Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów województwa wielkopolskiego. ETAP REJONOWY Rok szkolny 2014/2015

Transkrypt

1 Kod ucznia Data urodzenia ucznia Dzień miesiąc rok Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów ETAP REJONOWY Rok szkolny 2014/2015 Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy test zawiera 12 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji. 2. Czytaj uważnie wszystkie polecenia oraz treści zadań. 3. Pisz czytelnie i używaj tylko długopisu lub pióra z czarnym lub niebieskim tuszem/atramentem. Nie stosuj korektora. 4. Test, do którego przystępujesz, zawiera 18 zadań. 5. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu lub dobieraniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, przy błędnej odpowiedzi napisz: błąd i podkreśl lub dobierz prawidłową. 6. Za każdą poprawnie udzieloną odpowiedź otrzymasz jeden punkt, a za odpowiedzi błędne lub brak odpowiedzi zero punktów. 7. W zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz tyko taką liczbę odpowiedzi, która jest podana w poleceniu. Zaznaczenie większej liczby spowoduje przyznanie 0 punktów. 8. Podczas trwania konkursu nie możesz korzystać ani z pomocy naukowych, urządzeń telekomunikacyjnych, ani podpowiedzi kolegów narażasz ich i siebie na dyskwalifikację. Nie wolno Ci również zwracać się z jakimikolwiek wątpliwościami do członków Komisji. 9. Do etapu wojewódzkiego zakwalifikują się uczniowie, którzy zdobędą co najmniej 40 punktów na 50 możliwych. 10. Na udzielenie odpowiedzi masz 60 minut. Życzymy Ci powodzenia! Wypełnia Komisja (po rozkodowaniu prac) Imię i nazwisko ucznia Uczeń uzyskał:.. /50 pkt.

2 1. Wymienione niżej wydarzenia (A-D) ułóż w kolejności chronologicznej..../ A. Ustanowienie republiki w starożytnym Rzymie B. Podboje Aleksandra Wielkiego C. Rządy Peryklesa w Atenach D. Zburzenie Świątyni Salomona przez Babilończyków 2. Pod ilustracjami napisz imiona przedstawionych na nich bóstw greckich..../4 A B C) D) Strona 2 z 12

3 3. Przeanalizuj mapkę i wykonaj polecenia..../2 Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Lenard, Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjum, Warszawa 2002, str. 54 A. Jaką bitwę przedstawia załączona mapka? Zapisz jej nazwę i datę. B. Jaki był wynik bitwy? Strona 3 z 12

4 4. Spośród wymienionych niżej pojęć wybierz te, które odpowiadają zamieszczonym w tabeli wyjaśnieniom i zapisz je we właściwych rubrykach. faktoria, latyfundium, gimnazjon, liceum, prowincja, kolonia, limes.../4 A B C D W starożytnych Atenach zespół obiektów, które były przeznaczone do ćwiczeń sportowych. W starożytnym Rzymie granica państwa umocniona wałami ziemnymi, czasami fosami i drewnianymi częstokołami. Wielka posiadłość ziemska, charakteryzująca się wysokim stopniem samowystarczalności i opierająca się na pracy niewolniczej. W antycznym Rzymie terytorium podbite, znajdujące się poza Italią. 5. Podkreśl dwa zdania fałszywe..../2 A. Arystoteles odrzucił nauki Platona o istnieniu idealnego świata. B. Eurypides był budowniczym i Partenonu i autorem jego rzeźbiarskiego wystroju. C. Pojęcie filozofia w języku greckim oznacza umiłowanie mądrości. D. Tytus Liwiusz był rzymskim historykiem. E. Wergiliusz zasłynął jako jeden z najwybitniejszych prawników rzymskich. F. Panteon należał do najbardziej monumentalnych budowli starożytnego Rzymu. 6. Uzupełnij tabelę dotyczącą przywilejów nadawanych szlachcie polskiej w XV w..../3 Władca Przywilej Treść przywileju A Władysław Jagiełło Wprowadzał zakaz zajmowania majątku szlacheckiego bez wyroku sądowego B Przywileje jedleńskokrakowskie Nadawał szlachcie nienaruszalność osobistą przez króla i jego urzędników bez prawomocnego wyroku sądowego. C Kazimierz Jagiellończyk Wprowadzał zakaz zwoływania pospolitego ruszenia i nakładania nowych podatków bez zgody szlachty. Strona 4 z 12

5 7. Przeczytaj tekst źródłowy i wykonaj polecenia..../3 W imię Pańskie. Amen. My, Kazimierz, z Bożej łaski król Polski [...], pragnąc gorąco, aby rzecz pożyteczna i wszelka pomyślność rodzaju ludzkiego wzrastała, i nie wątpiąc, że to duchowieństwu i poddanym Królestwa naszego pożytek przyniesie, postanowiliśmy w mieście naszym Krakowie wyznaczyć i urządzić miejsce, na którym by szkoła powszechna [czyli uniwersytet] kwitnęła, a na przyszłość po wieczne czasy tym pismem jej istnienie zapewnić chcemy. Niechże więc tam będzie nauk przeróżnych perła aby wydawała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach biegłe; [...] Urządziliśmy odtąd szkoły, potrzebne dla czytania prawa kanonicznego, cywilnego, nauk lekarskich i umiejętności wyzwolonych i wyznaczamy mieszkania przyzwoite dla doktorów, mistrzów, scholarów, pisarzy, księgarzy i bedelów [woźnych]. [...] Chcemy także, aby scholarze własnego rektora mieli, który by ich sądził w sprawach cywilnych i miał jurysdykcję [prawo sądzenia] zwyczajną nad wszystkimi, którzy by w mieście Krakowie dla studiów zamieszkali. Wszyscy więc pomienionemu rektorowi przysięgę złożyć i jego słuchać mają. Niechaj się nikt nie waży w wzmiankowanych cywilnych sprawach doktora, mistrza, scholara, bedela i księgarza przed sąd jakikolwiek duchowny lub świecki powoływać pod karą 10 grzywien groszy praskich, której to karze samym uczynkiem podpada; grzywny takie wpływają do skarbca scholarów. [...] M. Sobańska-Bondaruk, S. Lenard, Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjum, Warszawa 2002, str A. Czyjej jurysdykcji podlegali scholarzy? B. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej napisz datę wydania dokumentu. C. Wymień wydziały utworzone w nowopowstałej szkole powszechnej Strona 5 z 12

6 8. Napisz nazwy części Kościoła budowanego na planie krzyża wyróżnione na rysunkach oznaczonych literami A i B kolorem szarym..../2 A B A B 9. Spośród wymienionych niżej cech średniowiecznych ustrojów podkreśl trzy, które odnoszą się do monarchii patrymonialnej.../3 A. Terytorium państwa było traktowane jako osobista własność panującego. B. Władza była zdecentralizowana. C. Urzędnicy świeccy i dostojnicy kościelni byli utrzymywani przez państwo. D. Państwo i władza stanowiły ojcowiznę, przekazywaną przez władcę dziedzicom. E. Podstawą skarbowości były stałe podatki płacone przez duchowieństwo. E. O sprawach państwa współdecydowali przedstawiciele społeczeństwa. F. Władca był wybierany przez przedstawicieli stanów uprzywilejowanych. Strona 6 z 12

7 10. W każdym z punktów oznaczonych literami A, B, C D podkreśl jedną prawidłową odpowiedź..../4 A. Wskaż wydarzenie, które uznawane jest za początek ery muzułmańskiej: a. urodziny Mahometa b. doświadczenie przez Mahometa pierwszych objawień c. ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny d. tryumfalny powrót Mahometa do Medyny B. W bitwie pod Poitiers, wojskami Franków, które pokonały Arabów, dowodził: a. Chlodwig b. Karol Młot c. Pepin Mały d. Karol Wielki C. Utworzone we wczesnym średniowieczu Państwo Kościelne powstało dzięki darowiźnie: a. Chlodwiga b. Pepina Małego c. Karola Młota d. Karola Wielkiego D. Podkreśl nazwę państwa, które przyjęło chrzest w obrządku wschodnim a. Węgry b. Czechy c. Bułgaria d. Saksonia Strona 7 z 12

8 11. Przeanalizuj zamieszczoną niżej ilustrację i wykonaj polecenia.../2 M. Sobańska-Bondaruk, S. Lenard, Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjum, Warszawa 2002, str. 156 A. Napisz imię świętego przedstawionego na ilustracji. B. W którym stuleciu został zatwierdzony przez papieża utworzony przez niego zakon? 12. Do wymienionych niżej tytułów dopisz imiona i nazwiska/przydomki ich autorów../4 A O obrotach sfer niebieskich B Pochwała głupoty C O poprawie Rzeczypospolitej D Utopia Strona 8 z 12

9 13. Spośród wymienionych niżej faktów historycznych (1-5) wybierz te, które są konsekwencjami wydarzeń (A-D) i zapisz je w odpowiadających im miejscach../4 1. Powstanie Kościoła unickiego 2. Powstanie Prus Książęcych 3. Powstanie Zjednoczonych Prowincji Niderlandów 4. Powstanie Kościoła anglikańskiego 5. Zakończenie wojen religijnych we Francji A. zerwanie Henryka VIII z papiestwem B. Unia brzeska C. Sekularyzacja zakonu krzyżackiego D. Edykt nantejski 14. Podkreśl dwie instytucje, które po zawarciu unii polsko-litewskiej pozostały odrębne dla Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. A. Sejm B. Urzędy C. Polityka zagraniczna D. Król E. Skarb 15. Napisz imiona i przydomki królów, za panowania których doszło do wymienionych niżej wydarzeń../2./3 A Rokosz Lubomirskiego B Konfederacja barska C Rokosz Zebrzydowskiego (tzw. sandomierski) 16. Podkreśl dwie cechy charakterystyczne dla merkantylizmu../2 A. Ochrona własnego rynku przed zagraniczną konkurencją przy pomocy ceł B. Neutralność państwa wobec zagranicznych organizacji gospodarczych C. Swoboda działalności zagranicznych podmiotów gospodarczych D. Wspieranie własnych przedsiębiorstw przez ułatwianie eksportu E. Wolna konkurencja w gospodarce przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych Strona 9 z 12

10 17. Janusz Tazbir w swojej książce Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit-upadek-relikty wymienia trzy szlacheckie dogmaty na temat roli Polski w nowożytnej Europie. Wymień je../ Przeanalizuj zamieszczoną niżej ilustrację i podkreśl prawidłowe odpowiedzi./2 Binda Mateusz, Historia Polski w obrazach, Bielsko Biała 2012, str. 44 A. Autorem obrazu jest: a. Marcello Bacciarelli b. Bernardo Bellotto zwany Canaletto c. Jan Piotr Norblin d. Aleksander Orłowski B. Obraz nosi tytuł Wieszanie zdrajców i przedstawia wydarzenia, do których doszło: a. podczas konfederacji barskiej b. wojny polsko-rosyjskiej w obronie Konstytucji 3 maja c. konfederacji targowickiej d. powstania kościuszkowskiego Suma punktów Strona 10 z 12

11 Strona 11 z 12

12 Strona 12 z 12