DREWNIANE WIĄZARY DACHOWE

Transkrypt

1 DREWNIANE WIĄZARY DACHOWE Drewno uniwersalny materiał budowlany, przez wieki powszechnie stosowany w budownictwie jest systematycznie wypierany przez inne materiały. Są jednak elementy budynków w których drewno jest ciągle lepsze od rywali. Takim elementem bez wątpienia jest konstrukcja dachów o rozpietości do 12 m. Do wykonania konstrukcji dachów należy stosować drewno sosnowe lub świerkowe o wilgotności nie przekraczającej 20 %. Drewno należy zabezpieczyć przed korozją biologiczną środkami dopuszczonymi do stosowania przez ITB i PZH. W konstrukcjach dachowych ciesielskich przekazywanie sił odbywa się w miejscach złączy, głównie poprzez połączenia ciesielskie. Gwoździe, śruby, klamry są połączeniami pomocniczymi stosowanymi do wzmocnienia połączeń ciesielskich. Najważniejsze elementy więźby dachowej to: Krokwie przenoszą obciążenia od pokrycia dachowego, parcia albo ssania wiatru, obciążenia śniegiem itp., rozstawia się je przeważnie co 1 m, najkorzystniejszym ich przekrojem jest prostokąt o stosunku boków 1: 2, 1:3. Jętki stanowią pośrednie podpory krokwi, w zależności od obciążenia przenoszonego od krokwi stosuje się najczęściej przekroje; 12x14, 12x16, 14x16, 16x18, 16x20 cm. Płatwie w ścianach stolcowych przenoszą obciążenia od jętki, w zależności od ich wielkości oraz odległości pomiędzy podparciami pośrednimi stosuje się przekroje; 14x16, 14x18, 16x18, 16x20, 18x22, 20x22 cm. Słupy mają głównie przekrój kwadratowy, jego powierzchnia zależy od wielkości obciążenia przekazywanego przez płatew oraz od wysokości słupa. Najczęściej stosuje się przekroje; 12x12, 14x14, 16x16, 18x18, 20x20 cm. Miecze stanowią usztywnienie ram utworzonych przez płatwie, słupy oraz podwalinę, jak również zmniejszają rozpiętości płatwi pomiędzy słupami. Wykonuje się je pod katem 45 stopni. Odpowiednio do przejmowanych obciążeń stosuje się przekroje; 8x10, 10x12, 10x14, 12x14, 12x16 cm. Podwaliny przenoszą obciążenia na strop, powinny być układane prostopadle do jego elementów konstrukcyjnych, najczęściej ich przekroje są takie same jak przekroje słupów. Rozróżniamy następujące konstrukcje więźb dachowych: DACH KROKWIOWY konstrukcja, która składa się z wiązarów krokwiowych. Krokwie posiadają tylko 2 oparcia: - w kalenicy, jako złącze krokwi, - na murłacie ułożonej na ścianie zewnętrznej. Wiązary krokwiowe możemy stosować przy rozpiętościach dachu do 7,0 m w świetle ścian zewnętrznych. Długość krokwi powinna wynosić do 4,5 m przy pokryciu ciężkim (np. dachówka ceramiczna) lub 5,0 m przy pokryciu lekkim (np. gont bitumiczny na deskowaniu). Usztywnienie więźby uzyskuje się za pomocą wiatrownic z desek, które przybija się do każdej krokwi dwoma gwoździami od dołu tj. od strony poddasza. Krokwie mają przekrój prostokątny o stosunku szerokości do wysokości 1/2 do 1/3. Nie należy stosować krokwi węższych od 5 cm (utrudnione przybijanie deskowania lub wiatrownic). DACH KROKWIOWO-JĘTKOWY są to wiązary, w których każdą parę krokwi usztywnia

2 się dodatkową rozporą, tzw. jętką. Stosujemy je, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian zewnętrznych wynosi od 5,0 do 7,5 m i długość krokwi jest dłuższa niż 4,5 m. Jętkę umieszcza się na wysokości do 0,6 długości krokwi. krokwiowo-belkowej: 1-wiatrownica 2-belka główna DACH KROKWIOWO-JĘTKOWY są to wiązary, w których każdą parę krokwi usztywnia się dodatkową rozporą, tzw. jętką. Stosujemy je, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian zewnętrznych wynosi od 5,0 do 7,5 m i długość krokwi jest dłuższa niż 4,5 m. Jętkę umieszcza się na wysokości do 0,6 długości krokwi. krokwiowo-jętkowej: 1-murłata 2-belka 3-jętka 4-krokiew i wiatrownica

3 Przykład dachu o konstrukcji krokwiowo-jętkowej DACH PŁATWIOWO-JĘTKOWY taką konstrukcję stosujemy, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian zewnętrznych wynosi od 9,0 do 11,0 m, a jętka ma długość większą niż 3,5 m. Jętki zostają podparte płatwiami, czyli belkami podłużnymi, które oparte są na słupach. W skład układu wchodzą również miecze, czyli belki, które na słupach dodatkowo podpierają jętki i płatwie. Słupy oparte są na podwalinach. płatwiowo-jętkowej: 2-jętka 3-płatew 4-podwalina 5-murłata 6-miecz Przykład dachu o konstrukcji płatwiowo-jętkowej

4 Przykład dachu o konstrukcji płatwiowo-jętkowej DACH PŁATWIOWO-KROKWIOWY stosuje się przy rozpiętości dachu do 12,0 m. Konstrukcja składa się z wiązarów głównych (pełnych) ustawionych w odstępach 3,0 5,0 m. Składają się one z pary krokwi, pary kleszczy i dwóch słupów. Kleszcze obejmują z obu stron słupy oraz krokwie. Płatwie są dodatkowo podparte mieczami, które usztywniają dach w kierunku podłużnym. Wyżej omówione wiązary główne ustawia się co 4 krokwie. Wiązary pośrednie (puste) wykonane są tylko z pary krokwi. Schemat wiązara pustego konstrukcji płatwiowokleszczowej: 3-murłata 4-podwalina Schemat wiązara pełnego konstrukcji płatwiowokleszczowej: 3-kleszcze 4-miecz 5-słup 6-murłata 7-podwalina W przypadku wykorzystania poddasza do celów mieszkalnych można stosować

5 konstrukcje płatwiowo-kleszczowe ze ścianką kolankową. Podniesienie dachu zwiększy wówczas powierzchnię użytkową pomieszczenia Schemat wiązara pełnego konstrukcji płatwiowokleszczowej ze ścianką kolankową: 3-kleszcze 4-miecz 5-podwalina 6-słup 7-słupek żelbetowy z ścianie kolankowej WIĄZARY KRATOWE stosuje się, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian nośnych przekracza 11,0 m. Wiązary (dźwigary) kratowe wykonane są z desek impregnowanych o grubości 2,5 cm. Składają się z: - pasa górnego, na którym układa się poszycie dachowe, - pasa dolnego, do którego przymocowuje się podsufitkę, - krzyżulców i słupków, które łączą oba pasy wiązara. Na kształt wiązarów wpływają: rozpiętość, spadek dachu i rodzaj pokrycia. Zasadniczymi typami wiązarów kratowych są wiązary trójkątne, dwutrapezowe, z górnym pasem łukowym. Usługi Ciesielskie - domy drewniane - domy szkieletowe - konstrukcje dachowe więźby -