Zasady Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) w uprawach roślin zielarskich. Katarzyna Seidler-Łożykowska INSTYTUT WŁÓKIEN NATURALNYCH I ROŚLIN ZIELARSKICH

Transkrypt

1 Zasady Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) w uprawach roślin zielarskich Katarzyna Seidler-Łożykowska INSTYTUT WŁÓKIEN NATURALNYCH I ROŚLIN ZIELARSKICH

2 - kontrolowany odczyn gleby oraz zasobność (Stacja Chemiczno-Rolnicza, co 4 lata) Zasady Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) w uprawach roślin zielarskich (WHO guideline, 2003): 1. Uprawa:» materiał rozmnożeniowy: - określony gatunek, odmiana, pochodzenie oraz jego wartość (normy: PN-R-67009, BN-63/ )» gleba: - unikać gleb zlewnych, zimnych, podmokłych - nieskażona ściekami, metalami ciężkimi - oddalona od dróg komunikacyjnych - gleby żyzne, w dobrej kulturze, ph 6,0 7,2

3 » nawożenie: - dawki nawozów mineralnych dostosowane do wymagań uprawianego gatunku - stosowanie nawozów dopuszczonych do obrotu - równomierne rozprowadzenie nawozu - zapobieganie stratom oraz skażeniu środowiska - nawożenie organiczne (przekompostowane) dawkowane ściśle według zaleceń - nawóz organiczny nie może zawierać fekali» nawadnianie: - woda standardy europejskie (woda bezpieczna higienicznie) - woda wolna od skażeń (metale ciężkie, fekalia, środki ochrony roślin) - stosowane tylko kiedy jest niezbędne

4 » ochrona roślin (Dobra Praktyka Ochrony Roślin (GPP) - profilaktyka: badanie gleby, wymiana mat. rozmnożeniowego, dobór odmian, - środki dopuszczone w uprawie gatunku stosowane tylko w przypadkach uzasadnionych, - minimalne dawki, bezwzględnie konieczne, - sprzęt specjalistyczny, atestowany co 2 lata, - osoby wykwalifikowane, - - przestrzeganie okresów karencji, - pozostałości środków ochrony roślin w surowcu wg norm krajowych lub międzynarodowych, - dokumentacja stosowanych zabiegów, - stosowanie zintegrowanych zabiegów ochrony (IPM).

5 2. Zbiór: - plantacja wolna od chwastów, - faza zbioru, - zbiór odpowiedniej części rośliny, - warunki pogodowe w czasie zbioru, - urządzenia do zbioru (stan tech., zanieczyszczenia, higiena), - długość zbioru (najkrótszy, sprawnie przeprowadzony), - szybki transport, - zabezpieczenie surowca przed zagrzewaniem, zanieczyszczeniem.

6 3. Suszenie i przechowywanie: - higiena pomieszczeń, zabezpieczenie przed gryzoniami itp. - warunki suszenia: grubość warstwy, temperatura, długość suszenia (możliwość regulacji), - wysuszony surowiec po kontroli opakowany i oznaczony (opakowanie nie może być przyczyną skażenia surowca), - magazyny wyposażone w system wentylacyjny, - kontrolowane parametry przechowywania: wilgotność, temperatura, światło, - zabezpieczenie przed szkodnikami i innymi zwierzętami, - gazowanie surowca tylko dopuszczonymi środkami przez uprawnione osoby (udokumentowane).

7 4. Obsługa: - wysoka świadomość pracowników (szkolenie), - higiena osobista, - osoby zdrowe. 5. Dokumentacja: - materiał rozmnożeniowy, środki ochrony roślin, nawozy, wszystkie czynności i zabiegi, - warunki uprawy, suszenia oraz przechowywania, - dokumentacja przechowywana 10 lat.

8 6. Główne kierunki prac hodowlanych - zawartość związków biologicznie czynnych - plonowanie - poprawa jakości surowca - przystosowanie do zbioru mechanicznego - odporność na stres abiotyczny: susza, mróz - odporność na choroby

9 W Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich wyhodowano 22 odmiany roślin zielarskich.

10 Odmiany roślin zielarskich wyhodowane w IRiPZ: 1. bazylia pospolita odm. Kasia 2. bazylia pospolita odm. Wala 3. bieluń indiański odm. Indianka 4. cząber ogrodowy odm. Saturn 5. dziurawiec zwyczajny odm. Topaz 6. glistnik jaskółcze ziele odm. Cynober 7. jeżówka purpurowa odm. Ida 8. kminek zwyczajny odm. Kończewicki 9. kminek zwyczajny odm. Plewiski 10. kozłek lekarski odm. Polka 11. lubczyk ogrodowy odm. Amor 12. majeranek ogrodowy odm. Miraż

11 13. malwa czarna odm. Czarna Mańka 14. naparstnica wełnista odm. Victoria 15. ostropest plamisty odm. Silma 16. papryka roczna odm. Wulkan 17. rumianek pospolity odm. Promyk 18. rumianek pospolity odm. Złoty Łan 19. rumianek pospolity odm. Mastar 20. rumianek pospolity odm. Dukat 21. szałwia lekarska odm. Bona 22. tymianek właściwy odm. Słoneczko

12 odm. Kasia odm. Wala

13

14 odm. Promyk odm. Złoty Łan

15 THANK YOU