Sposób na wodę. gospodarka wodno-ściekowa. Antoni Litwinowicz ENERGOPOMIAR Sp. z o.o. Zakład Chemii i Diagnostyki. Prawo o wodzie

Transkrypt

1 Sposób na wodę Antoni Litwinowicz ENERGOPOMIAR Sp. z o.o. Zakład Chemii i Diagnostyki J Prawo o wodzie - Fot. Zasoby własne autora Korozja tlenowa w rurociągach wody ciepłowniczej 28 Energetyka Cieplna i Zawodowa 6/2010

2 Rodzaj oznaczenia Jednostka Wartość Uwagi Przewodność właściwa w temp C μs/cm <10 Przed korekcją Odczyn ph >8,5 Po korekcji Twardość ogólna mval/l <0,005 Zasadowość ogólna (Z og mval/l < 0,1 Przed korekcją Tlen rozpuszczony mg O 2 /l <0,020 Po odgazowaniu Zawartość wolnego CO 2 mg CO 2 /l < 10 Przed korekcją Żelazo ogólne mg/l < 0,050 Zawartość jonu amonowego mg NH 4 /l <0,50 Zawiesina ogólna mg/l < 1 Substancje ekstrahujące się rozpuszczalnikami organicznymi (oleje mg/l < 1 Indeks nadmanganianowy mg KMnO 4 /l < 5 Tab. 1. Wymagania wg PN- 85/C dla obiegów o uzupełnianiu powyżej 5 m3/h Korozja, osady Twarde osady w wymiennikach ciepłowniczych 6/2010 Energetyka Cieplna i Zawodowa 29

3 Rodzaj oznaczenia Jednostka Obiegowa Woda Do napełniania i uzupełniania obiegów Odczyn ph ,5 (8,5 9,2 *1 Tak, aby był zachowany zakres dla wody obiegowej Twardość ogólna mval/l 0,02 *2 0,02 Zasadowość ogólna (Z og mval/l 1,4 1,0 Tlen rozpuszczony mg O 2 /l 0,05 0,03 Siarczyny 2- mg SO 3 /l 3 5 (30 50 *3 3 Tak, aby był zachowany zakres siarczanów dla wody obiegowej Fosforany 3- mg PO 4 /l 5-15 Tak, aby nie przekroczyć wartości w wodzie obiegowej Żelazo ogólne mg Fe/l 0,1 0,05 Zawiesina ogólna mg/l 5 5 Substancje ekstrahujące się rozpuszczalnikami mg/l 1 1 organicznymi Inhibitory mg/l wg indywidualnych ustaleń uwagi: *1 wartości w nawiasie odnoszą się do obiegów z wymiennikami ciepła o rurkach mosiężnych lub miedzianych. *2 dla eksploatacji ciągłej dopuszcza się wartość 0,035 mval/l w sytuacjach awaryjnych do 24 h. Pomiar należy prowadzić w kolektorach wody powrotnej. *3 wartości w nawiasie odnoszą się tylko do wody do napełniania obiegu oraz konserwacji obiegu w czasie postoju. Tab. 2. Wskaźniki jakości wody w instalacjach centralnego ogrzewania wg PN-93/C Dekarbonizacja wody - Rodzaj materiałów użytych w instalacji stal / żeliwo stal / miedź miedź stal / aluminium tworzywa sztuczne System instalacji otwarty otwarty lub otwarty otwarty lub Twardość ogólna [mval/l mmol/l] 4,0 ( 2,0 Do napełniania i uzupełniania instalacji Zawartość jonów agresywnych [mg/l] w tym < 30 Cl - Wskaźnik jakości wody Zawartość azotu amonowego mg NH 4+ /l Stężenie inhibitora Odczyn ph Instalacyjnej Zawartość tlenu mg O 2 /l Stężenie inhibitora 8,0 9,5 0,1 > 50 Σ (Cl - + SO Σ (Cl - + SO 42 8,0 9,5 0,1 w tym < 100 Cl - > 150 Σ (Cl - + SO 42 w tym < 30 Cl - 0,5 8,0 9,0 0,1-8,0 9,0 0,1 w tym < 30 Cl - 8,0 8,5 0,1 150 Σ (Cl - + SO 42 8,0 8,5 0,1 w tym < 100 Cl - - uwagi: wskaźnika nie określa się Tab. 3. Woda zasilająca do kotłów parowych i kotłów wysokotemperaturowych z cyrkulacją naturalną i wspomaganą zgodnie z PN-EN Energetyka Cieplna i Zawodowa 6/2010

4 Parametr Jednostka Woda zasilająca zawierająca rozpuszczone sole Zdemineralizowana woda zasilająca i woda wtryskowa do schładzaczy Woda dodatkowa do kotłów wodnych wysokotemperaturowych Ciśnienie robocze bar (=0,1MPa > 0,5 do 20 >20 do 40 >40 do 100 Cały zakres ciśnień Wygląd - Przejrzysta, wolna od zawiesin stałych Przewodność właściwa w temperaturze 25 0 C μs/cm Nie określa się, przyjmować tylko wartości dotyczące wody kotłowej tablica Cały zakres ciśnień Nie określa się, przyjmować tylko wartości dotyczące wody kotłowej Przewodność kwasowa w temperaturze 25 0 C a μs/cm < 0,2 - Wartość ph w temperaturze 25 0 C b - > 9,2 c > 9,2 > 9,2 > 9,2 d > 7,0 Twardość całkowita (Ca + Mg Zawartość sodu i potasu (Na + K mmol/l < 0,02 e < 0,01 < 0,005 - < 0,05 mg/l < 0,010 - Zawartość żelaza (Fe mg/l < 0,050 < 0,030 < 0,020 < 0,020 < 0,2 Zawartość miedzi (Cu mg/l < 0,020 < 0,010 < 0,003 < 0,003 < 0,1 Zawartość krzemionki (SiO 2 mg/l Nie określa się, przyjmować tylko wartości dotyczące wody kotłowej tablica 5.2 < 0,020 - Zawartość tlenu (O 2 mg/l < 0,020 f < 0,020 < 0,020 < 0,1 - Zawartość oleju/smaru (patrz EN Zawartość substancji organicznych (jako TOC Alternatywnie indeks nadmanganianowy mg/l < 1 < 0,5 < 0,5 < 0,5 < 1 mg/l Patrz odsyłacz h < 0,5 g < 0,2 Patrz odsyłacz h mg/l a - dodatkowo zaleca się rozważenie wpływu organicznych środków korygujących b - w systemach zawierających materiały ze stopów miedzi należy utrzymywać ph w zakresie 8,7 9,2 c - dla wody zmiękczonej wartości ph > 7,0, a dla wody kotłowej zaleca się przyjęcie wartości ph wg tablicy 5,2 d - dla wody wtryskowej dopuszcza się tylko lotne środki alkalizujące e - przy ciśnieniach roboczych < 1 bar dopuszczalna twardość całkowita powinna wynosić maksimum 0,05 mmol/l f - zamiast dotrzymania tej wartości w warunkach przerywanej pracy kotła lub podczas pracy kotła bez odgazowywacza, należy dozować środki tworzące błony i/lub utrzymywać nadmiar środka usuwającego tlen g - dla ciśnień roboczych >60 bar zaleca się utrzymanie TOC <0,2 mg/l h - tak, aby maksymalnie ograniczyć zjawiska pienienia się wody, korozji i tworzenia osadów Tab. 3. Woda zasilająca do kotłów parowych i kotłów wysokotemperaturowych z cyrkulacją naturalną i wspomaganą zgodnie z PN-EN Polskie normy /2010 Energetyka Cieplna i Zawodowa 31

5 Dobrze przygotowana woda dodatkowa musi spełniać dwa podstawowe zadania: w obiegach i kotłach nie mogą wytrącać się osady, a procesy korozyjne muszą być maksymalnie hamowane Woda zdemineralizowana Efekt ekologiczny 32 Energetyka Cieplna i Zawodowa 6/2010