Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach Rola rodzeństwa w rodzinie, relacje między rodzeństwem : (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych, chorych) zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Ewa Lewicka Kielce 2012
Korekta Bożena Lewandowska Redakcja techniczna opracowanie graficzne i skład komputerowy Robert Kardas Wydawca: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach, ul. Jana Pawła II 5, 25-025 Kielce e-mail: biblioteka@pbw.kielce.pl www.pbw.kielce.pl
Książki, fragmenty prac zbiorowych 1. Binnebesel, Józef : Zapomniani niepełnosprawni pacjenci // W: Wielowymiarowość procesu rehabilitacji / pod red. Jerzego Rottermunda. Kraków : Impuls, 2007. S. 37-45 Sygn. 243357 Sygn. 243358, 243359, 243506 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 2. Błeszyński, Jacek : Rozwój emocjonalny dzieci autystycznych i ich rodzeństwa w świetle badań Testem Piramid Barwnych K.W. Schaie i R. Heissa // W: Autyzm wyzwaniem naszych czasów / pod red. Tadeusza Gałkowskiego i Joanny Kossewskiej. Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2000. S. 187-196 Sygn. 232022, 232211 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej [wyd. z 2001 r.] Sygn. 240374 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej [wyd. z 2004 r.] 3. Braun-Gałkowska, Maria : Psychologia domowa / Maria Braun-Gałkowska ; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Nauk Społecznych. Katedra Psychologii Wychowawczej i Rodziny. Lublin : Wydawnictwo KUL, 2008. 476 s. Bibliogr.
4 4. Capodieci, Salvatore : Rodzeństwo Jaś i Małgosia czy Kain i Abel / Salvatore Capodieci ; tł. Karol Klauza. Warszawa : Instytut Wydawniczy PAX, 2006. 303, [1] s. (Wychowanie bez Porażek) Wypożyczalnia Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej 5. Chomicz, Dorota : Style przystosowania się pełnosprawnego rodzeństwa do funkcjonowania w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym / Dorota Chimicz, Edyta Bujak // W: Osoba z niepełnosprawnością opieka, terapia, wsparcie / pod red. Ditty Baczały, Jacka J. Błeszyńskiego, Marzenny Zaorskiej. Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2009. S. 165-174 6. Ciesielska-Terentowicz, Anna : Dar od Krzysia / Anna Ciesielska-Terentowicz // W: Trudna dorosłość osób z zespołem Downa : jak możemy wspomóc? / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2010. S. 393-396 [Fragment części V pt.: Mój brat, moja siostra] Sygn. 246787 7. Jankowska, Anna : Pełnosprawne rodzeństwo wobec niepełnosprawności brata czy siostry / Anna Jankowska, Marta Wójcik // W: Współczesne problemy pedagogiki specjalnej / pod red. Urszuli Bartnikowskiej, Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2008. S. 207-211 8. Jarocka, Anna : Mój brat i ja / Anna Jarocka // W: Trudna dorosłość osób z zespołem Downa : jak możemy wspomóc? / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2010. S. 401-402 [Fragment części V pt.: Mój brat, moja siostra] Sygn. 246787 9. Jaryńska, Aleksandra : Lala Ola i Pati z zespołem Downa / Aleksandra Jaryńska // W: Trudna dorosłość osób z zespołem Downa : jak możemy wspomóc? / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2010. S. 407-410
5 [Fragment części V pt.: Mój brat, moja siostra] Sygn. 246787 10. Kazanowski, Zdzisław : Doświadczenia integracyjne młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w kontaktach z własnym rodzeństwem / Zdzisław Kazanowski // W: Integracja osób niepełnosprawnych w edukacji i interakcjach społecznych / red. Zdzisław Kazanowski i Danuta Osik-Chudowolska. Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003. S. 135-144 11. Korzon, Aniela : Rodzeństwo osób niepełnosprawnych / Aniela Korzon // W: Współczesne problemy pedagogiki specjalnej / pod red. Urszuli Bartnikowskiej, Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2008. S. 49-54 [Materiały z konferencji] 12. Moja młodsza siostra / Anna Majewska-Ernestowicz // W: Trudna dorosłość osób z zespołem Downa : jak możemy wspomóc? / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2010. S. 403-406 [Fragment części V pt.: Mój brat, moja siostra] Sygn. 246787 13. Mikrut, Adam : Przemoc ze strony starszego rodzeństwa a poziom lęku i poczucia bezpieczeństwa u młodzieży z lekką niepełnosprawnością umysłową / Adam Mikrut // W: Pomiędzy teorią a praktyką / pod red. Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause, Sławomira Przybylińskiego. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- -Mazurskiego, 2006. S. 362-369 14. Nosarzewska, Sylwia : Rodzeństwo osób z autyzmem wspólny obszar działań pedagoga specjalnego / Sylwia Nosarzewska // W: Osoba z niepełnosprawnością w systemie rehabilitacji, edukacji i wspar-
6 cia społecznego / pod. red. Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause, Agnieszki Żyta. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2007. S. 318-323 15. Olszewska, Barbara : Postrzeganie systemu rodzinnego przez rodzeństwo osób niepełnosprawnych / Barbara Olszewska // W: Współczesne problemy pedagogiki specjalnej / pod red. Urszuli Bartnikowskiej, Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2008. S. 219-223 16. Osuchowska, Anna : Zdrowe rodzeństwo osób chorych na schizofrenię / Anna Osuchowska, Katarzyna Charzyńska // W: Rodzina z dzieckiem z niepełnosprawnością / pod red. Ewy Pisuli i Doroty Danielewicz. Gdańsk : Harmonia, 2007. S. 87-100 Sygn. 244205 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 17. Parker, Jan : Rodzeństwo rywalizacja i miłość : wszystko, co powinni wiedzieć rodzice braci i sióstr / Jan Parker, Jan Stimpson ; przeł. Agnieszka Jacewicz. Poznań : Dom Wydawniczy Rebis, 2003. 404 s. (Rodzice, Dzieci) Sygn. 249218 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 18. Plopa, Mieczysław : Psychologia rodziny : teoria i badania / Mieczysław Plopa. Elbląg : Wydawnictwo Elbląskiej Uczelni Humanistyczno-Ekonomicznej ; Kraków : Impuls, 2005. 452 s. : wykr. Bibliogr. Sygn. 238898 Sygn. 243365, 243366, 248968 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 19. Plopa, Mieczysław : Więzi w małżeństwie i rodzinie : metody badań / Mieczysław Plopa. Kraków : Impuls, 2005. 332, [4] s. Bibliogr. Sygn. 242072 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 20. Sebastiana, Joanna : Rodzeństwo pełnosprawne osób niepełnosprawnych intelektualnie / Joanna Sebastianka // W: Dziecko niepełnosprawne w programach oddziaływań wyrównawczych : charisteria
7 dla profesora Janusza Homplewicza / pod red. Krystyny Barłóg. Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2007. S. 221-237 21. Sidor, Bożena : Obraz osoby z niepełnosprawnością umysłową w percepcji jej pełnosprawnego rodzeństwa / Bożena Sidor // W: Pomiędzy teorią a praktyką / pod red. Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause, Sławomira Przybylińskiego. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2006. S. 355-361 22. Sidor, Bożena : Psychospołeczne aspekty funkcjonowania młodzieży mającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową / Bożena Sidor. Lublin : Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, cop. 2005. 271 s. : il. (Prace Wydziału Nauk Społecznych / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego ; 105). Bibliogr. s. 247-262 23. Sidor, Bożena : Rodzeństwo jako istotny element systemu rodzinnego z osobą z niepełnosprawnością umysłową / Bożena Sidor // W: Wątki zaniedbane, zaniechane, nieobecne w procesie edukacji i wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych / pod red. Zenona Gajdzicy i Anny Klinik. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2004. S. 95-104 24. Steinhagen, Anna Magdalena : Relacje pomiędzy rodzeństwem w rodzinach wychowujących dziecko niepełnosprawne / Anna Magdalena Steinhagen // W: Integracja społeczna osób niepełnosprawnych / pod red. Grażyny Dryżałowskiej, Hanny Żuraw. Warszawa : Wydawnictwo Akademickie Żak, 2004. S. 392-401 [M.in. Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego] 25. Turner, Jeffrey S. : Rozwój człowieka / Jeffrey S. Turner, Donald B. Helms ; red. nauk. Stanisława Lis ; przetł. Stanisława Lis [et al.]. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999. S. 247-
8 249 : Rodzeństwo Sygn. 227107 Sygn. 227109, 227111, 227544, 227638 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 26. Wojciechowska, Anita : Rodzina w percepcji rodzeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną analiza porównawcza / Anita Wojciechowska, Anna Cierpka // W: Rodzina z dzieckiem z niepełnosprawnością / pod red. Ewy Pisuli i Doroty Danielewicz. Gdańsk : Harmonia, 2007. S. 101-122 Sygn. 244205 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 27. Woydyłło, Ewa : My rodzice dorosłych dzieci / Ewa Woydyłło. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2007. 181, [2] s. Sygn. 243888 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 28. Wyczesany, Janina : Wybrane aspekty funkcjonowania rodzeństwa dzieci autystycznych / Janina Wyczesany, Aleksandra Ucinyk // W: Autyzm wyzwaniem naszych czasów / pod red. Tadeusza Gałkowskiego i Joanny Kossewskiej. Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2000. S. 174-186 Sygn. 232022, 232211 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej [wyd. z 2001 r.] Sygn. 240374 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej [wyd. z 2004 r.] 29. Zawada, Anna : Urodzinowy telefon / Anna Zawada // W: Trudna dorosłość osób z zespołem Downa : jak możemy wspomóc? / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2010. S. 397-399 [Fragment części V pt.: Mój brat, moja siostra] Sygn. 246787 30. Żyta, Agnieszka : Rodzeństwo osób z zespołem Downa // W: Wspomaganie rozwoju dzieci z zespołem Downa : teoria i praktyka / pod red. Bogusławy Beaty Kaczmarek. Kraków : Impuls, 2008. S. 359-367 Sygn. 246000 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej 31. Żyta, Agnieszka : Wspieranie rodzeństwa osób z niepełnosprawnością nowe tendencje w pedagogice specjalnej // W: Pomiędzy teorią
9 a praktyką / pod red. Czesława Kosakowskiego, Amadeusza Krause, Sławomira Przybylińskiego. Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2006. S. 348-354 32. Żyta, Agnieszka : Wspieranie rodzeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną - działalność the Sibling Leadership Network // W: Rodzina osób z niepełnosprawnością intelektualną wobec wyzwań współczesności : heurystyczny wymiar ludzkiej egzystencji / red. nauk. Agnieszka Żyta. Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, 2010. S. 100-110 33. Żyta, Agnieszka : Życie z zespołem Downa : narracje biograficzne rodziców, rodzeństwa i dorosłych osób z zespołem Downa / Agnieszka Żyta. Kraków : Impuls, 2011. 295 s. Bibliogr. Wypożyczalnia Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej
Artykuły w czasopismach 34. Banasiak-Parzych, Beata : Najbliżsi sobie wrogowie / Beata Banasiak-Parzych // Charaktery. 2010, nr 8, s. 38-[43] [Przyczyny braku więzi pomiędzy braćmi i siostrami w ich dorosłym życiu] 35. Danielewicz, Dorota : Kompetencje społeczne rodzeństwa osób z autyzmem / Dorota Danielewicz, Jarosław Rola // Szkoła Specjalna. 2011, [nr] 1, s. 32-41 [Wyniki badań własnych dotyczących poziomu rozwoju kompetencji społecznych u zdrowego rodzeństwa dzieci z autyzmem w badanej grupie osób] 36. Klimek, Lilianna : Wpływ rodziny na poczucie sensu życia u jedynaków i osób posiadających rodzeństwo / Lilianna Klimek // Małżeństwo i Rodzina. 2002, nr 4, s. 22-24 37. Minczakiewicz, Elżbieta Maria : Dziecko głębiej upośledzone umysłowo w recepcji jego rodziców i rodzeństwa / Elżbieta Maria Minczakiewicz // Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Prace Pedagogiczne / Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie. (1999), z. 21, s. 27-41 M.in. Biblioteka Jagiellońska, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
11 38. Misiewicz, Halina : Stosunki interpersonalne między rodzeństwem w rodzinach z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim / Halina Misiewicz // Roczniki Filozoficzne. 1986, z. 4, s. 57-86 M.in. Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego 39. Pike, Alison : Czy twój brat jest jedynakiem? / Alison Pike, Tina Kretschmer, Judith F. Dunn ; tł. Agnieszka Chrzanowska // Charaktery. 2010, nr 1, s. 40-43 [Niuanse relacji między rodzeństwem] 40. Sidor, Bożena : Psychologiczno-społeczne funkcjonowanie młodzieży mającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową / Bożena Sidor // Roczniki Nauk Społecznych. 2005, z. 2, s. 69-84 M.in. Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego 41. Sierota, Agata : Kolejność urodzenia a style więzi interpersonalnej / Agata Sierota // Psychologia Wychowawcza. 1996, nr 3, s. 224-231. Bibliogr. [W badaniach wzięły udział cztery 20-osobowe grupy młodych kobiet, różniących się kolejnością urodzenia (najstarsze z rodzeństwa, najmłodsze, jedynaczki oraz mające zarówno starsze, jak i młodsze rodzeństwo)] 42. Twardowski, Andrzej : Sytuacja psychologiczna rodzeństwa dzieci z niepełnosprawnościami. Cz. 1 / Andrzej Twardowski // Szkoła Specjalna. 2011, [nr] 2, s. 91-101 [Wpływ posiadania niepełnosprawnego rodzeństwa na rozwój i funkcjonowanie pełnosprawnego brata lub siostry] 43. Twardowski, Andrzej : Sytuacja psychologiczna rodzeństwa dzieci z niepełnosprawnościami. Cz. 2 / Andrzej Twardowski // Szkoła Specjalna. 2011, [nr] 3 s. 188-196 [Relacje z niepełnosprawnym rodzeństwem źródłem doświadczeń korzystnych dla rozwoju dzieci pełnosprawnych szczególnie rozwoju emocjonalnego i społeczno-moralnego. Formy pomocy dla rodzeń-
12 stwa dzieci z niepełnosprawnością] 44. Vaillant, Maryse : Na szczęście mam siostrę / Maryse Vaillant ; rozm. przepr. Joanna Peiron // Charaktery. 2011, nr 9, s. 34-35 [Korzyści wynikające z posiadania siostry] 45. Woźniak, Olga : Rodzeństwo : układ, który nami rządzi / Olga Woźniak // Przekrój. 2006, nr 30, s. 34-39 46. Wojciechowska, Julita : Rodzeństwo jako osoby znaczące / Julita Wojciechowska // Remedium. 2005, nr 4, s. 4-5. Bibliogr. [Rodzeństwo jako orientujący inni; Rodzeństwo w kryzysie i sytuacji trudnej; Rodzeństwo rywalizacyjne i traumatyzujące; Rodzeństwo i role rodzinne]