Pamięci mojego Brata ks. Władysława Cadra



Podobne dokumenty
Radomsko. ikonografia w radomszczańskiej kolegiacie

Jakie są sanktuaria maryjne w diecezji bielsko- żywieckiej?

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

Kraków ul. św. Jana 7. Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty (Siostry Prezentki)

Przedbórz. kościół pw. św. Aleksego

Radomsko. kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

Radomsko. Ikonografia w Kościele OO. Franciszkanów pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Ważnym elementem wystroju kościelnego,

Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra

NMP Nieustającej Pomocy

JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?

Święta Anna ul. Aleksandrówka Przyrów (Woj. Śląskie) Sanktuarium Świętej Anny

Lubasz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Lubaszu.

Ołtarz polowy w Niepokalanowie. Autorzy: Andrzej Janota i Marek Kurc

SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

Kościoły. Kościół Parafialny w Kamieńcu

Wieliczka ul. Brata Alojzego Kosiby 31. Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu. Sanktuarium MB Łaskawej

Komunikat Kurii Metropolitalnej Szczecińsko-Kamieńskiej (do Księży Proboszczów posługujących w Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej)

Diecezjalne Sanktuarium św. Maksymiliana Marii Kolbego

MODLITWA KS. BISKUPA

Dzieje sanktuarium. Informacje ogólne

Częstochowa (Woj. Śląskie)

Szczepanów (Woj. Małopolskie)

Bp Tomasik: Fundamentem świątyni jest wiara

Historia budowy Kościoła w Białce

KAPLICZKI I KRZYśE PRZYDROśNE ORAZ ZABYTKOWE NAGROBKI w miejscowościach : Krowica Sama, Krowica Hołodowska i Budomierz.

SCHEMAT KALENDARZA LITURGICZNEGO NA ROK PAŃSKI 2013 STYCZEŃ

SCHEMAT KALENDARZA LITURGICZNEGO NA ROK PAŃSKI 2014 STYCZEŃ

Niech Jezus zawsze będzie twoim początkiem i twoim centrum, i twoim celem, niech wchłania całe twoje życie.

Piękna nasza Rydzyna cała

PEREGRYNACJA RELIKWII ŚWIĘTEGO JANA PAWŁA II

Gidle bazylika pw. Wniebowzięcia NMP

Dukla ul. Bernardyńska 2. Sanktuarium św. Jana z Dukli Bernardyni

Kraków ul. Reformacka 4. kościół pw. św. Kazimierza Królewicza Reformaci

Wielki Odpust w Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej

Serwis Internetowy Gminy Lutomiersk

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników

ROK Rok Z budżetu Gminy Strzegom udzielono dotacji celowej dla: Rzymskokatolickiej Parafii

Parafia pw. Świętego Wojciecha JELEŚNIA

JAKIE SANKTUARIA MARYJNE ZNAJDUJĄ SIĘ W DIECEZJI BIELSKO- ŻYWIECKIEJ?

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

Kolegiata, bazylika mniejsza pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Józefa, pl. św. Józefa 7.

A.D Rok Jubileuszu 30-lecia powstania naszej parafii

Praca na konkurs pn. By czas nie zaćmił

ROK ROK ROK ROK 1955.

Częstochowa (Woj. Śląskie) ul. Wysoka 9

ks. Biskup Stanisław Adamski powołał ośrodek duszpasterki w Nowej Wsi

15. ANEKS. Ludwikowo - rodzinny dom Mączyńskich tu urodził się ks. Kazimierz Mączyński. Rodzinny dom

Trydenckie roraty w farze

Maciej Tokarz, kl. VIa Zabytkowy kościół p.w. św. Mikołaja w Tabaszowej

Sanktuarium Maryjne Parafia NMP Matki Pocieszenia w Oławie

Ewidencja zabytków z obszaru Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS. Gmina Gorzków

osobowy rzeczowy geograficzny miary

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

Trasa wycieczki: Pierwsze struktury kościelne w Stalowej Woli. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 6, stopień trudności: bardzo łatwa

Wraz z początkiem Wielkiego Postu w Warszawie po raz drugi ruszy inicjatywa Kościołów Stacyjnych. Począwszy od Środy Popielcowej do Niedzieli

Obiekty sakralne w dorzeczu Żylicy i Koszarawy. ks. Stanisław Cader

Gmina Polanka Wielka

Ikonostas w Cerkwi p.w. Św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej

Parafialna pielgrzymka Kół Żywego Różańca do Częstochowy. Uczestnicy wyjazdu na Wałach Jasnogórskich ( r.).

Życie Religijne wśród niesłyszących w Bielsku-Białej

Okazja do spowiedzi św. była w dni powszednie przed mszą św. oraz w Pierwszy Piątek Miesiąca.

2. W kalendarzu liturgicznym w tym tygodniu:

Sanktuaria znaczone modlitwą rolników: Ligota Książęca

Czytanie ze zrozumieniem - test dla kl VI

Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża w Lubiechni Małej

Forma podstawowa (5 spotkań + dzień skupienia)

Ryc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S Op. cit., s

Wycieczki Benedyktyńskie Opactwo Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyńcu Przewodnik: Wanda Koziarz Kraków (8 czerwca 2017 roku)


Wybory Prezydenckie - 24 maja 2015 r.

Historia kościoła i parafii p.w. Narodzenia NMP w Jazowsku

KALENDARIUM ZAMIERZEŃ DUSZPASTERSKICH wrzesień sierpień 2017

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

PARAFIA ŚW. ANNY W NIEMYSŁOWICACH /NIEMYSŁOWICE, CZYŻOWICE/ parafianiemyslowice@op.pl; tel.

Chełmno ul. Franciszkańska 8. kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej ("Fara")

Nasze troski zatopione w modlitwie... Uroczyste poświęcenie nowej kaplicy

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

1 Mało znane litanie do Świętych

PORADNIE RODZINNE W PARAFIACH WARSZAWSKICH

Warszawa-Mokotów ul. Czerniakowska 2. Kościół pw. św. Antoniego i Bonifacego (historia parafii)

4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE

Zapraszamy na nową stronę Sanktuarium św. Jana Pawła II.

TRZEBINIA. - Kapliczki. Spis Treści

św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Milena Łacheta kl. VI b. S. P. nr 2 w Żychlinie Iwona Łacheta (rodzic) nr kontaktowy:

Informator. VI Ogólnopolskiej Pieszej Pielgrzymki Strażaków na Jasną Górę. Sierpień 2013

Pielgrzymki na Jasną Górę - wiara czyni cuda

Program peregrynacji relikwii św. Jana Pawła II w Oddziale Okręgowym w Olsztynie w dniach września 2015 roku

Wycieczki Zwiedzanie Kościołów św. Józefa i św. Benedykta w Krakowie-Podgórzu rok

Nowy kościół w skansenie w Kłóbce

Historia parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Dąbrowie Górniczej

Diecezjalne Sanktuarium św. Maksymiliana Marii Kolbego

Kapliczka przy ulicy Zielonej Powstała w 1949 r.

Beneficjenci II edycji

Świątynie murowane. Kościoły murowane:

Transkrypt:

Pamięci mojego Brata ks. Władysława Cadra

Obiekty sakralne Ziemi Żywieckiej w dorzeczu Soły ks. Stanisław Cader

Tytuł Obiekty sakralne Ziemi Żywieckiej w dorzeczu Soły Wydawca Beskidzki Instytut Nauk o Człowieku Autor ks. dr Stanisław Cader stca@poczta.onet.pl Łodygowice 2013 Zdjęcia / edycja Krzysztof Haase Druk DRUKARNIA POPPART www.poppart.pl ISBN: 978-83-62092-40-6

Wstęp Kolejny album prezentujący obiekty sakralne diecezji bielsko-żywieckiej poświęcony zostałdekanatom milowickiemu i radziechowskiemu. Większość z umieszczonych w nim obiektów jest dość młodych, bo pochodzi z 2. poł. XX w., a kilka z nich zostało konsekrowanych już w obecnym tysiącleciu. Wszystkie kościoły i kaplice łączy jedno powstały dzięki ogromnej determinacji mieszkańców, wbrew woli władz państwowych, często z narażeniem się na represje. Do dzisiaj wiele z tych świątyń jest upiększanych i przebudowywanych. Wielkim orędownikiem powstawania nowych wspólnot byłkard. Karol Wojtyła, który dodawałotuchy, zachęcałdo czynu, wspomagałw negocjacjach z urzędami. Album ten przypomina również obiekty sakralne, które stanowiły pierwotnie siedziby obecnych parafii kaplice, w których gromadzili się mieszkańcy wsi i przysiółków. Oddając do rąk czytelników niniejszy album życzę milej lektury Autor 5

6

Parafia pw. Najświętszego Imienia Maryi KAMESZNICA kościółpw. Imienia NMP

Kamesznicę założyła w XV w. na prawie wołoskim rodzina Komorowskich. W XVII w. właścicielką Żywiecczyzny, a więc i Kamesznicy, była królowa Konstancja Habsburżanka, a następnie jej majątek przejęła rodzina Wazów i tak przez kolejne wieki miejscowość przechodziła z rąk do rąk wielkich rodów magnackich. Wieś leży na lewym brzegu Soły i została osadzona na prawie wołoskim. Nazwa, wg Komonieckiego, pochodzi od lśniących kamieni, chodzi prawdopodobnie o drogocenne kruszce. Mieszkańcy Kamesznicy wsi u stóp Baraniej Góry długo musieli czekać na swój kościół. Pierwsze plany budowy nowej świątyni powstały przed II wojną światową. Jednak 11 października 1940 r. w ramach Saybusch Aktion hitlerowcy wysiedlili prawie całą wieś i budową kościoła nie miałsię kto zająć. Mieszkańcy modlili się zatem w nielegalnie zbudowanej kaplicy na tzw. Grapce. Dopiero w 1976r. temat wzniesienia nowej świątyni podjęto po raz już trzeci na nowo. W 1939r. już były zgromadzone materiały budowlane, ale zarekwirowali je Niemcy. Gorliwym 9

10 orędownikiem i inicjatorem budowy stałsię ks. Władysław Zązel. Pierwsza Msza św. na palcu budowy tym, który zostałwybrany już przed wojną przez ks. kard. Adama Sapiehę została odprawiona 26 sierpnia w 600-lecie Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Kamień węgielny, z granitu polskich Tatr, poświęcił9 marca 1980 r. Jan PawełII. 12 września 1985 r. ks. bp Jan Pietraszko podpisałdekret erekcyjny kościoła, a 14 września 1996 roku, w dwudziestolecie podjęcia decyzji o budowie, bp Tadeusz Rakoczy dokonałuroczystej konsekracji świątyni. W ołtarzu głównym kościoła kamesznickiego umieszczono pobłogosławiony przez Jana Pawła II obraz patronki kościoła Matki Boskiej Zwycięskiej wzorowany na obrazie z polskiego kościoła na Kahlenbergu w Wiedniu, namalowany przez Władysława Kawęckiego, krakowskiego artystę malarza. Obraz poświęcił tak jak kamień węgielny w 1992r. Papież- Polak.

Parafia pw. Najświętszego Imienia Maryi KAMESZNICA GÓ RNA kościółpw. Najśw. Maryi Panny Królowej Świata

12 Drewniany kościółwykonano w całości na zewnątrz i wewnątrz w stylu góralskim. Od dawna na miejscu obecnej kaplicy stała dzwonnica, dzięki której ostrzegano mieszkańców o nadchodzącym niebezpieczeństwie. Na jej ścianie znajdowała się lipowa figurka Matki Bożej z VIII w. wykonana we Frydku, którą następnie przeniesiono do ołtarza późniejszego kościoła. Do dzwonnicy w l. 60. XX w. nielegalnie dobudowano kaplicę, a następnie złożono wniosek o budowę kościoła. W roku 1980, kiedy do świątyni na Grapce dobudowano wieżę, wzniesiono również wieżę w miejscu dzwonnicy. Nielegalnie zalano wtedy także fundamenty pod budowę kościoła, który w 1984r. poświęciłbp Albin Małysiak.

Parafia pw. Najświętszego Imienia Maryi KAMESZNICA NA GRAPCE kaplica pw. Matki Bożej Szkaplerznej

14 Kościół ten to dawna kaplica dworska pw. św. Teresy poszerzona do rozmiarów niewielkiego kościoła, a poświęcona w 1851r. Ufundowana została w 1815r. przez Marcelego Potockiego jako wotum pokutne za zranienie w napadzie szału żony Teresy. Przez półtora wieku byłto jedyny kościółw Kamesznicy Msze św. sprawowali w nim raz w tygodniu księża z Milówki. Obecnie kościółpełni także funkcję kaplicy cmentarnej. W 1980r. do świątyni dobudowano wieżę. W barokowym ołtarzu kościoła znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który jak mówi tradycja, słynie łaskami. Tabernakulum poświęciłw 1963r. bp Karol Wojtyła. Obok świątyni została wybudowana grota z napisem: Przez Maryję do Jezusa oraz ołtarz polowy.

Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej i św. Floriana KICZORA kościółpw. Matki Bożej Częstochowskiej

Parafie Kiczora Nieledwia współtworzą dwa kościoły. Kaplicę wystawiono w roku 1890 w miejscowości Kiczora (przysiółku Szpaki ). Została wybudowana z kamienia pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. 17 sierpnia 1909r. poświęcona została przez ks. Tomasza Ciszka, proboszcza parafii w Milówce. Od 1935r. świątynię rozbudowywano i upiększano. Mieszkańcy zadbali o wyposażenie kościoła ławki, organy, tabernakulum, ołtarz, ambonę, paschał, chrzcielnicę, prezbiterium i kinkiety w nawie. W dwadzieścia lat później (w roku 1956) poddano renowacji część kaplicy, a następnie całkowicie ją wyburzono i dobudowano obecne prezbiterium. W ten sposób kaplica znacznie się powiększyła, ponadto w 1957r. umieszczono w niej obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Dzięki pozyskaniu w roku 1970 pobliskiego budynku i wyremontowaniu go, parafianie urządzili w nim plebanię (służącą również jako punkt katechetyczny) i zwrócili się do biskupa o przydzielenie księdza. Za zgodą biskupa powstał Ośrodek Duszpasterski pw. Matki Bożej Częstochowskiej, w którym przydzielono do pracy ks. Eugeniusza Surgenta, który po przeniesieniu się do plebanii, wykonał projekty ołtarza polowego, dróg wokółkaplicy i ogrodzenia. Chciałtakże zmienić wejście do 17

18 kaplicy na miejscu obecnych schodów miałbyć przedsionek z bocznymi drzwiami. Plany te jednak pozostały na papierze, gdyż księdza przeniesiono do innej parafii. W starym drewnianym ołtarzu znajdowały się kiedyś relikwie świętych CONCORDII ET MODESTAI, które wyjęto i umieszczono w relikwiarzu na ołtarzu. W ostatnich latach: ocieplono wnętrze kościoła z wymianą instalacji elektrycznej, zamontowano witraże w oknach, wymalowano wnętrze, zainstalowano dwie figury: św. Jadwigi Śląskiej i św. Huberta, wprowadzono relikwie św. Jadwigi Śląskiej i św. Floriana, a obok kościoła postawiono kapliczkę z figurą św. Floriana.

Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej i św. Floriana NIELDWIA kościółpw. Św. Floriana

Góralską wieś jaką jest Nieledwia, zawsze zaprzątała myśl o posiadaniu kaplicy, lub kościoła, w którym przynajmniej raz w tygodniu (w niedzielę) odprawiana byłaby Msza św. przez dojeżdżającego księdza. Kilka razy mieszkańcy zabierali się do realizacji tego pomysłu. W latach 70. XX w. zebrano nawet pieniądze na budowę kościoła, ale jej nie rozpoczęto i zgromadzone środki przekazano parafianom Milówki, którzy spożytkowali je na remont kościoła. Dopiero nieledwiańscy strażacy po wybudowaniu i oddaniu do użytku Domu Strażaka postanowili zrealizować marzenie swoich pradziadów i wybudować kościół. Na zebraniu zarządu Ochotniczej Straży Pożarnej w Nieledwi w dniu 3 grudnia 1989 r. podjęto uchwałę o powołaniu komitetu budowy kaplicy wraz z punktem katechetycznym. Jednym z głównych inicjatorów budowy kaplicy i moderatorem całej akcji byłks. Józef Zborek będący wówczas proboszczem w Soli-Kiczorze. Jeszcze przed końcem roku zostało zwołane zebranie wiejskie, na którym przedstawiono powzięty przez strażaków plan budowy. Zwrócono się do zarządu kółka rolniczego z Milówki o przekazanie terenu pod magazynami kółka, znajdującymi się w sąsiedztwie Domu Strażaka na miejsce pod kaplicę. Na wiosnę 1990 r. przystąpiono do prac rozbiórkowych magazynów, niwelowania terenu i budowy kaplicy. Cała wieś brała w tych pracach udział. 27 maja 1990 r. przyjechałdo Nieledwi ks. biskup Kazimierz Górny, by poświęcić krzyż oraz plac pod budowę świątyni. Na ten dzień zalano też fundamenty, a w środku wykonano suchą wylewkę. Podczas tej uroczystości miała miejsce pierwsza Msza 21

22 św. w Nieledwi. Ołtarz ustawiony byłna schodach Domu Strażaka, krzyż znajdowałsię z tyłu obecnego kościoła. Do końca 1990 roku gromadzono materiały, by na wiosnę 1991 r. rozpocząć stawianie murów. Również na wiosnę 1991 r. na placu budowy rozpoczęto odprawianie niedzielnyvh Mszy św. Stolarze wykonali przenośny ołtarz, zrobiono prowizoryczne zadaszenie przed deszczem, a dla starszych osób wykonano prowizoryczne ławki - deski położone na pustakach. Ukoronowaniem przeszło trzyletniej pracy było poświęcenie kaplicy przez ks. bpa Tadeusza Rakoczego 22 kwietnia 1993 r. na uroczystej Mszy św. Na ten dzień kaplica była już wykończona, podłączone były do niej wszystkie instalacje. Prace trwały w dalszym ciągu na plebani. Jeszcze podczas budowy postanowiono, aby patronem nowego kościoła zostałśw. Florian, patron strażaków, którzy zapoczątkowali i doprowadzili do końca budowę świątyni. W budowie i wyposażeniu Kościoła brali udziałrównież liczni sponsorzy, którzy zakupili między innymi: pustaki, drogę krzyżową, konfesjonały, ławki, tabernakulum, sprzęt liturgiczny, itp. Od ks. proboszcza z Milówki nieledwianie otrzymali dzwon, który później zostałwymieniony. Kolejni proboszczowie skupiali się na doposażeniu świątyni, m. in.: wykonano ogrodzenie, wymalowano świątynię, zamontowano figurę ukrzyżowanego Pana Jezusa w ołtarzu, ustawiono dwa ołtarze boczne, zainstalowano chrzcielnicę. Parafia rozrasta się również duchowo, dowodem tego jest choćby wprowadzenie relikwii: św. O. Pio, św. Jadwigi Śląskiej i św. Floriana.

Parafia pw. Zesłania Ducha Świętego LALIKI POCHODZITA kościółpw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Kościółpochodzi z r. 1948, kiedy to stanąłna miejscu XIX w. dzwonnicy, która w 1947 r. uległa spaleniu od pioruna. Od tego czasu przyjeżdżałtu na Mszę św. dwa razy w miesiącu ksiądz z Milówki. W 1965 r. ks. Stanisław Fijałek odrestaurowałi rozbudowałtę kaplicę i odtąd rozpoczęło się tu stałe duszpasterstwo za zgodą ks. abpa Karola Wojtyły. Świątynię wybudowano bez odpowiednich zezwoleń, a nawet planów, jest jednak jednym z ciekawszych przykładów góralskiej sztuki ludowej. Wzniesiona z drewna świerkowego, jodłowego i sosnowego o konstrukcji zrębowej, jest trzynawowa, bez prezbiterium. Na dachu umiejscowiona została niewielka sygnaturka. We wnętrzu na szczególną uwagę zasługuje tryptyk płaskorzeźba ukazująca Ukrzyżowanie i sceny z Męki Pańskiej. Kościółzostałpoświęcony w 1970r. przez ks. bpa Albina Małysiaka. 25

26

Parafia pw. Zesłania Ducha Świętego LALIKI

Laliki, to niewielka wieś położona na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Śląskiego, tuż przy granicy polsko-słowackiej. Jest to jeden z najpiękniejszych zakątków tego regionu. Tu bierze swój początek rzeka Soła. Miejscowość ze względu na swe położenie i walory turystyczne jest licznie odwiedzana w ciągu całego roku. Parafia Laliki pierwotnie należała częściowo do Milówki (15 km od Lalików), częściowo do parafii Zwardoń. Obecny kościółparafialny pw. Zesłania Ducha Świętego zacząłpowstawać od 1985r. Parafię erygowano jednak już 4 maja 1989 r., bowiem od około roku 1890 zaczęto organizować we wsi życie religijne w przysiółku zwanym Pochodzita. Wzniesiono tam 29

30 pierwszą drewnianą kaplicę z dzwonnicą, a w 1917 r. zastąpiono ją nową. Myśl o trzeciej świątyni pojawiła się po wojnie. Zdecydowano, że zostanie zbudowana na miejscu dawnej dzwonnicy, służącej niegdyś do powiadamiania mieszkańców o pożarze lub innym nieszczęściu. Niestety w 1946 roku budowla spłonęła, a sam dzwon się stopił. I na tym miejscu w latach 1947-50 wzniesiono niewielką drewnianą kaplicę poświęconą w 1950 roku, w której początkowo co miesiąc, a następnie co dwa tygodnie ksiądz dojeżdżający z Milówki, odprawiał Mszę Św. Rozbudowa kaplicy rozpoczęła się w 1965 r. w niesprzyjających powstawaniu kościołów warunkach. Kaplicę wykonano całkowicie z drewna, a wnętrze ozdabiano techniką tzw. wypalanki scenami zaczerpniętymi z Biblii, sceny o podobnej tematyce umieszczono również na witrażach. W latach 1984-85, po pokonaniu wielu trudności, rozpoczęto budowę nowego kościoła na Kasperkach. Projekt kościoła zostałwykonany przez małżeństwo Zbigniewa i Ilony Główka z Bielska-Białej Straconki. Ks. bp Jan Pietraszko zatwierdzałtakże wystrój wnętrza tego kościoła. Działki pod budowę świątyni i plebani ofiarowały bezpłatnie 4 rodziny. 22 VI 1983 r. Ojciec Święty Jan Paweł II poświęcił kamień węgielny, który został wmurowany przez ks. bpa

Pietraszko 16 IX 1984 r., a kopanie fundamentów pod kościółzaczęto 16 VII 1984 r. W 1985 roku ks. bp Pietraszko poświęciłjeszcze nie nakryte mury świątyni, a 4 czerwca 1987 roku, miało miejsce uroczyste poświęcenie kościoła przez kardynała Franciszka Macharskiego. Do parafii Laliki, przy okazji dekretu erygującego parafię z 4 maja 1989 roku, włączone zostały dwie sąsiadujące wsie: Szare i Suche. W czerwcu 1992 r. poświęcone zostały przez ks. bpa Tadeusza Rakoczego dzwony, na które parafianie składali się przez 2 lata. W 2002 roku rzeźbiarz z Białki Tatrzańskiej wykonałstacje drogi krzyżowej, która została poświęcona w czasie wizytacji przez ks. bpa T. Rakoczego. Następnie wykonane zostały z marmuru: ambonka, chrzcielnica i wykończono ołtarz soborowy. W lipowym drzewie rzeźbiarz wykonałpłaskorzeźbę ołtarzową przedstawiającą scenę Zesłania Ducha Świętego wg projektu siostry Teofory ze Zgromadzenia SS. Boromeuszek. 26 marca 2011 r. w czasie wizytacji kanonicznej ks. bp Tadeusz Rakoczy dokonałkonsekracji kościoła parafialnego. Obecnie parafia posiada zatem dwa kościoły: jeden starszy drewniany, chętnie odwiedzany przez turystów, pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i nowy pw. Ducha Świętego. 31

32

Parafia pw. Wniebowzięcia Najśw. Maryi Panny MILÓ WKA

Milówka to stara wieś, jej początki sięgają wg Andrzeja Komonieckiego, roku 1608. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od sformułowania miłe łowy okoliczne tereny słynęły bowiem z bogactwa zwierzyny. W XVII wieku przeszła na własność królowej Konstancji, żony Zygmunta III Wazy. W 1628 roku biskup krakowski Marcin Szyszkowski ustanowiłw Milówce samodzielną parafię (obejmującą: Żabnicę, Cisiec, Kamesznicę, Szare, Laliki, Nieledwię, Rycerkę, Sól i Rajczę), a staraniem królowej Konstancji, w latach 1628-1630 zbudowano pierwszy drewniany kościół, poświęcony w 1636 roku przez biskupa Tomasza Oborskiego, sufragana krakowskiego. W 1642 roku kościółwyposażono w największy dzwon. Drugi, średni, fundatorzy przekazali kościołowi w 1663 roku, a najmniejszy w roku 1684. W latach 1834-1839 przeprowadzono budowę nowego, murowanego kościoła pod tym samym wezwaniem co stary, w stylu tzw. nadwiślańskim. Świątynię poświęcono 25 lipca 1847 roku, konsekrowano 17 lipca 1860 roku. Na pocz. XX w. kościół wyposażono w rzeźbione stacje drogi krzyżowej, a 50 lat później wszystkie okna wypełniono witrażami. W 1989 r. z okazji jubileuszu 150-lecia świątyni gruntownie odnowiono kościół. 35

36

Parafia pw. Wniebowzięcia Najśw. Maryi Panny SZARE kaplica pw. św. Józefa

38 Budowa kaplicy w Szarem miała miejsce latach 1984-1988. Świątynia powstała dzięki staraniom ks. Józefa Woźniaka, proboszcza parafii w Milówce, który ubolewałnad tym, że mieszkańcy Szarego mają zbyt daleko do kościoła (około 7 km). Z tego względu bardzo chciał wybudować kaplicę i dom katechetyczny, gdyż nauka religii odbywała się w domach prywatnych. W realizacji tych planów przeszkadzały niestety ówczesne władze, które nie zezwalały na budowę żadnych obiektów sakralnych. Po wielu staraniach i kłopotach udało się załatwić zezwolenie na budowę domu katechetycznego z nadzieją, że na przyszłość będzie możliwa budowa kaplicy. Po uzyskaniu zezwolenia miejscowa ludność chętnie zabrała się do pracy przy budowie, służąc pracą i ofiarą pieniężną. Wraz z budową zawiązałsię komitet kościelny składający się z kilku mężczyzn i kobiet. Prace przygotowawcze przypieczętowało wmurowanie kamienia węgielnego przez kard. Franciszka Macharskiego w 1984 r. Zwieńczeniem pracy było uroczyste poświęcenie już gotowej kaplicy przez ks. bpa Jana Szkodonia we wrześniu 1988 r.

Parafia pw. św. Wawrzyńca DM i św. Kazimierza Królewicza RAJCZA

W 1674 r. powstałw Rajczy pierwszy drewniany kościółna planie krzyża, któremu patronowali św. Kazimierz i św. Wawrzyniec, jednak początki parafii związane są z obrazem Matki Bożej, podarowanej mieszkańcom w 1669 r. przez króla Jana Kazimierza przebywającego na Żywiecczyźnie w drodze do Francji po swojej abdykacji. Wtedy to król wydałpozwolenie na budowę świątyni, mającej należeć do parafii w Milówce. Ofiarowany przez króla obraz umieszczono w ołtarzu bocznym 10 lat później. Obraz w hebanowej ramie namalowany na blasze miedzianej ukazuje Matkę Bożą Miłosierdzia, trzymającą na prawym ręku małego Jezusa, a lewą wskazującą Syna. Na twarzy Maryi znajdują się dwa cięcia, podobne jak na obrazie jasnogórskim. Wizerunek nosi 41

42 podobieństwo do obrazów Matki Bożej z Bochni i Krakowa, dlatego przypuszczalnie obraz kazimierzowskiej Pani powstał w Małopolsce. Król Jan Kazimierz otrzymał obraz prawdopodobnie od o.o. paulinów podczas jednej ze swoich licznych wizyt na Jasnej Górze. W 1693 r. dzięki składkom parafian wystawiono przy kościele dzwonnicę, w której umieszczono trzy dzwony. Prawie pięćdziesiąt lat później pan na Żywcu i Pieskowej Skale ustanowiłwikarego, który odprawiałnabożeństwa, parafia erygowana została dopiero w 1844 roku. Pierwotny kościółoparty byłna planie krzyża. W głównym ołtarzu umieszczony byłołtarz św. Wawrzyńca, natomiast w ołtarzach bocznych wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, Antoniego Padewskiego, Matki Bożej Różańcowej i Pana Jezusa Ukrzyżowanego. W 1844 r. decyzją biskupa tarnowskiego, do którego należała wtedy Rajcza, erygowano parafię, w skład której weszły jeszcze Rycerka Górna i Dolna, Sól i Ujsoły. W związku z groźbą zawalenia się drewnianej świątyni w 1882 r. wierni podjęli decyzję o budowie nowej, murowanej świątyni w stylu romańskim i gotyckim. Prace rozpoczęto w 1886 r., a ukończono w 1890 r. Kościółjest orientowany, trzynawowy, halowy, ośmioprzęsłowy. Nawa główna otwarta jest do bocznych filarowymi arkadami. Od zachodu w elewacji frontowej znajduje się

wieża, a pod nią przedsionek kościoła. Na wieży umieszczone są trzy dzwony. Dach wieńczy sygnaturkowa wieżyczka, pochodząca z dawnego kościoła ozdobiona napisem: Audite gentes vocem Domini 1677 ( Słuchajcie narody głosu Pana ). Wnętrze kościoła nawiązuje do stylu romańskiego i gotyckiego ołtarz główny, dwukondygnacyjny, zawiera obraz Matki Bożej Kazimierzowskiej w otoczeniu figur świętych: Józefa, Anny, Piotra Apostoła i Andrzeja Apostoła. Słynący łaskami wizerunek Maryi zasłania obraz św. Wawrzyńca. W górnej części ołtarza znajdują się wizerunki Boga Ojca i Ducha Św. pod postacią gołębicy. W prezbiterium zwracają uwagę cztery witraże poświęcone św. Michałowi, św. Kazimierzowi, św. Wawrzyńcowi oraz św. Teresie od Dzieciątka Jezus. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Matki Bożej Różańcowej i św. Kazimierza. W nawie po prawej stronie stoi chrzcielnica przeniesiona ze starego kościoła wykonana w stylu barokowym. Od 16 listopada 1996 r. kościółma status lokalnego sanktuarium maryjnego, w którym czczony jest cudowny obraz Matki Boskiej Kazimierzowskiej, jednej ze starszych kopii obrazu Częstochowskiego. 43

44

Parafia pw. św. Wawrzyńca DM i św. Kazimierza Królewicza RAJCZA - NICKULINA kaplica pw. Miłosierdzia Bożego, Marki Bożej Bolesnej i św. Jana Apostoła

46 Niewielka kaplica w Nickulinie poświęcona została 30 czerwca 1993 roku. Wystrój świątyni w całości zostałwykonany w drewnie. W ołtarzu głównym umieszczono obraz przedstawiający postać Pana Jezusa Miłosiernego. Wizerunek zawieszono na rzeźbionej koronie drzewa. Uwagę przyciąga również bogato zdobiona ambona oraz podstawa stołu ołtarzowego.

Parafia pw. św. Wawrzyńca DM i św. Kazimierza Królewicza RAJCZA DOLNA kaplica pw. św. Stanisława Kostki, św. Jana Sarkandra i bł. Karoliny Kózkówny

48 Rajcza Dolna to dzielnica Rajczy leżąca na pograniczu z Milówką. Liczy ok. półtysiąca wiernych, którzy zaczęli zabiegać o wybudowanie w ich sąsiedztwie kaplicy, tak by na przyszłość nie musieć pokonywać 5-kilometrowej drogi do Rajczy na niedzielne Msze św. Gorącym zwolennikiem tej budowy był proboszcz, ks. prałat Zbigniew Guszkiewicz. O ogromnym zapale mieszkańców Rajczy Dolnej świadczy fakt, że z poparciem proboszcza natychmiast się oni zorganizowali i bez zwłoki przystąpili do pracy. W 1993 roku rozpoczęto budowę na parceli ofiarowanej przez Rozalię Matuszkową. Trwała tylko 13 miesięcy, w czasie których powstała kaplica o wymiarach małego kościoła, zwieńczona na szczycie małą wieżą. Wystrój kaplicy stanowi ołtarz, a za nim w absydzie obrazy przedstawiające patronów kaplicy św. Stanisława Kostkę, św. Jana Sarkandra i bł. Karolinę Kózkównę. Poświęcenie kaplicy nastąpiło 20 września 1995 r. Uroczystą Mszę św. celebrowałks. bp Tadeusz Rakoczy.

Parafia pw. św. Wawrzyńca DM i św. Kazimierza Królewicza RYCERKA DOLNA kaplica pw. Chrystusa Króla i św. App. Piotra i Pawła

50 Rycerka Dolna to niewielkie sołectwo liczące około 350 rodzin, które zapragnęły mieć w swojej miejscowości świątynię. Budowę rozpoczęto 23 maja 1995 r., a więc tuż po wyjeździe Ojca Św. Jana Pawła II z Żywca. Mimo trudnych warunków materialnych mieszkańcy i sponsorzy nie szczędzili wysiłku i modlitwy, by doprowadzić dzieło do końca. Ogromną pracę wykonałks. Zbigniew Guszkiewicz, szkicując plan wykończenia prezbiterium, ołtarza, wykonał wzory okien, a także ufundowałdrzewo. Po czterech latach wielkiego wkładu pracy, zdołano doprowadzić do prawie całkowitego wykończenia świątyni. Poświęcenia kaplicy dokonał 20 listopada 1999 r. ks. bp. Tadeusz Rakoczy.