Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/2014.

Transkrypt

1 Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/2014. I. Literatura. 1) Przedstaw i porównaj literackie obrazy natury w wybranych utworach XVIII i XIX wieku. 2) Przedstaw różne poglądy na temat prawdy na przykładach różnych utworów literackich. 3) Przedstaw rolę konceptu w kreowaniu świata w poezji barokowej. 4) Przedstaw różne rodzaje kreacji podmiotu lirycznego (na dowolnie wybranych przykładach). 5) 5.Dekadentyzm, afirmacja, ironia postawy wobec życia, które znalazły odbicie w literaturze. Omów na dowolnych przykładach. 6) Otaczająca nas rzeczywistość w świetle felietonów Pilcha. 7) Zaprezentuj ideologię sarmatyzmu, odwołując się do wybranych tekstów. Rozstrzygnij, czy rola tej ideologii była dla kultury pozytywna. 8) Rozważ funkcje literackiego kreacjonizmu, odwołując się do twórczości B. Schulza i B. Leśmiana. 9) Omów, w jaki sposób twórcy literatury różnych epok realizowali hasło: śmiechem naprawiać obyczaje. 10) Prezentując kreacje wybranych bohaterów literackich, przedstaw romantyczną koncepcję tragizmu 11) Analizując wybrane przykłady literackie, przedstaw związki literatury z filozofią. 12) Powstania narodowe i konspiracja jako tematy literatury romantycznej i pozytywistycznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 13) Analizując postawy bohaterów literackich, porównaj buntowników doby romantyzmu i pozytywizmu. 14) Groteska sposobem wyrażania świata. Omów na przykładach wybranych utworów. 15) Przedstaw i porównaj literackie obrazy małżeństwa w twórczości pisarzy renesansu, romantyzmu i pozytywizmu. 16) Człowiek wobec żywiołów natury. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 17) Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 18) Kresy w literaturze XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach. 19) Kobiety poetki i ich liryka. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do poezji XIX i XX wieku. 20) Ewolucja ballady - od Mickiewicza do Leśmiana. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów. 21) Analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science-fiction 22) Przedstaw, jak twórcy różnych epok interpretowali horacjański topos non omnismoriar. 23) Dokonując analizy wybranych utworów, przedstaw propozycje dkalogu, według którego człowiek powinien postępować w życiu. 24) Alternatywne wizje historii w ujęciu literatury fantastycznej. Omów na wybranych przykładach

2 25) Kostium, maska, przebranie. Zaprezentuj bohaterów ukrywających tożsamość na podstawie wybranych przykładów literackich. 26) Sny, widzenia... Jaką funkcję pełnią elementy pozazmysłowego poznania w wybranych utworach różnych epok? 27) Omów temat starości w wybranych dziełach literackich różnych epok. 28) Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj sposoby i cele tego literackiego zjawiska (na wybranych przykładach). 29) Spory, polemiki, prowokacje między pokoleniami i ich funkcje w utworach. Omów na wybranych przykładach literackich. 30) Książki zbójeckie i ich rola w życiu bohaterów. Omów na wybranych przykładach z literatury. 31) Odwołując się do różnych tekstów literackich, omów sposób wykorzystania listu w utworach. 32) Człowiek w drodze omów różne realizacje tego motywu w wybranych utworach literatury XIX i początków XX wieku. 33) Analizując wybrane dzieła, ukaż sposób przedstawienia Twojego regionu w utworach literackich. 34) Staropolskie obyczaje w wybranych utworach XVII i XVIII wieku i w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza. Dokonaj analizy porównawczej. 35) Codzienność jako temat literatury. Omów temat sięgając do różnych utworów XX wieku. 36) Literackie koncepcje szczęścia. Przedstaw je w oparciu o analizę wybranych utworów literackich. 37) Góry jako temat literatury polskiej i obcej. Przedstaw sposób ich ukazania w wybranych utworach. 38) Współczesny erotyk. Przeanalizuj wybrane przykłady XX-wiecznej poezji miłosnej w kontekście tradycji. 39) Autobiografia pisarza jako źródło literackie. Zaprezentuj temat, odwołując się do tekstów literatury polskiej i obcej. 40) Porównaj różne sposoby prezentowania obrazu rewolucji, analizując wybrane utwory 41) Undemalum, skąd zło? Jak literatura podejmuje i wyjaśnia fenomen zła w świecie? 42) Różne sposoby funkcjonowania mitu arturiańskiego w literaturze fantastycznej. Omów na 43) Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do różnych dzieł literatury. 44) Różne obrazy młodości w literaturze. Omów na 45) Literackie kreacje rycerza, spiskowca, żołnierza. Porównaj funkcjonowanie tego typu postaci w wybranych tekstach literackich. 46) Prześmiewczo o świecie i ludziach. Omów na przykładach literatury różnych epok. 47) Cierpienie zbiorowe i pojedyncze jako temat literatury romantycznej i współczesnej. Porównaj funkcjonowanie tego motywu, odwołując się do wybranych przykładów. 48) Autorytaryzm, dyktatura, despotyzm przeanalizuj różne przedstawienia niedemokratycznej władzy w literaturze XX wieku. 49) Jednostka, historia i natura w poezji Wisławy Szymborskiej. Rozważ temat, odwołując się do wybranych wierszy poetki. 50) Bolesław Prus serce serc. Przedstaw typowe motywy i funkcje jego twórczości, odwołując się do kilku wybranych utworów pisarza.

3 51) Romantyk człowiek, który pyta: o naturę, o jednostkę, o Boga... Przedstaw na wybranych przykładach literackich zasadnicze problemy, na których koncentrują się romantyczni twórcy. 52) Nie trać czasu! Czas to pieniądz. Dokonaj analizy kilku literackich ilustracji czasu. 53) Odkrywanie Ameryki. Przedstaw i porównaj wybrane relacje polskich pisarzy z podróży do Nowego Świata. 54) O Żeromskim mówi się często budziciel sumień Wykaż na podstawie utworów pisarza zasadność tego stwierdzenia. 55) Na podstawie wybranych utworów literackich opisz i scharakteryzuj bohaterów romantycznych. 56) Scharakteryzuj i porównaj wybranych bohaterów romantycznych. II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki. 1) Motyw ogrodu i jego funkcje w tekstach kultury. Zaprezentuj na wybranych przykładach. 2) Filmy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 3) Obrazy miasta. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł literackich, filmowych i malarskich. 4) Różne dziedziny sztuki inspiracją dla literatury. Omów temat, analizując celowo dobrane dzieła. 5) Sposoby tworzenia nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Omów zagadnienie na konkretnych przykładach. 6) Biblia jako źródło literatury i sztuki XX wieku. Przedstaw na wybranych przykładach. 7) Impresjonizm środkiem wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów jego najciekawsze, twoim zdaniem, wykorzystania. 8) W jaki sposób różne rodzaje sztuki- literatura, muzyka- potrafią stworzyć iluzję raju? Zaprezentuj na 9) Holocaust w literaturze, malarstwie i filmie. Przeanalizuj przedstawienie problematyki zagłady narodu żydowskiego w różnych dziedzinach sztuki. 10) Zaświaty w tekstach kultury. Przedstaw na wybranych przykładach. 11) Przedstaw funkcjonowanie motywu rozstania w wybranych tekstach kultury. 12) Topos Nike w rzeźbie starożytnej Grecji i polskiej poezji współczesnej. Porównaj i omów na 13) Adaptacje filmowe Wajdy wobec tekstów literackich. Omów na wybranych przykładach. 14) Literacka, filmowa i architektoniczna wizja PRL-u dokonaj analizy i interpretacji wybranych tekstów kultury. 15) Analizując wybrane dzieła różnych epok wskaż, jak funkcjonował motyw cierpienia w literaturze i sztuce. 16) 16.Nauczyciele i uczniowie w literaturze i filmie. 17) Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne. 18) Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich. 19) Omów obraz dworku polskiego w literaturze i malarstwie różnych epok.

4 20) Muzyka jako źródło inspiracji literackiej. Przedstaw funkcję, jaką pełniły motywy muzyczne w wybranych przez Ciebie utworach literackich. 21) Odwołując się do wybranych przykładów, omów inspiracje literaturą i sztuką antyczną w literaturze współczesnej. 22) Współczesny kabaret jego rodowód, korelacja sztuk w nim występujących. Omów problem na 23) Literackie i malarskie kreacje przyrody w XIX wieku i ich funkcje. Dokonaj analizy porównawczej. 24) Przedstaw i omów sceniczne interpretacje Dziadów (XX wiek). 25) Analizując wybrane teksty kultury, rozważ sposób funkcjonowania motywu samotności. 26) Afrodyta - Wenus. Motyw mitycznej bogini piękności w literaturze i sztuce. 27) Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne. 28) Na podstawie wybranych utworów z różnych epok literackich zaprezentuj, jakie funkcje spełniał motyw tańca w literaturze i sztuce. 29) Zaprezentuj dwie koncepcje sztuki, porównując posągi Dawida wyrzeźbione przez Michała Anioła i Berniniego. 30) Kobiecość jako przywilej lub przekleństwo. Rozważ problem w oparciu o dzieła literackie, malarskie, filmowe. 31) Sport w literaturze, sztuce i filmie. Przedstaw różne funkcje i realizacje motywu na 32) Dialog literatury z fotografią. Wykaż inspiracje i zależności między fotografią a wybranymi utworami literackimi. 33) Rzeczy w świecie człowieka. Jakie funkcje mogą pełnić literackie obrazy przedmiotów w literaturze i sztuce różnych epok? 34) Machnij na to ręką! Przedstaw i zinterpretuj komunikacyjne zachowania niewerbalne obecne w znanych tekstach literackich. 35) Dokonaj analizy motywu teatrum mundi, opierając się na dziełach z różnych dziedzin sztuki i literatury. 36) Sceny batalistyczne w literaturze, sztuce i filmie. Porównaj sposoby ich prezentowania i funkcje na III. Zagadnienia z języka. 1) Przedstaw funkcję zdrobnień w języku potocznym i w literaturze. 2) Specyfika języka bohaterów literatury science-fiction. Omów na przykładach wybranych utworów. 3) Na wybranych przykładach omów językowe mechanizmy budowania komizmu w utworach literackich 4) Omów zjawisko dowcipu językowego we współczesnym języku. 5) Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 6) Wykorzystanie języka w celach propagandowych. Omów zagadnienie na podstawie współczesnych tekstów( prasa, radio, telewizja). 7) Moda językowa i jej odzwierciedlenie w języku współczesnej młodzieży. Zanalizuj problem na przykładach.

5 8) Zjawisko stylizacji językowej i jej funkcje. Omów na 9) Analizując język współczesnych satyryków, omów, w jaki sposób powstaje dowcip językowy. 10) Aluzje literackie i cytaty z dzieł oraz ich funkcjonowanie w reklamie. Zaprezentuj na przykładach. 11) Neologizm jako zjawisko językowe. Omów sposoby tworzenia i jego funkcje na 12) Współczesne zapożyczenia angielskie. Omów sposoby adaptacji anglicyzmów i ustosunkuj się do zasadności ich używania we współczesnej polszczyźnie. 13) Gwara mojego regionu. Zbadaj i omów cechy słownikowe i fonetyczne. 14) Język Twoich rówieśników. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału źródłowego. 15) Nowomowa- język zwycięzców. Omów propagandowe i polityczne funkcje języka w totalitaryzmach- faszystowskim i komunistycznym. 16) Na podstawie wybranego czasopisma scharakteryzuj styl publicystyczno dziennikarski. 17) Homonimia i polisemia językowa. Jaką funkcję pełnią te zjawiska językowe we współczesnej polszczyźnie? 18) Język poetów Nowej Fali. Omów najważniejsze mechanizmy językowe i wskaż ich funkcje. 19) Język potoczny jako źródło literatury współczesnej przedstaw zagadnienie na 20) Indywidualizacja języka bohaterów sposobem ich charakteryzowania. Ukaż zjawisko na wybranych przykładach literackich. 21) Funkcje tekstów językowych. Ukaż na kilku przykładach literackich ich różnorodne zastosowania. 22) 22.Funkcje stylizacji językowych w cyklu powieści fantastycznych o wiedźminie Geraldzie Andrzeja Sapkowskiego.