Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL

Transkrypt

1 Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL Małgorzata Jonczy-Adamska Rzeszów, 23 października 2009

2 Cele seminarium poznanie podstawowych pojęd związanych z problematyką równości szans kobiet i mężczyzn, poznanie celów i zasad polityki równości płci, z uwzględnieniem przyczyn jej realizacji, szczegółowa analiza Standardu minimum wniosku PO KL z perspektywy realizacji zasady równości szans kobiet i mężczyzn, nabycie umiejętności stosowania perspektywy równościowej w planowaniu projektu.

3 Gender płed społeczno-kulturowa wszystko to, co w danej kulturze i / lub społeczeostwie jest uważane za odpowiednie dla kobiet (dziewcząt) lub mężczyzn (chłopców). zespół norm i oczekiwao dotyczących cech charakteru, wyglądu, zachowania, zainteresowao, wyborów życiowych i zawodowych (ról społecznych) itp. gender zmienia się w czasie. gender zmienia się w przestrzeni.

4 Stereotypy płci uproszczone opisy męskiego mężczyzny i kobiecej kobiety przekonania dotyczące cech psychicznych mężczyzn i kobiet, jak również zachowao, czynności, działao odpowiednich dla jednej i drugiej płci; podzielane przez ogół społeczeostwa postawy i oczekiwania wobec kobiet i mężczyzn.

5 Dyskryminacja ze względu na płed nierówne, gorsze traktowanie jakiejś osoby, tylko na podstawie jej przynależności do danej płci, najczęściej wynikające ze stereotypów płci; wszelkie zróżnicowanie, wyłączenie lub ograniczenie ze względu na płed, którego skutkiem lub celem jest uszczuplenie lub uniemożliwienie jednej z płci korzystania na równi z drugą płcią, z zasobów, praw człowieka oraz podstawowych wolności w dziedzinach życia politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego, obywatelskiego i innych.

6 Dyskryminacja ze względu na płed kobiety zarabiają o około 20% mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach; mężczyźni mają w Polsce prawo do jedynie 2 tygodni urlopu rodzicielskiego, kobiety do 20 tygodni; mężczyzna staje się głównym opiekunem dziecka jedynie w przypadku 3% rozwodów; kobiety zajmują tylko 7,7% stanowisk kierowniczych i zaledwie 2% najwyższych stanowisk (2006 rok).

7 Polityka równości płci Mit 1 Polityka równości płci ma doprowadzid do tego, żeby kobiety i mężczyźni stali się tacy sami. Mit 2 Polityka równości płci oznacza, że powinniśmy zawsze zachowad parytet 50/50. Mit 3 Polityka równości płci jest dla kobiet, robiona przez kobiety (a właściwie feministki) i dyskryminuje mężczyzn.

8 Polityka równości płci CEL: przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płed i osiągnięcie faktycznej równości płci. faktyczna równośd płci stan, w którym kobietom i mężczyznom przypisuje się taką samą wartośd społeczną, równe prawa i równe obowiązki oraz gdy mają oni równy dostęp do zasobów (środki finansowe, szanse rozwoju), z których mogliby korzystad. możliwośd wyboru drogi życiowej bez ograniczeo stereotypów płci.

9 Strategia gender mainstreaming podstawowe narzędzie realizacji polityki równości płci w UE; uwzględnianie perspektywy płci w głównym nurcie wszystkich procesów politycznych, priorytetów i działao, na wszystkich ich etapach; celowe, systematyczne i świadome ocenianie, w jaki sposób dana polityka, działanie, decyzja wpłynie na warunki życia kobiet i mężczyzn.

10 Strategiczne cele na rzecz równości płci 1. Równy stopieo niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn. 2. Godzenie życia prywatnego i zawodowego. 3. Równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji. 4. Wykorzenianie wszelkich form przemocy ze względu na płed. 5. Eliminacja stereotypów związanych z płcią. 6. Propagowanie równości płci w stosunkach zewnętrznych oraz polityce rozwojowej. Plan działao na rzecz równości kobiet i mężczyzn

11 Bariery równości 1. Segregacja pozioma i pionowa rynku pracy. 2. Różnice w płacach kobiet i mężczyzn. 3. Mała dostępnośd elastycznych rozwiązao czasu pracy. 4. Niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych. 5. Niski udział kobiet w procesach podejmowania decyzji. 6. Przemoc ze względu na płed. 7. Niewidocznośd kwestii płci w ochronie zdrowia. 8. Niewystarczający system opieki przedszkolnej. 9. Stereotypy płci we wszystkich obszarach. 10. Dyskryminacja wielokrotna, dot. np. kobiet starszych, imigrujących, niepełnosprawnych.

12 Standard minimum wniosku PO KL z perspektywy realizacji zasady równych szans kobiet i mężczyzn element Karty oceny merytorycznej od 1 kwietnia 2009 r. standard minimum jest spełniony w przypadku uzyskania minimum 2 pozytywnych odpowiedzi (na pyt ) wyjątki od standardu minimum (pyt. 7.)

13 Standard minimum 1. Czy uzasadnienie potrzeby realizacji projektu zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn, która wskazuje na nierówności ze względu na płed? 2. Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn zawarta w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu, zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze problemowym projektu? 3. Dane w podziale na płed użyte w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu dotyczą zasięgu i obszaru interwencji projektu. (punkt 3.1 wniosku o dofinansowanie)

14 Standard minimum 4. Rozwiązanie planowane do wypracowania i działania podejmowane w projekcie odpowiadają na nierówności lub bariery ze względu na płed, istniejące w obszarze problemowym projektu lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn przyczyniając się do zmniejszenia istniejących nierówności w obszarze projektu. (punkt 3.2* i 3.3 wniosku o dofinansowanie) 5. Rezultaty są podane w podziale na płed i wynikają z uzasadnienia potrzeby realizacji projektu. Rezultaty wskazują, jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze projektu. (punkt 3.4 wniosku o dofinansowanie) 6. Projekt przewiduje równościowy sposób zarządzania projektem. (punkt 3.5 wniosku o dofinansowanie)

15 Standard minimum 7. Projekt należy do wyjątku, co do którego nie stosuje się standardu minimum. Wyjątki stanowią projekty o ograniczonej rekrutacji, która wynika z: profilu działalności projektodawcy (ograniczenia statutowe), realizacji działao pozytywnych (działania te pozwalają na wpłynięcie na niekorzystną sytuację danej płci w konkretnym obszarze, a tym samym wyrównanie jej szans społecznych i zawodowych), zakresu realizacji projektu (na terenie np. zakładu karnego, jednej firmy czy instytucji).

16 Cykl projektu I. Analiza problemu V. Monitoring i ewaluacja II. Wyznaczanie celów projektu IV. Realizacja projektu (w tym zarządzanie projektem) III. Planowanie działao i rezultatów

17 Cykl projektu z perspektywy równościowej I. Analiza problemu pod kątem płci V. Równościowy monitoring i ewaluacja II. Wyznaczanie równościowych celów IV. Równościowe zarządzanie projektem III. Planowanie działao i rezultatów wrażliwych na płed

18 III. Charakterystyka projektu (wniosek) 3.1 Cel projektu Uzasadnianie potrzeby realizacji projektu Cel ogólny, cele szczegółowe projektu Zgodnośd celów z PO KL i Planem Działao 3.2 Grupy docelowe Charakterystyka osób, instytucji, które zostaną objęte wsparciem (tabela ilościowa) Uzasadnienie wyboru grupy docelowej Sposób rekrutacji Punkty 1 3 Standardu minimum

19 Analiza problemu (uzasadnienie) Jak jest? opis sytuacji, fotografia ilościowa i jakościowa danej grupy Dlaczego tak jest? analiza przyczyn, zdiagnozowanie barier równości Co można zmienid? diagnoza, określenie potrzeb

20 4 KROKI - narzędzie analizy pod kątem płci Dane ilościowe Krok I: Reprezentacja Krok II: Portret uczestniczki / uczestnika projektu Dane jakościowe Krok III: Przyczyny zaistniałej sytuacji Krok IV: Określenie potrzeb kobiet i mężczyzn

21 Krok I: REPREZENTACJA 4 KROKI DANE ILOŚCIOWE (jak jest?) Ile jest kobiet, ilu mężczyzn w danym obszarze? Analiza rynku pracy (popyt i podaż) Jak dane zmieniają się w czasie? Krok II: PORTRET UCZESTNICZKI/UCZESTNIKA Podział czynności kto co robi i kiedy? Czego nie robi? Podział zasobów kto co ma? Czego nie ma? Jak dzielone są czas, pieniądze, aktywności, władza?

22 4 KROKI DANE JAKOŚCIOWE Krok III: PRZYCZYNY dlaczego tak jest? Jakie są zależności i wzorce? Jakie są bariery równości w danym obszarze? Krok IV: POTRZEBY KOBIET I MĘŻCZYZN W DANYM OBSZARZE co można zmienid? Jakie są potrzeby K, jakie M w tych grupach, obszarze? Czy są to potrzeby praktyczne, bieżące, czy też strategiczne, długofalowe?

23 Równościowy cel 1. Projektuje zmianę oddzielnie dla kobiet, oddzielnie dla mężczyzn. 2. Określa adekwatnie i realistycznie liczbowy udział K/M w danym obszarze problemowym. 3. Przyczynia się do osłabienia istniejących nierówności. Ważne, żeby język formułowania celu także był równościowy i uwzględniał obie płcie. Dodatkowym celem projektu może byd jeden z priorytetowych obszarów działao na rzecz równości płci.

24 Strategiczne cele na rzecz równości płci 1. Równy stopieo niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn. 2. Godzenie życia prywatnego i zawodowego. 3. Równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji. 4. Wykorzenianie wszelkich form przemocy ze względu na płed. 5. Eliminacja stereotypów związanych z płcią. 6. Propagowanie równości płci w stosunkach zewnętrznych oraz polityce rozwojowej. Plan działao na rzecz równości kobiet i mężczyzn

25 Równa liczba bezwzględna Efekt: utrzymanie różnicy Równa liczba - 10% Efekt: pogłębienie różnicy Adekwatna liczba/ procent 320 (32%) K, 120 (10%) M Efekt: likwidacja różnicy M M M K K K

26 III. Charakterystyka projektu (wniosek) 3.3 Działania Opisz działania podejmowane w projekcie, zgodnie z chronologią zadao wskazaną w budżecie i harmonogramie Punkt 4 Standardu minimum

27 Działania w projektach PO KL Rekrutacja Działania bezpośrednio służące realizacji celów projektu, np. szkolenia, doradztwo zawodowe, poradnictwo psychologiczne, kampanie informacyjne i promocyjne, publikacje itd. Zarządzanie projektem: promocja, zarządzanie, monitoring, ewaluacja

28 Równościowe działania 1. są adekwatne do zdiagnozowanych potrzeb i celów 2. są kompleksowe, ukierunkowane również na otoczenie uczestniczek/ów projektu 3. otwarcie komunikują równośd 4. włączają reprezentantki/ów kobiety i mężczyzn z grup docelowych 5. są realizowane przez zespół, dla którego równośd jest ważna

29 III. Charakterystyka projektu (wniosek) 3.4 Rezultaty Opisz twarde i miękkie rezultaty projektu w odniesieniu do planowanych działao Opisz, w jaki sposób rezultaty będą monitorowane, badane Opisz, w jaki sposób rezultaty przyczynią się do realizacji celu projektu Punkt 5 Standardu minimum

30 Równościowe rezultaty są adekwatne do diagnozy i zidentyfikowanych potrzeb kobiet i mężczyzn, jeżeli potrzeby są inne w przypadku kobiet i mężczyzn, rezultaty określamy oddzielnie dla każdej z płci.

31 Równościowe rezultaty Rezultaty twarde / produkty: 1. To, co wyprodukujemy w projekcie Liczba kobiet i mężczyzn uczestniczących w szkoleniach. 2. Zmiany ilościowe, które zajdą w wyniku projektu w grupie osób uczestniczących w projekcie. Zwiększenie zatrudnienia wśród kobiet o X%, wśród mężczyzn o Y%. Rezultaty miękkie: w projektach EFS dotyczą zmiany na poziomie postaw, umiejętności, wiedzy.

32 Monitoring i ewaluacja Dane zbierane w procesie monitorowania i ewaluacji muszą byd segregowane ze względu na płed; Zbieramy informacje dotyczące tego, jak kobiety i mężczyźni oceniają nasz projekt; Wynajmując podwykonawcę do ewaluacji komunikujemy wagę równości szans w projekcie; Kobiety i mężczyźni w zespole ewaluacyjnym; Wniosek o płatnośd (sprawozdanie z realizacji projektu) uwzględnia wskaźniki z podziałem na płed.

33 III. Charakterystyka projektu (wniosek) 3.5 Potencjał projektodawcy i zarządzanie projektem ( ) Opisz, w jaki sposób projekt będzie zarządzany ( ) Punkt 6 Standardu minimum

34 Równościowe zarządzanie projektem udział kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji; przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płed w zatrudnieniu wiedza z zakresu prawa pracy oraz jasno określona odpowiedzialnośd za przestrzeganie przepisów; szkolenia z zakresu równości szans kobiet i mężczyzn; stosowanie elastycznych form zatrudnienia; stosowanie języka uwzględniającego obie płcie.

35 Dziękuję za uwagę! Małgorzata Jonczy-Adamska Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego