Pytania i odpowiedzi. Na wieży Babel. 1. a) Z każdej pary sformułowań wybierz jedno, którego można użyć, mówiąc o braku porozumienia między ludźmi.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pytania i odpowiedzi. Na wieży Babel. 1. a) Z każdej pary sformułowań wybierz jedno, którego można użyć, mówiąc o braku porozumienia między ludźmi."

Agnieszka Sobczyk
8 lat temu
Przeglądów:

1 Pytania i odpowiedzi 7 Pytania i odpowiedzi 1. a) Z każdej pary sformułowań wybierz jedno, którego można użyć, mówiąc o braku porozumienia między ludźmi. wieża Babel/wieża z kości słoniowej pomieszać szyki/pomieszać języki jeden o chlebie, drugi o niebie/jeden za wszystkich, wszyscy za jednego mówić jak do ściany/mówić jak najęty b) Podaj przykłady sytuacji, w których można by zastosować wybrane przez ciebie sformułowania. Źródło 1 Wisława Szymborska Na wieży Babel Która godzina? Tak, jestem szczęśliwa, i brak mi tylko dzwoneczka u szyi, który by brzęczał nad tobą, gdy śpisz. Więc nie słyszałaś burzy? Murem targnął wiatr, wieża ziewnęła jak lew, wielką bramą na skrzypiących zawiasach. Jak to, zapomniałeś? Miałam na sobie zwykłą szarą suknię spinaną na ramieniu. I natychmiast potem niebo pękło w stubłysku. Jakże mogłam wejść, przecież nie byłeś sam. Ujrzałem nagle kolory sprzed istnienia wzroku. Szkoda, że nie możesz mi przyrzec. Masz słuszność, widocznie to był sen. Dlaczego kłamiesz, dlaczego mówisz do mnie jej imieniem, kochasz ją jeszcze? Otak,chciałbym, żebyś została ze mną. Niemamżalu, powinnam była domyślić się tego. Wciąż myślisz o nim? Ależ ja nie płaczę. Itojużwszystko? Nikogo jak ciebie.

sytuacji, w których można by zastosować wybrane przez ciebie sformułowania. Źródło 1 Wisława Szymborska Na wieży Babel Która godzina?

2 8 U ŹRÓDEŁ KONFLIKT I PRZEBACZENIE Przynajmniej jesteś szczera. Bądź spokojny, wyjadę z tego miasta. Bądź spokojna, odejdę stąd. Masz takie piękne ręce. To stare dzieje, ostrze przeszło nie naruszając kości. Nie ma za co, mój drogi, nie ma za co. Nie wiem, i nie chcę wiedzieć, która to godzina. 2. Odpowiedz jednym zdaniem na poniższe pytania. Jaki pomysł kompozycyjny wykorzystała autorka w utworze? Jaki zabieg graficzny zastosowała przy realizacji tego pomysłu? 3. a) Przeczytaj wiersz dwukrotnie: najpierw wypowiedzi jednej osoby, a następnie drugiej. b) Zaznacz określenia charakteryzujące te wypowiedzi. każdy z bohaterów mówi innym językiem nie ma logicznego związku między kolejnymi wypowiedziami brak informacji o okolicznościach wypowiedzi zdania są niedokończone w wypowiedziach występują błędy gramatyczne każdy z bohaterów mówi na inny temat przekazywanie informacji odbywa się bez zakłóceń nadawca wypowiedzi nie zwraca uwagi na jej odbiorcę 4. Wykorzystując sformułowania z ćwiczeń 1a i 3b, opisz sytuację przedstawioną wutworze.

Jaki pomysł kompozycyjny wykorzystała autorka w utworze? Jaki zabieg graficzny zastosowała przy realizacji tego pomysłu? 3.

3 Pytania i odpowiedzi 9 Porozumiewanie się, czyli akt komunikacji, polega na wymianie myśli między ludźmi. Wymiana ta może się odbywać za pomocą słów (komunikacja językowa),gestów,umownychznakówgraficznychitp.warunkiem porozumienia jest znajomość kodu systemu znaków służących do przekazywania informacji. Podczas komunikacji językowej muszą się pojawić następujące elementy: nadawca osoba, która nadaje komunikat (mówi lub pisze), odbiorca osoba, która odbiera komunikat (słucha lub czyta), kod językowy zbiór wyrazów i reguł rządzących ich łączeniem, wspólny dla nadawcy i odbiorcy, komunikat całość informacyjna (złożona z odpowiednio dobranych i właściwie powiązanych słów) przekazywana przez nadawcę odbiorcy, kontakt specyficzny, zarówno fizyczny, jak i psychiczny związek, który umożliwia porozumienie, kontekst otoczenie, sytuacja, różne okoliczności towarzyszące komunikatowi słownemu. Przykładem sytuacji komunikacyjnej może być wykład. Nadawcą jest wówczas wykładowca, odbiorcami studenci lub uczniowie, kodem język, a komunikatem sam wykład. Między nadawcą a odbiorcami utrzymuje się kontakt wzrokowo-słuchowy, a kontekstem jest sala wykładowa z profesorem i zgromadzonymi słuchaczami. 5. Wykorzystując informacje dotyczące komunikacji językowej, objaśnij, co jest przyczyną braku porozumienia między bohaterami lirycznymi wiersza Wisławy Szymborskiej.

Podczas komunikacji językowej muszą się pojawić następujące elementy: nadawca osoba, która nadaje komunikat (mówi lub pisze), odbiorca osoba, która odbiera komunikat (słucha lub czyta), kod językowy

4 10 U ŹRÓDEŁ KONFLIKT I PRZEBACZENIE Źródło 2 Z wieloma ludźmi rozumiem się bez słów. Nieomal od razu wskakujemy na tę samą częstotliwość nadawania. W wypadku innych odczuwam pewną blokadę. Ktoś coś mówi, a ja sobie myślę: To nie jest mój świat, to nie mój sposób myślenia, nie chcę tego zrozumieć, chcę się od tego odciąć. Żeby zrozumieć człowieka, potrzebna jest nie tylko głowa, ale i serce, umiejętność otwarcia się na niego i słuchania. Żeby zrozumieć drugiego człowieka, trzeba przede wszystkim tego chcieć. Fragment artykułu Tomasza Lisa Trzeba tylko chcieć zrozumieć, Charaktery 2004, nr 3 (86) 6. Wyjaśnij, jak rozumiesz poniższe sformułowania. rozumieć się bez słów wskakiwaćnatęsamączęstotliwość Na podstawie wypowiedzi Tomasza Lisa uzupełnij schemat. warunki zrozumienia drugiego człowieka 8. Odwołując się do źródła 2., wyjaśnij, dlaczego bohaterowie utworu Wisławy Szymborskiej nie mogą się porozumieć.

Żeby zrozumieć człowieka, potrzebna jest nie tylko głowa, ale i serce, umiejętność otwarcia się na niego i słuchania. Żeby zrozumieć drugiego człowieka, trzeba przede wszystkim tego chcieć.

5 Pytania i odpowiedzi Napisz interpretację tytułu omawianego utworu Wisławy Szymborskiej. Weź pod uwagę wnioski z poprzednich ćwiczeń oraz nawiązanie do Biblii w tytule wiersza. Źródło 3 Mieczysław Górowski 10. Zapisz, jakie części ciała zostały ukazane na ilustracji, i ustal ich znaczenie w akcie komunikacji. Uzupełnij tabelę. część ciała znaczenie tej części ciała w akcie komunikacji

6 12 U ŹRÓDEŁ KONFLIKT I PRZEBACZENIE 11. Wybierz zwroty, które według ciebie pasują do postaci przedstawionych na ilustracji (źródło 3.). TAK NIE patrzą w tym samym kierunku nie utrzymują kontaktu wzrokowego sposób patrzenia wyraża zainteresowanie drugą osobą nie zauważają sygnałów płynących od drugiego człowieka wyrażają gotowość do rozmowy chcą się zrozumieć 12. Skomentuj w kilku zdaniach sytuację przedstawioną na ilustracji, odwołując się do własnych doświadczeń i obserwacji. Źródło 4 Pierre Dac Rozmowa w granicach zdrowego rozsądku (fragment) Pierwszy Ładna pogoda, proszę pana! Drugi Ba! Pierwszy Bardzo ładna? Drugi Nie bardzo! Pierwszy Dlaczego więc powiedział pan: Ba? Drugi Cóż! Słowo powszechnie używane. Pierwszy Rozumiem. [...] Mimo to ładna pogoda, proszę pana. Drugi Ho! Ho! Pierwszy Pan uważa, że nie mamy ładnej pogody? Drugi Skądże znowu! Dokument pochodzi ze strony

rozmowy chcą się zrozumieć 12. Skomentuj w kilku zdaniach sytuację przedstawioną na ilustracji, odwołując się do własnych doświadczeń i obserwacji.

7 Pytania i odpowiedzi 13 Pierwszy Dlaczego więc pan mówi: Ho! Ho!? Drugi Bo zmęczyłem się mówieniem ba!. Pierwszy To rozsądne uzasadnienie. Drugi Cieszę się, że przyznaje mi pan rację. Pierwszy Gdybym nie przyznał, nic nie stałoby na przeszkodzie, by ją pan sobie przyznał sam. Drugi Jest w tym żelazna logika. Pierwszy Wybaczy pan, że będę go fatygował, ale czy wie pan, która godzina? Drugi Owszem, wiem. Pierwszy Najuprzejmiej dziękuję. Drugi Nie ma za co. Pierwszy Wie pan, tak sobie nagle pomyślałem, że skoro pan wie, która godzina, może mógłby mi pan to powiedzieć? Drugi Z przyjemnością. Pierwszy Przepraszam pana, która godzina? Drugi Za dziesięć. Pierwszy Za dziesięć która? Drugi Nie wiem, zgubiłem małą wskazówkę. Pierwszy Aha... W każdym razie za dziesięć minut będzie dokładnie godzina. [...] Drugi Wie pan, jestem zachwycony naszą rozmową i mam nadzieję, że będziemy mieli jeszcze okazję do niej powrócić. Pierwszy Ja również jestem zachwycony, proszę pana. A może moglibyśmy skorzystać z tego przypadkowego rendez-vous, aby umówić się na następne spotkanie? Drugi Całkowicie się z panem zgadzam. Ustalmy więc, kiedy chciałby się pan ze mną spotkać.

Pierwszy Wybaczy pan, że będę go fatygował, ale czy wie pan, która godzina? Drugi Owszem, wiem. Pierwszy Najuprzejmiej dziękuję. Drugi Nie ma za co.

8 14 U ŹRÓDEŁ KONFLIKT I PRZEBACZENIE Pierwszy Kiedy pan sobie życzy. Drugi Świetnie! O której? Pierwszy Zostawiam to całkowicie do pańskiego uznania. Drugi Będę więc na pewno, proszę pana. Pierwszy Ja również. Drugi Do widzenia panu. Pierwszy Do widzenia i rychłego zobaczenia. Tłumaczenie: A. Mostowicz SŁOWNICZEK rendez-vous (fr.) czyt. randewu, tu: spotkanie 13. a) Podkreśl w tekście różnymi kolorami: zwroty grzecznościowe, sformułowania informujące o temacie rozmowy, fragmenty wskazujące na przewrotność tytułu. b) Uzupełnij tekst tak, by powstała rzeczowa notatka dotycząca omawianego utworu. Bohaterami przedstawionej sceny są.... Prowadzona przez nich rozmowa dotyczy, i.... Mówiący są wobec siebie..., ale ich rozmowa Wyjaśnij w kilku zdaniach, na czym polega różnica między sytuacją przedstawioną w wierszu Na wieży Babel a ukazaną we fragmencie Rozmowy w granicach zdrowego rozsądku. Dokument pochodzi ze strony

a) Podkreśl w tekście różnymi kolorami: zwroty grzecznościowe, sformułowania informujące o temacie rozmowy, fragmenty wskazujące na przewrotność tytułu.

9 Pytania i odpowiedzi Napisz własny dialog dotyczący banalnego tematu, zainspirowany utworem Pierre a Daca. Nadaj rozmowie nonsensowny wydźwięk. X... Y... X... Y... X... Y... X... Y... X... Y a) Przyjrzyj się ośmiu obrazom zamieszczonym na kolorowej wkładce (źródło 5.) i wyobraź sobie, że przedstawione na nich postaci rozmawiają ze sobą. Określ poszczególne elementy aktu komunikacji językowej na każdym obrazie. b) Uzupełnij schemat, wpisując określenia dotyczące wybranego obrazu. autor i tytuł obrazu: nadawca kontekst komunikat kontakt kod odbiorca....

a) Przyjrzyj się ośmiu obrazom zamieszczonym na kolorowej wkładce (źródło 5.

10 16 U ŹRÓDEŁ KONFLIKT I PRZEBACZENIE 17. Napisz, na czym polega różnica w relacjach między bohaterami wiersza Wisławy Szymborskiej i postaciami z ilustracji na stronie 11 (źródło 3.) a osobami przedstawionymi na obrazach Gustave a Courbeta i Paula Gauguina. PRZYPOMNIJ SOBIE Co to jest dialog? Jak się zapisuje dialog? Czym się różni dialog od monologu? Czym się różni mowa zależna od niezależnej? W którym rodzaju literackim dialog jest podstawowym elementem dzieła na płaszczyźnie językowej? Jakie są charakterystyczne cechy wywiadu i dyskusji? 18. Zapisz przebieg rozmowy między dyrektorem szkoły a uczennicami

) a osobami przedstawionymi na obrazach Gustave a Courbeta i Paula Gauguina. PRZYPOMNIJ SOBIE Co to jest dialog? Jak się zapisuje dialog?

11 Pytania i odpowiedzi a) Zapisz wywiad z aktorką przeprowadzony przez dziennikarza. Dziennikarz:.... Aktorka:.... D.:.... A.:.... D.:... A.:... D.:... A.:... D.:... A.:... b) Przekształć powyższy wywiad, stosując mowę zależną.

Podobne dokumenty

Unijna wieża Babel. Szansa, nie kara. Pozytywne przykłady z programu LLP. (Comenius, European Language Label, Europass)

Unijna wieża Babel. Szansa, nie kara. Pozytywne przykłady z programu LLP. (Comenius, European Language Label, Europass) Unijna wieża Babel Szansa, nie kara. Pozytywne przykłady z programu LLP (Comenius, European Language Label, Europass) Wisława Szymborska, Na wieży Babel, 1962 Która godzina? - Tak, jestem szczęśliwa, i