B i s k u p O p o l s k i

Numer 9 wrzesień 2011 Rocznik LXVI B i s k u p O p o l s k i 60. Komunikaty na Konferencje Rejonowe 2011 r. 5 września 2011 r. Racibórz 6 września 2011 r. Nysa 7 września 2011 r. Opole I. Rozporządzenia Biskupa Opolskiego 1. Bierzmowania i wizytacje kanoniczne w 2012 r. Zgodnie z postanowieniami Pierwszego Synodu Diecezji Opolskiej (statut 57) sakrament bierzmowania jest udzielany młodzieży trzecich klas gimnazjalnych. W związku z tym, że sakrament bierzmowania przyjmuje 317

młodzież wszystkich parafii, jest oczywistą sprawą, że udzielanie sakramentu bierzmowania musi się dokonywać w jednej lub kilku większych grupach na terenie dekanatu. Wizytacje kanoniczne (biskupie) w 2012 roku odbędą się w dekanatach: Kędzierzyn, Koźle, Leśnica, Nysa, Ozimek, Paczków. Księży dziekanów prosimy, podobnie jak w ubiegłych latach, o złożenie kwestionariuszy wizytacyjnych ze wszystkich parafii dekanatu biskupowi wizytującemu lub w kurii z miesięcznym wyprzedzeniem. Bardzo prosimy o wypełnienie nowych kwestionariuszy, które będą opublikowane w listopadzie br. Sposób przeprowadzenia wizytacji kancelarii parafialnej, świątyni oraz budynków kościelnych omówi ksiądz dziekan z biskupem wizytującym oraz wskazanymi przez biskupa jego delegatami, którzy odbędą spotkania z proboszczem wizytowanej parafii z kilku- lub kilkunastodniowym wyprzedzeniem. Przypomina się jednocześnie, że oficjalne powitanie biskupa w parafii ma miejsce tylko podczas wizytacji kanonicznej, natomiast w innych okolicznościach ma ono charakter zwyczajny, tj. przy okazji krótkiego wprowadzenia na początku Mszy św. Terminy bierzmowania i wizytacji biskupich księża dziekani powinni uzgodnić z biskupem Pawłem Stobrawą do końca listopada 2011 r. Prosimy o zachowanie tego terminu, by możliwie szybko można było poinformować, który biskup będzie na wizytacji i bierzmowaniu. Wizytacje dziekańskie odbędą się w dekanatach: Biała, Branice, Gościęcin, Grodków, Kietrz, Niemodlin, Otmuchów, Pietrowice Wielkie, Prószków, Prudnik, Siołkowice, Skoroszyce. 2. Instrukcja biskupa opolskiego o przygotowaniu i celebracji sakramentu bierzmowania w diecezji opolskiej Wprowadzenie Poprzez przyjęcie sakramentu bierzmowania ochrzczeni jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują szczególną moc Ducha Świętego i w ten sposób jeszcze mocniej zobowiązani są, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz do bro- 318

nienia jej (Lumen gentium, 11). Chociaż sakrament chrztu jest ważny i skuteczny bez bierzmowania i Eucharystii, to jednak wtajemniczenie chrześcijańskie pozostaje jakby nie dopełnione (por. KKK 1306). Dlatego każdy ochrzczony może i powinien otrzymać sakrament bierzmowania (por. kan. 889 1 i 890 KPK). 1. Przygotowanie młodzieży do sakramentu bierzmowania Parafia przygotowania 1. Miejscem właściwym przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania jest parafia, do której kandydat przynależy. W uzasadnionych przypadkach kandydat do bierzmowania może podjąć przygotowanie także poza własną parafią. Duszpasterz podejmujący się przygotowania kandydata jest zobowiązany powiadomić o tym fakcie jego własnego proboszcza. Miejscem przyjęcia sakramentu bierzmowania będzie parafia, w której miało miejsce przygotowanie. Kandydat, przygotowany poza własną parafią, a pragnący przyjąć sakrament bierzmowania we własnej parafii, musi własnemu proboszczowi przedstawić zaświadczenie o odbyciu przygotowania. Podmioty odpowiedzialne za przygotowanie do bierzmowania 2. Odpowiedzialność za przygotowanie i dopuszczenie kandydatów do przyjęcia sakramentu bierzmowania spoczywa na duszpasterzach i ich współpracownikach. Pierwszymi współpracownikami duszpasterzy w przygotowaniu kandydatów do bierzmowania są rodzice. Duszpasterze powinni ich zaprosić do udziału we wspólnych celebracjach i katechezach; powinni też informować rodziców o przebiegu przygotowania, zwłaszcza w sytuacjach trudnych. Współpracownikami duszpasterzy i rodziców w przygotowaniu kandydatów do bierzmowania są również szkolni katecheci. Z inicjatywy i z udziałem proboszcza powinny odbywać się regularne spotkania duszpasterzy i katechetów. Formy współpracy i zakres podejmowanych działań należy uzgodnić w drodze wzajemnego porozumienia. Do współpracy w przygotowaniu do bierzmowania można też zaprosić uformowanych wiernych świeckich, którzy podejmą funkcje animatorów małych grup. Formacja animatorów pastoralnych, zaangażowanych 319

w przygotowanie kandydatów do bierzmowania, odbywać się będzie w rejonowych centrach katechumenatu. 3. Zgodnie z zaleceniami Komisji Wychowania Katolickiego KEP, przygotowanie kandydatów do bierzmowania powinno trwać 3 lata. Przygotowanie kandydatów należy zatem rozpocząć w I klasie gimnazjum. W całym okresie przygotowania zaleca się spotkania formacyjne w małych grupach, połączone niekiedy ze wspólną celebracją liturgiczną. W pierwszym i drugim roku przygotowania formacja kandydatów odbywa się w rytmie spotkań miesięcznych, natomiast w trzecim roku przygotowania spotkań cotygodniowych. Rozpoczęcie i kontynuowanie przygotowania do bierzmowania 4. Warunkiem rozpoczęcia przygotowania do bierzmowania jest osobiste zgłoszenie się kandydata w parafii przygotowania w ogłoszonym terminie, złożenie pisemnego uzasadnienia chęci przyjęcia bierzmowania oraz przedłożenie Indeksu nauki religii, potwierdzającego ukończenie katechizacji w zakresie szkoły podstawowej. Przygotowanie do bierzmowania może rozpocząć także kandydat, który nie ukończył katechizacji w zakresie szkoły podstawowej. Duszpasterz ma obowiązek zbadać okoliczności i powody niedopełnienia obowiązku udziału w katechezie. Jeśli uzna potrzebę uzupełnienia wiedzy katechizmowej kandydata, zorganizuje dla niego we współpracy ze szkolnym katechetą kurs katechumenatu. 5. Warunkiem kontynuacji przygotowania kandydata do bierzmowania w kolejnych latach są (por. Obrzędy bierzmowania, nr 12; Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 56): udział w sakramentalnym życiu Kościoła (Msza św. niedzielna, Msza św. młodzieżowa, sakrament pokuty, itd.), uczęszczanie na katechezę szkolną (co po każdym etapie przygotowania potwierdzi katecheta), udział w parafialnym przygotowaniu do przyjęcia sakramentu bierzmowania (spotkania w grupach, zaangażowanie w działalność charytatywną w parafii, wolontariat itp.). Po każdym etapie rocznym duszpasterz powinien odbyć z kandydatem indywidualną rozmowę, celem zweryfikowania realizacji ww. warunków i zmotywowania go do podjęcia wysiłku w kolejnym etapie przygotowania. 320

Zaleca się także, by kandydaci do bierzmowania w okresie przygotowania odbyli pielgrzymkę do katedry opolskiej, a także poznali diecezjalne i parafialne struktury organizacyjne: stowarzyszenia, wspólnoty i ruchy apostolskie (por. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 57). W trzecim roku przygotowania kandydaci powinni wziąć udział w dniu skupienia lub rekolekcjach na terenie parafii lub poza nią. Dopuszcza się stosowanie w przygotowaniu do bierzmowania Dzienniczka kandydata do bierzmowania, będącego potwierdzeniem udziału kandydata w życiu sakramentalnym i spotkaniach formacyjnych. Informacje w nim zawarte mają być przede wszystkim podstawą do motywującej rozmowy z kandydatem na każdym etapie przygotowania. Nie powinny stanowić narzędzia dyskwalifikującego kandydata. Chodzi o to, by na bazie treści zawartych w dzienniczku móc kandydatowi konkretniej zakreślić dalsze kroki w pracy na sobą. Dopuszczenie do bierzmowania 6. Warunkami ostatecznego dopuszczenia kandydata do przyjęcia sakramentu bierzmowania są: uzyskanie pozytywnej opinii osoby przygotowującej kandydata, uzyskanie pozytywnej opinii katechety szkolnego o postawie kandydata, pozytywny wynik indywidualnej rozmowy duszpasterza z kandydatem, weryfikującej ostatecznie jego przygotowanie. Rozmowa ta nie powinna mieć formy egzaminu sprawdzającego wiedzę katechizmową kandydata. Jej treścią mają być zagadnienia podejmowane podczas spotkań przygotowujących kandydata w parafii. W sytuacjach trudnych, przed decyzją o dopuszczeniu kandydata do bierzmowania, duszpasterz powinien zasięgnąć dodatkowej opinii u wszystkich odpowiedzialnych za jego przygotowanie (osoba kierująca przygotowaniem, rodzice, katecheta szkolny i inni). 7. Kandydatom do bierzmowania zaleca się pozostawienie imienia chrzcielnego dla podkreślenia kontynuacji wtajemniczenia chrześcijańskiego. Kandydat może jednak wybrać sobie nowe imię, zwłaszcza gdy imię chrzcielne nie figuruje wśród świętych i błogosławionych Kościoła (zob. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 60). Wybór nowego imienia znajduje uzasadnienie w zamiarze naśladowania obranego świętego 321

i uczynienia go szczególnym duchowym patronem. Kandydat powinien pisemnie uzasadnić wybór patrona. 8. Kandydatowi podczas przyjmowania sakramentu bierzmowania towarzyszy świadek. Powinien nim być rodzic chrzestny lub inna osoba, która przyjęła już sakramenty wtajemniczenia i odznacza się dojrzałością chrześcijańską oraz przykładnym życiem wiary (por. kan. 893 KPK; Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 61). Nie należy natomiast dopuszczać do godności świadka rówieśnika kandydata, np. szkolnego kolegę lub koleżankę. Od świadka nie wymaga się żadnych pisemnych zaświadczeń. 9. Kandydaci do bierzmowania powinni przystąpić do sakramentu pokuty i przyjąć Komunię św. podczas Mszy św., w której udzielany będzie sakrament bierzmowania (zob. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 62). Do skorzystania z sakramentu pokuty i przyjęcia Komunii św. w tym dniu należy usilnie zachęcać także świadków, rodziców i rodzinę kandydata. 2. Celebracja sakramentu bierzmowania w parafiach 10. Sprawowanie sakramentu bierzmowania odbywać się będzie w okresie wielkanocnym z teologicznego punktu widzenia najbardziej właściwym dla jego udzielania. Dla podkreślenia znaczenia celebracji sakramentu bierzmowania i umożliwienia w niej licznego udziału wiernych zaleca się, aby odbywała się ona w soboty oraz w niedziele. 11. Celebracja sakramentu bierzmowania nie będzie łączona z wizytacją kanoniczną w parafii. 12. Bierzmowanie kandydatów odbywać się będzie we wspólnotach parafialnych gromadzących kandydatów z kilku parafii w dekanacie. Liczbę kandydatów przystępujących do bierzmowania podczas jednej celebracji należy ustalić z Wikariuszem Biskupim ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. 13. Zwyczajnym szafarzem sakramentu bierzmowania jest biskup. W każdym dekanacie biskup sprawować będzie sakrament bierzmowania w jednym miejscu. Jeżeli liczba kandydatów w dekanacie tego wymaga, dziekan wyznaczy kolejne miejsce celebracji. W takim przypadku szafarzem sakramentu bierzmowania może być wyznaczony przez bi- 322

skupa prezbiter. Także podczas celebracji z udziałem biskupa do posługi szafarzy pomagających biskupowi mogą zostać wyznaczeni prezbiterzy. 14. Sakramentu bierzmowania udziela się podczas Mszy św. odprawianej według formularza Mszy św. z udzielaniem sakramentu bierzmowania (jeśli zezwalają na to przepisy liturgiczne), z udziałem duchowieństwa, rodzin kandydatów i wspólnoty parafialnej. Duszpasterze powinni dobrze przygotować program tej uroczystości w parafii i nadać uroczysty charakter obrzędom liturgicznym. Szczegółowy program uroczystości należy uzgodnić z Wikariuszem Biskupim ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów najpóźniej na 7 dni przed planowaną celebracją. 15. Udzielenie sakramentu bierzmowania należy odnotować w księdze bierzmowanych parafii udzielania bierzmowania. Proboszcz miejsca bierzmowania powiadamia o fakcie przyjęcia bierzmowania parafię chrztu bierzmowanego (kan. 895 KPK) oraz parafię jego zamieszkania, w której proboszcz w księdze bierzmowanych dokonuje adnotacji o fakcie przyjęcia sakramentu bierzmowania poza własną parafią. 3. Upamiętnianie przyjęcia sakramentu bierzmowania 16. Każdy bierzmowany powinien otrzymać świadectwo przyjęcia sakramentu bierzmowania, zaopatrzone w pieczęć parafii i podpis duszpasterza. Można w tym celu wykorzystać książeczkę Z Chrystusem przez życie. Duszpasterz powinien ją wypełnić lub wystawić nową w przypadku, gdy bierzmowany dotąd jej nie posiada. Świadectwem posłuży się bierzmowany, chcąc dostąpić godności rodzica chrzestnego oraz przygotowując się do sakramentu małżeństwa. Zachęca się także duszpasterzy do obdarowywania bierzmowanych religijnymi pamiątkami, np. krzyżem, Pismem Świętym, modlitewnikiem Droga do nieba lub podobnymi (zob. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 64). 17. Duszpasterzy zachęca się też do organizowania odpowiednich form upamiętnienia przyjęcia sakramentu bierzmowania przez urządzanie nabożeństw dziękczynnych, zwłaszcza w rocznice bierzmowania (zob. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej, statut 64). Należy dołożyć starań, by kontynuacją formacji duchowej młodych ludzi było ich zaangażowanie w działalność duszpasterską i charytatywną parafii. 323

3. Kalendarium wydarzeń i celebracji liturgicznych w programie przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania wrzesień 324 Pierwszy rok przygotowania do bierzmowania ogłoszenie terminu spotkania organizacyjnego dla kandydatów do bierzmowania, przekazanie kandydatom Deklaracji kandydata do bierzmowania, którą złoży uroczyście podczas Eucharystii, sporządzenie list kandydatów i formowanie grup do 12 osób spotkanie z rodzicami kandydatów do bierzmowania; październik uroczysta Eucharystia na rozpoczęcie przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania (formularz o Duchu Świętym i obrzęd przyjęcia kandydata do grupy formacyjnej), spotkanie formacyjne, przygotowanie i udział w nabożeństwie różańcowym, uporządkowanie zapomnianych grobów, kapliczek i krzyży w parafii przygotowanie do uroczystości Wszystkich Świętych; listopad udział kandydatów w nabożeństwie za zmarłych na cmentarzu, spotkanie formacyjne, nabożeństwo z okazji wspomnienia bł. Karoliny Kózkówny (18 listopada); grudzień udział kandydatów we Mszach św. roratnich, spotkanie formacyjne, pomoc w przygotowaniu do świąt w kościele lub w akcjach świątecznych parafialnego wolontariatu na rzecz osób samotnych, chorych i biednych, styczeń spotkanie formacyjne,

luty obecność podczas wizyty duszpasterskiej w domu, spotkanie noworoczne kolędowe (opłatek, jasełka); spotkanie formacyjne, obchody wspomnienia św. Walentego przygotowanie Dnia Zakochanych, udział w obchodach Światowego Dnia Chorych; marzec spotkanie formacyjne, Wielki Post weryfikacja życia sakramentalnego kandydata, przygotowanie do spowiedzi wielkanocnej, udział kandydatów w nabożeństwach pasyjnych w parafii, przygotowanie rozważań Drogi Krzyżowej, zaangażowanie w przedświąteczne akcje charytatywne w parafii; kwiecień maj spotkanie formacyjne, udział kandydatów w liturgii Triduum Paschalnego, udział kandydatów do bierzmowania w liturgii sakramentu bierzmowania starszych koleżanek i kolegów; spotkanie formacyjne, udział kandydatów w nabożeństwach majowych, obchody Dnia Rodziny (Dzień Matki, Dzień Dziecka, Dzień Ojca) w maju i czerwcu; czerwiec spotkanie formacyjne na zakończenie I roku przygotowania, indywidualna rozmowa podsumowująca, okazja do spotkania z rodzicami (także indywidualnie), zaangażowanie w przygotowaniu ołtarza na Boże Ciało, pielgrzymka do sanktuarium diecezjalnego/lokalnego, katedry. 325

II. Studia i stałe dokształcanie na Wydziale Teologicznym UO w roku akademickim 2011/2012 1. Studia doktoranckie i licencjat rzymski Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego zaprasza na dzienne, trzyletnie studia doktoranckie z teologii. W ramach studiów oferujemy: 8 specjalizacji, umożliwiających pogłębione studium w zakresie teologii historycznej, systematycznej i praktycznej oraz filozofii religii; możliwość uzyskania dyplomu licencjata (licencjat kanoniczny), uprawniającego do nauczania teologii w wyższych szkołach teologicznych, możliwość przygotowania i obrony pracy doktorskiej pisanej pod kierunkiem samodzielnego pracownika naukowego w ramach prowadzonego przez niego seminarium naukowego, zajęcia w środy w godzinach od 9.45 do 15.00 (plus lektorat języka obcego), termin składania dokumentów: od 27 czerwca do 23 września 2011 r. rozmowa kwalifikacyjna: 24 września 2011 r. oraz 1 października 2011 r. (termin do wyboru; każdorazowo o godz. 9.00). * * * Wielu młodych ludzi jeszcze zastanawia się nad wyborem kierunku studiowania. Wielu z nich chce pogłębić nie tylko swoją wiedzę, ale i wiarę. Wydział Teologiczny posiada jeszcze wolne miejsca na poziomie studiów licencjackich oraz magisterskich w ramach kierunków: Teologia, Nauki o Rodzinie i Muzykologia. Na kierunku Teologia Wydział Teologiczny obok studiów prowadzących do przyjęcia święceń prezbiteratu po raz pierwszy proponuje przygotowanie teologiczne dla kandydatów do święceń diakonatu stałego. Więcej informacji na: www.wt.uni.opole.pl 2. Podyplomowe Studium Proboszczowskie Studium proboszczowskie jest instytucją kościelną, powołaną do życia przez Biskupa Opolskiego, i ma na celu formację przyszłych proboszczów. W bieżącym roku formacyjnym strukturę i program Studium nieco 326

zmodyfikowano. Bezpośrednia odpowiedzialność za organizację zajęć Studium spoczywać będzie odtąd na Radzie ds. Formacji Stałej Kapłanów, która w organizacji zajęć winna współpracować ściśle z władzami Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. W gmachu Wydziału odbywać się będzie nadal większość zajęć kursu proboszczowskiego. Zajęcia Studium trwają 4 semestry i adresowane są do księży z dwóch roczników święceń: 6 i 7 rok kapłaństwa (z wyjątkiem kapłanów delegowanych na specjalistyczne studia stacjonarne). Podyplomowe Studium Proboszczowskie kończy się egzaminem proboszczowskim. Warunkiem przystąpienia do końcowego egzaminu jest potwierdzona obecność na zajęciach, pozytywna ocena z wizytacji katechetycznej i liturgiczno-homiletycznej w parafii oraz przedstawienie pisemnego eseju na temat: Życie i posługa proboszcza. Opłata za jeden semestr uczestnictwa w Studium wynosi 300 zł. W roku akademickim 2011/2012 do uczestnictwa w Studium zobowiązani są kapłani rocznika święceń 2006 (rok I) i 2005 (rok II) a także wszyscy kapłani starszych roczników, którzy dotąd nie ukończyli Studium. W roku formacyjnym 2011/2012 pierwszy rok zajęć Studium rozpocznie się od kursu formacyjnego w Nysie w dniach od 2 do 7 października 2011 r., a kolejne zajęcia odbywać się będą na Wydziale Teologicznym w Opolu w wybrane środy roku akademickiego. Szczegółowy program i plan zajęć Studium Proboszczowskiego opublikowany będzie w terminie nieco późniejszym, ponieważ wymaga on uzgodnienia z niepublikowanym jeszcze planem zajęć na Wydziale Teologicznym UO. Aktualne informacje znaleźć będzie można na stronie internetowej Wydziału Teologicznego UO i stronie internetowej diecezji opolskiej w dziale Formacja (dostępnym po zalogowaniu). 3. Studium Muzyki Kościelnej Zajęcia pięcioletniego Studium Muzyki Kościelnej odbywać się będą w pomieszczeniach przy ul. Kard. Kominka 1 i przy ul. Drzymały 1 w wymiarze 5 godzin tygodniowo (w godz. od 15.30 do 19.35) w następujące dni: rok I we wtorki, rok II i III w środy, rok IV i V w czwartki. Zajęcia indywidualne na organach (rok I na fortepianie) w wymiarze 1 godziny tygodniowo odbywają się w dniu ustalonym z profesorem. Rok IV i V zobowiązany jest ponadto do praktyki muzyczno-liturgicznej (granie podczas Mszy św. pod kierunkiem pedagoga). Możliwy jest również 327

indywidualny i skrócony tok nauki dla kandydatów po średniej lub wyższej szkole muzycznej. W roku akademickim 2011/2012 studium nie będzie prowadziło zajęć na kierunku Prowadzenie Zespołów Śpiewaczych. III. KOMUNIKATY DUSZPASTERSTWA LITURGICZNEGO 1. Kurs przygotowawczy dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w 2011 r. Pierwszy Synod Diecezji Opolskiej zobowiązuje proboszczów, aby w każdej parafii ustanowieni zostali nadzwyczajni szafarze Komunii św., którzy będą pomagali w rozdawaniu jej w czasie Mszy św. oraz będą zanosili Komunię św. chorym w każdą niedzielę i święto (statut 42). Zwłaszcza duszpasterze parafii, gdzie nie było dotychczas takich szafarzy, powinni zatroszczyć się o wydelegowanie odpowiednich osób na kurs przygotowawczy do pełnienia tej posługi. Szkolenie kandydatów odbywać się będzie w Diecezjalnym Ośrodku Formacyjnym w Opolu (ul. Kard. B. Kominka 1a) w następujące dni: 1) sobota, 5 listopada, godz. 9.45 Msza św. i wykłady; 2) sobota, 12 listopada, godz. 9.45 Msza św. i wykłady; 3) sobota, 19 listopada, godz. 9.45 Msza św. i wykłady; 4) sobota, 26 listopada, godz. 9.45 Msza św. i wykłady; 5) niedziela, 4 grudnia, godz. 14.00 Msza św. w katedrze opolskiej i uroczyste upoważnienie biskupie do posługi. Msza św. i zajęcia w podane wyżej dni odbywać się będą od godz. 9.45 do 14.00. Parafie pokrywają opłaty za materiały szkoleniowe i zwracają koszty podróży kandydatom. Zgodnie z zarządzeniem Episkopatu Polski (z 9 marca 2006 r.) nadzwyczajnymi szafarzami mogą być mężczyźni, a także siostry zakonne i niewiasty życia konsekrowanego w wieku od 25 do 65 lat. Ich ustanowienie musi poprzedzić odpowiedni kurs przygotowawczy. Kandydaci powinni się odznaczać zaangażowaniem w życie Kościoła, wzorowym życiem moralnym oraz poważaniem wśród duchowieństwa i wiernych. 328

2. Dzień skupienia dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w uroczystość Chrystusa Króla (20 listopada) i przedłużenie upoważnienia Wszystkich nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. zaprasza się na ich doroczny dzień skupienia w uroczystość Chrystusa Króla. Zobowiązani natomiast do udziału są wszyscy ci szafarze, którym kończy się upoważnienie w dniu 31 grudnia 2011 r. Udział w dniu skupienia jest warunkiem przedłużenia możliwości dalszego sprawowania tej posługi w parafii. Dzień skupienia odbędzie się w niedzielę 20 listopada w uroczystość Chrystusa Króla. Niedziela ta jest równocześnie świętem patronalnym nadzwyczajnych szafarzy. Rozpoczęcie skupienia godz. 10.30 w kościele seminaryjno-akademickim (obok Wydziału Teologicznego UO i Wyższego Seminarium Duchownego przy ul. Drzymały 1a). W programie przewidziano modlitwę różańcową, okazję do sakramentu pokuty, Mszę św. oraz wykład formacyjny. Zakończenie spotkania około godz. 14.00. Ci, którym kończy się upoważnienie biskupie, przywożą ze sobą pisemną prośbę parafii (podpisaną przez ks. proboszcza lub rektora kościoła) o przedłużenie wraz z dokumentem upoważnienia wystawionym przez Biskupa Opolskiego (na dokumencie tym zostanie dokonana adnotacja o przedłużeniu). Uprasza się Księży Proboszczów o zachętę i umożliwienie pomocnikom udziału w dniu skupienia. 3. Liturgiczny kurs dla fotografów i operatorów sprzętu audiowizualnego w 2012 r. Zgodnie z Instrukcją Komisji Episkopatu Polski ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego z dnia 5 grudnia 1994 r., fotografowie i operatorzy sprzętu audiowizualnego oraz pracownicy mediów publicznych, którzy zamierzają wykonywać swoje czynności podczas celebracji liturgii, są zobowiązani uprzednio ukończyć specjalny kurs liturgiczny zorganizowany przez Diecezjalną Komisję ds. Liturgii oraz otrzymać pisemne upoważnienie miejscowej władzy diecezjalnej do fotografowania i filmowania podczas liturgii. Dla zagwarantowania sacrum w czasie sprawowania liturgii Diecezjalny Ośrodek Formacyjny w Opolu przewiduje organizację Liturgicznego kursu dla fotografów i operatorów sprzętu audiowizualnego w trzy 329

soboty marca 2012 r. w godzinach od 10.00 do 14.00 dla zainteresowanych z terenu diecezji opolskiej. Zgłoszenia na kurs będą przyjmowane do końca stycznia 2012 r., wtedy też zostaną podane do wiadomości dokładne daty kursu i godziny oraz miejsce prowadzenia kursu. Zgłoszenia należy kierować pocztą elektroniczną na adres: wd@diecezja.opole.pl. IV. KOMUNIKATY WYDZIAŁU DUSZPASTERSKIEGO 1. Podsumowanie roku duszpasterskiego Zmierzamy do końca roku duszpasterskiego, który w Kościele w Polsce przeżywamy pod hasłem: W komunii z Bogiem. Od lutego w metropolii górnośląskiej zyskał on dodatkowy wymiar modlitewny i formacyjny przez fakt ogłoszenia Roku Życia Konsekrowanego, który zakończy się w uroczystość Ofiarowania Pańskiego, 2 lutego 2012 r. Ufając, że rozważanie prawd podyktowanych przez Kościół w Polsce i biskupów metropolii górnośląskiej owocować będzie nadal duchowym wzrostem duchowieństwa, osób konsekrowanych i wiernych świeckich, pragniemy wyrazić szczerą wdzięczność wszystkim duszpasterzom, którzy dołożyli starań, aby czas ten posłużył budowaniu wspólnoty Kościoła opolskiego. Szczere podziękowania kierujemy do wszystkich duszpasterzy stanowych, którzy w minionym roku podejmowali wysiłek przewodzenia pracom wielu komórek duszpasterskich, podejmowali się organizacji pielgrzymek stanowych, reprezentowali naszą diecezję na forum ogólnopolskim, uczestniczyli w szkoleniach, konferencjach i spotkaniach w Kurii Diecezjalnej w Opolu, których owocami dzielili się z duszpasterzami i wiernymi, podejmując różne inicjatywy duszpasterskie, stosownie dla moderowanego przez siebie stanu. Imienne podziękowania za współpracę wyrażamy duszpasterzom stanowym, którzy zakończyli w tym roku swoją posługę: ks. Krzysztof Trembecki diecezjalny duszpasterz młodzieży; ks. Damian Jurczak diecezjalny duszpasterz ministrantów; ks. Piotr Maciejski asystent diecezjalnego duszpasterza ministrantów; 330

ks. Hubert Sklorz diecezjalny moderator powołań kapłańskich i zakonnych; ks. Zygmunt Lubieniecki moderator diecezjalnego duszpasterstwa turystycznego, który zachowuje obowiązki diecezjalnego duszpasterza ds. kultury zdrowotnej i sportu. Dziękujemy także kapłanom duszpasterzom i wiernym świeckim, którzy stworzyli zespół redakcyjny materiałów duszpasterskich W komunii z Bogiem, przygotowując do niego propozycje pastoralne, oraz tym, którzy podejmowali współpracę w redagowaniu materiałów na beatyfikację Sługi Bożego Jana Pawła II oraz pomocy dla członków Rad Parafialnych, którzy wzięli udział w spotkaniach formacyjnych. Dziękujemy wreszcie wszystkim duszpasterzom parafialnym za życzliwy odbiór wszelkich propozycji pastoralnych proponowanych przez księży biskupów za pośrednictwem Wydziału Duszpasterskiego i podejmowanie ich w poczuciu odpowiedzialności i miłości do Kościoła i jego wiernych w parafiach, dekanatach i rejonach naszej diecezji. Na niektóre z nich pragniemy wskazać i je podsumować: prace konsultacyjne nad instrukcją dotyczącą przygotowania do bierzmowania w diecezji opolskiej, które zaowocowały wydaniem instrukcji (tekst w tym numerze WUDO); projekt duszpasterski Gość na kolędę zrealizowany przy współpracy z Opolskim Oddziałem Gościa Niedzielnego, dzięki któremu duszpasterze dotarli do prawie 200 tysięcy rodzin naszej diecezji z cenną refleksją nad niektórymi aspektami życia chrześcijańskiego oraz informacjami na temat naszych diecezjalnych instytucji; przeprowadzenie wyborów na kolejną kadencję Parafialnych Rad Duszpasterskich w listopadzie 2010 roku oraz realizacja I etapu projektu formacyjnego Parafialnych Rad Duszpasterskich w rejonach diecezji; w wyniku wyborów we wszystkich parafich wyłoniono 4885 radnych, z których 667 wzięło udział w spotkaniach formacyjnych w I roku kadencji; wydanie 3 zeszytów W komunii z Bogiem przygotowanych wyłącznie przez duszpasterzy i świeckich naszej diecezji; przygotowanie wyjazdu delegacji diecezji opolskiej, złożonej z kapłanów i wiernych, na uroczystości beatyfikacyjne Sługi Bożego Jana Pawła II oraz na Noc Kościołów w Ołomuńcu. Wzięli w niej udział: Biskup Opolski, 3 kapłanów i 50 wiernych naszej diecezji; 331

332 przygotowanie i udział kapłanów i wiernych w diecezjalnych obchodach beatyfikacyjnych Sługi Bożego Jana Pawła II na Górze św. Anny oraz w Opolu w dniach 30 kwietnia i 1 maja 2011 r. Święto Dziękczynienia połączone ze zbiórką na budowę Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Suma zebrana w parafiach naszej diecezji na dzień 1 IX 2011 r. wynosi ok. 163 tys. zł. 2. Perspektywy nowego roku duszpasterskiego Nowy rok duszpasterski, który rozpoczniemy 27 listopada 2011 r., przeżywać będziemy pod hasłem: Kościół naszym domem. Podstawowe cele tego programu i ścieżki jego realizacji zostały przedstawione w osobnym opracowaniu. Zachęcamy ponadto do inspirującej lektury programu duszpasterskiego na rok 2011/2012 Kościół naszym domem, przygotowanego przez Komisję Duszpasterstwa przy Konferencji Episkopatu Polski. Księża otrzymali go już w lipcu. Wierzymy, że udrożni on liczne inicjatywy naszych duszpasterzy, które będziemy podejmować w parafiach, dekanatach i całej diecezji. Niektóre z nich pragniemy zaproponować, a nawet polecić: spotkania formacyjne dla parafialnych rad duszpasterskich w drugim roku kadencji (szczegóły niżej); praca nad instrukcjami dotyczącymi zasad przeprowadzania wizytacji kanonicznej; praca nad instrukcjami Biskupa Opolskiego, dotyczącymi parafialnego przygotowania do sakramentów do chrztu i do I Komunii św. w dekanacie i na innych forach diecezjalnych; Roraty 2011 zachęcamy w tym roku ponownie do powszechnego korzystania z materiałów przygotowanych przez redakcję Małego Gościa Niedzielnego, które w nawiązaniu do programu duszpasterskiego dotyczyć będą tematyki biblijnej. W realizacji tego projektu w naszej diecezji weźmie udział także Radio Plus Opole, przygotowując wieczorne audycje dla dzieci. Materiały roratnie proszę zamawiać bezpośrednio w Redakcji Małego Gościa Niedzielnego, tel. 32 251 85 24; kolejna edycja projektu Gość na kolędę, który zabierzemy w tym roku ponownie do domów naszych wiernych. Tematyka tegorocznego wydania będzie dotyczyć m.in. ruchów i wspólnot religijnych w naszej diecezji;

wydanie kolejnych Materiałów pastoralnych 3 zeszytów w roku z modlitwami, nabożeństwami, homiliami i katechezami nawiązującymi do programu duszpasterskiego, które mają wspomóc pastoralne wysiłki duszpasterzy; inne projekty, o których będziemy informować na bieżąco. 3. Pozostałe komunikaty: zapraszamy duszpasterzy do korzystania z materiałów do cotygodniowych gazetek parafialnych zamieszczanych na stronie www. diecezja.opole.pl (dostępne po zalogowaniu w zakładce: Gazetki); informujemy, że nadal będziemy wydawać 4 razy w roku Kalendarium duszpasterskie, poszerzone o szczegóły zapowiadanych inicjatyw duszpasterskich różnych szczebli; zwracamy się z prośbą o dokonanie aktualizacji danych mailowych w poszczególnych dekanatach, celem udrożnienia komunikacji między Kurią Diecezjalną a duszpasterzami; specjalną prośbę w tej sprawie skierowaliśmy do dziekanów; bardzo prosimy prezbiterium dekanalne o aktualizację listy duszpasterzy stanowych w dekanacie i przekazanie jej do Wydziału Duszpasterskiego do 31 października 2011 r. Jednocześnie informujemy, że dekrety dekanalnych duszpasterzy rodzin, ministrantów i młodzieży, po uwzględnieniu tegorocznych zmian personalnych, zostaną przekazane nowo mianowanym kapłanom. 4. Program duszpasterski na rok 2011/2012 Kościół naszym domem 1. Motto biblijne: Jesteśmy bowiem współpracownikami Boga, a wy jesteście uprawną ziemią Bożą, budowlą Boga. Dzięki udzielonej mi przez Boga łasce położyłem fundament jako zręczny architekt, ale buduje ktoś inny. Niech każdy jednak patrzy na to, jak buduje. Nikt bowiem nie może położyć innego fundamentu, oprócz tego, który już został położony, a jest nim Jezus Chrystus (1 Kor 3,9-11). 2. Kontekst duszpasterski Program duszpasterski W Komunii z Bogiem kontynuuje rozpoczęty przed rokiem trzyletni cykl pracy duszpasterskiej Kościoła w Polsce, 333

w myśl hasła: Kościół domem i szkołą komunii. Ów trzyletni program ma inspirować wiernych do odkrywania istoty komunii, czyli jedności człowieka z Bogiem (etap I), by na tym doświadczeniu budować struktury komunijne (etap II) i wreszcie czynić je narzędziem ewangelizacji (etap III). 3. Podstawowe cele duszpasterskie pomoc w zrozumieniu tajemnicy Kościoła; umocnienie ducha ekumenizmu; pomoc w okrywaniu własnego miejsca w Kościele; pogłębianie ducha zaangażowania i współodpowiedzialności za Kościół. 4. Realizacja celów duszpasterskich pogłębianie ducha współpracy między duchowieństwem, osobami życia konsekrowanego i wiernymi świeckimi; większe zaangażowanie wiernych świeckich w duszpasterstwo parafialne; działalność i formacja Parafialnych Rad Duszpasterskich w parafii. 5. Możliwości i kierunki adaptacji programu duszpasterskiego w diecezji opolskiej (wg ścieżek realizacji i z uwzględnieniem priorytetów): a. Martyria (głoszenie słowa Bożego): głoszenie słowa Bożego (homilia, kazania okolicznościowe, rekolekcje wielkopostne) odpowiednie pomoce uwzględniające program duszpasterski będą rekomendowane i przygotowane przez Wydział Duszpasterski; katecheza sakramentalna prace nad instrukcjami Biskupa Opolskiego na temat przygotowania do chrztu; upowszechnianie katechezy dla dorosłych. 334 b. Liturgia (sprawowanie sakramentów): wdrażanie programu przygotowania do sakramentu bierzmowania wg instrukcji Biskupa Opolskiego; wykorzystanie przygotowania do chrztu jako szansy ewangelizacji rodziców i chrzestnych dziecka prace nad instrukcją wykonawczą regulującą proces przygotowania do chrztu;

troska o piękno i głębię celebrowania Eucharystii, zwłaszcza niedzielnej podjęcie lub kontynuowanie procesu ujednolicania postaw liturgicznych podczas Mszy św., finalizowanie procesu wymiany modlitewników Droga do nieba na nowe wydanie w parafiach; uroczyste celebracje jubileuszy małżeńskich w parafiach z wykorzystaniem błogosławieństwa Biskupa Opolskiego (od października w nowej formie graficznej) oraz w diecezji (zbieranie adresów od jubilatów zamawiających Msze św. w parafii oraz do Wydziału Duszpasterskiego); podkreślanie znaczenia Ducha Świętego w liturgii; uroczysta celebracja tygodnia przed Zesłaniem Ducha Świętego i Wigilii tej uroczystości (na podstawie materiałów dostarczonych w maju 2011 r.); modlitwa Liturgią Godzin w parafiach; powrót do tradycji I lub (i) II nieszporów niedzieli, Ciemne jutrznie podczas Triduum Paschalnego) w oparciu o Zwycięzcę śmierci; włączenie tematu roku duszpasterskiego w procesję Bożego Ciała oraz inne wydarzenia liturgiczne w parafii; korzystanie ze scenariuszy nabożeństw i innych celebracji przygotowanych przez Wydział Duszpasterski w kwartalnych zeszytach, pt.: Kościół naszym domem. Pomoce pastoralne dla duszpasterzy; zaangażowanie wiernych świeckich w kształtowanie liturgii (posługa lektora, nadzwyczajnego szafarza kolejna edycja kursu, operatora sprzętu audiowizualnego kolejna edycja kursu, itp.); promocja pieśni Kościół to nie dom z kamieni i złota jako towarzyszącego 3-letniej pracy duszpasterskiej w ramach programu: Kościół domem i szkołą komunii. c. Diakonia (posługa miłości): podjęcie inicjatyw stałej formacji kapłanów przygotowanych przez Radę ds. Formacji Stałej Kapłanów nowy układ tygodni formacyjnych i nowi adresaci; upowszechnienie akcji kolędników misyjnych w parafiach diecezji z uwzględnieniem aspektu wychowawczego tej akcji (kolędnicy uczą się ponoszenia trudu i składania ofiary z własnego czasu, zdolności, a także rezygnacji z możliwości wzięcia dla siebie zebranych pieniędzy); 335

336 wykorzystanie kolejnej edycji Gościa na kolędę jako formy upowszechniania ruchów religijnych w diecezji (Kościół jako wspólnota wspólnot); podejmowanie dialogu i współpracy między duchownymi i świeckimi, zwłaszcza młodzieżą, poprzez promocję portalu www.naszawiara.pl; przeprowadzenie wiosną 2012 r. II etapu formacji stałej członków Parafialnych Rad Duszpasterskich kolejnej kadencji w domach formacyjnych diecezji opolskiej (Winów, Kluczbork, Nysa); kampania duszpasterska promująca niedzielę jako dzień modlitwy i odpoczynku (plakat, scenariusz homilii, inne propozycje pastoralne), realizowana na wiosnę 2012 r.; kontynuowanie działalności Parafialnych Zespołów Caritas oraz kolejny etap budowania struktur kół Caritas w szkołach; udział przedstawicieli Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej w krajowym forum rad duszpasterskich w Licheniu we wrześniu 2012 r. 5. Parafialne Rady Duszpasterskie Program duszpasterski na rok 2011/2012 pod hasłem: Kościół naszym domem podtrzymuje założenie podejmowania ciągłej współpracy pomiędzy duchownymi i świeckimi w ramach istniejących struktur, m.in. Parafialnych Rad Duszpasterskich. Realizacja tego postulatu ma się dokonywać w tym roku także przez ożywianie działalności Parafialnych Zespołów Caritas, ich tworzenie w miejscach, w których jeszcze nie powstały oraz budowanie struktur kół Caritas w szkołach (por. Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski, Kościół naszym domem. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na rok 2011/2012, s. 30). Ciągłą troską duszpasterzy pozostaje odpowiedzialne kierowanie pracami rad, tak by formować jej członków do czytelnego dawania świadectwa miłości do Chrystusa i Kościoła w swoim środowisku lokalnym. Formacja ta dokonuje się przede wszystkim na poziomie parafialnym nie tylko podczas spotkań, ale wpisuje się też w misję uświęcającą i pasterską podejmowaną w parafiach. W naszej diecezji oferujemy od kilku lat dodatkowe spotkania formacyjne dla członków Parafialnych Rad Duszpasterskich poszczególnych dekanatów w Diecezjalnych Ośrodkach Formacyjnych w: Nysie, Raciborzu-Miedoni, Winowie oraz w Kluczborku. W nowej kadencji spotkania

formacyjne odbywają się według nowego porządku i zasad. Przy założeniu, iż z każdej parafii co roku 3-4 członków rady weźmie udział w spotkaniu kondekanalnym, którego organizacją i prowadzeniem zajmie się Wydział Duszpasterski Kurii Diecezjalnej w Opolu, w ciągu 5-letniej kadencji wszyscy członkowie Rad objęci zostaną formacją stałą. W 1. roku kadencji Parafialnych Rad Duszpasterskich dotychczas w spotkaniach formacyjnych wzięło udział 667 radnych z 385 parafii. Parafie, które z różnych przyczyn nie mogły wziąć udziału w spotkaniach wiosennych, Ksiądz Biskup obliguje do skorzystania z dwóch dodatkowych terminów: 24 września 2011 r. o godz. 10.30 w Nysie (Diecezjalny Dom Formacyjny); 1 października 2011 r. o godz. 10. 30 w Winowie. Spotkania te będą miały przebieg i tematykę identyczną ze spotkaniami wiosennymi. Poniżej natomiast zamieszczamy terminarz spotkań w 2. roku kadencji rad. Program spotkania obejmować będzie: Mszę św. z homilią, 2 wykłady, przerwa na poczęstunek oraz nabożeństwo kończące spotkanie. O pokrycie symbolicznych kosztów organizacyjnych spotkania prosić będziemy księży proboszczów stosownym pismem skierowanym do dziekanów na początku 2012 roku. Oto terminy spotkań formacyjnych w 2012 r.: 3 marca Winów, godz. 10.30 dekanaty: Opole, Opole-Szczepanowice, Siołkowice; 10 marca Winów, godz. 10.30 dekanaty: Ozimek, Prószków, Zawadzkie; 17 marca Winów, godz. 10.30 dekanaty: Kamień Śl., Leśnica, Strzelce Op., Ujazd; 21 kwietnia Kluczbork (parafia NSPJ), godz. 10.30 dekanaty: Dobrodzień, Gorzów Śl., Kluczbork, Olesno, Zagwiździe; 28 kwietnia DDF w Nysie, godz. 10.30 dekanaty: Gościęcin, Koźle, Krapkowice; 12 maja DDF w Nysie, godz. 10.30 dekanaty: Branice, Głubczyce, Kietrz, Niemodlin, Pietrowice; 19 maja DDF w Nysie, godz. 10.30 dekanaty: Grodków, Paczków, Prudnik, Skoroszyce; 337

2 czerwca DDF w Nysie, godz. 10.30 dekanaty: Głogówek, Kędzierzyn, Łany, Racibórz, Tworków; 16 czerwca DDF w Nysie, godz. 10.30 dekanaty: Biała, Głuchołazy, Nysa, Otmuchów. Rekolekcje dla członków Parafialnych Rad Duszpasterskich odbędą się w dniach 21 23 września 2012 r. w DDF w Nysie. Opr. ks. Waldemar Musioł V. FORMACJA STAŁA KAPŁANÓW Formacja stała jest wymaganiem, które bierze początek i rozwija się od chwili przyjęcia sakramentu święceń ( ). Chodzi o wewnętrzną potrzebę samego daru Bożego, który powinien być ciągle «ożywiany», by prezbiter mógł odpowiednio odpowiedzieć na swoje powołanie. Rzeczywiście, jako człowiek usytuowany historycznie, potrzebuje on doskonalić się we wszystkich aspektach swojego życia ludzkiego i duchowego, by móc dojść do takiego upodobnienia do Chrystusa, które jest jego zasadą jednoczącą (Dyrektorium o posłudze i życiu kapłanów, 69). Aby wspomóc księży w podejmowaniu tego szlachetnego obowiązku osobistej formacji, diecezjalna Rada ds. Formacji Stałej Kapłanów przygotowuje kilka propozycji formacyjnych. Uzupełniają one i wzbogacają (ale nie zastępują!) indywidualne i dekanalne inicjatywy formacyjne. Te ostatnie moderują zwłaszcza diecezjalni i dekanalni ojcowie duchowni kapłanów. 1. Dni skupienia dla księży neoprezbiterów Spotkania dla księży neoprezbiterów odbywać się będą we wtorki o godzinie 10.00 w Wyższym Seminarium Duchownym w Opolu przy ul. Drzymały 1 w następujących terminach: w roku 2011: 20 września, 18 października, 15 listopada, 13 grudnia; w roku 2012: 21 lutego, 20 marca, 17 kwietnia, 15 maja. W czerwcu 2012 r. odbędą się rekolekcje dla neoprezbiterów z 2011 r. Udział w tych dniach skupienia i rekolekcjach dla kapłanów należy traktować jako obowiązkowy. 338

2. Dni skupienia dla wszystkich kapłanów Zgodnie z postanowieniami I Synodu Diecezji Opolskiej przewiduje się dwa obowiązkowe dni skupienia (przed Adwentem i Wielkim Postem) oraz kapłańskie Emaus. W ramach ok. 4-godzinnego skupienia jest zawsze okazja do spowiedzi św., jest czas na wspólną brewiarzową modlitwę, adorację Najświętszego Sakramentu, konferencję ascetyczną, wykład i dyskusję, a także na godzinne, braterskie spotkanie przy kawie. Aby ułatwić uczestnictwo w dniach skupienia wszystkim księżom w najbliższym roku formacyjnym, każdy z nich odbędzie się w dwóch terminach (w piątek po południu i w sobotę rano następnego dnia): Dzień skupienia przed Adwentem: 25 listopada 2011 r. (piątek) od godz. 15.00; 26 listopada 2011 r. (sobota) od godz. 10.00. Dzień skupienia poprowadzi ks. prof. Andrzej Szostek (profesor filozofii, etyk, rektor KUL w latach 1998-2004, redaktor czasopisma Ethos, członek Papieskiej Akademii Pro vita ). Dzień skupienia przed Wielkim Postem: 17 lutego 2012 r. (piątek) od godz. 15.00; 18 lutego 2012 r. (sobota) od godz. 10.00. Emaus kapłańskie w kościele pątniczym św. Brykcjusza (par. Gościęcin) 18 kwietnia 2012 r. od godz. 16.00. 3. Kursy formacji stałej w Nysie (diecezja opolska i gliwicka) W tym roku oferta kapłańskich tygodni formacyjnych w Nysie ulegnie rozszerzeniu na kolejne dwa roczniki (15. i 20. rok kapłaństwa). Kursem formacyjnym w Nysie rozpoczną się również zajęcia pierwszego roku Studium Proboszczowskiego (6. rok kapłaństwa). Zajęcia kursów adresowanych do roczników wikariuszowskich (2.,3.,4. i 6. rok kapłaństwa) trwać będą od niedzieli wieczora do południa w piątek, natomiast kursów adresowanych do roczników proboszczowskich (10.,15. i 20. rok kapłaństwa) od niedzieli wieczora do wieczora w czwartek. W ramach każdego z kursów przewidziany jest dzień skupienia i spotkanie (Eucharystia) z biskupem. Kuria Diecezjalna w Opolu wystosuje do księży zobowiązanych do uczestnictwa w szkoleniu odpowiednie pisma, w oparciu o które będzie można starać się o urlop w zajęciach szkolnych na czas trwania kursu. Uczestnictwo w kursie dokumentowane jest zaświadcze- 339

niem respektowanym w procedurze awansu zawodowego. Koszt udziału w kursie formacyjnym wynosi 400 zł. Terminy kursów formacji stałej w Nysie przedstawiają się w bieżącym roku następująco: 2 7.10 rocznik święceń 2006 (początek kursu proboszczowskiego); 9 14.10 rocznik święceń 2010; 16 21.10 rocznik święceń 2009; 23 28.10 rocznik święceń 2008; 6 10.11 rocznik święceń 2002; 13 17.11 rocznik święceń 1997; 20 24.11 rocznik święceń 1992. Szczegółowy program zajęć w ramach kursów formacji stałej w Nysie opublikowany będzie na stronie internetowej diecezji opolskiej w dziale Formacja (dostępnym po zalogowaniu). 4. Rekolekcje dla kapłanów Propozycji rekolekcji kapłańskich jest wiele. Listę tych prowadzonych w domach formacyjnych na terenie naszej diecezji podaje do wiadomości Referat Duszpasterski Kurii w wydawanym raz na kwartał Kalendarium duszpasterskim. 5. Spotkanie Dekanalnych Ojców Duchownych Spotkanie Dekanalnych Ojców Duchownych odbędzie się w dniu 5 października 2011 r. o godzinie 15.00 w gmachu Kurii Diecezjalnej w Opolu. 6. Tematy konferencji ascetycznych na spotkania dekanalne w roku 2011 2012: Braterstwo w Piśmie Świętym; Pielęgnowanie więzi we wspólnocie kapłańskiej; Pasterska troska o parafię jako komunię. Kapłan jako przewodnik wspólnoty; Pobożność maryjna kapłana; Rady ewangeliczne w życiu kapłana: celibat, posłuszeństwo i duch ubóstwa. Podstawą opracowania konferencji są: Dyrektorium o posłudze i życiu kapłanów, Tarnów 1995; 340

Kościół naszym domem. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na rok 2011/12, Poznań 2011. 8. Tematy referatów na spotkania dekanalne: Bóg, który mówi. Odpowiedź dana przez człowieka; Liturgia uprzywilejowaną przestrzenią słowa Bożego; Słowo Boże w życiu Kościoła; Posłannictwo Kościoła: głoszenie słowa Bożego światu; Słowo Boże i zaangażowanie w świecie; Słowo Boże a kultury; Słowo Boże a dialog międzyreligijny. Źródło: Adhortacja apostolska Verbum Domini. O Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, WUDO (2010), nr 11. Opr. ks. Joachim Waloszek, ks. Hubert Sklorz VI. DUSZPASTERSTWO RODZIN Daje się zauważyć, że obecna sytuacja obyczajowa jest bez precedensu 94% młodzieży dopuszcza obecnie możliwość rozwodu, od dwóch lat w całym kraju odbywają się Targi Rozwodowe, na których uczestnikom proponuje się rozwody ekspresowe, lansuje się modę na rozwód. Nie wystarczą dotychczasowe wysiłki, konieczna jest wielka mobilizacja duszpasterzy, wychowawców, ludzi świeckich, aby zmienić mentalność rozwodową i pokazać wartość małżeństwa sakramentalnego. Co zrobić, aby zmienić tę mentalność i zahamować rozpad dziesiątek tysięcy małżeństw rocznie? W naszym oddziaływaniu duszpasterskim małżeństwa powinny być w centrum uwagi, także z powodów demokratycznych, ponieważ jest ich najwięcej. Duchowość małżeńska powinna stać się centralną duchowością w Kościele. Seminarzyści powinni być szczególnie przygotowywani do pracy z małżeństwami, w parafiach powinny być dla nich organizowane specjalne misje i rekolekcje, w trakcie których należy głosić prawdę o nierozerwalności i świętości małżeństwa, za małżeństwa należy modlić się w czasie Mszy św., należy propagować np. post w ich 341

intencji. Istnieje pilna potrzeba formacji dojrzałych osobowości, która potrafiłaby się przeciwstawić mentalności permisywnej i źle rozumianej wolności. W obecnej sytuacji nie wystarczą dotychczasowe wysiłki, konieczne jest specjalne przygotowanie narzeczonych przed ślubem, kursy i treningi komunikacji. Duszpasterze powinni wyjaśnić choćby treść przysięgi małżeńskiej, a później małżonkom towarzyszyć, także gdy przechodzą kryzys i rozchodzą się. Potrzebne są poradnie specjalistyczne dla par w kryzysie, wsparcie dla przechodzących trudności, objęcie opieką par niesakramentalnych. Taki też jest główny profil działania naszego Centrum Służby Życiu i Rodzinie, które mieści się na przy Placu Katedralnym w Opolu. Serdecznie prosimy księży o przekazywanie wszystkich informacji i ofert pomocy małżonkom naszego Centrum. Serdecznie polecam księżom podręcznik siostry s. Kwiek i I. Nowak Droga czystej miłości. Zawiera on ok. 80 scenariuszy dotyczących odniesienia się do siebie, Boga, innych ludzi, własnego ciała i seksualizmu, kontaktów chłopców i dziewczyn, małżeństwa i rodziny. Wielką pomocą w formacji młodzieży jest Ruch Czystych Serc, który został zainicjowany przez redakcję pisma Miłujcie się i dziś liczy ok. 10 tys. członków. Ruch Czystych Serc cieszy się dużym zainteresowaniem w Polsce. Zostały zorganizowane już dwa warsztaty dla animatorów oraz rekolekcje. 1. Centrum Służby Życiu i Rodzinie Na Placu Katedralnym w Opolu działa bardzo dynamicznie nasze Centrum. Przypominam, że mieszczą się tam: Duszpasterstwo Rodzin, Duszpasterstwo Trzeźwości oraz wszystkie jednostki Diecezjalnej Fundacji Obrony Życia (Diecezjalna Poradnia Rodzinna, Katolicki Ośrodek Adopcyjny, Biuro Fundacji). Od 1 września będzie uruchomiona nowa strona internetowa: www.dfoz.pl 2. Przygotowanie do małżeństwa Praca Duszpasterstwa Rodzin w swoich działaniach obejmuje wiele dziedzin, wśród których bardzo ważne miejsce zajmuje przygotowanie do sakramentu małżeństwa. Jednolite ramy tego przygotowania, wspierając sposób działania poszczególnych diecezji, nadaje Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, Poszczególne podrozdziały tego dokumentu mówią o przygotowaniu dalszym, bliższym i bezpośrednim, które obejmuje kate- 342

chezy przedślubne i co najmniej 3 spotkania z narzeczonymi w Parafialnej Poradni Rodzinnej. Spotkania mają dotyczyć odpowiedzialności za wzajemną miłość i przekazywanie życia, szkodliwości i niedopuszczalności antykoncepcji, środków poronnych i sztucznych zapłodnień oraz znaczenia metod naturalnego rozpoznawania płodności. Ma to być czas, kiedy narzeczeni nie tylko uzyskują informacje o tych metodach, ale będą mieli możliwość nauczenia się ich. Dlatego spotkania, w odpowiednich odstępach czasu, powinny być poświęcone zasadom prowadzenia obserwacji objawów płodności oraz ich interpretacji. W naszej diecezji narzeczeni uczestnicząc w spotkaniach w poradni, otrzymują pakiet materiałów, do których mogą sięgać, aby utrwalić i rozszerzyć wiedzę uzyskaną podczas spotkań w poradni. Aby temu bardzo ważnemu, ale zarazem trudnemu zadaniu podołać potrzebujemy bardzo szerokiego grona osób świeckich przygotowanych merytorycznie i dobrze uformowanych duchowo. Ważne jest, aby poszerzyć sieć poradni i aby dostępność do nich dla narzeczonych nie była zbyt trudna, a także, aby narzeczeni wynieśli przekonanie, że poradnia jest zawsze do ich dyspozycji, a nie tylko, aby otrzymać zaświadczenie do ślubu. Wszyscy potrzebujący informacji o formach pomocy w sprawach małżeńskich i rodzinnych mogą je najłatwiej znaleźć na naszej stronie internetowej: www.dfoz.pl. Przypominamy, że w sprawach przygotowania do małżeństwa obowiązujące są przepisy Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin oraz ustalenia I Synodu Diecezji Opolskiej. Za przygotowanie narzeczonych do sakramentu małżeństwa jest odpowiedzialny ksiądz proboszcz, a jeśli to przygotowanie jest prowadzone w ramach duszpasterstwa akademickiego, to odpowiedzialnym jest duszpasterz akademicki. W (wyjątkowych) uzasadnionych wypadkach (Dyrektorium, 34), gdy narzeczeni nie mogą odbyć ww. przygotowania bezpośredniego, wówczas ksiądz proboszcz może dać pisemne skierowanie na odbycie przygotowania prowadzonego przez Diecezjalne Duszpasterstwo Rodzin. Za całość tego przygotowania odpowiada duszpasterz wyznaczony przez księdza biskupa. Jeśli narzeczeni nie mogą uczestniczyć w wyżej zaproponowanej formie przygotowania, wówczas (zgodnie z Dyrektorium, 34) ksiądz proboszcz ma obowiązek indywidualnie przygotować narzeczonych do sakramentu małżeństwa. 343