PROGRAM KSZTAŁCENIA TRENERÓW W ŻEGLARSTWIE CZĘŚĆ SPECJALISTYCZNA

Transkrypt

1 PROGRAM KSZTAŁCENIA TRENERÓW W ŻEGLARSTWIE CZĘŚĆ SPECJALISTYCZNA I. Cele i zadania Przygotowanie wysokokwalifikowanej kadry trenerskiej w zakresie żeglarstwa sportowego poprzez wyposażenie absolwentów w gruntowną wiedzę i praktyczne umiejętności, niezbędne do samodzielnego i twórczego prowadzenia pracy szkoleniowej i organizacyjnej w klubach żeglarskich, placówkach oświatowych, stowarzyszeniach itp. Zadaniem kształcenia trenerów w żeglarstwie jest zapoznanie i doskonalenie teoretycznych i praktycznych aspektów szkolenia w żeglarstwie sportowym, ze szczególnym uwzględnieniem: a) Treningu cech motorycznych, monitoringu i kontroli pod względem poszczególnych etapów szkolenia i specyfiki klas regatowych. b) Podnoszenia poziomu umiejętności technicznych, biorąc pod uwagę zagadnienia związane z czynnikiem sprzętowym (dobór i trym). c) Strategii i taktyki żeglowania i zastosowania właściwych rozwiązań podczas rywalizacji sportowej. d) Kształtowania metodyki treningu sportowego na różnych etapach szkolenia. e) Znajomości zagadnień administracyjno prawnych związanych z realizowaną działalnością. f) Umiejętności kształtowania właściwego poziomu motywacji, koncentracji, odporności w sytuacjach trudnych oraz problematyki komunikacji na różnych szczeblach współpracy. II. Kryteria dla kandydatów Kryteria przyjęcia kandydatów na kurs trenerski są następujące: a) posiadanie przez okres co najmniej dwóch lat przed rozpoczęciem kursu tytułu instruktora sportu w żeglarstwie; b) posiadanie co najmniej świadectwa dojrzałości; c) posiadanie minimum II klasy sportowej w żeglarstwie uzyskanej w dowolnym okresie lub posiadanie patentu żeglarza jachtowego; d) udokumentowanie pracy szkoleniowej z dziećmi i młodzieżą w żeglarstwie oraz czynnego uprawiania żeglarstwa w klubie sportowym; e) posiadanie uprawnień sternika motorowodnego; f) przedłożenie zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy w charakterze trenera żeglarstwa. III. Wymiar godzin programowych: 274 (w tym 90 godz. praktyk trenerskich) IV. Treści programowe 1. Zajęcia teoretyczne (90 godzin) 1 sesja: 1) Wiadomości ogólne. Rys historyczny żeglarstwa sportowego. Międzynarodowe i krajowe organizacje żeglarskie. Stowarzyszenia klas

2 regatowych. Funkcje i zadania PZŻ. Najważniejsze osiągnięcia polskich żeglarzy 2 2) Charakterystyka żeglarstwa sportowego. Żeglarstwo, jako dyscyplina sportu. Czynniki warunkujące wynik sportowy. Specyfika rywalizacji sportowej w żeglarstwie. Klasy regatowe i konkurencje żeglarskie. Charakterystyka żeglarstwa sportowego z punktu widzenia teorii treningu sportowego 2 3) Osobowość, rola i zadania trenera w żeglarstwie. Podstawy etyczne zawodu trenera. Osobowość. Znajomość zagadnień technicznych, taktycznych, teoretycznych. Planowanie pracy szkoleniowej. Kierowanie grupą sportową w klubie i na zawodach. Współpraca z lekarzem, szkołą, rodzicami, sponsorami. Prowadzenie dokumentacji szkoleniowej. Rola ogólnej wiedzy pedagogicznej. Znajomość zasad, metod, form 4 4) Struktura szkolenia sportowego w żeglarstwie sportowym. Etapy szkolenia w procesie treningu żeglarskiego. Struktura czasowa: makrocykle, mezocykle, mikrocykle. Jednostka treningowa, jako podstawowe ogniwo procesu szkolenia. Struktura rzeczowa: przygotowanie sprzętu, przygotowanie motoryczne, przygotowanie techniczne, taktyczne, psychiczne 4 5) Planowanie i organizacja szkolenia w żeglarstwie sportowym. Perspektywiczny i roczny plan szkolenia. Rozkład obciążeń treningowych w rocznym cyklu szkoleniowym w okresie przygotowawczym, głównym i przejściowym 4 6) Zastosowania aero- i hydrodynamiki w żeglarstwie wyczynowym. Prędkość i siły w ruchu jachtu. Układy odniesienia. Powstawanie siły aerodynamicznej. Opływy: laminarne, turbulentne, z oderwaniem. Siły hydrodynamiczne w ruchu jachtu. Opór tarcia, opór falowy. Warunki równowagi w ruchu jachtu. Stateczność statyczna. Momenty prostujące. Siły podczas balastowania, holowania itp. Sprawność ożaglowania. Biegunowe wykresy prędkości. Zjawiska dynamiczne w ruchu na fali. Zjawisko ślizgu. Wybrane zagadnienia teorii żeglowania, desek z żaglem, katamaranów, bojerów 4 7) Rola czynnika sprzętowego. Charakterystyka techniczna klas regatowych (młodzieżowych, przygotowawczych i olimpijskich). Przepisy klasowe 2 8) Technika żeglowania. Podstawowe pojęcia. Metody i etapy nauczania techniki 2 godziny 9) Przepisy regatowe żeglarstwa. Prawa podstawowe, przepisy, gdy jachty spotykają się. Prowadzenie wyścigu. Wybrane zagadnienia z dodatków do przepisów 6 godzin. 10)Organizacja imprez żeglarskich. Rola, zadania i odpowiedzialność organizatora zawodów żeglarskich. Reklama i sponsoring. Zadania komisji

3 sędziowskiej, komisji technicznej, komisji pomiarowej. Podział funkcji. Programowanie i organizacja zgrupowań. Podstawy prawne 6 godzin. 11)Bezpieczeństwo zajęć. Zabezpieczenie ratownicze szkolenia i imprez żeglarskich. Odpowiedzialność prawna. Ratowanie ludzi i sprzętu. Akty prawne normujące bezpieczeństwo zajęć 2 12)Kierowanie procesem treningu żeglarskiego. Zarządzanie i organizacja pracy klubu, sekcji. Podział kompetencji i odpowiedzialności. Zasady tworzenia i rozwijania działalności klubów i sekcji żeglarskiej. Komercjalizacja sportu. Źródła finansowania: dotacje, sponsoring 6 godzin. 13)Dobór i selekcja zawodników. Rodzaje i etapy selekcji. Metody doboru i selekcji w żeglarstwie sportowym. Rola specyficznych cech żeglarzy 6 godzin. 14)Przygotowanie motoryczne żeglarzy. Podstawy wiedzy o treningu cech motorycznych: siła, wytrzymałość, szybkość, koordynacja ruchowa, gibkość, skoczność. Metody kształtowania sprawności fizycznej. Rejestr środków treningowych w zakresie przygotowania sprawności motorycznej u żeglarzy 6 godzin. 15)Przygotowanie mentalne żeglarzy. Rola czynnika mentalnego na różnych etapach szkolenia. Rozwój zainteresowań żeglarskich. Motywacje, koncentracja, odporność psychiczna. Współpraca w załodze 4 16)Taktyka i strategia regatowa. Podstawowe pojęcia. Metody nauczania taktyki. Rodzaje taktyki. Atak i obrona. Rekonesans akwenu. Taktyka na poszczególnych fragmentach trasy. Taktyka okrążania znaków kursowych. Taktyka startu i mety. Etapy nauczania taktyki w zależności od poziomu zaawansowania. Zależności między techniką, taktyką i strategią. Wykorzystanie symulatorów do nauczania i doskonalenia taktyki i strategii regatowej. Metodyka prowadzenia zajęć treningowych 6 godzin. 17)Meteorologia regatowa. Podstawy meteorologii ogólnej. Przejście frontów a zmiany kierunków wiatru. Równowaga atmosfery. Ruchy pionowe i poziome powietrza. Ukształtowanie terenu a zmiany prędkości i kierunku wiatru. Rodzaje zmian wiatru. Lokalne zjawiska meteorologiczne. Analiza komunikatów i map synoptycznych z akwenów regat i treningów 8 godzin. 18)Kontrola efektów szkoleniowych. Kontrola etapowa, operacyjna, bieżąca. Ocena przygotowania zawodnika. Arkusze obserwacji regat i treningów. Analiza obciążeń 4 19)Specyfika sportu kobiet w żeglarstwie. Zróżnicowanie płciowe na różnych etapach szkolenia. Dobór klas regatowych. Psychologiczne aspekty pracy z kobietami. Rywalizacja sportowa. Aktualne tendencje 4 20)Funkcja badań naukowych w żeglarstwie sportowym. Żeglarstwo, jako interdyscyplinarny przedmiot badań. Optymalizacja sprzętu. Żeglarz i sprzęt,

4 jako przedmiot badań. Czynnik środowiskowy. Zagadnienia wybrane 4 21)Metodyka prowadzenia zajęć treningowych. Zastosowanie zasad, metod i form dydaktycznych w treningu żeglarskim 4 2. Zajęcia praktyczne (94 godziny) II sesja: Rola czynnika sprzętowego. Pomiary sprzętu: certyfikaty i świadectwa pomiarowe. Wyposażenie regatowe: regulacje i dostrojenie sprzętu. Podstawy konstrukcji i dobór materiałów. Testowanie sprzętu. Trymowanie jachtu regatowego 10 godzin. Zastosowania aero- i hydrodynamiki w żeglarstwie wyczynowym. Zjawiska dynamiczne w ruchu na fali. Zjawisko ślizgu. Wybrane zagadnienia teorii żeglowania, desek z żaglem, katamaranów, bojerów 2 Technika żeglowania. Doskonalenie w czasie regat. Technika prowadzenia jachtu w różnych warunkach nautycznych. Żeglowanie na fali (ślizg), praca żaglami, okrążanie znaków, technika balastowania. Wykorzystanie regulacji. Stawianie wywróconego sprzętu. Metodyka prowadzenia zajęć treningowych 14 godzin. Przepisy regatowe żeglarstwa. Protesty, rozpatrywanie, odwołania, zgłoszenia i warunki dopuszczenia do regat. Analiza tzw. przypadków przepisów regatowych żeglarstwa ISAF 6 godzin. Bezpieczeństwo zajęć. Ratowanie ludzi i sprzętu. Sprzęt ratowniczy. Holowanie sprzętu. Ubiór żeglarza i higiena żywienia 2 Przygotowanie motoryczne żeglarzy. Kształtowanie cech motorycznych u żeglarzy z uwzględnieniem specyfiki klas regatowych, kategorii wiekowych i pełnionych funkcji na jachcie. Rejestr środków treningowych w zakresie przygotowania sprawności motorycznej u żeglarzy 10 godzin. Przygotowanie mentalne żeglarzy. Motywacje, koncentracja, odporność psychiczna. Współpraca w załodze 4 Taktyka i strategia regatowa. Atak i obrona. Rekonesans akwenu. Taktyka na poszczególnych fragmentach trasy. Taktyka okrążania znaków kursowych. Taktyka startu i mety. Wykorzystanie symulatorów do nauczania i doskonalenia taktyki i strategii regatowej. Metodyka prowadzenia zajęć treningowych 10 godzin. Kontrola efektów szkoleniowych. Ocena przygotowania zawodnika. Arkusze obserwacji regat i treningów. Analiza obciążeń 8 godzin. Metodyka prowadzenia zajęć treningowych. Zastosowanie zasad, metod i form dydaktycznych w treningu żeglarskim. Asystowanie, hospitowanie i przeprowadzenie samodzielnych zajęć z teorii żeglowania, techniki i taktyki regatowej, ratownictwa sprzętu, organizacji zawodów, sędziowania itp. Doskonalenie umiejętności trenerskich, instruktorskich podczas zajęć 28 godzin.

5 V. Warunki zaliczenia: 1. Uczestnictwo w zajęciach programowych i zaliczenie poszczególnych zagadnień; 2. Zaliczenie praktyk trenerskich (w liczbie 90 godzin) w klubach żeglarskich ustalonych z organizatorami kursu; 3. Pozytywna ocena przedłożonej pracy dyplomowej. 4. Pozytywny wynik egzaminu końcowego (część praktyczna i teoretyczna). VI. Literatura: Beggs A., Derbyshire J., Whitmore J. (1993): Mental and Physical Fitness for Sailing. Brighton: Fernhurst Books. Głowacki W., Rogala W. (1974): Olimpijskie żagle. Warszawa: Sport i Turystyka. Marchaj C. (2001): Teoria żeglowania. Warszawa: Almapress. Rymkiewicz A. (1978): Regaty. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie. Saltonstall J. (2003): Race Training Manual. Arundel: Fernhurst Books. Tan B. (red.) (2000): Żeglowanie na Laserze. Warszawa: MENiS. Twardowski Z. ( ): Żeglarstwo sportowe cz. I, II, III, IV. Gdańsk: Wydawnictwo WSWF Gdańsk. Ulatowski T. (red). (1992): Teoria Sportu tom I-II. Warszawa: RCMSKFiS. White R., Wells M. (1996): Race Training. Arundel: Fernhurst Books. Zawalski K. (1999): Żeglarstwo. Program szkolenia dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo COS. Warszawa, r. Tomasz Chamera Dyrektor Sportowy