12/2014 informator o firmie referencje

Transkrypt

1 12/2014 informator o firmie referencje

2

3 o nas Kim jesteśmy? Pro Novum sp. z o.o. jest firmą ekspercką, która na podstawie badań wykonuje oceny stanu technicznego cieplnomechanicznych urządzeń elektrowni. Wiedzę o stanie technicznym urządzeń wykorzystujemy do prognozowania ich trwałości (żywotności), optymalizowania warunków eksploatacji i strategii remontowych oraz przeprowadzania ich modernizacji w celu przedłużania czasu eksploatacji i zapewnienia bezpieczeństwa pracy. Czym dysponujemy? Dysponujemy kadrą specjalistów o wysokich kompetencjach w zakresie badań i oceny stanu urządzeń energetycznych oraz ich remontów. Wszyscy specjaliści wykonujący badania diagnostyczne posiadają uprawnienia EN ISO Wdrożyliśmy systemy zapewnienia jakości ISO 9001, zarządzania środowiskowego ISO oraz zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy ISO Na wszystkie te systemy uzyskaliśmy odpowiednie certyfikaty TÜV Rheinland. Obydwa nasze laboratoria, Laboratorium Badań Materiałowych oraz Laboratorium Chemiczne posiadają uznanie Urzędu Dozoru Technicznego. Laboratoria wyposażone są w najnowocześniejszą aparaturę do wszystkich rodzajów badań i pomiarów diagnostycznych, w tym również w mobilne instalacje do chemicznego czyszczenia oraz pasywacji wykonane według naszego autorskiego projektu. Pracę zespołu ekspertów wspomagają sieciowe systemy informatyczne oraz najwyższej klasy programy inżynierskie m.in. do obliczeń konstrukcji metodą elementów skończonych (MES). Co robimy? Wykonujemy badania urządzeń energetycznych, oceniamy ich aktualny stan i prognozujemy ich żywotność. Opracowujemy technologie napraw i regeneracji. Optymalizujemy warunki eksploatacji, w tym parametry chemiczne czynnika w układach wodno-parowych. Wiedzę z badań diagnostycznych wykorzystujemy, jako źródło zaawansowanych technicznie aplikacji, przede wszystkim dla wydłużania czasu pracy urządzeń i optymalizacji nakładów na ich utrzymanie. Dokąd zmierzamy? Wprowadzając nowe metody badań oraz coraz doskonalsze procedury oceny stanu technicznego rozpoczęliśmy wdrażanie komputerowych systemów diagnostycznych oraz świadczenie usługi serwisu diagnostycznego realizowanego w sposób zdalny. Kontynuujemy prace nad Platformą Informatyczną LM System PRO+ zawierającą pakiet oprogramowania wspomagającego zarządzanie utrzymaniem majątku produkcyjnego elektrowni oraz nad jego wyspecjalizowanymi wersjami będącymi odpowiedzią na indywidualne potrzeby naszych Klientów. Nasze najnowsze projekty to serwis diagnostyczny pozwalający na wykonywanie zdalnego nadzoru diagnostycznego nad urządzeniami energetycznymi wspierany przez aplikację komputerową LM Serwis PRO oraz kompleksowy program przedłużania trwałości bloków 200 MW do godzin obejmujący Wytyczne przedłużania eksploatacji urządzeń cieplno-mechanicznych bloków 200 MW, portal wymiany doświadczeń i wiedzy dla użytkowników tych bloków oraz specjalistyczne oprogramowanie pozwalające na monitowanie stanu bloku w trybie on-line. 3

4 Firma: Przedsiêbiorstwo Us³ug Naukowo-Technicznych Pro Novum Sp. z o.o. Adres: ul. Wróbli 38, Katowice, skr. poczt Telefon: Fax: Strona internetowa: Typ organizacji: pronovum@pronovum.pl Spó³ka z o.o. Data za³o enia: 1987 Sąd Rejestrowy: S¹d Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach, Wydzia³ VIII Gospodarczy KRS Numer w KRS: Regon: EKD: 7430 NIP: Kapita³ zak³adowy: ,00 z³ Zarz¹d: Zatrudnienie: Konto bankowe: Biuro Zamiejscowe: Jerzy Trzeszczyñski Prezes Zarz¹du Wojciech Brunné Cz³onek Zarz¹du 61 osób PKO BP S.A. I o/katowice nr Biuro Techniczno-Handlowe ul. Łowiecka 6/ Wroc³aw tel/fax:

5 Dyrektor Naczelny [DN] Z-ca Dyrektora ds. Technicznych [DT] Główny Specjalista ds. Urządzeń Energetycznych [GS] Pełnomocnik Dyrektora ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania PD Zespół Inspektorów Nadzoru i Przygotowania do Badań ZINiPB Sekretariat SG Dział Prawny AOP Zakład Diagnostyki i Profilaktyki ZDiP Zespó ds. Ofert i Reklamy AOR Dział Finansowo- Księgowy AOF Zespół Diagnostyki Rurociągów i Armatury ZDRiA Zespół ds. Pracowniczych AOK Biuro Techniczno- Handlowe BH Zespół Zdalnej Diagn. i Serwisu Diagnostycznego ZZDiSD Zespó Administracyjno- Techniczny AOT Zespół Diagn. Kotłów i Wymienników Ciepła ZDKiWC Dział BHP* BHP *dział zewnętrzny Zespół Diagnostyki Turbin i Generatorów ZDTiG Zakład Chemii Energetycznej ZChE Laboratorium Badań Chemicznych LBCh Zespół Diagnostyki i Ochrony przed Korozją ZDiOK Laboratorium Badań Materiałowych LBM Zespół Edycji i Archiwizacji ZEiA 5

6 Pro Novum jest firmą wykonującą kompletne badania diagnostyczne, zapewniającą systematyczne przetwarzanie wyników badań i pomiarów w zaawansowaną wiedzę w formie ocen stanu technicznego i prognoz oraz zaleceń eksploatacyjnych, remontowych i profilaktycznych. Naszymi klientami były lub są nadal wszystkie krajowe elektrownie zawodowe oraz większość elektrociepłowni komunalnych i przemysłowych. Oferujemy: BADANIA I POMIARY DIAGNOSTYCZNE: Badania nieniszczące podstawowe: Wizualne: bezpośrednie zdalne: przy użyciu endoskopu, wideoendoskopu: w promieniowaniu widzialnym w promieniowaniu UV/A Magnetyczno-proszkowe: techniką barwną techniką fluorescencyjną Penetracyjne: techniką barwną techniką fluorescencyjną Ultradźwiękowe Ultradźwiękowe techniką Phased Array Metalograficzne Metodą prądów wirowych Ultradźwiękowe pomiary grubości ścianki Ultradźwiękowe pomiary grubości tlenków Pomiary grubości powłok Pomiary twardości metali Badania niszczące: Analizy składu chemicznego Badania metalograficzne Badania wytrzymałościowe Badania z zakresu mechaniki pękania Próby technologiczne Badania specjalistyczne: Badania stanu struktury metalu: metalograficzne metodą replik metalograficzne na zgładach Badania otworów centralnych wirników turbin i generatorów: prądowirowe magnetyczno-proszkowe wizualne ultradźwiękowe pomiary średnicy Pomiary zamocowań rurociągów wraz z ich regulacją Pomiary spadów poziomych odcinków rurociągów Pomiary grubości ścianki: ultradźwiękowe techniką EMAT (rurki stalowe) prądowirowe (rurki mosiężne) Badania osadów: skład chemiczny ilość osadów Pomiary grubości warstwy tlenków na powierzchni wewnętrznej rur przegrzewaczy pary: metodą ultradźwiękową Badania wrębów tarcz wirnikowych bez demontażu łopatek: ultradźwiękowe techniką Phased Array Badania elementów nasadzanych na wirnikach bez ich demontażu ultradźwiękowe OCENY STANU TECHNICZNEGO: Kotłów parowych Rurociągów parowych i wodnych Turbin i generatorów Skraplaczy i wymienników ciepła 6

7 EKSPERTYZY POAWARYJNE APLIKACJE NA PODSTAWIE WIEDZY DIAGNOSTYCZNEJ: Rekomendacje/Wytyczne w zakresie kwalifikowania elementów urządzeń cieplno-mechanicznych bloków 200 MW do pracy do godzin Rewitalizacje staliwnych elementów turbin Modernizacje rurociągów parowych w celu wydłużenia ich trwałości Platforma Informatyczna system zarządzania wiedzą o stanie technicznym urządzeń cieplno-mechanicznych elektrowni oraz wspierająca planowanie remontów. System może być instalowany w centrach zarządzania grup energetycznych w całości lub w postaci wybranych aplikacji działających jako autonomiczne programy: LM Serwis PRO: automatyczny nadzór nad stanem technicznym urządzeń uzupełniany o opinie ekspertów Pro Novum LM Analiza Awaryjności PRO: dokumentuje, analizuje oraz udostępnia wyniki tych analiz w formie statystyki uszkodzeń w trybie on-line LM Analiza Ryzyka PRO: monitoruje w trybie on-line ryzyko, czyli prawdopodobieństwo uszkodzeń i ich konsekwencje, pozwala odpowiedzieć na pytanie: ile kosztuje problem? LM Audyt PRO: dokumentuje historię eksploatacji, wspiera planowanie badań Aplikacje te mogą być także udostępniane z serwerów Pro Novum w formie usługi. Nie ma wówczas potrzeby zakupu oprogramowania oraz zapewniania jego maintenance'u. Optymalizacja pracy urządzeń wodno-ściekowych w tym rozruchy oraz pomiary eksploatacyjne stacji uzdatniania wody Opracowywanie reżimów i sposobów korekcji wody w różnych układach technologicznych Problemy korozji i konserwacji urządzeń Ocena stanu technicznego (korozyjnego, erozyjnego) urządzeń energetycznych w tym: - wpływ środowiska i korygentów na korozję urządzeń - wpływ reżimów technologicznych na przebieg procesów korozji - efektywność stosowanych metod konserwacji Opracowywanie technologii zabezpieczających urządzenia energetyczne przed korozją Dobór korygentów i inhibitorów dla poszczególnych obiegów wodno-parowych, chłodzących i ciepłowniczych Ocena stanu technicznego oraz stopnia zanieczyszczenia wewnętrznych powierzchni rur kotłowych oraz innych urządzeń pracujących w urządzeniach energetycznych Analizy chemiczne wód i ścieków osadów z wewnętrznych i zewnętrznych powierzchni rur i innych elementów, mas jonowymiennych metali żelaznych i kolorowych badania korozyjne materiałów dobór roztworów czyszczących pomiary eksploatacyjne obiegów wodno parowych CHEMIA ENERGETYCZNA: Chemiczne oczyszczanie urządzeń kotłów skraplaczy turbinowych układów olejowych wymienników ciepła instalacji przemysłowych Procesy te wykonujemy wg własnych technologii z wykorzystaniem instalacji pomocniczych wykonanych zgodnie z naszymi autorskimi projektami technicznymi. Problematyka wodno-chemiczna Usługi z zakresu technologii uzdatniania wody dla: - obiegów wodno-parowych - obiegów chłodzących - obiegów ciepłowniczych 7

8 Certyfikat TÜV CERT Nr DIN EN ISO 9001:2008 zgodności systemu zapewnienia jakości w zakresie: Diagnostyka urządzeń energetycznych, utrzymanie i serwis wspierane oprogramowaniem, chemia energetyczna oraz technologie napraw i rewitalizacji wraz z projektowaniem, wykonawstwem i rozwojem w celu wydłużania czasu pracy urządzeń cieplno-mechanicznych elektrowni. Certyfikat TÜV CERT Nr DIN EN 14001: 2004 stosowania systemu zarządzania w dziedzinie ochrony środowiska w zakresie: Diagnostyka urządzeń energetycznych, utrzymanie i serwis wspierane oprogramowaniem, chemia energetyczna oraz technologie napraw i rewitalizacji wraz z projektowaniem, wykonawstwem i rozwojem w celu wydłużania czasu pracy urządzeń cieplnomechanicznych elektrowni. Certyfikat TÜV CERT Nr PN-N 18001:2004 stosowania systemu zarządzania w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie: Diagnostyka urządzeń energetycznych, utrzymanie i serwis wspierane oprogramowaniem, chemia energetyczna oraz technologie napraw i rewitalizacji wraz z projektowaniem, wykonawstwem i rozwojem w celu wydłużania czasu pracy urządzeń cieplnomechanicznych elektrowni. Świadectwo Uznania Urzędu Dozoru Technicznego nr rejestru LBU-003/09 Laboratorium Badań Materiałowych spełnia kryteria dotyczące wymagań technicznych określonych w p. 5 normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Świadectwo Podwykonawcy Urzędu Dozoru Technicznego nr rejestru LB-003/09 Laboratorium Badań Materiałowych spełnia kryteria dotyczące wymagań technicznych określonych w p. 5 normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005 i wpisane jest na listę podwykonawców Urzędu Dozoru Technicznego w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych. Decyzja nr CH-30-10/6-13 Urzędu Dozoru Technicznego z dnia r. uprawniająca Pro Novum do wykonywania napraw w zakresie chemicznego czyszczenia i trawienia urządzeń podlegających dozorowi technicznemu. Świadectwo Uznania Urzędu Dozoru Technicznego nr LBU-179/09 Laboratorium Badań Chemicznych spełnia kryteria dotyczące wymagań technicznych określonych w p. 5 normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Decyzja nr DT:403-45/10/JK Urzędu Dozoru Technicznego z dnia r. zatwierdzająca do stosowania dokument nr I/PN-122/01 pt. Instrukcja badań i pomiarów diagnostycznych oraz oceny stanu technicznego rurociągów wysokoprężnych i wysokotemperaturowych w elektrowniach i elektrociepłowniach. Rekomendacja Nr 03/OZW/2011 Stowarzyszenia Elektryków Polskich w zakresie: oceny stanu technicznego, ekspertyz poawaryjnych, technologii napraw, chemicznego czyszczenia i technologii wody, konserwacji, rewitalizacji i badań materiałowych elementów ciśnieniowych i cieplnomechanicznych w urządzeniach energetycznych, ekspertyz poawaryjnych, konsultingu dotyczącego modernizacji elektrowni, projektowania i instalowania cyfrowych systemów kontrolno-rejestrujących, monitoringu, warunków pracy wybranych elementów turbin i rurociągów oraz optymalizacji pracy bloku w stanach niestacjonarnych. Status Centrum Badawczo-Rozwojowego nadany Decyzją Ministra Gospodarki RP Nr 3/Org/2008 z dnia 27 października 2008r. na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 maja 2008r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Pismo nr DNP-IV-422-M-15/2/13/4646/13 Ministerstwa Gospodarki informujące o spełnianiu wymogów stawianym przedsiębiorcom, którym nadano status centrum badawczo-rozwojowego. Pracownicy techniczni posiadają uprawnienia wymagane przepisami dla wykonywania poszczególnych rodzajów prac: Świadectwa kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci kat. D i E oraz świadectwa kwalifikacyjne do badań wg normy EN ISO Wszystkie uprawnienia są aktualnie ważne i na bieżąco aktualizowane. Jesteśmy członkiem: Rzeczywistym Klubu Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB Izby Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska VGB PowerTech e.v. Izby Gospodarczej Zaawansowanych Technologii Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Świadectwo Podwykonawcy Urzędu Dozoru Technicznego nr rejestru LB-179/09 Laboratorium Badań Chemicznych spełnia kryteria dotyczące wymagań technicznych określonych w p. 5 normy PN-EN ISO/IEC 17025:

9 r Aplikacje wiedzy z diagnostyki Badania i oceny stanu Technologie skraplaczy i modernizacje Systemy diagnostyczne Rewitalizacje Chemia energetyczna i wymienników ciep³a turbin i generatorów ruroci¹gów parowych i wodnych kot³ów parowych Oddział I w Krakowie Oddział w Rybniku Oddział Wybrzeże Elektrociepłownia Zielona Góra S.A. Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja S.A. Elektrociepłownia Lublin-Wrotków Elektrownia Bełchatów Elektrownia Turów Zespół Elektrowni Dolna Odra Elektrociepłownia Katowice l l l ll l l l l Elektrownia Blachownia l l l Elektrownia Jaworzno III Elektrownia Łagisza Elektrownia Łaziska Elektrownia Siersza ll Elektrownia Stalowa Wola llll l lll l lll l lll l l ll lll ll ll ll lll ll l l l l l ll l l l ll l l l l l ll l l l l l ll l ll ll l ll l l llll ll l l referencje EDF Polska S.A. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. TAURON Wytwarzanie S.A. 9

10 r Anwil S.A. Dalkia Poznań S.A. Elektrownia Skawina S.A. Elektrownia Trbovlje (Słowenia) Elektrownia Tuzla (BIH) GDF SUEZ Energia Polska S.A. PCC Rokita S.A. PGNiG TERMIKA S.A. Spółka Energetyczna Jastrzębie S.A. TAURON Ciepło S.A. Zakład Wytwarzania Nowa Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin S.A. Synthos Dwory 7 Sp. z o.o. S.J. ENEA Wytwarzanie S.A. Aplikacje wiedzy z diagnostyki Badania i oceny stanu Technologie skraplaczy i modernizacje Systemy diagnostyczne Rewitalizacje Chemia energetyczna i wymienników ciep³a turbin i generatorów ruroci¹gów parowych i wodnych kot³ów parowych lll l lll ll llll l ll l l l l referencje lll l l llll ll l l ll ll l llll l l ll ll l llllll l lll l lll l l l l l ll l ll l ll l l l Inni Klienci 10

11 w ważniejsze wydarzenia w 2013 r. W dniach 2-4 października 2013 r. w Hotelu Belweder w Ustroniu odbyło się zorganizowane przez Pro Novum XV Sympozjum Informacyjno-Szkoleniowe: DIAGNOSTYKA I REMONTY URZĄDZEŃ CIEPLNO-MECHANICZNYCH ELEKTRO- WNI, którego tematem przewodnim była Diagnostyka i zapobieganie nieszczelnościom rur powierzchni ogrzewalnych kotłów parowych. Tytuł Polski Sukces 2013 w konkursie organizowanym przez Stowarzyszenie Ogólnopolskie Forum Promocji Biznesu Ważniejsze wyróżnienia otrzymane w 2013 roku: Certyfikat Przedsiębiorstwo Fair Play 2013 Certyfikat Wiarygodności w Ogólnopolskim Programie Wiarygodna Firma Po raz drugi znaleźliśmy się w rankingu miesięcznika Forbes uzyskując miano Diamentu Forbes'a Tytuł Gazela Biznesu 2014 uzyskany w ramach rankingu Pulsu Biznesu Po raz trzeci otrzymaliśmy tytuł Gepard Biznesu. 11

12 w ważniejsze wydarzenia w 2013 r. Fundacja Uśmiech Dzieciom przyznała nam tytuł Firma Przyjazna Dzieciom Prezes Zarządu Pan Jerzy Trzeszczyński otrzymał medal im. profesora Alfonsa Hoffmanna za osiągnięcia w rozwoju polskiej elektroenergetyki przyznany przez Zarząd OWZ SEP Społeczna odpowiedzialność biznesu: Kontynuując popularyzację współczesnej muzyki kameralnej wsparliśmy wydanie płytowe Kwartetu Śląskiego pn. 35. Jest to zbiór ośmiu płyt z utworami: Karola Szymanowskiego, Witolda Lutosławskiego, Aleksandra Transmana, Andrzeja Panufnika, Witolda Szalonka, Henryka Mikołaja Góreckiego, Krzysztofa Pendereckiego i Pawła Szymańskiego w wykonaniu Kwartetu Śląskiego z okazji obchodów 35-lecia istnienia. Jak co roku udzieliliśmy finansowego wsparcia Publicznemu Gimnazjum w Porąbce oraz kilku katowickim przedszkolom i szkołom. Kolejny raz byliśmy też sponsorem Halowych Mistrzostw Polski Energetyków w Tenisie organizowanych przez Stowarzyszenie Sportowo-Kulturalne ELEKTRO i Radę Główną Federacji Sportowej ENERGETYK oraz spektakli Teatru za Jeden Uśmiech dla dzieci-pacjentów katowickich szpitali. W 2013 roku podjęliśmy się także sponsorowania: koncertu z okazji 15-lecia Orkiestry Muzyki Nowej (25 lutego 2013 r.), XXI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Kameralnej Kwartet Śląski i Jego Goście, który odbywał się w dniach 23 listopada 8 grudnia 2013 r. oraz Koncertu Bożonarodzeniowego (15 grudnia 2013 r.). Podobnie jak w latach poprzednich przekazaliśmy darowizny pieniężne na rzecz osób chorych i niepełnosprawnych. Dofinansowaliśmy działalność statutową kilku lokalnych organizacji, m.in. Stowarzyszenia AKCENT, Fundacji Pracowniczej PRO EKO czy Stowarzyszenia Elektryków Polskich. 12

13 p ważniejsze prace w 2013 r. Dla grup energetycznych: Oddział w Rybniku EDF Polska S.A. Program przedłużania żywotności bloku nr 5 do 350 tyś godzin w zakresie turbin. Obliczenia wytrzymałościowe i analizy żywotnościowe. Wykonanie obliczeń stopnia wyczerpania trwałości materiałów elementów rurociągów oraz komór kotłów K-3, K-6. Oddział I w Krakowie Czyszczenie chemiczne wewnętrznych powierzchni rur parownika kotłów OP-380 nr 1 i 2 oraz czyszczenie wewnętrznych powierzchni przegrzewaczy kotła OP 380 nr 2. Wykonanie pasywacji powierzchni wewnętrznej rur mosiężnych MC70 z4r wymienników 2XA i 2XB TG2 wraz z dostawą i montażem instalacji pomocniczej do wykonania procesu. Oddział Wybrzeże Wykonanie ekspertyzy technicznej rurociągu pary świeżej do stacji ORS nr 5 i 6 w EC Gdańsk. Elektrociepłownia Zielona Góra S.A. Analiza wyników pomiarów eksploatacyjnych w układzie wodno-parowym kotła OU-192 BGP. Koncepcja modernizacji układu odmulania kotła odzysknicowego OU-192 na BGP. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Elektrociepłownia Lublin-Wrotków Rozbudowa systemu monitorowania urządzeń i instalacji technologicznych BGP. Diagnostyka uszkodzonych rur wymiennika ciepłowniczego bloku gazowo-parowego w PGE GiEK SA o/ EC Lublin-Wrotków. Elektrownia Turów Sieciowe oprogramowanie komputerowe do zarządzania bazą danych o stanie technicznym kotłów K1-K6. Zespół Elektrowni Dolna Odra Rewitalizacja elementów turbiny TG-6 z Elektrowni Dolna Odra. Ocena stanu technicznego układu łopatkowego wirnika SP turbiny A w Elektrowni Pomorzany wraz z określeniem warunków jego dalszej eksploatacji. Grupa TAURON TAURON Ciepło S.A. Zakład Wytwarzania Nowa Ocena stanu technicznego rurociągu pary świeżej z kolektorów 2.3 i 2.4 do zaworu szybkozamykającego turbosprężarki TS-4. Ocena stanu technicznego rurociągów od zaworu szybkozamykającego do kadłuba turbiny WKW22. Wykonanie badań nieniszczących i oceny stanu technicznego kolektora pary świeżej 2.3 i rurociągu przyturbinowego TS-3 w hali turbosprężarek. Projekt dodatkowych zamocowań na kolektorze 2.4 w hali turbosprężarek. Badania diagnostyczne i ocena stanu technicznego kolan K14, K16, K17 i K33 oraz elementów naprawianych po szlifowaniu kolektora 2.4. TAURON Wytwarzanie S.A. Zalecenia dotyczące diagnostyki elementów części turbinowej bloków 200 MW w aspekcie wydłużenia eksploatacji Część I: Założenia ogólne, Część II: Diagnostyka elementów krytycznych turbin i generatorów. WYTYCZNE DOTYCZĄCE DIAGNOSTYKI ELEMENTÓW CZĘŚCI KOTŁOWEJ I RUROCIĄGÓW BLOKÓW 200 MW W ASPEKCIE WYDŁUŻENIA EKSPLOATACJI Część I Założenia ogólne Część II Diagnostyka elementów krytycznych kotła oraz głównych rurociągów parowych i wodnych Część III Diagnostyka rur powierzchni ogrzewalnych kotłów. Elektrownia Jaworzno III Remont kapitalny i modernizacja kotła OP-650 wraz z urządzeniami pomocniczymi na bloku nr 6 - przygotowanie do badań nieniszczących wybranych elementów kotła OP650 oraz wykonanie badań specjalistycznych. Opracowanie wytycznych dot. remontu kapitalnego turbiny i kotła bloku 3 oraz reżimów chemicznych układu parowo-wodnego bloku nr 3 Elektrownia II. Obróbka cieplna wraz z oceną stanu technicznego komór trójzaworowych. Prace diagnostyczne związane z remontem kapitalnym turbozespołu nr 6: badania rurociągów pętlicowych WP za AR5, AR6 oraz rurociągu łączącego rurociągi pary do turbiny str. P i L. Ocena stanu technicznego turbiny bloku nr 6 wraz z prognozą trwałości do godzin. Wykonanie gotowania alkalicznego kotła bloku nr 2 oraz konserwacji kotła bloku nr 3 wraz z nadzorem - Elektrownia II. Wykonanie badań wirnika turbozespołu 13CK70, TG-3 - Elektrownia II. Elektrownia Łaziska Nadzór nad badaniami podstawowymi, wykonanie badań specjalnych oraz oceny i określenie prognozy trwałości turbozespołu bloku 11 w perspektywie przedłużenia jego eksploatacji. Wykonanie badań specjalnych, nadzór nad badaniami podstawowymi wraz z oceną stanu technicznego i określeniem prognozy trwałości rurociągów parowych i wodnych bloku 11 w perspektywie przedłużenia ich eksploatacji. 13

14 p ważniejsze prace w 2013 r. Nadzór nad badaniami podstawowymi, wykonanie badań specjalnych oraz oceny i określenie prognozy trwałości kotła bloku 11 w perspektywie przedłużenia jego eksploatacji. Opracowanie technologii i przeprowadzenie procesu czyszczenia środkiem kompleksującym po remoncie średnim kotła OP-650k bloku nr 9 Przeprowadzenie procesu chemicznego czyszczenia kotła, alkalicznego gotowania oraz opracowanie technologii i nadzór nad procesem dmuchania przegrzewaczy pary po modernizacji i remoncie kapitalnym kotła bloku nr 10. Wykonanie badań diagnostycznych oraz oceny stanu technicznego rezerwowego wirnika SP turbiny z TK225. Obróbka cieplna i ocena stanu technicznego kadłuba zewnętrznego SP turbiny TG-10. Wykonanie badań nieniszczących i oceny stanu technicznego wirników SP i NP turbiny TG 10. Nadzór techniczny nad badaniami oraz naprawą walczaka kotła bloku 10 w trakcie remontu w 2013 roku. Określenie przyczyn uszkodzeń i nadmiernego zużycia łopatek 4 stopnia typu ND 37 strumienia prawego wirnika NP, turbozespołu nr 11. Opracowanie technologii i przeprowadzenie procesu chemicznego czyszczenia środkiem kompleksującym kotła OP-380 bloku nr 1. Wykonanie badań specjalnych i określenie prognozy trwałości rurociągów parowych i wodnych bloku 1 w perspektywie dalszej eksploatacji wraz z remontem systemu zamocowań. Elektrownia Blachownia Ocena stanu technicznego rurociągu wody zasilającej PWZ 1 I PWZ 2. Przygotowanie i badania nieniszczące głównego rurociągu parowego kotła OP-120 nr 2. Przygotowanie i badania diagnostyczne turbozespołu nr 1. Elektrownia Łagisza Wykonanie analiz fizyko-chemicznych mas dwujonitowych używanych w układzie kondensatu bloku 460 MW. Rewitalizacja komory zaworowej SP turbiny TK120, TG7. Wykonanie procesu chemicznego czyszczenia i alkalicznej obróbki powierzchni ogrzewalnych kotła CBF nr 10. Elektrownia Siersza Mycie i pasywacja rur dogrzewacza regeneracyjnego R6BIS typ DWU turbozespołu TG-2. Badanie, ocena stanu technicznego oraz prognoza na dalsze lata pracy rurociągów wody zasilającej bloku nr 2. Elektrownia Stalowa Wola Wykonanie badań i oceny stanu technicznego wraz z prognozą dalszej eksploatacji walczaka głównego i pomocniczego kotła OP-150 K8. Wykonanie badań, oceny stanu technicznego i prognozy dalszej eksploatacji walczaka kotła OP-380 K12. Dla innych klientów: ALSTOM Power Sp. z o.o. Obróbka cieplna wału wirnika GTHW 230 MW proj. ESTI. Anwil S.A. Badania i ocena stanu technicznego rurociągów pary świeżej w obrębie bloku III. Wykonanie badań diagnostycznych oraz oceny stanu technicznego elementów turbiny TC-1701B. Dalkia Poznań S.A. Wykonanie diagnostyki rurociągu pary świeżej kotła OP- 430K w EC Karolin. Elektrociepłownia Białystok S.A. Badania diagnostyczne i ocena stanu technicznego elementów turbozespołu Tz-4. Elektrownia Chmielnicka (Ukraina) Wykonanie badań i naprawy żelaza wirnika generatora typu TWW Y3 bloku nr 3 w Elektrowni Chmielnicka (Ukraina) Elektrownia Skawina S.A. Zabezpieczenie turbiny TG-6 w trakcie postoju. Alkaliczne gotowanie kotła K-8. Alkaliczne gotowanie kotła K10. Ocena możliwości pracy rurociągów pary świeżej z kotłów K-10 i K-11 do turbiny TG-6 dla parametrów pr=10 MPa i tr=540 st. C. Chemiczne czyszczenie powierzchni wewnętrznej parownika i ECO kotłów parowych OP-210 M K8 i OP-210 M K10. Pomiary geodezyjne przemieszczeń rurociągów pary świeżej III-go etapu w stanie zimnym i gorącym wraz z wykonaniem sprawozdania i opracowaniem zaleceń remontowych. Elektrownia Tuzla (Bośnia i Hercegowina) Rewitalizacja bocznych komór zaworów regulacyjnych WP oraz kolan i komór zaworów regulacyjnych SP turbiny Tg-5. Wykonanie badań NDT wirników WP, SP i NP turbiny TG-5, TK-200. ENEA Wytwarzanie S.A. Chemiczne czyszczenie układów oczyszczalni ścieków instalacji odsiarczania spalin IOS-3. 14

15 p ważniejsze prace w 2013 r. ENERGA Elektrociepłownia Kalisz S.A. Ocena stanu technicznego 4 szt kolan kolektorów parowych na odcinku od kotła parowego nr 1 do ściany pomieszczenia maszynowni (ok. 4 m) oraz określenie ich żywotności w oparciu o wykonane badania. Fortum Zabrze S.A. Ocena stanu technicznego żywic jonowymiennych. GDF SUEZ Energia Polska S.A. Wykonanie badań diagnostycznych elementów międzystropia oraz walczaka na bloku nr 7. Kompleksowa ocena stanu technicznego rurociągów pary świeżej i pary wtórnie przegrzanej w zakresie pomiarów geodezyjnych oraz badań nieniszczących i niszczących rurociągów bloków 2 i 7 w Elektrowni Połaniec. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. Chemiczne czyszczenie kotła parowego OP-230 w EC2. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Weryfikacja prognozy dalszej bezpiecznej eksploatacji walczaka kotła nr 2. Grupa Lotos S.A. Analiza stanu technicznego rurociągów pary świeżej w elektrociepłowni (instalacja 2700) wraz z prognozą dalszej bezpiecznej eksploatacji przez kolejne 8 lat ( godzin). GUMPLAST PODHALE Sp. z o.o. Wykonanie chemicznego czyszczenia kotła parowego NG1500. International Paper - Kwidzyn Sp. z o.o. Wykonanie badań materiałowych rur z kotła węglowego KW 1. Wykonanie badań materiałowych rur z kotła spalania kory KSK. LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Wykonanie opracowania dotyczącego dalszej eksploatacji kolumny płuczącej 1000 C-1 dla instalacji utleniania asfaltów. PGNiG TERMIKA S.A. Wykonanie specjalistycznych prac w zakresie chemicznego oczyszczenia i odmiedziowania parownika kotła fluidalnego OFz450A oraz kotła OFz450B w Elektrociepłowni Żerań. Wykonanie badań stanu technicznego elementów części ciśnieniowej kotła OP-430 nr K-10 w Elektrociepłowni Siekierki. Wykonanie remontu warsztatowego korpusu zaworu szybkozamykającego AZO turbiny TC-30 TZ3 w Elektrociepłowni Siekierki. Wykonanie badań i oceny stanu technicznego wirnika turbiny LANG 6,3MW TZ-6 w Elektrociepłowni Pruszków. Wykonanie badań diagnostycznych kotła OP-430 nr K-14 i urządzeń przykotłowych w Elektrociepłowni Siekierki podczas prac przy jego modernizacji. Wykonanie badań, oceny stanu technicznego i żywotności elementów turbozespołu Tz-3 w EC Siekierki 2. Spółka Energetyczna Jastrzębie S.A. Rewitalizacja korpusu WP wraz ze skrzynkami dyszowymi i komorami zaworów regulacyjnych oraz obróbka cieplna kadłuba SP turbiny z Tg-1 z Elektrociepłowni Zofiówka. Wykonanie badań nieniszczących wraz z oceną stanu technicznego elementów turbiny TC 32 nr 1 zainstalowanej w Elektrociepłowni Zofiówka. Synthos Dwory 7 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.J. Badania i ocena stanu technicznego podgrzewacza wody kotła Pauker nr 3. Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie WYTYCZNE PRZEDŁUŻANIA CZASU EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ CIEPLNO-MECHANICZNYCH BLOKÓW 200MW. Diagnostyka: elementów krytycznych kotła oraz głównych rurociągów parowych i wodnych, rur powierzchni ogrzewalnych kotłów oraz elementów krytycznych turbin i generatorów. 15

16 sympozja i konferencje Pierwsze Sympozjum Informacyjno-Szkoleniowe DIAGNOSTYKA I REMONTY DŁUGOEKSPLOATOWANYCH URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH zorganizowaliśmy w 1999 roku, aby stworzyć forum dla dyskusji o najważniejszych problemach towarzyszących modernizacji urządzeń energetycznych. W 2013 roku Sympozjum odbyło się po raz piętnasty gromadząc, jak zawsze liczne grono uczestników przedstawicieli prawie wszystkich polskich elektrowni i elektrociepłowni oraz firm remontowych i diagnostycznych. Dbałość o wysoki poziom merytoryczny i aktualność poruszanych zagadnień sprawiły, że od kilku lat honorowy patronat nad Sympozjum sprawuje Urząd Dozoru Technicznego w Warszawie, a wszystkie liczące się na rynku branżowe czasopisma obejmują Sympozjum patronatem medialnym i zamieszczają na swoich łamach relacje z jego przebiegu. Kolejne Sympozjum odbędzie się w dniach 1-3 października 2014 r. w Katowicach. Sympozja pomyślane są, jako cykl spotkań dotyczących problemów z zakresu DIAGNOSTYKI I REMONTÓW URZĄDZEŃ CIEPLNO-MECHANICZNYCH ELEKTROWNI, z których każde kolejne poświęcone jest innemu ważnemu dla polskiej energetyki w danej chwili zagadnieniu, jak Diagnostyka i zapobieganie nieszczelnościom rur powierzchni ogrzewalnych kotłów parowych w 2013 r., Diagnostyka wspierająca modernizacje i planowanie remontów w 2012 r., Zarzą- Wraz z utworzeniem Zakładu Chemii Energetycznej w roku 2002 przejęliśmy od dawnego ZEOPd organizację Konferencji Naukowo-Technicznej UDZIAŁ CHEMII ENERGETYCZNEJ WE WZROŚCIE EFEKTYWNOŚCI URZĄDZEŃ, które odbywają się w cyklu dwuletnim. Konferencja ma już 30 lat tradycji i jest jednym z najważniejszych krajowych wydarzeń w dziedzinie chemii energetycznej. dzanie Majątkiem Produkcyjnym Grupy Elektrowni w 2011 r. Uczestnikami Konferencji są zarówno przedstawiciele czy Modernizacje urządzeń energetycznych w celu przedłu- elektrowni i elektrociepłowni, jak i firmy świadczące usługi żenia ich eksploatacji powyżej godzin w roku z zakresu chemii energetycznej, a także dostawcy środków chemicznych i wyposażenia laboratoriów. Dokładamy starań, aby zarówno tematyka Konferencji, jak i towarzyszące im wystawy, sprzyjały nawiązywaniu współpracy i umacnianiu relacji biznesowych w dziedzinie chemii energetycznej. Dotychczas zorganizowaliśmy sześć edycji Konferencji. W roku 2012 odbyła się XIV Konferencja, podczas której omawiane były m.in. rola chemii energetycznej w procesie wydłużania czasu pracy urządzeń energetycznych powyżej godzin oraz znaczenie analizy fizyko-chemicznych warunków pracy urządzeń, jako element zintegrowanego systemu diagnostycznego. Konferencja jest także dobrą okazją do zaprezentowania nowych usług i technologii z zakresu chemii energetycznej zarówno znajdujących się w ofercie Pro Novum, jak i innych firm z tej branży. Kolejna, XV Konferencja odbędzie się w dniach maja 2014 roku w Wiśle. 16

17 Publikacje Pro Novum Od 1991 roku artykuły autorstwa naszych pracowników i współpracujących z nami specjalistów z innych firm i instytucji są publikowane w Biuletynie Pro Novum redagowanym przez Jerzego Dobosiewicza oraz Jerzego Trzeszczyńskiego, a stanowiącym dodatek do branżowego czasopisma Energetyka. Biuletyn Pro Novum jest przede wszystkim miejscem prezentacji naszych koncepcji i poglądów technicznych oraz promocji nowych pomysłów i idei. Niemniej na jego łamach zdarza nam się też prowadzić polemiki z publikowanymi w Energetyce i innych branżowych czasopismach rozwiązaniami technicznymi wzbudzającymi nasze wątpliwości lub wymagającymi naszym zdaniem komentarza. Dotychczas przygotowaliśmy 53 Biuletyny. W 2013 roku ukazały się kolejne dwa numery. Nasze publikacje zamieszczamy również w innych czasopismach branżowych (polskich i zagranicznych), takich jak: VGB PowerTech Dozór Techniczny Energetyka Cieplna i Zawodowa Przegląd Spawalnictwa Nowa Energia Przegląd Energetyczny Ponadto wszystkie artykuły naszych specjalistów dostępne są na naszej stronie internetowej w zakładce Publikacje. 17

18 d debaty Najważniejsze dokonania firmy prezentowane są na łamach czasopism branżowych oraz podczas wystąpień na konferencjach m.in. organizowanych przez Pro Novum, a także innych konferencjach krajowych i zagranicznych. W 2013 roku odbyło się też kilka ważnych dla polskiej energetyki debat i dyskusji. W kilku z nich wziął także udział Prezes Zarządu Pro Novum Sp. z o.o. Pan Jerzy Trzeszczyński. Poniżej prezentujemy fragmenty Jego wypowiedzi. Innowacyjność w energetyce dyskusja redakcyjna 20 lutego 2013 r., Warszawa Organizator: Przegląd Energetyczny Do innowacji w energetyce trzeba podchodzić z dużą dozą zdrowego rozsądku. Po wybudowaniu nowego bloku przez pewien okres eksploatacji usuwa się, często dosyć liczne, błędy montażowe, a nawet konstrukcyjne, uzyskując po wielu latach urządzenie wystarczająco niezawodne. Kolejne innowacje rzadko przynoszą wyłącznie dobre skutki. Za autentyczną innowację, która dodatkowo ma swoje autentyczne źródło, tj. konieczność, uznałbym modernizacje bloków 200 MW w celu przedłużenia ich eksploatacji o kolejne lat. Przedłużenie trwałości oraz spełnienie wymagań ekologicznych uważam za wystarczającą innowację i ewidentnie wyliczalną korzyść. Aplikowanie tym blokom kolejnych innowacji uważam za niepotrzebne możliwe, że niektóre z nich sprawią więcej problemów niż korzyści. W tym miejscu narzuca się bardziej ogólne i zasadnicze pytanie: Czy elektrownie powinny być rozliczane z innowacyjności czy z efektywności. W normalnych warunkach jedno nie powinno wykluczać drugiego. Niestety, w rzeczywistości tak nie jest. Słyszę i czytam, że np. bloki 120 MW są nieefektywne. Czy uczciwe jest formułowanie takich wniosków, gdy znaczna część efektywnych bloków zawdzięcza swoją efektywność systemowym dopłatom. Co przeszkadza, aby w takim trybie, za mniejszą dopłatą niż np. do energii z wiatraków, uczynić bloki 120 MW i inne efektywnymi? Regulacje klimatyczne oraz inne liczne dotacje i bonusy sprawiły, że wg kryteriów normalnej ekonomii nie da się racjonalnie zweryfikować ani innowacyjności, ani nawet efektywności. Energetyka w przemyśle chemicznym szanse i wyzwania XIX Sympozjum Naukowo-Techniczne Chemia stycznia 2013 r., Płock Organizatorzy: BMP, Chemia Przemysłowa, PKN ORLEN S.A. W programie spotkania, którego Honorowym Gospodarzem był PKN Orlen S.A., była m.in.: debata poświęcona energetyce w przemyśle chemicznym. Jednym z tematów debaty było Budować czy modernizować bloki energetyczne inwestycje w nowe moce wytwórcze. [ ] Czy można dziś na warunkach komercyjnych stworzyć biznesplan budowy bloku? Nie, ale to nic nowego. Decyzje inwestycyjne, zwłaszcza w energetyce systemowej zawsze były i nadal są uwarunkowane politycznie. Prawo polskie i dyrektywy unijne póki co uniemożliwiają racjonalne decyzje inwestycyjne. Redukowane przez kryzys potrzeby, spadające ceny na energię elektryczną i za zielone certyfikaty oraz ostrożna polityka kredytowa banków sprawiają, że nie buduje się prawie nic, natomiast zgodnie z planem. wyłącza się urządzenia stare. Po wielu latach wyrafinowanych analiz i ambitnego planowania, ponownie znaleźliśmy się w punkcie wyjścia. [ ] Znaczna część tzw. starych urządzeń, może pracować nawet przez kolejne 20 lat z dyspozycyjnością jak dla nowych jednostek. Można to osiągnąć przy niewielkich nakładach za ok. 20% środków potrzebnych na nowe źródło. Takie prace, w obszarze sektora chemicznego i z udziałem Pro Novum zostały wykonane i są kontynuowane, m.in. w PKN Orlen S.A., LOTOS S.A. i Anwil S.A. Modernizacja i doposażenie (retrofit) w energetyce jako opcja zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w okresie kryzysu 5 kwietnia 2013 r., Warszawa Organizator: Procesy Inwestycyjne Szybka modernizacja i doposażenie (retrofit) elektroenergetyki i energetyki przemysłowej, ciepłownictwa i sieci przesyłowych oraz termomodernizacja budynków i wymiana zbiorczych/ indywidualnych wymienników ciepła, jako koło zamachowe rozwoju gospodarki w okresie kryzysu i jeden ze sposobów na 18

19 realizację unijnych celów w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych i ochrony środowiska. Od 5 lat Zachód doświadcza najgroźniejszego od 1929 r. załamania, którego charakter jest strukturalny (nie tylko koniunkturalny). Strefa Euro przeżywa najgroźniejszy kryzys w swojej historii, którego w obecnym kształcie może nie przetrwać. Gospodarka polska weszła w okres spowolnienia, którego dalszego przebiegu nie da się obecnie prognozować. Do długoterminowych prognoz zapotrzebowania na energię elektryczną, a także do jej cen i rentowności wytwarzania należy podchodzić sceptycznie. Przeciętny czas pracy urządzeń energetycznych w Polsce jest ok. 5 lat dłuższy niż w Europie. Średnia sprawność źródeł energii w energetyce polskiej jest zbliżona do sprawności źródeł w energetyce amerykańskiej. Większość długo eksploatowanych źródeł energii (bloki 360 MW, 200 MW i 120 MW) jest w dobrej kondycji technicznej i po spełnieniu odpowiednich warunków ich czas pracy może być znacząco przedłużony od 10 do 25 lat. Znaczna część najważniejszych (nawet do 70%) tzw. krytycznych elementów bloków została wymieniona na nowe lub zmodernizowane. Dotychczasowe badania i doświadczenia eksploatacyjne Pro Novum wskazują, że najważniejsze elementy bloków walczaki, wirniki, staliwne elementy turbin, znaczna część rurociągów może być eksploatowanych przez ok godzin. Selektywna naprawa/rewitalizacja/wymiana elementów o najbardziej wyczerpanej trwałości, to podstawa najtańszych modernizacji zapewniających dyspozycyjność taką samą, jak dla nowych bloków przy znacznie niższych kosztach utrzymania. Wytwarzanie jako źródło kosztów, ale także wiedzy i kompetencji technicznych XV Sympozjum Informacyjno-Szkoleniowe 3 października 2013 r., Ustroń Organizator: Pro Novum Sp. z o.o. Przed reorganizacją energetyki wiedza i kompetencje techniczne były w poszczególnych elektrowniach. Aktualnie zamierza się je zlokalizować w centrum zarządzania majątkiem produkcyjnym Wytwarzania. Czy można sobie wyobrazić ich umiejscowienie poza grupą energetyczną? Czy w centrum zarządzania polską energetyką istnieje potrzeba korzystania z informacji i wiedzy kreowanej w obszarze utrzymania stanu technicznego urządzeń? Czy bezpieczeństwo energetyczne KSE i strategię dla energetyki można zapewnić bez szczegółowej wiedzy na ten temat? Przedstawiciele grup energetycznych biorących udział w dyskusji sceptycznie odnosili się do pomysłu, by wiedza na temat majątku produkcyjnego elektrowni znajdowała się poza nią, w firmie zewnętrznej. Zastrzegali przy tym, że być może dałoby się wyodrębnić pewne dziedziny wiedzy, której outsourcing nie miałby większego wpływu na bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń i wytwarzania. Wydaje się jednak, że już teraz tej wiedzy w elektrowniach bardzo często nie ma, do czego przyczynia się m.in. sukcesywne zastępowanie inżynierów menagerami, likwidowaniem pionów technicznych w elektrowniach. Zwłaszcza, że służby remontowe już zostały przeniesione poza strukturę organizacyjną wielu elektrowni, a i z innymi postępuje się podobnie. O poziomie techniki świadczą ludzie. Żyjemy w XXI w. Kiedyś było tak: gdzie było urządzenie, była wiedza specjalista siedział przy urządzeniu. Dzisiaj wiedza jest tam, gdzie dociera informacja o urządzeniu centra zarządzania mogą wyjść nie tylko z zakładów, ale i poza Polskę co to za problem dzisiaj, by informację analizować na odległość. Problemem jest brak świadomości, że to jednocześnie wielka korzyść, jak i zagrożenie. Konferencja Sektora Elektroenergetycznego Polityka Energetyczna Polski 2013 elektroenergetyka 19 listopada 2013 r., Warszawa Organizator główny: TGPE (Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie) Współorganizator: Pro Novum Sp. z o.o. Na początku 2014 r. Ministerstwo Gospodarki powinno przedstawić projekt Polityki energetycznej Polski (PEP) w prognozie jak większość dokumentów Unii Europejskiej wydłużonej do roku Podczas Konferencji omówiono realizację dokumentu przyjętego w 2009 r. przez Radę Ministrów oraz kluczowe elementy nowej polityki. Celem konferencji, na którą zaproszeni zostali przedstawiciele różnych firm działających w polskiej energetyce, było sformułowanie wniosków, które umożliwią sformułowanie PEP z uwzględnieniem praktycznych problemów i postulatów sektora. Bezpieczeństwo energetyczne w Polsce zależy nie tylko od budowania w odpowiednim tempie bloków nowych, ale też od odpowiedniej dbałości o bloki długoeksploatowane, w szczególności od takiego ich modernizowania, które pozwoli na spełnienie wymagań stawianych przez obowiązujące dyrektywy europejskie i zapewnienie tym blokom trwałości i wysokiej dyspozycyjności do ok godzin.

20 Przedsiêbiorstwo Us³ug Naukowo-Technicznych Pro Novum Sp. z o.o. ul. Wróbli 38, Katowice skr. poczt tel fax: pronovum@pronovum.pl