AKTUALIZACJA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU LWÓWECKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA

Transkrypt

1 AKTUALIZACJA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU LWÓWECKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA Lwówek Śląski 2010 r.

2 ul. Niemodlińska 79 pok. 22/ Opole tel./fax. 077/ , 77/ kom Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Lwóweckiego na lata z perspektywą na lata opracował zespół firmy ALBEKO z siedzibą w Opolu w składzie: mgr inż. Beata Podgórska mgr inż. Jarosław Górniak mgr inż. Paweł Synowiec mgr inż. Marta Janowska lic. Marta Stelmach lic. Mariusz Orzechowski 2

3 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE Podstawy formalno - merytoryczne wykonania dokumentu Podstawowe cele Zakres opracowania OCENA REALIZACJI ISTNIEJĄCEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI CHARAKTERYSTYKA POWIATU LWÓWECKIEGO Sytuacja demograficzna Sytuacja gospodarcza AKTUALNY STAN GOSPODARKI ODPADAMI Składowanie odpadów Odpady komunalne Rodzaje, źródła powstawania, ilość i jakość wytwarzanych odpadów komunalnych Odpady ulegające biodegradacji Rodzaje i ilości odpadów komunalnych poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania Charakterystyka istniejącego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w powiecie lwóweckim Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi Odpady niebezpieczne Rodzaje, ilości i źródła powstawania odpadów niebezpiecznych Rodzaj i ilość odpadów niebezpiecznych poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania i odzysku Odpady zawierające PCB Baterie i akumulatory Odpady zawierające azbest Pojazdy wycofane z eksploatacji Oleje odpadowe Odpady z urządzeń elektrycznych i elektronicznych Odpady medyczne i weterynaryjne Przeterminowane pestycydy Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi Odpady pozostałe Rodzaje, ilości i źródła powstawania pozostałych odpadów Rodzaj i ilość odpadów innych niż niebezpieczne poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania i odzysku Zużyte opony Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej Osady ściekowe Odpady opakowaniowe Identyfikacja problemów w zakresie gospodarowania pozostałymi odpadami PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI Odpady komunalne Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji Prognozowane zmiany w zakresie rozwiązań organizacyjnych i techniczno - technologicznych Odpady niebezpieczne

4 5.3. Odpady pozostałe CELE W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI I TERMINY ICH OSIĄGNIĘCIA Odpady komunalne Odpady niebezpieczne Pozostałe odpady DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów Działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów Odpady komunalne Plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów Odpady niebezpieczne Pozostałe odpady PROJEKTOWANY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA REALIZACJI ZADAŃ Harmonogram zadań z zakresu gospodarki odpadami Zadania i koszty w zakresie gospodarki odpadami Możliwości finansowania realizacji zamierzonych działań WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO SPOSÓB MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ZAŁĄCZNIK NR SPIS TABEL Tabela nr 1. Wykaz dróg wojewódzkich na terenie Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 2. Pomniki przyrody na terenie Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 3. Liczba ludności w Powiecie Lwóweckim Tabela nr 4. Podział podmiotów gospodarki narodowej Tabela nr 5. Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w powiecie w latach Tabela nr 6. Zestawienie informacji na temat instalacji odzysku lub innego niż składowanie unieszkodliwiania odpadów występujących na terenie gmin... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. Tabela nr 7. Zestawienie informacji na temat instalacji odzysku lub innego niż składowanie unieszkodliwiania odpadów występujących na terenie gmin Tabela nr 8. Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w powiecie lwóweckim Tabela nr 9. Bilans i skład morfologiczny odpadów komunalnych wytworzonych w powiecie lwóweckim w latach Tabela nr 10. Ilości wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji Tabela nr 11. Ilość odpadów komunalnych selektywnie zebranych z terenu gmin powiatu lwóweckiego, przekazanych do odzysk w latach Tabela nr 12. Ilość odpadów komunalnych zebranych z terenu gmin Powiatu Lwóweckiego, przekazanych do unieszkodliwiania w latach Tabela nr 13. Zestawienie uchwał regulaminów utrzymania czystości i porządku w poszczególnych gminach Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 14. Wykaz podmiotów świadczących usługę wywozu odpadów komunalnych na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 15. Określenie wymagań jaki powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego

5 Tabela nr 16. Ilości selektywnie zebranych odpadów wielkogabarytowych z terenu gmin Powiatu Lwóweckiego w latach Tabela nr 17. Wykaz tzw. dzikich wysypisk, znajdujących się na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 18. Szacunkowe ilości poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych Tabela nr 19. Wykaz punktów segregacji oraz punktów zbierania odpadów niebezpiecznych na terenie powiatu lwóweckiego Tabela nr 20. Ilość odpadów niebezpiecznych wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach z podziałem na grupy odpadów Tabela nr 21. Ilość odpadów niebezpiecznych poddanych procesom odzysku w instalacji na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 22. Ilość zebranych zużytych baterii na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 23. Ilość wytworzonych odpadów w postaci baterii na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 24. Zestawienie ilości wyrobów zawierających azbest w poszczególnych gminach Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 25. Ilość odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 26. Zestawienie ilości odpadów olejowych, wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 27. Ilości zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego Tabela nr 28. Wykaz przedsiębiorców: wprowadzających na rynek nowy sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz prowadzących działalność w zakresie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego na terenie powiatu lwóweckiego Tabela nr 29. Ilości odpadów w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 30. Ilości odpadów medycznych i weterynaryjnych wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 31. Ilość odpadów innych niż niebezpieczne wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach z podziałem na grupy odpadów Tabela nr 32. Ilość odpadów innych niż niebezpieczne poddanych procesom odzysku w instalacji na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 33. Ilość odpadów innych niż niebezpieczne poddanych procesom odzysku poza instalacją na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 34. Ilość odpadów innych niż niebezpieczne przekazanych osobom fizycznym do wykorzystania na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 35. Ilość odpadów innych niż niebezpieczne poddanych procesom unieszkodliwiania w instalacji na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 36. Ilość odpadów w postaci zużytych opon, wytworzonych na terenie powiatu lwóweckiego w latach Tabela nr 37. Ilość odpadów budowlanych, pochodzących z terenu gmin powiatu lwóweckiego, przekazanych do unieszkodliwiania w latach Tabela nr 38. Ilość odpadów budowlanych, pochodzących z terenu gmin powiatu lwóweckiego, przekazanych do odzysku w latach Tabela nr 39. Ilości wytworzonych odpadów budowlanych poddanych procesom unieszkodliwiania w instalacji w latach Tabela nr 40. Ilości wytworzonych odpadów budowlanych poddanych procesom odzysku w instalacji w latach Tabela nr 41. Informacje odnośnie oczyszczalni ścieków, znajdujących się na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego Tabela nr 42. Dane odnośnie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego w latach Tabela nr 43. Masa odpadów opakowaniowych zebranych selektywnie na terenie gmin Powiatu Lwóweckiego w latach i przekazanych do odzysku Tabela nr 44. Prognoza wytwarzania strumieni odpadów komunalnych Tabela nr 45. Prognoza wytwarzania odpadów biodegradowalnych Tabela nr 46. Prognoza przyrostu ilości odpadów niebezpiecznych Tabela nr 47. Prognoza przyrostu ilości olejów odpadowych

6 Tabela nr 48. Prognoza przyrostu ilości zużytych baterii i akumulatorów Tabela nr 49. Prognoza przyrostu ilości odpadów niebezpiecznych pochodzących z diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej Tabela nr 50. Prognoza przyrostu ilości odpadów pochodzących z demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji Tabela nr 51. Prognoza przyrostu ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego Tabela nr 52. Prognoza przyrostu ilości zużytych opon Tabela nr 53. Prognoza przyrostu ilości komunalnych osadów ściekowych Tabela nr 54. Szacunkowe dane dotyczące masy odpadów opakowaniowych Tabela nr 55. Poziomy odzysku i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów do 2014 r Tabela nr 56. Roczne poziomy odzysku i recyklingu zużytych opon Tabela nr 57. Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych Tabela nr 58. Istniejące oraz projektowane Zakłady Zagospodarowania Odpadów w kontekście regionów gospodarki odpadami ujęte w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami Tabela nr 59. Harmonogram realizacji zadań w zakresie gospodarki odpadami Tabela nr 60. Zadania i koszty związane z realizacją zadań określonych w PPGO Tabela nr 61. Wskaźniki monitorowania osiągania przyjętych w PPGO celów i zadań SPIS RYSUNKÓW Rysunek nr 1. Położenie Powiatu Lwóweckiego na tle podziału administracyjnego województwa dolnośląskiego z podziałem na poszczególne jego Gminy Rysunek nr 2. Mapa lokalizacyjna instalacji unieszkodliwiania i odzysku odpadów Rysunek nr 3. Aktualny model systemu gospodarowania odpadami komunalnymi Rysunek nr 4. Schemat działania organizacji odzysku zajmujących się gospodarką olejami odpadowymi Rysunek nr 5. System gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym Rysunek nr 6. Schemat blokowy projektowanego systemu gospodarki odpadami WYKAZ SKRÓTÓW APGOWD Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami Województwa Dolnośląskiego GPGO Gminny Plan Gospodarki Odpadami KPGO Krajowy Plan Gospodarki Odpadami KPGO 2010 Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 MPZON mobilny punkt zbierania odpadów niebezpiecznych PZON punkt zbierania odpadów niebezpiecznych WFOŚiGW Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ZZO Zakład Zagospodarowania Odpadów 6

7 1. WPROWADZENIE 1.1. Podstawy formalno - merytoryczne wykonania dokumentu Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach (Dz.U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251 z późn. zm.), wprowadziła obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami, które podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Lwówecki, został przyjęty Uchwałą Nr XXIV/90/04 Rady Powiatu Lwóweckiego z dnia 26 listopada 2004 r. Aktualizację planu gospodarki odpadami dla Powiatu Lwóweckiego opracowano zgodnie z Polityką Ekologiczną Państwa, Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010) oraz Aktualizacją Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Dolnośląskiego (APGOWD) Podstawowe cele Celem głównym Aktualizacji planu gospodarki odpadami dla Powiatu Lwóweckiego wynikającym z KPGO 2010 i APGOWD jest stworzenie systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym realizowane są zasady: zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów; ograniczenia właściwości niebezpiecznych; wykorzystania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów. Zgodnie z Polityką Ekologiczną Państwa cele główne to: zwiększenie udziału odzysku (w szczególności odzysku energii z odpadów), zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska; zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów; bieżąca aktualizacja danych o gospodarce odpadami w powiecie Zakres opracowania Plan Gospodarki Odpadami obejmuje: opis aktualnego stanu gospodarki odpadami, zawierający informacje dotyczące: - rodzaju, ilości i źródeł pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwienia, - posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, - rozmieszczenia istniejących instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, - identyfikacji problemów w zakresie gospodarowania odpadami, prognozowane zmiany w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami, cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągania, system gospodarowania odpadami, zadania, których realizacja zapewni poprawę sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami, rodzaj przedsięwzięć i harmonogram ich realizacji, instrumenty finansowe służące realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami, zawierające następujące elementy: - wskazanie źródeł finansowania planowanych działań, - harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań zmierzających do zapobiegania powstaniu odpadów lub ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska, system monitoringu i sposób oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami. 7

8 Dla potrzeb planu dokonano podziału odpadów na: odpady komunalne, odpady niebezpieczne, pozostałe odpady, w tym osady ściekowe, odpady opakowaniowe, przy czym szczegółowo odniesiono się do tych rodzajów odpadów, dla których zidentyfikowano znaczące problemy. Do przeprowadzenia analizy wykorzystane zostały dane z: Wojewódzkiego Systemu Odpadowego (WSO), APGOWD, KPGO 2010, powiatowego sprawozdania z PGO, gminnych sprawozdań z PGO, informacji zaczerpniętych z urzędów gmin oraz przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką odpadami w powiecie. 2. OCENA REALIZACJI ISTNIEJĄCEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI Zaplanowane zadania w Planie gospodarki odpadami dla Powiatu Lwóweckiego realizowane były zgodnie z założeniami określonymi w Krajowym planie gospodarki odpadami. W Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu Lwóweckiego (PPGO) zostały określone cele krótkookresowe (krótkoterminowe) i długoterminowe oraz zadania dla sektora komunalnego i sektora gospodarczego część z wyznaczonych celów i zadań została zrealizowana. Od początku wdrożenia selektywnej zbiórki odpadów na terenie gmin należących do powiatu prowadzona jest edukacja ekologiczna. Podjęte działania spowodowały stopniowy wzrost ilości odpadów zbieranych od mieszkańców, co świadczy o tym, że coraz mniej odpadów jest przez nich zagospodarowywana w sposób niewłaściwy (np. spalanie w piecach, wyrzucanie na tzw. dzikie wysypiska itp.). We wszystkich gminach powiatu lwóweckiego uchwalono Regulaminy utrzymania czystości i porządku na terenie gminy oraz określono wymagania, jakie powinni spełniać przedsiębiorcy ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W celu realizacji wspólnej gospodarki odpadami komunalnymi, gminy: Lubomierz, Gryfów Śląski Wleń i Stara Kamienica podjęły współpracę i podpisały umowę o przystąpieniu do realizacji wspólnej inwestycji pod nazwą: Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Lubomierzu, zobowiązując się tym samym do wspólnego finansowania inwestycji, korzystania z niej oraz jej rekultywacji po zakończeniu użytkowania. Celem inwestycji jest zmniejszenie negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko przyrodnicze, poprzez wdrożenie systemu segregacji odpadów, odzysku surowców wtórnych, odpadów opakowaniowych, co w konsekwencji miałoby się przyczynić do zmniejszenia ilości składowanych odpadów. Stopień realizacji zadań w gminach Powiatu Lwóweckiego: Gmina Gryfów Śląski: na koniec 2008 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych było objęte 80% mieszkańców, organizacja selektywnej zbiórki: - zużytych baterii, - odpadów wielkogabarytowych, brak wdrożenia selektywnej zbiórki: - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, - odpadów budowlanych pochodzących z sektora komunalnego, - zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych ze względu na miejsko - wiejski charakter gminy (zarówno w mieście jaki na terenach wiejskich dominuje zabudowa jednorodzinna), większość odpadów biodegradowalnych zagospodarowywana jest przez mieszkańców we własnym zakresie np. na przydomowych kompostowniach, 8

9 opracowano Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Gryfów Śląski, brak przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji wyrobów azbestowych na terenie gminy Gryfów Śląski (Gmina posiada informacje odnośnie ilości azbestu, uzyskane od większości sołtysów miejscowości gminy Gryfów Śląski), brak przynależności do Związku Międzygminnego. Gmina Lubomierz: na koniec 2008 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych objęty był następujący procent mieszkańców: 98% w mieście, oraz 77% - na terenach wiejskich, organizacja selektywnej zbiórki: - zużytych baterii, brak wdrożenia selektywnej zbiórki: - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, - odpadów wielkogabarytowych, - odpadów budowlanych pochodzących z sektora komunalnego, - przeterminowanych leków od ludności, - zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych ze względu na miejsko-wiejski charakter gminy (zarówno w mieście jaki na terenach wiejskich dominuje zabudowa jednorodzinna), większość odpadów biodegradowalnych zagospodarowywana jest przez mieszkańców we własnym zakresie np. na przydomowych kompostowniach, brak opracowanego Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lubomierz, brak przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji wyrobów azbestowych na terenie gminy Lubomierz (Gmina posiada informacje odnośnie ilości azbestu, uzyskane od większości sołtysów miejscowości gminy Lubomierz), brak przynależności do Związku Międzygminnego. Gmina Lwówek Śląski: na koniec 2008 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych było objęte 75% mieszkańców, organizacja selektywnej zbiórki: - zużytych baterii, - odpadów wielkogabarytowych, - zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych zbiórkę odpadów roślinnych z gospodarstw domowych z zabudowy niskiej na terenie miasta oraz umożliwiono nieodpłatne złożenie wyselekcjonowanych odpadów do wyznaczonych urządzeń na terenie miasta lub bezpośrednio na plac kompostowy znajdujących się na terenie składowiska w Płóczkach Dolnych. Selektywnie zebrano 164,66 Mg odpadów bipodegradowalnych i przeznaczono do kompostowania. brak wdrożenia selektywnej zbiórki: - zużytych baterii, - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, - odpadów budowlanych pochodzących z sektora komunalnego, - przeterminowanych leków od ludności, brak opracowanego Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lwówek Śląski, brak przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji wyrobów azbestowych na terenie gminy Lwówek Śląski (Gmina posiada informacje odnośnie ilości azbestu, uzyskane od większości sołtysów miejscowości gminy Lwówek Śląski), brak przynależności do Związku Międzygminnego. Gmina Mirsk: na koniec 2008 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych było objęte 84% mieszkańców, organizacja selektywnej zbiórki: 9

10 - zużytych baterii, - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, - odpadów wielkogabarytowych, brak wdrożenia selektywnej zbiórki: - odpadów budowlanych pochodzących z sektora komunalnego, - zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych ze względu na miejsko-wiejski charakter gminy (zarówno w mieście jaki na terenach wiejskich dominuje zabudowa jednorodzinna), większość odpadów biodegradowalnych zagospodarowywana jest przez mieszkańców we własnym zakresie np. na przydomowych kompostowniach, (zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie miasta i gminy Mirsk, na terenie gminy dopuszcza się kompostowanie odpadów roślinnych powstających na terenie nieruchomości we własnym zakresie i na własne potrzeby lub spalanie poza instalacjami i urządzeniami na terenie nieruchomości, jeżeli nie narusza to przepisów odrębnych), - przeterminowanych leków od ludności, opracowano Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Mirsk, brak przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji wyrobów azbestowych na terenie gminy Mirsk (Gmina posiada informacje odnośnie ilości azbestu, uzyskane od sołtysów wszystkich miejscowości gminy Mirsk), brak przynależności do Związku Międzygminnego. Gmina Wleń: na koniec 2008 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych był objęty następujący procent mieszkańców: 95% - w mieście, 80% na terenach wiejskich, organizacja selektywnej zbiórki: - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, - odpadów wielkogabarytowych, brak wdrożenia selektywnej zbiórki: - zużytych baterii, - odpadów budowlanych pochodzących z sektora komunalnego, - przeterminowanych leków od ludności, - zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych ze względu na miejsko-wiejski charakter gminy (zarówno w mieście jaki na terenach wiejskich dominuje zabudowa jednorodzinna), większość odpadów biodegradowalnych zagospodarowywana jest przez mieszkańców we własnym zakresie np. na przydomowych kompostowniach, brak opracowanego Programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Wleń, brak przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji wyrobów azbestowych na terenie gminy Wleń (Gmina posiada informacje odnośnie ilości azbestu, uzyskane od większości sołtysów miejscowości gminy Wleń), brak przynależności do Związku Międzygminnego. 3. CHARAKTERYSTYKA POWIATU LWÓWECKIEGO Informacje ogóle Powiat Lwówecki położony jest w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego, w obrębie Sudetów Zachodnich, obejmując Góry Izerskie i Góry Kaczawskie oraz ich przedgórza. W skład powiatu wchodzi 5 gmin: Lwówek Śląski, Gryfów Śląski, Lubomierz, Wleń, Mirsk. Wszystkie gminy posiadają status gmin miejsko-wiejskich. Powiat zajmuje teren o powierzchni 709 km 2, co stanowi 3,8% powierzchni województwa dolnośląskiego i należy do powiatów średniej wielkości. Pod względem wielkości powiat zajmuje 14 miejsce na 27 powiatów w województwie dolnośląskim. 10

11 Rysunek nr 1. Położenie Powiatu Lwóweckiego na tle podziału administracyjnego województwa dolnośląskiego z podziałem na poszczególne jego Gminy. Źródło: województwo dolnośląskie/powiat lwówecki Ogólnie rzecz biorąc obszar powiatu ma charakter wyżynny, z tym że w części północnej i środkowej przeważa rzeźba nizinna, a południowa ma charakter górzysty. Rzeźba terenu nie stwarza znacznych ograniczeń w zagospodarowaniu terenu. Obszary górskie i pagórkowate posiadają niezbyt korzystne warunki z punktu widzenia rolnictwa ze względu na spadki terenu sprzyjające denudacji gleb. Pomimo tego rejony te posiadają spore walory krajobrazowe i klimatyczne i mogą służyć funkcją turystyczno-wypoczynkowym. Obszar powiatu przecina droga krajowa nr 30 relacji: Zgorzelec Lubań Jelenia Góra w kierunku Świdnicy i Ząbkowic Śląskich. Przez teren powiatu przebiega również szlak kolejowy o znaczeniu międzynarodowym: Jelenia Góra Gryfów Śląski i dalej w kierunku Drezna i Lipska. Powiat Lwówecki posiada znaczące walory przyrodniczo-krajobrazowe, których atrakcyjność jest bardzo duża. Najbardziej widoczne jest to wzdłuż Doliny Bobru, gdzie w 1989 r. utworzono Park Krajobrazowy, obejmujący wraz ze strefa ochronna całą Gminę Wleń, część Gminy Lubomierz, część Gminy i Miasta Lwówek Śląski, a także podnóże Gór Izerskich w Gminie Mirsk. Ponadto na terenie powiatu występują wielkopowierzchniowe obszary chronione Natura 2000: Panieńskie Skały PLH020009, Ostoja nad Bobrem PLH020054, Góra Wapienna PLH020095, Żerkowice Skała PLH , Torfowiska Gór Izerskich PLH020047, Łąki Gór i Pogórza Izerskiego PLH Lwówek Śląski to miasto położone na granicy krainy sosny i krainy świerka i jest jednym z najstarszych miast województwa dolnośląskiego. Prawa miejskie otrzymało w 1217 r. Liczne obiekty zabytkowe najwyższej klasy: ratusz, kościoły, mury miejskie itp. Okolice Lwówka są malownicze i urozmaicone, a panoramiczne widoki Karkonoszy i Doliny Bobru sprawiają że tereny te są często odwiedzane przez turystów. Baza noclegowa, gastronomiczna jest dobrze rozwinięta, a liczne szlaki turystyczne stwarzają dogodne warunki do uprawiani turystyki pieszej i rowerowej. Lwówek położony jest na głównym pograniczu Czech, Niemiec i Polski, przy głównym szlaku komunikacyjnym łączącym Pragę ze Sztokholmem oraz Berlin z turystycznymi ośrodkami Karkonoszy. Położenie geograficzne i administracyjne Obszar Powiatu Lwóweckiego pod względem fizyczno-geograficznym położony jest u zbiegu trzech mezoregionów Sudetów Zachodnich: Pogórza Kaczawskiego 11

12 Góry Kaczawskie Pogórza Izerskiego Gór Izerskich. Pogórze Kaczawskie obejmuje północne i północno-wschodnie tereny powiatu (Gmina Lwówek Śląski i Wleń). Pogórze Kaczawskie leży w obrębie dwóch jednostek geologicznych: metamorfiku kaczawskiego w części północno-wschodniej oraz niecki północnosudeckiej w części południowej. W części południowej Pogórza (północne tereny Powiatu Lwóweckiego) niecka północnosudecka tworzy nieckowate zagłębienie między starszymi fragmentami skorupy ziemskiej, wypełnione skałami osadowymi: piaskowcami, mułowcami, zlepieńcami, wapieniami, marglami, gipsami i anhydrytami którym towarzyszą skały wulkaniczne: porfiry, melafiry i ich tufy. W kilku miejscach starsze skały przebite są przez trzeciorzędowe bazalty. Starsze podłoże przykryte jest częściowo przez osady plejstoceńskie gliny i piaski oraz lessy, a także holoceńskie piaski, żwiry i mady rzeczne. Charakterystyczną cechą ukształtowania terenu jest występowanie krawędziowego typu rzeźby związanego z przebiegiem kierunku NW-SE (część zachodnia Gminy Lwówek Sląski) oraz W - E (część wschodnia Gminy Lwówek Śląski) równoległych do siebie pasm wzniesień o wysokościach względnych wahających się w zakresie metrów. Grzbiety te zbudowane są z odporniejszych na erozje skał osadowych (piaskowce), a doliny pomiędzy nimi powstały w wyniku procesów denudacji. Charakterystyczną cechą tego regionu jest także występowanie różnorakich form krasowych. Ukształtowanie dolin rzecznych wynika z przebiegu linii rzek przez utwory skalne o różnej odporności na działalność wody. Powoduje to występowanie wąskich odcinków o stromych zboczach (przełomy) oraz odcinków szerokich o brzegach łagodnych. Szczególnie widać to na przykładzie największej rzeki na tym obszarze Bobrze. Góry Kaczawskie obejmują obszar na prawym brzegu Bobru położony na południowy-wschód od Wlenia. Góry Kaczawskie zbudowane ze skał metamorficznych: zieleńców, diabazów, fyllitów, różnych odmian łupków serycytowych i serycytowo-kwarcowych, czasami z grafitem, wapieni, porfiroidów, keratofirów. Lokalnie występujące różnee odmiany amfibolitów i łupków łyszczykowych należą do bloku karkonosko-izerskiego. Na podłożu metamorficznym zalegają skały osadowe: zlepieńce, piaskowce, mułowce, iłowce i wapienie oraz skały wulkaniczne: porfiry, melafiry, diabazy, hornblendyt oraz bazalty powstałe w górnym karbonie, permie, górnej kredzie i trzeciorzędzie. Starsze skały krystaliczne przykryte są na stokach kenozoicznymi rumoszami skalnymi i glinami zboczowymi, a w obniżeniach piaskami i żwirami oraz lokalnie lessami. Wreszcie w dolinach rzek i potoków występują plejstoceńskie i holoceńskie osady: żwiry, piaski, muły (mady rzeczne). Góry Kaczawskie charakteryzują się urozmaiconą rzeźbą terenu. W obrębie Powiatu Lwóweckiego silnie urzeźbienie wynika z występowania licznych głębokich dolin, które rozcinają obszary wysoczyznowe. Pogórze Izerskie obejmuje swym zasięgiem centralną i południowo-wschodnią część Powiatu Lwóweckiego (Gminy Gryfów Śląski, Lwówek Śląski, Lubomierz, zachodnia część Gminy Wleń, północna część Gminy Mirsk). Podłoże większej części Pogórza Izerskiego stanowi blok karkonoskoizerski. Część północna obejmuje fragmenty metamorfiku kaczawskiego oraz niecki północnosudeckiej. Południowa część zbudowana jest przede wszystkim z gnejsów, a podrzędnie łupków łyszczykowych, amfibolitów. W okolicach Zgorzelca i Platerówki występują szarogłazy. Na północy (metamorfik kaczawski) występują: fyllity, łupki serycytowe, łupki kwarcowe, zieleńce, wapienie krystaliczne, a dalej (niecka północnosudecka) skały osadowe: piaskowce, mułowce, wapienie, margle, gipsy i anhydryty oraz skały wulkaniczne: porfiry, melafiry i ich tufy. W kilku miejscach starsze skały przebite są przez trzeciorzędowe bazalty, które wyróżniają się jako twardziele. Starsze podłoże przykryte jest częściowo przez osady plejstoceńskie gliny i piaski oraz lessy. Góry Izerskie obejmują swym zasięgiem południową część Powiatu Lwóweckiego (Gmina Mirsk). Góry Izerskie należą do jednostki zwanej blokiem karkonosko-izerskim, stanowiąc jego zachodnią część. Północną część tworzy metamorfik izerski, czyli masyw zbudowany ze starych przeobrażonych skał, otaczających łukiem młodsze granity karkonoskie, budujące znaczną część Karkonoszy i czeskich Gór Izerskich. Skały metamorficzne polskiej części gór to gnejsy, granitoidy i łupki łyszczykowe, ponadto leptynity i leukogranity, a także wkładki amfibolitów, powstałe głównie 12

13 w dolnym paleozoiku w czasie orogenezy kaledońskiej. Wśród gnejsów na uwagę zasługuje gnejs oczkowy, charakterystyczne dla nich jasne oczko zbudowane głównie z kryształów kwarcu i skaleni w ciemnej jednolitej masie skalnej. Góry Izerskie tworzą rozległy i rozgałęziony system orograficzny, stanowiący odzwierciedlenie złożonej struktury geologicznej całego górotworu z granitową częścią centralną i metamorficzną aureolą. Tworząc ten system grzbiety i masywy górskie mają na ogół przebieg równoleżnikowy. Charakteryzują je szerokie, miejscami wklęsłe pokryte torfowiskami i często zalesione wierzchowiny z kopulastymi szczytami. Stanowią one fragmenty staro trzeciorzędowej powierzchni zrównania, która w młodszym trzeciorzędzie uległa tektonicznemu rozczłonkowaniu i nierównomiernemu, skośnemu wypiętrzaniu do obecnej wysokości, rzadko przekraczają m npm. Administracyjnie Powiat Lwówecki położony jest w południowej Polsce w południowo-zachodniej części Województwa Dolnośląskiego. Od północy Powiat Lwówecki graniczy z Powiatem Bolesławieckim, od zachodu z Powiatem Lubańskim, od wschodu z Powiatem Złotoryjskim, od południowego-wschodu z Powiatem Jeleniogórskim i od południa z Republiką Czeską. Transport Na system komunikacji w Powiecie Lwóweckim składa się głównie komunikacja drogowa i kolejowa. Sieć komunikacyjną powiatu lwóweckiego tworzą: droga krajowa nr 30 (18 km na terenie powiatu), 9 dróg wojewódzkich (ok. 80 km na terenie powiatu), drogi powiatowe (ok. 330 km), drogi gminne (261 km w powiecie). Dopełnieniem sieci drogowej powiatu są linie kolejowe, które w chwili obecne straciły swoje znaczenie i stopniowo ruch na nich jest zawieszany. Droga krajowa Droga krajowa Nr 30 (Jelenia Góra - Zgorzelec - granica państwa), na terenie powiatu ma około 18 km długości i przebiega od granicy z powiatem lubańskim do granicy z powiatem jeleniogórskim. Stan techniczny tej drogi jest niezadowalający, występuje na nich duży stopień skoleinowania nawierzchni drogowej oraz nie są one przystosowane do przenoszenia dużych obciążeń. Najtrudniejsze warunki ruchu występują w gminie Gryfów oraz w dużych wsiach powiatu lwóweckiego, gdzie ciężki ruch tranzytowy o dużym natężeniu nakłada się na ruch miejski lokalny. Drogi wojewódzkie Na obszarze powiatu lwóweckiego znajduje pięć dróg wojewódzkich: Tabela nr 1. Wykaz dróg wojewódzkich na terenie Powiatu Lwóweckiego. Nr drogi Nazwa gminy Miejscowość 297 Lwówek Śląski Żerkowice, Brunów, Lwówek Śl., Mojesz 364 Płóczki Dolne, Gradówek, Lwówek Śląski 364 Gryfów Śląski Ubocze, Gryfów Śląski 360 Wieża 361 Krzewie, Proszówka 297 Lubomierz Pławna Dolna, Golejów, Wojciechów, Pasiecznik 361 Mirsk Mirsk, Orłowice 362 Krobica, Orłowice, Rozdroże 360 Giebułtów Źródło: Dolnośląska Służba Dróg i Kolei we Wrocławiu, stan na r. Promieniowy charakter połączeń siedzib gmin z siedzibą powiatu zapewnia właściwą komunikację pomiędzy największymi miejscowościami powiatu lwóweckiego stanowiąc zasadniczy szkielet komunikacyjny powiatu. Mankamentem jest stan techniczny nawierzchni tych dróg. Drogi powiatowe Drogi powiatowe stanowią uzupełnienie podstawowego szkieletu komunikacyjnego powiatu lwóweckiego jakim jest sieć drogi krajowej i wojewódzkich. Drogi te mają charakter dróg zbiorczych oraz o znaczeniu lokalnym i stanowią połączenia z miejscowościami położonymi w sąsiednich powiatach. Przekazana samorządowi powiatowemu sieć drogowa jest z reguły w niezadowalającym 13

14 stanie technicznym spowodowanym wieloletnim niedoinwestowaniem drogownictwa. W powiecie lwóweckim znajduje się 5 miast, z których jedynie Lubomierz posiada obwodnicę. Jest nią droga powiatowa nr 2511D. Powiat lwówecki przyjął z dniem 1 stycznia 1999 r. 55 dróg i 10 ulic o łącznej długości 330,3 km i 128 mostów o łącznej długości 1149 m. Drogi o nawierzchni bitumicznej według stanu na 2006 rok mają długość 303,98 km (92%). Dróg o nawierzchni tłuczniowej lub gruntowej jest 26,32 km (7%). Ponad 80% mostów zbudowanych zostało przed II wojną światową jedynie 17 z nich w okresie powojennym. Pod drogami powiatowymi znajduje się ponad 850 przepustów o całkowitej długości ponad 5 km. Ukształtowanie powierzchni, geomorfologia Charakterystyczną cechą krajobrazu północnej części Powiatu Lwóweckiego (obszary terenu Gminy Lwówek Śląski) jest występowanie różnorakich form krasowych. Ukształtowanie dolin rzecznych wynika z przebiegu linii rzek przez utwory skalne o różnej odporności na działalność wody. Powoduje to występowanie wąskich odcinków o stromych zboczach (przełomy) oraz odcinków szerokich o brzegach łagodnych. Szczególnie widać to na przykładzie największej rzeki na tym obszarze Bobrze. Krajobraz północnej części powiatu jest bardzo urozmaicony, przez co roztaczają się tutaj wspaniałe krajobrazy rolniczo - leśne urozmaicone zboczami skalnymi. Dodatkowego uroku nadają stare formy antropogeniczne związane z wielowiekowa tradycja górnictwa złota na tym terenie. Średnia wysokość n.p.m. wynosi od m. W zachodniej części Powiatu Lwóweckiego, w granicach Gminy Gryfów Śląski w krajobrazie dominują ciągi łagodnych wzgórz o nachyleniu stoku nie przekraczającym 10%. Potoki płyną wyraźnymi dolinami niezwykle głębokimi i wąskimi, które tworzą wysokie krawędzie. Rozległa jest dolina Oldzy i Długiego Potoku. Różnica wysokości w granicach gminy wynosi ponad 150 metrów. Najwyższe szczyty położone na terenie Gminy Gryfów Śląski to: Góra Zamkowa (447,9 m n.p.m.), Leopoldówka (427 m n.p.m.), Łoszak (427 m n.p.m.), Wiatraczna (437 m n.p.m.), Podskale (422,1 m n.p.m.) oraz Modrak (399 m n.p.m.). Centralna część Powiatu lwóweckiego (granice administracyjne Gminy Lubomierz) charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem wysokości. Najwyższe wzniesienia to Krzywdy m n.p.m. oraz Polna m n.p.m., najniżej rozciąga się dolina Bobru około 260 m n.p.m. Różnica wysokości granicach Gminy Lubomierz wynosi ponad 230 m. W krajobrazie dominują ciągi łagodnych wzgórz: Radoniowskie, Radomickie, Przedgórze Rębiszowskie o przebiegu północno-zachodnim oraz południowo-wschodnim, zgodnie z głównymi jednostkami geologicznymi. Potoki płyną wyraźnymi dolinami. Szczególnie rozległa jest dolina Oldzy. Doliny potoków wchodzących do doliny Bobru charakteryzuję się tym, iż są niezwykle wąskie i głębokie. Tutaj grupują się nieliczne, występujące na tym terenie skałki. W północno-wschodniej i wschodniej części Powiatu Lwóweckiego, w granicach Gminy Wleń charakterystycznym rysem rzeźby są rozlegle płaskowyże lub wzniesienia o łagodnych stokach, rozcięte głębokimi dolinami rzecznymi. Geneza krajobrazu uwarunkowana jest głównie erozyjną działalnością rzek, która doprowadziła do odmłodzenia starej rzeźby denudacyjnej wytworzonej w starszym trzeciorzędzie. Ponieważ jedyną większą rzeką na tym terenie jest Bóbr, rozcinanie starych powierzchni denudacyjnych postępowało najszybciej wzdłuż tej rzeki. W efekcie wytworzyła się płaskodenna dolina przekraczająca miejscami 100 m głębokości o bardzo stromych zboczach. Równie głęboko wcięte są boczne dolinki wyerodowane przez dopływy Bobru. Najwyraźniej zaznaczające się w krajobrazie wzniesienia mają charakter twardzielców gór, których powstanie uwarunkowane było lokalnym występowaniem skał odporniejszych na procesy niż skały znajdujące się w ich otoczeniu. Południowa część Powiatu Lwóweckiego, w granicach administracyjnych Gminy Mirsk jest słabo urozmaicona pod względem rzeźby terenu. Teren gminy Mirsk leży w rozległej dolinie u stóp Gór Izerskich przez którą przepływa rzeka Kwisa. Od zachodu Kotlinę Mirską ogranicza Pogórze Izerskie, od północy niewielkie wzgórza, od wschodu Przedgórze Rębiszowskie, natomiast od południa Grzbiet Kamieniecki. Powierzchnia kotliny jest pofalowana i nachylona ku północy. Kotlinę przecina rzeka Kwisa wraz z dopływami. Całą południową część gminy zajmują lasy, które stanowią część tak zwanej Sudeckiej Krainy Przyrodniczo-Leśnej. 14

15 Warunki przyrodnicze Flora Struktura gatunkowa szaty roślinnej jest bezpośrednio zależna od czynników klimatycznych, jakości gleb i rzeźby terenu. Na Dolnym Śląsku te czynniki zostały ostatecznie ukształtowane w czwartorzędzie podczas ostatniego zlodowacenia, co spowodowało, że flora województwa dolnośląskiego jest stosunkowo młoda. Roślinność obszaru powiatu należy częściowo do piętra pogórza, gdzie rozległe tereny zajmują pola uprawne i łąki, rzadziej występują większe kompleksy leśne. Najpospolitszymi zespołami leśnymi są grądy, w których dominuje grab zwyczajny, dąb szypułkowy i bezszypułkowy oraz lipa drobnolistna, towarzyszą im m.in. klon, jawor i buk. W podszyciu występuje leszczyna, dereń świdwa, jarzębina, trzmielina zwyczajna, wiciokrzew suchodrzew i inne krzewy. W runie spotkać można gwiazdnicę wielokwiatową, przytulę leśną, bluszczyka kurdybanka, konwalię majową, pszeńca gajowego, miodunkę ćmę, jaskra żółtolistnego, podagrycznika zwyczajnego, zawilca gajowego, kopytnika pospolitego, gajowca żółtego i fiołka leśnego. Osobliwością florystyczną jest m.in. kłokoczka południowa. W dolinach rzek występują łęgi podgórskie z olchą czarną i siwą, jesionem oraz jaworem. W ich podszyciu rośnie dereń, trzmielina, dziki bez koralowy, a w runie różne turzyce, świerząbek kosmaty, lepiężnik biały, gwiazdnica majowa i przetacznik górski. Na obszarze powiatu naturalne zbiorowiska roślinne zostały prawie zupełnie zniszczone przez człowieka, który od dawna zagospodarował te tereny. Szata roślinna Gór Izerskich - roślinność tego terenu ma układ piętrowy. Piętro pogórskie zajmuje obszary do wysokości 400 m. Występują tu głównie lasy liściaste, ale nie brak i świerków. W różnych częściach Gór Izerskich zachowały się piękne, stare bukowe lasy. W piętrze drzew tych lasów panują buki i jawory, gdzieniegdzie świerk. Runo miejscami jest ograniczone do większych łat mchu. Można spotkać duże fragmenty lasu, gdzie w runie dominuje szczyr trwały lub marzanka wonna. Rosną tu: paproć zachyłka trójkątna, podarycznik pospolity, gajowiec żółty, żywiec cebulkowy, czyściec leśny, przytulia hercyńska, fiołek leśny i wiele innych. Lasy bukowe regla dolnego przechodzą w wyższych partiach gór w bory świerkowe o charakterze naturalnym. W najwyższych partiach gór, zwłaszcza nad ciekami wodnymi można spotkać dobrze rozwinięte zbiorowiska ziołorośli, w skład których wchodzą rzadziej spotykane i pięknie kwitnące rośliny takie jak: modrzyk górski, tojad mocny, rutewka orlikolistna. Do rzadziej występujących roślin, które możemy spotkać w Górach Izerskich, należą również wierzbownica okółkowa, gorysz miarz, miesięcznica trwała, w okolicach Świeradowa-Zdroju fiołek dwukwiatowy, miłosna górska, śledziennica naprzeciwlistna i szafran wiosenny. Fauna Na terenie województwa dolnośląskiego dominują gatunki szeroko rozpowszechnione, o dużej tolerancji ekologicznej i możliwościach migracyjnych. Prawie nie notuje się gatunków endemicznych - są nimi wyłącznie niewielkie bezkręgowce. Z punktu widzenia zoologii Powiat Lwówecki jest terenem dość interesującym. Występują tu liczne gatunki kręgowców (ssaki, ptaki, gady i płazy oraz ryby), w tym gatunki objęte ochroną prawną. Najliczniejszą grupą stanowią gryzonie (77%), które występują na terenie całej gminy. Dominującymi gatunkami są: nornica ruda, mysz leśna i polnik. Udział pozostałych gatunków gryzoni jest niewielki. Na podkreślenie zasługuje obecność dziesięciu rzadkich gatunków chronionych: wszystkie ryjówkowate, jeż, popielica, wiewiórka, gronostaj, łasica i wydra. Ciekawym zjawiskiem jest także obecność nornika północnego oraz darniówki zwyczajnej. Wśród nietoperzy dominują gatunki synantropijne takie jak: nocek duży, mroczek późny, gacek brunatny, karlik malutki, zamieszkujące z reguły budowle wzniesione przez człowieka. Inne gatunki takie jak nocek rudy, borowiec wielki czy mopek preferują dziuple drzew. W rzece Bóbr żyje 10 gatunków ryb, co jest dużą ilością zważywszy na fakt, że podczas pierwszych badań ichtiologicznych w latach stwierdzono tu obecność tylko 3 gatunków: licznego pstrąga potokowego, pojedynczych kiełbi i jednego węgorza. Wtedy było to związane z tym, że po częściowym odczyszczaniu wód rzeki zasiedlały ją ryby z dopływów. Po dalszej poprawie jakości wód w Bobrze, rzekę zaczął zagospodarowywać Polski Związek Wędkarski. Zasiedlił on rzekę pozyskanymi w dole Bobru reofilnymi karpiowatymi, a także zaczął reintrodukować lipienie. Obecnie Bóbr na całym odcinku w gminie jest jedną z najzasobniejszych w pstrągi i lipienie rzek w Polsce. 15

16 Wśród ww. gatunków do gatunków chronionych zaliczana jest strzebla potokowa i śliz, natomiast do gatunków zagrożonych pstrąg potokowy i lipień. Najbardziej cennym przyrodniczo obszarem jest sam Bóbr z przybrzeżną strefą o szerokości ok. 10 m. Świat zwierzęcy jest znacznie uboższy od roślinnego, ze względu m.in. na wytępienia w XVII-XIX w. dużych drapieżników tj. niedźwiedź, ryś, żbik i wilk. Obecnie największym zwierzęciem jest jeleń. Pospolitymi mieszkańcami lasów są sarny, lisy, dziki, kuny, łasice, wiewiórki czarne i rude, zające oraz jeże. Bogaty jest świat drobnych ssaków, występują tu m.in. nornice, ryjówki i myszy. Licznie występują również ptaki, a wśród nich m.in. zięby, rudziki, sójki, sikory, drozdy, dzięcioły, pliszki, jaskółki oraz ptaki drapieżne jak jastrzębie, myszołowy, a nawet odnaleziono jedno orle gniazdo. Rzadziej spotkać można gady, np. padalca, zaskrońca, salamandrę plamistą czy żmiję zygzakowatą. Zaś w rzekach, potokach i wyrobiskach żwirowych złowić można pstrąga potokowego, lipienia, karasia, płoć, głowacza, szczupaka, suma i inne ryby. Z ptaków należy wymienić: pluszcza, świergotka nadwodnego i lerkę borową. Nad łąkami unosi się charakterystyczny dla tego rejonu motyl górówka euriala. W wodach torfowisk żyje wiele skorupiaków, niektóre z nich należą do rzadkości. Rezerwaty przyrody Obecnie na terenie Powiatu Lwóweckiego zlokalizowane są następujące rezerwaty przyrody: Góra Zamkowa - zespół grądów z szeregiem cennych gatunków roślin oraz zabytków kultury materialnej utworzony na terenie gminy Wleń na podstawie Zarz. MOŚNiL z dnia r. /MP Nr 51 poz. 434 z 1994r., Torfowiska Doliny Izery - kompleks torfowisk typu wysokiego i przejściowego wraz z całą różnorodnością flory i fauny występującej na tym obszarze utworzony na terenie gminy Mirsk na podstawie 1. Zarz. MLiPD z dnia r. (MP Nr 51 poz. 400 z 1969r.) 2. Rozp. Nr 8 Woj. Dol. z dn r. (Dz.Urz.Woj. Dol. Nr 25 poz.390 z 2000r.) 3.Rozp. Woj Doln z dn r. (Dz.Urz.Woj.Doln.Nr126,poz.1653 z 2007r.). Parki Krajobrazowe Na terenie Powiatu Lwóweckiego w ramach systemu obszarów chronionych funkcjonuje jeden park krajobrazowy - Park Krajobrazowy Doliny Bobru (Pogórze Izerskie, Pogórze Kaczawskie, Kotlina Jeleniogórska) - Ochrona szczególnych wartości przyr. i kulturowych fragmentu doliny rz. Bóbr; urozmaicony przebieg Doliny Bobru z największym na Dolnym Śląsku Zbiornikiem - jeziorem Pilchowickim. Ekosystemy leśne z silnie zróżnicowanymi i przenikającymi się siedliskami leśnymi, nizinnymi, wyżynnymi i górskimi. Obszary Chronionego Krajobrazu Na terenie Powiatu Lwóweckiego jest ustanowiony jeden Obszar Chronionego Krajobrazu bez nazwy, na terenie gminy Gryfów Śląski utworzony Uchw. Nr LIII/291/94 RM Gminy Gryfów Śl. z dn r. w sprawie wyznaczenia OChK na ter. gm. Gryfów Śląski Zespoły przyrodniczo krajobrazowe: Na terenie Powiatu Lwóweckiego zlokalizowane są dwa zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (zgodnie z wykazem form ochrony przyrody województwa dolnośląskiego przygotowanym przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska we Wrocławiu): Góra Słupiec w gminie Mirsk wychodnia skalna- fragment krajobrazu naturalnego i kulturowego o wysokich walorach widokowych i estetycznych utworzony Uchwałą Nr XXIII/123/08 Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia 25 kwietnia 2008 r., w sprawie utworzenia zespołu przyrodniczo-krajobrazowego o nazwie "Góra Słupiec" (Dz. Urz. Woj. Dol. z 2008 r. Nr 131 poz. 1556), Tłoczyna - las górski - gołoborza oraz granitognejsowe grupy skalne - fragment krajobrazu posiadający wysokie walory widokowe i estetyczne krajobrazu naturalnego, kulturowego, przyrodniczego i korytarzy utworzony 1. Uchwała Nr XXXVI/201/09 Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia 30 kwietnia 2009 r., w sprawie ustanowienia zespołu przyrodniczokrajobrazowego o nazwie "Tłoczyna" (Dz. Urz. Woj. Dol. z 2009 r. Nr 107 poz. 2200), 2. Uchwała Nr XXXVII/212/09 Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia 27 maja 2009 r., sprawie zmiany Uchwały Nr XXXVI/201/09 Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia 30 kwietnia 2009 r., (Dz. Urz. Woj. Dol. z 2009 r. Nr 112 poz. 2303). 16

17 Użytki ekologiczne Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania. Na terenie Powiatu Lwóweckiego zlokalizowany jest jeden użytek ekologiczny: Stawy Młyńskie zbiorniki wodne - zbiorowisko roślinności wodnej i bagiennej ze stanowiskiem Czermieni błotnej Calla palustris - Uchwała Nr XLIV/316/06 Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia , Pomniki przyrody Zgodnie z rejestrem pomników przyrody Województwa Dolnośląskiego na terenie Powiatu Lwóweckiego znajduje się obecnie 37 pomników przyrody. Tabela nr 2. Pomniki przyrody na terenie Powiatu Lwóweckiego. Lp. Gmina Miejscowość Nazwa pomnika przyrody Il. Sztuk Dokument powołujący 1. Gryfów Śląski 2. Gryfów Śląski 3. Gryfów Śląski Proszówka, w drzewostanie na bazaltowym wzniesieniu na szczycie którego znajdują się ruiny zamku Gryf (2 poł. XIII w.), przy zielonym szlaku turystycznym Proszówka, w drzewostanie na bazaltowym wzniesieniu na szczycie którego znajdują się ruiny zamku Gryf (2 poł. XIII w.), przy zielonym szlaku turystycznym Gryfów Śl., ul. Partyzantów, w centrum parku przylegającym m. in. Do posesji nr 49- przy betonowym mostku. 4. Lubomierz Maciejowiec, przy drodze wjazdowej do parku pałacowego, w pobliżu ruin renesansowego dworu dz. nr 325/ Lwówek Śląski 6. Lwówek Śląski 7. Lwówek Śląski 8. Lwówek Śląski Lwówek Śląski, ul. Wojska Polskiego; 1-sze drzewonaprzeciw cmentarza; 2-gie drzewo- przy drodze wjazdowej do siedziby Nadleśnictwa. Gradówek, 100 m od tablicy miejscowości i 50 m od szosy w kierunku Gryfowa Śląskiego w drzewostanie, na skraju lasu. Niwnice 224, w parku podworskim, 100 m od budynku Szk. Podst. (budynek nr 224, dawniej dwór). Niwnice w drzewostanie na grzbiecie zalesionych wzgórz, po prawej stronie szosy od Lwówka Śl., 1600 m od zabudowań wsi. Organ powołujący: Wojewoda Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) o obw. 285 cm Klon jawor (Acer pseudoplatanus) o obw. 245 cm Platan klonolistny (Platanus x acerifolia) Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 410 cm Grupa drzew Platan klonolistny (Platanus acerifolia) o obw cm; odl. między drzewami ok. 50 m Daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii) o obw. 310 cm Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 500 cm Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 480 cm 1 Rozporządzenie Nr 20/94 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 13 maja 1994 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 21, poz. 116 z dnia 25 maja 1994 r.) 1 Rozporządzenie Nr 20/94 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 13 maja 1994 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 21, poz. 116 z dnia 25 maja 1994 r.) 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Rozprządzenie Nr 7/91 Woj. Jel. z dnia 4 listopada 1991 r. (Dz.Urz. Woj.Jel. Nr 31 poz. 241 z dnia 15 listopada 1991 r.) 2 Rozporządzenie Nr 4/91 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 10 maja 1991 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 20 poz. 149 z dnia 15 maja 1991 r.) 1 Rozporządzenie Nr 4/91 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 10 maja 1991 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 20 poz. 149 z dnia 15 maja 1991 r.) 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Rozporządzenie Nr 19/94 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 13 maja 1994 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 21, poz. 115 z dnia 9.25 maja 1994 r.) 17

18 9. Lwówek Śląski 10. Lwówek Śląski 11. Lwówek Śląski 12. Lwówek Śląski 13. Lwówek Śląski 14. Lwówek Śląski 15. Lwówek Śląski 16. Lwówek Śląski 17. Lwówek Śląski 18. Lwówek Śląski 19. Lwówek Śląski 20. Lwówek Śląski 21. Lwówek Śląski Niwnice w drzewostanie na grzbiecie zalesionych wzgórz, po prawej stronie szosy od Lwówka Śl., 2000 m od ostatnich zabudowań wsi ( w pobliżu nieczynny wapiennik- 300 m). Niwnice w drzewostanie na grzbiecie zalesionych wzgórz, po prawej stronie szosy od Lwówka Śl., 2000 m od ostatnich zabudowań wsi ( w pobliżu nieczynny wapiennik- 300 m). Niwnice w drzewostanie na grzbiecie zalesionych wzgórz, po prawej stronie szosy od Lwówka Śl., 2000 m od ostatnich zabudowań wsi ( w pobliżu nieczynny wapiennik- 300 m). Niwnice, około 800 m od ostatnich zabudowań- na poboczu, po prawej stronie szosy, w kierunku Lwówka Śl. Płakowice, na skraju lasu, 100 m za torami kolejowymi, obok opuszczonej budowy domu jednorodzinnego. Bielanka, przy szosie głównej i ogrodzeniu posesji nr 15 (budynek z zawalonym dachem). Dworek, leśnictwo Bielanka, Nadleśnictwo Lwówek Śl., oddz. 245a- w pobliżu skrzyżowania dróg leśnych- na skraju polany, około 1000 m na wschód od zabudowań wsi jak wyżej. Sobota, w widłach rzeki Bóbr i kanału doprowadzającego wodę do młyna w Dębowym Gaju- ok. 80 m od tamy na Bobrze. Niwnice 224, w parku podworskim, 130 m od budynku Szkoły Podstawowej (budynek nr 224, dawniej dwór). Sobota, w centralnej części parku podworskiego, ok.50 m od budynku mieszkalnego, dz. nr 281. Niwnice, na łące 30 m od części narożnej kościoła Św. Jadwigi Kotliska, przy furtce na cmentarz przy nieczynnym kościele Zbylutów, na łące, 10 m od zaplecza sklepu spożywczego (pawilon GS). Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 425 cm Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 360 cm Buk pospolity (Fagus sylvatica) o obw. 340 cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. 610 cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. 470 cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. 380 cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. 440 cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. 450 cm Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) o obw. 460 cm Leszczyna turecka (Corylus colurna) o obw. 230 cm Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obw. 460 cm Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obw. 370 cm Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obw. 400 cm 1 10.Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Zarządzenie r 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992r.) 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Rozporządzenie Nr 18/93 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 13, poz. 84 z dnia 19 kwietnia 1993 r.) 1 Zarządzenie Nr 31/88 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 22 czerwca 1988 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 11 poz. 95) 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 1 Zarządzenie Nr 12/89 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 30 marca 1989 r. 18

19 22. Lwówek Śląski 23. Lwówek Śląski Płakowice, naprzeciw budynku nr 90, niebieski szlak. Radomiłowie, obok posesji nr 7, ok. 200 m od przystanku PKS, w południowej części wsi. Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obw. 350 cm Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obw. 450 cm 1 Rozporządzenie Nr 18/93 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 13, p oz. 84 z dnia 19 kwietnia 1993 r.) 1 Zarządzenie Nr 6/90 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 21 lutego 1990 r. Dz.Urz. Woj. Jel. Nr 1, poz. 17) 24. Lwówek Śląski 25. Lwówek Śląski 26. Lwówek Śląski 27. Lwówek Śląski 28. Lwówek Śląski 29. Lwówek Śląski 30. Lwówek Śląski Skała, w zabytkowym parku pałacowym, w centralnej części (na obrzeżu polany). Skała, w zabytkowym parku pałacowym, w centralnej części (na obrzeżu polany). Żerkowice, nieczynny kamieniołom bazaltu, działka nr 61, własność Skarbu Państwa Żerkowice, działka nr 52/2, na skraju lasu, po lewej stronie szosy do Gaszowa. Płakowice, oddz. Lasu 262a, Nadleśnictwo Lwówek Śl. Płuczki Dolne, dz. nr 383/12, po prawej stronie szosy do Gryfowa Śl. W nieczynnym kamieniołomie wapienia. Lwówek Śląski, niedaleko skrzyżowania ulic: Sienkiewicza z Al. Wojska Polskiego, naprzeciw Kaplicy Cmentarnej, dz. nr 290, będąca w zarządzie miasta Lwówek Śl. 31. Mirsk Wzdłuż drogi leśnej z Mirska do Rębiszowa, na terenie działek 1484/5 i 1485/ Mirsk Kamień, działka nr 104/1, własność Tadeusz Gryszan 33. Mirsk Kamień, działka nr 93, własność Agencji Nieruchomości Rolnej 34. Mirsk Mirsk, Al.. Wojska Polskiego 3, działka nr 411/10, obręb Mirsk II, współwłasność Gminy Mirsk i Eweliny oraz Marka Gólka Platan klonolistny (Platanus acerifolia) o obw. 460 cm Tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) o obw. 400 cm Odsłonka geologiczna komin wulkaniczny - nieczynny kamieniołom bazaltu Ostaniec piaskowcowy Skała z medalionem Jaskinia Zimna Dziura (inne) Zespół jaskiń: Czerwona, Lisia i Górna (inne) Grupa drzew Miłorząb dwuklapowy m. japoński (Gingko biloba) o obw. 240 i 265 cm Organ powołujący: Gmina Dąb czerwony (Quercus robur) grupa drzew o obw cm Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. pierśnicy 618 cm, wys. 22 m Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. pierśnicy 334cm, wys. 24 m Miłorząb japoński (Gingko biloba) o obw. pierśnicy 260 cm, wys. 24 m 1 Rozporządzenie Nr 18/93 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 13, poz. 84 z dnia 19 kwietnia 1993 r.) 1 Rozporządzenie Nr 4/91 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 10 maja 1991 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 20 poz. 149 z dnia 15 maja 1991 r.) 1 Zarządzenie Nr 31/88 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 22 czerwca 1988 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 11 poz. 95) 1 Zarządzenie Nr 31/88 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 22 czerwca 1988 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 11 poz. 95) 1 Rozporządzenie r 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 1 Rozporządzenie Nr 2/92 Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 24 marca 1992 r. (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8, poz. 69 z dnia 6 kwietnia 1992 r.) 2 Rozporządzenie Nr 24 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 17 września 2004 r. (Dz. Urz. Woj.. Dol. Nr 185 poz. 2983) 76 Uchwała Nr XXIII/174/04 RM z dnia 24 września 2004 r. 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVIII/270/05 z dnia 16 grudnia 2005 r. 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVIII/270/05 z dnia 16 grudnia 2005 r. 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVIII/270/05 z dnia 16 grudnia 2005 r. 19

20 35. Mirsk Brzeziniec 30, działka nr 48, własność Pana Krzysztofa Supla 36. Mirsk Karłowiec, działka nr 24/4, własność Pana Jerzego Graniczko, przy drodze Mirsk- Gryfów Śl. 37. Mirsk Mirsk, działka nr 136, obręb Mirsk II, droga wojewódzka Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. pierśnicy 452cm, wys. 22 m Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. pierśnicy 512cm, wys. 24 m Dąb szypułkowy (Quercus robur) o obw. pierśnicy 390 cm, wys. 20 m 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVII/263/05 z dnia 24 listopada 2005 r. 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVII/263/05 z dnia 24 listopada 2005 r. 1 Uchwała Rady Miejskiej Gminy Mirsk Nr XXXVII/263/05 z dnia 24 listopada 2005 r. Obszary NATURA 2000 Na terenie Powiatu Lwóweckiego zlokalizowane są projektowane Specjalne Obszary Ochrony siedlisk Natura 2000 Panieńskie Skały (PLH020009), Ostoja nad Bobrem (PLH020054), Torfowiska Gór Izerskich (PLH020047) oraz proponowane Specjalne Obszary Ochrony siedlisk Natura 2000 Góra Wapienna (PLH020095), Żerkowice Skała (PLH020077), Łąki Gór i Pogórza Izerskiego (PLH020102) zgodnie z zapisem art. 33 ust 1 ustawy o ochronie przyrody. Ponadto na obszarze powiatu istnieje potencjalny Obszar Specjalnej Ochrony ptaków Natura 2000 Góry Izerskie (PLB020009) również na podstawie ww. ustawy. Panieńskie Skały Powierzchnia obszaru- 11,5 ha Obszar obejmuje ciąg skał piaskowcowych pochodzących z turonu, wypreparowanych ponad doliną Bobru po stronie zachodniej, wznoszących się ok. 50 m nad dno doliny. Teren leży w obrębie miejscowości Lwówek Śląski i porośnięty jest lasem mieszanym o pewnych cechach zespołu grądowego, lecz nieco zdegenerowanym. Jedno z dwóch istniejących w Polsce, odnalezionych po raz pierwszy w 2002 roku, stanowisk paproci Trichomanes speciosum. W obszarze zidentyfikowano też dwa rodzaje siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Ostoja nad Bobrem Powierzchnia obszaru ,0 ha Obszar chroniony to przełomowa dolina rzeki Bóbr stanowiąca granicę pomiędzy Pogórzem Kaczawskim a Izerskim na odcinku od Siedlęcina (4 km na północ od Jeleniej Góry) po Wleń. Obszar obejmuje koryto Bobru wraz z otaczającymi je wzgórzami o silnie zróżnicowanej budowie geologicznej, w skład której wchodzą m.in. bazalty, wapienie i piaskowce. Liczne doliny bocznych dopływów tworzą głębokie jary będące siedliskiem rzadkich gatunków roślin i zwierząt. W pokryciu terenu dominują lasy oraz łąki i pastwiska. Pozostała część obszaru jest zajęta przez pola uprawne i zabudowania. Na terenie obszaru występuje 13 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, a wśród nich doskonale zachowane płaty naturalnych lasów liściastych. Jest to trzecie co do wielkości, po Pogórzu Kaczawskim i Przełomie Pełcznicy, skupisko płatów priorytetowego siedliska grądu zboczowego Aceri-Tilietum. Do doskonale zachowanych należą bardzo bogate w gatunki wilgotne murawy bliźniczkowe koło Wojciechowa, zaś na łąkach i bogatych w storczyki murawach kserotermicznych koło Radomic między Wleniem a Wojciechowem, notowano znaczące dla regionu sudeckiego populacje Maculinea nausithous, Maculinea telejus oraz Lycaena dispar. Ważnym siedliskiem jest także koryto Bobru w których występują cztery gatunki ryb z Załącznika II Dyrektywy. Obszar cenny także z uwagi na występowanie roślin i zwierząt związanych z podłożem bazaltowym. Siedliska te zajmują niewielkie, rozproszone powierzchnie na całym obszarze. Ogółem odnotowano tu 11 gatunków zwierząt z załącznika II Dyrektywy. 20