(KONSPIRACYJNY ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO) - P O L S K A S T R A Ż P R Z E D N I A 1945-1949



Podobne dokumenty
Antykomunistyczny ruch oporu na terenie Powiatu Dąbrowskiego

R O Z K A Z L. 12 / 2014

1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert

I. 1.Wyciąg z Rozkazu Komendanta Chorągwi L1/13 z dnia 30 stycznia 2013 roku. Wyciąg z Rozkazu Naczelnika Harcerzy L1/13 z dnia 22 stycznia 2013

Tradycje administracji wojskowej w Tarnowie sięgają pierwszych dni odzyskania niepodległości. W dniu 28 października 1918 roku Polska Komisja

Osoba fizyczna Numer i seria mandatu Data nałożenia mandatu Kwota umorzenia

Patroni naszych ulic

Rozkaz L13/2017. Przemysław WIADERSKI Hufiec Ziemi Wolińskiej ZHP - 35/PWD/2017. Magdalena CZUCHRY Hufiec Ziemi Wolińskiej ZHP - 39/PWD/2017

Sznury funkcyjne. Kolor Sposób noszenia Znaczenie. Oznaki funkcji w drużynach i szczepach. funkcyjny zastępu (np. podzastępowy)

Wspomnienia druha przybocznego IV DH im. Zawiszy Czarnego

Komendant Hufca Wągrowiec

REGULAMIN PRACY KOMENDANTA I KOMENDY HUFCA ZHP ZIEMI RACIBORSKIEJ IM. ALOJZEGO WILKA

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO REGULAMIN HUFCA GŁÓWNA KWATERA HARCERZY LONDYN

Dzień Żołnierzy Wyklętych

SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU. Nr 1, 1969

Niezwyciężeni

Znaczek Batalionów Chłopskich [ze zbiorów MHPRL w Warszawie] Oddział BCh w okolicach Opatowa, 1942 r. [ze zbiorów Mauzoleum w Michniowie]

POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE

W - Ż. Rzymskokatolicka Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Czarnocinie. Spis pochowanych W - Ż. Sektor/ Miejsce

SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI

Sznury funkcyjne. Oznaki funkcji w drużynach i szczepach. Oznaki funkcji władz hufców. Kolor Sposób noszenia Znaczenie. szary

GENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI

KONKURS WIEDZY O POLSKIM PAŃSTWIE PODZIEMNYM, ARMII KRAJOWEJ I SZARYCH SZEREGACH EDYCJA VI 2014/2015

ŻOŁNIERZE WYKLĘCI. Polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne stawiające opor sowietyzacji Polski, podporzadkowaniu jej ZSRR.

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO KOMISJA REWIZYJNA HUFCA ZHP SOSNOWIEC CHORĄGIEW ŚLĄSKA

REGULAMIN STOPNIA PRZEWODNIKA

KONSTYTUCJA. SZCZEPU 186 WARSZAWSKICH DRUŻYN HARCERSKICH i ZUCHOWYCH GNIAZDO im Gen. Józefa Bema

WYBORY DO RADY POWIATU ZESTAWIENIE WYNIKÓW GŁOSOWANIA I PODZIAŁU MANDATÓW W OKRĘGU WYBORCZYM

Hufiec ZHP Ziemi Gliwickiej

KOMENDANT HUFCA OPIS FUNKCJI PWD. TADEUSZ WITCZAK. Misja Kierowanie i stałe tworzenie warunków do rozwoju Hufca Kędzierzyn-Koźle

Z Dziejów Regionu i Miasta : rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Skarżysku-Kamiennej 2,

Sprawdź Swoją wiedzę na temat Żołnierzy Wyklętych

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO. Od wybuchu II wojny światowej do 1989 roku

Szkolny Konkurs Wiedzy o Armii Krajowej

PONIEDZIAŁEK r. NMP Matki Kościoła.

REGULAMIN STOPNIA PODHARCMISTRZA

Harcmistrz Ostatni Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski

PONIEDZIAŁEK r. NMP Matki Kościoła

Związek Harcerstwa Polskiego Kuźnia Raciborska, 28 września 2010r. Komendant Hufca Ziemi Raciborskiej im. Alojzego Wilka. Rozkaz L.

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w KIELCACH I z dnia 22 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

Prezydent RP w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu

Harcerski Krąg Seniorów i Starszyzny im. Szarych Szeregów w Piastowie, ul. 11- listopada 8

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO ORGANIZACJA HARCERZY REGULAMIN HUFCA HARCERZY

OBWIESZCZENIE MIEJSKIEJ KOMISJI WYBORCZEJ W NOWYM MIE

Uroczystości odbędą się w Zamościu w dniach listopada 2013 r.

PONIEDZIAŁEK r Wigilia Bożego Narodzenia.

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 21:58:15 Numer KRS:

Bibliografia materiałów poświęconych Patronowi Szkoły Szarym Szeregom, dostępnych w bibliotece szkolnej.

Rozdział 1. Dane ogólne

PLAN PRACY HUFCA ZHP ZIEMI RACIBORSKIEJ IM. ALOJZEGO WILKA

Hufiec ZHP Ziemi Tyskiej

ALFABETYCZNA LISTA CZŁONKÓW RADY KURATORÓW ZNiO WSZYSTKICH KADENCJI

MONOGRAFIA KOŁA ŁOWIECKIEGO NR 65 SOKÓŁ W TOMASZOWIE LUBELSKIM

POWSZECH E ZAWODY STRZELECKIE O PUCHARY BRACTWA KURKOWEGO

R O Z K A Z L. 6 / 2015

MISTRZOSTWA KLUBÓW LOZS 2016

Plan rozwoju Hufca ZHP Radomsko na lata według Instruktorów

PONIEDZIAŁEK r.

GR RÓŻAŃCOWA I - LEŚNIÓWKA

PONIEDZIAŁEK r.

Rozdział 1. Dane ogólne

Alfabetyczna lista członków Rady Kuratorów ZNiO wszystkich kadencji

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO Warszawa, dnia 4 grudnia 2007 r. KOMENDANT HUFCA R O Z K A Z L 9/ 2007

Edward Szatkowski ZWIĄZKI ZAWODOWE W WAM - NIEZALEŻNY SAMORZĄDNY ZWIĄZEK ZAWODOWY PRACOWNIKÓW WOJSKA UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W ŁODZI

WYBORY SOŁTYSÓW I RAD SOŁECKICH W GMINIE GRĘBÓW PROTOKÓŁ Z WYBORÓW

ea5d-ea35-2c04-ea7b-b841-7b3e-9a

Związek Harcerstwa Polskiego Zabrze, Komendant Hufca Zabrze. Rozkaz L 1/2013

ROZKAZ L.10/2016. Wyjątki z Rozkazu Komendanta Chorągwi L.11/2016 z dnia

OBWIESZCZENIE MIEJSKIEJ KOMISJI WYBORCZEJ W WOJNICZU. z dnia 3 listopada 2010 r. o zarejestrowanych listach kandydatów na radnych

Rozdział 1. Dane ogólne

Regulamin Hufca Harcerek ZHR

ARMIA KRAJOWA W STRUKTURACH POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 14:46:03 Numer KRS:

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO REGULAMIN SZCZEPU

Związek Harcerstwa Polskiego Otwock, 8 października 2015 r. Komendant Hufca Otwock im. Roju SOSNY Szarych Szeregów. Rozkaz L.

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w KIELCACH I z dnia 22 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

PONIEDZIAŁEK Wielkanocny r.

PONIEDZIAŁEK r.

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO ORGANIZACJA HARCERZY REGULAMIN SZCZEPU HARCERZY

PRZEKSZTAŁCENIE ZWIĄZKU WALKI ZBROJNEJ W ARMIĘ KRAJOWĄ

PONIEDZIAŁEK r. ÂÂ

Lp. Laureat Nagroda 1 Jarozlaw G. I stopnia 2 Jacek K. I stopnia 3 Przemysław B. I stopnia 4 Damian K. I stopnia 5 Tadeusz G. I stopnia 6 Bogumiła Ł.

OBRONY KRAJU KOMUNIKAT KLASYFIKACYJNYY XXXVI CENTRALNYCH STRZELECKICH ZAWODÓW KLUBÓW ŻOŁNIERZY REZERWY LIGI OBRONY KRAJU

ppłk Łukasz Ciepliński ( ). Data jego śmierci uznana została z datę obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Związek Harcerstwa Polskiego Starogard Gdański, r. Komendant Hufca Starogard Gd. im. gen. Józefa Wybickiego. Rozkaz L.

I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora "I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora

1956 rok. 4 czerwca Klasa II a. Wychowawca Czesław Nowacki. Nazwisko i imię. Pierwszy rocznik absolwentów

PONIEDZIAŁEK r.

PROTOKÓŁ GŁOSOWANIA W OBWODZIE

KURSY OFICERSKIE na I stopień oficerski

1. Przyjmuje zasady przyznawania dofinansowania do szkoleń instruktorskich organizowanych przez ZHP, które stanowią załącznik nr 1 do uchwały.

PROTOKÓŁ GŁOSOWANIA W OBWODZIE

od 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego.

LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2018 r.

Związek Harcerstwa Polskiego Olsztyn, r. KOMENDANT Chorągwi Warmińsko-Mazurskiej im. Grunwaldu. Rozkaz L. 20/2017

R O Z K A Z L. 10/ 2013

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU z dnia 1 grudnia 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

LEKCJA HISTORII NAJNOWSZEJ - 1 marca 2019 r.

Rząd Polski. 1. prezydent Bronisław Komorowski<br> 2. premier Donald Tusk<br> 3. Waldemar Pawlak<br> 4. Elżbieta Bieokowska<br> 5.

KARTA PRÓBY NA STOPIEŃ PRZEWODNICZKI I PRZEWODNIKA

Transkrypt:

(KONSPIRACYJNY ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO) - P O L S K A S T R A Ż P R Z E D N I A 1945-1949 Organizacja młodzieżowa pod roboczą nazwą Konspiracyjny Związek Harcerstwa Polskiego (KZHP) powstała wiosną 1945 roku w Dąbrowie Tarnowskiej na bazie działającego tam w czasie okupacji hitlerowskiej Konspiracyjnego Hufca Harcerskiego Drewniaki (KHH Drewniaki ), który jako Rój Szarych Szeregów pełnił służbę pomocniczą, zwiadowczą i łączności na rzecz Komendy Obwodu Drukarnia Inspektoratu 16 PP AK. 1 Po wkroczeniu wojsk Sowieckich w styczniu 1945 roku i rozwiązaniu Armii Krajowej KHH Drewniaki zawiesił swoją działalność pozostając, jednak, nadal w konspiracji. Wiosną 1945 roku po pierwszej fali aresztowań oficerów i żołnierzy AK przez służby sowieckie i podległe im władze rządu lubelskiego komendant KHH- Drewniaki phm. Roman Szpak ps. Szczery zaakceptował propozycję swojego Zastępcy phm. Władysława Zawiślaka ps. Wrzos oraz członka komendy Bronisława Fido ps. Mściciel, aby w tej sytuacji nie ujawniać organizacji ale przystosować ją do prowadzenia działań w warunkach komunistycznej okupacji na rzecz pełnej suwerenności i niepodległości Polski 2. Przyjęcie tak radykalnej decyzji spowodował wrogi stosunek władz sowieckich i ich sojuszników krajowych do spraw polskich, do idei ZHP i do żołnierzy Armii Krajowej. Niebagatelny wpływ na decyzję miało zakończenie ostatniego rozkazu Komendanta Armii Krajowej gen. Niedźwiadka : Daję Wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości oraz powszechnie panująca opinia, że Trzecia wojna jest w najbliższym czasie nieunikniona. Według pierwszych ustaleń komendy KZHP (która działała w niezmienionym składzie: Szczery - Komendant, Wrzos - Zastępca, Mściciel Członek komendy Dan - Kwatermistrz) Organizacja miała przyjąć ściśle kadrowy charakter na poziomie starszoharcerskim, zachować posiadaną broń ale wstrzymać się od udziału w zbrojnych działaniach do czasu otrzymania odpowiednich instrukcji ( np. z WiN), współdziałać z powstającymi jednostkami ZHP w umacnianiu przedwojennego programu i przeciwstawiać się działaniom komunistycznego reżimu. Do nowych zadań zostało wytypowanych i zaprzysiężonych około 20 członków z pośród znacznie większej grupy, która działała w ostatnim roku okupacji hitlerowskiej. Byli to doświadczeni wywiadowcy, przeważnie po kursie zastępowych oraz instruktorzy po dwuletnim, gimnazjalnym Przysposobieniu 1 2

Wojskowym (PW). Pozostała grupa okupacyjnych członków stanowiła zaplecze wykorzystywane w późniejszych działaniach. KZHP przejął dobrze urządzoną bazę sprzętu z powielarnią na masę hektograficzną, w której to technice wydawana była dotychczas gazetka pt.; CZUWAJ oraz broń; pistolety Parabellum, Steyer, Sauer 7mm, dwa Nagany, jeden karabin KBK oraz kilkanaście granatów obronnych. W nie długim czasie miała miejsce znaczna migracja członków, która rozluźniła dyscyplinę Organizacji; wielu członków wyjechało do szkół, do pracy lub do miejsc stałego zamieszkania. Wszyscy niemal informowali komendę o dużym zainteresowaniu młodzieży Organizacją o nazwie Konspiracyjny Związek Harcerstwa Polskiego.. W tej sytuacji Komenda KZHP postanowiła 20 kwietnia 1946 roku powołać w miejsce jednoosobowego kierownictwa 6-cio osobową Radę Organizacyjną (RO) jako organ naczelny Organizacji oraz funkcję Komendanta, jako władzę wykonawczą. W skład RO weszli: 1. Przewodniczący Roman Szpak ps. Gwiżdżący Dan, Młody Las, Antek Cwaniak 2. Władysław Zawiślak, ps. Boj, Wierny Boj, Izydor 3. Bronisław Fido, ps. Mściciel, Mściwój. 4. Józefa Golonka, ps. Justyna 5. Marian Golonka, ps. Wesoły Chłopak (Sekretarz) 6. Władysław Domaradzki ps. Wieczny (Skarbnik) W dalszej kolejności nastąpiło szczegółowe ukonstytuowanie nowej struktury organizacyjnej, mianowanie Komendantem KZHP phm.władysława Zawiślaka ps. Boj, Wierny Boj, Izydor, potwierdzenie zadań i celów Organizacji, których fundamentem jest praca wychowawcza i samokształceniowa młodzieży metodami harcerskimi oraz walka w obronie niepodległości i narodowych wartości w myśl hasła Bóg i Ojczyzna. Przyjęto również schemat organizacyjny oparty na drużynach i 5-cio osobowych zastępach w zakonspirowanych rejonach działania (Rp) : I. Gąszcz - Dąbrowa Tarnowska II. Browar - Tarnów III. Jezioro - Śrem IV. Odra - Nowa Sól Kożuchów V. Gmach -Opole VI. Dworzec -Kudowa VII. Wisła - Kraków Powoływanie Rejonów należało do kompetencji RO na wniosek Komendanta PSP, po zorganizowaniu przynajmniej jednej Drużyny i mianowaniu Komendanta Rejonu. Ideowy plan pracy w Rejonach obejmował dwa odrębne tereny działalności: 1. Teren OF, czyli działalność na zewnątrz organizacji (werbowanie członków, oddziaływanie na ZHP, działania niepodległościowe). 2. Teren OR, czyli działania wewnątrz organizacji ( samowychowanie oparte na programie przedwojennego ZHP i szkolenie wojskowe na poziomie PW). PSP posiadała oprócz szczegółowej struktury organizacyjnej instrukcję konspiracyjną oraz perspektywiczny plan działania oparty na dużej

samodzielności komendantów Rejonów (Rp), własną rotę przysięgi i szyfr dla informacji tajnych. W dniu 28 kwietnia 1945 r. RO zatwierdziła na wiosek Komendanta zmianę kryptonimu Organizacji na Polską Straż Przednią (PSP). W czerwcu 1946 roku komendant PSP Wierny Boj przeprowadził osobiście inspekcję wszystkich Rejonów działania i złożył obszerne sprawozdanie na zebraniu RO, którego krótki zapis znajduje się w zachowanym protokole z dnia 27.06.1946 r. Czerwcowa inspekcja dostarczyła komendantowi PSP dowodów, że zakładana początkowo kadrowość organizacji jest nieprzestrzegana. i wymaga pilnego przeciwdziałania, ze względu na wzmożoną aktywność UB. Powstał więc plan przygotowania własnej komórki kontrwywiadu, której zorganizowanie powierzono Wiecznemu oraz plan umieszczenia własnego agenta w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego (WUBP) w Krakowie. Konsekwencją skierowania do WUBP Wilka, który był przybocznym Wiernego Boja było pilne przygotowanie w okolicy Kudowej zjazdu komendantów Rejonów i wybranych funkcyjnych w celu przeprowadzenia fikcyjnego (ze względów bezpieczeństwa) rozwiązania PSP i powołania nowej organizacji o charakterze ściśle kadrowym i instruktorskim. Podstawową jednostką w nowej strukturze miała Drużyna Kadrowa pomyślana jako zaprzysiężony 5-cio osobowy Zastęp Zastępowych, który w działaniach wewnątrz organizacji (OR) pozostaje w zależności służbowej z Komendantem Rejonu natomiast na zewnątrz (OF) organizuje i inspiruje zaplecze ideowe, które nie posiada charakteru konspiracji. Realizację tego słusznego, acz już spóźnionego programu przerwały masowe aresztowania. I. Likwidacja Rp. Odra (Nowa Sól Kożuchów)!945-47 Pierwsze aresztowania miały miejsce 7-go sierpnia 1946 roku w Nowej Soli woj. wrocławskie. W wyniku precyzyjnie przygotowanej akcji przez wrocławskie WUBP aresztowano około 20 osób, z których 15 tu osobom wytoczono proces przed Wojskowym Sądem Rejonowym we Wrocławiu. Trzy osoby Alojzy Piaskowski ps. Tornado, Edward Kajak ps. Krwawy Ryś i Władysław Kajak zostały skazane na karę śmierci (wyrok wykonano w dniu 14. 01.1947 r.) a pozostałe otrzymały wyroki od roku do siedmiu lat Komendantem Rp. Odra został mianowany Alojzy Piaskowski ps. Tornado. Według szacunkowych danych w Nowej Soli działała drużyna podstawowa (DP) w składzie 3 zastępów tj. około 20 osób oraz zastęp specjalny (Zsp) 5 osób. Poza tym w Kożuchowie i w Otyniu działały zastępy kontaktowe w sumie około 10 osób. Ogółem stan Rp. Odra szacuje się na 35 osób. Bezpośrednim powodem uruchomienia na wielką skalę śledztwa w Nowej Soli przez WUBP Wrocław było zabicie przez członków Zastępu Specjalnego funkcjonariusza UB, który rozpracowywał członków PSP biorących udział w akcjach związanych z referendum.

Po przechwyceniu przez funkcjonariuszy z PUBP Kożuchów, w czasie licznych rewizji i śledztw, informacji i tajnych materiałów nastąpiły w połowie sierpnia aresztowania na terenie Śremu przez WUBP Poznań. II. Likwidacja Rp. Jezioro ( Śrem woj. poznańskie) 1945-47 Śrem wraz z okolicą był bardzo prężnym i dobrze zorganizowanym Rejonem PSP; była to zasługa świetnego instruktora phm. Tadeusza Sikory, ps. Skrzętny Chomik, który był równocześnie drużynowym drużyny ZHP im. Przemysława w Śremie.i Kazimiera Kędziory ps. Marynarz, Alaska Jim. Skrzętny Chomik zorganizował jesienią 1945 r. na terenie Śremu kadrową drużynę (DP), której stan w połowie 1946 roku wynosił około 2O osób oraz 2 zastępy kontaktowe 10 osób. Drużyna posiadała dobrze zorganizowaną pracę wychowawczą, szkoleniową z zakresu PW i zasad konspiracji oraz współpracowała z kadrą drużyny ZHP im. Przemysława, drużyny im. Adama Mickiewicza i drużyny im. Tadeusza Rejtana, w których działały grupy programowo-kontaktowe. Rozprowadzano gazetkę BASZTA i ulotki w okresie Referendum.. Pełny stan członków jest trudny do ustalenia, gdyż Rejon posiadał licznych członków utajnionych w drużynach ZHP. Stan Rp. Jezioro szacuje się na 30 40 osób. Śledztwo i aresztowania w Śremie objęły w sumie około 20 osób Ostatecznie akt oskarżenia przed WSR w Poznaniu objął w dniu 21 stycznia 947 r 12 osób. Najwyższe wyroki po 5 lat więzienia otrzymali: Tadeusz Sikora Skrzętny Chomik i Kazimierz Kędziora Alaska Jim, pozostałe wyroki wahały od 1 do 3 lat więzienia. III. Likwidacja Rp. Gmach (Opole) 1946 16 sierpnia został aresztowany w Opolu przez WUBP Poznań Ryszard Ciepiela ps. Wilk, który obsługiwał tam przy pomocy zastępu kontaktowego skrzynkę łączności komendy PSP dla rejonów zachodnich; Wilk, który był już w tym czasie funkcjonariuszem WUBP Kraków okazał legitymację Urzędu i został przewieziony do Krakowa. IV. Likwidacja Rp. Wisła i Rp. Gąszcz (Kraków i Dąbrowa Tarn.) 1945 47 18 sierpnia został aresztowany w swoim mieszkaniu i przewieziony po złamaniu nogi (w czasie próby ucieczki) do szpitala w Krakowie Władysław Zawiślak ps. Wierny Boj komendant PSP. W ciągu następnych dni aresztowano z bronią, w urządzonym przez funkcjonariuszy krakowskich kotle dwóch członków Zastępu Specjalnego Jana Dorosza ps. Bohun, Mruk i Józefa Pytkę ps. Babinicz, Podstępny Jun. 21 sierpnia rozpoczęły się aresztowania i rewizje w Dąbrowie Tarnowskiej (Rp. Gąszcz ) ; aresztowano pozostałych członków zastępu specjalnego zastępowego Stanisława Kościuka ps. Six, Mieczysława Zawiślaka ps. Pantera, Tadeusza Gunię ps. Tom Mix oraz łącznika RO Ignacego Trybowskiego ps. Nemo, Błyskawica Pod koniec sierpnia został aresztowany Roman Szpak ps. Młody Las przewodniczący Rady Organizacyjnej PSP. Po wielomiesięcznym śledztwie stanęło przed WSR w Krakowie 10 osób; z których trzech sąd uniewinnił,

czterech skazał na 2 lata z zawieszeniem a dwóch głównych oskarżonych Władysława Zawiślaka i Romana Szpaka skazał na 6 lat więzienia. Oceniając likwidację PSP na terenie rejonu Gąszcz należy podkreślić, że funkcjonariuszom nie udało się aresztować większej części członków w tym członków RO: Mściwoja, Wesołego Chłopaka, Justyny oraz Komendanta Rejonu phm Eugeniusza Jaworskiego ps. Gwiazda, którego zastępcą i zastępowym Zastępu Specjalnego był uniewinniony Six jak również nikogo z zastępu terenowego w Mędrzechowie i Żabnie; nie przejęto większej części broni, bazy magazynowej w Oleśnicy i archiwum PSP, które zniszczył Kruk. Funkcjonariuszom WUBP nie udało się aresztować nikogo z rejonu Tarnowa ( Rp Browar posiadał bezpośredni kontakt z komendantem PSP). Aresztowania i likwidacja Rp. Browar nastąpiła 3 lata później. Rp. Gąszcz obejmował miasto i powiat Dąbrowa Tarnowska. W mieście działała drużyna (DP) złożona z 3 zastępów około 18 osób, Zastęp Specjalny (Zsp) dla przechowywania broni i pozostający do dyspozycji komendanta PSP 5 osób oraz zastępy kontaktowe (Zk) w Mędrzechowie, w Żabnie i Kupieninie - razem około 12 osób. Równocześnie Gwiazda był Drużynowym gimnazjalnej drużyny ZHP im. Zawiszy Czarnego w Dąbrowie Tarnowskiej. V. Likwidacja Rp. Browar (Tarnów Pleśna Tuchów). Do organizowania RP. Browar (gdzie funkcjonował do tej pory 3 osobowy Zastęp Kontaktowy prowadzony przez Dana ) przystąpiono w kwietniu 1945 r. Komendant KZHP występujący pod pseudonimem Izydor zlecił nowo pozyskanemu drużynowemu VIII DH im.gen.j. Bema w Tarnowie Witoldowi Holcowi ps. Ryczący Bawół, Przebiegły Lis organizowanie jednostek KZHP. W wyniku działalności Holca powstała w lecie 1945 roku drużyna (DP) w Pleśnej, którą zorganizował oraz prowadził Kazimierz Walc ps. Biały Orzeł drużynowy miejscowej 21 Drużyny ZHP i były partyzant batalionu AK Barbara. Ten ostatni fakt miał niewątpliwie wpływ na program drużyny, w którym położono nacisk na szkolenie wojskowe, gromadzenie broni i kolportaż ulotek. Drużyna składała się z 3 zastępów ( 24 osoby). W czerwcu 1946 roku powstała drużyna w Tuchowie zorganizowana i prowadzona przez tamtejszego drużynowego ZHP Wojciecha Mazurkiewicza, Drużyna liczyła około 25 osób i posiadała zastęp terenowy w sąsiednich Ryglicach. Aresztowania członków Rp. Browar rozpoczęły się w kwietniu 1949 r. i były niewątpliwie efektem działań licznych informatorów Urzędu Bezpieczeństwa. Pierwsze wyroki zapadły na rozprawie WSR w Krakowie w dniu 10 czerwca 1949 r.: Józef Chochołowicz ps. Wojski i Eugeniusz Hudyka ps. Chytry Lis z Pleśnej zostali skazani na 5 lat wiezienia. 25 czerwca na sesji wyjazdowej w Tarnowie skazani zostali: Witold Holc na 2,5 roku, Franciszek Masłowiec na 2 lata oraz Kazimierz Walc, Tadeusz Baszczowski, Jerzy trepa i Czesław Baszczowski na 5 lat więzienia. 25 czerwca w Krakowie skazani zostali: Tadeusz Kozik na osiem lat, Józef Sajdak, Marian Włodek i Zbigniew Walc na 5 lat więzienia.

21 lipca w Krakowie skazani zostali: Wojciech Mazurkiewicz na 8 lat, Józef Wójcik i Stanisław Placek na 6 lat oraz Marek Fryc na 5 lat więzienia. 26 sierpnia 1949 r. skazany został za udział w PSP na karę 2 lat więzienia Edward Czernia ps. Biały Wilk z Pleśnej. W sumie aresztowanych było 17 członków PSP z Rejonu Browar. Wszystkie wyroki członków KZHP PSP powyżej 5 lat zostały obniżone o połowę na podstawie amnestii a wyroki do 5 lat zawieszone. Pozostali w więzieniach skazani odsiadywali wyroki w najcięższych więzieniach i obozach PRL; w Rawiczu, Wronkach, Potulicach, Jaworznie i w Rusku. Ogółem do KZHP PSP należało w latach 1945 do 49 około 180 członków, z pośród których 50 osób było skazanych wyrokami Wojskowych Sądów Rejonowych. Natomiast wszyscy członkowie tej organizacji byli objęci nadzorem UB do końca PRL. Ostatnia tajna charakterystyka organizacji i jej członków była opracowana przez Służby Bezpieczeństwa (SB) w 1982 roku! WYKAZ ZWERYFIKOWANYCH CZŁONKÓW KZHP PSP Rp. GĄSZCZ (Tarnów) i Rp. WISŁA (Kraków) 1. Szpak Roman ps. Sęk, Szczery, Pistolet, Antek Cwaniak, Młody Las 2. Zawiślak Wladysław Traugut, Wrzos, Boj, Wierny Boj, Izydor 3. Fido Bronisław Mściciel, Mściwój 4. Golonka Marian Dan, Wesoły Chłopak, Guśly Ryś 5. Jaworski Eugeniusz Gwiazda 6. Golonka Józefa Justyna 7. Paleń Władysław Mik 8. Golonka Henryk Kruk 9. Ciepiela Ryszard Wilk 10. Jaworski Józef Strzelec, Grzmot 11. Kędziora Kazimierz Marynarz, Alaska Jim 12. Zawiślak Mieczysław Tygrys, Pantera 13. Pytka Józef Babinicz, Podstępny Jun 14. Dorosz Jan Bohun, Mruk 15. Gunia Tadeusz Powoly Tom Mix 16. Lauer Wojciech Lord 17. Szlakiewicz Zdzisław Zdzich 18. Świątek Edward Orle, Młode Orle 19. Trybowski Ignacy Błyskawica, Nemo 20. Zawiślak Adam Mały, Lis 21. Kochanek Józef Józek 22. Domaradzki Władysław Michał, Wieczny 23. Stark Mieczysław Silny 24. Stano Andrzej Biegły

25. Stano Tadeusz... 26. Wszopła Mieczysław... 27. Wieczorek Czesław Szabelka 28. Żelazowski Ryszard... 29. Borzęcki Jan... 30. Walusiak Józef... 31. Ziętara Mieczysław Zawisza, Zawisza Czarny 32. Ziętara Wladysław Marek 33. Gabiga Kazimierz Czarny 34. Łączyński Jan Janek 35. Brożek Wladysław... 36. Czabaj Tadeusz... 37. Noga Józef... 38. Kozaczka Teofil... 39. Kościuk Stanisław Six 40. Tokarz Stefan Tost Uwaga: Tłustym drukiem zaznaczono pierwszych członków KZHP z roku 1945 Rp. BROWAR (Tarnów) 1. Holc Witold Ryczący Bawół, Przebiegły Lis 2. Szopski Leszek (Instruktor PW) (Pleśna) 3. Walc Kazimierz Biały Kieł, Mściciel 4. Chochołowicz Józef Wojski 5. Hudyka Eugeniusz Chytry Lis 6. Baszczowski Tadeusz Lew 7. Trepa Jerzy Tygrys, Walczący Tygrys 8. Baszczowski Czesław... 9. Kozik Tadeusz Śmigły Rydz 10. Sajdak józef Pies 11. Włodek Marian Niedźwiedź 12. Maslowiec Franciszek Orli Szpon 13. Walc Zbigiew... 14. Imbirski Józef... 15. Czernia Edward Biały Wilk (Tuchów Ryglice) 1. Mazurkiewicz Wojciech... 2. Wójcik Józef... 3. Placek Stanisław... 4. Fryc Marek Zew Krwi 5. Cibor Bogdan... 6. Jacyna Włodzimierz... 7. Błaszczak Rudolf...

8. Boratyński Józef... 9. Rzeszutko Adam... 10. Cichy K.... 11. Bryk J.... 12. Ksyka Jan... 13. Igielski A.... 14. Buś K... Rp. JEZIORO (Śrem) i (GMACH) (Opole) 1. Sikora Tadeusz ps. Skrzętny Chomik) 2. Bartkiewicz Tadeusz... 3. Baryłkowski Zbigniew Dziki Jeleń 4. Chudziński Jerzy... 5. Graefling Zbigniew Wilczy Kieł, Hieronim Bezpiecznik 6. Guzik Jerzy... 7. Huss Ryszard... 8. Kamiński Zenon Groźny Basza 9. Kamiński Henryk... 10. Kędziora Kazimierz Alaska Jim 11. Klaczyński Tadeusz... 12. Kozik Mirosław Stalowy Bernard 13. Kuśmirkiewicz Jan... 14. Kuśmirkiewicz Jerzy... 15. Labijak Wacław... 16. Leszczyński Edward Szara Sowa 17. Negengast Marian... 18. Owczarczak Edmund... 19. Owczarek Stefan... 20. Pioch Arkadiusz Dziki Tyś 21. Ruta Zbigniew... 22. Sikora Edward... 23. Talarczyk Tadeusz Żbik z Bialowieży 24. Zawadzki Zygmunt Bufallo Bill 25. Gurek Marian... 26. Palacz Witold... 27 Mieloch... 28. Szeler Jerzy Rp. ODRA (Nowa Sól Kożuchów) i DWORZEC (Kudowa) 1. Banaszak Marian ps. Dziki Bill 2. Piaskowski Alojzy Tornado 3. Kajak Edward Krwawy Ryś 4. Kajak Władysław... 5. Bartkowiak Marian... 6. Chmielarz Tomasz...

7. Cyplik Tadeusz... 8. Czuprys Tadeusz... 9. Koza Stanisław Groźny 10. Nawrocka Helena... 11. Nawrocka Irena... 12. Nowak Marian... 13. Poniedziałek Teresa... (Bogusławska) 14. Sikorski Janusz... 15. Sikorski Leonard... 16. Zachwieja Henryk... 17. Janowiec Edward... Odpisy zachowanych Komunikatów i Uchwał Rady Organizacyjnej KZHP-PSP r. m.p. w kwietniu 1946 Komunikat Rady Organizacyjnej Nr. 1/IV/46 Uchwałą Komendy KZHP została powołana do życia Rada Organizacyjna jako organ naczelny organizacji. Zadaniem jej jest kierowanie całością prac organizacji oraz reprezentacja jej na zewnątrz. Aparat wykonawczy organizacji podlega wyłącznie Komendantowi organizacji mianowanemu przez R.O. W toku pierwszego zebrania R.O. zatwierdziła dotychczasową działalność KZHP, przyjmując równocześnie rezygnację dotychczasowego Komendanta druha Gwiżdżącego Dana, wyrażając mu serdeczne podziękowanie za ofiarną pracę dla dobra Polski i organizacji. Uchwałą R.O. został mianowany komendantem w miejsce druha Gwiżdżącego Dana d-h Boj. R.O. z okazji ukonstytuowania się wydała następującą odezwę: Druhowie! Stoimy w obliczu wielkich przemian, w obliczu walki chrześcijańskiej cywilizacji z pogańskim komunizmem. W walce tej nie możemy stać bezczynnie. Komunizm godzi bowiem w to, co dla nas jest najdroższe: Boga, Ojczyznę i Rodzinę. Żaden wysiłek w tych gigantycznych zmaganiach nie idzie na marne. Włączmy więc w tę walkę wszystkie nasze siły, wszystkie nasze zdolności i umiejętności, aby nie zaprzepaścić dotychczasowych naszych zdobyczy. Organizacja nasza podaje Wam sposób postępowania, waszym zaś obowiązkiem jest realizowanie go ściśle według rozkazów swoich dowództw. Zaczynając nowy okres żmudnej i ofiarnej pracy dla dobra Wiary i narodu przesyłamy Wam nasze staropolskie Szczęść Boże. Za zgodność : C Z U W A J (- ) Młody Las Rada Organizacyjna. Opracował Władysław Zawiślak ps. Wierny Boj na podstawie własnych materiałów i rozmów z b. członkami KZHP PSP oraz materiałów IPN i

Dr.Marii Żychowskiej Konspiracyjne Organizacje Młodzieżowe w Tarnowskiem 1945 1956 Wyd. TTK Tarnów 2001 REKONSTRUKCJA STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ PSP