POSTEPOWANIE W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH WPROWADZENIE

Transkrypt

1 WPROWADZENIE Żadna organizacja, nie jest w stanie uchronić się przed sytuacjami kryzysowymi, można jednak znacznie zmniejszyć prawdopodobieństwo ich występowania, zredukować koszty, które pociąga za sobą walka z kryzysem, a także zminimalizować konsekwencje rynkowe. Strategie zarządzania sytuacją kryzysową muszą zatem: Przygotować organizacje na różnego rodzaju sytuacje kryzysowe, Opracować metody postępowania na wszystkich etapach zarządzania sytuacją kryzysową, Uwzględnić czynniki kulturowe, ludzkie, organizacyjne i technologiczne, Objąć swym zasięgiem szeroki krąg udziałowców. Odpowiednie funkcjonowanie zarządzania sytuacją kryzysową, zależy od tego jak skutecznie organizacja jest w stanie ocenić i zarządzać wszystkimi zmiennymi aspektami sytuacji kryzysowej. Optymalizacja jedynie niektórych aspektów działania jest niewystarczająca. Zarządzanie sytuacją kryzysową, oznacza pełną integrację działań. Oferujemy w pełni usystematyzowane podejście do zarządzania sytuacją kryzysową we wszelkiego typu firmach, eliminowania jej skutków lub nawet zapobiegania. Do niezbędnych elementów wymagających optymalnego podejścia do zarządzania sytuacją kryzysową należą, między innymi: Działania strategiczne, Audyt wpływu działalności na środowisko naturalne, Działania w zakresie procedur polityki informacyjnej, Uwzględnienie procesu zarządzania sytuacją kryzysową w deklaracji misji i definicji organizacyjnej, Symulacje sytuacji kryzysowych,

2 Działania techniczne i strukturalne, Stworzenie sztabu ds. zarządzania sytuacją kryzysową, Ciągły rozwój i wprowadzanie zmian w procedurach antykryzysowych, Ulepszenie bezpieczeństwa produkcji i produktów, środki wsparcia technologicznego, Definiowanie procedur antykryzysowych, Działania diagnostyczne i oceniające. Przeprowadź audyt dla swojej firmy pod kątem jej przygotowania do sytuacji kryzysowej. Główne zagadnienia audytu: Czy były kiedykolwiek prowadzone w firmie szkolenia w problematyce sytuacje kryzysowe? Czy w firmie istnieje jakikolwiek program antykryzysowy (plan działania, procedury działania dla określonych sytuacji kryzysowych, czy jest zdefiniowana przynajmniej jedna procedura na jeden typ kryzysu)? Czy w firmie istnieje stały mechanizm monitorowania sytuacji kryzysowej? INSTRUKCJA POSTĘPOWANIA NA WYPADEK ZAGROŻENIA ATAKIEM TERRORYSTYCZNYM I. Informacje ogólne dotyczące terroryzmu. II. Wystąpienie zagrożenia incydentem bombowym. III. Postępowanie w sytuacjach zagrożenia incydentem bombowym. - Ogłoszenie alarmu bombowego oraz procedury postępowania w czasie zagrożenia. - Jak powinieneś zachować się po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub groźbie podłożenia "bomby". IV. Telefony alarmowe.

3 Informacje ogólne dotyczące terroryzmu W strukturach polskiej Policji funkcjonują pododdziały antyterrorystyczne i komórki minersko-pirotechniczne, specjalnie przygotowywane do tego, aby zapobiegać i stawiać czoła aktom terroru. Najgroźniejszym z możliwych aktów terrorystycznych jest zamach bombowy. W przypadku ataku terrorystycznego, szczególnie bombowego w większości przypadków ofiarami są ludzie, którzy nie mają nic wspólnego z działaniami politycznymi! Zdarzają się przypadki, że podłożona bomba zostanie ujawniona przed eksplozją. Specjaliści posługują się w tym przypadku terminem "incydent bombowy". Właściwe zachowanie w przypadku wystąpienia takiej sytuacji jest niezwykle ważne dla przebiegu zdarzenia, jego skutków i działania specjalistów policyjnych. Informacji o zagrożeniu incydentem bombowym nie wolno bagatelizować ani lekceważyć. Wystąpienie zagrożenia incydentem bombowym Podstawową cechą terroryzmu jest to, że nie ma wyraźnych znaków ostrzegawczych o możliwości wystąpienia zamachu lub są one trudno dostrzegalne. Dlatego należy zwracać uwagę na to, co dzieje się w najbliższym otoczeniu. Zainteresowania i uwagi wymagają: rzucające się w oczy nietypowe zachowania osób; pozostawione bez opieki przedmioty typu: teczki, paczki, pakunki itp.; osoby ubrane nietypowo do występującej pory roku; samochody, a w szczególności furgonetki pozostawione w nietypowych miejscach. Należy jednak pamiętać, że terrorysta nie zawsze musi wyróżniać się z tłumu szczególnym wyglądem. O swoich spostrzeżeniach poinformuj: służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo obiektu, Straż Miejską lub Policję (telefony alarmowe). Postępowanie w sytuacjach zagrożenia incydentem bombowym Oto kilka rad, przygotowanych przez ekspertów z Biura Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji. Możesz przygotować się na wypadek powstania tego typu zagrożenia w miejscach użyteczności publicznej: pomyśl, którędy w pośpiechu można się ewakuować z budynku, metra, sklepu lub innych zatłoczonych miejsc. Zapamiętaj, gdzie znajdują się klatki schodowe i wyjścia ewakuacyjne, a przede wszystkim tzw. drogi ewakuacyjne, zwróć uwagę na ciężkie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte, zrzucone lub zniszczone podczas wybuchu. Zapamiętaj elementy z najbliższego otoczenia. Pamiętaj o tym, aby nie przyjmować od obcych osób żadnych pakunków, nie pozostawiać własnego bagażu bez opieki. Jeżeli jesteś osobą, która dowiedziała się o podłożeniu ładunku wybuchowego lub ujawniła przedmiot niewiadomego pochodzenia, co do którego istnieje podejrzenie, że może on stanowić zagrożenie dla osób i mienia, powinieneś natychmiast ten fakt zgłosić: służbom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo na tym terenie - w najbliższej jednostce Policji lub Straży Miejskiej, władzom administracyjnym. Informacji takiej

4 nie należy rozpowszechniać, gdyż jej przekazanie osobom trzecim, może doprowadzić do paniki i w konsekwencji utrudnić przeprowadzenie sprawnej ewakuacji osób z zagrożonego miejsca. Zawiadamiając Policję staraj się podać następujące informacje: rodzaj zagrożenia i źródło informacji o zagrożeniu (informacja telefoniczna, ujawniony podejrzany przedmiot), treść rozmowy z osobą przekazującą informację o podłożeniu ładunku wybuchowego, numer telefonu, na który przekazano informację o zagrożeniu oraz dokładny czas jej przyjęcia, opis miejsca i wygląd ujawnionego przedmiotu. Ogłoszenie alarmu bombowego oraz procedury postępowania w czasie zagrożenia 1. Do czasu przybycia Policji należy w miarę istniejących możliwości zabezpieczyć zagrożone miejsce, zachowując elementarne środki bezpieczeństwa, bez narażania siebie i innych osób na niebezpieczeństwo. 2. Po przybyciu Policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona dalsze kierowanie akcją. 3. Należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów. 4. Przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia "bomby" użytkownicy pomieszczeń powinni sprawdzić swoje miejsce pracy i jego bezpośrednie otoczenie celem odnalezienia przedmiotów nieznanego pochodzenia. 5. Podejrzanych przedmiotów NIE WOLNO DOTYKAĆ! O ich lokalizacji należy powiadomić administratora obiektu. 6. Pomieszczenia ogólnodostępne (korytarze, klatki schodowe, windy, toalety, piwnice, strychy) oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu sprawdzają i przeszukują osoby wyznaczone lub służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji. 7. Po ogłoszeniu ewakuacji należy zachować spokój i opanowanie, pozwoli to sprawnie i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon. 8. Po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu twojej pracy należy je opuścić, zabierając rzeczy osobiste (torebki, siatki, nesesery itp.). 9. Identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanego ładunku wybuchowego oraz jego neutralizacją zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane jednostki i komórki organizacyjne Policji. Jak powinieneś zachować się po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub groźbie podłożenia "bomby" Podczas działań, związanych z neutralizacją "bomby", zastosuj się do poleceń Policji. oddal się z miejsca zagrożonego wybuchem. Po drodze informuj o zagrożeniu jak największe grono osób, będących w strefie zagrożonej lub kierujących się w jej stronę. Po ogłoszeniu alarmu i zarządzeniu ewakuacji w obiektach publicznych, niezwłocznie udaj się do wyjścia, zgodnie ze wskazaniami administratora budynku lub wskazaniami upoważnionych osób. Powyższe procedury obowiązują także we wszystkich rodzajach transportu publicznego.

5 Telefony alarmowe Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarna, Policja, Pogotowie Wodno - Kanalizacyjne, Pogotowie Ciepłownicze, Pogotowie Gazowe, Pogotowie Energetyczne, Wojewódzkie Centra Zarządzania Kryzysowego, Telefon Ratunkowy (tylko z telefonu komórkowego), infolinia Policji (połączenie bezpłatne). INSTRUKCJA ALARMOWA W PRZYPADKU ZGŁOSZENIA O PODŁOŻENIU LUB ZNALEZIENIU ŁADUNKU WYBUCHOWEGO W OBIEKCIE UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I. Alarmowanie. II. Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego po uzyskaniu informacji o jego podłożeniu. III. Akcja rozpoznawczo-neutralizacyjna zlokalizowanych ładunków wybuchowych. IV. Postanowienia końcowe. - Jak postępować w przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego pochodzenia. Alarmowanie 1. Osoba, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego, albo zauważyła w obiekcie przedmiot niewiadomego pochodzenia, mogący być ładunkiem wybuchowym, jest obowiązana o tym powiadomić:.:. kierownika obiektu lub jego zastępcę;.:. Policję 2. Zawiadamiając Policję, należy podać:.:. treść rozmowy ze zgłaszającym o podłożeniu ładunku wybuchowego, którą należy prowadzić wg wskazówek załączonych do instrukcji;.:. miejsce i opis zlokalizowanego przedmiotu, który może być ładunkiem wybuchowym;

6 .:.numer telefonu, z którego prowadzona jest rozmowa i swoje nazwisko;.:.uzyskać od policji potwierdzenie przyjętego powyższego zawiadomienia. Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego po uzyskaniu informacji o jego podłożeniu 1. Do czasu przybycia Policji akcją kieruje administrator obiektu, a w czasie jego nieobecności osoba przez niego upoważniona. 2. Kierujący akcją zarządza, aby użytkownicy pomieszczeń dokonali sprawdzenia, czy w tych pomieszczeniach znajdują się:.:. przedmioty rzeczy, lub urządzenia paczki itp.,których wcześnie nie było i nie wnieśli ich użytkownicy pomieszczeń (a mogły być wniesione i pozostawione przez inne osoby, np. Interesantów);.:.ślady przemieszczania elementów wyposażenia pomieszczeń; zmiany w wyglądzie zewnętrznym przedmiotów, rzeczy, urządzeń, które przedtem w pomieszczeniu były oraz emitowane z nich sygnały (np. dźwięki mechanizmów zegarowych, świecące elementy elektroniczne itp.. 3. Pomieszczenia ogólnodostępne takie, jak: korytarze, klatki schodowe, halle, windy, toalety, piwnice, strychy itp. oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu powinno być sprawdzone przez pracowników obsługi administracyjnej lub ochrony. 4. Zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń, których - w ocenie użytkowników obiektu - przedtem nie było, a zachodzi podejrzenie, iż mogą to być ładunki wybuchowe, nie wolno dotykać. O ich umiejscowieniu należy natychmiast powiadomić administratora obiektu i policję. 5. W przypadku, gdy użytkownicy pomieszczeń faktycznie stwierdzą obecność przedmiotów (rzeczy, urządzeń), których wcześniej nie było lub zmiany w wyglądzie i usytuowaniu przedmiotów stale znajdujących się w tych pomieszczeniach, należy domniemywać, iż pojawienie się tych przedmiotów lub zmiany w ich wyglądzie i usytuowaniu mogły nastąpić na skutek działania sprawcy podłożenia ładunku wybuchowego. W takiej sytuacji kierujący akcją może wydać decyzję ewakuacji osób z zagrożonego obiektu przed przybyciem policji. 6. Należy zachować spokój i opanowanie, aby nie dopuścić do przejawów paniki. Akcja rozpoznawczo-neutralizacyjna zlokalizowanych ładunków wybuchowych 1. Po przybyciu do obiektu policjanta lub policyjnej grupy interwencyjnej administrator obiektu powinien przekazać im wszelkie informacje dotyczące zdarzenia oraz wskazać miejsca zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń obcego pochodzenia i punkty newralgiczne w obiekcie. Policjant lub dowódca grupy policjantów przejmuje kierowanie akcją, a administrator obiektu winien udzielić mu wszechstronnej pomocy podczas jej prowadzenia. 2. Na wniosek policjanta, kierującego akcją, administrator obiektu podejmuje decyzję o ewakuacji użytkowników i innych osób z obiektu - o ile wcześniej to nie nastąpiło.

7 3. Identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń obcych oraz neutralizowaniem ewentualnie podłożonych ładunków wybuchowych zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane ogniwa organizacyjne policji, przy wykorzystaniu specjalistycznych środków technicznych. 4. Policjant kierujący akcją, po zakończeniu działań, przekazuje protokolarnie obiekt administratorowi. Postanowienia końcowe 1. Osobom przyjmującym zgłoszenie o podłożeniu ładunków wybuchowych oraz administratorom obiektu nie wolno lekceważyć żadnej informacji na ten temat i każdorazowo powinni powiadomić o tym policję, która z urzędu dokonuje sprawdzenia wiarygodności każdego zgłoszenia. 2. Administrator obiektu powinien na bieżąco organizować s z k o l e n i e p e r s o n e l u w z a k r e s i e n i n i e j s z e j i n s t r u k c j i oraz winien dysponować planami: ewakuacji i architektonicznym obiektu, w tym rozmieszczenia punktów newralgicznych takich, jak węzły energetyczne i wodne, które udostępnia na żądanie policjanta kierującego akcją. Policja udziela pomocy w realizacji takiego szkolenia. 3. Administrator obiektu winien podejmować wszelkie kroki, zmierzające do fizycznej i technicznej ochrony obiektu, uniemożliwiającej podkładanie w nim ładunków wybuchowych. 4. Z treścią niniejszej instrukcji należy zapoznać wszystkich pracowników administracyjnych i ochrony w poszczególnych obiektach użyteczności publicznej. Jak postępować w przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego pochodzenia W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej podejrzenia z jakiegokolwiek innego powodu: 1. brak nadawcy 2. brak adresu nadawcy 3. przesyłka pochodzi od nadawcy lub z miejsca z którego nie spodziewamy się należy: Nie otwierać tej przesyłki! A. Umieścić tę przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć. B. Worek ten należy umieścić w drugim grubym plastikowym worku, szczelnie należy zamknąć, zawiązać supeł i zakleić taśmą klejącą. C. Paczki nie należy przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu. D. Powiadomić lokalny posterunek policji (nr policji: 997; komórka 112) lub straż pożarną (tel nr 998).Służby te podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego przejęcia przesyłki. W przypadku, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek podejrzaną zawartość w formie stałej (pył, kawałki, blok, galaretę, pianę lub inną) lub płynnej należy: Możliwie nie naruszać tej zawartości: nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać, nie wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu

8 (wyłączyć systemy wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna). Należy całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić taśmą lub plastrem. Należy dokładnie umyć ręce. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić. Ponownie dokładnie umyć ręce. W przypadku braku odpowiednich opakowań należy unikać poruszania i przemieszczania przesyłki. Bezzwłocznie powiadomić lokalny posterunek policji (nr policji: 997; komórka 112) lub straż pożarną (nr 998) i stosować się do ich wskazówek. Po przybyciu właściwych służb należy bezwzględnie stosować się do ich zaleceń. PORYWISTE WIATRY Wichury - wiatry wiejące z prędkością powyżej 75 km/h. W warunkach klimatu w Polsce coraz częściej występujące. Mogą powodować uszkodzenie budynków, łamać i wyrywać drzewa z korzeniami oraz paraliżować transport. Huragany - wiatry wiejące z prędkością powyżej 120 km/h. Powodują rozległe spustoszenia w strefie swojego oddziaływania. PRZED NADEJŚCIEM SILNYCH WIATRÓW 1. Słuchaj prognozy pogody oraz komunikatów podawanych przez rozgłośnie radiowe i telewizyjne. Nie słuchaj plotek. 2. Sprawdź czy poszycie na dachu twojego domu jest solidnie przymocowane. Jeżeli masz wątpliwości, masz jeszcze czas na usunięcie stwierdzonych usterek. 3. Gruntownie oceń stan okien. Jeżeli uznasz to za konieczne - odpowiednio zabezpiecz je. 4. Uprzątnij z obejścia przedmioty, które mogłyby narobić szkód w przypadku porwania ich przez wiatr. 5. Pozamykaj zwierzęta oraz odpowiednio zabezpiecz pomieszczenia, w których się znajdują. 6. Upewnij się czy twoje radio i latarka działają jak należy. Miej zapas świeżych baterii. 7. Sprawdź stan apteczki pierwszej pomocy. Zaopatrz się w niezbędne materiały i leki. 8. Zaopatrz się w paliwo do samochodu. Może być potrzebny. 9. Upewnij się, czy twoi najbliżsi sąsiedzi zdają sobie sprawę z powagi sytuacji. W CZASIE SILNYCH WIATRÓW 1. Zachowaj spokój. Nie wychodź na zewnątrz, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. Nie zbliżaj się do okien i oszklonych drzwi. 2. Jeśli znajdziesz się z dala od domu, pozostań tam gdzie jesteś dopóki wichura nie przejdzie. Nie zatrzymuj się pod trakcjami elektrycznymi, planszami reklamowymi i drzewami. Nie spaceruj też pod balkonami - spadające doniczki, kwietniki lub też szyby okienne mogą cię dotkliwie poranić. 3. Wyłącz główny wyłącznik prądu - ograniczy to niebezpieczeństwo powstania pożaru. 4. Słuchaj komunikatów radiowych i telewizyjnych oraz przestrzegaj zasad zachowania się w nich przekazywanych.

9 PO PRZEJŚCIU SILNYCH WIATRÓW 1. Zorganizuj pomoc, w tym medyczną, dla poszkodowanych. 2. Uprzątnij zniszczony sprzęt i dokonaj niezbędnych napraw w swoim domu. 3. Nie próbuj usuwać zwalonych drzew, które upadły na linie energetyczne. Nie dotykaj zerwanych przewodów. 4. Uważaj na rozbite szkło - możesz się pokaleczyć. 5. Wykonaj zdjęcia zniszczeń, zarówno domu jak i jego wyposażenia. Mogą się przydać. 6. Zgłoś się w swoim miejscu pracy - możesz być potrzebny. POŻARY Ogień rozprzestrzenia się szybko i najczęściej nie ma czasu na zabieranie kosztownych rzeczy czy telefonowanie. Po 2 minutach ogień może stać się groźny dla życia. W ciągu 5-ciu minut cały dom może stanąć w płomieniach. Wysoka temperatura i dym są jednakowo niebezpieczne jak płomienie. Zachłyśnięcie się bardzo gorącym powietrzem może spowodować poparzenia płuc. Pożar wytwarza trujące gazy, które mogą zakłócić orientację człowieka i spowodować osłabienie czynności ruchowych oraz ospałość. PRZED POŻAREM 1. Zainstaluj w miarę możliwości wykrywacze dymu, które dwukrotnie zwiększą szansę przeżycia. 2. Nie zabijaj okien gwoździami, sprawdź czy nie są zablokowane zaschniętą farbą, nie montuj stałych krat w oknach. 3. Utrzymuj w czystości i porządku pomieszczenia magazynowe (piwnice, garaże, strychy itp.). Nie dopuszczaj do nagromadzenia starych gazet, czasopism, niepotrzebnych ubrań, mebli itp. 4. Utrzymuj w stałej technicznej sprawności instalacje elektryczną, przedłużacze, kable, gniazdka. 5. Nie przeciążaj sieci elektrycznej, jeżeli posiadasz korzystaj z rozgałęziacza z bezpiecznikiem a unikniesz iskrzenia i krótkich spięć. 6. Nie gromadź i nie używaj wewnątrz w budynku benzyn, paliw, nafty itp. Można je przechowywać tylko w odpowiednich pojemnikach w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. 7. Nie używaj otwartego ognia (zapałek, świec, papierosów) w pobliżu łatwopalnych materiałów. 8. Często kontroluj źródła ogrzewania (kominki, piece, grzejniki, grzałki). Grzejnik nie może być umieszczony bliżej niż 15 cm od materiałów palnych. 9. Sprawdź wentylację wewnętrzną i zewnętrzną. 10. Pokryj warstwą piasku ok. 5-8 cm podłogi strychu, jeśli są wykonane z materiałów palnych.

10 11. Popiół gromadź w oddalonym od budynku metalowym pojemniku. 12. Upewnij się czy izolacja domu nie dotyka do przewodów elektrycznych. 13. Poznaj położenie zaworów instalacji gazowej, wyłączników energii elektrycznej i bezpieczników i jak je wyłączyć w razie zagrożenia. Do gazu wzywaj pracowników gazowni. 14. Udostępnij pomieszczenia inspekcji p/pożarowej i natychmiast usuń wszystkie niewłaściwości wykazane w trakcie kontroli. 15. Jeżeli mieszkasz poza obszarem zwartej zabudowy, w gospodarstwie pod lasem, bądź przygotowany i: zwróć się do urzędu gminy lub PSP o ocenę niebezpieczeństwa dla Twojego domu używaj ognioodpornych materiałów do budownictwa a technologii budowy łatwej do odbudowy stwórz strefę bezpieczeństwa oddzielającą Twój dom od palnej roślinności utrzymaj teren wokół Twojego domu wolny od suchej roślinności przechowuj palne materiały w specjalnych pojemnikach bądź gotowy do ewakuacji W CZASIE POŻARU 1. Używaj wody lub gaśnicy do gaszenia małych ognisk pożaru. Nie próbuj gasić ognia, którego nie jesteś w stanie opanować. Wyprowadź domowników i wezwij straż pożarną. 2. Nigdy nie używaj wody do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych. 3. Palący się tłuszcz lub ogień powstały w kuchni ugaś sodą do pieczenia lub solą, lub przykryj pokrywką jeżeli ogień powstał w garnku. 4. Jeżeli zapaliło się Twoje ubranie, zatrzymaj się, połóż na ziemi i obracaj się dotąd aż zdusisz ogień. Ucieczka powoduje zwiększenie płomienia. 5. W trakcie pożaru, zbadaj dół drzwi zanim je otworzysz. Jeśli drzwi są zimne, wychodź natychmiast czołgając się. Dym i gorące powietrze unoszą się do góry. Jeżeli drzwi są gorące, uciekaj jeśli możesz przez okno, jeśli nie to trzymaj w oknie białe prześcieradło, wzywając w ten sposób na pomoc strażaków. PO POŻARZE 1. Nie wchodź do zniszczonego przez ogień budynku zanim służby pożarowe i komunalne nie sprawdzą czy jest bezpieczny pod względem budowlanym, energetycznym itp. 2. Skontaktuj się z urzędem gminy jeśli potrzebujesz mieszkania, żywności, przedmiotów osobistych. 3. Wezwij agenta ubezpieczeniowego przed wyrzuceniem zniszczonych przedmiotów. Jeśli jesteś dzierżawcą lub lokatorem wezwij właściciela. 4. Wyrzuć żywność, napoje, lekarstwa które narażone były na wysoką temperaturę i dym. Nie próbuj ponownie zamrażać rozmrożoną żywność. 5. Jeżeli inspektor budowlany stwierdzi, że budynek jest niebezpieczny - zabierz dokumenty, rzeczy osobiste, poinformuj sąsiadów, urząd, urząd pocztowy

11 o miejscu Twojego tymczasowego urzędowania. To co pozostało będzie strzeżone przez Policję lub Straż Miejską. UPAŁY Upał - intensywne oddziaływanie promieni słonecznych nas i otoczenie. Zjawisku temu towarzyszy wysoka temperatura powietrza, często przekraczająca 30 stopni Celsjusza. Zbyt długie spędzanie czasu w słońcu lub przegrzanym miejscu może spowodować schorzenia termiczne. Aby skutecznie chronić nasz organizm przed niekorzystnym oddziaływaniem upałów należy zapoznać się ze sposobami postępowania w czasie ich wystąpienia. PRZED WYSTĄPIENIEM UPAŁÓW 1. Zainstaluj klimatyzujące okna 2. Wyłącz wszystkie pobliskie ogrzewacze 3. Izoluj przestrzenie wokół klimatyzatorów w celu lepszego uszczelnienia 4. Użyj wentylatora do lepszego rozprowadzania chłodnego powietrza 5. Odprowadzaj ciepło na zewnątrz i utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz. 6. Zainstaluj tymczasowe ekrany odblaskowe, takie jak płyty tekturowe pokryte folią aluminiową w celu odbijania promieni słonecznych na zewnątrz. 7. Utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz pomieszczeń poprzez stosowanie żaluzji w drzwiach i oknach. 8. Rozważ utrzymywanie w użyciu zewnętrznych okiennic przez cały rok. Zewnętrzne okiennice latem nie dopuszczają ciepła do wnętrza domu i w ten sam sposób utrzymują ciepło w domu zimą. Sprawdź przewody urządzeń klimatyzacyjnych, czy są właściwie izolowane i szczelne. PODCZAS UPAŁÓW 1. Ogranicz do niezbędnego minimum przebywanie w słońcu zwłaszcza w okresie najintensywniejszego działania jego promieni. 2. Zawieś zacienienia, markizy, zasłony lub żaluzje na okna, które są oświetlane przez poranne i popołudniowe słońce. Zewnętrzne markizy lub żaluzje mogą zredukować ilość ciepła słonecznego docierającego do domu przez okna nawet o 80%. 3. Oszczędzaj elektryczność. W okresie dużych upałów ludzie mają tendencje do znacznie większego zużycia energii elektrycznej na potrzeby urządzeń klimatyzacyjnych, co prowadzi do niedoboru mocy lub przerw w dopływie prądu. 4. Przebywaj wewnątrz pomieszczeń tak długo, jak to możliwe. Jeśli jest brak klimatyzacji, przebywaj na najniższym poziomie budynku poza zasięgiem światła słonecznego. 5. Pamiętaj, że wentylatory elektryczne nie chłodzą, powodują tylko ruch powietrza. 6. Spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki.

12 7. Regularnie pij duże ilości wody. Osoby cierpiące na epilepsję oraz schorzenia serca, nerek lub wątroby, będące na nisko-wodnej diecie, oraz mające problemy z utrzymaniem płynów, powinni skontaktować się z lekarzem przed zwiększonym przyjmowaniem płynów. 8. Ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych. Mimo, że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu. 9. Ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry. Lekka, o jasnych kolorach odzież, odbija ciepło i promieniowanie słońca oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała. 10. Chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z szerokim rondem. 11. Pozwól swojemu organizmowi przystosować się do wysokich temperatur w ciągu pierwszych 2-ch 3-ch dni fali upałów. 12. Unikaj zbytniego nasłonecznienia. Opalenizna spowalnia zdolność do samoczynnego chłodzenia się. Użyj środków ochrony przed promieniami słonecznymi o wysokim współczynniku skuteczności ochrony. 13. Unikaj skrajnych zmian temperatur. Chłodny prysznic natychmiast po przebywaniu w upale, może spowodować wystąpienie efektu hipotermii, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi. Zwolnij tryb życia. Zredukuj, wykreśl lub przeorganizuj wyczerpujące zajęcia. Osoby wysokiego ryzyka powinny przebywać w chłodnych miejscach. Zażywaj dużo wypoczynku, aby umożliwić działanie naturalnego systemu chłodzenia twego organizmu. Stosuj tabletki solne, ale tylko wtedy, jeśli zostały zalecone przez lekarza. Poznaj objawy dolegliwości termicznych i dowiedz się, jak udzielać pierwszej pomocy. 14. W przypadku stwierdzenia oparzeń lub innych dolegliwości skontaktuj się z lekarzem. OPRACOWANO Z WYKORZYSTANIEM MATERIAŁÓW UMIESZCZONYCH M.IN. NA STRONACH INTERNETOWYCH: - MSWIA - URZĘDÓW WOJEWÓDZKICH