VIESMANN. Instrukcja obsługi i serwisu VITOMAX 300-HS. dla wykwalifikowanego personelu

Transkrypt

1 Instrukcja obsługi i serwisu dla wykwalifikowanego personelu VIESMANN Vitomax 300-HS Typ M93A, Znamionowa wydajność pary 1,0 do 4,0 t/h Typ M95A, Znamionowa wydajność pary 5,0 do 26,0 t/h Olejowy/gazowy wysokociśnieniowy kocioł parowy seria Low-NO x z ekonomizerem lub bez VITOMAX 300-HS 4/2013 Proszę zachować!

2 Wskazówki bezpieczeństwa Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa Prosimy o dokładne przestrzeganie wskazówek bezpieczeństwa w celu wykluczenia ryzyka utraty zdrowia oraz powstania szkód materialnych. Objaśnienia do wskazówek bezpieczeństwa Niebezpieczeństwo Ten znak ostrzega przed niebezpieczeństwem zranienia.! Uwaga Ten znak ostrzega przed stratami materialnymi i zanieczyszczeniem środowiska. Wskazówka Tekst oznaczony słowem Wskazówka zawiera dodatkowe informacje. Grupa docelowa Niniejsza instrukcja skierowana jest wyłącznie do wykwalifikowanego personelu. Prace przy instalacji gazowej mogą wykonywać wyłącznie instalatorzy posiadający odpowiednie uprawnienia. Prace przy podzespołach elektrycznych mogą wykonywać wyłącznie wykwalifikowani elektrycy. Pierwsze uruchomienie należy przeprowadzić zgodnie z przepisami firmy Viessmann. Przepisy Podczas prac należy przestrzegać ustawowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ustawowych przepisów o ochronie środowiska, przepisów dot. bezpieczeństwa pracy, przepisów zrzeszeń zawodowo-ubezpieczeniowych. dyrektywy 97/23/WE oraz właściwych przepisów bezpieczeństwa niżej wymienionych krajów D DVGW, TRGI, TRF i VDE, TRD A KG, ABV, LRG-K, LRV-K, DKBG C SEV, SUVA, SVGW, SVTI, SWKI, VKF oraz dyrektywa EKAS 1942: gaz płynny, część 2 Postępowanie w przypadku wycieku oleju i wystąpienia zapachu gazu Niebezpieczeństwo Wyciekające paliwo może spowodować eksplozję, a w jej następstwie ciężkie obrażenia. Nie palić! Nie dopuszczać do powstania otwartego ognia i tworzenia się iskier. Pod żadnym pozorem nie włączać ani nie wyłączać oświetlenia i urządzeń elektrycznych. Zamknąć szybkozamykający zawór paliwa i zawór odcinający paliwo. Odpowietrzyć i przewentylować kotłownię. Ewakuować osoby z obszaru zagrożenia. Po opuszczeniu budynku zawiadomić zakład gazowniczy i energetyczny. Zasilanie prądowe budynku rozłączyć z bezpiecznego miejsca (z miejsca poza budynkiem). 2

3 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa (ciąg dalszy) Wskazówki bezpieczeństwa Jeżeli występuje zapach spalin Niebezpieczeństwo Wdychanie spalin może powodować zatrucia zagrażające życiu i zdrowiu. Wyłączyć instalację z eksploatacji. Przewietrzyć pomieszczenie kotłowni. Prace przy instalacji Zamknąć zawór odcinający paliwo i zabezpieczyć przed przypadkowym otwarciem. Wyłączyć instalację i sprawdzić brak napięcia w obwodach (np. za pomocą oddzielnego bezpiecznika lub wyłącznika głównego). Zabezpieczyć instalację przed ponownym włączeniem. Uwaga! Wyładowania elektrostatyczne mogą doprowadzić do uszkodzenia podzespołów elektronicznych. Przed rozpoczęciem prac należy dotknąć uziemionych obiektów, np. rur wodociągowych, w celu odprowadzenia ładunków statycznych. Niebezpieczeństwo Niebezpieczeństwo oparzenia o gorące powierzchnie Przewód parowy, przewód gorącej wody, otwór wyczystkowy i zamknięcia w instalacjach kotłowych, drzwi kotłów oraz znajdujące się za nimi elementy konstrukcyjne mogą mieć podwyższone temperatury. Przestrzegać przepisów bezpieczeństwa pracy! Prace naprawcze! Uwaga Naprawa podzespołów spełniających funkcje zabezpieczające zagraża bezpiecznej eksploatacji instalacji. Uszkodzone części należy wymieniać na oryginalne części firmy Viessmann. 3

4 Wskazówki bezpieczeństwa Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa (ciąg dalszy) Elementy dodatkowe, części zamienne i szybkozużywalne Uwaga! Części zamienne i szybkozużywalne, które nie zostały sprawdzone wraz z instalacją, mogą zakłócić jej prawidłowe funkcjonowanie. Montaż niedopuszczonych elementów oraz dokonywanie zmian konstrukcyjnych bez zezwolenia mogą obniżyć bezpieczeństwo pracy instalacji i spowodować ograniczenie praw gwarancyjnych. Stosować wyłącznie oryginalne części zamienne firmy Viessmann lub części przez tę firmę dopuszczone. Odprowadzanie gorącej wody Uwaga! Woda szlamowa i słona w instalacjach kotłowych może mieć temperaturę 100 C i więcej. Instalację należy wykonać w taki sposób, aby woda ta przed odprowadzeniem do kanalizacji była schładzana do temperatury < 35 C. W razie potrzeby skonsultować się z Urzędem Gospodarki Wodnej. Odprowadzanie gromadzącego się kondensatu po stronie spalin Uwaga! Podczas uruchamiania instalacji kotłowej bądź w określonych warunkach eksploatacyjnych może dojść do tworzenia się kondensatu w kanałach spalin, w kolektorze spalin oraz w dołączonych przewodach spalinowych łącznie z kominem. Wykonawca musi przewidzieć odpowiednie instalacje, aby kondensat ten był odprowadzany bezpiecznie. W zależności od przepisów krajowych gromadzący się kondensat musi być neutralizowany. W takim przypadku należy skonsultować się z Urzędem Gospodarki Wodnej lub z lokalnym urzędem właściwym do wydania zezwolenia. Wskazówki bezpieczeństwa W przypadku uszkodzenia grożącego niebezpieczeństwem należy natychmiast wyłączyć kocioł. 4 Należy przestrzegać instrukcji bezpieczeństwa.

5 Wskazówki bezpieczeństwa Wskazówki bezpieczeństwa (ciąg dalszy) W przypadku uszkodzenia nie można przed przeprowadzeniem kontroli zmieniać zaistniałego stanu, chyba że w celu zapobieżenia dalszym uszkodzeniom lub dla ratowania osób. Wchodzenie do kotłowni przez osoby nieupoważnione jest zabronione. Kotłownia powinna być zawsze czysta, dobrze oświetlona i pozbawiona wszelkich przypadkowych przedmiotów utrudniających eksploatację. Używanie jakichkolwiek części instalacji jako miejsca do suszenia jest niedozwolone. W czasie pracy wymagane wyjścia muszą być otwarte i dostępne. Pracownicy obsługi są zobowiązani do prowadzenia księgi z zapisami wszystkich zdarzeń, takich jak usterki, nowe ustawienia, zużycie części zamiennych i naprawy. Z regularnych odczytów wskaźników eksploatacyjnych należy sporządzać protokół. Rzucające się w oczy zjawiska występujące przy spoinach, nieszczelne lub uszkodzone w inny sposób miejsca, silne nadrdzewienie, odbiegające od normy zachowanie wskaźników eksploatacyjnych i części instalacji oraz nietypowe dźwięki w kotle należy niezwłocznie zgłaszać. Wady i usterki instalacji, których nie można fachowo usunąć samemu, należy zgłaszać producentowi. Wszystkie części kotła i urządzenia regulacyjne należy chronić przed deszczem, przeciekającą wodą i ulatniającą się parą. Występujące defekty i nieszczelności należy natychmiast usuwać. Oprócz aktualnych przepisów prawnych obowiązują praktyczne instrukcje udzielone pracownikom obsługi przez naszych pracowników technicznych. Nie ma możliwości objaśnienia i opisania w sposób uprzedzający wszystkich wchodzących w rachubę przypadków zjawisk i możliwych usterek. Podane wytyczne należy w związku z tym po stosownym okresie eksploatacji uzupełnić na podstawie pozyskanych do tego momentu doświadczeń. 5

6 Spis treści Instrukcja obsługi Wskazówki dotyczące obsługi Uwaga... 7 Składowanie kotłów Vitomax przed uruchomieniem... 7 Wskazówki dotyczące eksploatacji... 8 Funkcje... 9 Wyłączenie z eksploatacji Konserwacja Wskazówki dotyczące konserwacji Jakość wody w instalacjach kotłów parowych Instalacja i uruchomienie Uwagi wstępne i instalacja Uruchomienie Użytkowanie i eksploatacja Monitorowanie Zachowanie w przypadku usterek eksploatacyjnych Dane kontaktowe serwisu przemysłowego firmy Viessmann Instrukcja serwisowa Utrzymanie techniczne i inspekcja Utrzymanie techniczne Inspekcja Pierwsze uruchomienie, przegląd, konserwacja Czynności robocze pierwsze uruchomienie, przegląd techniczny i konserwacja 41 Kolejne kroki w czynnościach roboczych Usuwanie usterek Diagnostyka Części zamienne Części zużywalne, uszczelki Załącznik Czynności obsługowe, konserwacyjne i kontrolne wg normy EN Protokoły Protokoły patrz strona-pierwsze uruchomienie, przegląd, konserwacja Wykaz haseł Spis treści

7 Wskazówki dotyczące obsługi Uwaga Wszystkie rysunki są schematyczne. Składowanie kotłów Vitomax przed uruchomieniem Proszę zwrócić uwagę Niniejsze wskazówki dotyczą składowania przed uruchomieniem instalacji. W przypadku dłuższego składowania kotła, przed uruchomieniem należy bezwzględnie przestrzegać następujących wskazówek: Kotły Vitomax należy przechowywać w suchych, zamkniętych pomieszczeniach, zabezpieczonych przed wpływem czynników atmosferycznych. Temperatura pomieszczenia nie może być niższa niż 0 C i wyższa niż +50 C. Kocioł jest przed dostawą seryjnie zabezpieczany za pomocą ślepych kołnierzy i kołpaków po stronie wody przed przedostawaniem się ciał obcych. Zdjąć opakowanie transportowe, aby zapobiec powstawaniu rosy. Ponadto w przypadku składowania dłuższego niż cztery tygodnie, aby zapobiec korozji występującej, gdy urządzenie nie znajduje się pod ciśnieniem, przestrzegać następujących zasad: Komorę wewnętrzną kotła zabezpieczyć przed wilgocią po stronie spalin i wody za pomocą środka osuszającego, np. silikażelu. Ilość środka osuszającego zależy od pojemności kotła. Działanie środka osuszającego kontrolować w regularnych odstępach czasu. Wskazówka Patrz dane producenta środka osuszającego. Zwrócić uwagę, aby środek osuszający nie zetknął się z materiałem, z którego wykonany jest kocioł (np. wieszając środek wewnątrz kotła). Suchą instalację od strony spalin zakonserwować cienką warstwą smaru grafitowego lub pokostu. Zamiast środka osuszającego można także zastosować osuszacz z obiegiem powietrza. Obsługa 7

8 Wskazówki dotyczące obsługi Wskazówki dotyczące eksploatacji Parowa instalacja kotłowa może być uruchomiona dopiero po uzyskaniu zezwolenia odpowiedniej instytucji nadzoru technicznego i jej sprawdzeniu przez właściwego miejscowo inspektora. Parowe wytwornice pary mogą być eksploatowane, nadzorowane i konserwowane tylko przez wykwalifikowanego palacza. W przypadku właściwego wyposażenia kotła eksploatacja może się odbywać bez stałego nadzoru po uprzednim uzyskaniu zgody zarejestrowanej jednostki dozoru technicznego. Pierwsze uruchomienie powinien przeprowadzić serwis przemysłowy firmy Viessmann, wykonawca instalacji lub wyznaczony przez niego fachowiec z udziałem właściwego inspektora. W ciągu czterech tygodni od pierwszego uruchomienia instalacji spalinowej użytkownik jest zobowiązany zgłosić wartości nastawcze. Wartości nastawcze muszą być odnotowane w protokole pomiarowym, podpisanym przez wykonawcę instalacji, inspektora oraz użytkownika instalacji. Zalecana jest eksploatacja kotła bez przerw z wymaganym ciśnieniem roboczym. Nawet jeżeli przez dłuższy czas nie następuje odbiór ciepła, kontynuacja pracy pod ciśnieniem jest korzystna dla kotła. W instalacjach wielokotłowych, w których jeden kocioł pozostaje zawsze w rezerwie, należy dokonywać przełączeń eksploatacyjnych kotłów jedynie w dłuższych okresach czasu, np. przy okazji wymaganego corocznego przeglądu całej instalacji. 8

9 Z A C O O C A Z Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje Rysunek poglądowy qw qp qwqq wq ww wp 3 qt rp rt ep 4 Obsługa 6 rz wuwi 2 wtwz 1 rw rq re we rr rr wr Rys. 1 Rysunek przykładowy Możliwe są odstępstwa od zleconego zakresu dostawy. 1 Podest kotła 2 Szafa sterownicza (patrz oddzielna dokumentacja) 3 Wbudowany ekonomizer 4 Przewód łączący ekonomizer z kotłem 9

10 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) 6 Palnik qp Elektroda kontroli poziomu (WR regulator poziomu wody) qq Elektroda kontroli poziomu (HW najwyższy poziom wody) qw Elektroda kontroli poziomu (NW najniższy poziom wody) qt Elektroda konduktancyjna wp Zawór bezpieczeństwa wq Zawór odcinający na króćcu odpowietrzającym ww Zawór odcinający parę we Zawór odcinający wodę zasilającą wr Zawór zwrotny (woda zasilająca) wt Zawór odcinający odmulanie Wskazówka Wspornik armatury (rq do rr) odnosi się do eksploatacji modulowanej. W przypadku eksploatacji kilkustopniowej przewidziane są dwa dodatkowe regulatory ciśnienia a w regulatorze palnika brak jest przetwornika pomiarowego ciśnienia. wz Zawór odmulający wu Zawór odcinający odsalanie wi Zawór regulacyjny odsalania ep Zawór odcinający do opróżniania ekonomizera rp Wskaźnik poziomu wody rq Manometr rw Ogranicznik ciśnienia maksymalnego re Przetwornik pomiarowy ciśnienia rr Zawór odcinający przelotowy z kołpakiem (opcja) rt Termometr zegarowy do wody zasilającej rz Zbiornik schładzający wodę Poniżej opisano wybrane komponenty parowej instalacji kotłowej. Szczegółowe dane Dokumentacje producentów poszczególnych elementów. Elektrody kontroli poziomu od qp do qw Stale modulowana kontrola poziomu qp Elektroda kontroli poziomu do ciągłego i zależnego od obciążenia napełniania kotła. Działanie Rodzaj pracy Wskazówki obsługowe Układ ciągłej regulacji poziomu wody, składający się z elektrody kontroli poziomu przynależnego regulatora poziomu Poziom wody przekracza lub jest niższy niż ustawiona wartość wymagana. Regulator wysyła impuls do zaworu regulacyjnego wody zasilającej lub do pompy z regulacją obrotów. Ciągła regulacja poziomu wody w kotle poprzez zawór regulacyjny wody zasilającej lub pompę z regulacją obrotów. 10 Kocioł napełniany jest w sposób ciągły i zależny od obciążenia.

11 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Kontrola poziomu: poziom wody za wysoki (elektroda kontroli poziomu maksymalnego qq) Elektroda kontroli poziomu zabezpieczająca kocioł przed maksymalnym poziomem wody. Elektroda nie zanurza się w przewodzącej wodzie kotłowej i zgłasza duży opór. Zezwolenie na pracę pompy wody zasilającej. Pompa wody zasilającej pracuje. Kocioł napełniany jest w sposób ciągły i zależ- Działanie Stan roboczy Wskazówki obsługowe Samokontrolne zabezpieczenie przed przepełnieniem, składające się z: elektrody kontroli poziomu Normalny poziom wody ny od obciążenia. przynależnego analizatora poziom Zbyt wysoki wody Ponowny spadek poziomu wody Elektroda zanurza się w przewodzącej wodzie kotłowej i rejestruje niewielki opór. Poprzez przekaźnik pompy wyłączana jest pompa wody zasilającej. Dopływ wody zasilającej do kotła jest przerwany. Pompa wody zasilającej może się włączać w zależności od potrzeb. Obsługa Przepisy krajowe. Kontrola poziomu: poziom wody za niski (elektroda kontroli poziomu minimalnego (LWL) qw) Elektroda kontroli poziomu zabezpieczająca kocioł przed minimalnym poziomem wody. 11

12 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Działanie Stan roboczy Wskazówki obsługowe Samokontrolne zabezpieczenie przed brakiem wody, składające się z: dwóch elektrod kontroli poziomu przynależnych analizatorów Normalny poziom wody Zbyt niski poziom wody trwale przerwane. Ponowne osiągnięcie minimalnej zawartości wody w kotle Zawór bezpieczeństwa wp Zezwolenie na eksploatację palnika. Łańcuch zabezpieczeń zamknięty. Elektroda zanurza się w przewodzącej wodzie kotłowej i rejestruje niewielki opór. Elektroda nie zanurza się w przewodzącej wodzie kotłowej i zgłasza duży opór. Łańcuch zabezpieczeń i eksploatacja kotła Łańcuch zabezpieczeń znów otwarty. Blokada palnika dezaktywowana. Działanie Fizyczne zabezpieczenie kotła przed ciśnieniami przekraczającymi maks. dopuszcz. ciśnienie robocze P1, Ciśnienie zadziałania zaworu = maks. dopuszcz. ciśnienie robocze kotła parowego Kontrola Kontrola eksploatacyjna w regularnych odstępach czasu lub zgodnie z przepisami krajowymi. Regularna kontrola przez koncesjonowaną firmę lub jednostkę badawczą. Przepustowość wyrzutu zaworu maks. wydajność pary (kocioł), Wzrost ciśnienia maks. P1 plus 10% przy maks. przepustowości wyrzutu, Ciśnienie zamykania wynosi P1 minus 10%. Wskazówki obsługowe Krótkie uniesienie dźwigni - nie puszczać dźwigni swobodnie (patrz instrukcja obsługi producenta). Nie usuwać plomby. Zawór odcinający odpowietrzania wq Działanie Obsługa Wskazówki obsługowe Odpowietrzanie kotła podczas napełniania lub po ponownym uruchomieniu instalacji w stanie bezciśnieniowym. Podczas nagrzewania otworzyć zawór i ponownie go zamknąć, gdy tylko widoczna będzie wydobywająca się para. Powietrze/para muszą być odprowadzane w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożeń. 12

13 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Zawór odcinający pary ww Działanie Obsługa Wskazówki obsługowe Główne odcięcie kotła od Uruchomienie pary Otwierać powoli w celu uniknięcia szyny parowej. wzgl. odcięcie kotła. uderzeń wody. Odmulanie wt i wz Działanie Okresowe usuwanie osadów mułu. Rodzaj pracy Wskazówki obsługowe Automatyczne odmulanie w Przełącznik programowy otwiera za pośrednictwem regularnych odstępach czasu poprzez zaprogramowa- spuszcza wodę kotłową. Powstała siła ssąca powodu- zaworu sterującego zawór odmulający i przez chwilę ny automat. je usunięcie mułu z kotła. W każdej chwili możliwa jest ręczna ingerencja. Obsługa Rodzaj pracy Ręczne odmulanie w regularnych odstępach czasu lub zgodnie z przepisami krajowymi. Wskazówki obsługowe Obrócić w bok dźwignię zabezpieczającą zaworu odmulającego. Docisnąć w dół na 2-3 sekundy dźwignię uruchamiającą zawór odmulający. Niebezpieczeństwo Dźwignia uruchamiająca może odbijać. Nie puszczać dźwigni swobodnie. Urządzenie odsalające wu i wi Działanie Ciągły pomiar i regulacja zawartości soli przez kompensowaną temperaturowo elektrodę konduktancyjną, Odsalanie odbywa się poprzez zawór odsalający. Działanie w ramach wyznaczonych granic poprzez otwieranie i zamykanie tego zaworu. 13

14 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Rodzaj pracy Konduktancja przekracza ustawioną wartość wyma- spada ganą przekracza wartość maksymalną Wskazówki obsługowe Przepływ jest redukowany. Zawór jest otwierany szerzej. Łańcuch zabezpieczeń zostaje otwarty. Palnik zatrzymuje się. Wskaźnik poziomu wody rp Działanie Optyczne i bezpośrednie wskazywanie poziomu wody. Rodzaj pracy Wizualna kontrola poziomu wody W przypadku nieobecności personelu Przeprowadzać kontrole eksploatacyjne w regularnych odstępach lub zgodnie z przepisami krajowymi. Słup wody szybko podnosi się do właściwego poziomu. Wskazówki obsługowe Zawory po stronie pary i wody: odcięcie OTWAR- TE. Zawór płuczący: odcięcie ZAMKNIĘTE. Zawory muszą być ZAMKNIĘTE. Zamknąć zawory po stronie wody i pary. Otworzyć zawór płuczący, opróżnić go i sprawdzić szczelność zaworów. Otworzyć zawór po stronie wody, uważać na hałas przy wydmuchu. Zamknąć zawór po stronie wody. Otworzyć zawór po stronie pary, uważać na hałas przy wydmuchu. Pozostawić zawór po stronie pary otwarty. Zamknąć zawór płuczący. Otworzyć zawór po stronie wody. W przypadku powolnego podnoszenia się słupa wody upewnić się, że nie wystąpiło zatkanie. Urządzenie do monitoringu ciśnienia rq do rr Urządzenie do monitoringu ciśnienia jest poprzez wspornik armatury połączone bezpośrednio z kotłem. Jego podzespoły: 14

15 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Podzespół Działanie Wskazówki obsługowe Manometr rq Wskaźnik ciśnienia roboczego Kontrola eksploatacyjna w regularnych odstępach czasu lub zgodnie z przepisami krajowymi. Ogranicznik ciśnienia rw Przetwornik pomiarowy ciśnienia re Zawór odcinający przelotowy z kołpakiem rr Zabezpieczenie kotła przed nadciśnieniem w przypadku przekroczenia ciśnienia maksymalnego Zależna od obciążenia regulacja paleniska kotła w zależności od ciśnienia roboczego Umożliwia wymianę niesprawnych części Kontrola za pomocą skalibrowanego manometru kontrolnego tylko przez koncesjonowaną firmę lub jednostkę badawczą. Łańcuch zabezpieczeń otwarty przez otwarcie jednego styku w ograniczniku ciśnienia. Palnik zatrzymuje się. Odblokować łańcuch zabezpieczeń odpowiednim przyciskiem w szafie sterowniczej. Zredukować ciśnienie w kotle poprzez zawór odpowietrzający lub główny zawór pary, tak aby jego wartość wynosiła ok. 1 bar poniżej punktu przełączania ogranicznika ciśnienia maksymalnego i odblokować ten ogranicznik. Palnik uruchamia się ponownie. Wyłącznie przez koncesjonowaną firmę specjalistyczną. Obsługa 15

16 Wskazówki dotyczące obsługi Funkcje (ciąg dalszy) Chłodnica próbek rz Działanie Pobieranie próbek wody w celu dokonania pomiarów porównawczych Wskazówki obsługowe Wartości, których pomiar i dokumentacja w dzienniku eksploatacji są wymagane przepisami krajowymi: Wartość ph Tward. szcz. Wartość p (potrzebna do stwierdzenia wolnej alkaliczności) Wartość m (potrzebna do stwierdzenia całkowitej alkaliczności) Fosforan Siarczyn Wyłączenie z eksploatacji W przypadku krótkich przerw w eksploatacji ( 3 dni) należy utrzymywać instalację kotłową wraz ze wszystkimi powiązanymi agregatami (do termicznego uzdatniania wody itd.) w stanie nadciśnienia. Patrz również strona 36. W przypadku dłuższych przerw w eksploatacji: patrz rozdział Konserwacja. Konserwacja Zamieszczone poniżej procedury należy traktować jako możliwości przeprowadzania konserwacji. Inne metody z użyciem innych chemikaliów należy skonsultować z producentami tych chemikaliów. Podstawą niniejszego opisu jest instrukcja VdTÜV TC 1465 "Konserwacja kotłów parowych po stronie wody". Aby uniknąć korozji podczas przestoju, gdy instalacja nie jest pod ciśnieniem, w zależności od długości przerw w eksploatacji, należy zakonserwować wszystkie powierzchnie kotła od strony spalin i od strony wody. Rozróżnia się przy tym konserwację na mokro (przy której należy unikać dopływu tlenu) oraz konserwację na sucho (z jak najmniejszym udziałem wilgoci). Konserwacja na mokro Napełnić kocioł wraz z ekonomizerem (jeśli jest) do najwyższego punktu uzdatnioną wodą zasilającą. 16

17 Wskazówki dotyczące obsługi Konserwacja (ciąg dalszy) Aby uniknąć korozji tlenowej należy do wody w kotle dodać środek wiążący tlen (np. siarczyn sodowy), zgodnie z zaleceniami producenta. Należy przy tym uważać, aby wymieszał się on dobrze z wodą kotłową (zamieszać termicznie lub mechanicznie). Jeżeli konserwacji podlega wyłącznie kilka kotłów instalacji wielokotłowej, można utrzymać ich temperaturę poprzez przeprowadzenie przez nie przepływu odsolonej wody kotłowej z kotłów pozostających w eksploatacji. Należy zadbać o to, aby temperatura pozostawała niezmienna. Napełniony całkowicie kocioł można również chronić przed korozją utrzymując ciśnienie na poziomie 0,1 do 0,2 bar stosując azot (preferowany azot 5.0). Konserwacja na mokro z użyciem chemikaliów powoduje, że tlen jest wiązany chemicznie, co chroni materiał kotła przed korozją. Chemiczna konserwacja na mokro może być przeprowadzana zarówno podczas krótszych, jak i podczas dłuższych przestojów kotłów parowych. Przy wystarczającej zawartości środków wiążących tlen, odpowiedniej alkalizacji, dobrym przemieszaniu roztworu konserwującego i całkowitym wypełnieniu kotła wzgl. całego układu możliwe jest (z dużym prawdopodobieństwem) uniknięcie korozji podczas przestojów przy akceptowalnym nakładzie pracy. Ten typ konserwacji nie może być stosowany w przypadku ryzyka zamarznięcia. Konserwacja za pomocą siarczynu sodu W przypadku wytwornic pary roztwór siarczynu sodu należy podać do całkowicie opróżnionej wytwornicy za pośrednictwem pompy wody zasilającej. Wytwornica pary musi zostać całkowicie wypełniona. Napełnić należy również zainstalowane ekonomizery. Wartość ph powinna wynosić Podczas konserwacji wszystkie elementy armatury powinny pozostać zamknięte. Zaleca się przeprowadzanie cyrkulacji roztworu konserwującego w jednotygodniowych odstępach czasu. Należy początkowo częściej, a potem przynajmniej raz w miesiącu sprawdzać nadwyżkę siarczynu. W razie spadku zawartości poniżej ustalonej wartości granicznej należy przeprowadzić jeszcze jedną cyrkulację i w razie potrzeby dodać siarczynu. Obsługa Tab. 1 Nadmiar siarczynu sodu Typ wody do napełniania wytwornicy pastoju Czas przery Zawartość siarczynu sodu w roztworze konserwującym (mg Na 2 SO 3 /l) Dodatek siarczynu sodu bezwodny skrystalizowany g/m 3 g/m 3 17

18 Wskazówki dotyczące obsługi Konserwacja (ciąg dalszy) o niewielkim zasoleniu, całkowicie odsolona lub kondensat o dużym zasoleniu, np. woda zmiękczona lub kotłowa 1 tydzień miesiąc > 1 miesiąc tydzień > 1 tydzień W przypadku użycia nieodgazowanej, uzdatnionej na zimno wody konieczne jest dodanie 80 g bezwodnego lub 160 g skrystalizowanego siarczynu sodu na każdy m 3 wody. Konserwacja na mokro za pomocą powłokotwórczych amin jest niedozwolona. Uwaga Przy spuszczaniu roztworów konserwujących należy przestrzegać warunków wprowadzania ścieków do kanalizacji wzgl. do odbiornika ścieków oraz w przypadku stosowania środków konserwujących należy przestrzegać instrukcji pracy i kart charakterystyki produktu dostarczanych przez producentów tych środków. Czynności związane z konserwacją po stronie wody powinny być skonsultowane z producentem środków konserwujących. Konserwacja poprzez zabiegi fizyczno-techniczne Możliwa jest również konserwacja przez stosowanie zabiegów fizyczno-technicznych, takich jak utrzymywanie nadciśnienia pary w kotle, konserwacja przepływowa wytwornic pary. Zabiegi te wymagają specyficznego dla danej instalacji wyposażenia (elementów armatury, przewodów rurowych, pomp) i powinny być uwzględnione już na etapie projektowania instalacji kotłowej. Konserwacja na sucho Wskazówka Metoda ta stosowana jest w przypadku dłuższych przestojów oraz w celu ochrony przed zamarzaniem. Szybkie ponowne uruchomienie instalacji nie jest przy tym możliwe. 18

19 Wskazówki dotyczące obsługi Konserwacja (ciąg dalszy) Całkowite wyschnięcie Po ostygnięciu w stanie spoczynku kocioł jest szybko opróżniany przy ciśnieniu ok. 3 bar. Należy przestrzegać maks. dopuszczalnej temperatury ścieków odprowadzanych do kanalizacji publicznej. W razie potrzeby należy zgromadzić wodę w zbiorniku przejściowym i po ostygnięciu odprowadzić do kanalizacji. Jeszcze raz przepłukać po stronie wody kocioł parowy z wodą o dużej zawartości soli (> 5000 µs/cm). Następnie otworzyć włazy, a także otwory rewizyjne i wyczystkowe. Podzespoły takie jak ekonomizer należy suszyć oddzielnie. W otwartych i suchych kotłach należy umieścić środki osuszające (np. żel krzemionkowy, żel błękitny). Można je wstawić do kotłów w płaskich miskach lub zawiesić na ściance każdego kotła w taki sposób, aby całkowicie wykluczyć kontakt z materiałem kotła. Konserwacja po stronie spalin Strona spalin Po wyłączeniu instalacji kotłowej z eksploatacji należy przeprowadzić czyszczenie powierzchni grzewczych po stronie spalin. Normalny ciąg zapewnia przy tym właściwe schnięcie powierzchni grzewczych po stronie spalin. Proces ten można przyspieszyć przez nawiew ciepłego powietrza. Na potrzeby tej operacji można otworzyć klapy odcinające spalin, a następnie ponownie je zamknąć. Zaleca się naniesienie na komorę spalania i kanały Następnie zamknąć kocioł. Kontrola działania środków osuszających powinna następować przynajmniej raz w miesiącu. W razie potrzeby należy wymienić środek osuszający na nowy. Konserwacja za pomocą amoniaku lub azotu. Stosowanie tych metod wymaga jednak wysokich nakładów technicznych i technologicznych. W przypadku stosowania tych metod konserwacji należy opracować specyficzne dla instalacji instrukcje obsługi. spalin oleju konserwującego (grafit lub firnis). Olej ten może zostać naniesiony natryskowo lub przez nacieranie szczotką. Drzwi kotła powinny pozostać otwarte. Podczas przerwy w eksploatacji powierzchnie muszą być suche (stosować środki osuszające (np. żel krzemionkowy) lub osuszacze z obiegiem powietrza. Odradza się przeprowadzanie konserwacji na sucho w przypadku eksploatacji instalacji w szczególnych warunkach, w miejscach o dużej wilgotności powietrza (w rejonach tropikalnych, w pobliżu morza/oceanu). 19 Obsługa

20 Wskazówki dotyczące obsługi Konserwacja (ciąg dalszy) Inne informacje Szczegółowe dane znajdują się w arkuszach VdTÜV (nr 1465, paźdz. 1978) i VGB (nr R116H, 1981). Wskazówki dotyczące konserwacji Konserwacja instalacji kotłowej określona jest np. Przepisami Technicznymi dot. Kotłów Parowych (Niemcy) i może być przeprowadzana przez serwis przemysłowy firmy Viessmann lub przez autoryzowaną firmę specjalistyczną (patrz rozdział "Dane kontaktowe serwisu przemysłowego firmy Viessmann"). Jakość wody w instalacjach kotłów parowych Kotły parowe Większość wód nieuzdatnionych nie nadaje się bezpośrednio do użytku jako woda zasilająca kotła. Wybór metody uzdatniania wody zależy od jakości wody. Jakość wody może się zmieniać, dlatego konieczne są regularne kontrole. Po uzdatnieniu wody zasilającej przewód doprowadzający uzdatnioną wodę musi zostać wyposażony w odpowiedni wodomierz służący do pomiaru ilości wody uzupełniającej dodanej do powracającego kondensatu, dzięki czemu następuje pośrednio kontrola ilości pobranej pary. Celowe jest doprowadzenie możliwie jak największej ilości kondensatu do zbiornika wody zasilającej. Kondensat musi być w razie potrzeby uzdatniany tak, aby odpowiadał wymogom dotyczącym wody zasilającej dla kotłów (tab. 2). Z tych wymogów, łącznie z wymogami stawianymi wodzie kotłowej (tab. 3), wynika jednoznacznie, że w zależności od jakości wody nieuzdatnionej i ilości wody uzupełniającej powinna być zainstalowana odpowiednia chemiczna lub termiczna instalacja uzdatniająca, a w zbiorniku wody zasilającej lub jego dopływie musi być możliwe dodawanie środków wiążących tlen (ew. środków alkalizujących i fosforanów). Kontrola wymagań odbywa się poprzez pomiar za pomocą możliwie prostych urządzeń (w zależności od eksploatacji co 24 h lub 72 h, lub zgodnie z przepisami kraju przeznaczenia). Wartości tych pomiarów, przypadające ilości wody uzupełniającej, zużycie chemikaliów oraz niezbędne konserwacje nanosi się do dziennika eksploatacji, aby zawsze można było sprawdzić optymalne warunki eksploatacji. 20

21 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) < 10 Tab. 2 Wymogi stawiane wodzie zasilającej dla kotłów o silnym zasoleniu Dop. ciśnienie robocze bar > 0,5 < 20 > 20 Wymagania ogólne woda bezbarwna, klarowna, wolna od substancji nierozpuszczonych Wartość ph w > 9 temp. 25 C Konduktancja w temp. 25 C µs/cm Miarodajne są tylko wytyczne dla wody kotłowej Suma soli metali alkalicznych (Ca 2+ + Mg 2+ ) mmol/litr < 0,01 Tlen (O 2 ) mg/litr < 0,05 < 0,02 Zawartość związanego kwasu węglowego (CO 2 ) mg/litr < 25 Żelazo (Fe), całkowite mg/litr < 0,2 < 0,1 Miedź (Cu), całkowita mg/litr < 0,05 < 0,01 Utlenialność (Mn VII mg/litr Mn II) jako KMnO 4 Olej, smar mg/litr < 1 Substancje organiczne patrz przypis *1 Obsługa *1 Substancje organiczne są generalnie mieszaninami różnych związków. Skład takich mieszanin i zachowanie jej składowych w warunkach eksploatacji kotła są trudne do przewidzenia. Substancje organiczne mogą się rozkładać na kwas węglowy lub inne produkty kwasowe, które zwiększają konduktancję i powodują korozję oraz powstawanie osadów. Mogą one także powodować tworzenie się piany i/ lub osadów, które należy utrzymywać na możliwie niskim poziomie. Także zawartość OWO (ogólny węgiel organiczny) należy utrzymywać na możliwie niskim poziomie. 21

22 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) w patrz Tab. 3 Wymagania dotyczące wody kotłowej Konduktancja wody zasilającej > 30 µs/cm 30 µs/cm Dop. ciśnienie robocze bar > 0,5 do 20 > 20 > 0,5 Wymagania ogólne woda bezbarwna, klarowna, wolna od substancji nierozpuszczonych Wartość ph w 10,5 do 12 10,5 do 11,8 10 do 11 *2*3 temp. 25 C Kwasowość (K S 8,2 ) mmol/ 1 do 12 1 do 10 0,1 do 1,0 *2 Litr Konduktancja w temp. 25 C µs/cm < 6000 patrz diagram 1 Strona 23 < 1500 Fosforan (PO 4 ) mg/litr 10 do 20 6 do 15 Kwas okrzemkowy mg/litr zależności od ciśnienia, diagram 1 i 2 (SiO 4 ) *4 strona 23 Wskazówka Dozowanie fosforanów jest zalecane, ale nie zawsze konieczne. Przeliczanie: 1 mol/m 3 = 5,6 dh; 1 dh = 0,179 mol/m 3 ; 1 mval/kg = 2,8 dh Alternatywnie do eksploatacji z zastosowaniem wody o silnym zasoleniu możliwa jest również eksploatacja z zastosowaniem wody pozbawionej soli. *2 W przypadku stosowania wody demineralizowanej o jakości uzyskiwanej przy stosowaniu złoża mieszanego (konduktancja < 0,2 µs/cm) dodawanie fosforanu nie jest konieczne; alternatywnie możliwe jest zastosowanie technologii AVT (technologia regulacji składu chemicznego wody przez dodawanie lotnych związków alkalicznych, wartość ph wody zasilającej ph 9,2 i wartość ph wody w kotle ph 8,0). W tym przypadku konduktancja po przejściu przez mocno kwaśną kolumnę kationitową musi wynosić < 5 µs/cm. *3 Uzyskanie podstawowej wartości ph po dodaniu Na 3 PO 4, dodatkowo dodanie Na- OH, jeśli wartość ph wynosi < 10. *4 W przypadku zastosowania fosforanu, przy uwzględnieniu wszystkich innych wartości, dopuszczalne są wyższe stężenia PO 4, np. przy zrównoważonym lub skoordynowanym stosowaniu fosforanu. (patrz ustęp Kondycjonowanie ) 22

23 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) Bezpośrednia przewodność w Ciśnienie robocze w bar Diagram 1 Maks. dopuszczalna bezpośrednia konduktancja wody w kotle w zależności od ciśnienia; konduktancja wody zasilającej > 30 μs/cm Obsługa Zawartość kwasu okrzemkowego 2) w mg/l (SiO B 10 B 5 B 0,5B A Ciśnienie robocze w bar Diagram 2 Maks. dopuszczalna zawartość kwasu okrzemkowego (SiO 2 ) w wodzie w kotle w zależności od ciśnienia A Taki poziom alkaliczności jest niedopuszczalny w przypadku ciśnienia >20 bar B K S 8,2 - wartość w mmol/litr 23

24 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) Kondycjonowanie Określone właściwości wody zasilającej i kotłowej muszą zostać poprawione przez zastosowanie środków chemicznych. Takie kondycjonowanie wody może się przyczynić: do wspomagania tworzenia warstw magnetytowych lub innych tlenkowych warstw zaporowych, do zmniejszenia korozji przez optymalizację wartości ph, do ustabilizowania twardości wody i tym samym uniknięcia lub zminimalizowania kamienia kotłowego oraz innych osadów, do osiągnięcia efektu chemicznego wiązania resztkowego tlenu. Konwencjonalne środki do kondycjonowania wody mogą zawierać np. wodorotlenki sodu i potasu, siarczyn sodu, amoniak i hydrazynę. Wskazówka Stosowanie niektórych z tych substancji chemicznych może być w niektórych krajach lub procesach produkcyjnych ograniczone. Ogólne uwagi dotyczące kondycjonowania Konduktancja woda o silnym zasoleniu: Woda zasilająca o konduktancji >30 µs/cm (np. po przejściu przez instalacje zmiękczające). woda o niewielkim zasoleniu: Woda zasilająca o konduktancji 0,2-30 µs/cm (np. po przejściu przez instalacje odsalające). woda bezsolna: Pod tym pojęciem kryje się woda zasilająca o konduktancji <0,2 µs/cm i stężeniu kwasu okrzemkowego <0,02 mg/l, a także kondensat o konduktancji <5 µs/cm (np. po przejściu przez instalacje odsalające o skuteczności uzyskiwanej przy stosowaniu złoża mieszanego). Zasadowość K S 8,2 Zwiększona zasadowość wody zasilającej wskazuje na zbyt wiele związanego kwasu węglowego. Powoduje to zwiększoną alkalizację wody kotłowej, co z kolei pociąga za sobą zwiększenie ryzyka korozji wskutek oddzielania lotnego kwasu węglowego nie tylko w obrębie wytwornicy pary, ale również w przyłączonej sieci parowej. Regulacja alkaliczności Dobór środka alkalizującego uzależniony jest m.in. od zastosowania pary, ciśnienia pary oraz rodzaju uzdatniania wody. Dostępne są zarówno stałe, jak i lotne środki alkalizujące. Odpowiednie kondycjonowanie fosforanem lub jego pochodnymi może również posłużyć do sterowania wartością ph wody kotłowej. 24

25 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) Od lat w użyciu są również organiczne środki do kondycjonowania wody. Jeśli stosowane są organiczne środki do kondycjonowania, wówczas dostawca produktów chemicznych powinien przedstawić specyfikację zalecanych ilości i metod, a także zasad analizy. Tlen i dwutlenek węgla wzgl. środki wiążące tlen Dwutlenek węgla oraz tlen usuwane są z wody zasilającej wskutek pełnego odgazowania termicznego. Jeśli w czasie eksploatacji, np. wskutek zwiększonej liczby przestojów, nie będzie możliwe utrzymanie zawartości tlenu w wodzie zasilającej poniżej dopuszczalnych wartości, wówczas konieczne jest użycie środka wiążącego tlen. Ten korekcyjny środek chemiczny dodawany jest do wody zasilającej poprzez układ dozujący. Uwaga! Zastosowanie powłokotwórczych aminów jest zabronione! Powłokotwórcze aminy nie są środkami wiążącymi tlen. W przypadku ich stosowania wygasa prawo do gwarancji. Wskazówka W razie wystąpienia szkody można zwiększyć stężenie rozpuszczonych, nielotnych składników wody kotłowej (soli, stałych środków do kondycjonowania) przez odparowanie wody. W takich warunkach może wytworzyć się miejscowe stężenie alkaliów, które prowadzi do korozji pęknięć naprężeniowych. Dlatego w przypadku mało buforowanej wody zasilającej o konduktancji < 30 µs/cm stosowanie wodorotlenku sodu jako środka alkalizującego jest dozwolone tylko wtedy, gdy zalecany zakres ph nie może być osiągnięty przy zastosowaniu samego fosforanu sodu. W przypadku niskiej zawartości wodorotlenku sodu występują przy tym nagłe wahania wartości ph. Odchylenia przy kondycjonowaniu Jeżeli przy eksploatacji ciągłej podane wartości odbiegają od wartości rzeczywistych, może to wskazywać na: niedostateczne przygotowanie wody dodatkowej, niewystarczające kondycjonowanie wody zasilającej, postępującą korozję określonych części instalacji, skażenie wody wskutek przedostania się do niej zanieczyszczeń z innych układów, np. zbiornika kondensatu, wymienników ciepła. W celu przywrócenia prawidłowej pracy instalacji należy niezwłocznie wprowadzić stosowne zmiany. Cofnięty kondensat nie może wpływać na jakość wody zasilającej w razie potrzeby musi zostać odpowiednio uzdatniony. Skład chemiczny wody kotłowej może być kontrolowany zarówno przez dozowanie ustalonych środków chemicznych, jak i przez ciągłe i nieciągłe odmulanie części wody kotłowej. Musi się to odbywać w taki sposób, aby usuwane były zarówno zanieczyszczenia rozpuszczone, jak i zawiesinowe. 25 Obsługa

26 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) Kondycjonowanie i gwarancja! Uwaga Gwarancja wygasa w przypadku stosowania powłokotwórczych amin. stosowania dodatków niewymienionych w wytycznych. Pobieranie próbek Poboru próbek wody i pary z instalacji kotłowych należy dokonywać zgodnie z normą ISO Przygotowanie i obsługa próbek powinny być realizowane zgodnie z normą ISO Pobieranie próbek odbywa się za pośrednictwem chłodnicy próbek. Schładza ona próbkę wody do temperatury ok. 25 C. Aby uzyskać próbkę zdatną do analizy, należy przez odpowiedni czas płukać przewód do poboru próbek. Analiza próbki powinna następować od razu po jej pobraniu, ponieważ pod dłuższym odstaniu parametry próbki mogą się zmienić. Mętną lub zanieczyszczoną wodę z próbki należy przed zbadaniem przefiltrować. Instrukcja obsługi chłodnicy próbek. Miejsca poboru próbek Miejsca poboru próbek należy przewidzieć w reprezentatywnych punktach instalacji. Typowe miejsca poboru próbek: zawór wejściowy wody zasilającej kocioł. woda kotłowa z rury spustowej lub ciągłego przewodu odsalającego. woda dodatkowa po przejściu przez system uzdatniania wody dodatkowej lub zbiorniki magazynujące. kondensat na wylocie zbiornika kondensatu (jeśli jest); w innym razie próbka powinna być pobierana jak najbliżej zbiornika wody zasilającej. Analiza Informacje ogólne Dowód zgodności z wartościami podanymi w tab. 2 (strona 21 ) oraz tab. 3 (strona 22) musi być przeprowadzany poprzez analizy. Jeśli analizy przeprowadzane są według innych norm lub przy użyciu metod pośrednich, konieczna jest kalibracja tych metod. Do przeprowadzenia analizy potrzebna jest czysta powierzchnia robocza z przyłączem wody i odpływem do kanalizacji. Na tym stanowisku pracy należy również przechowywać w szafie wszelki potrzebny sprzęt. 26

27 Wskazówki dotyczące obsługi Jakość wody w instalacjach kotłów parowych (ciąg dalszy) Wskazówka W przypadku niektórych rodzajów wody ilość rozpuszczonych substancji można oszacować na podstawie konduktancji. Ponadto istnieje zależność między wartością ph a oboma parametrami konduktancji. Do ciągłego monitorowania wartości O 2 i ph oraz do kontroli twardości firma Viessmann oferuje komponenty do analizy wody. Metody analityczne / akcesoria badawcze Podczas bieżącej eksploatacji parametry kotłów mierzone są wystarczająco dokładnie za pomocą akcesoriów badawczych. W przypadku dużych odchyleń wartości pomiarowych należy potwierdzić te wartości przy użyciu odpowiednich, znormalizowanych procedur analitycznych i wdrożyć działania zaradcze. Kontrola parametrów musi być przeprowadzana według następujących norm: Zasadowość EN ISO Konduktancja ISO 7888 miedź ISO 8288 Żelazo ISO 6332 Tlen ISO 5814 Wartość ph ISO Fosforan ISO Potas ISO Kwas okrzemkowy *5 Sód ISO TOC *6 ISO 8245 Twardość całkowita ISO 6059 (Ca + Mg) Konduktancję kwasów należy mierzyć w trybie ciągłym w formie stężenia jonów wodoru w taki sam sposób jak konduktancję w formie wodoru po przepuszczeniu próbki przez silnie kwaśny wymieniacz jonowy o pojemności 1,5 l. Człon obsługowy dostarczany jest wraz z ramą o o stosunku średnicy do wysokości wynoszącym 1 : 3 lub mniej, przy czym czynnik wymieniacza musi zajmować przynajmniej ¾ objętości cylindra. Wymieniacz jonów musi zostać odnowiony, jeśli jest w ⅔ wyczerpany. Można to poznać wtedy, gdy używa się wymieniacza ze wskaźnikiem kolorystycznym i przezroczystym cylindrem. Obsługa *5 Obecnie nie istnieje jeszcze żadna norma europejska ani międzynarodowa, patrz np. DIN Niemieckie ujednolicone metody badania wody, ścieków i szlamów; Aniony (grupa D); Fotometryczny pomiar rozpuszczonego kwasu okrzemkowego (D 21). *6 Alternatywnie można wyznaczyć tzw. indeks nadmanganianowy według normy ISO 8467, jeśli wartości są określone. 27

28 Instalacja i uruchomienie Uwagi wstępne i instalacja Uwagi wstępne Niniejsza instrukcja zawiera ogólne informacje na temat instalacji, uruchamiania, eksploatacji, utrzymania technicznego oraz inspekcji. Powinna zostać uzupełniona i skonkretyzowana przez stosowne przepisy krajowe. Ponadto należy również wziąć pod uwagę dostarczone wraz z instalacją instrukcje obsługi wyposażenia oraz należących do kotła urządzeń pomocniczych. Obsługa instalacji może być powierzona tylko odpowiednio przeszkolonemu i wykwalifikowanemu personelowi. Instalacja Wymagania wobec obiektów budowlanych muszą być zawsze zgodne z przepisami obowiązującymi w kraju przeznaczenia. Poniżej zamieszczono kilka podstawowych wymagań: Wymagania instalacyjne Parowe instalacje kotłowe muszą być instalowane w taki sposób, aby możliwa była właściwa obsługa, konserwacja, naprawa i kontrola wszystkich ich części. Przy tym musi być zagwarantowane właściwe bezpieczeństwo pracowników. Kotły parowe oraz inne urządzenia należące do parowej instalacji kotłowej muszą być zainstalowane w taki sposób, aby pod względem ochrony przed wstrząsami i drganiami, izolacji akustycznej, a także zabezpieczenia przed innymi zagrożeniami odpowiadały wymaganiom techniczno-zabezpieczającym. Armatura kotła parowego oraz parowej instalacji kotłowej wraz zamontowanymi na niej urządzeniami zabezpieczającymi i rozprężającymi musi być zainstalowana w taki sposób, aby możliwe było bezpieczne rozładowywanie ciśnienia wzgl. uruchamianie elementów armatury oraz aby proces rozprężania instalacji był jednoznacznie rozpoznawalny. Wolna przestrzeń na potrzeby obsługi i konserwacji Obszary, do których konieczne jest wchodzenie w celu obsługi/konserwacji parowej instalacji kotłowej, powinny mieć wysokość przynajmniej 2 m i minimalną szerokość przynajmniej 1 m. Szerokość może być przy tym zmniejszona przez poszczególne elementy armatury kotła do 0,8 m. 28

29 Instalacja i uruchomienie Uwagi wstępne i instalacja (ciąg dalszy) W innych obszarach instalacji wystarczy szerokość przejściowa 0,5 m. W przypadku cylindrycznych korpusów kotła szerokość przejściowa może zostać z jednej strony zmniejszona do 0,3 m. Odstęp między pokrywą kotła a górną obejmą musi wynosić przynajmniej 0,75 m, o ile w tym obszarze konieczne jest wykonywanie prac związanych z obsługą i konserwacją instalacji. Wszelkie otwory rewizyjne parowej instalacji kotłowej muszą być dostępne lub musi być możliwość ich łatwego i szybkiego udostępnienia. Dostęp do pomieszczeń kotłowni W pomieszczeniu kotłowni nie mogą się znajdować żadne instalacje/urządzenia, które wymagają dostępu osób niezwiązanych z obsługą/konserwacją instalacji kotłowej lub które uniemożliwiają palaczowi wykonywanie swoich obowiązków. Osobom nieuprawnionym należy zabronić dostępu do parowej instalacji kotłowej. Na wejściach do pomieszczenia kotłowni należy umieścić stosowne tabliczki zakazu, tak aby były one zawsze widoczne i łatwo czytelne. Użytkownik instalacji kotłowej powinien wyznaczyć personel uprawniony do bezpośredniej pracy przy tej instalacji. Drogi ewakuacyjne, wyjścia awaryjne Szybkie i niczym niezakłócone opuszczanie i dochodzenie do pomieszczeń kotłowni musi być zawsze możliwe dzięki odpowiedniej liczbie, położeniu, konstrukcji i stanowi dróg ewakuacyjnych. Drogi ewakuacyjne muszą być jak najkrótsze i wyprowadzać personel bezpośrednio ze strefy zagrożenia. Wyjścia muszą być odpowiednio oznakowane. Pomieszczenia kotłowni muszą mieć dwa położone najlepiej naprzeciw siebie wyjścia, z których jedno może być wykonane jako wyjście awaryjne. Drogi ewakuacyjne oraz ich wyjścia muszą mieć szerokość w świetle wynoszącą przynajmniej 0,6 m oraz wysokość w świetle wynoszącą przynajmniej 2 m. Nie wolno ich niczym zastawiać. Drzwi położone w ciągu drogi ewakuacyjnej muszą się łatwo otwierać od wewnątrz (w kierunku ewakuacji). Pomieszczenie kotłowni musi mieć zapewnioną wystarczającą wentylację. W tym celu należy w odpowiednich miejscach przewidzieć otwory wentylacyjne. Jeżeli powietrze do spalania pobierane jest z pomieszczenia kotłowni, należy zadbać o to, aby w pomieszczeniu tym nie powstawało podciśnienie większe niż 0,5 mbar. Podesty i balustrady W celu bezpiecznej obsługi elementów armatury, które kontrolowane lub uruchamiane są codziennie wzgl. co trzy dni, należy w razie konieczności zapewnić stopnie wejściowe, drabiny z podestem i wystającymi dźwigarami lub podesty ze schodami, drabinami zamontowanymi na stałe lub dostawianymi. Dostępne platformy lub pokrywy kotłów położone na wysokości powyżej 1 m nad podłogą, a także schody złożone z więcej niż pięciu stopni muszą być wyposażone w balustrady (poręcze). Pomosty, podesty robocze itp. nie mogą utrudniać wentylacji pomieszczenia kotłowni. 29 Obsługa

30 Instalacja i uruchomienie Uwagi wstępne i instalacja (ciąg dalszy) Odprowadzanie spalin Niebezpieczeństwo Spaliny z parowych instalacji kotłowych mogą być trujące i przez to doprowadzić do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Należy je odprowadzać w taki sposób, aby nie stanowiły dla nikogo zagrożenia. Oświetlenie Parowe instalacje kotłowe muszą być wystarczająco oświetlone, zwłaszcza w obrębie armatury, elementów obsługi i urządzeń zabezpieczających, a także dróg dostępu i ewakuacyjnych. Dla dróg ewakuacyjnych oraz ich wyjść musi być zapewnione oświetlenie awaryjne. Oświetlenie musi być zawsze sprawne. Uruchomienie Pierwsze uruchomienie Pierwsze uruchomienie wykonywane jest zasadniczo przez serwis przemysłowy firmy Viessmann, wykonawcę instalacji lub wybraną przez niego firmę specjalistyczną. Instrukcje uruchamiania wymienionych poniżej podzespołów. Przygotowania do uruchomienia Przed pierwszym rozruchem kotła należy wykonać przynajmniej poniższe czynności robocze na odpowiedzialność wykonawcy instalacji: Kontrola przewodów rurowych pod kątem wykonania zgodnego z projektem (np. uchwyty, możliwości rozszerzania, odwodnienia, spusty, odpowietrzniki itp.). Kontrola armatury pod kątem właściwego doboru i montażu (np. prawidłowy stopień ciśnienia i materiały konstrukcyjne, kierunek przepływu, możliwości obsługi, właściwe połączenie kołnierzowe). Zapewnienie bezpiecznej obsługi wszystkich urządzeń w kotłowni (porządek, podesty, pomosty, balustrady/poręcze, izolacja, ogrzewanie, wentylacja). Kontrola oświetlenia. Obecność środków do zwalczania pożaru oraz zestawu pierwszej pomocy. Otwarcie przednich drzwi kotła i kontrola zawirowywaczy (jeśli są w zakresie dostawy) oraz usunięcie zabezpieczenia transportowego. Kontrola sprawności instalacji telefonicznej. 30

31 Instalacja i uruchomienie Uruchomienie (ciąg dalszy) Rozruch kotła Procedury uruchomieniowe uzależnione są od wyposażenia kotła oraz rodzaju przynależnych urządzeń pomocniczych. Konkretne procedury należy w każdym przypadku dostosować do danej instalacji kotłowej. Poniżej opisano standardową procedurę rozruchu instalacji o eksploatacji 72-godzinnej bez stałego nadzoru (BosB). Przegląd czynności roboczych (szczegółowo od strony 31) Uruchomienie chemicznego uzdatniania wody zgodnie z instrukcją obsługi producenta instalacji; ustawienie urządzeń zabezpieczających w celu kontroli wymaganej jakości wody Napełnienie zbiornika wody zasilającej uzdatnioną wodą i przepłukanie przewodów wody zasilającej Uruchomienie układu dozującego do kondycjonowania wody zasilającej Uruchomienie szafy sterowniczej Uruchomienie pomp zasilających Napełnienie kotła wodą zasilającą, tak aby poziom wody widoczny był na wzierniku Wyregulowanie układu regulacji poziomu wody Kontrola urządzeń ograniczających poziom wody Uruchomienie palnika Kontrola działania zabezpieczającego ogranicznika ciśnienia (SDB) Kontrola działania zaworów bezpieczeństwa Ustawienie regulatora odsalania Sprawdzenie zamknięcia od strony wody (patrz strona 34) Uruchomienie szafy sterowniczej Kontrola wzrokowa Włączyć wyłącznik główny Włączenie poszczególnych zabezpieczeń sterowania Kontrola poszczególnych funkcji Kontrola działania wyświetlacza Kontrola kierunku obrotów silników i nastawników Kontrola działania WYŁĄCZNIKA AWARYJNEGO. Uruchomienie pomp zasilających Wypełnienie pomp wodą. Włączenie pomp i sprawdzenie kierunku obrotów. Przy pierwszym napełnieniu kotła wyregulować pompy na ciśnienie robocze. Ciśnienie dopływu musi być niższe niż maks. ciśnienie robocze. Sprawdzić, czy zabezpieczenie przed suchobiegiem jest aktywne i działa prawidłowo. Napełnianie kotła wodą zasilającą Należy przy tym sprawdzić następujące rzeczy: Czy spust (zawór odmulający) jest zamknięty? Czy zawór odsalający znajduje się w pozycji ZAMKNIĘTEJ? Czy zawór odpowietrzający jest otwarty? 31 Obsługa