Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.01

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Grzegorz Lis Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.01 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

Recenzenci: prof. PŁ dr hab. inż. Krzysztof Pacholski doc. dr inż. Stanisław Derlecki Opracowanie redakcyjne: mgr inż. Ryszard Zankowski Konsultacja: mgr Małgorzata Sienna Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 312[02].Z4.01, Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej, zawartego w programie nauczania dla zawodu technik teleinformatyk. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 1

SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Materiał nauczania 7 4.1. Konstytucja RP i przepisy ogólne 7 4.1.1. Materiał nauczania 7 4.1.2. Pytania sprawdzające 10 4.1.3. Ćwiczenia 10 4.1.4. Sprawdzian postępów 11 4.2. Działalność gospodarcza w przepisach prawa 12 4.2.1. Materiał nauczania 12 4.2.2. Pytania sprawdzające 14 4.2.3. Ćwiczenia 14 4.2.4. Sprawdzian postępów 15 4.3. Przepisy regulujące zagadnienia techniczne 16 4.3.1. Materiał nauczania 16 4.3.2. Pytania sprawdzające 23 4.3.3. Ćwiczenia 24 4.3.4. Sprawdzian postępów 25 4.4. Informacje niejawne i prawa autorskie w teleinformatyce 26 4.4.1. Materiał nauczania 26 4.4.2. Pytania sprawdzające 32 4.4.3. Ćwiczenia 33 4.4.4. Sprawdzian postępów 34 4.5. Świadczenie usług drogą elektroniczną i podpis elektroniczny 35 4.5.1. Materiał nauczania 35 4.5.2. Pytania sprawdzające 46 4.5.3. Ćwiczenia 46 4.5.4. Sprawdzian postępów 48 5. Sprawdzian osiągnięć 49 6. Literatura 55 2

1. WPROWADZENIE Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o normach i przepisach prawnych stosowanych podczas świadczenia usług teleinformatycznych. W poradniku zamieszczono: wymagania wstępne wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane, abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika, cele kształcenia wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem, materiał nauczania wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki modułowej, zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści, ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować umiejętności praktyczne, sprawdzian postępów, sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie materiału całej jednostki modułowej, literaturę uzupełniającą. 3

312[02].Z4 Usługi teleinformatyczne 312[02].Z4.01 Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.02 Organizowanie i świadczenie usług teleinformatycznych w oparciu o zasady ekonomii i marketingu Schemat układu jednostek modułowych 4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: realizować zadania zawodowe i usługi teleinformatyczne, zbierać i analizować informacje techniczne, ekonomiczne i prawne z zakresu telekomunikacji i teleinformatyki, korzystać z różnych źródeł informacji technicznej, jak: Polskie Normy, poradniki, analizować treść zadania, dobierać metody i plan rozwiązania, komunikować się i pracować w zespole, samodzielnie podejmować decyzje, dokonywać oceny swoich umiejętności. 5

3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą w Polsce, wyszukać w przepisach prawnych, opisach technicznych i normatywnych informacji z zakresu telekomunikacji i teleinformatyki, zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych i praw autorskich podczas korzystania z informacji w sieciach, prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących produktów i usług, zidentyfikować proces oceny zgodności CE, opracować dokumentację eksploatacyjną komputerów i sieci teleinformatycznych zgodnie z wymaganiami prawnymi i zaleceniami, zastosować normy i przepisy prawne przy opracowywaniu ofert cenowych sprzedaży komputerów oraz urządzeń i usług teleinformatycznych, zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie działalności teleinformatycznej, zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii i przepisami prawnymi w tym zakresie. 6

4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Konstytucja RP i przepisy ogólne 4.1.1. Materiał nauczania Ustawa zasadnicza a teleinformatyka Treść ustawy zasadniczej stanowi podstawę prawną życia i działalności obywatela RP. Jest ona także podstawą działań zawodowych w obszarze telekomunikacji i teleinformatyki. Preambuła do Konstytucji mówi o podstawach bytu i państwowości polskiej. W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, my, Naród Polski wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Jak mówi Ustawa Zasadnicza, władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu. To Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszkałym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba, że Konstytucja stanowi inaczej. Wynika z tego, że Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie narusza postanowień. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy. Kościoły i inne związki wyznaniowe są 7

równouprawnione. Władze publicznew Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te jednak nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Kolejnym zagadnieniem jest prawo do sprostowań: Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą. Teleinformatyka jest dziedziną zarządzającą informacjami. Konstytucja określa ogólne zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji. Każdemu zapewnia się wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu. Każdy może swobodnie opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wolności mogą podlegać ograniczeniom określonym w ustawie. Obywatela polskiego nie można wydalić z kraju ani zakazać mu powrotu do kraju. Osoba, której pochodzenie polskie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą, może osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe. Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się. Zakazane są zrzeszenia, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą. O odmowie rejestracji lub zakazie działania takiego zrzeszenia orzeka sąd. Ustawa określa rodzaje zrzeszeń podlegających sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami. Zapewnia się wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców. Związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień. Związkom zawodowym przysługuje prawo do organizowania strajków pracowniczych i innych form protestu w granicach określonych w ustawie. Ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach. Zakres wolności zrzeszania się w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców oraz innych wolności związkowych może podlegać tylko takim ograniczeniom ustawowym, jakie są dopuszczalne przez wiążące Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe. Obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji 8

społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia. Minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę lub sposób ustalania tej wysokości określa ustawa. Władze publiczne prowadzą politykę zmierzającą do pełnego, produktywnego zatrudnienia poprzez realizowanie programów zwalczania bezrobocia, w tym organizowanie i wspieranie poradnictwa i szkolenia zawodowego oraz robót publicznych i prac interwencyjnych. Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa. Pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów: maksymalne normy czasu pracy określa ustawa. Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zakresi formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa. Obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. Każdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska. Władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania. Ochronę praw lokatorów określa ustawa. Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Zakres tej ochrony określa ustawa. Środki ochrony wolności i praw. Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa. Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie wymaganym dla ustaw. Zasady ogłaszania innych umów międzynarodowych określa ustawa. Ratyfikacja przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy: pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych, wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji, członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej. Prezydent Rzeczypospolitej czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium. Prezydent Rzeczypospolitej wykonuje swoje zadania w zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach. Wspomniane wyżej przepisy ustawy zasadniczej gwarantują solidny fundament działalności teleinformatycznej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. 9

4.1.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Co określa treść ustawy zasadniczej? 2. Co jest najwyższym prawem Rzeczpospolitej Polskiej? 3. Jakie prawa dla obywateli są określone w Konstytucji? 4. Jakie organa, w myśl Konstytucji, sprawują władzę ustawodawczą? 5. Jakie organa, w myśl Konstytucji, sprawują władzę wykonawczą? 6. Na czym opiera się społeczna gospodarka rynkowa? 7. Jakie prawa posiadają związki zawodowe i pracodawcy? 8. Jakie uwarunkowania określa Konstytucja w zakresie BHP i Prawa Pracy? 9. Jakie obowiązki nakłada konstytucja na władze publiczne? 10. Jak jest rola Prezydenta RP? 11. Ile wynosi kadencja Sejmu i Senatu? 12. Jak jest procedura wyborów do Sejmu i Senatu? 13. Ile wynosi kadencja Prezydenta RP? 14. Jaka jest procedura wyboru Prezydenta RP? 4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w Konstytucji RP dotyczące swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, literatura z rozdziału 6 Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie 2 Opracuj zakresy obowiązków jakie nakłada Konstytucja RP na władzę ustawodawczą i wykonawczą. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące obowiązków władzy ustawodawczej i wykonawczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać obowiązki wynikające z Konstytucji RP dla władzy ustawodawczej i wykonawczej. 10

Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, literatura z rozdziału 6 Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie 3 Określić procedury wyborów do Sejmu i Senatu. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące Sejmu i Senatu, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać procedury wyborów. Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 6 Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie 4 Określić procedury wyboru Prezydenta RP. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące urzędu Prezydenta RP, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać procedury wyborów. Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 6 Poradnika dla ucznia. 4.1.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) określić prawa pracownika zagwarantowane przez Konstytucję RP? 2) określić prawa pracodawcy zagwarantowane przez Konstytucję RP? 3) określić prawa związków zawodowych zagwarantowane przez Konstytucję RP? 4) określić uwarunkowania prawne działalności gospodarczej? 5) określić prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Polskiej? 6) zdefiniować zakres obowiązków władzy ustawodawczej? 7) zdefiniować zakres obowiązków władzy wykonawczej? 11

4.2. Działalność gospodarcza w przepisach prawa 4.2.1. Materiał nauczania Ustawa o działalności gospodarczej Działalność gospodarcza w zakresie teleinformatyki musi podlegać uregulowaniom prawnym zapisanym w Ustawie o Działalności Gospodarczej. Ustawa ta reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów administracji publicznej w tym zakresie. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Użyte w ustawie określenia oznaczają: organ koncesyjny organ administracji publicznej upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji: osoba zagraniczna: osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania za granicą, nieposiadającą obywatelstwa polskiego, osobę prawną z siedzibą za granicą, jednostkę organizacyjną nie będącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą: przedsiębiorca zagraniczny osobę zagraniczną wykonującą działalność gospodarczą za granicą: oddział wyodrębnionąi samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności: działalność regulowana działalność gospodarczą, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa. Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Organ administracji publicznej nie może żądać, ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa. Państwo udziela przedsiębiorcom pomocy publicznej na zasadach i w formach określonych w odrębnych przepisach, z poszanowaniem zasad równości i konkurencji Organy administracji publicznej wspierają rozwój przedsiębiorczości, tworząc korzystne warunki do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności wspierają mikro przedsiębiorców oraz małychi średnich przedsiębiorców. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej "ewidencją". Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają odrębne przepisy. Na zasadach określonych w ustawie podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej może wiązać się dodatkowo z obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej, z zastrzeżeniem. Przedsiębiorca wpisany do 12

rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Obowiązek, nie uchybia obowiązkom określonym w przepisach szczególnych. Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach następuje na odstawie numeru identyfikacji podatkowej. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska. Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta. Ewidencję prowadzi się w systemie informatycznym. Ewidencja jest jawna. Każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w ewidencji i do przeglądania akt ewidencyjnych przedsiębiorcy wpisanego do ewidencji. Jeżeli przepis szczególny nakazuje zgłoszenie określonych danych organowi ewidencyjnemu lub wpisanie ich do ewidencji, a dane te nie podlegają według przepisów ustawy wpisowi do ewidencji, dokumenty zawierające te dane składa się do akt ewidencyjnych. Wpis do ewidencji jest dokonywany na wniosek, chyba, że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wpisem do ewidencji jest również wykreślenie albo zmiana wpisu. Wniosek o wpis do ewidencji składa się na formularzu zgodnym z określonym wzorem urzędowym. Wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji zawiera: firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada: numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada: oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony: określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD): informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej: informacje o umowie spółki cywilnej, jeżeli taka została zawarta: dane stałego pełnomocnika, uprawnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, o ile przedsiębiorca udzielił takiego pełnomocnictwa. Gdy wniosek nie zawiera danych, lub jest nieopłacony, organ ewidencyjny niezwłocznie wzywa do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.w przypadku, gdy przedsiębiorca nie posiada numeru PESEL, składa do akt ewidencyjnych poświadczoną przez upoważnionego pracownika urzędu gminy kopię paszportu albo innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo. Decyzja o wpisie zawiera: firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada: numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada: oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu do doręczeń przedsiębiorcy, adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony: określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD). 13

4.2.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz,czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Co określa ustawa o działalności gospodarczej? 2. Jakim uregulowaniom prawnym podlega działalność gospodarcza w zakresie teleinformatyki? 3. Kto może być przedsiębiorcą w myśl ustawy o działalności gospodarczej? 4. Co oznacza określenie organ koncesyjny? 5. Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca aby podjąć działalność gospodarczą? 6. Jaki organ odpowiada za ewidencję działalności gospodarczej? 7. Jaka jest procedura dokonywania wpisów i zmian w ewidencji? 8. Jakie informacje powinien zawierać wniosek o dokonanie wpisu lub zmian w ewidencji? 9. Jakie dane zawiera decyzja o wpisie do ewidencji? 10. W jakich przypadkach organ ewidencyjny może wydać decyzję o odmowie wpisu? 11. Co to jest koncesja? 12. Jak jest procedura wydawania koncesji? 13. Co oznacza skrót PKD? 4.2.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w ustawie o działalności gospodarczej dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, literatura z rozdziału6 poradnika dla ucznia. Ćwiczenie 2 Przygotować wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji określonego przez prowadzącego przedsiębiorstwa. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące wpisów do ewidencji, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte we wniosku, 4) opracować i wypisać wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji. 14

Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu, literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia. Ćwiczenie 3 Opracować i wydać decyzję o wpisie do ewidencji dla przedsiębiorstwa z ćwiczenia 2. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące wpisów do ewidencji, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte w decyzji, 4) opracować i wypisać decyzję o dokonaniu wpisu do ewidencji. Wyposażenie stanowiska pracy: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu, literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia. 4.2.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) wyjaśnić pojęcie działalność gospodarcza? 2) określić warunki jakie musi spełnić przedsiębiorca aby podjąć działalność gospodarczą? 3) wyjaśnić określenia: koncesja, organ koncesyjny, ewidencja, PKD? 4) zdefiniować informacje jakie musi zawierać wniosek o wpis do ewidencji? 5) określić dane jakie zawiera decyzja o wpisie do ewidencji? 15

4.3. Przepisy regulujące zagadnienia techniczne 4.3.1. Materiał nauczania Ustawa prawo telekomunikacyjne Ustawa ta jest kontynuacją i nowelizacją Ustawy o Łączności. Jej zakres jest jednak dalece szerszy, niż poprzedniej. Tutaj oprócz zagadnień łączności telefonicznej, a nawet telekomunikacyjnej, reguluje się całokształt działań również na płaszczyźnie sieci teleinformatycznych, oraz oczywiście Internetu. Ustawa określa zasady wykonywania i kontroli działalności polegającej na świadczeniu usług telekomunikacyjnych, dostarczaniu sieci telekomunikacyjnych a ponadto dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich: prawa i obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych: prawa i obowiązki użytkowników oraz użytkowników urządzeń radiowych: warunki podejmowania i wykonywania działalności związanej z dostarczaniem sieci i udogodnień towarzyszących oraz świadczeniem usług telekomunikacyjnych. Także prawa i obowiązki w zakresie sieci i usług służących rozpowszechnianiu lub rozprowadzaniu programów radiofonicznych i telewizyjnych: warunki regulowania rynków telekomunikacyjnych: warunki świadczenia usługi powszechnej: warunki ochrony użytkowników usług: warunki gospodarowania częstotliwościami, zasobami orbitalnymi oraz numeracją: warunki przetwarzania danych w telekomunikacji i ochrony tajemnicy telekomunikacyjnej: zadania i obowiązki na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego, w zakresie telekomunikacji: wymagania, jakim powinny odpowiadać aparatura oraz urządzenia radiowe i telekomunikacyjne urządzenia końcowe: funkcjonowanie administracji łączności, jej współdziałanie z innymi organami krajowymi oraz instytucjami Unii Europejskiej w zakresie regulacji telekomunikacji. Celem ustawy jest stworzenie warunków dla: wspierania równoprawnej i skutecznej konkurencji w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych: rozwoju i wykorzystania nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej: zapewnienia ładu w gospodarce numeracją, częstotliwościami oraz zasobami orbitalnymi: zapewnienia użytkownikom maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności, ceny i jakości usług telekomunikacyjnych: zapewnienia neutralności technologicznej. W myśl przepisów abonent to podmiot, który jest stroną umowy zawartej w formie pisemnej o świadczenie usług z dostawcą publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych: aparat publiczny to publicznie dostępny telefon, w którym połączenie opłacane jest automatycznie, w szczególności za pomocą monety, żetonu, karty telefonicznej lub karty płatniczej: natomiast aparatura to urządzenia elektryczne i elektroniczne oraz instalacje i systemy, które zawierają podzespoły elektryczne lub elektroniczne. Warunki dostępu telekomunikacyjnego i związanej z tym współpracy przedsiębiorcy telekomunikacyjni ustalają w umowie o dostępie telekomunikacyjnym, zawartej na piśmie pod rygorem nieważności. Umowa o dostępie telekomunikacyjnym w zakresie połączenia sieci, zwana dalej umową o połączeniu sieci, powinna zawierać postanowienia dotyczące co najmniej: umiejscowienia punktów połączenia sieci telekomunikacyjnych: warunków technicznych połączenia sieci telekomunikacyjnych: rozliczeń z tytułu: zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego oraz wzajemnego korzystania z sieci telekomunikacyjnych, niewykonania lub nienależytego wykonania świadczonych wzajemnie usług telekomunikacyjnych: sposobów wypełniania wymagań: w zakresie interoperacyjności usług, integralności sieci, postępowań w sytuacjach szczególnych zagrożeń oraz awarii, zachowania tajemnicy telekomunikacyjnej i ochrony danych w sieci, dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej: procedur rozstrzygania sporów: postępowania w przypadkach: zmian 16

treści umowy, badań interoperacyjności usług świadczonych w połączonych sieciach telekomunikacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem badań jakości usług telekomunikacyjnych, przebudowy połączonych sieci telekomunikacyjnych, zmian oferty usług telekomunikacyjnych, zmian numeracji: warunków rozwiązania umowy, dotyczących w szczególności zachowania ciągłości świadczenia usługi powszechnej, jeżeli jest świadczona w łączonych sieciach telekomunikacyjnych, ochrony interesów użytkowników, a także potrzeb obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego: rodzajów wzajemnie świadczonych usług telekomunikacyjnych. Umowa o połączeniu sieci może także zawierać, w zależności do rodzajów łączonych sieci, odpowiednie postanowienia dotyczące: zapewnienia ciągłości świadczenia usług telekomunikacyjnych w przypadku rozwiązania umowy: warunków kolokacji na potrzeby połączenia sieci: utrzymania jakości świadczonych usług telekomunikacyjnych: efektywnego wykorzystania zasobów częstotliwości lub zasobów orbitalnych: współwykorzystywania zasobów numeracji, w tym zapewnienia równego dostępu do usług polegających na udzielaniu informacji o numerach abonentów, do numerów alarmowych oraz innych numeracji uzgodnionych w skali międzynarodowej, z zastrzeżeniem wymagań podmiotów, przenoszenia numerów: świadczeń dodatkowych, a także usług pomocniczych i zaawansowanych, związanych z wzajemnym świadczeniem usług telekomunikacyjnych, a w szczególności: pomocy konsultanta operatora, krajowej i międzynarodowej informacji o numerach telefonicznych, usługi prezentacji identyfikacji linii wywołującej i wywoływanej, przekierowania połączeń telefonicznych, usług połączeń telefonicznych realizowanych za pomocą karty telefonicznej, realizacji bezpłatnych połączeń telefonicznych lub usług o podwyższonej opłacie, realizacji usług sporządzania wykazów wykonywanych usług telekomunikacyjnych, fakturowania lub windykacji. Minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania związane z połączeniem sieci telekomunikacyjnych, w zakresie dotyczącym: wykonywania obowiązków związanych z połączeniem sieci telekomunikacyjnych dotyczących spełniania wymagań w zakresie interoperacyjności usług, integralności sieci, postępowań w sytuacjach szczególnych zagrożeń oraz awarii, zapewnienia podmiotomw dostępu telekomunikacyjnego do publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz zachowania tajemnicy telekomunikacyjnej i ochrony danych w sieci, rozliczeń z tytułu wzajemnego korzystania z sieci telekomunikacyjnej w celu zapewnienia skutecznej konkurencji na rynku telekomunikacyjnym i ochrony użytkowników końcowych. Dostawca usług nie może uzależniać zawarcia umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej od zawarcia przez użytkownika końcowego umowy o świadczenie innych usług lub nabycia urządzenia u określonego dostawcy: nie zawierania z innym dostawcą usług umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej. Dostawca usług może uzależnić zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci, od: dostarczenia przez użytkownika końcowego dokumentów potwierdzających możliwość wykonania zobowiązania wobec dostawcy usług wynikającego z umowy: pozytywnej oceny wiarygodności płatniczej użytkownika końcowego wynikającej z danych będących w posiadaniu dostawcy usług lub udostępnionych mu przez biuro informacji gospodarczej, dostawca usług powiadamia użytkownika końcowego o wystąpieniu takiego zastrzeżenia. Dostawca usług może odmówić użytkownikowi końcowemu zawarcia umowy o zapewnienie przyłączenia do sieci lub o świadczenie usług telekomunikacyjnych lub zawrzeć umowę o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci na warunkach mniej korzystnych dla użytkownika końcowego w wyniku negatywnej oceny wiarygodności płatniczej dokonanej na podstawie 17

informacji udostępnionych przez biuro informacji gospodarczej, w szczególności poprzez żądanie zabezpieczenia wierzytelności wynikających z tej umowy. Warunki umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci, nie mogą uniemożliwiać lub utrudniać abonentowi korzystania z prawa do zmiany dostawcy usług świadczącego publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne. Umowa o świadczenie usługi powszechnej lub usługi, powinna być zawarta w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o jej zawarcie oraz określać w szczególności termin rozpoczęcia świadczenia usługi Prezes UKE ustala, w drodze decyzji, dla każdego przedsiębiorcy wyznaczonego do świadczenia usługi wchodzącej w skład usługi powszechnej polegającej na świadczeniu usługi telefonicznej za pomocą aparatów publicznych, minimalną liczbę aparatów publicznych, w tym liczbę tych aparatów przystosowanych dla osób niepełnosprawnych, jakie powinny być instalowane na obszarze objętym działalnością danego przedsiębiorcy wyznaczonego, biorąc pod uwagę stan telefonizacji na tym obszarze oraz uzasadnione potrzeby mieszkańców. W przypadku niewywiązywania się przez przedsiębiorcę wyznaczonego z obowiązku świadczenia usługi powszechnej co najmniej zgodnie z określonymi wartościami wskaźników dostępności i jakości, Prezes UKE podejmuje stosowne działania. Prezes UKE wydaje świadectwo operatora urządzeń radiowych na podstawie pozytywnego wyniku egzaminu z wiadomości i umiejętności osoby ubiegającej się o świadectwo operatora urządzeń radiowych oraz po udokumentowaniu przez nią wymaganej praktyki. Egzaminy osób ubiegających się o świadectwo operatora urządzeń radiowych przeprowadza komisja powołana przez Prezesa UKE. Za przeprowadzenie egzaminu oraz za wydanie świadectwa operatora urządzeń radiowych pobiera się opłaty. Minister właściwy do spraw łączności, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu i ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, określi, w drodze rozporządzenia: rodzaje i wzory świadectw operatora urządzeń radiowych, zakres wymogów egzaminacyjnych, a także zakres, tryb i okres niezbędnych szkoleń oraz praktyki, tryb przeprowadzania egzaminów, w tym egzaminów poprawkowych, sposób powoływania komisji egzaminacyjnej, a także wysokość opłat za przeprowadzenie egzaminu i wydanie świadectwa, kierując się zasadą, że nie powinny one stanowić bariery dla osób zainteresowanych obsługą urządzeń radiowych biorąc pod uwagę międzynarodowe przepisy radiokomunikacyjne oraz przepisy międzynarodowe. Osoby posiadające właściwe świadectwo operatora urządzeń radiowych, wydane przez Prezesa UKE lub przez uprawniony do tego organ zagraniczny, mogą obsługiwać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej urządzenia radiowe nadawcze lub nadawczo-odbiorcze, wykorzystywane dla potrzeb zagranicznej radiokomunikacji lotniczej albo zagranicznej radiokomunikacji morskiej i żeglugi śródlądowej, zgodnie z międzynarodowymi przepisami radiokomunikacyjnymi. Wymagania dla aparatury oraz telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i urządzeń radiowych. Urządzenia radiowe i telekomunikacyjne urządzenia końcowe wprowadzane do obrotu i używania powinny spełniać wymagania w zakresie: ochrony zdrowia i bezpieczeństwa użytkownika, efektywnego wykorzystania zasobów częstotliwości lub zasobów orbitalnych w przypadku urządzeń radiowych, kompatybilności elektromagnetycznej w zakresie wynikającym z ich przeznaczenia zwane dalej zasadniczymi wymaganiami. Minister właściwy do spraw łączności może, zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, w drodze rozporządzeń, ustalić dodatkowe wymagania w zakresie: zapewniania ochrony tajemnicy telekomunikacji, zabezpieczenia przed nieuprawnionym używaniem urządzeń, umożliwienia dostępu do urządzeń lub sieci służbom ustawowo powołanym do niesienia pomocy, przystosowania do używania przez osoby niepełnosprawne, zdolności do współpracy z innymi urządzeniami telekomunikacyjnymi używanymi w sieci telekomunikacyjnej lub do niej dołączonymi, w szczególności nie powodowania uszkodzeń sieci telekomunikacyjnej lub zakłócania jej 18

funkcjonowania które powinny być spełniane przez urządzenia niezależnie od zasadniczych wymagań, oraz określić termin, do którego mogą być używane urządzenia wprowadzone do obrotu nie spełniające wymagań ustalonych w rozporządzeniu, mając na uwadze prawidłowość funkcjonowania sieci telekomunikacyjnych i kierując się przepisami międzynarodowymi. Urządzenia te podlegają obowiązkowej ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami urządzeń przeznaczonych do używania wyłącznie w służbie radiokomunikacyjnej amatorskiej, niebędących przedmiotem oferty handlowej, w tym także zestawów części do montażu urządzeń oraz urządzeń zmodyfikowanych przez radioamatorów dla własnych potrzeb w celu używania w służbie radiokomunikacyjnej amatorskiej: urządzeń przystosowanych wyłącznie do odbioru sygnałów radiofonicznych i telewizyjnych: przewodów i kabli przeznaczonych do instalacji elektrycznych i telekomunikacyjnych: urządzeń wyposażenia radiokomunikacyjnego objętych przepisami o wyposażeniu morskim: urządzeń przeznaczonych do zastosowania w dziedzinie lotnictwa cywilnego: urządzeń przeznaczonych do użytku w dziedzinie kontroli lotów i zarządzania ruchem lotniczym: urządzeń przeznaczonych do użytku wyłącznie przez podmioty. Osoba, która korzystając z urządzenia radiowego lub końcowego, zapoznała się publicznych komunikatem dla niej nie przeznaczonym, jest obowiązana do zachowania tajemnicy telekomunikacyjnej. Nie stanowi naruszenia tajemnicy telekomunikacyjnej zarejestrowanie przez organ wykonujący kontrolę działalności telekomunikacyjnej komunikatu uzyskanego w sposób, w celu udokumentowania faktu naruszenia przepisu niniejszej ustawy. Treści lub dane objęte tajemnicą telekomunikacyjną mogą być zbierane, utrwalane, przechowywane, opracowywane, zmieniane, usuwane lub udostępniane tylko wówczas, gdy czynności te, zwane dalej przetwarzaniem, dotyczą usługi świadczonej użytkownikowi albo są niezbędne do jej wykonania. Przetwarzanie w innych celach jest dopuszczalne jedynie na podstawie przepisów ustawowych. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest uprawniony do przetwarzania następujących danych dotyczących użytkownika będącego osobą fizyczną: nazwisk i imion: imion rodziców: miejsca i daty urodzenia: adresu miejsca zameldowania na pobyt stały: numeru ewidencyjnego PESEL w przypadku obywatela Rzeczypospolitej Polskiej: nazwy, serii i numeru dokumentów potwierdzających tożsamość, a w przypadku cudzoziemca, który jest obywatelem państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego numeru paszportu lub karty pobytu zawartych w dokumentach potwierdzających możliwość wykonania zobowiązania wobec dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych wynikającego z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Oprócz danych, dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych może, za zgodą użytkownika będącego osobą fizyczną, przetwarzać inne dane tego użytkownika w związku ze świadczoną usługą, w szczególności numer identyfikacji podatkowej NIP, numer konta bankowego lub karty płatniczej, adres korespondencyjny użytkownika, jeżeli jest on inny niż adres miejsca zameldowania na pobyt stały tego użytkownika, a także adres poczty elektronicznej oraz numery telefonów kontaktowych. Przedsiębiorca telekomunikacyjny ponosi odpowiedzialność za naruszenie tajemnicy telekomunikacyjnej przez podmioty działające w jego imieniu. Przedsiębiorca telekomunikacyjny świadczący usługę na rzecz użytkownika końcowego innego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego ma prawo, w niezbędnym zakresie, otrzymywać, przekazywać i przetwarzać dane dotyczące tego użytkownika końcowego oraz dane o wykonanych na jego rzecz usługach telekomunikacyjnych. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do poinformowania abonenta, z którym zawiera umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a także pozostałych użytkowników końcowych, o zakresie i celu 19

przetwarzania danych transmisyjnych oraz innych danych ich dotyczących, a także o możliwościach wpływu na zakres tego przetwarzania. Dane użytkowników końcowych mogą być przetwarzane w okresie obowiązywania umowy, a po jej zakończeniu w okresie dochodzenia roszczeń lub wykonywania innych zadań przewidzianych w ustawie lub przepisach odrębnych. Operator publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych przetwarzający dane transmisyjne dotyczące abonentów i użytkowników końcowych jest obowiązany, z uwagi na realizację przez uprawnione organy zadań i obowiązków na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego, dane te przechowywać przez okres 12 miesięcy. Po upływie tego okresu, dane transmisyjne są usuwane lub anonimizowane przez operatora publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawcę publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, którzy je przechowują. Przetwarzanie danych transmisyjnych, niezbędnych dla celów naliczania opłat abonenta i opłat z tytułu rozliczeń operatorskich, jest dozwolone: po uprzednim poinformowaniu abonenta lub użytkownika końcowego o rodzaju danych transmisyjnych, które będą przetwarzane przez dostawcę publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, oraz o okresie tego przetwarzania: Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany poinformować abonenta lub użytkownika końcowego o rodzaju danych transmisyjnych, które będą przetwarzane, oraz o okresie tego przetwarzania dla celów marketingu usług telekomunikacyjnych lub świadczenia usług o w ości wzbogaconej. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych może przetwarzać dane transmisyjne,w zakresie i przez czas niezbędny dla celów marketingu usług telekomunikacyjnych lub świadczenia usług o w ości wzbogaconej, jeżeli abonent lub użytkownik końcowy wyraził na to zgodę. Do przetwarzania danych transmisyjnych, uprawnione są podmioty działające z upoważnienia operatorów publicznych sieci telekomunikacyjnych i dostawców publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, zajmujące się naliczaniem opłat, zarządzaniem ruchem w sieciach telekomunikacyjnych, obsługą klienta, systemem wykrywania nadużyć finansowych, marketingiem usług telekomunikacyjnych lub świadczeniem usług o wartości wzbogaconej. Podmioty te mogą przetwarzać dane transmisyjne wyłącznie dla celów niezbędnych przy wykonywaniu tych działań. W celu wykorzystania danych o lokalizacji dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany: uzyskać zgodę abonenta lub użytkownika końcowego na przetwarzanie danych o lokalizacji jego dotyczących, może być wycofana okresowo lub w związku z konkretnym połączeniem, lub dokonać anonimizacji tych danych. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany poinformować abonenta lub użytkownika końcowego przed uzyskaniem jego zgody o rodzaju danych o lokalizacji, które będą przetwarzane, o celach i okresie ich przetwarzania oraz o tym, czy dane zostaną przekazane innemu podmiotowi dla celów świadczenia usługi tworzącej wartość wzbogaconą. Do przetwarzania danych uprawnione są podmioty: działające z upoważnienia operatora publicznej sieci telekomunikacyjnej: działające z upoważnienia dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych: świadczące usługę o wartości wzbogaconej. Daneo lokalizacji mogą być przetwarzane wyłącznie dla celów niezbędnych do świadczenia usługo wartości wzbogaconej. Dane udostępnia się na żądanie uprawnionych podmiotów właściwych w sprawach obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego,w zakresie i na warunkach określonych w przepisach odrębnych. Podmioty działające w imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego mogą włączyć się do trwającego połączenia, jeżeli jest to niezbędne do usunięcia awarii, zakłóceń lub w innym celu związanym z utrzymaniem sieci telekomunikacyjnej lub 20

świadczeniem usługi telekomunikacyjnej, pod warunkiem sygnalizacji tego faktu osobom uczestniczącym w połączeniu. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do rejestracji danych o wykonanych usługach telekomunikacyjnych, w zakresie umożliwiającym ustalenie należności za wykonanie tych usług oraz rozpatrzenie reklamacji. Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych przechowuje dane co najmniej przez okres 12 miesięcy, a w przypadku wniesienia reklamacji przez okres niezbędny do rozstrzygnięcia sporu. Dane osobowe zawarte w publicznie dostępnym spisie abonentów, zwanym dalej spisem, wydawanym w formie książkowej lub elektronicznej, a także udostępniane za pośrednictwem służb informacyjnych przedsiębiorcy telekomunikacyjnego powinny być ograniczone do: numeru abonenta lub znaku identyfikującego abonenta: nazwiska i imion abonenta: nazwy miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci, udostępnione abonentowi w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej albo miejsca zameldowania abonenta na pobyt stały w przypadku ruchomej publicznej sieci telefonicznej. Abonenci, przed umieszczeniem ich danych w spisie, są informowani nieodpłatnie o celu spisu lub telefonicznej informacji o numerach, w których ich dane osobowe mogą się znajdować, a także o możliwości wykorzystywania spisu, za pomocą funkcji wyszukiwania dostępnych w jego elektronicznej formie. Zamieszczenie w spisie danych identyfikujących abonenta będącego osobą fizyczną może nastąpić wyłącznie po uprzednim wyrażeniu przez niego zgody na dokonanie tych czynności. Rozszerzenie zakresu danych, wymaga zgody abonenta. Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany udostępnić, na żądanie służb ustawowo powołanych do obsługi wywołań kierowanych na numery alarmowe, informacje, poszerzone o będące w jego posiadaniu dane lokalizacyjne abonenta wywołującego połączenie z numerem alarmowym, umożliwiające niezwłoczne podjęcie interwencji. Udostępnianie w spisie lub za pośrednictwem służb informacyjnych danych identyfikujących abonentów. Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany zabezpieczyć spisy wydawane w formie elektronicznej w sposób uniemożliwiający wykorzystanie zawartych w nich danych niezgodnie z przeznaczeniem. Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany informować abonenta o przekazaniu jego danych innym przedsiębiorcom, w celu publikacji spisu lub świadczenia usługi informacji o numerach telefonicznych. Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest uprawniony do udzielania informacji o numerach abonentów lub powierzenia tej czynności innemu podmiotowi z zachowaniem wszystkich warunków i ograniczeń przewidzianych w przepisach niniejszego rozdziału. Operator publicznej sieci telefonicznej zapewnia użytkownikom końcowym możliwość prezentacji identyfikacji zakończenia sieci, z którego inicjowane jest połączenie, zwanej dalej prezentacją identyfikacji linii wywołującej, przed dokonaniem połączenia. Dostawca usług świadczonych w publicznej sieci telefonicznej umożliwiającej prezentację identyfikacji linii wywołującej jest obowiązany zapewnić, za pomocą prostych środków: użytkownikowi końcowemu wywołującemu możliwość wyeliminowania prezentacji identyfikacji linii wywołującej u użytkownika końcowego wywoływanego podczas wywołania i połączenia: abonentowi wywołującemu możliwość wyeliminowania prezentacji identyfikacji linii wywołującej u użytkownika końcowego wywoływanego podczas wywołania i połączenia lub w sposób trwały u operatora, do którego sieci jest przyłączony abonent będący stroną umowy z dostawcą usług: abonentowi wywoływanemu możliwość eliminacji dla połączeń przychodzących prezentacji identyfikacji linii wywołującej, o ile będzie to technicznie możliwe, a jeżeli taka prezentacja jest dostępna przed rozpoczęciem połączenia przychodzącego, także możliwość blokady połączeń przychodzących od abonenta lub użytkownika końcowego stosującego eliminację prezentacji identyfikacji linii wywołującej. 21