprzedażą wełny owczej. W ofercie posiada: -sprzedaż, pranie, czesanie, zgrzeblenie, barwienie wełny owczej z przeznaczeniem na przędzę, dzianiny futerkowe, tkaniny, kołdry, koce, materace, filc, galanterie wełnianą i skórzaną. Atutami firmy są duże doświadczenie w branży włókienniczej oraz terminowa realizacja zamówień. Nuo dešimtojo dešimtmečio bendrovė pirko ir pardavė avių vilną. Pasiūlyme: pardavimas, plovimas, šukavimas, kardinimas. Vilna plačiai naudojama, megztų audinių gamybai, taip pat neaustinių medžiagų gamybai ir vilnos veltiniui gaminti, avių vilnos verpalų, megztų kailių, audinių, antklodžių, čiužinių, veltinio, vilnos ir odos reikmenų dažymas. Bendrovės privalumai yra didelė patirtis tekstilės pramonėje ir savalaikis užsakymų vykdymas. Producent soków, tłoczenie owoców, produkcja soków NFC w innowacyjnych opakowaniach typu Bag in Box. Wysokiej jakości soki, które są produkowane szybko zyskały zaufanie klientów. Oprócz sprzedaży soków NFC (not from concentrate) w różnych smakach w ofercie znajduje się także usługa tłoczenia. Dzięki specjalnej technologii tłoczenia na zimno oraz pasteryzacji w niskiej temperaturze, sok zachowuje odżywcze właściwości i witaminy. Cechą charakterystyczną są naturalnie występujące cukry. Smak i barwa soku zależą od odmiany owoców. W ofercie znajdują się soki o smakach: jabłkowy, aroniowy, porzeczkowy, jabłkowo-malinowy, jabłkowoaroniowy, jabłkowo-porzeczkowy, jabłkowo-miętowy, jabłkowomarchwiowy oraz jabłkowo-gruszkowy. Sultys, vaisių presavimas, NFC sulčių gamyba naujoviškoje pakuotėje Bag in Box. Aukštos kokybės sultys, kurios pagamintos greitai, įgijo klientų pasitikėjimą. Be NFC sulčių (ne koncentrato) pardavimo įvairiomis skoninėmis medžiagomis, pasiūlymas taip pat apima presavimo paslaugas. Dėl specialios šaltojo presavimo ir pasterizavimo technologijos esant žemai temperatūrai, sultys išlaiko maistines savybes ir vitaminus. Būdingas bruožas yra natūraliai pasitaikantys cukrai. Sultys ir skonio spalva priklauso nuo vaisių įvairovės. Pasiūlyme yra sultys su tokiomis skonio medžiagomis: obuolių, aronijų, serbentų, obuolių-aviečių, obuolių-aronijų, obuolių-serbentų, obuolių-mėtų, obuolių-morkų ir obuolių-kriaušių

16 3. Warsztat samochodowy Dariusz Łopatka 4. Kraina Czarnego Bzu Teresa i Andrzej Lubeccy 5. P.H.U. Kolor Dom Sypka Sylwester warsztat.dareklopatka@ interia.pl promeksbis@post.pl kolordom@op.pl Pełen zakres usług od blacharstwa, lakiernictwa po mechanikę i wulkanizację. Warsztat Samochodowy Dariusz Łopatka działa na rynku już od 2002 roku. W tym czasie zdobyliśmy grono zaufanych klientów, które cały czas się poszerza a co najważniejsze jesteśmy polecani innym, więc z czystym sumieniem możemy Państwu zaoferować nasze usługi. Naprawiamy wszelkiego rodzaje auta osobowe. Korzystamy tylko z usług sprawdzonych dostawców, aby każda nowa bądź używana część wymieniona w Państwa samochodzie była sprawna. Visas paslaugų spektras nuo metalo lakštų tiesinimo lakavimo iki mechanikos ir vulkanizavimo. Automobilių dirbtuvės Dariusz Łopatka jau nuo 2002 m. veikia rinkoje. Per šį laiką mes įgijome patikimų klientų grupę, kuri nuolat plečiasi, o svarbiausia, mes rekomenduojame kitiems, todėl galime pasiūlyti savo sąžiningas paslaugas. Remontuojame visų tipų lengvuosius automobilius. Mes naudojame tik patikrintų tiekėjų prekes, kad kiekviena nauja ar naudota jūsų transporto priemonėje esanti dalis veiktų. Ekologiczna uprawa czarnego bzu. Czarny bez jest skutecznym naturalnym środkiem zwalczającym przeziębienie i wspomagającym odporność. Wspomaga trawienie, jest używany w kosmetyce i oczyszcza z toksyn. Produkujemy soki z kwiatów i owoców czarnego bzu, syropy, herbatę, napoje, dżemy, ciasteczka maślane z dodatkiem czarnego bzu. Ekologiškas juodojo šeivamedžio auginimas. Juodasis šeivamedis yra veiksminga natūrali priemonė nuo peršalimo ir imuniteto stiprinimui. Gerina virškinimą, naudojamas kosmetikoje ir valo toksinus. Mes gaminame sultis iš jo žiedų ir vaisių, sirupus, arbatas, gėrimus, uogienes, sviestinius sausainius priedais iš juodojo šeivamedžio. Usługi budowlane, w szczególności stolarka okienna, ocieplanie pianką PUR, płyta karton gips, gładzie, malowanie, remonty. Statybinės paslaugos, visų pirma, staliaus darbai langų, apšiltinimas su PUR putplasčiais, gipso plokštėmis, dažymas, remontas. 6. Pasieka Pszczelarska Zarzecze, Ewa i Sylwester Walas Rawa Mazowiecka 7. PPHU Transbet Usługi Remontowo-Budowlane Sylwester Stefański 9. Gospodarstwo Rolne Zbigniew Piencek Regnow 21A Regnow Ossowice 67, Cielądz Rogowiec 10, Rawa-Mazowiecka Sprzedaż bezpośrednia nieprzetworzonych produktów pszczelich. Tiesioginis neapdorotų bičių produktų pardavimas. Wydobycie i sprzedaż piasku, żwiru Smėlio, žvyro gavyba ir pardavimas Usługi remontowo-budowlane Renovacijos ir statybos paslaugos Hodowla trzody chlewnej, uprawa zbóż Kiaulių veisimas, javų auginimas 16 16

17 17 17

18 Molėtų rajono VVG Keisdamiesi keičiame ASOCIACIJA MOLĖTŲ RAJONO VVG KEISDAMIE- SI KEIČIAME įsteigta 2004 m. rugsėjo 7 d. Šiuo metu ją sudaro 21 juridinis ir fizinis narys. VVG turi pirmininką ir valdybą. Vienuolikos asmenų valdyba išrenkama visuotiniame susirinkime 3 metų trukmės kadencijai. Jos sudėtis tokia: 45,45 proc. pilietinės visuomenės atstovų, 27,27 proc. verslo ir 27,27 proc. vietos valdžios atstovų. Valdybai vadovauja valdybos pirmininkas, kuris yra ir VVG pirmininkas. Vienas asmuo į valdybos sudėtį renkamas ne daugiau kaip dviem kadencijoms. Molėtų VVG valdyba atlieka ir projektų atrankos komiteto funkcijas. VVG siekiai iki 2023 m.: 1. Socialinės partnerystės pagrindu sukurti gyvybingą socialinio verslo sektorių (įsteigti ne mažiau kaip du paslaugų centrus ir visų bendruomeninių organizacijų patalpas pritaikyti / panaudoti socialinio verslo plėtrai) bei įgalinti kaimo gyventojus labiau pasirūpinti savo gyvenimo kokybe. 2. Nuosekliai didinti jaunų žmonių vaidmenį organizuojant vietos bendruomenę ir teikiant socialinę atskirtį mažinančias paslaugas. 3. Įtraukti kaimo gyventojus bei jų interesus atstovaujančias organizacijas į regioninių produktų kūrimą ir vietos plėtrai geriau panaudoti krašto kultūros ir istorijos paveldą. MOLĖTŲ RAJONE veikia 15 žemės ūkio bendrovių, 343 uždarosios akcinės bendrovės, 80 mažųjų bendrijų, 202 individualios įmonės, individualia veikla užsiima 635 verslininkai, su verslo liudijimais dirba 753 asmenys. Vystoma prekyba, statyba, medienos apdirbimas, žemės ūkis ir kaimo turizmas. Didžiausia veikianti įmonė UAB HODA. Molėtų rajono savivaldybėje labiausiai išvystyta plastiko pramonė: gaminami plastikiniai gaminiai nuo įvairių namų apyvokos priemonių iki sudėtingų technikos detalių. Rajone įmonės apdoroja medieną, gamina surenkamuosius medinius statinius, padėklus, statybinius stalių ir dailidžių dirbinius, įvairius baldus. Siuvami moteriški ir vyriški drabužiai. Viena iš ryškiausių ekonomikos ir ūkio sričių turizmas m. Molėtų rajono savivaldybėje apgyvendinimo paslaugas teikė 31 įstaiga. Jose apsistojo beveik 31 tūkstančiai turistų. Didžiąją dalį (92,7 proc.) apgyvendintų svečių sudarė šalies gyventojai. Molėtų rajono savivaldybėje veikė 35 kaimo turizmo sodybos, kuriose apsilankė 8,8 tūkst. turistų. Vidutiniškai vienas turistas kaimo turizmo sodybose praleido 2,28 nakvynės (šalies vidurkis 1,91) m. sausio 1 d. duomenimis, Molėtų rajono savivaldybėje veikė 407 ūkio subjektai. MOLĖTŲ RAJONO VVG TERITORIJA apima Molėtų rajono savivaldybės teritoriją, išskyrus savivaldybės centrą Molėtų miestą. Molėtų rajono VVG teritorija nuo šalies sostinės Vilniaus nutolusi apie 40 kilometrų Rytų Aukštaitijos link, priklauso Utenos apskričiai. Molėtų rajono VVG teritorija apima 1363,01 km 2 plotą. VVG atstovaujamą teritoriją sudaro 11 seniūnijų: Alantos, Balninkų, Čiulėnų, Dubingių, Giedraičių, Joniškio, Mindūnų, Suginčių, Videniškių. Iš viso VVG teritorijai priskiriami 5 miesteliai (Alanta, Balninkai, Dubingiai, Giedraičiai, Joniškis), 791 kaimas, 10 viensėdžių. Gyventojų tankis Molėtų rajono savivaldybėje (įskaitant Molėtų miestą), 2014 m. buvo 16,1 gyv./km 2 tai 29 gyv./km 2 mažiau nei šalyje. VVG teritorijoje tankumas dar mažesnis m. pradžioje Molėtų rajono savivaldybėje gyveno 18,4 tūkst. nuolatinių gyventojų (Molėtų mieste 5,8 tūkst.)

19 TURIZMAS. Molėtų rajono VVG teritorijos tapatumą labiausiai lemia Dievo dovana ežerais, vaizdingais kraštovaizdžiais ir kitais gausiais gamtos turtais pasižymintis Molėtų kraštas. Krašto tapatybę formuoja vis labiau atskleidžiamas krašto kultūros ir istorijos paveldas. Pastaruoju laikotarpiu krašto žinomumą didina vykusiai pasirinkta ir sumaniai įgyvendinama regiono rinkodara, kuri remiasi koncepcija Čia viskas tikra. VVG teritorijoje yra 279 ežerai, gausu vaizdingų kraštovaizdžių ir miškingų vietovių, kurios svarbios net nacionaliniu mastu ir patenka į saugomų teritorijų sąrašą. Molėtų rajono VVG teritorija nėra periferija, nes ji arti ekonomikos ir kultūros centrų. Molėtų rajono VVG teritorija driekiasi 30 km į pietus nuo Utenos ir km į šiaurę nuo Vilniaus, todėl yra ganėtinai patogi vieta poilsiauti, čia daug kas nori gyventi ir/arba investuoti. Molėtų kraštas palankus poilsiui, turizmui. Čia gausu ne tik saugomų teritorijų bet ir istorijos, kultūros objektų, tokių kaip Luokesos polinė gyvenvietė, vienintelis Europoje etnokosmologijos muziejus, Giedraičių ir Dubingių istorinės gyvenvietės, žvejybos muziejus ir pan., daugėja įrengtų dviračių takų, turistinių maršrutų. Molėtų rajonas aktyvaus laisvalaikio traukos centras ir žvaigždžių pažinimo lyderis. Šiandien kraštas geriausiai atpažįstamas dėl Lietuvos etnokosmologijos muziejaus ir Molėtų astronomijos observatorijos. Molėtų rajonas, turėdamas unikalų objektą Lietuvoje ir Europoje Lietuvos etnokosmologijos muziejų, orientuojasi įsitvirtinti kaip žvaigždžių pažinimo lyderis (taip siekiama parodyti rajono išskirtinumą). Stowarzyszenie LGD Molėtų r. Keisdamiesi keičiame ( Zmieniając się zmieniamy ) zostało założone 7 września 2004 roku. Obecnie składa się 21 członka prawnego i fizycznego. LGD ma przewodniczącego i zarząd. Zarząd składający się z jedenastu członków zostaje wybrany na walnym zgromadzeniu na kadencję 3 lat. Jego skład wygląda następująco: 45,45 proc. przedstawiciele społeczności obywatelskiej, 27,27 proc. przedstawiciele biznesu, 27,27 proc. przedstawiciele lokalnej władz. Zarząd ma prezesa zarządu, który jednocześnie jest przewodniczącym VVG. Jedna osoba może zostać wybrana do zarządu na nie więcej niż dwie kadencje. Cele LGD do 2023 r.: 1. Stworzyć dynamiczny sektor biznesu społecznego na podstawie partnerstwa społecznego (założyć nie mniej niż dwa centrum usług i pomieszczenia wszystkich organizacji wspólnotowych dostosować/ wykorzystać na rozwój biznesu społecznego) oraz umożliwić mieszkańcom wsi lepsze dbania o jakość swego życia. 2. Konsekwentnie zwiększać rolę młodych ludzi w organizacji wspólnoty i świadczeniu usług zmniejszających podział społeczny. 3. Wciągnąć mieszkańców wsi oraz organizacje reprezentujące ich interesy w tworzenie produktów regionalnych oraz lepsze wykorzystanie dziedzictwa kultury regionalnej i historii dla rozwoju lokalnego. W rejonie malackim działa 15 spółek rolniczych, 343 spółki akcyjne typu zamkniętego, 80 małych wspólnot, 202 spółki indywidualne, 635 przedsiębiorców prowadzi działalność indywidulaną, w oparciu o zaświadczenie o prowadzeniu działalności pracują 753 osoby. Rozwija się handel, budowa, przetwórstwo drewna, rolnictwo i agroturystyka. Największa działająca spółka UAB HODA. W rejonie malackim najbardziej rozwinięty jest przemysł tworzyw sztucznych: wytwarzane są różne towary plastikowe od artykułów gospodarstwa domowego do skomplikowanych elementów technicznych. W rejonie przedsiębiorstwa przetwarzają drewno, produkują prefabrykowane drewniane budowle, palety, budowlane artykuły stolarskie, różne meble. Szyją odzież damską i męską. Jedna z najbardziej wyrazistych stref ekonomicznych i gospodarczych turystyka. W 2016 r. w rejonie malackim usługi zakwaterowania świadczyły 31 placówka. Zatrzymały się w nich prawie 31 tysiąc turystów. Większą część zakwaterowanych (92,7 proc.) stanowili mieszkańcy kraju. W rejonie malackim działało 35 gospodarstw agroturystycznych, które odwiedziło 8,8 tys. turystów. Średnio jeden turysta w gospodarstwie agroturystycznym spędził 2,28 nocy (średnia krajowa 1,91). Według danych z 1 stycznia 2017 r. w rejonie malackim działały 407 podmioty gospodarcze. Terytorium LGD obejmuje terytorium rejonu malackiego za wyjątkiem centrum samorządu Molet. Terytorium LGD rejonu malackiego od stolicy swego kraju Wilna jest oddalone o około 40 kilometrów w 19 19

20 kierunku Wschodniej Auksztoty, należy do okręgu uciańskiego. Terytorium LGD rejonu malackiego zajmuje powierzchnię 1363,01 km 2. Reprezentowane przez LGD terytorium obejmuje 11 starostw: Alantos, Balninkų, Čiulėnų, Dubingių, Giedraičių, Joniškio, Mindūnų, Suginčių, Videniškių. Ogółem do terytorium VVG należy 5 miasteczek (Alanta, Balninkai, Dubingiai, Giedraičiai, Joniškis), 791 wieś, 10 chutorów. Gęstość zamieszkania w rejonie malackim (włącznie z Malatami) w 2014 r. wynosiła 16,1 mieszk./km 2 to o 29 mieszk./km 2 mniej niż w kraju. Na terytorium LGD gęstość jest jeszcze mniejsza. Na początku 2017 r. w rejonie malackim mieszkało 18,4 tys. stałych mieszkańców (w Malatach 5,8 tys.). Na tożsamość terytorium LGD rejonu malackiego największy wpływ ma dar boski malacki kraj wyróżniający się jeziorami, malowniczymi krajobrazami i innymi bogactwami natury. Tożsamość tej krainy kształtuje coraz bardziej odkrywane dziedzictwo jej kultury i historii. Ostatnio popularność regionu zwiększa wybrany i dobrze realizowany marketing opierający się na koncepcji Tu wszystko jest prawdziwe. Na terytorium LGD jest 279 jezior, mnóstwo pięknych krajobrazów i leśnych miejscowości, które są ważne nawet w skali narodowej i są na liście terytoriów chronionych. Terytorium LGD to nie peryferie, gdyż jest nieopodal centrum gospodarczych i kulturalnych. Terytorium LGD rozpościera się 30 km w kierunku południowych od Uciany i km na północ od Wilna, dlatego jest to dosyć wygodne miejsce na odpoczynek, dużo kto chce tu mieszkać i/lub inwestować. Malacki kraj jest sprzyjający dla odpoczynku, turystyki. Jest tu mnóstwo nie tylko chronionych terytoriów, obiektów kultury, takich jak osada palowa Luokesos, jedyne w Europie muzeum etnokosmologii, historyczne miejscowości Giedraičiai i Dubingiai, muzeum rybołówstwa itp., ale rośnie też liczba ścieżek rowerowych, tras turystycznych. Rejon malacki to centrum przyciągania miłośników aktywnego odpoczynku oraz lider w poznawaniu gwiazd. W dniu dzisiejszym ten region jest najlepiej rozpoznawany dzięki Litewskiemu Muzeum Etnokosmologii oraz Malackiemu Obserwatorium Astronomicznemu. Rejon malacki, posiadając unikalny na Litwie i w Europie obiekt Litewskie Muzeum Etnokosmologii dąży do uzyskania pozycji lidera w poznawaniu gwiazd (w ten sposób dąży do okazania swej wyjątkowości). The Association of Molėtai District LAG We change by changing was established on September 7, Currently, it has 21 legal and natural members. The LAG has a chairman and a board. The board comprising eleven persons is elected by the general meeting for a term of three years. Its composition is as follows: % of representatives of civil society, % of the business and % of local government representatives. The board is headed by the chairman of the board, who is also chairman of the VVG. One person is elected to the board for not more than two terms of office. The Molėtų LAG board also performs the functions of the committee for selection of projects. Molėtai LAG is a member of the Lithuanian Local Action Groups Network and the Lithuanian Rural Network. Aspirations of the LAG by 2023: 1. To create a viable social business sector on the grounds of social partnership (to create at least two service centres and adapt/use the premises of all community organizations for the development of social business) and to enable rural residents to take care of their quality of life as much as possible. 2. To increase steadily the role of young people in organizing the local community and providing services by minimizing social exclusion. 3. To include rural inhabitants and organizations representing their interests in the creation of regional products and to use the historical and cultural heritage of the region in the development of the land. Molėtai district has 15 agricultural companies, 343 private limited liability companies, 80 small partnerships, 202 individual enterprises, 635 entrepreneurs engaged in individual activities, 753 people operate based on business certificates. Trade, construction, wood processing, agriculture and rural tourism are developing. The largest operating company is UAB HODA. Molėtai district municipality has the most developed plastic industry: it manufactures plastic products starting from various household appliance means to complex technical details. In the district, the enterprises process wood, produce prefabricated wooden structures, pallets, constructional joinery and carpentry works, various furniture. Clothing for women and men is being sewn as well. One of the most prominent economical and economic fields is tourism. 31 establishments provided accommodation services in Molėtai district municipality in They accommodated almost 31 thousand tourists. The majority of the guests (92.7 percent) were residents of the country. In Molėtai district municipality, there were 35 rural tourism homesteads visited by 8.8 thousand tourists. On average, one tourist spent 2.28 nights (national average 1.91) in rural tourism homesteads. According to the data of 1 January 2017, 407 business entities operated in Molėtai district municipality. The territory of the Molėtai district LAG covers the territory of the Molėtai district municipality, except for the municipality centre Molėtai town. The territory of the Molėtai district LAG located about 40 kilometres from the capital of Lithuania toward the east Aukštaitija belongs to the Utena County. The territory of the Molėtai district LAG covers an area of km 2. The territory represented by the LAG comprises 11 parishes: Alanta, Balninkai, Čiulėnai, Dubingiai, Giedraičiai, Joniškis, Mindūnai, Suginčiai, Videniškės. In total, the LAG territory includes five towns (Alanta, Balninkai, Dubingiai, Giedraičiai,

21 Joniškis), 791 villages, 10 steadings. Population density in the Molėtai district municipality (including the city of Molėtai), in 2014 was 16.1 inhabitants per square kilometre, it is by 29 inhabitants per square kilometre less than in the country. The density of LAG territory is even lower. At the beginning of 2017, 18.4 thousand permanent residents lived in Molėtai district municipality (in Molėtai town 5.8 thousand). The identity of the territory of the Molėtai district LAG is mainly determined by the gift of God : the Molėtai region is characterized by lakes, picturesque landscapes and other rich natural resources. The identity of the land is shaped by the increasingly revealing cultural and historical heritage of the region. In the recent period, the notoriety of the region is enhanced by the choice and smart implementation of the region marketing, which is based on the concept Here everything is real. There are 279 lakes in the LAG area, abundant scenic landscapes and wooded areas, which are important even nationally and are included in the list of protected areas. The territory of the Molėtai district LAG is not a periphery because it is close to economic and cultural centres. The territory of Molėtai district LAG extends 30 km to the south of Utena and 40 to 60 km to the north of Vilnius, therefore it is quite a convenient place to rest, many people want to live and/or invest here. The Moletai region is favourable for recreation and tourism. The region is rich not only in protected areas but also historical and cultural objects, such as Luokeas polar settlement, the only museum of Ethnocosmology in Europe, Giedraičiai and Dubingiai historical settlements, fishing museums, etc., the number of bicycle trails and tourist routes is increasing as well. Molėtai district is an active leisure attraction centre and a leader in cognition of stars. Today, the land is best recognized because of the Lithuanian Museum of Ethnocosmology and the Molėtai Astronomical Observatory. Molėtai district, having a unique object in Lithuania and Europe the Lithuanian Museum of Ethnocosmology, is aiming to become a leader in the cognition of stars (aims to show the singularity of the region). Nr. Pavadinimas / Nazwa 1. Visuomeninė organizacija Dapkūniškių bendruomenės centras www. e. paštas / www. i .; Telefonas / Telefon marijaazub@gmail.com Veiklos sritis / Zakres dzialalnosci Rankų darbo pieno produktai gaminami pagal užsakymus: įvairūs sūriai, sviestas, varškė. Ręcznie robione produkty mleczne są wytwarzane na zamówienie: różne sery, masło, twaróg. 2. Žemės ūkio kooperatyvas ŪKPAS info@hemp-ludus.lt Maisto produktų iš pluoštinių kanapių gamyba. Kanapių sėklų aliejus, kanapių sėklų produktai, kanapių žiedų arbatos. Kooperatyvas jungia 10 Molėtų, Vilniaus ir Širvintų rajonų ūkininkų, kurie augina pluoštines kanapes. Koo peratyvas iš narių išaugintos produkcijos gamina aliejų ir jį fasuoja, gamina kitus kanapių sėklų produktus, juos fasuoja, fasuoja kanapių žiedų arbatas. Užsiima didmenine ir mažmenine produkcijos realizacija. Ieškome partnerių produkcijos realizacijai, taip pat domina ir žaliava perdirbimui (kanapių sėklų augintojai). Produkcja artykułów spożywczych z konopi włóknistych. Olej z nasion konopi, produkty z nasion konopi, herbata z konopi włóknistych Spółdzielnia skupia 10 rolników z okolic Molėtai, Wilno i Širvintų, którzy uprawiają konopie indyjskie. Spółdzielnia produkuje olej z produkcji członków i pakuje go, produkuje inne produkty z nasion konopi, pakuje je, przygotowuje marihuanę do herbaty. Zajmuje się sprzedażą hurtową i detaliczną produktów. Szukamy sprzedaży produktów naszych partnerów, a także surowców do przetwarzania (plantatorzy nasion konopi) 21 21

22 3. Mazoji bendrija Basapėdė Turistiniai maršrutai (Utenos regione), edukacinės programos, aktyvus poilsis, apgyvendinimas. Ieškome klientų, investuotojų, bendraminčių. Szlaki turystyczne (region Utena), programy edukacyjne, aktywny wypoczynek, zakwaterowanie. Szukamy klientów, inwestorów, podobnie myślących ludzi. 4. Viešoji įstaiga Bendrystės centras 5. Viešoji įstaiga Universalus daugiafunkcis centras Kaimynystės namai gmail.com lt gmail.com Socialinis verslas, maisto aptarnavimo sritis. Socialinės paslaugos: dušo paslauga, skalbimo paslauga, informavimo paslauga. Poilsio-turizmo paslauga žmonėms su negalia. Taip pat gali atvykti turistai, žvejai ir kt. Tiek pailsėti, tiek pasigrožėti gamta. Ieško kontaktų su dirbančiais socialiniame versle ir turizmo srityje. Biznes społeczny, obszar usług gastronomicznych. Usługi społeczne: prysznic, pralnia, serwis informacyjny. Usługa turystyki relaksacyjnej dla osób niepełnosprawnych. Mogą również być turyści, rybacy itp. Poszukuje kontaktów z osobami pracującymi w biznesie społecznym i turystyce. Ikimokyklinio, priešmokyklinio amžiaus vaikų ugdymas; meninė, pramoginė ir poilsio organizavimo veikla. Stiklo muziejaus ir paveikslų galerijos veikla. Sportinis ir rekreacinis švietimas. Muziejaus veikla Kūrybinė, meninė ir pramogų organizavimo veikla. Pramogų ir poilsio organizavimo veikla. Posėdžių ir verslo renginių organizavimas. Edukacja przedszkolna; działalność artystyczna, rozrywkowa i rekreacyjna. Muzeum szkła i galeria malarstwa. Edukacja sportowa i rekreacyjna. Działalność muzeum Działania twórcze, artystyczne i rozrywkowe Rozrywki i rekreacja. Organizacja spotkań i wydarzeń biznesowych. 6. Jūratė Kerulienė com/jurate.keruliene.5 juratukaass@gmail.com Originalūs rankų darbo iš vilnos velti viršutiniai rūbai pagal individualius užsakymus. Prekyba mugėse. Oryginalna ręcznie robiona wełniana odzież wierzchnia według indywidualnych zamówień. Targi

23 23 23

24 Utenos regiono vietos veiklos grupė Utenos regiono vietos veiklos grupė yra pelno nesiekianti organizacija, veikianti kaip juridinis asmuo kaimo vietovėje socialinėje, švietimo, mokslo, kultūros sporto ir kitose panašiose srityse ir viešai teikianti šių sričių paslaugas kaimo visuomenės nariams. Visa organizacijos veikla yra skirta pagrindiniams tikslams įgyvendinti. Utenos regiono vietos veiklos grupė registruota Juridinių asmenų registre 2009 m. sausio 20 d. Teisinė forma asociacija. Utenos regiono vietos veiklos grupės valdybą sudaro 15 narių. Utenos regiono vietos veiklos grupėje yra daugiau nei 40 narių. VVG misija: Utenos regiono VVG šiuolaikiška organizacija, teikianti kokybiškas konsultavimo paslaugas, aktyvinanti bendruomenes bei skatinanti verslumą Utenos krašte. VVG vertybės: Utenos regiono VVG vykdydama veiklą vadovaujasi šiomis vertybėmis: partneryste, pilietiškumu, orientacija į bendruomenę, prieinamumu, sąžiningumu, naujoviškumu, atsakingumu, globėjiškumu, viešumu. VVG teritorijos vizija iki 2023 m. Utenos regionas 2023 m. patraukli ir saugi gyventi ir dirbti vietovė, kurioje puoselėjami gamtos ir kultūros ištekliai. Kaimo gyventojai verslūs, sugebantys išreikšti save, bendraujantys ir bendradarbiaujantys piliečiai, turintys galimybes naudotis naujausiomis technologijomis, puoselėjantys tautines ir bendruomenines vertybes, besiorientuojantys į ateitį. Utena žalias pramonės miestas. Čia susitelkusios beveik visos pajėgiausios ir svarbiausios Utenos apskrities pramonės įmonės: UAB Švyturys-Utenos alus, AB Utenos trikotažas, AB Rokiškio sūris, filialas Utenos pienas, UAB Utenos mėsa, AB Umega group, UAB Umaras, UAB Vytrolma, UAB Nosted mechanika, Lietuvos ir Danijos UAB Engel Dali, AB Utenos krosnys ir kitos. Utenos rajone veikia daugiau nei 40 kaimo turizmo sodybų, kuriose vienu metu gali ilsėtis apie žmonių. Vidutinė kaimo turizmo sodyba gali priimti žmonių. Iš viso daugiau kaip pusė kaimo turizmo sodybų deklaruoja teikiančios žvejybos organizavimo paslaugas. Utenos regionas priskiriamas prie prioritetinių Lietuvos turizmo plėtros regionų, nes regione yra gausu turistinių išteklių ir yra galimybės plėtoti darnųjį ir kultūrinį turizmą išsaugant natūralią gamtinę ir kultūrinę aplinką

25 Utenos kraštas turtingas vandenų. Utenos apskrityje yra daugiau nei ežerų. O Utenos rajone tyvuliuoja 186 ežerai. Patys žinomiausi: Tauragnas giliausias ežeras Lietuvoje (gylis 60,5 m) ir unikalus, sekliais smėlėtais atabradais, bet ir savo gelme, vandens skaidrumu besipuikuojantis Alaušas vienas iš 10 didžiausių Lietuvos ežerų (plotas net 1071,8 ha). Rekreacinės veiklos formos prie ežerų yra labai įvairios nuo paprasto laiko praleidimo, mėgėjiškos žūklės iki palyginti brangaus buriavimo ir plaukiojimo motorinėmis valtimis. Turizmas tai veikla, kuri apima įvairių suinteresuotųjų šalių veiksmus įvairiais lygmenimis, nes jie tiesiogiai ir netiesiogiai turi įtakos turizmo plėtrai. Siekiant paskatinti darnią turizmo plėtrą, būtinas dialogas ir partnerystė tarp turizmo sektoriaus dalyvių. Valdžios institucijos, verslas ir ne pelno sektorius planuodami bet kokią savo veiklą, turi įvertinti jos galimą poveikį aplinkai, žmogui, visuomenei ir kultūrai. Verslumui ir turizmo veiklai plėtoti Utenos regione idealus įrankis yra asociacija, kuri apjungia visų sektorių verslo, ne pelno ir valdžios atstovus, ir veikia pagrindu iš apačios į viršų. Tai asociacija Utenos regiono vietos veiklos grupė. Utena viena seniausių Lietuvos vietovių. Šiuo metu tai apskrities centras, kuriame gyvena daugiau nei gyventojų. Utena žalias pramonės miestas. Čia susitelkusios beveik visos pajėgiausios ir svarbiausios Utenos apskrities pramonės įmonės. Utena seniausias ir didžiausias Utenos apskrities miestas, įkurtas 1261 m. Utenos atsiradimas siejamas su Narkūnų piliakalniais, Karaliaus Mindaugo laiške Kryžiuočių ordinui paminėtais 1261 m. Legendos byloja, jog čia kunigaikštis Utenis pastatė medinę pilį, todėl gyventojai jo vardu pavadino ne tik miestą, bet ir aikštę, stadioną, laikraštį, futbolo komandą. Šiandien Utena tituluojama Rytų Aukštaitijos sostine, turinčia aukso spalva herbe spindinčią pasagą laimės simbolį. Šalyje ir už jos ribų Uteną garsina graži gamta, geros sąlygos turizmui vystyti, turtingas kultūrinis paveldas, senos liaudies menų ir amatų tradicijos, AB Utenos trikotažas, UAB Švyturys-Utenos alus ir kitų įmonių produkcija. Utena susigiminiavusi su Preili (Latvija), Chelm (Lenkija), Trebon (Čekija), Litkoping (Švedija) ir Pontinia (Italija) miestais bei dalyvauja Euroregiono Ežerų kraštas, apimančio Lietuvos, Latvijos ir Baltarusijos pasienio rajonus, veikloje. Utenos apskritis apima didžiąją dalį etnografinio Rytų Aukštaitijos regiono. Tai labai reikšmingas ir gausiausiai lankomas Lietuvos turistinis regionas, pasižymintis vaizdingais kraštovaizdžiais, kultūros ir istorijos paminklų gausa ir patogia turizmui geografine padėtimi: ribojamasi su Latvija, Baltarusija, šalia Vilnius

26 Lokalna Grupa Działalnia Regionu Uciańskiego jest organizacją non-profit działającą jako podmiot prawny w miejscowości wiejskiej w dziedzinie społecznej, oświaty, nauki, kultury, sportu i innych podobnych dziedzinach, publicznie świadczy usługi w tych dziedzinach członkom społeczności wiejskiej. Cała działalność organizacji jest skierowana na realizację podstawowych celów. Umowa założycielska została podpisana 22 grudnia 2008 r. na zjeździe założycielskim Lokalnej Grupy Działalnia Regionu Uciańskiego. Grupa Działalności Lokalnej Regionu Uciańskiego została zarejestrowana w Rejestrze Podmiotów Prawnych 20 stycznia 2009 r. Forma prawna stowarzyszenie. Zarząd Grupy Działalności Lokalnej Regionu Uciańskiego składa się z 15 członków. Grupa Działalności Lokalnej Regionu Uciańskiego składa się z 40 członków. Misja LGD: LGD regionu uciańskiego współczesna organizacja świadcząca jakościowe usługi konsultacyjne, aktywująca społeczność oraz promująca przedsiębiorczość w regionie uciańskim. LGD regionu uciańskiego wykonując swą działalność kieruje się następującymi wartościami: partnerstwo, postawa obywatelska, ukierunkowanie się na społeczność, dostępność, sumienne wykonywanie podjętych i zleconych prac, innowacyjność, odpowiedzialność, pozytywność, opiekuńczość, jawność. Wizja terytorium LGD do 2023 r. Region uciański w 2023 m. to atrakcyjna i bezpieczna miejscowość do życia i pracy, gzie dba się o zasoby przyrody i kultury. Mieszkańcy wsi są przedsiębiorczy, umiejący wyrazić swą osobowość, kontaktujący się i współpracujący obywatele mający możliwość korzystania z najnowszych technologii, dbający o wartości narodowe i społeczne, ukierunkowani na przyszłość. Uciana zielone miasto przemysłu są tu zgromadzone prawie wszystkie najważniejsze i najefektywniejsze spółki przemysłowe powiatu uciańskiego: UAB Švyturys-Utenos alus, AB Utenos trikotažas, AB Rokiškio sūris filia Utenos pienas, UAB Utenos mėsa, AB Umega group, UAB Umaras, UAB Vytrolma, UAB Nosted mechanika, litewsko-duńska UAB Engel Dali, AB Utenos krosnys. W rejonie uciańskim jest ponad 40 gospodarstw agroturystycznych, w których jednocześnie może odpoczywać około osób. Ponad połowa gospodarstw turystycznych deklaruje, że świadczą usługi organizacji połowu ryb. Region uciański należy do priorytetowych regionów rozwoju turystyki na Litwie, gdyż w regionie jest mnóstwo zasobów turystycznych oraz możliwość rozwoju harmonijnej i kulturalnej turystyki zachowując naturalne środowisko przyrodnicze i kulturowe. Region uciański jest bogaty w wodę. W powiecie uciańskim jest ponad 1000 jezior. A w rejonie uciańskim 186 jezior. Najbardziej znane: Tauragnas najgłębsze jezioro na Litwie (głębokość 60,5 m) i unikalne, chełpiące się swymi płytkimi piaskowymi mieliznami, głębią i przejrzystością swych wód jezioro Alaušas jedno z 10 największych litewskich jezior (powierzchnia nawet 1071,8 ha). Formy działalności rekreacyjnej nad jeziorami są bardzo różne od zwykłego spędzania czasu, amatorskiego połowu ryb do porównywalnie drogiej żeglugi i pływania motorówkami. Turystyka to działalność obejmująca działania różnych zainteresowanych stron na różnych poziomach, gdyż maja one bezpośredni i pośredni wpływ na rozwój turystyki. W celu pobudzenia spójnego rozwoju turystyki niezbędny jest dialog między uczestnikami sektora turystyki. Instytucje władzy, biznes i sektor non-profit, planując swą działalność, powinni ocenić jej możliwy wpływ na środowisko, człowieka, społeczeństwo i kulturę. Idealnym narzędziem do rozwoju przedsiębiorczości i turystyki w regionie 26 26

27 uciańskim jest stowarzyszenia, które łączy przedstawicieli wszystkich sektorów: biznesu, non-profit i władzy i działa na podstawie z dołu do góry. To stowarzyszenie Lokalna Grupa Działalnia Regionu Uciańskiego. Uciana jedno z najstarszych miejscowości na Litwie. Obecnie jest centrum powiatu, gdzie mieszka mieszkańców. Uciana zielone miasto przemysłu są tu zgromadzone prawie wszystkie najważniejsze i najefektywniejsze spółki przemysłowe powiatu uciańskiego. Uciana najstarsze i największe miasto powiatu uciańskiego założone w 1261 roku. Pojawienie się Uciany jest wiązane z górą zamkową w Narkūnai, o której król Mendog wspomniał w swym liście do Zakonu Krzyżackiego w 1261 roku. Jak mówi legenda, książę Utenis zbudował tu drewniany zamek, dlatego mieszkańcy jego imieniem nazwali nie tylko miasto, ale też plac, stadion, gazetę i drużynę piłki nożnej. Obecnie Uciana jest zwana stolicą Wschodniej Auksztoty ze swoim błyszczącym złotym godłem podkową symbolem szczęścia. Ucianę w kraju i za granicą rozsławia jej piękna przyroda, dobre warunki rozwoju turystyki, bogate dziedzictwo kultury, stare tradycje rzemiosła i sztuki, produkcja AB Utenos trikotažas, UAB Švyturys Utenos alus innych spółek. Uciana współpracuje w miastami partnerskimi Preili (Łotwa), Chełm (Poska), Trebon (Czechy), Litkoping (Szwecja) i Pontinia (Włochy) oraz bierze udział w działalności euroregionu Ežerų kraštas ( Kraina jezior ), obejmującego rejony przygraniczne Łotwy i Białorusi. Powiat uciański zajmuje większą część regionu etnograficznego Wschodniej Auksztoty. Jest to region o wielkim znaczeniu dla Litwy i najchętniej odwiedzany przez turystów, odznaczający się pięknymi krajobrazami, dużą ilością pomników kulturowych i historycznych oraz wygodnym położeniem geograficznych dla turystyki: graniczy z Łotwą, Białorusią, niedaleko jest Wilno. The Local Action Group of the Utena region is a non-profit organization, acting as a legal entity in rural areas in social, educational, scientific, cultural and other similar fields, and publicly providing services to the members of the rural community in these fields. The whole organization is dedicated to the implementation of main objectives. The Local Action Group of the Utena region was registered with the Register of Legal Persons on 20 January Legal form association. The Local Action Group of Utena region consists of 15 members. The Local Action Group of Utena region has over 40 members. LAG mission Utena region LAG is a modern organization providing high-quality consulting services, activating communities and promoting entrepreneurship in the Utena Region LAG values In its activities, the Utena region LAG is guided by the following values: Partnership. Public spirit. Community orientation. Accessibility. Honesty. Innovation. Responsibility. Positivity. The condescension. Publicity. The vision of LAG territory by 2023 In 2023, Utena region is an attractive and safe place to live and work, where natural and cultural resources are fostered. Rural people are entrepreneurial citizens, able to express themselves, communicating and cooperating who have access to the latest technology, fostering national and community values and are oriented towards the future. Utena is a green industrial city, where almost all the most capable and important industrial enterprises of the Utena county are concentrated: UAB Švyturys-Utenos Alus, AB Utenos trikotažas, Utenos pienas, the branch of AB Rokiškio sūris, UAB Utenos mėsa, AB Umega group, UAB Umaras, UAB Vytrolma, UAB Nosted mechanika, UAB Engel Dali, a Lithuanian and Danish company, AB Utenos krosnys. There are over 40 rural tourism homesteads in Utena region, where about people can rest at the same time. The average homestead can accommodate 18 to 20 people. In total, more than half of rural tourism The Utena region is attributed to a priority region in respect of a tourism development in Lithuania, as the region has abundant tourist resources and opportunities to develop sustainable and cultural tourism while preserving the natural native and cultural environment. The Utena region is rich in waters. Utena County has over 1,000 lakes, and in the Utena district, there are 186 lakes. The most famous ones are Tauragnas, which is the deepest lake in Lithuania (depth of 60.5 m) and unique, with shallow sandy slopes, as well as Alaušas, one of the 10 largest lakes in Lithuania (the area is even ha) that flaunts the clearness of the water. The forms of recreational activities by the lakes are very diverse, ranging from usual leisure time, amateur fishing to relatively expensive yachting and motorboat sailing. Tourism is an activity that involves the actions of various interested parties at various levels, as they, directly and indirectly, influence the development of tourism. Dialogue and partnership among the players in the tourism sector are essential to foster sustainable tourism development. When planning any activity, the public institutions, business, and the non-profit sector must assess their potential impact on the environment, human being, society, and culture. An ideal tool for the development of entrepreneurship and tourism activities in the Utena region is an association that brings together all sec-

28 tors: business, non-profit and government representatives, and acts on the grounds of from the bottom up. This association is the Local Action Group of the Utena Region. Utena is one of the oldest places in Lithuania. Currently, it is a centre of the county with over 30,000 inhabitants. Utena is a green industrial city where almost all the most powerful and most important industrial enterprises of the Utena County are concentrated. Utena is the oldest and largest city of Utena County founded in The emergence of Utena is related to the Narkūnai mound, mentioned in the letter of King Mindaugas to the Order of the Teutonic Knights in Legends say that here the Duke Utenis built a wooden castle; therefore, residents named not only the city but also the square, the stadium, the newspaper, the football team in his name. Today, Utena is titled as the capital of East Aukštaitija, which has a golden shining coat of arms a horseshoe, meaning a symbol of happiness. In the country and beyond, Utena is famous for its beautiful nature, good conditions for tourism development, 28 28

29 rich cultural heritage, old folk arts and crafts traditions, AB Utenos trikotažas, UAB Švyturys-Utenos alus and other enterprises. Utena is related to Preili (Latvia), Chelm (Poland), Trebon (Czech Republic), Litkoping (Sweden) and Pontinia (Italy) cities and is participating in the activities of Euroregions Lakeside Region, which includes the border regions of Lithuania, Latvia, and Belarus. Utena County covers most of the ethnographic region of East Aukštaitija. This is a very significant and most visited tourist region in Lithuania distinguished by its picturesque countryside, an abundance of cultural and historical monuments, and a convenient geographical location for tourism: borders with Latvia, Belarus, and is situated near Vilnius

30 Nr. Pavadinimas / Nazwa www ir el. Paštas / www i ; Telefonas / Telefon Veiklos sritis / Zakres dzialalnosci 1. Sigito Sinicos ūkis Sinica.sigitas@gmail.com Uogų (šilauogių, aviečių, serbentų, gervuogių) auginimas. Pomidorų, slyvų sulčių ir uogų nektarų gamyba. Ieško kontaktų su šilauogių, aviečių augintojais, sodinukų pardavėjais. Domina tiekimo galimybės. Uprawa jagód (jeżyny, maliny, porzeczki, jeżyny). Produkcja pomidorów, soków śliwkowych i nektarów jagodowych. Poszukuje kontaktów z jeżynami, hodowcami malin, sprzedawcami sadzonek. Poszukuję opcji dostawy 2. Vytautas Šemelis vytautas.semelis@gmail.com Skulptorius-tautodailininkas. Dalyvauja skulptorių pleneruose šalyje ir užsienyje. Tautinio paveldo sertifikatai: pynimas, mediniai žaislai, klumpės. Ieško kvietimų dalyvauti skulptorių pleneruose šalyje ir užsienyje. Ieško galimybių organizuoti edukacinius užsiėmimus: pynimas, mediniai žaislai, klumpės. Rzeźbiarz-artysta ludowy Uczestniczy w plenerach rzeźbiarzy w kraju i za granicą. Krajowe certyfikaty: plecionki, drewniane zabawki, drewniaki. Poszukuję zaproszeń do udziału w plenarnych rzeźbach w kraju i za granicą. Poszukiwanie możliwości prowadzenia działań edukacyjnych: tkactwo, zabawki drewniane. 3. Mečislovo Bučelio ūkis m.buceliss@gmail.com Augalininkystės ūkis. Įvairių grūdinių kultūrų grūdai. Ziarna różnych roślin zbożowych. 4. VšĮ Utenos verslo informacijos centras info@utenosvic.lt Verslo situacija Utenos teritorijoje, verslo informacijos paslaugos, konsultavimas, projektinė veikla, investicijų pritraukimas, darbo vietų paieška ir pasiūla, darbas su kūrybinių industrijų atstovais. Verslo informacijos paslaugos, konsultavimas, projektinė veikla, investicijų pritraukimas. Sytuacja biznesowa w Utena, usługi informacyjne dla firm, doradztwo, działalność projektowa, atrakcyjność inwestycyjna, poszukiwanie pracy i zaopatrzenie, współpraca z przedstawicielami przemysłów kreatywnych. Usługi informacyjne biznesowe, doradztwo, działania projektowe, atrakcyjność inwestycyjna 30 30

31 5. Gvidas Paulius Vaisių perdirbimas. Tradiciniai lietuviški vaisių saldumynai. Gamina ir patys realizuoja tradicinį lietuvišką saldumyną brandintą obuolių sūrį. Produktas turi Lietuvos tautinio paveldo sertifikatą. Ieškome vaisių žaliavos tiekėjų gaminamo produkto platintojų Lenkijos rinkoje. Przetwarzanie owoców. Tradycyjne litewskie słodycze owocowe. Produkują i realizują tradycyjne litewskie słodycze z dojrzałymi serami jabłkowymi. Produkt posiada litewski certyfikat dziedzictwa narodowego. Szukamy dostawców surowców owocowych. Dystrybutorzy wyprodukowanego produktu na rynku polskim. 6. Utenos tautodailininkų klubas Svirnas odetosgalerija@gmail.com Tradiciniai lietuviški karpiniai paveikslai, atvirukai, užuolaidėlės, lino ir medžio raižiniai bei margučiai. Taip pat autorinės knygos apie tradicinius lietuviškus amatus. Ieško lenkiškų tradicinių karpinių ir margučių kūrėjų ir pardavėjų, muziejų ir parduotuvių, užsiimančių būtent tradiciniais menais. Tradycyjne litewskie wycinanki, pocztówki, zasłony, len i drewniane rzeźby i koraliki. Są też książki autorskie na temat tradycyjnych litewskich rzemiosł. Poszukuje polskich tradycyjnych plastyków i projektantów mody oraz sprzedawców, muzeów i sklepów specjalizujących się w sztuce tradycyjnej