ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 59 SECTIO D 2005

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 59 SECTIO D 2005"

Dorota Szczepańska
5 lat temu
Przeglądów:

1 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 59 SECTIO D 2005 Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Epidemiologii AM w Lublinie Students Scientific Association at the Department of Epidemiology at the Medical University of Lublin) Kierownik Katedry (Head of the Department) Prof. dr hab. n. med. Irena Dorota Karwat PIOTR CISŁAK, ROBERT BŁASZCZYK, MARCIN CIOTA, RAFAŁ FORNAL, AGNIESZKA CHMIELEWSKA Realization of knowledge based on nutrition habits concerning health promotion in daily life of students of Medical Academy in Lublin Realizacja wiedzy dotyczącej promocji zdrowia w życiu codziennym studentów AM Lublin na przykładzie odżywiania Ciężar obowiązku promocji zdrowia spoczywa przede wszystkim na pracownikach ochrony zdrowia. W przyszłości odpowiedzialni za promocję zdrowia będą obecnie studiujący na Akademiach Medycznych. Jednym z najważniejszych czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych jest niewłaściwe odżywianie. Korzystne nawyki żywieniowe kształtowane są przez wiele czynników środowiskowych i osobniczych. Prawidłowa dieta powinna uwzględniać urozmaicone produkty spożywcze. Powinna być dostosowana do potrzeb organizmu pod względem kalorycznym oraz dostarczać niezbędnych składników budulcowych oraz witamin. Posiłki należy spożywać regularnie z częstotliwością 4 5 w ciągu dnia. Zwyczaje żywieniowe, regularność spożywania posiłków mają duży wpływ na stan zdrowia człowieka. W pracy analizowano czy studenci AM Lublin odżywiają się zdrowo. Próbowano odpowiedzieć na pytanie czy będą mogli przekazać wiedzę na temat właściwego odżywiania pacjentom? MATERIAŁ I METODY Badaniami objęto 300 studentów wydziałów: lekarskiego, farmacji, pielęgniarstwa oraz oddziału stomatologii w wieku lat. Badanie przeprowadzono posługując się specjalnie do tego celu przygotowanym narzędziem badawczym jakim był standaryzowany kwestionariusz wywiadu. Stan odżywienia studentów badano bazując na ocenie masy ciała i wzrostu (wskaźnik masy ciała BMI). Oceniono nawyki studentów biorąc pod uwagę liczbę spożywanych posiłków oraz spożywanie słodyczy i produktów typu Fast - food między głównymi posiłkami. Wywiad standaryzowany zawierał grupę pytań dotyczących częstości spożycia produktów zbożowych, nabiału, mięsa, ryb, owoców i warzyw. WYNIKI BADAŃ I OMÓWIENIE Wśród badanych studentów najliczniejsza grupę (264 osoby, czyli 88%) stanowiły osoby z prawidłową masą ciała (BMI=18,5-24,5). U 18 studentów (6,) stwierdzono niedowagę i tyle samo osób miało nadwagę bez otyłości (Ryc.1.). 266

2 Ryc.1. BMI (Body Mass Index) Niedowaga BMI<20 Prawidłowa masa Nadwaga bez ciała BMI ,9otyłości BMI>25-29,9 Pytano studentów o to jak sami oceniają swoją wagę. Spośród ogółu badanych 162 osoby (54%) uznały, że mają odpowiednią masę ciała, 18 studentów (6%) sądzi, że waży za mało. O odchudzaniu myśli 66 osób (22%). W grupie osób z niedowagą 8 studentów (44,4% z grupy osób z niedowagą) uważa, że ma odpowiednią masę ciała, jedynie 2 (11,1%) myślą o odchudzaniu. W tej grupie 2 osoby (11,1%) zdają sobie sprawę z niedowagi. W grupie studentów z prawidłową masą ciała, 94 osoby (35,6%) oceniają swoją masę jako odpowiednią, 60 (22,7%) sądzi, że waży za dużo. 16 studentów (6%) uważa swoją wagę za niedostateczną. W przypadku studentów z nadwagą, 4 (22,2%) nie zdawało sobie sprawy z nieprawidłowej masy ciała (Ryc.2.). Ryc.2. Samoocena własnej masy ciała. 5 Niedowaga Pawidłowa masa ciała Nadwaga Za mała waga Waga prawidłowa Za duża waga W badaniu uwzględniono częstotliwość spożywania posiłków przez studentów. Tylko 90 studentów (3) spożywa 4 i więcej posiłków dziennie. 105 studentów (35%) nie przestrzega zasad dotyczących odpowiedniej częstotliwości spożywania posiłków. Studenci w większości przestrzegają zaleceń dietetyków pod względem spożywania śniadań osób (40,3%) deklaruje że je codziennie śniadanie. 267

3 Ryc.3. Ilość posiłków spożywanych w ciągu dnia. 48% 46% 5% 1% Ryc.4.Częstość spożywania śniadań. 62% 29% 9% Codziennie Kilka razy w tygodniu Nigdy Częstość spożywania przez studentów Akademii Medycznej produktów niezbędnych dla zdrowia jest niezadowalająca. Pieczywo razowe spożywało codziennie tylko 50 osób (16,6%), owoce zimą 46 osób (15,3%), warzywa 96 osób (32%). Zastanawiający jest także fakt niskiego spożycia mleka i jego przetworów. Tylko 81 studentów (27,) deklaruje codzienne spożywanie nabiału. 100 (33,3%) osób spożywało ryby tylko jeden raz w tygodniu (Ryc. 5 i 6). 268

4 Ryc.5. Spożycie produktów niezbędnych dla zdrowia Pieczywo razowe Produkty zbożowe (kasze, makarony, ryż) Produkty mleczne Mięso i jego przetwory Codziennie Kilka razy w tygodniu Nigdy Ryc.6. Spożycie produktów niezbednych dla zdrowia Ryby Owoce zimą Owoce latem Warzywa Codziennie Kilka razy w tygodniu raz w tygodniu Nigdy Niezbyt popularne wśród młodzieży studiującej są produkty typu fast - food, 154 osoby (51,3%) deklarują, że nigdy nie spożywają tych produktów między posiłkami. 29 studentów (9,7%) konsumuje słodycze codziennie między posiłkami. 269

5 Ryc.7. Spożycie produktow między posiłkami Słodycze Produkty typu Fast food Codziennie K ilka razy w tygodniu N igdy WNIOSKI 1. Na podstawie analizy wyników badań sformułowano następujące wnioski: 2. Częstość spożywania przez studentów Akademii Medycznej produktów niezbędnych dla zdrowia jest niezadowalająca (dotyczy to głównie ryb, pieczywa razowego i owoców zimą) natomiast studenci w nadmiarze spożywają słodycze. 3. Biorąc pod uwagę program nauczania obowiązujący na Akademii Medycznej należy stwierdzić, że studenci mimo znajomości zasad dotyczących prawidłowego żywienia nie wcielają ich w życie. PIŚMIENNICTWO 1. Ciborowska H., Rudzicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa Gawęcki J., Hryniewski L.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN Warszawa Szczepańska A., Ners A., Zawistowka Z.: Kuchnia i zdrowie PZWL Warszawa Ilow R., Regulska Ilow B.: Ocena sposobu żywienia studentów Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach Część III. Zwyczaje żywieniowe i częstość występowania produktów spożywczych w dietach kobiet i mężczyzn. Bromat. Chem. Toksykol. 30, 1, Narojek L.: Niektóre aspekty uwarunkowań zachowań żywieniowych. Instytut Żywienia i Żywności, Warszawa Mianowska E., Kołłajtis Dołowy A., Roszkowski W.: Testing nutrition education materials in Polish schools. Food, Nutrition and Agriculture. FAO, 1999, 24, 29. STRESZCZENIE Ciężar obowiązku promocji zdrowia spoczywa przede wszystkim na pracownikach ochrony zdrowia. W przyszłości odpowiedzialni za promocję zdrowia będą obecnie studiujący na Akademiach Medycznych. Jednym z najważniejszych czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych jest niewłaściwe odżywianie. W pracy analizowano czy studenci AM Lublin odżywiają się zdrowo. Próbowano odpowiedzieć na pytanie czy będą mogli przekazać wiedzę na temat właściwego odżywiania pacjentom? Badanie zostało zrealizowane w oparciu o standaryzowane wywiady kwestionariuszowe. Ankietowano 300 studentów wydziałów: lekarskiego, farmacji, pielęgniarstwa oraz oddziału 270

6 stomatologii. Stan odżywienia studentów badano bazując na ocenie masy ciała i wzrostu (wskaźnik masy ciała BMI). Przy użyciu metody historii żywienia dokonano jakościowej oceny żywienia. Oceniono nawyki studentów biorąc pod uwagę liczbę spożytych posiłków oraz spożywanie słodyczy i produktów typu Fast - food między posiłkami. Wywiad standaryzowany zawierał pytania dotyczące częstości spożycia produktów zbożowych, nabiału, mięsa, ryb, owoców i warzyw. Wyniki opracowano korzystając ze statystycznych programów komputerowych, oraz przedstawiono na rycinach. SUMMARY The burden of health promotion depends mainly on healthcare workers. In the future this responsibility will rely on present students of medical academies. The most notable risk factor of civilization diseases is malnutrition. The study was based on standardized survey. Three hundreds students of medical department and departments of pharmacy, nursing and dentistry were embraced in the study. Nutrition state was evaluated with body mass index (BMI). With nutrition history method qualitative estimate of nutrition was made. Nutrition habits were evaluated considering number of meals and consumption of sweets and fast-food products between meals. Standardized interview included questions regarding frequency of consumption of grain products, dairy products, meat, fish, fruits and vegetables. Results were elaborated with statistical computer programs and presented on figures. 271

Podobne dokumenty

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty