RAPORT O STANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO

Transkrypt

1

2 2

3 SPIS TREŚCI. WPROWADZENIE SYSTEM KOMUNIKACJI INFORMACJE OGÓLNE POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA Z UKRAINĄ POWIĄZANIA ZE SŁOWACJĄ POWIĄZANIA Z WOJEWÓDZTWEM MAŁOPOLSKIM POWIĄZANIA Z WOJEWÓDZTWEM ŚWIĘTOKRZYSKIM POWIAZANIA Z WOJEWÓDZTWEM LUBELSKIM SIEĆ DROGOWA DROGI KRAJOWE DROGI WOJEWÓDZKIE DROGI POWIATOWE I GMINNE RUCH DROGOWY STAN MOTORYZACJI SIEĆ KOLEJOWA LOTNISKA I LĄDOWISKA PRZEJŚCIA GRANICZNE GŁÓWNE PROJEKTY INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ W PROGRAMACH OPERACYJNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO PROGRAM OPERACYJNY ROZWÓJ POLSKI WSCHODNIEJ REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO ENERGETYKA ELEKTROENERGETYKA DANE OGÓLNE ( za rok 2007) ŹRODŁA ZASILANIA SIECI ZASILAJACE SYSTEM ROZDZIELCZY WYSOKIEGO NAPIĘCIA DYSTRYBUCJA I SYSTEM ROZDZIELCZY ŚREDNIEGO NAPIĘCIA OCENA FUNKCJONALNOTECHNICZNA SYSTEMÓW ZASILANIA KONDYCJA UKŁADÓW ŚREDNICH I NISKICH NAPIĘĆ SYTUACJA ENERGETYCZNA MIAST GAZOWNICTWO CIEPŁOWNICTWO INFORMACJE OGÓLNE SYSTEMY CIEPŁOWNICZE ENERGETYKA ODNAWIALNA WSTĘP NIEKONWENCJONALNE ŹRODŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ NIEKONWENCJONALNE ŹRODŁA ENERGII CIEPLNEJ GOSPODARKA WODNO ŚCIEKOWA GOSPODARKA WODNA ZASOBY WODNE OCHRONA PRZED POWODZIĄ MELIORACJE SZCZEGÓŁOWE (rowy melioracyjne, drenowania) ZAOPATRZENIE W WODĘ POBORY WODY ZUśYCIE WODY SIECI WODOCIĄGOWE GOSPODARKA ŚCIEKOWA GOSPODARKI ODPADAMI ODPADY KOMUNALNE RODZAJ, ILOŚĆ I ŹRÓDŁA POWSTAWANIA ODPADÓW

4 RODZAJ I ILOŚĆ ODPADÓW PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM ODZYSKU RODZAJ I ILOŚĆ ODPADÓW PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM UNIESZKODLIWIENIA ISTNIEJĄCE SYSTEMY ZBIERANIA ODPADÓW RODZAJ, ROZMIESZCZENIE ORAZ MOC PRZEROBOWA INSTALACJI DO ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA ODPADAMI ODPADY Z GRUP RODZAJ, ILOŚĆ I ŹRÓDŁA POWSTAWANIA ODPADÓW SPOSÓB GOSPODAROWANIA ODPADAMI RODZAJ, ILOŚĆ ODPADÓW PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM ODZYSKU RODZAJ I ILOŚĆ ODPADÓW PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM UNIESZKODLIWIENIA ISTNIEJĄCE SYSTEMY ZBIERANIA ODPADÓW RODZAJ, ROZMIESZCZENIE ORAZ MOC PRZEROBOWA INSTALACJI DO ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA ODPADAMI ODPADY NIEBEZPIECZNE RODZAJ, ILOŚĆ I ŹRÓDŁA POWSTAWANIA ODPADÓW RODZAJ, ILOŚĆ ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM ODZYSKU RODZAJ I ILOŚĆ ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM PROCESOM UNIESZKODLIWIENIA ISTNIEJĄCE SYSTEMY ZBIERANIA ODPADÓW IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI TELEKOMUNIKACJA OBRONNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE PRZYNALEśNOŚĆ POLSKI DO UE I NATO PROBLEMY WSPÓLNE Z SĄSIADAMI OBRONNOŚĆ INFRASTRUKTURA WOJSKOWA INFRASTRUKTURA WOJSKOWA ODDZIAŁY STRAśY GRANICZNEJ INFRASTRUKTURA KRYTYCZNA BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE PAŃSTWOWA STRAś POśARNA POLICJA ZAGROśENIA śywiołowe I KATASTROFALNE ZAGROśENIA POWODZIOWE ZAGROśENIA POśAROWE ZAGROśENIA CHEMICZNE ZAGROśENIA TRANSPORTOWE ZAGROśENIA SKAśENIEM PROMIENIOTWÓRCZYM TERENY ZAMKNIĘTE SPIS ZAŁĄCZNIKÓW WYKAZ WAśNIEJSZYCH MATERIAŁÓW śródłowych

5 WPROWADZENIE. Podstawowym narzędziem do prowadzenia polityki przestrzennej władz kaŝdego województwa, a więc równieŝ podkarpackiego, zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 z późniejszymi zmianami) oraz art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz z późniejszymi zmianami) jest Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego. Zgodnie z art. 45 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym podlega on okresowej ocenie. Zarząd Województwa Podkarpackiego, co najmniej raz w czasie kadencji sejmiku, zobowiązany jest do dokonania przeglądu zmian w zagospodarowaniu przestrzennym województwa i opracowania Raportu o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego, w zakresie określonym w art. 39 ust.3, czyli obejmującym wszystkie zagadnienia planu województwa: 1) podstawowe elementy sieci osadniczej województwa i ich powiązania komunikacyjne oraz infrastrukturalne, w tym kierunki powiązań transgranicznych; 2) system obszarów chronionych, w tym obszary ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, ochrony uzdrowisk oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 3) rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, a w szczególności obiektów infrastruktury społecznej, technicznej, transportu, turystyki oraz gospodarki morskiej i gospodarki wodnej; 4) obszary problemowe wraz z zasadami ich zagospodarowania oraz obszary metropolitalne; 5) obszary wsparcia; 6) obszary naraŝone na niebezpieczeństwo powodzi; 7) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych; 8) obszary występowania udokumentowanych złóŝ kopalin. Raport przedstawia stan istniejący województwa na koniec 2007 roku, niektóre dane pochodzą z roku 2008, a dane dotyczące gospodarki odpadami z 2006 roku. Dokument prezentując aktualne dane stanowi waŝny punkt odniesienia w stosunku do zmian, jakie zaszły i będą zachodzić w zagospodarowaniu przestrzennym, między innymi w wyniku wdraŝania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Tym samym stanowi on punkt odniesienia dla oceny skuteczności i efektywności polityki regionalnej, jak i działania władz regionalnych i lokalnych. Raport poza charakterystyką stanu zawiera rejestrację i ocenę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym województwa w latach Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego został przygotowany w oparciu o zaktualizowane materiały diagnostyczne dla potrzeb zmiany planu województwa, dlatego w sposób bardzo szeroki, a zarazem szczegółowy i kompleksowy prezentuje zagadnienia przestrzennego zagospodarowania województwa podkarpackiego. Składa się z czterech części, będących odrębnymi tomami, lecz stanowiącymi całość informacji o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa: część I część II część III część IV - Środowisko - Infrastruktura społeczno-gospodarcza - Infrastruktura techniczna - Struktury przestrzenne Omawiane części, z uwagi na bogactwo faktograficzne, mają bardzo duŝą wartość poznawczą i systematyzującą wiedzę na temat zagospodarowania przestrzennego województwa. Sejmik Województwa Podkarpackiego w dniu 29 listopada 2004 r. podjął Uchwałę Nr XXXI/340/04 w sprawie przystąpienia do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego, zarówno projekt zmiany planu, jak i raport o stanie zagospodarowania województwa opracowuje Podkarpackie Biuro Planowania Przestrzennego w Rzeszowie. 5

6 Konieczność zmiany Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego (PZPWP) wynika m.in.: ze zmiany przepisów prawa w róŝnych dziedzinach związanych z planowaniem i gospodarką przestrzenną, ze zmiany uwarunkowań stanu istniejącego oraz zmian będących efektem dostosowania wielu krajowych przepisów prawnych i struktur organizacyjnych do przepisów i struktur Wspólnoty Europejskiej. Poprzedzający projekt zmiany planu województwa Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego przedstawia zarówno stan zagospodarowania przestrzennego województwa, jak i procesy decydujące o jego zmianach. Istotą raportu o stanie zagospodarowania przestrzennego jest stwierdzenie, jakie zmiany zaszły w zagospodarowaniu przestrzennym województwa wraz z identyfikacją problemów i konfliktów przestrzennych. Ponadto w wyniku analizy stanu zagospodarowania umoŝliwione zostanie dokonanie weryfikacji zapisów planu, a takŝe stwierdzenie, w których miejscach polityka przestrzenna województwa jest niespójna z załoŝeniami polityki przestrzennej kraju, znowelizowanymi ustawami i opublikowanymi programami. Raport stanowi bardzo cenny materiał poznawczy i powinien stanowić podstawę dla formułowania polityki przestrzennej województwa w aktualizowanym planie zagospodarowania przestrzennego. Zadaniem Raportu w części III Infratruktura techniczna jest przedstawienie stanu istniejącego i zmian zachodzących w infrastrukturze technicznej na terenie województwa podkarpackiego mających wpływ na stan zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego. 6

7 1. SYSTEM KOMUNIKACJI INFORMACJE OGÓLNE. Podstawowa sieć transportowa województwa tworzy system w pełni powiązany i spójny z układem krajowym i międzynarodowym. Przez województwo przebiegają trasy komunikacyjne naleŝące do III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego sieci TEN-T. Głównymi jego elementami są: - droga międzynarodowa E40 relacji Niemcy (Drezno) - granica państwa - Wrocław - Kraków - Rzeszów - granica państwa - Ukraina (Lwów), - magistrala kolejowa E 30 o znaczeniu międzynarodowym, relacji: Niemcy (Drezno) - granica państwa - Wrocław - Kraków - Rzeszów - Medyka - granica państwa - Ukraina (Lwów, Kijów), - lotnisko Rzeszów-Jasionka. oraz układ sieci uzupełniającej projektowana droga ekspresowa S19 Rzeszów-Barwinek 1.2. POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE. Powiązania komunikacyjne mają ogromne znaczenie w relacjach z krajami sąsiednimi i w znaczący sposób decydują o wpisaniu województwa podkarpackiego w struktury europejskie. Głównym elementem struktury o znaczeniu międzyregionalnym i międzynarodowym jest pasmo związane z transportowym III korytarzem transeuropejskim. Pasmo to łączy aglomeracje miejskie: Wrocław, Katowice, Kraków i Rzeszów, będącymi węzłami rozwoju o znaczeniu krajowym POWIĄZANIA Z UKRAINĄ. Wspólne elementy infrastruktury transportowej: transeuropejski korytarz transportowy - układ drogowy: droga międzynarodowa E40, - układ kolejowy: magistrala kolejowa E30. międzyregionalny korytarz transportowy - układ drogowy: drogi krajowe nr 28 i 84, - układ kolejowy: linia kolejowa nr 108 relacji: StróŜe - Jasło Zagórz - Krościenko- granica państwa. Pozostałe: - układ drogowy: drogi wojewódzkie nr 866 i 885. Wspólne elementy infrastruktury granicznej: - przejścia drogowe: Korczowa - Krakowiec, Medyka Szeginie, Krościeńko Chyrów, - przejścia kolejowe: Werchrata Rawa Ruska, Przemyśl - Mościska, Krościenko - Smolnica POWIĄZANIA ZE SŁOWACJĄ. Wspólne elementy infrastruktury transportowej: międzyregionalny korytarz transportowy - układ drogowy: droga międzynarodowa E371, - układ kolejowy: linia kolejowa nr 107 Zagórz Łupków. Pozostałe: - układ drogowy: droga wojewódzka nr 992, drogi powiatowe POWIĄZANIA Z WOJEWÓDZTWEM MAŁOPOLSKIM. Wspólne elementy infrastruktury transportowej: transeuropejski korytarz transportowy - układ drogowy: droga międzynarodowa E40, - układ kolejowy: magistrala kolejowa E30. międzyregionalny korytarz transportowy 7

8 - układ drogowy: droga krajowa nr 28, - układ kolejowy: linia kolejowa nr 108 relacji: StróŜe - Jasło Zagórz - Krościenko. Pozostałe: - układ drogowy: drogi wojewódzkie nr 982,984, POWIĄZANIA Z WOJEWÓDZTWEM ŚWIĘTOKRZYSKIM. Wspólne elementy infrastruktury transportowej: międzyregionalny korytarz transportowy - układ drogowy: droga krajowa nr 9, - układ kolejowy:linia kolejowa nr 65 LHS relacji: przejście graniczne z Ukrainą (Izow Hrubieszów) do stacji Sławków Południowy, linia kolejowa nr 25 relacji: Łódź Kaliska - Dębica oraz linia kolejowa nr 70 relacji: Włoszczowice Chmielów POWIAZANIA Z WOJEWÓDZTWEM LUBELSKIM. Wspólne elementy infrastruktury transportowej: międzyregionalny korytarz transportowy - układ drogowy: droga krajowa nr 19, - układ kolejowy: linia kolejowa nr 65 LHS relacji: przejście graniczne z Ukrainą (Izow Hrubieszów ) do stacji Sławków Południowy, linia kolejowa nr 66 relacji: Zwierzyniec Towarowy Stalowa Wola Południe oraz linia kolejowa nr 68 relacji: Lublin Stalowa Wola Rozwadów Przeworsk. Pozostałe: - układ drogowy: drogi wojewódzkie nr 835,854,855,857,858,863,865,867 i SIEĆ DROGOWA. Podstawową sieć drogową województwa tworzą drogi krajowe i wojewódzkie, uzupełniającą drogi powiatowe i gminne. Obecny układ sieci drogowej na obszarze województwa powstał przez kolejne etapy modernizacyjne istniejących dróg. Wynikiem takiego działania jest fakt, Ŝe obecna sieć dróg w województwie nie na całej długości posiada parametry odpowiednie do funkcji i klasy drogi oraz sukcesywnie wzrastającego natęŝenia ruchu. Brak droŝności spowodowany jest przede wszystkim złym stanem technicznym nawierzchni i obiektów mostowych, ograniczeniami prędkości wskutek intensywnej obudowy dróg i brakiem parametrów technicznych na niektórych odcinkach sieci. PowaŜne utrudnienie komunikacyjne stanowi równieŝ brak dostatecznej liczby mostów na głównych rzekach, zwłaszcza na Wiśle, Sanie i Wisłoku. Stan sieci dróg krajowych w województwie moŝna określić jako niezadawalający. Na podstawie oceny stanu nawierzchni, przeprowadzonej przez słuŝby drogowe zarządu dróg krajowych stwierdza się, Ŝe około 24,7% sieci jest w stanie złym, który wymaga natychmiastowej odnowy, około 29,2% jest w stanie niezadowalającym a tylko 46,1% moŝe być uznane za stan dobry nie wymagający Ŝadnych zabiegów. Stan techniczny sieci dróg wojewódzkich jest równieŝ niezadawalający. Drogi powiatowe i gminne znajdują się w znacznie gorszym stanie technicznym a duŝa część obiektów mostowych stwarza zagroŝenie dla bezpieczeństwa ruchu. PoniŜej w tabeli nr 1.1. przedstawiono długość i gęstość sieci drogowej województwa podkarpackiego. Tabela nr 1.1. Długość i gęstość sieci drogowej województwa podkarpackiego. Drogi krajowe Drogi wojewódzkie Drogi powiatowe Drogi (stan na ) Drogi publiczne o twardej nawierzchni (w km) Gęstość km / 100 km 2 Polska ,0 5,9 Woj. podkarpackie 772,0 4,2 Polska 28455,0 9,1 Woj. podkarpackie 1 667,0 8,8 Polska ,0 36,6 Woj. podkarpackie 6 416,2 36,0 8

9 Drogi gminne Polska 97577,0 31,2 Woj. podkarpackie 5 460,0 30,6 Wykres nr 1.1. pokazuje procentowy udział poszczególnych kategorii dróg w województwie podkarpackim. SIEĆ DROGOWA WOJEWÓDZTWA 45% 38% 12% 5% krajowe wojewódzkie powiatowe gminne DROGI KRAJOWE. Sieć dróg krajowych, wobec braku autostrady i dróg ekspresowych, ma największe znaczenie dla transportu międzynarodowego i krajowego. Stanowią one nadrzędną funkcję w systemie transportowym, wiąŝą województwo podkarpackie z krajowym i europejskim systemem komunikacyjnym. Sieć dróg krajowych przedstawiono w tabeli nr 1.2. (rysunek nr D.III-1): Tabela nr 1.2. Drogi krajowe w województwie podkarpackim. Nrdrogi Klasa drogi Nazwa drogi Długość (km) Granica Państwa: Jędrzychowice-Bolesławiec- 4 GP Krzywa-Wrocław-Prądy-Nogowczyce-Gliwice- Katowice-Chrzanów-Kraków-Tarnów-Rzeszów- 144,4 Jarosław-Radymno-Korczowa-Granica Państwa 9 GP Radom-IłŜa-Ostrowiec Swiętokrzyski-Opatów- Lipnik-Klimontów-Łoniów-Nagnajów- Kolbuszowa-Głogów Małopolski-Rzeszów-Babica- 150,7 Lutcza-Domaradz-Miejsce Piastowe-Barwinek- Granica Państwa 19 GP Granica Państwa-Kuźnica Białostocka-Białystok- Siemiatycze-Międzyrzec Podlaski-Kock-Lubartów- Lublin-Kraśnik-Janów Lubelski-Nisko-Sokołów 70,7 Małopolski-Rzeszów 28 GP/G Zator-Wadowice-Rabka-Limanowa-Nowy Sącz- Gorlice-Jasło-Krosno-Sanok-Kuźmina-Bircza- 145,8 Przemyśl-Medyka-Granica Państwa 73 GP/G Wiśniówka-Kielce-Morawica-Busko Zdrój- Szczucin-Dąbrowa Tarnowska-Tarnów-Pilzno- 35,8 Jasło 77 GP/G Lipnik-Sandomierz-Stalowa Wola-LeŜajsk- 121,0 9

10 84 G Tryńcza-Jarosław-Radymno-Przemyśl Sanok-Lesko-Ustrzyki Dolne-Krościenko-Granica 50,6 Państwa Razem: 719,0 Łączna długość dróg krajowych przebiegających przez teren województwa podkarpackiego administrowanych przez Oddział w Rzeszowie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wynosi 719,0 km. Długość dróg krajowych przebiegających przez powiaty grodzkie Rzeszów, Przemyśl i Krosno wynosi około 53 km.ogólna długość dróg krajowych przebiegających przez województwo podkarpackie wynosi 772,0 km. Sieć dróg krajowych stanowią około 5% sieci dróg województwa a przenosi blisko 50% całego ruchu. Gęstość dróg krajowych na obszarze województwa wynosi 4,2 km/100km 2, i jest niŝsza od średniej krajowej wynoszącej 5,9 km/100km 2. Drogi krajowe przebiegają na niektórych odcinkach przez miasta, ulicami intensywnie obudowanymi, niekiedy obiektami o charakterze zabytkowym, stwarzając zagroŝenie zarówno dla uŝytkowników jak i dla mieszkańców. DuŜe utrudnienia w ruchu tranzytowym powoduje brak obwodnic zwłaszcza w miastach: - Ropczyce (w budowie), Rzeszów, Przeworsk, Jarosław, Radymno (droga nr 4), - Kolbuszowa, Rzeszów, Domaradz, Dukla (droga nr 9), - Sokołów Młp. (droga nr 19), - Jasło, Krosno, Rymanów, Sanok (droga nr 28), - Stalowa Wola, Nisko, LeŜajsk, Przemyśl (droga nr 77). Sieć dróg krajowych województwa zapewnia dobre powiązania województwa z układem krajowym i międzynarodowym. Sieć dróg krajowych wymaga rozbudowy i modernizacji ze względu na: - brak głównych arterii drogowych na kierunku wschód - zachód i północ południe ( autostrady i drogi ruchu szybkiego), - brak obwodnic miejskich w ciągach dróg krajowych i płynności ruchu na niektórych odcinkach sieci, - słabe parametry techniczne w stosunku do systematycznego wzrastającego ruchowi drogowemu, - niezadowalający stan techniczny nawierzchni drog i obiektów mostowych, - brak bezpieczeństwa ruchu i wzrost wypadkowości DROGI WOJEWÓDZKIE. Drogi wojewódzkie umoŝliwiają powiązania komunikacyjne miast powiatowych z ośrodkami regionalnymi i ponadregionalnymi województwa podkarpackiego. Zapewniają równieŝ połączenia z sąsiednimi województwami oraz z przejściami granicznymi. Łączna długość dróg wojewódzkich przebiegających przez teren województwa podkarpackiego wynosi 1627,6 km. Gęstość dróg wojewódzkich na obszarze województwa wynosi około 8,8 km/100km 2 i jest zbliŝona do średniej krajowej wynoszącej 9,1 km/100km 2. Sieć dróg wojewódzkich przedstawiono w tabeli nr 1.3. oraz na rysunku poglądowym (rysunek nr D.III-1). Tabela nr 1.3. Drogi wojewódzkie na terenie województwa podkarpackiego. Nr drogi Klasa drogi Nazwa drogi Długość (km) Drogi wojewódzkie zamiejskie 835 G/Z Lublin-granica woj. lubelskiego-sieniawa-przeworsk-kańczuga- Dynów-Grabownica Starzeńska 104, Z Annopol- granica woj. lubelskiego-antoniów-gorzyce(przeprawa promowa) 14, G Olbięcin-granica woj. lubelskiego-zaklików-stalowa Wola 28, Z Antoniów-Radomyśl nad Sanem-Dąbrowa Rzeczycka 14,741 10

11 857 Z Zaklików-Modliborzyce (do granicy woj. lubelskiego) 7, Z Zarzecze-Biłgoraj-Zwierzyniec-Szczebrzeszyn-(gran. woj. podk.) 33, Z Bojanów-Kopki 31, Z Kopki-Nowy Lubliniec-Cieszanów 22, Z Nowy Lubliniec-śuków 4, G Jarosław-Oleszyce-BełŜec 68, Z Dachnów-Krowica Hoł.-Granica Państwa 19, Z Sieniawa-Oleszyce-Lubaczów-Hrebenne 76, Droga Nr 9-Droga Nr 19 1, Z Sieniawa-Jarosław 20, G Nagnajów-Tarnobrzeg-Stalowa Wola 24, Z Łoniów-rz. Wisła (przeprawa promowa) - Baranów Sandomierski- Majdan Królewski-Nisko 56, G Mielec-Kolbuszowa-Sokołów Mlp.-LeŜajsk 75,787 Z Naklik-LeŜajsk- G LeŜajsk-Łańcut ,056 Z Łańcut-Dylągówka- G Dylągówka-Szklary 878 G Rzeszów-Dylągówka 19, Z Jarosław-Pruchnik 16, Z Sokołów Małopolski-Łańcut-śurawica 77, G Przemyśl-Dynów-Domaradz 64, Z Przemyśl-Hermanowice-Granica Państwa 6, G Domaradz-Brzozów-Sanok 29, Z Brzozów-Rymanów-Dallowa 38, Z Sieniawa-Bukowsko-Szczawne 31, Z Kuźmina-Krościenko 25, G Zagórz-Komańcza 28, Z Lesko-Cisna 37, Z Hoczew-Czarna 46, Z Uherce Mineralne-Myczków 16, Z Ustrzyki Dolne-Ustrzyki Górne 44, Z G Z Tylawa-Komańcza- Komańcza-Radoszyce- Radoszyce-Cisna-Granica Państwa 110, Z Szczucin-Jaślany 24, Z Sadkowa Góra-Mielec 15, G Lisia Góra-Radomyśl Wielki- Mielec 29, G Nagnajów- Mielec-Dębica 62, Z Tuszyma-Ropczyce-Wiśniowa 46, Z Kolbuszowa-Sędziszów Małopolski 22,249 G Babica-StrzyŜów-Wiśniowa-Twierdza ,447 Z Twierdza-Warzyce 989 Z StrzyŜów-Lutcza 12, G Twierdza-Krosno 12, Z Lutcza-Krosno 16, G Z Z G Jasło-Zarzecze-Nowy śmigród- Nowy śmigród-krępna-świątkowa-grab-oŝenna-granica Państ. 49,720 Gorlice-Nowy śmigród- Nowy śmigród-dukla 26,608 Razem: 1627,572 Drogi wojewódzkie w powiatach grodzkich miasta;tarnobrzeg,krosno, Przemyśl i Rzeszów 35,829 11

12 Do najwaŝniejszych dróg wojewódzkich zaliczyć naleŝy: - nr 835 (Lublin Przeworsk Dynów Grabownica Starzeńska), - nr 865 (Jarosław Oleszyce BełŜec), - nr 871 (Nagnajów Tarnobrzeg Stalowa Wola), - nr 877 (Naklik LeŜajsk Łańcut Szklary), - nr 878 (Rzeszów Dylągówka), - nr 886 (Domaradz Brzozów Sanok), - nr 985 (Nagnajów Mielec Dębica), - nr 988 (Babica StrzyŜów Wiśniowa Warzyce). Z oceny stanu istniejącego dróg wojewódzkich wynika, Ŝe istnieje potrzeba: - modernizacji istniejących dróg ze względu na niezadawalający stan techniczny nawierzchni i obiektów mostowych, - budowy obwodnic miast, - budowy nowych dróg do przyszłych przejść granicznych z Ukrainą DROGI POWIATOWE I GMINNE. Na terenie województwa występuje gęsta sieć dróg powiatowych, których całkowita długość wynosi 6817 km, w tym dróg o nawierzchni twardej jest 6416,2 km, co stanowi 94,1% całkowitej ich długości. Gęstość dróg powiatowych na obszarze województwa wynosi 38,1 km/100km 2 i jest zbliŝona do średniej krajowej wynoszącej 40,7 km/100km 2. Najmniejsza występuje w powiecie bieszczadzkim około 18 km/100 km 2.. Sieć dróg gminnych na obszarze województwa ma długość 9 159,4 km, w tym dróg o nawierzchni twardej ulepszonej jest km, co stanowi 59,6 % całkowitej ich długości. Gęstość dróg gminnych wynosi około 51,3 km/100km 2 i jest niŝsza od średniej krajowej wynoszącej 66,7 km/100 km 2. Drogi powiatowe i gminne w województwie zestawiono w tabeli nr 1.4. (2007r) Tabela nr 1.4. Drogi powiatowe i gminne o twardej nawierzchni w województwie podkarpackim. Lp Wyszczególnienie Powierzchnia w km 2 Drogi publiczne o twardej nawierzchni Gminne W tym o nawierzchni ulepszonej Gminne Drogi publiczne o twardej nawierzchni/na 100km 2 Powiatowe Powiatowe Powiatowe Gminne 1. Województwo ,2 5460,0 6198,4 4340,5 36,0 30,6 Podregion rzeszowskotarnobrzeski ,7 3007,4 2273,9 41,0 40,0 1 powiat dębicki: ,1 589,6 355,9 424,9 46,5 75,9 2 powiat kolbuszowski ,0 140,6 279,0 97,0 38,5 18,2 3 powiat leŝajski ,9 114,8 241,1 108,4 43,6 19,7 4 powiat łańcucki ,3 207,2 208,6 164,3 47,2 45,8 5 powiat mielecki ,6 397,9 379,3 313,4 45,1 45,2 6 powiat niŝański ,6 215,1 278,6 166,2 35,4 27,4 7 powiat ropczyckosędziszowski ,2 210,0 230,8 200,3 43,8 38,3 8 powiat rzeszowski ,4 540,3 566,4 408,1 47,0 44,8 9 powiat stalowowolski ,2 215,1 173,7 170,9 21,2 25,8 10 powiat tarnobrzeski ,5 229,6 155,3 109,5 30,2 44,1 Miasta na prawach powiatu: 1 Rzeszów ,4 73,0 104,6 61,3 155,0 107,3 2 Tarnobrzeg 85 35,8 78,5 34,1 49,6 42,1 92,3 Podregion krośnieńskoprzemyski ,2 2448,3 3191,0 2066,6 32,2 30,9 1 powiat bieszczadzki ,9 162,8 176,0 156,5 15,8 14,3 2 powiat brzozowski ,6 106,5 214,9 92,3 45,6 19,8 12

13 3 powiat jarosławski ,0 351,4 383,0 239,2 38,7 34,1 4 powiat jasielski ,0 251,0 360,8 233,6 45,6 30,2 5 powiat krośnieński ,9 346,4 356,4 308,0 39,3 37,1 6 powiat leski ,5 75,5 133,8 58,8 16,5 9,0 7 powiat lubaczowski ,7 133,0 356,8 103,4 28,6 10,2 8 powiat przemyski ,6 200,4 402,5 171,2 35,3 16,5 9 powiat przeworski ,1 234,9 284,9 170,0 42,8 33,7 10 powiat sanocki ,6 210,9 235,7 200,1 19,6 17,2 11 powiat strzyŝowski ,3 227,0 191,3 188,0 38,0 45,0 Miasta na prawach powiatu: 1 Krosno 43 40,3 80,7 40,3 80,7 93,7 187,7 2 Przemyśl 44 56,7 67,8 54,6 64,8 128,9 154,1 Drogi powiatowe i gminne podobnie jak pozostałe wymagają modernizacji ze względu na systematycznie pogarszający się stan techniczny nawierzchni, obiektów mostowych oraz brak odpowiednich parametrów technicznych RUCH DROGOWY. Generalne pomiary ruchu drogowego na drogach krajowych i wojewódzkich w Polsce przeprowadzane są w okresach pięcioletnich. Do analizy ruchu drogowego brano dane z okresów Pomiary przeprowadzone na drogach krajowych województwa podkarpackiego wskazują na znaczny wzrost ruchu zwłaszcza na drogach o znaczeniu międzynarodowym nr 4 (E 40) i nr 9 (E 371) Tabela nr 1.5. Średni dobowy ruch pojazdów samochodowych w 2005 roku na drogach międzynarodowych E w województwie podkarpackim. Numer drogi SDR 2005 Wskaźnik wzrostu ruchu poj./dobę 2005/2000 4, E ,28 9, E ,23 Tabela nr 1.6. Średni dobowy ruch na sieci dróg krajowych w województwie podkarpackim. Drogi międzynarodowe pozostałe krajowe krajowe ogółem rok 2005 l.p Wyszczególnienie SDR 2005 poj./dobę Wskaźnik wzrostu 2005/2000 SDR 2005 poj./dobę Wskaźnik wzrostu 2005/2000 SDR 2005 poj./dobę 1. Polska , , ,18 2. Województwo podkarpackie , , ,24 lp Wyszczególnienie SDR 2000 Poj./dobę Wskaźnik wzrostu 2000/1995 rok 2000 SDR 2000 Poj./dobę Wskaźnik wzrostu 2000/1995 SDR 2000 Poj./dobę 1 Polska , , ,31 2. Województwo podkarpackie , , ,36 Wskaźnik wzrostu 2005/2000 Wskaźnik wzrostu 2000/1995 Wyniki pomiaru ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich przeprowadzonego w 2005 roku przedstawia tabela nr 1.7. (rysunek nr D.III-2): 13

14 Tabela nr 1.7. Średni dobowy ruch na sieci dróg krajowych i wojewódzkich. Numer drogi Odcinek drogi SDR poj/dobę Drogi krajowe Drogi obciąŝone SDR powyŝej poj/dobę 4, E40 Rzeszów-Kraczkowa , E40 Kraczkowa-Łańcut Drogi wojewódzkie Drogi obciąŝone SDR powyŝej poj/dobę 865 Jarosław - Szuwsko Rzeszów - Tyczyn Wola Mielecka - Mielec Stalowa Wola ul. Komisji Edukacji Narodowej Łańcut ul. Podzwierzyniec Drogi obciąŝone SDR poniŝej poj/dobę 864 Nowy Lubliniec - śuków Myczków - Czarna Tylawa - Daliowa Przemyśl - Hermanowice Granica Państwa Bojanów - JeŜowe Zaklików granica woj. podkarpackiego 998 Jak wykazał generalny pomiar ruchu z 2005 roku, w latach średnioroczny wzrost ruchu na drogach krajowych wynosił 24%. W 2005 roku natęŝenie ruchu na głównych drogach tranzytowych przekroczyło 10 tys. pojazdów na dobę. Do tych dróg w województwie podkarpackim naleŝy droga nr 4. Na tle ruchu drogowego w Polsce średni dobowy ruch na drogach krajowych województwa podkarpackiego w 2005 roku był wyŝszy o około 6% od średniej krajowej. Dynamika wzrostu ruchu była mniejsza niŝ w poprzednim okresie pięcioletnim. NaleŜy podkreślić, Ŝe podane wielkości są wielkościami średnimi, zaś SDR na poszczególnych odcinkach danej drogi lub sieci dróg moŝe znacznie się róŝnić. Wzrastający w szybkim tempie ruch drogowy i nie przystosowane na tak duŝą liczbę samochodów drogi przyczyniły się do zwiększenia wypadkowości. Najwięcej wypadków zdarza się na wszystkich drogach krajowych, na których zarejestrowano odcinki gromadzenia się wypadków tzw. "czarne punkty". Największa ilość czarnych punktów" zlokalizowana jest na drogach nr 4, nr 9, nr 28. Odnosząc ilość wypadków na drogach krajowych do procentu ruchu przenoszonego przez te drogi (50%) nasuwa się ogólny wniosek, Ŝe na tych drogach naleŝy poprawić bezpieczeństwo ruchu STAN MOTORYZACJI Prognoza tempa rozwoju motoryzacji stanowi element wyjściowy i zasadniczy do rozbudowy i modernizacji układu drogowego. W ostatnich latach obserwuje się znacznie przyśpieszony wzrost motoryzacji wyprzedzający wskaźniki realnego wzrostu gospodarczego. W 2007 roku w województwie zarejestrowanych było 719,5 tys. samochodów osobowych, tj. o 7,2% więcej niŝ rok wcześniej. Na 1000 mieszkańców przypadało 343,1 samochodów osobowych, podczas gdy w 2000 roku 225,6. Generalnie wzrost ilości samochodów osobowych/1000 mieszkańców województwa następuje sukcesywnie od 2000 roku. Wskaźnik motoryzacji w województwie wynosił na koniec 2007 roku 343,1 samochody osobowe/1000 mieszkańców i był niŝszy od krajowego, który wynosił 383,0 sam osobowych/1000mk. 14

15 Wykres nr 1.2. Wskaźnik motoryzacji w województwie podkarpackim w latach Ilość samochodów osobowych WSKAŹNIK MOTORYZACJI WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE ,6 sam. osobowe ,1 277, ,9 343, wskaźnik mot. wskaźnik motoryzacji sam. osob/1000mszk 1.4. SIEĆ KOLEJOWA. Układ linii kolejowych województwa podkarpackiego jest wystarczający dla obsługi całego obszaru. Główną oś transportu kolejowego województwa podkarpackiego stanowi linia kolejowa nr 91: Kraków Główny Osobowy Medyka granica państwa. Linia ta jest częścią magistrali kolejowej E30, relacji: Dresden Görlitz Zgorzelec Wrocław Katowice Kraków Przemyśl Medyka Mostiska Lwov Kiev Moskva, objętej umowami europejskimi AGC i AGTC w III korytarzu transportowym sieci TEN-T. Na całej długości linia ta jest zelektryfikowana, do Przemyśla dwutorowa, na odcinku Przemyśl Medyka jednotorowa, drugi tor szeroki linia kolejowa o nr 92. WyposaŜona jest w stacje węzłowe i towarowe, w tym w węzeł przeładunkowy śurawica Przemyśl Medyka, związany z ruchem granicznym (torami normalnymi i szerokimi) w obrębie którego istnieją mniejsze łącznice przeładunkowe. Ogólna długość linii kolejowych w województwie podkarpackim wynosiła 975 km, natomiast wskaźnik gęstości linii wynosił 5,5km/100km 2 i był o 14% niŝszy od średniej krajowej (6,4km/100km 2 ). RóŜnica gęstości sieci kolejowej województwa w stosunku do kraju nie jest duŝa i wynika z charakteru geograficznego i gospodarczego danego terenu. Gęstość sieci, jej rozmieszczenie i dostępność linii jest wystarczająca. Eksploatowane odcinki linii kolejowych nie odpowiadają jednak obecnym wymogom przewozowym - tylko niespełna 39% linii kolejowych województwa jest zelektryfikowana, a zły stan techniczny infrastruktury kolejowej pozwala na niektórych odcinkach na osiągnięcie prędkości jedynie ok. 30 km/h. Osiągane prędkości w ruchu towarowym są mało konkurencyjne w odniesieniu do transportu drogowego. Niezadowalająca jest równieŝ jakość świadczonych usług. Zachodzi pilna potrzeba dostosowania ich do standardów europejskich przy włączeniu w sieć kolejową zjednoczonej Europy. Linie kolejowe przebiegające przez województwo podkarpackie, które ze względów gospodarczych, społecznych, obronnych lub ekologicznych mają znaczenie państwowe: - linia nr 91: Kraków Główny Osobowy Medyka (166,6km na terenie województwa podkarpackiego) linia dwutorowa, zelektryfikowana. Linia umiejscowiona jest w III Korytarzu Transportowym i objęta umowami transportowymi AGC i AGTC. Wymaga ona przebudowy i modernizacji. WyposaŜona jest w kilka stacji węzłowych i towarowych, w tym w węzeł przeładunkowy Medyka Przemyśl śurawica, związany z ruchem granicznym torami normalnymi i szerokimi (wzajemnie). W obrębie węzła istnieją mniejsze bocznice przeładunkowe, - linia nr 25: SkarŜysko Kamienna Ocice Dębica odcinek linii o znaczeniu państwowym, wchodzący w ciąg linii kolejowej Łódź Kaliska Dębica, - linia nr 68: Lublin Stalowa Wola Rozwadów Przeworsk, linia jedno i dwutorowa, zelektryfikowana, 15

16 - linia nr 71: Ocice Rzeszów (ok. 66,0 km) linia jednotorowa, niezelektryfikowana. Linia czynna tylko na 20 kilometrowym odcinku Rzeszów Kolbuszowa. Odcinek Rzeszów - Widełka wykorzystywany jest obecnie dla obsługi bocznicy Petrotank do lokalnego transportu towarowego, - linia nr 74: Sobów Stalowa Wola Rozwadów (24,4km) linia dwutorowa, zelektryfikowana. oraz linie regionalne - linia nr 25: Ocice-Dębica linia jednotorowa, niezelektryfikowana w złym stanie technicznym, uzyskiwana prędkość handlowa ok. 30 km/h, - linia nr 66: Zwierzyniec Stalowa Wola Południe (32,1km) jednotorowa, niezelektryfikowana, - linia nr 69: Rejowiec-Hrebenne (1,8 km) linia jednotorowa, niezelektryfikowana, - linia nr 70: Włoszczowice Chmielów (5,1km) linia jednotorowa, zelektryfikowana na długości 3,9 km, - linia nr 78: Sandomierz Grębów (7,7km) linia jednotorowa, zelektryfikowana, - linia nr 101: Munina Hrebenne (76,6km) linia jednotorowa niezelektryfikowana, - linia nr 102: Przemyśl Malhowice Granica Państwa (12,4km) linia jednotorowa zelektryfikowana na długości 4,7km, nieczynna, - linia nr 106: Rzeszów Jasło (69,3km) linia jednotorowa, zelektryfikowana na długości 4,7km, w złym stanie technicznym. Uzyskiwana prędkość handlowa ok. 30 km/h, - linia nr 107: Nowy Zagórz Łupków (50,8km) linia jednotorowa, niezelektryfikowana, - linia nr 108: StróŜe Krościenko (130,8km) linia jednotorowa niezelektryfikowana, w złym stanie technicznym. Bardzo waŝną z punktu widzenia rozwoju województwa jest linia kolejowa nr 71 Rzeszów Ocice. Linia ta jest niezelektryfikowana i jest wykorzystywana jedynie na odcinku Rzeszów Kolbuszowa (3 pary pociągów/dobę). Wymaga ona całkowitej przebudowy torowisk wraz z infrastrukturą towarzyszącą dla otworzenia bezpośredniego, szybkiego połączenia Rzeszowa z Warszawą. Przez północną część województwa przebiega tranzytem szerokotorowa linia kolejowa LHS (linia nr 65) relacji: polsko ukraińskie przejście graniczne Izow Hrubieszów do stacji Sławków Południowy (30 km od Katowic). Długość linii na terenie województwa podkarpackiego wynosi 83km (całkowita długość linii 395km). W obrębie województwa podkarpackiego na długości linii znajdują się dwie mijanki Huta Deręgowska i Drozdów oraz jedna stacja przeładunkowa Wola Baranowska, która jest w pełni przystosowana do czynności spedycyjno-handlowych. Potencjalna, teoretyczna zdolność przewozowa to ok. 7,65 mln ton ładunku w jednym kierunku rocznie. Linia LHS słuŝy przede wszystkim przewozowi rudy Ŝelaza dla potrzeb Huty Katowice, stanowi ona około 65% całości przewozów. Pozostałymi towarami są: gazy skroplone, nawozy, materiały budowlane, drewno, kamień, metale stanowiące około 35% przewoŝonej masy towarowej. Ponadto przez obszar województwa przebiegają równieŝ dwie linie wąskotorowe: Przeworsk Dynów i Bieszczadzka Kolejka Leśna o łącznej długości 76,0km, mające charakter turystyczny LOTNISKA I LĄDOWISKA. Na terenie województwa podkarpackiego znajduje się sześć lotnisk wpisanych do rejestru lotnisk cywilnych prowadzonego przez Urząd Lotnisk Cywilnych, a takŝe jedno lądowisko ujęte w ewidencji lądowisk (w Przemyślu). Oprócz lądowiska zarejestrowanego na obszarze województwa znajduje się 9 lądowisk nie ujętych w ewidencji lądowisk Urzędu Lotnisk Cywilnych. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 maja 2003r w sprawie określenia lotnisk międzynarodowych (Dz. U. Nr 99, poz. 910 z dnia 4 czerwca 2003r) lotnisko w Rzeszowie i Mielcu ustalono jako międzynarodowe, które posiadają przejścia graniczne. 16

17 Tabela nr 1.8. Wykaz lotnisk i lądowisk na terenie województwa podkarpackiego. Nr rej. Nazwa lotniska Kod wg ICAO Rejestr lotnisk cywilnych Zarządzający Rok wpisania do rejestru lotnisk cywilnych UŜytku publicznego i niepublicznego Nawierzchnia 21 Iwonicz EPIW Aeroklub Polski niepubliczne darniowa Krosno n. EPKR 22 Aeroklub Polski niepubliczne darniowa Wisłokiem EPML PZL - Mielec Cargo Sp z o.o 12 Mielec publiczne sztuczna 29 Turbia EPSW Aeroklub Polski niepubliczne darniowa Rzeszów - EPRZ 48 P.P. Porty Lotnicze publiczne sztuczna Jasionka Rzeszów EPRJ Ośrodek Kształcenia niepubliczne darniowa (EPRJ) Lotniczego Nazwa Województwo Przeznaczenie Przemyśl podkarpackie sanitarne Ewidencja lądowisk Zarządzający Wojewódzki Szpital w Przemyślu Nr Kart ewid. Rok wpisu Rok aktualizacji W sieci lądowisk nie ujętych w ewidencji lądowisk Urzędu Lotnisk Cywilnych znajdują się: Bezmiechowa, Huwniki, Krajna gm.bircza, Monasterzec, Dźwiniacz Dolny, Weremień, Teleśnica Oszwarowa, Sanok, Smolnik k.komańczy. W roku 2009 oddano do uŝytku nowe,,inne miejsce przystosowane do startów i lądowań statków powietrznych w miejscowości Czeluśnica gmina Tarnowiec. Szczególne znaczenie dla regionu ma lotnisko Rzeszów-Jasionka o znaczeniu krajowym i międzynarodowym znajdujące się terenie gminy Trzebownisko. Lotnisko wpisane jest się w sieci lotnisk zaliczonych do TEN-T, stanowiącej zasadniczą infrastrukturę lotniskową kraju oraz część infrastruktury europejskiej. Lotnisko zaliczono do sieci lotnisk regionalnych UE. Port lotniczy Rzeszów-Jasionka jest najdalej wysuniętym na południowy-wschód lotniskiem w Polsce. Jest to jedyne lotnisko komunikacyjne w południowo - wschodniej Polsce, wyposa- Ŝone w urządzenia o światowych standardach, z wybudowanym pasem startowym długości m. MoŜe ono przyjmować wszystkie typy samolotów, zarówno w komunikacji krajowej, jak i międzynarodowej. Aktualnie posiada ograniczoną ilość połączeń międzynarodowych. Według danych GUS w 2007 r. port lotniczy obsłuŝył ok. 280,0 tys. pasaŝerów, co oznacza trzykrotny wzrost w stosunku do roku Obecnie lotnisko nie jest dostatecznie wykorzystywane w stosunku do swoich potencjalnych moŝliwości. Wymaga dalszej rozbudowy w zakresie infrastruktury lotniczej i około lotniskowej oraz duŝych nakładów inwestycyjnych związanych z gospodarczą zabudową strefy wokół lotniska. Celem stymulowania rozwoju województwa i wykorzystania regionalnego potencjału naukowo - badawczego, gospodarczego oraz infrastrukturalnego, a takŝe korzystnego połoŝenia lotniska, stanowiącego naturalny czynnik sprzyjający wzrostowi koniunktury gospodarczej w regionie, w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska utworzono Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny obejmujący obszar 70,0 ha. Tabela nr 1.9. Ruch pasaŝerów w porcie lotniczym Rzeszów-Jasionka. Wyszczególnienie PasaŜerowie przybyli ogółem: w tym z portów krajowych: zagranicznych: lata

18 PasaŜerowie odprawieni ogółem: w tym do portów krajowych: zagranicznych: Razem pasaŝerowie przybyli i odprawieni: w tym do portów krajowych: zagranicznych: Źródło: dane GUS / dane nie obejmują dzieci w wieku do 2 lat/ Na terenie województwa usytuowane są równieŝ lotniska nie posiadające pełnego wyposa- Ŝenia w odpowiednie urządzenia nawigacyjne. W chwili obecnej lotniska w Krośnie,Turbii i Iwoniczu Zdroju są lotniskami sportowymi, a lotnisko Mielec przyzakładowe i sportowe, natomiast lotnisko Politechniki Rzeszowskiej pełni rolę Ośrodka Kształcenia Lotniczego. NaleŜy stwierdzić, Ŝe wszystkie z wymienionych lotnisk wymagają modernizacji lub rozbudowy pod kątem dostosowania do wymagań ruchu pasaŝerskiego bądź towarowego PRZEJŚCIA GRANICZNE. W związku z przystąpieniem Polski do strefy Schengen 21 grudnia 2007 roku na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego zniesione zostały kontrole paszportowe na granicy Polski z Niemcami, Czechami, Słowacją i Litwą. Po wejściu Polski do strefy Schengen granicą zewnętrzną dla województwa podkarpackiego stała się granica z Ukrainą. Na granicy z Ukrainą funkcjonują przejścia graniczne transportu kolejowego i drogowego o charakterze międzynarodowym. Tabela nr Przejścia graniczne z Ukrainą. Przejście graniczne Rodzaj Ruch graniczny Powiat Gmina Korczowa - Krakowiec drogowe międzynarodowy, osobowy, towarowy jarosławski Radymno Werchrata Rawa Ruska kolejowe towarowy lubaczowski Horyniec Medyka - Szeginie drogowe międzynarodowy, osobowy, towarowy, Medyka Przemyśl - Mościska kolejowe międzynarodowy, osobowy, towarowy przemyski Przemyśl międzynarodowy, osobowy, towarowy nisko Trzebow - Rzeszów - Jasionka lotnicze rzeszowski Mielec lotnicze osobowy mielecki Mielec międzynarodowy, osobowy Ustrzyki Krościenko - Smolnica drogowe bieszczadzki międzynarodowy, Dolne Krościenko - Chyrów kolejowe osobowy Główne przejścia graniczne: - kolejowe: Przemyśl, Werchrata i Krościenko. Największe przejście kolejowe zlokalizowane jest w Przemyślu na międzynarodowej magistrali kolejowej E-30 relacji Kraków - Rzeszów - Medyka - Lwów - Kijów. Ma ono zaplecze terminalowe zarówno dla ruchu osobowego, jak i towarowego, w powiązaniu funkcjonalnym ze stacjami w Przemyślu, Medyce i śurawicy. Przejście jest systematycznie modernizowane i rozbudowywane. W latach uruchomiono na granicy z Ukrainą dwa przejścia kolejowe: w Werchracie dla ruchu towarowego i w Krościenku dla międzynarodowego ruchu osobowego. - drogowe: Korczowa, Medyka i Krościenko. Na drodze krajowej nr 4 (E-40) w Korczowej funkcjonuje największe drogowe przejście graniczne w województwie podkarpackim w kierunku zachód - wschód. Przejście to obsługuje całodobowo 18

19 międzynarodowy ruch graniczny: cięŝarowy, samochodów osobowych i autokarów. Dokonywane są równieŝ odprawy weterynaryjne (w godz. 7-19) oraz całodobowo fitosanitarne, sanitarnoepidemiologiczne i jakości artykułów spoŝywczych. Na drodze krajowej nr 28 w Medyce funkcjonuje drogowe przejście graniczne w kierunku zachód -wschód. Przejście to jest w rozbudowie, obsługuje całodobowo międzynarodowy ruch towarowy, samochodów osobowych, autokarów oraz ruch pieszy. Na przejściu są dokonywane odprawy fitosanitarne (całodobowo ). Na drodze nr 84 w Krościenku funkcjonuje drogowe przejście graniczne obsługujące całodobowo międzynarodowy ruch graniczny: samochodów osobowych, cięŝarowych do 7,5 t i autokarów bez odpraw sanitarnych,weterynaryjnych, fitosanitarnych i ładunków niebezpiecznych. - lotnicze: Rzeszów-Jasionka i Mielec. Przejście graniczne na lotnisku w Jasionce obsługuje międzynarodowy ruch osobowy i towarowy. Natomiast przejście graniczne na lotnisku w Mielcu obsługuje międzynarodowy ruch osobowy. Odprawy graniczne dokonywane są na zgłoszenia. Tabela nr Ruch graniczny osób na przejściach granicznych z Ukrainą w latach Wyszczególnienie spadek/ wzrost w % Drogowe przejścia graniczne Drogowe przejście graniczne w Korczowej ogółem: w tym ,3% Polacy: cudzoziemcy: ,0% - 0,3% Drogowe przejście graniczne w Medyce ogółrm: w tym Polacy: Cudzoziemcy ,2% -0,2% -9,5% Drogowe przejście graniczne w Krościenku ,8% ogółem: w tym Polacy: cudzoziemcy: Kolejowe przejścia graniczne Kolejowe przejście graniczne w Werchracie ogółem: w tym Polacy: - cudzoziemcy Kolejowe przejście graniczne w Przemyślu ogółem: w tym Polacy: cudzoziemcy Kolejowe przejście graniczne w ogółem: w tym Polacy: cudzoziemcy: Razem na granicy z Ukrainą ogółem: w tym Polacy: Cudzoziemcy: Krościenku Razem przejścia drogowe i kolejowe Lotnicze przejścia graniczne Lotnicze przejście graniczne w Rzeszowie ogółem: w tym Polacy: ,4% -13,1% - 8,7% - - 8,7% -1,7% -5,4% -1,8% +4,6% +62,9% -9,4% -5,5% +2,3% -12,6% +50,7% ,9% cudzoziemcy: ,3% Lotnicze przejście graniczne w Mielcu ogółem: ,9% 19

20 w tym Polacy: cudzoziemcy: Razem lotnicze przejście graniczne Razem lotnicze przejście graniczne ogółem: w tym Polacy: cudzoziemcy: Razem przejścia drogowe, kolejowe i lotnicze ogółem: w tym Polacy: cudzoziemcy: ,0% +15,4% +50,6% +56,9% +28,3% -4,9% -3,5% -6,2% Źródło: Bieszczadzki Oddział StraŜy Granicznej w Przemyślu W latach nastapił spadek w przekroczeniach granic Polaków i cudzoziemców z Ukrainą (odpowiednio; 3,5% i 6,2%). Tabela nr Ruch graniczny środków transportu na przejściach granicznych z Ukrainą. Przejścia graniczne Ogółem Samochody osobowe Autokary Samochody cię- Ŝarowe Pociągi osobowe Pociągi towarowe Samoloty Drogowe w Korczowej Drogowe w Werchracie Drogowe w Medyce Kolejowe w Medyce Drogowe w Krościenku Kolejowe w Krościenku Razem na odcinku granicy z Ukrainą Lotnicze Rzeszów Jasionka Lotnicze w Mielcu Razem przejścia lotnicze Razem przejścia graniczne drogowe, kolejowe, lotnicze Źródło: Bieszczadzki Oddział StraŜy Granicznej w Przemyślu W roku 2007 w porównaniu do roku poprzedniego nastąpił wzrost przekroczeń na przejściach granicznych samochodów cięŝarowych, pociągów towarowych i samolotów (odpowiednio: 10,7%, 1,8% i 13,3%). Natomiast w przekroczeniach na przejściach granicznych samochodów osobowych, autokarów i pociągów osobowych nastąpił spadek (odpowiednio: 8,8%, 0,8% i 4,9% ) GŁÓWNE PROJEKTY INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ W PRO- GRAMACH OPERACYJNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA PODKAR- PACKIEGO. Pomoc finansowa z Funduszy Europejskich, z której województwo podkarpackie będzie korzystało w latach , jest przyznawana w ramach poszczególnych programów pomocowych (programy operacyjne). Celem programów operacyjnych jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej 20

21 Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu toŝsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Główne projekty w zakresie infrastruktury transportowej znajdują się w następujących programach operacyjnych: - Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, - Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej, - Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego. 21

22 PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko przedstawiono w tabeli poniŝej projekty indywidualne z sektora infrastruktury transportowej W ramach POIiŚ w województwie podkarpackim jest do realizacji 11 projektów w tym 2 projekty z listy rezerwowej. Część projektów obejmuje swoim zasięgiem województwa sąsiednie. Przestrzenne rozmieszczenie projektów indywidualnych przedstawiono na rysunku poglądowym (rysunek nr D.III 3). Tabela nr Zestawienie projektów indywidualnych znajdujących się w POIiŚ dla województwa podkarpackiego ( z zakresu infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniczej i transportu miejskiego) - stan lipiec r. L.p. 1./ POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ Nazwa projektu / zakres inwestycji Orientacyjny koszt całkowity projektu (mln PLN) Program operacyjny infrastruktura i środowisko. Szacunkowa kwota dofinansowania z UE (mln PLN) Przewidywany okres realizacji projektu Miejsce realizacji Instytucja odpowiedzialna za realizację Priorytet VI Drogowa i lotnicza sieć TEN-T Działanie 6.1 rozwój sieci drogowej TEN-T Budowa autostrady A4, odcinek Tarnów Rzeszów, odcinek węzeł KrzyŜ węzeł Rzeszów Wschód Budowa autostrady A4, odcinek Rzeszów Korczowa Budowa drogi ekspresowej S-19, odcinek Rzeszów Barwinek Przebudowa drogi krajowej Nr 4, odcinek Machowa - Łańcut 1 674, , , , , , ,45 251, Razem: 5365, ,51 powiat dębicki, ropczycko-sędziszowski, rzeszowski powiat rzeszowski, łańcucki, przeworski, jarosławski, przemyski powiat rzeszowski, strzyŝowski, brzozowski, krośnieński. powiat dębicki, ropczycko-sędziszowski, rzeszowski, łańcucki. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Uwagi Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji: LutoryŜ-Barwinek; Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji:

23 1./ POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ / POIiŚ Port lotniczy Rzeszów budowa nowego terminalu pasaŝerskiego Port lotniczy Rzeszów rozbudowa i modernizacja Priorytet VI Drogowa i lotnicza sieć TEN-T Działanie 6.3 Rozwój sieci lotniczej TEN-T 171,54 51, powiat rzeszowski 163,29 50, powiat rzeszowski infrastruktury lotniskowej Razem: 334,83 101,7 Priorytet VII Transport przyjazny środowisku Działanie 7.1 Rozwój transportu kolejowego Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30., odcinek Kraków Rzeszów, etap III Modernizacja linii kolejowej E 30, etap II, odcinek Rzeszów granica państwa 4 710, , , , woj.małopolskie woj. podkarpackie powiat rzeszowski, łańcucki, przeworski, jarosławski, przemyski Powiat: rzeszowski, łańcucki, przeworski, jarosławski, przemyski Port lotniczy Rzeszów Jasionka Port lotniczy Rzeszów Jasionka PKP PLK S.A. PKP PLK S.A. Razem: 8 238, ,70 Priorytet VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe Działanie 8.2 Drogi krajowe poza siecią TEN-T Budowa drogi ekspresowej S-19, odcinek Kraśnik- Stobierna Budowa drogi ekspresowej S-19, odcinek Stobierna Rzeszów 1 990, , ,68 193, woj.lubelskie woj.podkarpackie powiat:niŝański, rzeszowski. powiat niŝański, rzeszowski. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - - Koszty modernizacji linii kolejowej E 30 obejmują województwo małopolskie i podkarpackie. Projekt znajduje się na liście rezerwowej. Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji: , Koszty budowy obejmują województwo małopolskie i podkarpacjkie. Program Budowy Dróg na lata GDDKiA - Rzeszów lata realizacji: