Iwona Patyk. Ocena modulującego wpływu simwastatyny na miejscowy i uogólniony proces zapalny u chorych na POCHP

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Iwona Patyk. Ocena modulującego wpływu simwastatyny na miejscowy i uogólniony proces zapalny u chorych na POCHP"

Henryk Robert Kurek
5 lat temu
Przeglądów:

1 Iwona Patyk Ocena modulującego wpływu simwastatyny na miejscowy i uogólniony proces zapalny u chorych na POCHP Promotor: dr hab. n. med. Andrzej Chciałowski 1 STRESZCZENIE: Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP) jest złożoną, postępującą chorobą stanowiącą istotny problem zdrowotny, społeczny i ekonomiczny. Przewlekły proces zapalny będący jej podłożem wywołuje nie tylko zmiany miejscowe w obrębie układu oddechowego ale skutkuje również zaburzeniami ogólnoustrojowymi oraz ma wpływ na przebieg chorób współistniejących. Statyny wywierają udowodniony korzystny wpływ na redukcję śmiertelności w POCHP oraz wpływają ochronnie na płuca, poprzez hamowanie powstawania rozedmy wywołanej eksperymentalnie, co może wynikać z ich bezpośredniego wpływu na redukcję indukcji prozapalnych metaloproteinaz (MMPs), cytokin i modulację procesu zapalnego. W pracy podjęto się próby: 1. ustalenia wpływu leczenia simwastatyną na wykładniki miejscowego oraz ogólnego stanu zapalnego w materiale pochodzącym z BAL i surowicy i próby wytypowania biomarkerów przemawiających za jej działaniem przeciwzapalnym; 2. analizy związków między badanymi biomarkerami a wybranymi parametrami klinicznymi i spirometrycznymi oraz oceny wpływu leczenia statyną na wybrane parametry czynnościowe i kliniczne określające stopień zaawansowania POChP i stan kliniczny chorych, Badanie prospektywne, jednoośrodkowe prowadzono od czerwca 2010 roku do kwietnia 2014 roku, u pacjentów z rozpoznaną POCHP, w stabilnym okresie choroby. Do badania włączono 67 chorych, aktualnych lub byłych palaczy, przydzielonych losowo do dwóch grup: badanej - otrzymującej simwastatynę w dawce 40 mg i kontrolnej nie otrzymującej leku. Ostatecznie 50 chorych zakończyło badanie (39 mężczyzn i 11 kobiet w wieku od 47 do 80 lat); 26 w grupie statyny i 24 w grupie kontrolnej.

2 U wszystkich chorych przeprowadzono analizę zmodyfikowanego kwestionariusza skali odczuwanej duszności Medical Research Council (mmrc) oraz kwestionariusza oceny samopoczucia pacjenta z POCHP (COPD Assessment Test - CAT), badanie spirometryczne, oraz pobierano krew żylną na oznaczenie w surowicy stężenia: białka CRP, fibrynogenu, metaloproteinaz: MMP-1, MMP-9 i MMP-12. Następnie wykonywano bronchoskopię z płukaniem oskrzelowo-pęcherzykowym. W materiale z BAL oznaczano stężenia: MMP-1, MMP-9, MMP-12, IL-6, IL-10 oraz białko SPD. Wszystkie procedury wykonywano na początku badania oraz po trzech miesiącach leczenia simwastatyną. Ze względu na niewielką liczebność grupy chorych z bardzo ciężką 30% oraz z łagodną FEV1>80% postacią choroby, dla dalszej analizy dokonano podziału na dwie podgrupy, którego granicę stanowiła wartość 50% FEV1. Chorzy z FEV1 50% - ciężka i bardzo ciężką obturacją stanowili podgrupę pierwszą, zaś z łagodną i umiarkowaną FEV1> 50% podgrupę drugą. Analizę statystyczną uzyskanych wyników przeprowadzono stosując test nieparametryczny U Manna-Whitneya oraz test Wilcoxona. Proporcje w grupach oceniano przy pomocy testu chi-kwadrat ( 2 ), a zależność między zmiennymi współczynnikiem korelacji R Spearmana. Za granicę znamienności statystycznej przyjęto poziom p=0,05. Na podstawie uzyskanych wyników badań w obu grupach i podgrupach chorych stwierdzono, że zastosowane leczenie wpłynęło istotnie na obniżenie stężenia fibrynogenu w surowicy oraz na podwyższenie stężenia białka D surfaktantu w materiale z płukania oskrzelowopęcherzykowego. W porównaniu z podgrupą chorych z umiarkowana i ciężką postacią POCHP (FEV 50%), w łagodną i umiarkowanej (FEV1 >50 %) leczenie statyną przyczyniło się do obniżenia stężenia MMP-1 w surowicy oraz wzrostu stężenia SPD w materiale z BAL. W zakresie parametrów klinicznych leczenie simwastatyną wpłynęło korzystnie (p=0,0053) na przebieg kliniczny POCHP mierzony testem CAT, bez wpływu na skalę odczuwanej duszności mmrc, oraz parametry spirometryczne mierzone FEV1%N, FVC% N oraz FEV%FVC. Nie stwierdzono istotnych związków pomiędzy badanymi biomarkerami zapalnymi a parametrami klinicznymi i spirometrycznymi Wnioski: 1. Fibrynogen, MMP-1-oznaczane w surowicy oraz Białko D surfaktantu w materiale z BAL, mogą stanowić istotne biomarkery korzystnego wpływu

3 simwastatyny na miejscowy i ogólny proces zapalny zwłaszcza u chorych na POCHP z łagodną i umiarkowaną obtrącają. 2. Leczenie Sivastatyną wywiera niewielki wpływu na przebieg kliniczny w zakresie poczucia choroby bez wpływu na skale odczuwanej duszności oraz parametry czynnościowe oddychania. SUMMARY Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a complex progressive disease that constitutes an important health, social and economic problem. Chronic inflammation underlying the disease not only induces local lesions in the respiratory system but it also results in systemic disturbances and has an effect on the course of comorbidities. Statins exert the proven favorable effect on reduction of mortality in COPD and have exert a protective effect on lungs, by inhibiting the formation of experimentally induced emphysema, which may result from their direct effect on reduction of proinflammatory metalloproteinases (MMPs) and cytokins induction and modulation of the inflammation process. This study was an attempt to: 1. determine the effect of treatment with simvastatin on markers of local and general inflammation in material derived from BAL and serum and try to select biomarkers indicating its anti-inflammatory effect 2. analyze relationships between the studied biomarkers and chosen clinical and spirometry parameters and assess the effect of treatment with a statin on some functional and clinical parameters determining the severity of COPD and clinical conditions of patients A prospective, single=center study was conducted from June 2010 to April 2014 in patients with diagnosed COPD, in a stable period of the disease. The study involved 67 patients, current or past smokers, randomly allocated to two groups: the study group receiving simvastatin in a dose of 40 mg and the control group not receiving the drug. Finally, 50 patients completed the study (39 men and 11 women aged from 47 to 80); 26 in the statin group and 24 in the control group. In all patients the modified questionnaire of the scale of felt dyspnea Medical Research Council (mmrc) and the questionnaire assessing the well-being of patients with COPD (COPD

4 Assessment Test - CAT) were analyzed, spirometry was performed, and venous blood was collected to determine the serum concentrations of the protein CRP, fibrinogen and metalloproteinases: MMP-1, MMP-9 and MMP-12. Then bronchoscopy with bronchoalveolar lavage was performed. In material from BAL concentrations of: MMP-1, MMP-9, MMP-12, IL-6, IL-10 and the protein SPD were determined. All the procedures were performed at the beginning of the study and after three months of treatment with simvastatin. In view of a small size of the group of patients with very severe (FEV1 30%) and mild (FEV1>80%) form of the disease, for further analysis, they were divided into two subgroups, with the value 50% FEV1 as the division border. Patients with FEV1 50% - severe and very severe obstruction made the first subgroup, whereas those with mild and moderate FEV1> 50% the other subgroup. Statistical analysis of obtained results was carried out using the nonparametric U Mann-Whitney test and Wilcoxon test. Proportions in groups were assessed using chi-square ( 2 ) test, and the relationship between the variables with the Spearman R correlation coefficient. Level p=0.05 was adopted as the limit of statistical significance. Based on the obtained results of study in both groups and subgroups of patients, it was found that the applied treatment had a significant effect on a decrease in serum fibrinogen concentration and on an increase in concentration of surfactant protein D in material from bronchoalveolar lavage. In comparison with the subgroup of patients with moderate and severe form of COPD (FEV 50%), in mild and moderate (FEV1 >50 %) treatment with statin contributed to a decrease in concentration of MMP-1 in serum and an increase in SP-D concentration in material from BAL. In respect of clinical parameters, treatment with simvastatin had a favorable effect (p=0.0053) on the clinical course of COPD measured with the CAT test, with no effect on the scale of perceived dyspnea mmrc and spirometry parameters measured with FEV1%N, FVC% N and FEV%FVC. No significant relationships between the studied inflammatory biomarkers and clinical and spirometry parameters have been found Conclusions: 1. Fibrinogen, MMP-1- determined in serum and the surfactant protein D in material from BAL may constitute significant biomarkers of favorable effect of simvastatin on a local

5 and general inflammation process, particularly in patients with COPD with mild and moderate form of obstruction. 2. Treatment with simvastatin has little effect on the clinical course of COPD in respect of the feeling of illness with no effect on the scale of perceived dyspnea and respiratory function parameters.

Podobne dokumenty

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski