Starszego brata. W cieniu

Transkrypt

1 016 Historia Mercedes-Benz 190 SL Autor: Mateusz Lubczański Zdjęcia: Daniel Ratowski Gdyby nie amerykański diler Mercedesa, możliwe, że ten samochód nigdy by nie powstał. W cieniu Starszego brata Mniejszy i słabszy, ale... tak samo piękny. Mercedes-Benz 190 SL nie wzbudza takich emocji jak 300 SL, ale to właśnie on nadał kształt kolejnym modelom z rodziny Sport Leicht.

2 018 Można rozwodzić się godzinami o legendarnym Gullwingu, o jego konstrukcji, wielopunktowym wtrysku Boscha, łamanej kierownicy czy licznych sukcesach sportowych. Ale cała gama SL pozostałaby tylko historyczną ciekawostką, gdyby nie jeden człowiek Maximilian Hoffman, który potrafił wykorzystać perełkę w rękach Mercedesa. Oryginalny Baby Benz Hoffman zajmował się importem i sprzedażą Volkswagena w Stanach Zjednoczonych od 1950 roku. Rok później rozpoczął współpracę z Mercedesem. Ten producent nie miał dobrego wizerunku za oceanem przed wojną do USA trafiło tylko 200 samochodów z gwiazdą na masce. Jedyne skojarzenia opierały się jeszcze na wspomnieniach niedawnego konfliktu i limuzynach Grosser ze smutnymi panami w środku. Sportowe sukcesy 300 SL miały to zmienić. Po wygranej auta w Carrera Panamericana Maximilian zwrócił się do zarządu Mercedesa z planem stworzenia drogowej wersji supersamochodu, przeznaczonej wyłącznie dla najbogatszych. Później miały pojawić się tańsze modele. Ta idea sprawiła, że po kilku latach Max wprowadził takie marki, jak Jaguar, Porsche i Alfa Romeo na drogi zawładnięte przez ogromne silniki V8. To dzięki niemu powstała Alfa Romeo Giulietta Spider, 356 Speedster czy BMW 507. Zapewne ambitny pomysł Hoffmana zostałby odrzucony, ale Mercedes nie mógł pozwolić sobie na ignorowanie tak szybko rosnącego rynku, jak amerykański. Co więcej, sygnały o zapotrzebowaniu na auto sportowe dochodziło od samych dealerów. W końcu Miejsce za fotelami można wykorzystać jako mały bagażnik. Opcjonalnie montowano tam trzecie siedzenie.

3 km/h maksymalna prędkość od lat trzydziestych w gamie niemieckiego producenta nie było tego typu pojazdu. We wrześniu 1953 roku padła decyzja o rozpoczęciu produkcji cywilnej wersji supersamochodu. Dla mniej zamożnych klientów których naturalnie było więcej miał powstać właśnie budżetowy 190 SL. Szybkość prac bowiem tańsze auto zadebiutowało na salonie samochodowym w Nowym Jorku już w lutym następnego roku oraz ograniczenia finansowe wymagały użycia dostępnych wówczas elementów. Projekt nadwozia opracowany przez Karla Wilferta to jak nietrudno zauważyć zmniejszony 300 SL. O ile jednak supersamochód opierał się na skomplikowanej ramie przestrzennej, 190 SL był skonstruowany na pierwszej powojennej konstrukcji Mercedesa W120, bardziej znanego jako Ponton. Płyta podłogowa była współdzielona pomiędzy tymi modelami, jednak skrócono ją o nieco ponad 2,5 centymetra. Z limuzyny przeniesiono zawieszenie oraz hamulce bębnowe. Nowością był silnik. Korzystając z doświadczenia wyścigowego, opracowano nową, czterocylindrową jednostkę M121 BII z pojedynczym wałkiem rozrządu w głowicy. Średnica cylindra była identyczna jak w 300 SL, jednak w przeciwieństwie do motoru z flagowego auta miał on dwa gaźniki Solex 44 PHH. Ich regulacja sprawiała problem nawet specjalistom, przez co jednostka zyskała przezwisko grzechotka. Problem rozwiązywano przez instalację gaźników Webera. Motor generował 105 koni mechanicznych, zapewniając umiarkowane, nawet jak na tamte czasy, osiągi. W połączeniu z czterobiegową, zsynchronizowaną przekładnią, auto rozpędzało się w 14,5 sekundy do setki i osiągało maksymalnie 170 kilometrów na godzinę. Pomimo tego, że maska, drzwi i klapa bagażnika były alumiowe, waga wciąż wynosiła około 1400 kilogramów. Choć teoretycznie 190 SL należał do sportowej rodziny Mercedesa, w praktyce nie został do tego skonstruowany, a jego kariera wyścigowa nie była zbyt długa. Niemcy opracowali pakiet Rennsport, który instalowany był przez dealerów wyłącznie przez dwa lata. Zawierał sportowe sprężyny oraz amortyzatory, zmniejszano także wagę do około 1000 kilogramów usuwano zderzaki, montowano mniejszą szybę. Około 20 egzemplarzy przeszło taką przemianę. Super Leicht Rennsport walczył w klasie GT podczas Gran

4 022 Przypisywanie sportowego charakteru do 190 SL nie miało w praktyce większego sensu. W tej kategorii znacznie lepiej spisywało się Porsche czy nawet Austin Healey i Triumph TR7. Dla klientów liczył się wygląd, jakość i luksus.

5 024 Prix w Macau i Casablance, wjeżdżając na metę przed Ferrari Mondial. Pojawił się nawet w Hong Kongu. Niestety zmiany w regulaminie FIA dotyczące rodzaju nadwozia w klasie GT szybko zakończyły rywalizację małego kabrio. Nawet inżynierowie pracujący dla Mercedesa zdawali sobie sprawę z niezbyt sportowego charakteru cywilnego auta. Pomysłów na rozwój było wiele, wliczając w to montaż wielopunktowego wtrysku czy też opracowanie nowej jednostki osiągającej nawet 150 koni mechanicznych. Najbardziej zaawansowany projekt obejmował montaż sześciocylindrowego silnika o pojemności 2,2 litra. W lipcu 1956 roku gdy SL już od roku był w salonach rozpoczęły się testy na Nurburgringu. Choć czasy osiągane przez prototypy były lepsze o 25 sekund od standardowej wersji, SL nie doczekał się większego silnika w tej generacji. Dopiero Pagoda, oferowana od 1963 roku, wykorzystała zdobyte wcześniej doświadczenie. Dolce Vita w niemieckim wykonaniu Przypisywanie sportowego charakteru do 190 SL nie miało w praktyce większego sensu. W tej kategorii znacznie lepiej spisywało się Porsche czy nawet Austin Healey i Triumph TR7. Dla klientów liczył się wygląd, jakość, luksus. To właśnie ten model odświeżył ideę Gran Turismo i rozsławił markę Mercedesa na świecie. Był to ewenement w klasie roadsterów, do której marka przypisywała małego SL. Dotychczas kojarzone były one ze spartańskim wykończeniem. Niemcy zaoferowali świetnie zaprojektowane i wykonane auto, które w dodatku można było używać na co dzień. Ponad 80% ze wszystkich wyprodukowanych w fabryce Sindelfingel egzemplarzy czyli sztuk trafiło na eksport. Około z nich pojawiło się na drogach Stanów Zjednoczonych. Był to sukces, zwłaszcza że przy cenie wynoszącej około 4000 dolarów, 190 SL był droższy o 300 dolarów od Porsche 356 Cabrio, a o 700 zielonych od Giulietty Spider. W samym tylko pierwszym roku sprzedaży właścicieli znalazło aut, a w kolejnym, najlepszym dla modelu, sztuk. Maximilian Hoffman doskonale zrozumiał potrzeby klientów. W 1956 roku 2/3 całej sprzedaży marki w Stanach Zjednoczonych to zasługa właśnie 190 SL. Mercedesem jeździły nawet takie gwiazdy, jak Alfred Hitchcock, Ringo Star, Zsa Zsa Gabor czy Gina Lollobrigida, a Grace Kelly poruszała się SLem w filmie High Society. Na Starym Kontynencie czarny SL z czerwonym wnętrzem nazywany jest Nitribitt, od nazwiska luksusowej dziewczyny do towarzystwa, która poruszała się takim autem po Frankfurcie. Jej zagadkowa śmierć stała się podstawą dla kilku filmów, w których oczywiście musiał pojawić się Mercedes Sprzedawany przez osiem lat jako coupe i roadster (z twardym i miękkim dachem) wciąż przechodził drobne zmiany. Zarówno estetyczne dodano bowiem chromowane elementy w okolicach drzwi jak i mechaniczne, gdy po roku produkcji

6 026 Mercedesem jeździły takie gwiazdy, jak Alfred Hitchcock, Ringo Star, Zsa Zsa Gabor czy Gina Lollobrigida, a Grace Kelly poruszała się SLem w filmie High Society. w standardzie pojawiło się wspomaganie hamulców. Największa i najbardziej charakterystyczna zmiana miała miejsce w październiku 1959 roku, gdy zaczęto montować większą szybę z tyłu. Wciąż jednak twardy dach, ważący 22 kilogramy, wymagał dwóch osób do jego usunięcia. Skarbonka W chwili obecnej czyli 60 lat od rozpoczęcia produkcji Mercedesy 190 SL stają się coraz bardziej pożądanymi, a co za tym idzie, droższymi samochodami. To doskonała lokata kapitału. Według HAGI (Historic Automobile Group International), organizacji zajmującej się rynkiem aut zabytkowych, już od 1980 roku 190 SL zyskiwał na wartości 10% rocznie, a od 2004 już o 11%. Nic nie zapowiada spadku, a już teraz ceny Baby Benza w dobrym stanie przekraczają złotych. I mowa tu o zwykłych autach. Wersja Rennsport, która pojawiła się w tym roku na Festiwalu Prędkości w Goodwood, jest warta nawet trzy razy tyle Dwie litery SL z biegiem lat straciły na wartości. Kolejne generacje odchodziły od idei zawartej w swojej nazwie sportu i lekkości. Stawały się coraz cięższe, większe, pod maską lądowały nawet silniki V8. Mniejszy roadster, 190 SL, niezbyt szybki czy też lekki, pokazał, że klienci są zainteresowani luksusowymi, wygodnymi kabrioletami, a sportowe osiągi nie do końca ich interesują. To właśnie on wskazał dalszą drogę rozwoju tej klasy, przez co Niemcy zrezygnowali

7 028 Fabryczne gaźniki były wyjątkowo trudne w regulacji. Wielu właścicieli decydowało się na rozwiązania od Webera. na długi czas z budowy supersamochodu zastępującego Gullwinga. Mercedes latami spełniał wymagania rynku, pozostając w klasie grand tourer, gdzie liczył się styl. Dopiero wraz z premierą SLK (Sportlich, leicht, kurz sportowy, lekki, krótki), pod koniec lat 90-tych, powrócono do idei sportowego, małego kabrio. Nawiązaniem do legendy miały być czterocylindrowe silniki i taki sam wynoszący 2400 milimetrów rozstaw osi. Szkoda tylko, że stylistyka nie porywała, a SLK nie dorósł do legendy swojego pierwowzoru. Mercedes-Benz 190 SL Lata produkcji , prezentacja New York Auto Show 1954 r. Wielkość produkcji szt. Silnik (M121 BII), benzynowy, R4, 1897 cm 3, wolnossący, gaźniki, stopień sprężania 8,5:1, wzdłużne, z przodu. Moc maksymalna 105 KM@5800 obr./min. Maks. moment obr. 155 Nm@3800 obr./min. Prędkość maks. 170 km/h km/h 14,5 s Napęd na koła tylne Zużycie paliwa 12,5 l/100 km Waga ok kg/ na sucho 1140 kg Skrzynia biegów manualna, 4-biegowa Zawieszenie przód: sprężyny śrubowe z podwójnymi wahaczami; tył: oś łamana Hamulce bębnowe, 230 mm układ kierowniczy przekładnia śrubowo-kulkowa Rozmiar opon 175/80 R 13 Wymiary (DŁ./szer./wys.) 4290/1740/1320 mm Rozstaw osi 2400 mm cena w momencie produkcji w USA 4000 $ Wartość obecnie ponad zł