Odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych dr hab. Paweł Fajgielski Katedra Prawa Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego JPII
Nowelizacja ustawy o ochronie danych osobowych Spory w doktrynie, co do możliwości odwołania zgody Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 229, poz. 1497) Art. 7. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 5) zgodzie osoby, której dane dotyczą - rozumie się przez to oświadczenie woli, którego treścią jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych tego, kto składa oświadczenie; zgoda nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści, zgoda może być odwołana w każdym czasie,
Odwołanie zgody ocena zmiany w ustawie - pozostał błąd logiczny w definicji (zgoda to oświadczenie o zgodzie) - usuniecie wątpliwości interpretacyjnych, rozstrzygniecie sporu - możliwość odwołania zgody uwzględnia istotę i charakter prawny zgody Zgoda jako przejaw prawa do ochrony danych osobowych, prawa o charakterze osobistym, którym nie można rozporządzić udzielenie zgody jako upoważnienie a nie rozporządzenie
Odwołanie zgody w innych ustawach Możliwość odwołania zgody przewidziana była explicite już wcześniej w innych regulacjach ustawowych Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną - art. 4 ust. 1 pkt 2 (zgoda) może być odwołana w każdym czasie Prawo bankowe - art. 105a ust. 2 Zgoda ta może być w każdym czasie odwołana (zgoda na przetwarzanie danych po wygaśnięciu zobowiązania, nie jest jednak potrzebna, jeżeli osoba nie wykonała zobowiązania, albo dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia)
Niektóre problemy związane z odwołaniem zgody /1/ - problem zaistniałych już skutków (bezskuteczność odwołania zgody) - problem uzależnienia świadczenia od zgody na przetwarzanie danych (gdy zgoda jest jedynym świadczeniem wzajemnym odwołanie zgody skutkować będzie rozwiązaniem umowy) - problem formy oświadczenia o odwołaniu zgody (czy wystarczy e-mail, czy wymagana forma pisemna)
Niektóre problemy związane z odwołaniem zgody /2/ Problem odwołania zgody, gdy uzyskana została niepotrzebnie, gdyż istnieją podstawy prawne do przetwarzania danych - niekiedy wymóg odbierania zgody wynika z przepisów wykonawczych (klauzula o zgodzie zawarta w formularzu urzędowym) np. - karta rejestracyjna bezrobotnego (rozporządzenie w sprawie rejestracji bezrobotnych) - wniosek o nabycie lokalu mieszkalnego (od Agencji Mienia Wojskowego rozporządzenie o sprzedaży lokali przez AMW) - wniosek o nadanie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji (rozporządzenie w sprawie uprawnień zawodowych ) i inne
Niektóre problemy związane z odwołaniem zgody /3/ - niekiedy urzędnicy (bądź inne osoby) tworzą formularze i zamieszczają tam klauzulę dotyczącą zgody np. - wniosek o przyznanie becikowego - wzory dokumentów związanych z rejestracją pojazdów (wniosek o rejestrację/wyrejestrowanie pojazdu, wniosek o wymianę dowodu rejestracyjnego/karty pojazdu itp.) zawarte w Systemie Informacji Prawnej LEX
Postulat przeglądu aktów normatywnych Należy dokonać przeglądu przepisów zawierających formularze przewidujące wymóg udzielenia zgody W sytuacji, gdy przetwarzanie danych odbywa się na podstawie przepisów prawa, zgoda z zasady nie powinna być odbierana, gdyż jest zbyteczna, może wprowadzać w błąd, a jej odwołanie prowadzić może do poważnych problemów Klauzula o zgodzie powinna być zastąpiona informacjami, których podania wymaga art. 24 u.o.d.o. * zmiana u.o.i.n. 2010 ankieta bezpieczeństwa osobowego GIODO mógłby zwrócić się do podmiotów, które wydały akty wykonawcze z wnioskiem o zmianę przepisów
Działania Komisji Europejskiej dotyczące zgody W komunikacie KOM(2010) 609 Całościowe podejście do kwestii ochrony danych osobowych w UE Komisja wskazuje na potrzebę zbadania możliwości wyjaśnienia i udoskonalenia przepisów dotyczących zgody - zapewnienie świadomej i dobrowolnej zgody (w niektórych krajach wymóg formy pisemnej, a w innych zgoda dorozumiana) - niekiedy trudności z uzyskaniem informacji - czy ustawienia przeglądarki uznać można za zgodę? - odwołanie zgody jako przesłanka realizacji prawa do bycia zapomnianym
Zakończenie Dziękuję za uwagę