ROCZNE SPRAWOZDANIE Z WDRAŻANIA PROGRAMU WSPÓŁPRACY INTERREG Polska Saksonia

Transkrypt

1 r ROCZNE SPRAWOZDANIE Z WDRAŻANIA PROGRAMU WSPÓŁPRACY INTERREG Polska Saksonia

2 1 IDENTYFIKACJA ROCZNEGO SPRAWOZDANIA Z WDRAŻANIA CCI 2014TCI6RFCB018 Nazwa programu Program Współpracy INTERREG Polska Saksonia Wersja 1.3 Rok sprawozdawczy 2017 Data zatwierdzenia sprawozdania przez Komitet Monitorujący

3 STRESZCZENIE PODAWANE DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ (art. 50 ust. 9 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013) Niniejsze streszczenie jest opisem naważniejszych wydarzeń, podsumowaniem najistotniejszych informacji z realizacji programu INTERREG Polska-Saksonia w 2017 r. Niniejsze sprawozdanie obejmuje: 1. krótki opis programu 2. nabory na projekty przeprowadzone w 2017 r. oraz informacje o projektach zatwierdzonych do dofinansowania w 2017 r. 3. przykładowe wydarzenia organizowane w ramach projektów 4. wydarzenia i działania promujące program Pełna wersja sprawozdania z wdrażania programu w 2017 r. jest dostępna na stronie internetowej programu: 1. OPIS PROGRAMU WSPÓŁPRACY INTERREG POLSKA SAKSONIA Obszar wsparcia programu Obszar programu obejmuje: po polskiej stronie: podregion jeleniogórski w województwie dolnośląskim oraz powiat żarski w podregionie zielonogórskim (województwo lubuskie) po niemieckiej stronie: powiaty Görlitz i Bautzen Problemy i potencjały obszaru wsparcia Jest to obszar polsko-niemieckiego pogranicza, który położony jest peryferyjnie w stosunku do głównych ośrodków życia społeczno-gospodarczego województwa dolnośląskiego, województwa lubuskiego i Kraju Związkowego Saksonia. Peryferyjność rozumiana jako przygraniczne położenie i znaczna odległość od dużych miast stanowi jedną z podstawowych barier rozwojowych w drodze do wzrostu gospodarczego opartego na szeroko pojętej działalności usługowej i przetwórczoprodukcyjnej. Głównym ograniczeniem rozwoju związanym z położeniem przygranicznym jest mała dostępność. W tym kontekście peryferyjność przyczynia się także do wystąpienia zjawisk społecznych takich jak bezrobocie, emigracja czy wykluczenie społeczne. Ta cecha położenia w połączeniu z bliskością miejsc o cennych walorach przyrodniczych, stanowi duży potencjał dla rozwoju turystyki w regionie. Nie jest on w pełni wykorzystywany, gdyż ogranicza się prawie wyłącznie do niewielu miejscowości posiadających infrastrukturę turystyczną. Cel programu Pogłębienie współpracy dla przezwyciężania barier rozwojowych na pograniczu polsko-saksońskim Wspierane obszary tematyczne oraz przeznaczone środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 1. Wspólne dziedzictwo naturalne i kulturowe - 21,7 mln EUR 2. Mobilność regionalna - 13,6 mln EUR 3

4 3. Edukacja transgraniczna - 10,14 mln EUR 4. Współpraca partnerska i potencjał instytucjonalny - 20,36 mln EUR 2. NABORY NA PROJEKTY PRZEPROWADZONE W 2017 R. ORAZ INFORMACJE O PROJEKTACH ZATWIERDZONYCH DO DOFINANSOWANIA W 2017 R. W 2017 r. odbyły się trzy nabory: od lipca do września trwał nabór na projekty w obszarze tematycznym dot. edukacji. Na realizację projektów przeznaczono kwotę 3 mln EUR EFRR. Partnerzy złożyli 4 wnioski o dofinansowanie na łączną kwotę ok. 3,5 mln EUR EFRR. również od lipca do września wnioskodawcy mogli składać swoje propozycje projektów dot. współpracy partnerskiej. Przeznaczona na te tematykę kwota wyniosła 5 mln EUR EFRR. Zarejestrowano 11 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę ok. 10,6 mln EUR EFRR. Fakt ten oraz szeroki zakres tematyczny tego priorytetu potwierdziły duże zainteresowanie potencjalnych wnioskodawców udziałem w realizacji projektów. od października do listopada przeprowadzono nabór na projekty w obszarze tematyczym dot. dziedzictwa kulturowego i naturalnego. Wspólny Sekretariat otrzymał 26 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę ok. 26,5 mln EUR EFRR, co ponad trzykrotnie przewyższyło udostepnioną kwotę tj. 7 mln EUR EFFR. Ta oś tematyczna cieszy się dużym zainteresowaniem ze względu na możliwe rodzaje działań, obejmujące zrówno działania o charkterze inwestycyjnym jak np. rewitalizacja i promocja zabytków przyrody i kultury, tworzenie i rozbudowa scieżek rowerowych wraz z małą infrastrukturą, jak również działań koncepcyjnych takich jak utworzenie i wspieranie marki regionu, tworzenie i promocja wspólnych produktów, sieci informacyjnych i dydaktycznych w zakresie dziedzictwa naturalnego i kulturowego. Wspólne dziedzictwo Edukacja transgraniczna Współpraca partnerska Decyzje w sprawie złożonych projektów zostaną podjęte podczas posiedzeń Komitetu Monitorujacego w 2018 r. W 2017 r. Komitet Monitorujący zatwierdził do dofinansowania 4 projekty w obszarze dot. edukacji, z 3 beneficjentami IZ podpisała umowy o dofinansowanie. Podjęte decyzje dot. wniosków projektówych złożonych w naborze ogłoszonym w listopadzie 2016 r. i zakończonym w styczniu 2017 r. W naborze udostępniono potencjalnym wnioskodawcom 3 mln EUR EFRR, wpłynęło 6 wniosków na łączną kwotę dofinansowania ok. 3,7 mln EUR EFRR. Zatwierdzone projekty dotyczą poprawy i rozszerzenia wspólnej polsko-niemieckiej oferty edukacyjnej, a tym samym lepszego przygotowanie do podjęcia pracy w obszarze przygranicznym. Przyczyniają się również do niwelowania bariery w postaci nieznajomości języka sąsiada. Projekty obejmują takie grupy docelowe, jak: kadra pedagogiczna przedszkoli obszaru wsparcia, a poprzez to również przedszkolaki, nabywające od małego kompetencje językowe oraz interkulturowe 4

5 osoby z niepełnosprawnościami pragnące kształcić się m.in. w zawodach takich jak: stolarz, piekarz, pielęgnacja krajobrazu i ogrodnictwo, introligator, hotelarstwo i gastronomia uczniowie - poprzez program praktyk i zapewnienie możliwości kooperacji i nawiązania współpracy 3. PRZYKŁADOWE WYDARZENIA ORGANIZOWANE W RAMACH PROJEKTÓW W 2017 r. na dobre rozpoczęła się realizacja projektów. Poniżej prezentujemy Państwu przykładowe wydarzenia realizowane w ramach projektów, w ramach poszczególnych osi tematycznych. Szczegółowe informacje o realizowanych projektach znajdują się na stronie programu, pod adresem: Wspólne dziedzictwo naturalne i kulturowe Bieg nocny w projekcie Park Mostów Koncert w projekcie Kultura bez granic Renowacja Amfiteatru w Parku Miejskim w Bolesławcu oraz sceny na wolnym powietrzu Weinau w Zittau Przykładem wdrażanej w ramach tego priorytetu inicjatywy jest projekt Zachowanie i promowanie walorów geologicznych Łuku Mużakowa i moreny polodowcowej Zielonego Lasu oraz zaktywizowanie współpracy miast Żary i Weißwasser. Celem jest rozwój atrakcyjnego transgranicznego regionu turystycznego na bazie wspólnego dziedzictwa kulturowego i naturalnego (Łuk Mużakowa). Działania projektowe mają ułatwić dostępność miejsc wspólnego dziedzictwa, takie jak budowa przystanków turystycznych, tablice informacyjne na przystankach turystycznych oraz dworcach, oznakowanie szlaków turystycznych. Projekt nakierowany jest na popularyzację regionu poprzez utworzenie punktów informacji turystycznej, opracowanie materiałów promocyjnych (foldery, broszury, mapy, strona internetowa) oraz organizację konferencji promujących walory moreny polodowcowej Zielonego Lasu oraz Geoparku Łuk Mużakowa. Mieszkańcy i turyści pogranicza mogą już korzystać m.in. z wybudowanych w 2017 r. przystanków turystycznych oraz uruchomionych punktów informacji turystycznej po obu stronach granicy. Mobilność regionalna Konferencja promująca Inwestycje drogowe (projekty w obszarze priorytetu Mobilność transgraniczna) realizowane w obszarze ścisłego pogranicza polskosaksońskiego, wewnątrz lub w pobliżu miejscowości Pieńsk, Jędrzychowice, Turoszów i Sieniawka, zaś po stronie niemieckiej Krauschwitz, Görlitz i Zittau, 10 października 2017 r., Gola Dzierżoniowska Edukacja transgraniczna 5

6 Targi turystyczne w projekcie RegionalManagement. Kompetencje i perspektywy zawodowe w polskosaksońskim regionie przygranicznym, 7 grudnia 2017 r., Görlitz Zmagania paraolimpijskie w projekcie ERL - Educatio, Repetitio, Labora kształcenie ustawiczne osób z niepełnosprawnością, 20 października 2017 r., Złotoryja Przykładem wzorowo realizowanego projektu jest m.in. projekt flagowy Mobilne Laboratoria Innowacyjności i Usług Wzmacniania Potencjału Innowacyjności w Regionie Transgranicznym (TRAILS). Ideą projektu jest stworzenie warunków dla nawiązania współpracy pomiędzy szkołami a przedsiębiorstwami. Działaniem takim są m.in. mobilne warsztaty innowacyjności dla uczniów szkół zawodowych, techników i liceów oraz małych i średnich przedsiębiorstw położonych na obszarze wsparcia oraz oddalonych od ośrodków akademickich. Odbywają się one w trzech wykonanych w ramach projektu mobilnych kontenerach, służących jako sale wykładowe/ćwiczeniowe, biuro oraz laboratorium, wyposażone m.in. w drukarki i skaner 3D oraz okulary wirtualnej rzeczywistości. Kontenery zatrzymują się na tydzień na zmianę raz po polskiej, raz po saksońskiej stronie granicy. W szkoleniach uczestniczą uczniowie z miejscowych szkół oraz okoliczni przedsiębiorcy. Uczą się, jak pobudzić i rozwijać swoją kreatywność, jak odpowiednio prezentować swoje pomysły, aby przekonać do nich potencjalnych inwestorów, jak rozwinąć własny biznes. Warsztaty cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem, szczególnie ze strony szkół. Relacje z warsztatów można obejrzeć na profilu projektu na FB Partnerzy przewidzieli trzy cykle warsztatów, z których dwa zostały zrealizowane w 2017 r., a ostatni odbędzie się wiosną 2018 r. W rezultacie ponad 800 osób z niedużych miejscowości obszaru wsparcia będzie miało okazję skorzystać z fachowego doradztwa i interesujących szkoleń. Co ważne, w ramach projektu powstaje podręcznik dla nauczyciela, który będzie mógł być wykorzystany w szkołach na potrzeby organizacji podobnych zajęć. Mobilne kontenery wraz z wyposażeniem będą do dyspozycji dla zainteresowanych szkół i przedsiębiorców także po zakończeniu projektu. Współpraca partnerska i potencjał instytucjonalny 6

7 Warsztaty dla młodzieży pogranicza w projekcie Partnerzy z kulturą 9 stycznia 2017 r., Bautzen Materiały szkoleniowe dla policjantów na potrzeby kampanii społecznej Narkotyki?! Co dalej w projekcie Nie dla narkotyków, 25 września 2017 r., Wrocław Przykładem projektu zaawansowanego w swej realizacji jest projekt Wsparcie transgranicznej i wspierającej innowację współpracy na polsko saksońskim pograniczu (InnoCoopPolSax). Projekt zakłada współpracę trzech podmiotów: dwóch z Saksonii oraz jednego z Polski, które na co dzień zajmują się m.in. wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości i konkurencyjności. Instytucje te planują przeprowadzenie w min. 10 przedsiębiorstwach z obszaru wsparcia tzw. audytów potencjału innowacyjności. W wyniku tych działań powstanie katalog z zaleceniami dla instytucji decydujących w kwestiach gospodarczo-politycznych, a ich celem jest dążenie do intensywniejszego dialogu pomiędzy instytucjami a przedsiębiorstwami. Główną korzyścią z realizacji projektu będzie transfer wiedzy i doświadczeń MŚP oraz instytucji odpowiedzialnych za rozwój gospodarczy regionu, a także wzmacnianie współpracy partnerskiej pomiędzy MŚP. W 2017 r. w ramach projektu odbyła się m.in. Konferencja Inauguracyjna w Lipsku. Aby umożliwić uczestnikom (małym i średnim przedsiębiorstwom) nawiązanie jak największej ilości kontaktów, konferencja została zorganizowana podczas Targów Poddostawców Z oraz Międzynarodowych Targów Obrabiarek, Technologii i Automatyzacji intec" i włączona do programu Spotkania Trójstronnego Saksonia-Czechy-Polska. Ww. targi należą do najważniejszych spotkań branżowych w regionie i cieszą się zainteresowaniem wśród grup docelowych projektu. W pierwszej połowie okresu realizacji projektu zostały przygotowane aspekty metodologiczne do przeprowadzenia audytu (wytyczne dla audytorów, formularze oraz porozumienia dla przedsiębiorców uczestniczących w audycie, zostali wybrani audytorzy oraz podpisane z nimi umowy, jak również przyjęto pierwsze zgłoszenia uczestników. Ponadto w roku 2017 zorganizowano 3 z zaplanowanych wydarzeń kooperacyjnych: Konferencję Inauguracyjną w Lipsku, Forum Innowacji "Konstrukcje lekkie w branży motoryzacyjnej i maszynowej" oraz 24. Polsko - Niemiecko Czeskiego Forum Kooperacji Firm. W wydarzeniach tych uczestniczyło łącznie 340 przedsiębiorców oraz multiplikatorów zdefiniowanych jako grupy docelowe projektu 190 z Niemiec i 139 z Polski. W roku 2018 odbędzie się 4 wydarzenie, podczas którego oczekuje się udziału ok. 200 osób. Obecnie realizowane są audyty innowacyjności w wybranych przedsiębiorstwach. Więcej informacji o projekcie: 4. WYDARZENIA I DZIAŁANIA PROMUJĄCE PROGRAM Prowadziliśmy także różne działania popularyzujące nasz program. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć: wydarzenie roczne pod hasłem Wokół Nysy Łużyckiej - rekreacja, sport i zabawa w obszarze polsko-saksońskiego pogranicza. W wydarzeniu uczestniczyli zarówno przedstawiciele władz lokalnych, jak i mieszkańcy pogranicza polsko-saksońskiego. Wśród nich były osoby zaangażowane w realizację projektów współpracy transgranicznej, jak 7

8 i wszyscy, którym idee programu nie są obce tj. przedstawiciele innych instytucji z i poza obszaru wsparcia zainteresowani tematyką lub nawiązaniem współpracy w sumie blisko 140 osób. Przesłaniem spotkania było wspólne doświadczenie tego, jak wiele do zaoferowania ma obszar pogranicza. Jest to wynikiem dotychczasowej pracy wielu ludzi, współpracujących w ramach polsko-saksońskich projektów współpracy INTERREG o czym była mowa w oficjalnej części spotkania. Jednak to kolejna część, ta nieformalna była clou wydarzenia. Uczestnicy mogli wziąć udział m.in. wizytach studyjnych: po stronie polskiej obszaru wsparcia w okolice Bogatynii szlakiem architektury domów przysłupowych oraz po stronie saksońskiej w parku przygody Kulturinsel Einsiedel w Zentendorfie, czyli śladami projektów INTERREG. W ramach wydarzenia odbył się również rajd rowerowy malowniczym traktem wzdłuż rzeki Nysy Łużyckiej do Europejskiego Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura w Koźlicach koło Zgorzelca oraz spływ kajakowy Nysą Łużycką. Zdjęcia z wydarzenia rocznego Film z wydarzenia rocznego: udział instytucji programu w wydarzeniach, konferencjach, spotkaniach i targach w kraju i za granicą (np. prezentacja programu pt. Doświadczenia współpracy transgranicznej Polski i Niemiec: wnioski dla pogranicza polsko-ukraińskiego podczas konferencji w Rzeszowie i Lwowie, konferencja roczna programów współpracy transgranicznej w Badajoz w Hiszpanii, Polsko-Saksońskie Forum Gospodarcze 2017 we Wrocławiu, debata pt. Cztery kierunki współpracy w Warszawie) Udział w wydarzeniach zagranicznych 8

9 Udział w wydarzeniach w kraju działania informujące o programie i transgranicznej współpracy polsko-saksońskiej (spotkania informacyjne, aktualizacja strony internetowej programu, Newsletter programu, informacje w serwisach społecznościowych). Ciekawą inicjatywą przeprowadzoną na profilu FB był kalendarz adwentowy programu. Każdego dnia adwentu publikowany był inny film prezentujący działania programu lub realizowane projekty. Działania programu i realizowane projekty przedstawione w krótkich filmach na FB działania nakierowane na pomoc w przygotowaniu wniosków projektowych i skutecznej realizacji projektów (warsztaty, doradztwo) Udział w warsztatach dot. przygotowania i realizacji projektów i realizacji zasady dostępności w projektach 9

10 Ponadto, bazując na doświadczeniach z pierwszych naborów na projekty, podjęto działania mające na celu uproszczenie zasad ubiegania się o wspracie dla potecjalnych wnioskodawców. Ponadto w roku 2017 r. odbyły się liczne spotkania instytucji programu, podczas których zaktualizowano i uproszczono procedury dot. sprawnego i skutecznego wdrażania programu. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia profilu programu w mediach społecznościowych: INTERREG PL-SN Interreg pl_sn 10