Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny do klasy 8 - historia

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny do klasy 8 - historia Podstawa programowa dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - charakteryzuje politykę ustępstw Zachodu wobec Niemiec Hitlera; - opisuje i omawia etapy wojny obronnej i wskazuje na mapach położenia stron walczących; - przedstawia oraz sytuuje w czasie i przestrzeni przełomowe wydarzenia II wojny światowej (polityczne i militarne); - umieszcza w czasie i przestrzeni działania polskich formacji na różnych frontach i obszarach toczącej się wojny; -wyjaśnia przyczyny klęski państw Osi; znaczenie terminu: wojna błyskawiczna (Blitzkrieg) etapy wojny obronnej Polski znaczenie terminów: alianci, bitwa o Anglię, kolaboracja postacie: Adolfa Hitlera, Winstona Churchilla znaczenie terminu: znaczenie terminów: bitwa graniczna, dziwna wojna, internowanie wskazuje na mapie obszary zagarnięte przez ZSRS i III Rzeszę do 1941 r. militarny wkład Polaków w obronę Wielkiej Brytanii znaczenie terminu: Wielka polityczne i militarne założenia planu obrony Polski w 1939 r. omawia okoliczności wkroczenia wojsk sowieckich na terytorium Polski w kontekście paktu Ribbentrop Mołotow opisuje skutki bitwy o Anglię oraz omawia jej polityczne i militarne znaczenie, jakie były przyczyny klęski Niemiec w bitwie o Anglię znaczenie terminów: blokada porównuje plany Polski i Niemiec przygotowane na wypadek wojny stosunek sił ZSRS, Niemiec i Polski znaczenie terminów: Komitet Wolnej Francji, linia Mannerheima porównuje potencjał militarny wojsk niemieckich i brytyjskich w czasie wojny o Anglię warunki prowadzenia działań 1

2 - charakteryzuje politykę Niemiec na terenach okupowanej Europy; przedstawia zagładę Żydów oraz Romów i eksterminację innych narodów; zna przykłady bohaterstwa Polaków ratujących Żydów z Holokaustu; plan Barbarossa Wojna Ojczyźniana Leningradu, Lend- Lease Act wskazuje na mapie znaczenie terminów: politykę okupacyjną obozy koncentracyjne i ruch oporu, getto, Niemiec i Holokaust obozy zagłady w Holokaust, obóz Europie koncentracyjny wojennych przez Niemcy na terenie ZSRS postacie: Josipa Broza- Tity, Raoula Wallenberga, Henryka Sławika, - przedstawia oraz sytuuje w czasie i przestrzeni przełomowe wydarzenia II wojny światowej (polityczne i militarne); - wymienia główne decyzje konferencji wielkiej trójki (Teheran, Jałta, Poczdam); - przedstawia bezpośrednie skutki II wojny światowej, w tym problem zmiany granic i przesiedleń ludności. znaczenie terminu: bitwa o Atlantyk znaczenie terminów: Karta atlantycka, Wielka Koalicja, Wielka Trójka znaczenie terminu: ład jałtański znaczenie terminów: Afrika Korps, pakt trzech, wilcze stada, konwój, Enigma decyzje podjęte podczas obrad Wielkiej Trójki w Teheranie wielkie operacje strategiczne na froncie wschodnimi zachodnim omawia okoliczności kapitulacji Japonii przebieg walk w Afryce postacie: Dwighta Eisenhowera, Stanisława Maczka zna daty: bitwy o Iwo Jimę (II III 1945), zdobycia Berlina (2 V 1945), wskazuje na mapie obszary opanowane przez Japończyków do końca 1942 r. założenia polityki zagranicznej wielkich mocarstw w czasie II wojny światowej, w jakich okolicznościach nastąpiła kapitulacja III Rzeszy - porównuje założenia i metody polityki 2

3 niemieckiej i sowieckiej w okupowanej Polsce; - przedstawia politykę mocarstw wobec sprawy polskiej w czasie II wojny światowej. - przedstawia okoliczności powstania i omawia działalność rządu Rzeczypospolitej Polskiej na wychodźstwie; - charakteryzuje polityczną i militarną działalność polskiego państwa podziemnego, w tym formy oporu wobec okupantów wskazuje na mapie tereny pod okupacją niemiecką i sowiecką znaczenie terminu: rząd emigracyjny zna datę: powstania AK (14 II 1942) znaczenie terminu: akcja pod znaczenie terminów: traktat o granicach i przyjaźni, łapanka, volkslista, akcja AB postacie: Władysława Raczkiewicza, Władysława Andersa, Stanisława Mikołajczyka, Władysława Sikorskiego znaczenie terminów: Związek Walki Zbrojnej (ZWZ), Delegatura Rządu RP na Kraj, Rada Jedności Narodowej (RJN), Szare Szeregi, mały sabotaż, dywersja przyczyny i skutki znaczenie terminów: volksdeutsch, gadzinówka, Akcja Specjalna Kraków, granatowa policja, Pawiak, paszportyzacja okoliczności podpisania układu Sikorski Majski najważniejsze akcje zbrojne ZWZ-AK postać: Emila Fieldorfa ps. Nil zmiany terytorialne na ziemiach polskich pod okupacją znaczenie terminu: Rada Narodowa RP, w jaki sposób rząd emigracyjny utrzymywał kontakty z krajem pod okupacją zna datę: decyzji AK o przejściu od 3

4 - wymienia przykłady zbrodni niemieckich i sowieckich (Palmiry, Katyń, kaźń profesorów lwowskich, Zamojszczyzna); - wyjaśnia przyczyny i opisuje skutki wybuchu powstania warszawskiego oraz ocenia postawę aliantów i Związku Sowieckiego wobec powstania. Arsenałem zamachu na F. Kutscherę znaczenie terminów: łapanka, Holokaust, getto znaczenie terminu: godzina W przyczyny i opisuje skutki powstania warszawskiego postacie: Marka Edelmana, Ireny Sendlerowej, Józefa i Wiktorii Ulmów założenia planu Burza warunki życia w getcie sytuację w Warszawie w przededniu powstania i opisuje jej wpływ na bezpośrednią decyzję wydania rozkazu o wybuchu powstania biernego oporu do ograniczonej walki z okupantem (1942) stosunek państw zachodnich do Holokaust omawia okoliczności polityczne i militarne, które wpłynęły na podjęcie decyzji o wybuchu powstania w Warszawie - przedstawia oraz sytuuje w czasie i przestrzeni przełomowe wydarzenia II wojny światowej (polityczne i militarne); - przedstawia okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez komunistów (rola Polskiego i wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bitew II wojny światowej z udziałem Polaków (walki o Narwik, bitwa o Anglię, oblężenie Tobruku, Monte Cassino, Arnhem), w jakich polskie formacje wojskowe uczestniczące w najważniejszych bitwach II wojny światowej opisuje szlak bojowy polskich jednostek wojskowych walczących na lądzie, na morzu i w powietrzu na wszystkich frontach II wojny światowej opisuje metody proces formowania się polskich oddziałów wojskowych we Francji, w jaki 4

5 Komitetu Wyzwolenia Narodowego, referendum ludowe, wybory w 1947 r.); - charakteryzuje bezpośrednie skutki II wojny światowej, wyróżniając następstwa polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturowe, z uwzględnieniem powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych; - wyjaśnia przyczyny i skutki rozpadu koalicji antyhitlerowskiej oraz opisuje początki zimnej wojny; okolicznościach komuniści przejęli władzę w Polsce postanowienia konferencji w Poczdamie przedstawia cele ONZ, czym była zimna wojna - opisuje okoliczności powstania NRD i RFN; omawia okoliczności upadku muru berlińskiego postanowienia konferencji w Teheranie i w Jałcie dotyczące sprawy Polski bilans II wojny światowej dotyczący strat ludności i zniszczeń wskazuje na mapie żelazną kurtynę opisuje okoliczności budowy muru berlińskiego, dlaczego ludzie uciekali do Berlina Zachodniego represji zastosowane przez komunistów wobec Polskiego Państwa Podziemnego przyczyny dominacji USA i ZSRS w powojennym świecie wskazuje na mapie podział Niemiec na strefy okupacyjne postacie: Johna Fitzgeralda Kennedy ego, Ronalda Reagana sposób decyzje Wielkiej Trójki w Teheranie łamały postanowienia Karty atlantyckiej omawia postawy działaczy Polskiego Państwa Podziemnego wobec reżimu komunistycznego, dlaczego państwa Europy Wschodniej nie skorzystały z planu Marshalla genezę blokady Berlina Zachodniego, w jaki sposób opinia międzynarodowa zareagowała na budowę muru berlińskiego 5

6 - omawia sytuację w ZSRS i państwach jego strefy wpływów z uwzględnieniem wydarzeń na Węgrzech w 1956 r. i w Czechosłowacji w 1968 r.; omawia cechy charakterystyczne państw demokracji ludowej znaczenie terminów: odwilż, tajny referat Chruszczowa, destalinizacja, Układ Warszawski sposób sprawowania władzy i prowadzoną politykę przez N. Chruszczowa i porównuje sytuację społeczno-polityczną w ZSRS po zakończeniu II wojny światowej i po śmierci Stalina - omawia przemiany w Chinach po II wojnie światowej; - określa przyczyny, umieszcza w czasie i przestrzeni procesy dekolonizacyjne i ocenia ich następstwa; - opisuje przebieg konfliktu na Bliskim Wschodzie; komunistyczne kraje Dalekiego Wschodu wskazuje przyczyny rozpadu systemu kolonialnego omawia charakter konfliktu bliskowschodniego omawia sposoby realizacji i skutki tzw. Wielkiego Skoku w Chinach problemy państw Trzeciego Świata po uzyskaniu niepodległości okoliczności, w jakich powstało państwo Izrael przyczyny i skutki wojny domowej w Chinach po II wojnie światowej podaje przyczyny konfliktu indyjskopakistańskiego omawia proces powstawania państwa Izrael i jego funkcjonowanie w opisuje komunistyczne reżimy w Chinach i Korei Północnej, szczególnie uwzględniając stosunek władzy do jednostki konflikty zbrojne w Afryce w dobie dekolonizacji i po 1960 r. znaczenie terminów: kibuc, szyici, zamach w Monachium 6

7 - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej. - przedstawia cele i główne etapy rozwoju Unii Europejskiej; - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej., na czym polegała rywalizacja między USA i ZSRS w dziedzinach: wojskowości i podboju kosmosu podaje przyczyny integracji europejskiej omawia cechy znaczenie terminów: kryzys kubański, lądowanie w Zatoce Świń, odprężenie znaczenie terminów: Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG), Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom), Komisja Europejska, Parlament Europejski, układ z Schengen, traktat z Maasticht pierwszych latach niepodległości omawia główne założenia polityki zagranicznej ZSRS i USA w latach 60. i 70. XX w. porównuje sytuację gospodarczą państw Europy Zachodniej i Wschodniej przykłady zna daty: umieszczenia pierwszego sztucznego satelity w kosmosie (1947), wysłania pierwszego człowieka w kosmos (1961), lądowania na Księżycu (1969),, w jaki sposób doszło do demokratycznych przemian w krajach Europy Zachodniej i Południowej omawia genezę, 7

8 - przedstawia okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez komunistów (rola Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, referendum ludowe, wybory w 1947 r.); - przedstawia przemiany ustrojowe, gospodarczo-społeczne i kulturowe w okresie stalinizmu; - omawia system terroru stalinowskiego w Polsce i ocenia jego skutki; - - przedstawia przemiany ustrojowe, gospodarczo-społeczne i kulturowe w okresie stalinizmu; charakterystyczne rewolucji obyczajowej i jej skutki znaczenie terminów: Ziemie Odzyskane, referendum ludowe, skąd pochodzili osadnicy, którzy znaleźli się na Ziemiach Odzyskanych przykłady represji stosowanych wobec antykomunistycznego ruchu oporu omawia założenia i skutki realizacji przyczyny przemian społecznych i kulturowych w drugiej połowie XX w. omawia zmiany terytorium Polski po II wojnie światowej w odniesieniu do granic z 1939 r. omawia proces przejmowania kontroli nad Ziemiami Odzyskanymi przez Polaków postacie: Jana Rodowicza ps. Anoda, Emila Fieldorfa ps. Nil, Jana Nowaka- Jeziorańskiego bilans polskich strat zespołów rockowych, które miały wpływ na kształtowanie się kultury młodzieżowej lat 60. i 70. podaje przejawy zależności powojennej Polski od ZSRS i, w jaki sposób propaganda komunistyczna upowszechniała ideę Ziem Odzyskanych omawia sposób funkcjonowania komunistycznego aparatu terroru określa społeczne i polityczne przejawy i skutki terroryzmu politycznego różne postawy społeczeństwa polskiego wobec nowej władzy oraz ich uwarunkowania polityczne, społeczne i ekonomiczne rolę Kościoła katolickiego w integracji Ziem Odzyskanych z Polską Uczeń okoliczności, w jakich ujawniono kulisy działalności komunistycznych służb bezpieczeństwa, jak nowi mieszkańcy traktowali 8

9 - przedstawia przemiany ustrojowe, gospodarczo-społeczne i kulturowe w okresie stalinizmu; - wyjaśnia przyczyny i skutki poznańskiego czerwca 1956 r. (powstanie poznańskie) oraz znaczenie wydarzeń październikowych 1956 r. - przedstawia i sytuuje w czasie różnorodność przyczyn kryzysów społecznych w latach 1968, 1970, 1976 i ich konsekwencje; dekretów o reformie rolnej i nacjonalizacji przemysłu postacie: Władysława Gomułki, Bolesława Bieruta znaczenie terminu: poznański Czerwiec znaczenie terminów: obchody Tysiąclecia Chrztu Polski, Marzec 68, wojennych w gospodarce znaczenie terminów: system monopartyjny, system centralnego sterowania, plan sześcioletni, kolektywizacja, stalinizm, socrealizm zna daty: wydarzeń poznańskich (28 30 VI 1956), wyboru W. Gomułki na I sekretarza KC PZPR (X 1956), przebieg obchodów milenijnych konsekwencje wprowadzenia dekretów o reformie rolnej oraz nacjonalizacji przemysłu zna datę: internowania S. Wyszyńskiego ( ) omawia proces odwilży po dojściu W. Gomułki do władzy postacie: Andrzeja Wajdy, Jacka Kuronia, Karola Ziemie Odzyskane opisuje system represji władz komunistycznych wobec Kościoła, w jaki sposób Poemat dla dorosłych i publikacje w Po Prostu odzwierciedlały nastroje niezadowolenia społecznego w latach 50. XX w. przyczyny i skutki kampanii antysemickiej w Polsce w 1968 r. 9

10 - charakteryzuje realia życia społecznego i kulturalnego z uwzględnieniem specyfiki czasów gomułkowskich i gierkowskich; - opisuje narodziny i działania opozycji politycznej w latach ; - wyjaśnia przyczyny i następstwa strajków sierpniowych w 1980 r.; - charakteryzuje ruch społeczny Solidarność. - wyjaśnia przyczyny wprowadzenia stanu wojennego, opisuje jego przebieg i konsekwencje; Grudzień 70 cechy charakterystyczne rządów E. Gierka wpływ wyboru Karola Wojtyły na papieża na sytuację w Polsce przyczyny i skutki strajków sierpniowych w 1980 r. okoliczności wprowadzenia stanu wojennego w Polsce omawia wpływ zagranicznych kredytów na rozwój przemysłu ciężkiego i górnictwa opisuje genezę, przebieg i skutki wydarzeń czerwcowych w 1976 r. omawia przebieg wydarzeń sierpniowych przebieg stanu wojennego w Polsce reakcję Modzelewskiego, Adama Michnika, Henryka Szlajfera, dlaczego polityka gospodarcza E. Gierka zakończyła się niepowodzeniem, dlaczego władze komunistyczne w mniejszym stopniu niż dotąd represjonowały ugrupowania opozycyjne omawia działalność NSZZ Solidarność w okresie tzw. karnawału Solidarności sytuację PRL po zniesieniu stanu wojennego wpływ kina moralnego niepokoju na kształtowanie postaw Polaków rozwój organizacji opozycyjnych w latach 70. XX w. postacie: Ryszarda Kuklińskiego, Jimmy ego Cartera reakcję ZSRS na wydarzenia w Polsce w 1980 r. opozycję antykomunistyczną w Polsce w latach 80. XX 10

11 - przedstawia postawy Polaków wobec stanu wojennego, fenomen oporu społecznego; - wyjaśnia przyczyny oraz lokalizuje w czasie i przestrzeni proces rozpadu ZSRS na przełomie lat 80. i 90., a także wyjaśnia jego następstwa; - wyjaśnia przyczyny zawarcia porozumienia okrągłego stołu, przedstawia jego głównych uczestników i opisuje postanowienia. - wyjaśnia przyczyny i znaczenie przystąpienia Polski do NATO w 1999 r.; wskazuje wydarzenia, które doprowadziły do upadku komunizmu w Polsce zna datę: szczytu aktywności ulicznej Pomarańczowej Alternatywy (1988) rolę Michaiła Gorbaczowa w upadku komunizmu w państwach bloku wschodniego wskazuje wydarzenia, które doprowadziły do upadku komunizmu w Polsce zna datę: wejścia Polski, Czech i Węgier do NATO (1999) społeczeństwa na stan wojenny, jakie idee przyświecały Pomarańczowej Alternatywie przejawy kryzysu ZSRS w latach 80. XX w. próby reform w ZSRS i określa ich skutki polityczne podaje postanowienia i skutki obrad Okrągłego Stołu postacie: Billa Clintona, Borysa stosunek Polaków do akcji podejmowanych przez działaczy Pomarańczowej Alternatywy omawia proces rozpadu ZSRS, uwzględniając powstanie niepodległych państw w Europie omawia okoliczności zwołania Okrągłego Stołu postacie: Aleksandra Łukaszenki, Wiktora w. omawia działalność Pomarańczowej Alternatyw po Okrągłym Stole znaczenie katastrofy w Czarnobylu dla Europy i ZSRS zna datę: debaty Miodowicz Wałęsa (XI 1988) znaczenie terminu: oligarchia 11

12 - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej. - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej. - charakteryzuje przemiany społecznopolityczne, gospodarcze i kulturowe lat 90.; - wyjaśnia przyczyny i znaczenie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. znaczenie terminu: terroryzm przyczyny dominacji USA we współczesnym świecie najistotniejsze przemiany ustrojowe i ekonomiczne III Rzeczypospolitej korzyści, jakie przyniosła Polsce integracja z UE oraz Jelcyna problemy, z jakimi spotkały się podczas transformacji ustrojowej kraje postsowieckie przykłady zamachów terrorystycznych organizowanych przez bojowników czeczeńskich przyczyny i charakter wojny w Iraku omawia założenia, realizację i skutki gospodarcze planu Balcerowicza omawia konsekwencje członkostwa Polski w Janukowycza, Wiktora Juszczenki, Micheila Saakaszwilego przyczyny, przebieg i skutki zamachu na szkołę w Biesłanie rozwój gospodarczy Chin i Japonii w drugiej połowie XX w. scenę polityczną pierwszych lat demokratycznej Polski określa główne kierunki polskiej polityki zagranicznej opisuje działania władz rosyjskich skierowane przeciwko terrorystom czeczeńskim, dlaczego manifestacja chińskich studentów w 1989 r. zakończyła się niepowodzeniem zna datę: rozwiązania PZPR (I 1990) opisuje udział Polski w wojnie z terroryzmem 12

13 - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej. - opisuje najważniejsze przemiany kulturowe i społeczne po II wojnie światowej. wejście do NATO NATO i omawia etapy polskiej akcesji do NATO omawia zalety i wady nowych środków komunikacji najważniejsze zagrożenia społeczne współczesnego świata opisuje przejawy globalizacji we współczesnym świecie problemy demograficzne współczesnego świata poglądy przeciwników globalizacji, jakie zagrożenia niesie za sobą przestępczość zorganizowana omawia szanse i niebezpieczeństwa dla człowieka, wynikające ze współczesnych zmian cywilizacyjnych przyczyny i skutki przemian w świecie arabskim w latach , na czym polegają kontrasty społeczne we współczesnym świecie 13