Modyfikacja Yaesu FT-847 dla pasma 70MHz Część praktyczna v. 1.0 (Oct 2013) opr. Grzegorz SP3RNZ sp3rnz@wp.pl TX mod Marc PA1O RX mod Hellar ES1II/8 Poniższy opis dotyczy praktycznej modyfikacji częsci odbiorczej i nadawczej transceivera Yaesu FT-847. Opis teoretyczny został przedsatwiony przy okazji prezentacji modułów wykonanych przez Piotra SP2DMB, dlatego w tej części przedstawię jedynie praktyczny przykład tych modyfikacji. Przed rozpoczęciem pracy proponuję zapoznać się w częścią teoretyczną. Ułatwi nam to identyfikację poszczególnych częsci TRX jak również zrozumienie istoty zmian. W częsci RX zamienimy istniejący filtr pasmowy na moduł z LNA, a częsci TX zamiast oryginalnych elmentów zastosujemy band pass filter. 1. Rozblokowanie TRX z wersji nie posiadającej pasma 4m. Zakładając, iż przystepujemy do modyfikacji radia w stanie fabrycznym, musimy zacząć od jego rozblokowania. Operacja jest prosta i nie powinna nastręczać problemu nawet kolegom mniej zaawansowanym elektronicznie. W tym celu po uprzednim rozkręceniu obudowy od spodu TRX lokalizujemy baterie podtrzymania pamięci a obok niej punkty lutownicze odpowiadające odpowiedniemu programowi procesora. Są one oznaczone cyframi od 1-6. Na zdjęciu widok niemodyfikowanego TRX o numerze seryjnym 9I2400xx.
W zależności od naszych upodobań możemy zmodyfikowac zakres pracy naszego TRX na dwa sposoby: a) Bez ograniczeń pasm HF 1,8-76MHz, VHF 137-174MHz, UHF 410-470Mhz b) Tylko pasma amatorskie HF/VHF/UHF + nowe pasmo 70MHz. Dla wersji a musimy usunąć wszelkie zworki lub elementy SMD (rezystory 0ohm) i pozostawić pola 1-6 rozwarte. Po usunięciu wcisnąć FAST i LOCK właczając TRX. Dla wersji b pozostawiamy (jeśli istnieją) zworki lub elementy SMD w polach 1,2 i 6, pozostałe usuwamy. Po usunięciu wcisnąć FAST i LOCK właczając TRX. Do usunięcia zworek najlepiej uzyć tasmy rozlutowującej np. SolderWick, lub też pincety hirurgicznej i lutownicy grotowej małej mocy. Dobrze jest po całej operacji przemyć powerzchnię płytki np. alkoholem izopropylowym, tzw. IPA, uzyskując mniej więcej taki efekt dla wersji b : 2. Kolejnym etapem modyfikacji będzie poprawa efektywności pracy PA naszego TRX. Jak zapewne wielu kolegów doświadczyło samo rozblokowanie umożliwa nadawanie w paśmie 4m, jednak warto mieć dobry zasilacz. Ze względu na tłumienie filtru pasmowego w łańcuchu TX od drivera do PA, jak również na śmieci zawarte w widmie sygnału prąd pobierany przez TRX jest bardzo duży, mimo małej mocy nadajnika i sięga nawet 17A przy mocy 10W output ( badany egzemplarz pobierał około 26A przy 30W). W celu poprawy efektywności pracy naszego nadajnika należy zmodyfikowac końcową częśc PA transceivera poprzez usunięcie jednego z kondensatorów w transformatorze wyjsciowym PA jest to modyfikacja Marc a PA1O, który gruntownie przebadał cały tor TX. Opis szczegółowy znajduje się na stronie 70mhz.org.
Po demontażu płytki mainboard od góry TRX i odkręceniu blachy ekranującej obie częsci uzykujemy dostęp do płyty PA, po prawej stronie TRX. W celu jej demontażu wykręcamy wszystkie śrubki włacznie z tymi mocującymi tranzystory PA, i rozlutowujemy połączenie PA z gniazdami wyjściowymi. Malezy zwrócić uwagę na dwie małe blaszki które zapierają się o chassis, tworząc dodatkową masę. Sa one lutowane na powierzchni i łatwo się wyłamują, lepiej gdyby nie zostały przypadkiem pod płytką PA po montażu... Po wyjęciu płytki PA z obudowy łatwo zlokalizujemy 2 duże wysokonapięciowe kondensatory oznaczone Q2 i S2. My usuniemy S2.
Ze względu na to, iż Yaesu faktycznie użyło wyjatkowo mocnego kleju SMD, najprościej jest odessać cynę z każdej strony elementu, a nastepnie usunąć go lekko siłowo. Podgrzewanie lutownicą niestety nic nie da, to prasowany mikowiec, zbytnie grzanie pozostawi nam przegrzany/przysmażony druk. Po usunięciu zostanie nam najprawdopodobniej spodnia część izolacji kondensatora, można ja delikatnie usunąc ostrym nozykiem do tapet, podważając na środku, powinna dac się bez problemu usunąć. Po oczyszczeniu miejsca po kondensatorze uzyskamy taki efekt (niestety japoński super klej pozostanie): W zalezności od wieku, modelu TRX i tego czy był on już eksploatowany i jak mocno, warto zwrócić uwagę na elementy filtru wyjsciowego TRX. W tym miejscu znajduje się sławetna cewka L5022 opisana w części teoretycznej. Mniej więcej w co drugim egzemplarzu w tym właśnie miejscu widać czy radio było QRV na 70MHz. ;-)
Warto więc poprawić lutowania elementów filtra, zwłaszcza cewek znajdujacy się w tym łańcuchu. Na koniec możemy trochę poprawić odprowadanie ciepła z tranzystorów PA. Pasta termoprzewodząca po kilku latach staje się krucha, i jeśli w ogóle tam była przestaje spełniac swoją rolę. Warto oczyscic miejsca na radiatorze jak tez tranzystory i nałożyc cienką warstwę pasty używanej w technice komputerowej do chłodzenia procesorów. Możemy przystapić do montazu PA w chassis, oraz górnej blachy ekranujacej. Kolejny etap to właściwa modyfikacja.
3. Modyfikacja części odbiorczej. Po demontażu PA mając dostęp do elementów nas interesujących zaczniemy od części RX. Musimy usunąć praktycznie wszystkie elementy SMD stanowiace filtr. Dość łatwo znaleźć położenie tych elementów, lokalizując dwa zielone dławiki SMD od strony elementów oznaczone jako L 3024 i L3029, pozostałe elementy są od spodu PCB. Dla przykładu wycinek z serwisówki: Zaczynając od wylutowania dławików za pomoca ostrego nożyka unosimy nózkę po odessaniu cyny, niestety są one zagięte i nie wyjdą z PCB same.
Po ich usunieciu wylutowujemu pozostałe elementy SMD oznaczone na rysunku serwisowym. Jak zwykle warto oczyścić miejsce lutowania, pozwoli nam to unikąć niepodzianek przy montażu. W efekcie mamy oczyszczone miejsce do montażu modułu filtra SP2DMB: Po wlutowaniu pionowo płytki filtra od strony elementów pozostaje nam dorobić mostki połączeniowe przełącznika diodowego od rezystora 100om do punktów pokazanych na zdjęciu poniżej.
Po kontrolnym sprawdzeniu przejść omomierzem, i wykluczeniu przypadkowych zwarć lub kulek cyny, kończymy modyfikację RX. 4. Modyfikacja toru TX Poniżej łańcucha filtru RX znajduje się interesująca nas część toru nadawczego. Na schemacie ścieżek wyglada to tak: Elementy zielone kondensatory SMD opcjonalne, nie zostały użyte w produkcji. Elementy w obwódkach usuwamy w sposób analogiczny jak w częsci RX. Po oczyszczeniu miejsc lutowania wyglada to tak :
Dalsza częśc modyfikacj to analogicznie umieszczenie modułu filtra w pozycji pionowej, dolutowanie masy od kubka celem umasowienia i usztywnienia i montaż mostków przełącznika diodowego w następujacy sposób: Powyższa operacja kończy modyfikację części TX. Możemy zamontować PCB w TRX, i cieszyć się nowym lepszym transceiverem. Uwaga : mimo iż mody te są całkowicie powtarzalne, wskazanym jest skontrolować ustawienia wzmocnienia w torze RX parametr RX-CHAIN w menu serwisowym. Może zaistniec potrzeba ograniczenia wzmocnienia toru jeśli wcześniej TRX był poddany próbom modyfikacji. Opis poszczególnych pozycji znajdziemy w serwisówce do TRX. Autor niniejszego opracowania nie bierze odpowiedzialności za uszkodzenia wynikłe przy samodzielnej modyfikacji jakiegokolwiek TRX. W/w opisane modyfikacje zostały sprawdzone praktycznie, podczas ostatniego roku pracy na 4m. Jeśli nie jesteś pewien czy posiadasz odpowiednią wiedzę lub/i doświadczenie, a chciałbys zmodyfikowac swój TRX, skontaktuj się ze mną. Postaram się pomóc w miarę możliwości. Szczególne podziekowania dla Marc a PA1O, Hellara ES1II, i Arvo ES1CW za cenne uwagi dotyczące modów, jak też Jacka SP3LYU, którego TRX był egzemplarzem modelowym. Dużo DX, 73 Grzegorz SP3RNZ Oct.2013