Jabłoń odmiany Gala - królowa w polskich sadach

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Jabłoń odmiany Gala - królowa w polskich sadach"

Seweryna Górecka
5 lat temu
Przeglądów:

1 Jabłoń odmiany Gala - królowa w polskich sadach Autor: Tomasz Kodłubański Data: 6 października 2017 Jabłoń odmiany Gala pochodząca z Nowej Zelandii, później uprawiana często w Ameryce Południowej, a obecnie także w Polsce ze względu na wysoką wartość handlową należy do grupy najczęściej produkowanych i sadzonych odmian jabłoni. Gala posiada również liczne mutacje tzw. sporty. Podczas wyboru do uprawy mutanta odmiany Gala istotny jest udział w plonie jabłek o średnicy mm (najlepiej >75 mm) oraz typowe dla odmiany wybarwienie powyżej 50 proc. (najlepiej 80 proc.) powierzchni skórki. Gala cechy dobrego sporta Z ekonomicznego punktu widzenia sukces zależy od możliwości sprzedaży owoców. Odbiorcy hurtowi oczekują wyrównanych owoców, zebranych we właściwym terminie, odpowiednio dojrzałych oraz wybarwionych typowo dla odmiany. Ponieważ hurtownicy płacą więcej za lepiej wybarwione jabłka, sadownicy zmuszeni są poszukiwać klonów o ciemnej skórce. Dla producenta jabłek wartość sporta Gali zależy więc od wielkości i stopnia wybarwienia owoców, a także od tego czy zbiór można przeprowadzić maksymalnie na dwa razy. 1/5

2 W przypadku Gali szanse na dobry zbyt owoców zależą od udziału w plonie jabłek: o średnicy mm (najlepiej >75 mm); z charakterystycznym dla odmiany paskowanym rumieńcem na powierzchni 50% (lepiej 80%); bez ordzawień skórki Sławomir Słaboszewski uprawiający Galę w woj. Mazowieckim. Jabłoń odmiany Gala zagrożenia w uprawie i najlepsze podkładki do nasadzeń Trzeba również pamiętać o zagrożeniach w uprawie mutacji Gali. W przypadku rozmnażania wegetatywnego niestabilnych klonów istnieje ryzyko mutacji wstecznych tzw. rewersji. W konsekwencji barwa rumieńca owoców stopniowo powraca do wybarwienia odmiany wyjściowej. Rewersje można rozpoznać na podstawie oddzielających się, niewybarwionych prążków na powierzchni skórki (chimery). Najbardziej stabilne są sporty o owocach całkowicie wybarwionych, mniej trwałe z wąskimi prążkami 3 cm. 2/5

3 Odpowiednio dobrana podkładka przy nasadzeniu i dalsza właściwa uprawa drzewek wpływa na jakość zbieranych owoców Jabłoń odmiany Gala jest dosyć wrażliwa na choroby kory i drewna: raka drzew owocowych i zgorzel kory. Z tego powodu nie ma większego błędu niż sadzenie tych odmian na stanowiskach łąkowych, zimnych, z wysoką wilgotnością i nieprzepuszczalną glebą. Przy nasadzeniach tej odmiany i jej sportów poleca się podkładki odporne na mróz, a zarazem półkarłowe: M-26, A-2, P-14, P-60. Posiadam kilka hektarów Gali Must część na podkładce m9 reszta na m26 i według mnie i moich doświadczeń radził bym sadzić gale na podkładce m26 radzi Bogdan Wosiński uprawiający Galę w woj. łódzkim. Gala jest to i tak odmiana drobno owocowa, a w przypadku suszy na m9 wychodzą bardzo drobne i czerwone owoce ze względu na mniejszą ilość gałęzi. Nawet jeżeli rok jest mokry to i tak wielkość jabłek na podkładce m26 jest lepsza niż na m9. Jeśli chodzi o choroby kory to raczej różnicy nie widzę czy m9 czy m26 jest podobnie. Liczy się bardziej jakość materiału szkółkarskiego. Kilka lat temu jeszcze miałem posadzone 0,7 ha gali na m26 i na tej działce tylko sporadycznie zdarzają się wypady drzewek. Gala to jedna z kilku najpopularniejszych odmian uprawianych przez polskich sadowników Gdy przybywa sportów Sporty odmiany powstają w efekcie nagłej mutacji w materiale genetycznym jednego lub kilku genów. Jabłoń odmiany Gala posiada kilka takich mutacji, z których najpopularniesze są: Jugala, Galaxy, Annaglo, Baigent zwany też Brookfield oraz Gala Schnitzer ( Schinga). Różnią się one wielkością owoców i kolorem skórki. 3/5

https://www. Mutacje często pojawiają się w pąkach wierzchołkowych pędów lub w pąkach liściowych.

4 Mutacje często pojawiają się w pąkach wierzchołkowych pędów lub w pąkach liściowych. Ocena nowych sportów na podstawie tych właściwości może zapobiec sytuacji, w której wprowadzony na rynek szkółkarski sport ma niestabilne cechy jakościowe wyjaśnia Marek Sadzyński ekspert sadowniczy. Do wad kolorowych sportów zalicza się: Słabszy aromat jabłek, niższą jędrność, niższą zawartość cukrów i kwasowość, nierównomierne dojrzewanie (stopień dojrzałości nie może być już określany na podstawie intensywności i wyrównania wybarwienia wszystkich jabłek). Poza tym minusem sportów gali jest zwiększona produkcja etylenu w okresie zbioru owoców, szybsza utrata jędrności, zawartości cukrów i kwasowości. Dodatkowo krótszy okres zbioru ze względu na szybsze dojrzewanie, krótszy okres przechowywania i krótszą trwałość i utrata typowego dla Gali wyglądu owoców i pokroju drzew. Odmiana Gala jest także jedną z częściej sprzedawanych zarówno w kraju jak i za granicą Trwałość sportów Wszystkie paskowane sporty Gali są w zasadzie mniej lub bardziej nietrwałe. O stopniu tej niestabilności można wnioskować na podstawie liczby i szerokości wyraźnie niezabarwionych pasków na skórce owocu opowiada Robert Zimoń sadownik z ponad 40-letnim stażem. Sporty o całkowicie wybarwionej skórce są najbardziej trwałe. Mniej stabilne są sporty z wąskimi paskami (3 cm). Trwałość sportów jest też ściśle związana z liczbą zmutowanych komórek oraz zależy od tego czy zmutowane komórki merystemu są w nim równomiernie rozłożone. Jeżeli nietrwałe sporty będą rozmnażane wegetatywnie istnieje ryzyko regresji. Może to być powodem, np. powrotu koloru sporta do oryginalnego koloru owocu odmiany podstawowej. Zjawisko takie może wystąpić na kilku pąkach 4/5

5 rozgałęzionego konaru. Kluczowa jakość materiału szkółkarskiego Do regresji dochodzi w przeciągu paru lat. Może ona dotyczyć tylko niewielkiej części owoców na drzewie, ale w najgorszym przypadku nawet 25%, co już jest przyczyną poważnych strat. Przy rozmnażaniu paskowanych sportów należy dobrze ocenić oryginalny materiał wyjściowy dodaje Robert Zimoń. Z tego powodu liczne szkółki zaczęły pobierać zrazy i oczka z kontrolowanych owocujących drzew. Drzewa mateczne muszą być regularnie kontrolowane pod względem cech pomologicznych i w miarę potrzeby wymieniane na nowe. Podsumowując trzeba dodać, że już przy sadzeniu jabłoń odmiany Gala i jej sportów wymaga wyboru sprawdzonego i dobrze kontrolowanego materiału szkółkarskiego. Niewłaściwy dobór będzie skutkował słabą odpornością na atak szkodników i chorób w trakcie wegetacji oraz potem podczas owocowania. Jakość i ilość jabłek również może być gorsza niż planowaliśmy sadząc drzewka. 5/5 Powered by TCPDF (

Podobne dokumenty

Łączymy naukę z praktyką 24 godziny na dobę dla Twojego sadu

Łączymy naukę z praktyką 24 godziny na dobę dla Twojego sadu 2015 Łączymy naukę z praktyką Międzynarodowy zespół doświadczonych ekspertów sadowniczych oferuje: Pełen zakres usług doradczych: sadownicze komunikaty agrotechniczne, dostęp do sieci stacji meteo oraz